OP HOOP VAN ZEGEN Nederlands Studentenorkest repeteert weer in Bergen „Quintette a vent de Bruxelles" m UITGAAN IN HAARLEM llHOPEijBjfziËnjl t Veel geprezen opvoering van komt maandag in Haarlem De negen muzen De muziekdagen in Bentveld Portefeuille met 2000 uit woning gestolen Gooise schaapskudde gaat verdwijnen N VRIJDAG 5 JANUARI 1962 HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 5 Organist Koen Verbaas koninklijk onderscheiden Rusthuis behoudt rechten op werk van Verdi P. Zwaanswijk Nieuwe Australische ambassadeur in Nederland MUZIEK TONEEL DIVERSEN AMATEURTONEEL TENTOONSTELLINGEN LEZEN EN LATEN LEZEN Er zijn geen goede herders meer te vinden rl*^ Lijmen Beeldschermer De radio geeft zaterdag T elevisieprogramma Nieuw lid van de Eerste Kamer DIT SEIZOEN VIERT het Amster dams Volkstoneel zijn vijfjarig bestaan met een algemeen geprezen opvoering van „Op hoop van zegen", het bekende zeemansdrama van Herman Heyermans. Na de première, in de Kleine Komedie te Amsterdam, schreef Hans van den Bergh daarover in ons blad dat „dit klassieke, oer-Hollandse stuk waar schijnlijk, eerder dan de Gysbreght van Aemstel, in het hart van ons volk de plaats inneemt van Nationaal Drama". HET IS JUIST zestig jaar geleden dat Heyermans' „spel van de zee" voor de eerste keer werd vertoond; dat was bij de Nederlandsche Tooneelvereeniging en in de hoofdrollen schitterden verscheidene van de beste acteurs en actrices van die tijd: Wilhelmina van der Horst-van der Lugt Melsert als de jonge vissersvrouw Jo, Adriaan van der Horst als Kobus, Cor van der Lugt Melsert als Barendje, de jongen die bang is voor de gevaren der zee,, en bovenal Esther de Boer-Van Rijk als Knier tje, de door het lot gebroken vrouw wier man en zoons de zee ten offer vallen. Met die bezetting is het stuk honderden malen gespeeld en Nederland raakte er door in rep en roer, want het ging daarbij niet alleen om mooi toneelspel maar ook en vooral om het wakker-schudden van de openbare mening voor de gruwe lijke praktijk, die destijds door sommige gewetenloze reders werd toegepast, om hoog-verzekerde maar beslist niet zee waardige vissersboten te exploiteren en daarbij dus terwille van de verzekerings som het leven van de bemanning op het spel te zetten. De openbare mening wérd door het stuk wakker geschud; het ge volg was dat er een staatscommissie werd benoemd die tot taak kreeg, een onderzoek naar de wantoestanden in te stellen, en in 1909 kwam er een wet tot stand waardoor de kwalijke praktijken onmogelijk werden gemaakt een wet die er misschien toen nog lang niet zou zijn gekomen als Heyer mans met zijn „Op hoop van zegen" de gemoederen niet zo in beweging had ge bracht. MAAR DAT HET STUK ook zuiver als toneelwerk, buiten zijn sociale betekenis voor de Nederlandse samenleving, waarde had en zelfs internationale waarde bleek uit de grote successen die het ook in buitenlandse schouwburgen boekte: het maakte een ware zegetocht door heel Europa, tot in Rusland toe, en zelfs in Amerika is het herhaaldelijk vertoond voor het laatst nog vlak voor de tweede wereldoorlog. In ons eigen land is het trou wens ook na 1945 toen de in het stuk geschilderde sociale wantoestanden dus al lang verdwenen waren nog door twee andere gezelschappen gespeeld (in 1949 door het Nederlands Volkstoneel en in 1956 door het Rotterdams Toneel) vóór het Am sterdamse Volkstoneel het, onder regie vaii Beppie Nooy jr., als jubileumstuk op zijn repertoire nam. En merkwaardiger wijze is deze niéuwste opvoering veel geestdriftiger ontvangen dan de beide vo rige, waarvoor slechts matige belangstel ling bestond. Merkwaardigerwijze om dat toen door menigeen werd beweerd dat het stuk verouderd was, terwijl n u bij voorbeeld de Nieuwe Rotterdamse Cou rant (naar aanleiding van de voorstellin gen van deze week in de Rotterdamse Grote Schouwburg) schreef: „Als wij ooit de neiging hebben gehad, „Op hoop van zegen" als gedateerd te beschouwen, dan heeft het Amsterdams Volkstoneel ons daar gisteravond totaal afgeholpen." En het Utrechtsch Nieuwsblad merkte na een vertoning in de Domstad op dat „Heyer mans' drama, dat hij ruim zestig jaar ge leden schreef, het pathetische spel van de vroegere toneelstijl heeft verdragen en toch nu bij de toehoorders diepe ontroe ring wekt door de grote eenvoud van ac teren van de spelers van het Amsterdams Volkstoneel. Bep Nooy (senior) acteerde de Kniertje-rol anders dan men zich die van toneel of film zal herinneren van me vrouw Esther de Boer-Van Rijk; mevrouw Bep Nooy acteerde meer ingehouden, we zouden kunnen opmerken: in strakkere eenvoud naar de geest van onze tijd." Ook de pers in andere steden was vol lof over de kwaliteit van de opvoering als ge heel. MAANDAGAVOND A.S. wordt deze op voering in de Haarlemse Stadsschouwburg gegeven en lezers van ons blad zullen haar dan, zoals reeds aangekondigd, tegen ge reduceerde prijzen kunnen zien. Wij ho pen dat velen van deze gelegenheid gebruik zullen maken en citeren ten slotte met volledige instemming nog één zin uit de recensie van de N.R.C.: „Ook jongeren zij de vertoning van harte aanbevolen." De burgemeester van Haarlemmermeer, mr. G. C. van der Willigen heeft de ere medaille in zilver verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau uitgereikt aan de heer K. (Koen) Verbaas. De heer Verbaas was op 1 januari veertig jaar organist van de Nederlands Hervormde gemeente in Abbe- nes. Het Italiaanse parlement heeft grote vreugde verschaft aan een honderdtal oude musici en zangers in een rusthuis te Milaan door de auteursrechten op de uitvoering van werken van Verdi nog eens voor een jaar te verlenen. Het rusthuis is een tehuis voor bejaarde musici, gesticht met een legaat in het testament van Ver di en een jaar na de dood van de compo nist in 1901 gebouwd. Verdi is op de ter reinen van de instelling begraven. Telkens, wanneer ergens ter wereld werk van Verdi wordt uitgevoerd, betekent dit inkomsten voor het „Rusthuis Giuseppe Verdi voor Musici". De auteursrechten zijn bij een wet vastgesteld voor een pe riode van 50 jaar na Verdi's dood en zou den dus in 1951 zijn vervallen, maar ze werden tien jaar, dus tot en met het afge lopen jaar, verlengd. Thans heeft het par lement ze enkele dagen geleden op voor stel van premier Fanfani zelf opnieuw ver lengd tot einde 1962. Spoletofestival. Het vijfde jaarlijkse „Festival van twee werelden" zal van 22 juni tot 22 juli 1962 in de midden-Italiaan se stad Spoleto gehouden worden. Chet Baker. Chet Baker, de Ameri kaanse jazz-trompettist, die kort geleden uit de gevangenis ontslagen werd na een vonnis van 16 maanden wegens het smok kelen" van verdovende middelen uitgezeten te hebben, heeft meegedeeld dat hij een contract heeft voor een film over zijn leven met de Italiaanse producer Dino Je Laurentiis. Baker heeft een verblijfsver gunning voor 2 maanden. Beppie Nooy Sr. als Kniertje. Om zich voor te bereiden op zijn tiende toernee is het Nederlands Studentenorkest weer voor de negende maal in Ber gen (Noord-holland), waar gistermiddag de repetities zijn begonnen in de pasge- restaureerde Ruinekerk. Die repetities zul len twaalf dagen duren en elke dag wordt er negen uur gerepeteerd, 's morgens, middags en 's avonds telkens drie uren: de eerste suite van Bach, de lste symphonie van Schubert en een speciaal voor het N.S.O. gecomponeerd viool-con cert van Ton de Leeuw. Het vioolconcert zal op de openingsavond in Bergen op 17 januari voor het eerst worden uitgevoerd met Theo Olof, concertmeester van het Residentie-orkest als solist. Hij zal daar voor vijf repetities met het orkest mee maken. De komst van de 85 orkestleden (solist en dirigent inbegrepen) in Bergen ging als gewoonlijk met enig studentikoos vertoon gepaard. De orkestleden werden door bur gemeester L. J. de Ruiter op het knusse raadhuis van Bergen ontvangen. De N.S. O.-voorzitter, de heer H. ter Haar uit Am sterdam herinnerde eraan, hoe enkele ja ren geleden het nieuwe dorpsplein door het orkest tot N.S.O.-plein verheven werd en dat Bergen als N.S.O.-oord zo langza merhand een begrip geworden was. Op dat N.S.O.-oord borduurde hij nog even door, om tenslotte de burgemeester na mens het orkest een N.S.O.-oortje aan te bieden, in de vorm van een levend ko nijn, dat nog door een viertal soortgeno ten, tevoorschijn getoverd uit viool- en cel lo-kisten, gevolgd werd. Maar om van dé vriendschap tussen Bergen en het N.S.O een meer blijvend" blijk te geven, nodigde hij de burgemeester uit met hem mee te wandelen naar de Ruinekerk, waar bur gemeester De Ruiter een monumentje moest onthullen, dat een konijntje in gips voorstelde met een zeer geprononceerd oortje. Het was geboetseerd door de beeld houwster, mevr. Molkenboer-De Blécourt uit Oldenzaal en het werd de gemeente Bergen aangeboden, die het desgewenst in brons kan laten gieten. Burgemeester De Ruiter, die kennelijk geen raad wist met de betekenis van dit geschenk, maar er toch een symbolische betekenis achter zocht, gaf de verzekering dat, wanneer het de bedbeling was de ge meentelijke politiek te doorbreken, deze poging toch geen succes zou hebben. „Wij willen de gemeente niet al te snel laten groeien en kunnen dit beeldje dan ook niet als symbool van onze snelgroeiende ge meente aanvaarden", aldus de burgemees ter, die echter wel de toezegging wilde doen de raad voor te stellen het geschenk te aanvaarden en het als monument een meer-geëigende plaats te geven, als blij vend blijk van vriendschap tussen Bergen en het studentenorkest. Men liet daarna het stukje plastiek met het opschrift „N.S. Oortje" voor wat het was en begaf zich naar de raadszaal, waar de burgemeester de studenten een glas sherry met een har tig hapje aanbood, zulks met de wens, dat dit eerste glas in Bergen door nog vele gevolgd zou worden. Burgemeester De Ruiter wenste het orkest succes met zijn studie en een succesvolle tournee, opdat de baten voor het Studenten-sanatorium en het Universitair Asielfonds zo groot mo gelijk zouden worden. Aan het orkest werken dit jaar studen ten mee van de universiteiten in Amster dam, Utrecht, Leiden, Groningen, Delft, Wageningen en Nijmegen. Na het ope ningsconcert op 17 januari in Bergen maakt het N.S.O. het volgende toernee: 18 jan. Rotterdam, 19 jan. Eindhoven, 20 jan. een concert in het buitenland, 22 jan Nijmegen, 23 jan. Utrecht, 24 jan. Arn hem, 25 jan. Den Haag, 26 jan. Zwolle 27 jan. Hengelo, 29 jan. Groningen, 30 jan. Leeuwarden, 31 jan. slotconcert in het Con certgebouw te Amsterdam. DE BELGISCH-NEDERLANDSE studiedagen voor houtblazers en hoornisten, die deze week in het Huis van de Woodbrookers te Bentveld worden gehouden, zijn door de technische beschouwingen, voordrachten en gedachtenwisselingen in de eerste plaats van betekenis voor de instrumentalisten, die daaraan deelnemen. Maar door de concerten in het studiedagen-programma kregen ook vele op een ander instrumentaal gebied werkzame toonkunstenaars en andere muzikaal gerichte be langstellenden een uitnemende gelegenheid om kennis te nemen van meesterwerken van een beproefde muzikale allure en om geconfronteerd te worden met hetgeen jongere dodekafonisch en serieel gerichte componisten als een klankenideaal zien. Een confrontatie die in het bijzonder van waarde kon zijn voor degenen, wier objec tiviteit niet gedeformeerd werd door een idealiserend sektarisme. Donderdagavond was het „Quintette vent de Bruxelles", dat gevormd wordt door de fluitist Joseph van Iseghem, de hoboïst André Antoine, de klarinettist Ray mond Orbant, de hoornist Georges Caraël en de fagottist Corneil Pimay, de gast van het organiserende Internationale Toonkun stenaarscentrum „Eduard van Beinum". In de concertzaal van het Woodbrookers- huis gaf het ensemble een uitvoering van een programma, dat werken uit de laat- romantische stijl en hedendaagse compo sities bevatte. Van de componist Arthur Meulemans werd het tweede kwintet voor blazers gespeeld, een werk van ten dele programmatisch, ten dele ook impressio nistisch karakter, typerend voor de open hartigheid waarmede Belgische componis ten zich in hun muziek verlangen uit te spreken. Het Concertino van Marcel Poot bleek markante, soms wat stugge muziek te be vatten, welke eigenschap ook het samen spel der instrumentale timbres, voor wat hun sonoriteit betrof, een overeenkomstig karakter gaf. Raymond Chevreuille, de componist van de „Sérénade", die het ensemble nog voor de pauze ten gehore bracht, heeft blijkens de interpretatie, eveneens voor zijn werk een dergelijke klank bedoeld met een drang om de blaasinstrumenten hun hu moristische „talenten" te laten tonen. NOG MEER HEEFT Renier van der Velden in zijn kwintet, dat aan het slot van de avond gespeeld werd, de instru menten als grappenmakers gebruikt. Voor al de fagot moest als een onprettige tradi tie weer de clown worden en zijn ware wezen verloochenen. Interessant was een hernieuwde ervaring met het kwintet voor blazers van Willem Pijper, een sterke con centratie van muziek in vier delen, die te zamen een speelduur van twaalf minuten hebben! Uit een oogpunt van klankver- smeltingsmogelijkheden tot verrassende sonoriteiten zijn Pijpers pianowerken (so natines!) mij toch liever dan dit kwintet. De voorzitter van het N.S.O.. de heer Huib ter Haar, biedt burgemeester De Ruiter van Bergen N. S. Oortje aan. Een ander hedendaags werk, een kwin tet van Hans Werner Henze, bleek zeker wel knap geconstrueerd, doch zielloos van inhoud. Het werd door het Brusselse en semble met bijzondere bekwaamheid ge speeld. Maar deze kunstenaars waren toch het meest overtuigend met de kostelijke uitvoering van een toegift: een oude Hon gaarse dans. En bij de onbedaarlijke bij valsbetuigingen van de toehoorders, kon men gaan beseffen, dat de muziek haar eeuwige zending met deze vertolking weer had kunnen vervullen. Tijdens de afwezigheid van de bewoners is in een woning aan de Wijkerstraatweg in Velsen-Noord ingebroken. De bewoners die van half acht tot ongeveer half elf afwezig waren, hebben vermoedelijk het raampje in de voordeur open laten staan De inbreker heeft het gehele huis door zocht. Kasten en laden werden geopend aangetroffen. In de slaapkamer werd de linnenkast opengebroken. Uit een muur kast in deze kamer werd een portefeuille met 2000,weggenomen. De Australische Hoge Commissaris in India, de heer W. R. Crocker, is benoemd tot ambassadeur in Nederland. De heer Crocker is de opvolger van sir Edwin Mc Carthy, die begin maart zijn post ver laat. Verwacht wordt dat de nieuwe ambas sadeur, die ook ambassadeur in Indone sië en Hoge Commissaris in Canada is ge weest, in april zijn nieuwe werkzaamhe den zal beginnen. Hij heeft als hoogleraar internationale betrekkingen gedoceerd aan de nationale universiteit van Australië. au Vrijdag 5 januari, Frans Halsmuseum, 20 uur; Belgisch-Nederlands concert, in het kader van de studiedagen voor houtbla zers en hoornisten, georganiseerd door het Internationaal Toonkunstenaars Cen trum „Eduard van Beinum". Zaterdag 6 januari, Stadsschouwburg, 20 uur: De Toneelgroep Theater geeft een voorstelling van „Brieven van een dich ter", van Michael Redgrave. Onder re gie van Michael Warre treden o.m. op: Caro van Eyck, Loudi Nijhoff (a.g.), Winnifred Bosboom, Johan Schmitz en Henk van Efferen. Zondag 7 januari, Stadsschouwburg, 20 uur: De Toneelgroep Theater speelt twee eenakters: „Voor de grote muur", van Tankred Dorst en „De bruiloft", van A. P. Tsjechov. De regie is in handen van Coen Flink en Elise Hoomans. Mede spelenden: Annet Nieuwenhuyzen, Elly van Stekelenburg, Hans Culeman, Bern- hard Droog, Guus Verstraete, Diana Dob- belman e.a. Maandag 8 januari, Stadsschouwburg, 20 uur: Het Amsterdams Volkstoneel, o.l.v. Beppie Nooy, geeft een voorstelling van „Op noop van zegen", van Herman Heij- ermans. Woensdag 10 januari, Stadsschouwburg, 20 uur: De Toneelgroep Ensemble geeft een voorstelling van „De tiende man", van Paddy Chayefsky. Onder regie van Karl Guttmann treden o.m. op: Sigrid Koetse, Johan Boskamp, Lucas Wensing, Jan Retèl en Maxim Hamel. Zondag 7 januari. Turnzaal Concertgebouw, 20 uur: Openbare dansavond. Donderdag 11 januari, Lourens Coster- lyceum, Raaks, 19.45 uur: Platenavond van de Haarlemse Discoclub. Er worden werken ten gehore gebracht van Von Weber. Mozart en Brahms. Dinsdag 9 januari, Stadsschouwburg, 20 uur: De Geheelonthouders Toneelvereni ging „Nieuw Leven" geeft een opvoe ring van „Het meisje dat niet meer grie zelen kon", van mr. H. M. Planten. Museum „Het Huis van Looy", Kamper laan: Groepstentoonstelling van „Kunst Zij Ons Doel". Dagelijks geopend van 1012.30 en van 13.3017 uur; zondag van 1417 uur. Tot 8 januari. Kunstcentrum „De Ark", Nieuw Heilig land 13: Tentoonstelling van schilde rijen en aquarellen van ds. R. H. Olde- man en siersmeedkunst van C. A. Jas peren. Dagelijks geopend van 917 uur en op maandag, woensdag en vrijdag tevens tijdens de concerten van 1820 uur. Tot 7 januari. Van 7 januari af ten toonstelling van schilderijen van de IJmuidense schilder I. van der Gaag. Xunstzaal „In 't Goede Uur", Nieuwe Kerksplein: Gedurende de maand janu ari tentoonstelling van etsen van de Haanemse schilder Frans Verpoorten. Dagelijks geopend van 1022 uur; da gelijks klassiek grammof oonplatencon- cert van 2122 uur. Stadsschouwburg. In de gangen van het gebouw is een expositie ingericht. Ge durende de maand januari wordt werk tentoongesteld van de schilder Arie van Mever uit Heiloo. '.isschoppclijk Museum, Jansstraat: Oude religieuze kunst, schilderijen, middel eeuwse beeldhouwwerken. Het museum is geopend iedere werkdag, uitgezonderd maandag van 1012.30 en van 13.30 17 uur; op zon- en feestdagen van 1417 uur. Frans Halsmuseum: Permanente tentoon stelling van werken uit de Haarlemse school van de 16e eeuw tot op heden. Dagelijks geopend van 1017 uur; zon dag van 1317 uur. feylermuseum, Spaarne 16: Tentoonstel ling uit eigen bezit. Schilderijen 19e en 20e eeuw Tekeningen Hollandse. Itali aanse en Franse school. Fossielen, histo- Romans: Blijstra, Ik ben het zelf niet; Cecil, Louter toeval..? Cooper, Het is niet gering, Cor- sari, Kinderen en minnaars; Danner, Een gewoon echtpaar; Hougron, Het begon in Saigon; Hou- wens Post, Meesters der Braziliaanse vertel kunst; van Isacker, De reis naar Ispahan; Kool haas, Weg met de vlinders; Koptjajewa, Dokter in Moskou; Matti en Spekking, Vingerafdruk ken van God; Van het Reve, Nacht op de kale berg; Ruyslinck, Het dal van Hinnom; Spencer, Het licht op de piazza; Turnbull, De nachtegaal; Ustinov, Als alles in scherven valt; Vreede, Ein deloos; van der Wal, Waarheid wint: Zernike, Haar vreemdeling; Döhndorff, Blumenhölle am Jacinto; Fokkema, Bisiden de wei; Gietema, It poepekrüs; van der Werf, Op 'en paed; Kafka, Erzahlungen; Zweig, Edith; Davray, Le bruit de la vie, dl. 3 en 4; Kuiper, De wei dy't ik net gean wol; van der Schaaf, De wündere simmer fan Jurrit Jongema; Spaanderman-Wielinga, Ju- wielen fearren; Murdoch, A severed head; Up dike, Rabbit, run; Waugh, Unconditional surren der; West, Daughter of silence. Ontwikkelingsboeken: Biggs, The craft of let tering; Breukers, De bijdrage van Ludwig Kla- ges tot de algemene psychologie; Tanner, Ver liefd, verloofd, getrouwd; Wright, Blanke, luis ter toch!; Hegeier, Mammie, waar kom ik van daan? van Weelden, Blinde kinderen; Cowen, De rusteloze zee; Francken, Thermodynamica (met uitgewerkte vraagstukken); van Meurs en Bau- det, Beginselen der scheikunde, dl. 1, Anorgani sche scheikunde; Zim en Shaffer, Natuurgids voor mineralen en gesteenten; von Romaszkan, Leren paardrijden; van Driel. Didactiek en or ganisatie van het nijverheidsonderwijs; Hornstra, De organisatiestructuur van het bedrijf; Gann, Je vliegt met je vijand; Houtenbos en Wilhelm, Ik kan vogels houden; van der Molen, Levend volksleven; Sinnighe, Nederlands sagenboek; Be- nesch, Rembrandt: Cogniat, Das Jahrhundert der Impressionisten; Hard af Segerstad, Scandina vian design; Brumsteede, Afkijken niet verbo den; Feudel, Rhythmisch-musikalische Erzie- hung; Huet, Ontdek België; Glissenaar, Arabie ren huilen niet. De wereld ontwaakt, bronnen onzer beschaving o.r.v. Pigott; Mens, Amsterdam, paradijs der herinnering; Breton de Nijs, Tempo doeloe, fotografische documenten uit het oude Indië; Vehenne, Leven en gesprekken van de eerw. P. Dominique Pire 20 juli 1944; Verhoog en Koelmans, De reis van Michiel de Ruyter in 1664—'65 (Linschoten-vereeniging). risch-natuurkundige instrumenten, 31 toons Fokker-orgel. Dagelijks geopend (behalve op maandag) van 11-15 uur. De eerste zondag van elke maand van 13-15 uur. De Gooise schaapskudde gaat verdwij nen. Het blijkbaar onoplosbare probleem van de Stichting Goois Natuurreservaat om een geschikte herder te vinden is er de oorzaak van dat het bestuur na zorg vuldige overweging en langdurige discus sie het moeilijke besluit heeft genomen tot liquidatie over te gaan. Van de 204 scha pen zijn inmiddels al honderd verkocht, De overige dieren zullen ook snel in ande re handen overgaan, zodat volgende week reeds een einde komt aan de sinds 1954 bestaande attractieve Gooise schaapskud de. Het Goois Natuurreservaat heeft in de afgelopen jaren herhaaldelijk met de lei ding van de kudde gesukkeld, hetgeen wel duidelijk blijkt uit het feit, dat er in een periode van zeven jaar vier schaapherders zijn geweest. Alle herders waren in het begin goed te spreken over "de goede outillage en over hun werk als zodanig, maar dit verander de vrij spoedig onder invloed van de sfeer in het Gooi, die voor de meesten van hen volkomen vreemd was.Bovendien kregen zij het gevoel dat een schaapherder een bezienswaardigheid was, die als een niet geheel volwaardige figuur werd beschouwd De laatste herder, een 17-jarige jonge man, die zich bijzonder bedreven toonde, is onlangs naar Gelderland vertrokken om daar een eigen kudde te formeren. Daar na werd de Gooise kudde, waarvoor het departement van O., K. en W. jaarlijks een subsidie van 1000,- verleent, tijdelijk geleid door een inwoonster van Huizen Het bestuur van het Goois Natuurreser vaat acht echter deze taak te zwaar voor een vrouw. Wel hebben zich vele sollici tanten aangemeld voor de functie van her der. doch geen der kandidaten bleek ge schikt te zijn. AM1KOHDIGIt1GEH EnBESCHOUWItlGEli Nadat de toneelgroep „Theater" het stuk in ons land had geïntroduceerd, mocht donderdagavond de t.v. beslag leggen op Lijmen". Dat is betrekkelijk kort na de verschijning van deze door Manuel van Loggem ondernomen dramatisering van Willem Elsschot's roman „Lijmen" en Het been". Wij behoeven hier niet in te gaan op de vraag of aan de toneelbewer king behoefte bestond noch of die behoef te, latent aanwezig, met deze adoptatie is gedekt. Dat is al eerder geschied. Het gaat er hier alleen maar om in hoeverre een televisie-presentatie zinnig en verant woord was. Wat dat betreft zijn wij niet zulke ferme bewonderaars van voor tele visie geschikt gemaakt toneel. Wie met het medium vertrouwd is, weet dat er tus sen beeld en tekst op het scherm een rela tie bestaat, die van een andere orde is dan wat zich op de planken voordoet. De tekst, het woord, de dialoog is elementair voor de handelingen op het toneel. Voor de televisie heeft het woord elementaire betekenis in zoverre het hoort bij wat men ziet. Het beeld sluit het woord niet uit. Het woord is er, omdat het beeld niet zonder kan. Het moet accentueren, inter preteren. Soms ook commentariëren. De tekst is dan ook zo geconcentreerd als in verhouding tot het beeld nodig is. Ze hoort organisch bij het beeld, maar ze bestaat niet op zichzelf. Bij het toneel is alles af hankelijk van de tekst. Bij de film kan het beeld het daarentegen gerust stellen zonder tekst. Daarom vallen televisiebe werkingen van toneelstukken soms zo te gen, omdat het woord in de dwangbuis van het beeld wordt gedwongen. Het is een ge kooide vogel. Men moet wel van goede huize komen om toneel in televisie te doen opgaan. Daarvoor is het nodig dat het woord het beeld niet overtreft. Van „Lijmen" namen wij de indruk mee dat regisseur Walter van der Kamp een en ander niet heeft weten te verzoenen. Wij waren geïnteresseerd in wat wij hoor den, maar dat ging ten nadele van wat wij zagen. Wij keken er niet doorheen, door die woorden. Wij keken tegen het scherm aan, waarop zich een vermakelij ke geschiedenis afspeelde, die de vlijm scherpe ironie miste en daarmee een we zenlijk aspect van Elsschots humor. Ze bleef interessant, omdat ze bizar was maar van toneel onderscheidde ze zich vaak niet. „Lijmen" werd dan ook voor namelijk een toneelregistratie met een zwak slot. Het geloof ging geleidelijk ver loren. Er kwamen te veel woorden aan te pas. Dat de drie hoofdrollen met Elly van Stekelenburg, Bernard Droog en Lo van Hensbergen bevredigend waren bezet zij graag vermeld, al bleef Van Hens bergens creatie toch te zeer in de orde van het toneel om ons enthousiast te ma ken. De waarde van deze t.v.-represen- tatie ligt dan ook hoofdzakelijk in het ac- tueel-anecdotische. Men wou het niet graag missen. Maar men miste toch te veel. HILVERSUM I. 402 m 7.00-4-24.00 KRO. KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gewijde muz. 7.30 Voor de j.eugd. 7.45 Morgengebed en overweging. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram 8.50 Voor de vrouw 9.40 Voor de kleuters. 9.55 Inleiding Hoogmis. 10 00 Pontificale Hoogmis. 11.30 Gram. 12.00 Middag klok-noodklok 12.04 Gram. 12.30 Land- en tuin- bouwmeded. 12.33 Gram. 12.50 Act. 13.00 Nieuws. 13.15 Nieuwe gram. 13.25 Amateursmuziek. 13.40 Gram. 14.10 Franse les. 14.30 Voor de jeugd. 15.30 Jazzmuz. 15.50 Volksliedjes. 16.10 Chansons. 16.25 Metropole-ork. en soliste. 17.00 Sportcomm. 17.10 Lichte muziek. 17.30 Boekbespr. 17.40 Pianospel. 18.00 Kunstkron. 18.30 Lichte muz. 18.50 U bent toch ook van de partij?, lezing. 19.00 Nws. 19.10 Actual. 19.25 Wedstrijd. 19.45 Lichtbaken, lezing. 19.55 Radio-filharm.ork. 20.40 Gram. 20.50 En nu mijn geval, vragenbeantw. 21.00 Gevar. progr. 22.00 Licht progr. 22.20 22.25 Boekbespr 22.30 Nieuws. 22.40 Wij luiden de zondag in. 23.00 Meesterwerken van de religieuze muziek, muzi kale lezing. 23.55—24.00 Nieuws. HILVERSUM II 298 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.35 Van de voorpagina, le zing. 8.40 Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 Gram. 9.40 Accordeonorkest. VPRO: 10.00 Samen thuis, praatje. 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Gevar. muz. 10 50 Tips voor trips en vakanties. 11.00 Tentoonstellingsagenda. 11.05 Nieuwe gram 11.30 Sportnieuws. 11.55 Gram. 12.15 Kunstzinnige vorming voor de jeugd, lezing. 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Hammondorgel en trom pet. f3.00 Nieuws. 13.15 VARA-varia. 13.20 Piano duo. 13.35 Tussen mens en nevelvlek, lezing. 13.50 Lichte muz. 14 05 Voor de jeugd. 14.35 Boeken wijsheid. 14.55 Gram. 15.05 De Tien stuivers-bal lade, hoorsp. met muz. 17.05 Jazz. 17.30 Act. 18.00 Nieuws en comm. 18.20 Gram. 18.30 Dansmuziek 19.00 Artistieke staalkaart. VPRO: 19.30 Bijbelse miniaturen, lezing. 19.45 Blaaskwartet. 19 55 Deze week, praatje. VARA: 20 00 Nieuws. 20 05 Gevar progr. 21.15 Dansmuz. 21.50 Soc. comm. 22.05 Ca baret. 22.30 Nieuws. 22.40 De zwarte diamant, hoorspel. 23.10 Zigeunerorkest en soliste. 23.40 Gram. 23.5524.00 Nieuws. BRUSSEL 324 m 12.00 Nieuws. 12.03 Gram. 12.30 Weerber. 12.35 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de jeugd. 14.00 Ork.conc. m.m v. koor. 14.30 Academie der disco- fielen. 15.30 Lichte muz. 16.00 Theaterkron. 16.20 Lichte muziek. 17.00 Nieuws. 17.15 Dagklapper en liturg, kal. 17.20 Liturg, gezangen. 17.30 Koorzang. VOOR VRIJDAG NTS- 20 00 Journ. NCRV 20.20 Act 21.00 Drankje voor Toto, eenacter. 22 05—22 15 Kerkkoor en orgel. VOOR ZATERDAG VARA: 15.00 Het komt in de bus: klachten en oplossingen van problemen. 15.25 TV-film 15.50 Documentaire film. 16.20 TV-film. 16.45 Ballet film. 17.00—17.30 Voor de Kinderen 19.30 Progr. over eventuele toekomstige tophits van de Ne derlandse platenmarkt. NTS: 20.00 Journaal en weeroverz. VARA: 20.20 Gevar. progr. 21.20 TV- film. 21.45 Quiz 22.3522.40 Achter het nieuws. De heer M. Troostwijk te Groningen is benoemd verklaard tot lid van de Eerste Kamer. Hij zal daar de plaats innemen van de heer J. L. Hoogland (P. v. d. A.) te St. Anna Parochie, die ontslag heeft genomen als lid van de Eerste Kamer. WIJZIGING EXPORTTOESLAG BOTER Het Produktschap voor Zuivel heeft de toeslag op de uitvoer van roomboter naar Engeland en Italië met tien cent per kilo gram verhoogd: van 75 tot 85 ct. Voor Italië gaat deze verhoging vrijdag in. Wat Engeland betreft, geldt de verhoging met terugwerkende kracht van 1 januari af. Voor de overige in aanmerking komende gebieden is de toeslag onveranderd geble ven 1,05). BING CROSBY MOET GEOPEREERD WORDEN Bing Crosby zal een nieroperatie onder gaan in het St. John's ziekenhuis te Holly wood. De zanger zal vermoedelijk een week of tien dagen in het ziekenhuis moeten blijven.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1962 | | pagina 5