m
Mevrouw zelf aan de slag
met krik en kruissleutel
#E©UW
Menu met een
herfsttintje
MET MINDER DAN „ECHT GOED" IS MARTINE BIJL NIET TEVREDEN
STEEDS MEER DAMES
BIJ ANWB-CURSUSSEN
IN „PECH ONDERWEG'
Zuurstof tegen katers
If
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1968
Erbij
27
9 ''A
vmm,
Geen benzine-toevoer? Starten met de hand op de carburator-opening
om te zien of daar benzine komt.
mMt; vm
a
I -rr
Martini BijlElfje „Twaalfje"
Mannen en vrouwen volgen ge
spannen het „benzine-weggetje"
Marianne van der Zee
vM.-
wip rm W'. w.
i
(Van een onzer verslaggeefsters)
ER ZIJN VROUWEN die, als zy
tijdens het autorijden een lekke
band krygen, de wagen aan de kant
zetten en gaan zitten wachten.
Sommige vrouwen lezen dan een
boek of tijdschrift en roken een
sigaret, wachtend op de galante
man die het wiel voor hen verwis
selen wil. Merkwaardig genoeg
stoppen er dan ook nog mannen
die bereid zijn voor de dame in
kwestie hun handen vuil te maken
en met een rood hoofd aan het
krikken gaan.
EEN VROUW die al jaren deze methode toepast zegt:
„Ik wil niet eens leren een wiel te verwisselen, dat moet
een man maar doen". Maar als er nu eens geen behulp
zame man opdoemt om het vuile werk te doen, dan zal
mevrouw zelf aan de slag moeten met schroevendraaier,
krik en kruissleutel. Als zij tenminste weet wat dat zijn
en waar zij in de auto liggen.
GEEF UW MAALTIJDEN eens een
herfstachtig accent door er tamme
kastanjes en hazelnoten in te ver
werken. Ook paddestoelen verdienen
een plaatsje in een herfstmenu.
WEEKMENU
Rundvlees, spruitjes, kastanje-aard
appelpuree - fruit.
Rollade, champignon-macaroni, sla
- caramelvla gegarneerd met hazel
noten.
Gebakken kaasplak, savooiekool,
aardappelen - vruohtengruel.
Gestoofde kabeljauw, gesmoorde
tomaatjes, kerriesaus, aardappelen -
appelyoghurt met gewelde rozijnen.
Leverragoüt, rauwkostschotel, aard
appelpuree - nogavla.
Kipsalade - broodsehoteltje.
Cantharellensoep, gehakt met bies
look, andijvie, aardappelen.
Voor de champignon-macaroni fruit
u ui met prei, champignons en een
laurierblad samen in wat boter of
margarine en voegt er op het laatst
in stukjes gesneden tomaten aan toe.
De gekookte macaroni mengt u er
door of geeft u er apart bij. Gehakte
peterselie er over strooien.
Garneer caramelvla eens met verse
noten.
Bij het derde menu kunt u jus van
de vorige dag of gesmolten boter
geven.
Gebruik voor de kerriesaus van
het vierde menu het vocht van de
gestoofde kabeljauw.
Een rauwkostschotel vijfde me
nu kan bv. samengesteld worden
uit: appel-biet, andijvie-wortel-kom-
kommer, appel-zuurkool-rozijnen,
knolselderij -lof-appel, rodekool-
knolselderij.
Recepten voor 4 personen kastanje-
aardappelpuree:
kg kastanjes, ca VU dl bouillon,
12 g suiker, 30 g boter, aardappel
puree van 4 ons aardappelen.
De kastanjes wassen en inkerven,
drijvende kastanjes verwijderen. Ze
10 minuten koken, pellen en gaarko
ken in de bouillon met de suiker in
ca l/i uur. De kastanjes fijnmalen of
zeven, verwarmen en de boter er
door roeren. De aardappelpuree toe
voegen en goed heet laten worden. In
plaats van zelfgemaakte kastanje-
puree kan puree uit blik worden ge
nomen.
Kipsalade:
250 g koude gebraden kip, 150 g
cantharellen 150 g champignons. 200
g gekookte koude ryst, sla, vinai-
grettesaus van 2 dl olie, VU dl
azjjn, peper, zout, mosterd.
De champignons en cantharellen
wassen, schoonmaken en in plakjes
snijden (niet te klein). De kip in
stukken verdelen. De rijst, de kip, de
champignons en de cantharellen
ieder apart l/i uur in de saus weg
zetten. Af en toe omscheppen. Vlak
voor het gebruik de bestanddelen
met elkaar vermengen en opdoen
op sla.
VAN HAAR EIGEN man, broer,
zwager of achterneef moet een vrouw
nooit leren een wiel te verwisselen,
laat staan andere reparaties uit te
voeren. Daarvoor moet zij zich opge
ven bij de A.N.W.B. om de cursus Pech
Onderweg te volgen.
IN HAARLEM bijvoorbeeld, wordt
deze cursus gegeven in het Technosta-
tion aan het Badmintonpad.
De cursus bestaat uit vier avonden
van acht tot ongeveer tien uur. De
eerste avond kan men een aantal op
autogebied volslagen Onnozele zielen
aantreffen. Na de vierde avond sprin
gen deze mensen energiek achter het
stuur van mini- of maxi-auto en zeg
gen: „Zo, nu weet ik er alles van,
mij kan niets meer gebeuren".
Dat is natuurlijk sterk overdreven,
maar het komt voort uit het veilige
gevoel dat zij hebben na het volgen van
„Pech Onderweg". Een lekke band
hoeft geen verschrikking meer te zijn.
De termen sproeier, carburateur, bo-
bine, verdeler, contactpuntjes en „hij
loopt op drie poten", zijn geen geheim
taal meer. En, hoe is het mogelijk,
zij snappen zelfs in grote trekken hoe
een motor werkt, kunnen „vonkje
trekken" en benzineleidingen doorbla
zen. Bovendien blijkt het bijzonder in
teressant om te weten wat er gebeurt
als de choke uitgetrokken wordt, de
motor „verzopen" is of de verdeelkap
een scheurtje heeft.
HET ZIJN natuurlijk de allereen
voudigste dingen die Pech Onderweg
bijbrengt aan leken op autogebied. Zij
moeten in staat zijn zich met pech
onderweg te redden. Aan grotere ge
breken die plotseling optreden zullen
zij langs de weg ook niets kunnen
doen. Dan is het wachten op de we
genwacht of liften naar een garage.
Klip g&gjg
s v' jfpÉ
ssstevvw w.s.-. .vvvCwv.v.
Maar in de lichtere gevallen zijn er
nog mogelijkheden genoeg om de
motor met mankementen weer „aan
de praat" te krijgen en op eigen
kracht een garage te bereiken.
Mensen die zo weinig begrip van
techniek hebben dat zij na vier avon
den nog geen bobine van een bougie
kunnen onderscheiden, zullen niet zo
veel profijt van de cursus trekken.
Maar de man of vrouw die met be
langstelling de gang van zaken volgt,
zal er zeker genoeg van opsteken. Al
zou het alleen maar wiel verwisselen
of een „verzopen" motor starten zijn.
PECH ONDERWEG trekt steeds
meer vrouwen. Zij zoeken gebogen
over de motor van het als voorbeeld
dienende automobiel naarstig naar de
waterpomp, de benzinepomp en de sto
ring in de elektrische leidingen.
Want storing in het elektrische ge
deelte van de motor is de meest voor
komende pech onderweg, na de lekke
band.
„Ik schat zo'n zeventig percent",
zegt de heer W. J. Geerlings van het
Haarlemse Technostation.
De heer Geerlings en de heer D.
Blok geven de cursus Pech Onderweg
voor Haarlem en Omstreken.
In 1960 begon de ANWB belangstel
lenden de eerste begrippen over de
werking van een automotor bij te bren
gen.
„In de loop van de jaren is de cursus
wel veranderd", vertelt de heer Geer
lings, „we hebben ons aangepast aan
de behoefte die bij de cursisten bleek
te bestaan. Ik heb nu de methode van
het „Weggetje volgen". Ik laat de cur
sisten eerst de weg van de elektriciteit
nagaan met alle „daarlangs" voorko
mende mankementen. Daarna het ben
zineweggetje. Vervolgens nog wat
wetenswaardigheden over bijvoorbeeld
de water- of luchtkoeling".
(Van een onzer redactrices)
MARTINE BIJL heeft dan en geheel terecht eindelijk haar Edison. Twee
jaar geleden was het er al bijna van gekomen, vtare het niet dat er vanwege te
vroege publiciteit ineens geen Edisons uitgereikt werden. Deze Edison is haar
gegeven voor de plaat „Liedjes uit de tijd van Ot en Sien" een compliment
voor haar, als zangeres, maar tevens een compliment voor haar begeleider en
voor de man die deze plaat op zo originele wijze heeft gearrangeerd: Henk van
der Molen.
HOE STAAT HET op het ogenblik
met haar werk?
„Uitstekend. Ik doe twee dingen te
gelijk: zingen aan de ene kant en
aquarelleren aan de andere kant. Ik
ben bezig met een boekje voor kinde
ren, een verhaal in plaatjes over elf
je „Twaalfje", met een paar regeltjes
verhaal eronder, echt voor de klein
tjes."
TekentMarline al lang?
„Ik heb vroeger wat les gehad dat
mijn talent een beetje aanwakkerde,
ik heb altijd veel getekend plak
boeken een beetje opgesierd, zomaar
wat getekend, maar op een moment
dacht ik: ik ga nou eens wat helemaal
voor mijzelf maken. Dat kreeg Henk
van der Molen onder ogen, die liet
het weer aan een uitgever zien en nu
wil die man het gaan uitgeven.
ALS DIT GOED ontvangen wordt,
moet ik aan een tweede boekje^egin-
nen. Ik beschouw tekenen eigenlijk
als nevenvak. Ik vind het zo miezerig,
als je zo zingt, je studeert wat zang,
je pakt je gitaar eens, je leest een
keer een goed boek, maar je doet ver
der niks. Om nou alleen te gaan zin
gen, en zo vaak treed ik nou ook niet
op, dat schenkt weinig bevrediging.
Dan moet je gewoon een nevenbezig
heid hebben.
Ik heb nu een hele dagtaak, reper
toire bijhouden en opnieuw instuderen
zangles, gitaar spelen, optreden en
voor de rest tekenen. Die zangles is
erg belangrijk overigens. Je merkt
het gewoon: je zingt nu beter, door
dat je de techniek beheerst. Ik had.
toen ik begon, nooit één uur zangles
gehad en dat was dan ook wel te ho
ren.
NOU ZEGGEN een hoop mensen:
dat stemmetje van toen was juist je
grote charme, maar dat vind ik flau
wekul. En vergeet niet: je normen
gaan natuurlijk hoger liggen. Vroeger
deed ik maar wat, ik vind het nu zo
leuk om er echt iets moois van te ma-
ken. Ik ben een beetje afwerkerig van
aard. En kritisch. Iedereen roept te
genwoordig: waar blijft nou de volgen
de langspeelplaat?
Het schijnt een algemene opinie te
zijn dat je, als je een beetje succes
hebt, moet blijven komen met nieu
we liedjes en nieuwe plaatjes. Een
goed repertoire zoeken kost tijd, dat
is duidelijk.
We kunnen het ons ook niet permit
teren om iets van mindere kwaliteit,
artistiek gesproken, te gaan brengen.
Dat repertoire van mij blijft tóch wel
doorlopen, het is niet aan tijd gebon
den.
Martine Bijl treedt eigenlijk meer
in België op dan in ons eigen land.
Geen kwestie van onwil, maar van con
stellatie van het Nederlandse amuse
mentswezen. Tussen de beat en de
soul komt een repertoire als het hare
eigenlijk niet goed tot zijn recht. „Trou
badour-avonden zoals in België kennen
we hier eigenlijk niet". Ik heb vaak ge
zegd: ik kom niet als er beat komt,
maar soms moet je wel eens. Ik wil
ook wel eens wat in Nederland hebben
en dan moet je wel eens concessies
doen".
Het repertoire van Martine is erg ge
bonden aan de inventiviteit van haar
vaste tekstdichter-componist-begelei-
der Henk van der Molen. Van anderen
zingt ze zelden iets. De rest past vol
gens haar, niet geheel in haar stijl.
Regelmatig krijgt ze van andereren
teksten en muziek aangeboden, „maar
ik ben afschuwelijk kritisch.
Je krijgt een hoop liedjes van men
sen 't is gewoon pijnlijk die zeg
gen: dit is vast iets voor jou, en soms
is er ook wel eens iets van te maken,
maar het is nooit echt goed." En met
minder dan „echt goed" is Martine niet
tevreden.
DE ANWB heeft nu aan de cursisten
een vragenformulier uitgereikt waarin
zij hun mening over de cursus kunnen
geven. Is er meer behoefte aan theorie
of juist aan praktijk? Heeft de cursus
voldaan of viel het tegen? Bestaat er
behoefte aan een vervolgcursus over
het eigen auto-merk?
Dit laatste blijkt bij de cursisten
grote belangstelling te wekken. Want
soms is het zoeken geblazen onder de
eigen motorkap naar onderdelen die
bij de auto op de cursus zo gemakke
lijk te vinden waren.
Het enthousiasme over Pech Onder
weg is algemeen groot. „Nu weet ik
tenminste wat er aan de hand is". „Ik
voel me veel veiliger, ik hoef nu niet
met de handen in het haar te staan".
De vrouwelijke cursisten kunnen nu
eindelijk de mannen begrijpen als de
ze weer eens van die vroeger raadsel
achtige gesprekken houden over het
meest geliefkoosde onderwerp: de
auto.
En al zien ze er nu misschien nog
wat tegenop om werkelijk aan het
sleutelen te gaan, als zij pech hebben
zullen zij wel moeten Soms hoeven
zij het geleerde in tijden niet in prak
tijk te brengen, maar met het cur
susboekje als leidraad zullen zij ze
ker gauw genoeg weten waar het om
gaat als het plotseling nodig is.
„ER KOMEN HIER wel eens cur
sisten terug om te vertellen hoe zij
dankzij Pech Onderweg zich konden
redden", zegt de heer Geerlings. De
cursus pretendeert niet een volledige
„monteursoipleiding" te geven. „Ja,
als de benzinepomp kapot is kunt u
wel een stoel nemen en er naast gaan
zitten", is een uitdrukking van de cur
susleider. Maar er zijn nog heel wat
andere mogelijkheden die wel ver
holpen kunnen worden.
VROUWEN EN MANNEN die nog
geen motorkap durven te openen heb
ben de gelegenheid tot april van vol
gend jaar zich op te geven voor Pech
Onderweg. Al blijven er natuurlijk al
tijd vrouwen die liever een man voor
zich laten werken.
BRITSE onderzoekers, die een ge
neeswijze zochten tegen hooikoorts,
menen daarbij een middel gevonden te
hebben tegen een andere kwaal: de
kater.
Het middel ,is al in de handel. Het
past in een klein zakje met ritsslui
ting en kost in Engeland circa 32.50
gulden. Het bestaat uit een cylindertje
zuurstof met een rubber mondstuk
eraan.
Het wordt door British Oxygen Co.
gefabriceerd voor patiënten die aan
hooikoorts of astma lijden of dikke
en oudere mensen die wat extra zuur
stof nodig hebben als zij het te kwaad
krijgen met de ademhaling.
Er blijkt een grote exportmarkt voor
te bestaan in West-Duitsland, waar za
kenlieden het gebruiken om weer bij
te komen na zware zakenlunches,
waarbij veel gedronken wordt.
„Wij beweren niet dat het een mid
del is tegen katers, maar wij weten
dat het daartegen wordt gebruikt en
misschien is de werking wel van psy
chologische aard", zei een woordvoer
der van British Oxygen.
