m
Kennedy kwam naar Europa als
voorvechter van een idee
Internationalisme" tegen
De Gaulle's nationalisme
AEG
v
BIJ 2 DRIEUNGPAKKEN
M. A. Reinalda 75 Jaar
Haarlemse arbeiderszoon
klom op tot hoogste
bestuurspost
ZOMERMANTELS
Ministers Beerman
en Luns naar de
pauskroning
Pakistaanse zeeman
Het
sprookje
van iedere
dag
Landbouwmanifestatie
Wijsheid
I
v.
Afscheid
DONDERDAG 27 JUNI 1963
4
I i v H
-
'V «s
>*SVA
i 4*
H t A*
ii*
v A; T-s\i
cv
77?
r
Uitdaging
Kerkelijk nieuws
v'.
v V"'
v s
s|„s-.,N
j! is x W m'vi
- Vv' -
fU*:'
t§K
- V
-
-- - -.-
V
^sFï- -
SvVSfv; xi s •-••■
Nederland zal zondag bij de kroning van
paus Paulus de zesde te Rome vertegen
woordigd zijn door een bijzondere missie,
aldus heeft het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag meegedeeld.
Deze missie zal bestaan uit de minister
van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H.
Luns, de minister van Justitie, mr. A. C.
W. Beerman, de ambassadeur te Vaticaan
stad, F. R. W. H. M. J. graaf de Marchant
et d'Ansembourg en mr. D. J. M. van Thiel
Coovels van het ministerie van Buiten
landse Zaken.
Maar drie minuten bleef president
Kennedy gisteren bij de Brandenbur
ger Tor, waar hij van een verhoging
af voor het eerst de muur en het daar
achter liggende Oost-Berlijn kon zien.
Veel zag hij echter niet, want de com
munisten hadden met enorme rode
doeken de doorkijk door de poort af
gesloten. Op een Oostduits bord voor
de poort kon Kennedy lezen, dat in
Oost-Duitsland de afspraken van
Yalta en Potsdam tot vernietiging van
het Duitse militarisme en nazisme,
waren nagekomen. „Wanneer zal dat
ook in West-Duitsland het geval zijn",
zo eindigde de tekst. (Telefoto)
Het Haagse gerechtshof heeft een 43-ja-
rige Pakistaanse zeeman wegens overtre
ding van de opiumwet veroordeeld tot drie
maanden en veertien dagen gevagenis-
straf met aftrek van drie maanden voor
arrest.
De zeeman arriveerde in het begin van
dit jaar met een Engels schip in Rotter
dam. Bij controle werd op hem 3400 gram
opium aangetroffen. Het was zijn bedoe
ling dit verdovende middel te verhande
len.
De rechtbank te Rotterdam legde hem
hiervoor zes maanden gevangenisstraf op.
Twee weken geleden vroeg de procureur-
generaal een milde straf vier maanden
met aftrek omdat de zeeman in het huis
van bewaring de mededeling kreeg dat
drie van zijn vijf kinderen bij de overstro
mingsramp in Pakistan zijn omgekomen.
Advertentie
De meest krachtige
handige steelstof-
zuiger uit de
grootste fabriek
voor electrische
huishoudelijke
toestellen in
A VAMPYRETTE
ACVJ de LUXE f 135.-
Polirette f 145,-
Tapijtklopper f 123.-
Populair over de hele
wereld: de vlot han
teerbare steeistofzui-
ger. AEG Vampyrette
de Luxe. Hangt in een
klein hoekje altijd voor
onmiddellijk gebruik
gereed. Heel krachtig,
heel handig. Papieren
stofzakken. Geen rom
mel. Practische hulp
stukken. En uit te
breiden met vloer-
wrijver of met de spe
ciale tapijtklopper
Zuigen, kloppen en
borstelen of wrijven
met 2 krachtige mo
toren. Uniek. AEG.
AMSTERDAM
metdeproducten AEG,
Telefunken en Osram
Wereldvermaard
sinds mensenheugenis
Met twaalf tegen acht stemmen heeft
het bestuur van het landbouwschap beslo
ten 12.000 te fourneren als bijdrage ln
de kosten voor het maken van de „blauw
drukken" voor een permanente manifesta
tie van de landbouw en met de landbouw
verbonden handel en industrie, in te rich
ten in oostelijk Flevoland of bij Utrecht.
De acht tegenstemmen kwamen alle
van afgevaardigden van landbouw-organl-
saties. De landarbeidersafgevaardigden
en een minderheid van de vertegenwoor
digers der landbouworganisatie* waren
voor.
(Van onze correspondent)
BONN President Kennedy is uit
West-Duitsland vertrokken, alle politici,
journalisten Isn televisiekijkers uitgeput
en ademloos achterlatend. Wat was de
opzet van dit bezoek en welk effect
heeft het gehad? Die vragen zullen nu
beantwoord moeten worden. Kennedy
kwam, ondanks alle stemmen die hem
aanraadden zijn reis uit te stellen, naar
Europa, omdat hij meerit dat het Westen
in een hoogstbelangrijke overgangs
periode is, een periode waarin het moei
zaam naar eenheid streeft en waarin 2
belangrijke staatslieden die de afgelopen
jaren voor de stabiliteit zorgden, op het
punt staan af te treden: Adenauer en
Macmillan. In dit tijdperk van verschui
vingen, van tastend zoeken naar nieuwe
vormen van samenwerking, is Kennedy
naar Europa gereisd om zijn denkbeel
den over de vonn die het Westen moet
aannemen naar voren te brengen. Denk
beelden die vrijwel lijnrecht in strijd
zijn met die van die andere westelijke
staatsman met politieke denkbeelden:
Charles de Gaulle.
Zonder de lange Fransman te noemen
ontwikkelde Kennedy zowel op zijn pers
conferentie van maandag als in de
Paulskirche dinsdag zijn conceptie van
een Atlantische gemeenschap, militair,
economisch en politiek, in bewoordingen
die kennelijk mede tot Parijs gericht wa
ren. Zo zei hij dat wij in een tijd van
internationalisme leven en niet meer van
nationalisme, dat de Verenigde Staten hun
stenen op het spel zetten voor de defensie
van Europa, omdat zij Europa's vrijheid
voor hun eigen vrijheid nodig hebben (wat
I)e Gaulle altijd openlijk in twijfel ge
trokken heeft), dat heel Europa zich aan
een moet sluiten om een gelijkwaardige
partner van de Verenigde Staten te zjjn
(en niet, zoals De Gaulle wil, alleen een
aantal continentale staten) en dat een At
lantisch partnerschap de toekomst heeft
(en niet een gaullistisch Europa als derde
macht). Het duidelijkst sprak Kennedy
over de defensie. De Gaulle's lievelings
project, een eigen atomisch afschrikwapen
te construeren, noemde hij: terugzetten
van de klok.
De hele Westduitse pers bleek zich in
artikelen over de woorden van de Ameri
kaanse president bewust van deze samen
hangen en niemand laat zich dan ook uit
het veld slaan door de bewering van Ame
rikaanse autoriteiten dat het niet de be
doeling van Kennedy zou zijn geweest met
De Gaulle of met iemand anders te pole
miseren. De New York Times suggereert
zelfs dat Kennedy met zijn woorden de
Franse president opzettelijk heeft uitge
daagd, in de hoop dat De Gaulle bij zijn
bezoek aan de bondsrepubliek in de eerste
week van juli de handschoen zal opnemen
en zijn eigen denkbeelden tegenover die
van de Amerikaan zal zetten. Van Franse
kant is echter al gezegd dat dit onwaar
schijnlijk is, omdat De Gaulle naar Duits
land gaat voor een werkbezoek, waarbij
geen gelegenheid zal zijn voor het afleg
gen van politieke verklaringen.
Uitdaging aan het adres van De Gaulle
of niet, zeker is dat Kennedy heeft gepro
beerd de Westduitsers te winnen voor zijn
Atlantische conceptie. Wel beseft hij dat
op dit ogenblik alle troeven nog in handen
van Parijs zijn en dat De Gaulle voorlopig
het struikelblok blijft voor een eenwor
ding van Europa, een Atlantische gemeen
schap, enzovoort, maar hij schijnt te ho
pen op de lange duur te kunnen winnen
als de met Frankrijk via een verdrag
verbonden Westduitsers aan zijn kant
staan. Vooral na een aftreden van De
Gaulle zouden er mogelijkheden komen
voor de Westduitsers het zwaartepunt van
de alliantie naar Bonn te verleggen. En
dan ls het van het allergrootste belang
dat de bondsrepubliek Atlantisch, inter
nationalistisch is ingesteld en niet meer
gevangen is in het negentiende eeuwse
nationalisme van De Gaulle.
Kennedy is ook naar West-Duitsland ge
komen om sympathie te verwerven voor
zijn coexistentiepolitiek tegenover Moskou.
Uit zijn rede gisteren voor de Westberlijn-
se universiteit was op te maken hoe nauw
deze politiek samenhangt met zijn Atlan
tische denken. Een verenigd Westen,
waarvoor een Verenigd Europa voorwaar
de is, kan als sterke totaliteit zaken doen
met de Russen, die dan zullen inzien op
andere wijze niets te bereiken, zo zei hij.
Dan komt ook een Duitse hereniging mis
schien in zicht. In elk geval zal echter
nooit iets over het hoofd of ten nadele van
één van de leden dezer westelijke totali
teit geregeld kunnen worden. En dat klonk
alsof Kennedy zei: help mij de Atlantische
gemeenschap te verwezenlijken en je hoeft
niet meer bang te zijn dat ik het met de
Russen op een akkoordje gooi ten nadele
van West-Duitsland.
Met deze woorden nam Kennedy overi
gens zijn ongenuanceerde uitlating over de
onmogelijkheid om met communisten sa
men te werken, die hij voor het Schöne-
berger Rathaus deed, terug. In zijn strijd
vaardigheid ging de president op het raad
huisplein tegenover de 400.000 jubelende
Westberlijners trouwens een paar maal
verder in zijn veroordeling van het com
munisme dan men van hem gewend is.
Bij zijn besprekingen in Bonn bracht de
Amerikaanse president verder concreet
naar voren, dat hij graag zou zien dat de
Westduitsers grotere offers brengen voor
de zaak van de vrijheid. Bijvoorbeeld zou
Bonn, dat nu slechts zeven percent van
het nationale Westduitse produkt aan de
fensie uitgeeft, net als de Verenigde Sta
ten 10 percent kunnen besteden. Kennedy
en Adenauer spraken ook over de multi
laterale zeestrijdmacht met kernwapens.
Volgens goed geïnformeerde Amerikaanse
kringen zouden de beide mannen besloten
hebben deze kwestie voorlopig te laten
rusten, omdat noch de Britse premier
Macmillan noch de Italiaanse interim-pre
mier Leone op dit gebied besluiten zal
willen nemen. Over deze kwestie zal trou
wens uitvoeriger gesproken kunnen wor
den als de Amerikaanse minister van
defensie, McNamara, eind juli naar Bonn
komt.
Tenslotte, maar niet in de laatste plaats,
kwam Kennedy naar West-Duitsland om
tegenover de bevolking nogmaals te getui
gen van de Amerikaanse verbondenheid.
Daarmee hoopt hij bij de Westduitsers
sympathie te oogsten. Die sympathie kan
Kennedy goed gebruiken. In de eerste
plaats voor zijn binnenlandse positie (hij
zei dat vrij duidelijk bij de besprekingen
in Bonn), voorts tegenover De Gaulle, die
vorig jaar september zulk een triomfale
tournee door de bondsrepubliek maakte,
en tenslotte tegenover al die politici in
Bonn die denken een francofiele politiek te
moeten voeren om de bevolking te ple
zieren.
Advertentie
.Vis'
plastic
emmer
SUNIl
MORGEN, 28 JUNI, wordt Marius Antoon Reinalda vijfenzeventig jaar. Dat
betekent het einde van de laatste openbare functie welke deze „grote zoon van
Haarlem" nog vervulde, die van lid van de Raad van State. Hij mag dan sinds
1947 naar Utrecht en vervolgens naar Den Haag verhuisd zijn, voor de Haar
lemmers, inzonderheid voor de ouderen onder hen, is Reinalda steeds een der
hunnen gebleven. Zij zien hem nog steeds als raadslid, als wethouder, als burge
meester tenslotte en bovenal als een stadgenoot met een onverflauwde belang
stelling voor het reilen en zeilen van de Haarlemse gemeenschap.
WAT BIJ EEN figuur als Reinalda voor
al opmerkelijk is, is dat hij in brede lagen
der burgerij populair is geworden zonder
dat hij naar die populariteit heeft ge
streefd. Reeds in de jaren dat de Sociaal-
Democratische Arbeiders Partij, de
S.D.A.P., een felle en principiële opposi
tie bood tegen de destijds heersende po
litieke opvattingen, liet de heer Reinalda
een bedachtzaam geluid horen, al behoef
de men aan zijn beginselvastheid waar
het maatschappelijk bestel in het geding
was niet te twijfelen.
Reinalda is geen agitator, hij schuwt
het mond-radicalisme. Toch heeft hij dat
in zijn Jonge jaren veel moeten aanhoren.
De ouderlijke woning in de Kleine Hout
straat, waar zijn vader een geheel-ont
houderskoffiehuis dreef, was in de woelige
jaren van de spoorweg- en andere stakin
gen vaak het trefpunt van socialistische
vogels van diverse pluimage, vele échte
idealisten, maar ook wel eens figuren die
het socialisme van die dagen uitsluitend
van de rumoerige buitenkant kenden.
Reinalda heeft het socialisme altijd
meer in de diepte dan in de breedte willen
beleven. Daarom bestond er voor hem ook
geen tegenstelling tussen zijn politieke ge
zindheid en zijn uiterlijke verschijning,
welke steeds die van de keurig geklede,
aristocratische heer was.
MISSCHIEN DAT HET juist zijn wijs
heid ls geweest het betrekkelijke in alle
meningen en situaties te onderkennen, wei-
Advertentie
HET MERK
4engme>tstof voor kamerplanten 6S°/o - 100 grs - 65 ets Volop bloei en groei
bouw het zevende eeuwfeest van hun stad
vierden. Er steeg een on-Haarlems gejuich
op na de voorlezing ervan. Krap ander
half jaar later werd een ander konink
lijk besluit met veel minder geestdrift
ontvangen, hoezeer men ook instemde met
de vererende inhoud. De heer Reinalda
werd benoemd tot Commissaris der Ko
ningin in de provincie Utrecht. Hij werd,
zoals hij zelf zei, „de eerste rooie Com
missaris der Koningin".
DAT WERD DUS een afscheid van
Haarlem. In de laatste raadsvergadering
welke hij leidde smaakte hij de voldoe
ning het voorstel tot de terugkeer van de
vrijwillige brandweer aangenomen te zien.
Hij was daar zeer aan gehecht, het be
tekende voor hem een stuk Haarlemse
traditie, zoals hij ook gehecht is aan het
ke hem hogerop heeft gebracht, zowel
in het bedrijfsleven, als ln de politiek.
Het bedrijfsleven: dat was voor alles
de uitgeverij H. D. Tjeenk Willink, waar
hij, als jongste bediende begonnen, op de
stoel van de president-commissaris eindig
de. Het fpnds van Tjeenk Willink strookte
ook helemaal met zijn aard. Met voor
liefde citeerde hij uit de werken van de
geschiedenlsfilosoof prof. dr. Johan Hui-
zlnga, vooral uit „In de schaduwen van
morgen".
In de politiek: dat was een vrijwel
permanent lidmaatschap van de Haar
lemse gemeenteraad en twee wethouders
schappen tussen de beide wereldoorlogen.
In 1945 werd hij tot burgemeester van
Haarlem benoemd. Het koninklijk besluit
kwam af op de avond dat de Haarlemse
notabelen in het Gemeentelijk Concertge-
De heer M. A. Reinalda houdt een toem
spraak na zijn installatie als bur
gemeester van Haarlem op
20 december 1945.
Haarlemse mannenkoor „Caecilia", waar
van hij de beschermheer is. En na het
Utrechtse gouverneurschap kon M. A. Rei
nalda als voorzitter van een der afdelin
gen van de Raad van State nog dikwijls
zijn „inside information" laten blijken
wanneer het om zaken van de stad aan
het Spaarne ging. Hij wist door de inne
mende manier waarop hij die functie ver
vulde, vele eenvoudige burgers, die bij
het hoogste bestuurscollege in den lande
hun recht kwamen zoeken, dadelijk op
hun gemak te stellen.
EN DAT 18 wellicht de opvallendste
eigenschap van deze geboren bestuurder:
M. A. Reinalda
hü treft tegenover de meest uiteenlopende
karakters feilloos de juiste toon. In wezen
is dat een consequentie van een te zeld
zame eigenschap: het ingeschapen respect
voor de medemens. Daarom wensen tal
lozen uit totaal verschillende maatschap
pelijke kringen M. A. Reinalda op zijn
vijfenzeventigste verjaardag nog een ge
zegende levensavond toe.
De heer Reinalda is ridder in de orde
van de Nederlandse Leeuw en grootoffi
cier in de orde van Oranje-Nassau.
Advertentie
49.50 - 59.50 en 69.50
Het betere middengenre
tegen betaalbare prijzen.
Grote Houtstr. 167 - Tel. 16062
Bedankt voor Holwerd P. Sijtsma te
Nederhorst den Berg.
Geref. Kerken (Vrijgemaakt)
Beroepen te Zuidbroek W. Wierenga te
Noordbergum.
Beroepen te Brampton (Ontario, Canada)
D. de Jong te Middelstum.
Bedankt voor Abbotsford (B C., Canada)
(Can. Ref. Church) J. Mulder te Home-
wood-Carman (Man., Canada) (voorheen te
Gees (Dr.).