FILATELIE
w "to a
(p
ft
r mhtw&wm)
Bridge
Dammen
n nn 'üh ^lÉi ilÉf
Cie^Si
haalt een
streek uit
35
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1969
Erbij
m
vmtmAWÊ
Filarski
(Vervolg van schaakrubriek)
Mr. Ed. Spanjaard
WMW 9
m fm.
liWöi§f?
■m& mr/ '-m® v
m
v ww Ww wwi Ww,
WM WM Wm WM WM'.
m ÉfH iHI WW
m WkS-mk
m wm. ww. WW/ Wm.
(Vervolg zie eerste kolom).
omdoki+U--
q roeden-
zwarU
daq
Esther
OOST-DUITSLAND (DDR). Drie
veelkleurige zegels met afbeeldingen
uit de volkskunst van de Lausitz zijn
op 25 november verkrijgbaar gesteld:
10 pf. gebaksvorm voor kerstgebak
20 5 pf. decoratief geglazuurd bord
uit de 18e eeuw en 50 pf. een met de
hand gemaakt gebak voorstellende
een negerin en een zeeman, (afbeel
ding).
ZUID-GEORGIË. Op 1 december
verschijnt een nieuwe hoge waarde in
de koerserende serie, een 1 met de
afbeelding van twee keizerpinguins.
LESOTHO. Met voorstellingen van
reptielen en hun fossiele voetafdruk
ken uit het Boven-Tiras, 200 miljoen
jaar geleden, zullen op 5 januari 1970
vijf zegels worden uigegeven. De
waarden zijn: 3 c. voetafdrukken van
een Dinosaurus in Moyeni, 5 c. Grypo-
nyx, 10 c. Platesauravus, 15 c. Trity-
lodon en 25 c. MassospondyliLS. (af
beelding).
QATAR. De 10e Padvindrs-Jambo
ree, dit jaar in Qatar gehouden, gaf
aanleiding tot de uitgifte van zes ze
gels met verschillende voorstellingen
uit het verkennersleven: 1, 2, 3 en 60
d., 1.25 en 2 r. Ook een blok met de
eerste vier waarden.
MACAU. Vier eeuwen geleden werd
het Heilige Huis van Barmhartig
heid" in Macau gesticht, ter herden
king waarvan een 50 avos uitkwam
met het portret van de prelaat D. Bel-
chior Carneiro.
CHRISTMAS EILAND, in de Indi
sche Oceaan ten zuiden van Java,
heeft op 10 november een kerstzegel
mMHMIMIIi
van 5 cents doen verschijnen, waarop
in mozaiëk een engel is voorgesteld
(afbeelding).
GRIEKENLAND. Ter herdenking
van de bevrijding van Macedonië wer
den op 12 november vier gelegenheids
zegels in omloop gebracht met stand
beelden of portretten van Grieken die
zich verdienstelijk hebben gemaakt in
de strijd om de Macedonische vrij
heid: 1.50 dr. Dim.-Tsamis Karata-
sios, 2.50 dr. Emm. Papas, 3.50 dr.
Pavlos Melas en 4.50 dr. Kapetan Ko
tos.
RUSLAND. Gandhi's honderdste ge
boortedag werd ook in de Sovjet-Unie
herdacht door een bijzondere postze
gel, een 6 k. met zijn beeltenis, (af-
beeelding).
MMIIMMMIVIWIMflMMMMMMflIIMMMMMMMflftMfVMflMflfVMMMMMMMMMIIMMMMMMMflMMflMMIIMflMftflMMflMflflftMMMMMMMMflMMMMI
Zo dicht op Sinterklaas en Kerst is het
wellicht nuttig eens iets af te weten van
wat er zo aan belangrijke boeken op het
gebied van bridge en dergelijke op de
markt zijn gekomen. Bij de uitgeverij
Roskam te Amsterdam verscheen van
Piet Boender „Slam-conventies." Er zijn
zeer veel bridgers die verzot zijn op
„slam" en de daarbij behorende moder
ne houdgrepen. Zij kunnen aan dit 231
pagina's tellende boek hun hart ophalen
en de naam Boender staat natuurlijk ga
rant voor uitstekende technische behan
deling van de dozijnen slemconventies
die thans in de top der bridgewereld in
omloop zijn. Een goed studieboek voor
enthousiaste wedstrijdbridgers.
Lichtere bridge-stof brengt drs. J. K.
Kroes in het 92 bladzijden tellende boek
je „Bridge - van alles wat over een fasci
nerende hobby." Uitgegeven als „Sleu
telpaperback" bij W. van Hoeve, Den
Haag. Kroes heeft een vlotte gezellige
pen en brengt allerhand interessante we
tenswaardigheden over het moderne brid
ge naar voren. Hoofdstukken als „De
bridgedetective", „Cafébridge", „Elk
jaar een andere partner" of „Is dat
Acol?", tonen dat de schrijver prettige
én technische kost in juiste dosering pro
beert te brengen. Vele bridgers die zich
zelf de „huiskamerspelers" noemen en
ook zij die in het competitiegebeuren als
de „spelers der lagere klassen" bekend
staan, vinden hier nu eens iets dat niet
zwaar op de maag ligt en dat bovendien
niet duur is. Een ideaal klein boek-ge-
schenk.
Hoewel het boekje „80 Kaartspelen"
(Elsevierspocket) niet over bridge gaat,
is dit door A. Frans Lenders uit het Frans
vertaalde boekje geweldig interessant om
dat het 48 der meest populaire kaartspe
len. geïllustreerd met alleraardigste te
keningen, in zeer duidelijke omschrijving
brengt. Er zijn kaartspelen bij die zeker
al een leeftijd van enkele honderden ja
ren hebben, maar ook enkele nieuwere ko
men aan de beurt. Een goede gedachte
was het, in de inhoudsopgave met een
eenvoudige code de „graad van moeilijk
heid" van elk spel aan te geven en tevens
met hoeveel personen het kan worden ge
speeld. Uit de rijke inhoud noem ik „Bé-
sique", „Canasta", „Een en dertigen",
„Hartenjagen", „Loterij", „Miezemausen"
„Whist" en „Zwarte Pieten". In elk huis
waar wel eens een of ander kaartspel be
oefend wordt hoort dit boekje thuis, bo
vendien is het voor elke echte „kaarter"
een bezit voor het leven.
Er zijn natuurlijk talloze andere bridge
boeken en wanneer u voorlichting wenst
kan die verschaft worden door Bondsbu-
reau Ned. Bridgebond, Emmapark 9 Den
Haag (tel. 853185). Er is daar keuze tus
sen boeken voor prille beginners tot aan
verwoede wedstrijdbridgers toe. Een zeer
dankbaar geschenk kan ook een abonne
ment zijn op het blad „Bridge" een maan
delijkse uitgave van de NBB. Men ver
krijgt dit onder andere door „ondersteu
nend lid" te worden een weinig kost
bare verplichting.
Tenslotte nog één advies. Ik neem aan,
dat u voor een maagpatiënt geen boek zult
kopen met de titel „Honderd heerlijke pi
kante gerechten uit de Franse keuken"?
Loop dan evenmin een winkel binnen en
koop „een" bridgeboek. Informeer tevo
ren met welk soort bridgeboek u hem of
haar misschien een plezier doet en neem
geen genoegen met een „winkeldochter".
Er is zoveel goede moderne bridge- en
kaartspellitteratuur, dat het niet nodig is
om met een overblijvertje van twintig
jaar geleden genoegen te nemen.
Waarom dit allemaal zo moet zien we
bij enige zelfstudie. Men zoeke ook zelf
de antwoorden op de andere zetten welke
de dreiging 2) Th8 mat beletten. Zoals
1) Rf3. 1) Pf3. 1) Pg2.
1) Td4: en 1) De2. Componist
J. Hartong.
Ad diagram 2. Een tweezet van mr.
P. ten Cate. De oplossing: 1) Ph6-g8! is
niet zo makkelijk te vinden. Er dreigt
2) Tf3 mat, wat de batterij van Rh5 (de
sluipschutter) activeert. Na de meeste
zetten van Df2 volgt 2) Ka7 mat, waar
mede de sluipschutster op a8 in functie
komt. Op Rdlxh5 (enz.) gaat 2) Da4 mat,
op 1) Rc2. 2) Tf5! mat, een fraaie
afsluiting van twee zwarte lijnen tegelijk
(D en R). De witte R-T-batterij werkt
tweemaal. Men bezie voorts Rc7:t, Pg3
en andere zette van Df2.
Ad diagram 3. Partij MorphyWorrall
1857. 1) Tf8t! Df8:. 2) Tf8:t Tf8:. 3) Dg6:
mat, een zogenoemde epaulettenmat
Zeer gesublimeerd zien we de sta-in-de-
wegs in:
Diagram 4. Driezet van E. Visserman.
Sleutelzet 1) c5-c6 met vier elegante va
rianten, telkens met een mat dank zij de
sta-in-de-wegs. a) 1) dc6:. 2) Rd6.
3) c5 mat (c5 geblokeerd); b) 1) d6.
2) c7 d5. 3) Pc6 mat (d5 geblokkeerd):
c) 1) d5. 2) h5 (oppassen voor pat!)
gh5:. 3) Pf5 mat); d) 1) de6:. 2) Tel
e5. 3) Tdl mat (e5 geblokkeerd).
Ad diagram 5. Tweezet van C. Groene-
veld, ook niet zo makkelijk. 1) Dal-d4!
met diverse matwendingen na promotie
van de zwarte pionnen tot respectievelijk
D-T-L dan wel Paard.
Met dank aan Sint Haring en zijn
Zwarte Piet de Veer.
1
klasse 1969 kwam de volgende stand voor
aan het zesde bord.
B. DUKEL
volle aanwinst voor hen, die wat meer
over de problematiek aan de weet willen
komen. De tekst is zeer populair gehou
den en met pedagogisch talent geformu
leerd, zodat de lezer haast ongemerkt
wordt ingewijd in de techniek en het
zeer speciale probleem-bargoens. Boven
dien is het doorspekt met een bepaald
soort droogkomieke humor, waardoor het
lezen ontspannend blijft. Naast het stan
daardwerk van Weenink: „Het schaak
probleem", meer voor ingewijden be
stemd, een ware aanwinst.
Voor vandaag enkele zeer eenvoudige
voorbeelden (meest tweezetten). Een
volgend maal misschien ook iets over
moeilijker materie (drie- en meerzetten).
Men zoeke zelf de oplossingen.
Eerst een specimen van cross-check,
waarvoor de auteurs de goed-Nederlandse
term „wederzijds schaakgeven" bedach
ten.
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOQOOQOOOOOOOOOCXXJOOOOOOOOOOQCXXiOOOC
PETER POOT
Zwart: 7, S, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20,
23, 24.
Wit: 26, 27, 28, 32, 34, 35, 38, 40, 41,
43, 45, 48.
Zwart staat zeer moeilijk en het was
voor de vele kijklustigen een wonder dat
zwart nog remise uit de stand wist te
halen. Het spelverloop leggen wij aan
onze lezers voor om te onderzoeken waar,
of met welke zet, wit de winst heeft ver
zuimd?
32) 38-33 9-14. 33) 43-38 23-29. 34)
34x23 18x29. 35) 41-37 29-34. Brengt een
tijdelijk offer. 36) 40x29 13-18. Nu heeft
zwart geluk dat 35-30, 29-23 faalt door
de doorbraak 35-40 en 14-19 naar 40. Ook
de tweede voortzetting 27-21 16x27 32x21
levert remise op door 18-23 en 12x43
enzovoort. 37) 27-22 18x27. 38) 32x21
16x27. 39) 37-32 7-11. 40) 32x21 11-16.
41) 48-43 16x27. 42) 43-39 12-18. Stand
na de 42ste zet.
Zwart: 14, 15, 17, 18, 19, 20, 24, 27.
Wit: 26, 28, 29, 33, 35, 38, 39, 45.
Hier volgen drie mogelijkheden.
I. 45-40? waarna het offer 17-22 en de
dwangzet 19-23 remise geeft.
II. 35-30 en 28-22 33x24 20-25 en wat
nu voor wit?
III. In de partij nam wit de derde mo
gelijkheid doorbraak naar elf. 43) 35-30
24x35. 44) 28-23 19x28. 45) 33x11 14-19.
46) 11-7 19-24. 47) 39-33 24-30. 48) 29-24
20x29. 49) 33x24 30x19. 50) 38-33 27-32.
51) 33-29 32-38. 52) 7-1 35-40. 53) 1x14
40-44 remise.
Na afloop lukte het niet om een defini
tieve winst aan te tonen. Mogelijk dat
een der lezers daar wel in slaagt.
De DCIJ'ers K. Pippel en T. Tielrooy
menen dat wit met de 37ste zet opnieuw
met 29-23 moet offeren om dan de
winst te behalen, een spelgang die ons
ook de kansrijkste leek. Het woord is aan
de lezers.
Voor eindspelliefhebbers een eindspel
van Izaak Presburg in 1934.
>pco^^ <XXXO^
WW. WW. fgü
Tweezet
Het tweede voorbeeld gaat over het
onderwerp „sluipschutters", in vaktermen
„een batterij".
0000000000000000X000000000X300000000000000000
Tweezet
De nummers 3 en 4 noemen de auteurs
„sta in de wegs" of wel zelfblokkering.
Partijstelling
Wit aan zet
Een partijslot met mat in drie.
In de rubriek van 25 oktober plaatsten
wij een oproep aan de damspelende lezers
bijzondere voorvallen op het dambord in
wedstrijden of huiskamer aan ons toe te
zenden. Gelukkig kregen wij verscheidene
toezeggingen en brieven, die wij erg op
prijs stellen. Bijzonder geestig is het spel
verloop in de competitiewedstrijd hoofd
klasse tussen P. J. Oud, DDD, te Alkmaar
en W. M. van Leuffen (wit) uit Heem
stede. Het was in de volgende stand.
9POO(XXXX3000000(X^
Ws
Wm. WW
WW. WM.
W/. WM^ yWw\
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCÖOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOiOOOOOOC
Zwart: drie stukken op 11, 18, 23.
Wit dam op 43.
Wit wint.
Eerste zet van de witdam is 43-16. Erg
leerzaam.
B. Dukel
Oplossingen en correspondentie te zen
den aan het adres van de damredacteur:
B. Dukel, Wijk aan Zeeërweg 125, IJmui-
den.
oóooocoooocooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
Zwart: 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 23, 24.
Wit: 27, 28, 30, 32, 35, 37, 39, 43, 48.
Een alledaagse stand uit de klassieke
speelvorm. Zwart aan zet bracht het offer
16-21 27x16 om na een dwangzet voor
deel te behalen na 18-22 39-34. Ook 39-33
is bespeelbaar omdat na 22-27 33-28 en
28-23 kan volgen met remise. Na 1)
16-21. 2) 27x16 18-22. 3) 39-34 22x33.
4) 32-27 17-21? en nu is er een zeven
klapper mogelijk met verrassend 43-38
33x22. 5) 16x7.
Voorzitter J. Poppen van Damclub Het
Oosten werd in de volgende stand het
slachtoffer van een steeds terugkerend
damzetje.
Het OostenHeemstede. Leuffen wit,
Poppen zwart.
Zwart: 4, 5, 9, 13, 14, 16, 22, 26, 27.
Wit: 15, 25, 29, 33, 35, 36, 37, 42, 48.
Zwart 13-18? en wit won door 15-10
33-28 en 37-31 42x4.
In de wedstrijd DCIJHet Oosten
(Rotterdam) voor de nationale hoofd-
EEN SINTERKLAASGESCHENK
Deze rubriek is uitsluitend bestemd
voor de ongelukkigste mensensoort ter
wereld: de echtgenoten van schaaklief
hebbers! Het is volstrekt overbodig, nog
te dubiëren over een Sinterklaascadeau.
Dit is er en het heet: „Schaak maar
raak". (Mat op korte termijn in partij
en probleem) van Jac. Haring en ir. J.
R. G. de Veer, uitgave Van Goor, prijs
f 12,90. Voor dit bescheiden bedrag wor
den die schaakliefhebbers tijdens hun
vrije uren zeker zoet gehouden tot de
volgende verjaardag van de grootheilig-
man. Want de inhoud van dit boek is
schier onuitputtelijk en steeds weer
boeiend voor wie de schaaktaai verstaat.
De auteurs verloochenen hun aard niet.
Haring is vergroeid met de problematiek.
Hij is één van de circa vijftien internatio
nale probleemmeesters ter wereld(I) De
Veer was in zijn jeugd een goede partij-
speler, doch is reeds tientallen jaren ge
leden geheel verslaafd aan de schaak
compositie. Blijkens de ondertitel lijkt
het boek gelijkelijk te zijn gewijd aan de
praktische partij en het probleem, maar
zulks is bepaald niet het geval. Voor de
schrijver weegt het schoonheidselement
veel zwaarder dan het strijdelement. Zij
laten niet af er de partijspeler telkens
weer op te wijzen, op hoeveel fraaier
wijze alle op het schaakbord denkbare
ideeën kunnen worden verwezenlijkt in
de problematiek dan in een gewoon
schaakgevecht. De schitterendste combi
naties van wereldkampioenen verbleken
tegenover de wonderen, welke vakkundig
gecomponeerde produkten kunnen ver
tonen. Het is natuurlijk een kwestie van
smaak, of men het aspect krachtmeting
al of niet stelt boven het aspect schoon
heid.
Het boek is in ieder geval een waarde-
Driezet
Een probleem met mat in drie.
„Dame" halen, een ruime term voor
pionpromotie inclusief minorpromotie.
Tweezet
OPLOSSINGEN
Diagram 1. Tweezet. Een prachtig voor
beeld van cross-chacks. Nadat de auteurs
eerst uitvoerig alle verleidingszetten be
handelen op voor beginners zeer leerzame
wijze, resulteert de wel uiterst verrassen
de sleutelzet 1) Kg8-f7!, zo verrassend
omdat de koning, eerst slechts aan één
schaak blootgesteld (De6:f), er nu vijf
te verwerken krijgt. Bezien wij de vijf
fraaie cross-checks:
a) 1) Da7f. 2) Pc7! mat.
b) 1) De6:t. 2) Re6: mat.
c) 1) Df2:f. 2) Pf4 mat.
d) 1) Tb7t. 2) Rc7! mat.
e) 1) Tf3f. 2) Rf4! mat.
a
kinden
krant
Vul jij de ontbrekende woor
den in van dit briefje aan Sin
terklaas. Dus, overal waar stip
peltjes staan komt een woord.
Schrijf deze woorden op een
briefkaart en stuur hem uiterlijk
dinsdag naar het bureau van ons
blad.
Vergeet je niet je naam, adres
en leeftijd erbij te schrijven?
5 DECEMBER. 5 uur. Hè, gelukkig
het werd al donker. De straatlantaarns
floepten aan en langzaam werden de
straten leger en leger. Meneer en me
vrouw Van Eikelendonck zaten met hun
vier kinderen Denise, Jacqueline. Ar-
noud en Richard om de ronde tafel.
Er werd vroeg gegeten, want het was
vanavond pakjesavond. Denise stootte
haar zusje Jacqueline aan en fluister
de: „Heb jij nog trek, ik niet. Ik kan
geen hap door m'n keel krijgen. Oh,
ik wou, dat het maar vanavond was,
of toch niet. Ik kan geen hap door m'n
keel krijgen, nee, echt niet, ik jok niet.
Ik vind het eigenlijk erg eng, dat Sin
terklaas vanavond zelf de pakjes bij
ons komt uitdelen. Jij ook?" Jacqueli
ne knikte, zij vond het ook. Stel je
voor als ze niets kreeg, want ze was
een enkel keertje niet zo lief geweest.
Nee, Jacqueline schoof haar bordje
ook weg, ze had al genoeg gegeten.
Arnoud en Richard hadden naar hun
zusjes geluisterd en lachten ze nu recht
in hun gezicht uit. „Ach", schaterden
ze, „jullie meiden ook altijd. Toe, neem
nog een boterham met die lekkere
worst. Wij hebben er al zes op. „De
zusjes keken hun broers aan, maar zei
den niets. Arnoud en Richard plaag
den altijd. Ze zouden wel zien, wat er
ging gebeuren. Vlug werd de tafel af
geruimd en Denise en Jacqueline hiel
pen hun moeder met de afwas. Vader
en de jongens zetten de grote leun
stoel klaar en sleepten de gewone stoe
len daar in de buurt.
HET WERD later en later en net
toen de kinderen zich af begonnen te
vragen of Sint en Piet echt nog wel
zouden komen, werd er gebeld. Ja
hoor, daar was de Sint met zijn knecht.
Piet droeg een grote zak en Sint, die
voorop liep, opende de kamerdeur.
„Zo, kinderen," sprak hij „daar ben ik
dan weer. Ja, ja, het is alweer'een heel
jaar geleden, dat ik jullie gezien heb.
Wat zijn jullie groot geworden. Dag
Denise, dag Jacqueline, ik heb een he
leboel aardige dingen van jullie ge
hoord en voor jullie heb ik straks veel
mooie pakjes. Ah, en daar hebben we
Arnoud en Richard. Ja, jongens, jul
lie dachten zeker, dat Sint alles met
zo goed meer hoorde. Nou, dat is niet
zo, hoor. Sint is wel oud, maar niet
doof. Jullie zijn echte bengels, dat is
niet zo erg, maar jullie mogen niet al
tijd je zusjes zo plagen. Toch heeft
Sinterklaas voor jullie ook iets mee
gebracht. Loop de trap eens op naar
zolder en zoek daar heel goed."
Arnoud en Richard renden zo hard als
ze konden de trappen op naar de zol
der. Ze zochten op en onder de werk
bank en achter het zware gordijn, tus
sen de vodden en naast het oude le
dikant. Nergens zagen ze een mooi
pakje. „Nou," mompelde Arnoud, „ais
Sint ons maar niet voor de mal heeft
gehouden. Ik zie niets. Jij wel, Ri
chard? Hé, Richard, waar zit ie. Hoor
je wat ik zeg?" „Ja," schreeuwde Ri
chard „ik hoor je wel, maar kijk eens,
er hangt een touw uit het raam. Zul
len we daar eens aan trekken?" Ar
noud knikte. Samen trokken ze het
touw naar binnen. Er hing een grote
doos aan en op de doos stond: VOOR
ARNOUD EN RICHARD VAN SIN
TERKLAAS EN ZWARTE PIET. Nou,
dat was wat. Opgetogen liepen ze met
het grote pak naar beneden.
IN DE KAMER mochten ze het o-
pen maken. Eerst ging het touw eral,
daarna het papier en wat kwam er te
voorschijn.Een prachtige, glibbe
rige, vieze rollade, waar op stond:
Maak mij open! Arnoud en Richard
plukten in de vettige massa. Natuur
lijk was het geen echte rollade, dat
zagen ze ook wel, maar het leek er
veel op. Arnoud en Richard wroetten
verder in de vieze boel. Ze kregen han
den en armen, die zo vies waren, dat
ze later wel tien minuten moesten was
sen om ze schoon te krijgen. Eindelijk
hadden ze het binnenste van de rol
lade bereikt en vonden daar een klein
pakje, waar weer iets op stond ge
schreven: Bedankt voor het uitpakken
jongens en dit is voor jullie zusjes!
Arnoud en Richard kregen een rood
hoofd van kwaadheid. Bijna hadden ze
lelijke dingen tegen Sinterklaas ge
zegd, tot ze ineens bedachten, dat dit
ook een gewoon plagerijtje was. Zon
der een woord te zeggen gaven ze het
pakje aan Denise en Jacqueline Uit
het pakje kwamen twee prachtige arm
bandjes, voor ieder één.
Gelukkig waren er ook fijnere ver
rassingen voor de jongens, maar ze
konden toch niet best hebben, dat Sin
terklaas zo'n streek met ze had uitge
haald!
