Varen met mammoettankers
levert geen extra risico op
Minder knallend afscheid
dan andere jaren
Boerenpartij boos
op KRO-voorzitter
Katholieke school moet
nog gehandhaafd blijven
Op een haan
Volledige systeembouw een wensdroom
Bontdiefstal
opgelost
Vijf kinderen
aangereden
PAUW
MENING GROTE OLIECONCERNS:
■n
Onderzoek
gevraagd naar
dood van
zakenman
Twee gebouwen
afgebrand
MASSALE KLACHT INGEDIEND
Voorzitter KOV stelt vast
DICHTER
BIJ
DE DIEREN
Woningbouwdeskundigen:
Man rijdt door
Handen en Li ppen
r u w
WOENSDAG 31 DECEMBER 1969
2
W
Dr. C. N. Peijster benoemd
tot hoofdcommissaris in
Den Haag
de
.expert
Vuurzee in Rotterdam
Brand gesticht
Herkozen
Een haan sprak rennend door zijn ren:
„Van alle kippen die ik ken
Is Leentje uit de Lange Niezel
De onbegrijpelijkste griezel.
Haar hanen kun je altijd wel
Herkennen aan hun kippevel".
Trijntje Fop
Laagbouw
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Familieleden van de
Amsterdamse zakenman M. Wijnberg
hebben de officier van Justitie gevraagd
een onderzoek in te stellen naar het over
lijden van de heer Wijnberg. Het is op
24 december op 49-jarige leeftijd gestor
ven na een blinde darmoperatie.
De familie stelt dat deze operatie te
laat is uitgevoerd. De heer Wijnberg
werd op 13 december ziek. Een waarne
mend huisarts constateerde de volgende
dag een acute blinde darmontsteking. Hij
vroeg opname in een ziekenhuis aan. Een
controle-arts van de GGD liet de zieke
opnemen in het isolatiepaviljoen voor be
smettelijke zieken in het Wilhelmina
Gasthuis. Hij was van mening dat de
heer Wijnberg, die kort geleden een za
kenreis naar Indonesië had gemaakt, pa-
ratyfus had.
Op deze ziekte is hij enkele dagen on
derzocht. Bij röntgenonderzoek kwam ten
slotte aan het licht dat hij inderdaad
een blinde darmontsteking had. Daar
was echter inmiddels een buikvliesontste-
king bij gekomen. Vijf dagen na de ope
ratie overleed de heer Wijnberg.
DEN HAAG Per 1 februari 1970 is
dr. C. N. Peijster benoemd tot hoofdcom
missaris van gemeentepolitie in Den Haag.
Dr Peijster krijgt gelijktijdig eervol ont
slag als commissaris van de gemeentepo
litie in Vlaardingen.
De heer Peijster werd op 24 maart 1922
in Kampen geboren. Hij begon zijn studie
Nederlands recht aan de universiteit van
Amsterdam en deed in 1953 doctoraal
examen aan de Leidse universiteit. In
1957 promoveerde hij in Leiden tot doc
tor in de rechtsgeleerdheid op het proef
schrift: „De onbekende misdaad".
In 1959 volgde zijn benoeming tot com
missaris in Vlaardingen.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM Het varen met mammoettankers is beslist niet gevaar
lijker dan met tankers, die een veel kleiner draagvermogen hebben. Het is
grote onzin te beweren, dat tankschepen van 200.000 ton en groter drijven
de bommen zijn. Dat is de mening van de grote olieconcerns, die voor de
aanvoer van aardolie sinds enkele jaren gebruik maken van mammoets,
zij zien op dit ogenblik in de rampen met drie 200.000 tonners (twee van de
Shell en één Noor) niet de minste aanleiding hun beleid te wijzigen of
maatregelen te nemen. Hun commentaar is eensluidend: „Het maakt geen
enkel verschil of men vaart met een tanker van 20.000 ton of één van
200.000 ton of nog groter".
De Scheepvaartinspectie, die intensief bezig is met het onderzoek naar de ramp
met de „Marpessa" en zijdelings betrokken is bij de speurtochten naar de oorzaken
van de explosies op de beide andere tankers, zegt: „Uit het onderzoek zal moeten
blijken of de veiligheidsmaatregelen verscherpt moeten worden. Men kan nu wel
in paniek allerlei voorschriften gaan instellen, maar men moet eerst weten wat er
aan de hand is".
Met de oliemaatschappijen is de scheep
vaartinspectie het eens. dat met het va
ren van 200.000 tonners geen grotere ri
sico's verbonden zijn dan met het varen
met kleinere tankers.
Bij het leegpompen van ladingtanks
waarin benzineprodukten of aardolie zijn
vervoerd, blijven gassen over, die niet
altijd explosief hoeven te zijn. Tijdens
het reinigen van de tanks met heet wa
ter komen de gassen korte tijd in een
explosieve zone. Als dan fouten worden
gemaakt, volgt een ontploffing.
De kans daarop is, zo leert de prak
tijk, zeer gering. Over de hele wereld
worden dagelijks honderden tankschepen
schoongemaakt en er gebeuren slechts
weinig ongelukken
Volgens de olieconcerns is het louter
toeval, dat er drie ongelukken aan boord
van mammoettankers zo kort na elkaar
zijn gebeurd. Eén van de woordvoerders
zei in dit verband: „Als op één dag twee
vliegtuigongelukken gebeuren, is het vlie
gen toch ook niet plotseling gevaarlijk
geworden?"
Voor het reinigen van ladingtanks gel
den strenge veiligheidsbepalingen. Ir. J.
P. van der Schee directeur van Che
vron Tankers Nederland NV, acht het
mogelijk dat de ontploffingen het gevolg
zijn geweest van menselijke fouten: „Als
je boven de benzinetanks van een auto
een brandende lucifer houdt, krijg je ook
een ontploffing. Ik heb natuurlijk geen
enkel bewijs dat er menselijke fouten zijn
gemaakt, maar men gaat toch wel in die
richting denken".
Niemand ontkent intussen dat aan het
transport van explosieve produkten risi-
DEN HAAG „Ik schat dat het Nederlandse publiek dit jaar voor ongeveer 8,5
miljoen gulden heeft uitgegeven voor de aanschaf van vuurwerk. Opmerkelijk is
echter, dat er een tendens is naar minder lawaaiig vuurwerk. De vraag naar knal
lend vuurwerk is wat afgenomen, maar de interesse voor vuurwerk met lichteffec
ten is gestegen", aldus een stafmedewerker van de Koninklijke Nederlandse Kunst
vuurwerk- en Munitiefabriek A. J. Kat v.h. Loeff N.V. in Leiden de heer Chr. Hoek-
stein, aan de vooravond van het einde van de jaren zestig.
De fabriek heeft het hele jaar door
enorme hoeveelheden vuurwerk gefabri
ceerd en uit China geïmporteerd. Alle
voorraden zijn thans vrijwel uitverkocht.
Het Chinese vuurwerk met name het
zogenoemde slingervuurwerk is dit
jaar bijzonder in trek, zo meent de heer
Hoekstein en daarmee heeft de Leidse
vuurwerkfabriek dan ook terdege reke
ning gehouden Uit China werden onge
veer 50 miljoen stuks vuurwerk geïmpor
teerd, terwijl daartegenover een eigen
produktie staat van ruim 20 miljoen
stuks.
Het publiek heeft evenals het vorig jaar
duidelijk voor het duurdere vuurwerk ge
kozen. Zonder aarzeling werden stukken
gekocht van 10 Of zelfs meer. Toch
blijft het goedkope rotje bij velen een
geliefd artikel.
De heer P. A. de Bruin, directeur van
de Eerste Nederlandse Kunstwerkfabriek
V. N. J. N. Schuurmans uit Leeuwar
den de andere grote vuurwerkfabriek
ADVERTENTIE
Hetgeen U in „Cara
van Sport" van de
cember over de Knaus
caravans las, kunt u
bij ons in werkelijk
heid zien.
in de kop van Noord-Holland
Herenweg 286 - Egmond a. d. Hoef
Route Egmond-Bergen. Tel. 02206-1579
in Nederland vertelde dit jaar 100 mil
joen stuks vuurwerk te hebben afgele
verd. Hij toonde zich buitengewoon tevre
den over het feit, dat dit jaar het aan
tal ongelukken met vuurwerk zo gering
is gebleven. Kennelijk is dit het gevolg
van de voorlichting
co's zijn verbonden. Feit is echter dat
het geen verschil uitmaakt of aardolie
in een tanker van 1 000.090 ton wordt ver
scheept of in een binnenvaarttanker. „Het
risico blijft gelijk" aldus de zegsman
van British Petroleum. „Ik kan me zelfs
voorstellen dat een explosie op een bin-
nentanker in de bebouwde kom van een
gemeente een veel grotere ramp veroor
zaakt dan een ontploffing op een mam
moettanker".
Het is vrijwel zeker dat de verzeke
ringspremies voor mammoettankers bin
nenkort drastisch worden verhoogd. De
Britse verzekeraars moeten alleen al
voo het verlies van de „Marpessa"
(207.000 ton) veertig miljoen gulden op
tafel leggen.
Behalve de Nederlandse Shell-reus zijn
sinds juli nog twee tankers van rond de
100.000 ton vergaan Bij de Shell wil men
nog geen commentaar op de gebeurtenis
sen geven. „De lucht is momenteel be
zwangerd van theoretische veronderstel
lingen", aldus een woordvoerder van de
ze oliemaatschappij. „Binnenskamers
wordt hierover gedacht en vergaderd. Zo
lang het onderzoek nog geen resultaten
heeft opgeleverd, kunnen wij niets zeg
gen. Ieder woord zou opgepakt kunnen
worden door andere oliemaatschappijen,
verzekeringsbedrijven en scheepvaartmaat
schappijen en verkeerd kunnen worden
geïnterpreteerd".
ROTTERDAM. In het oude haven
gebied van Rotterdam bij de IJsselhaven
heeft een felle brand gewoed, die twee
gebouwen in de as legde. De brand ont
stond omstreeks kwart over vijf in een
loods van de NV Handelmaatschappij
Zwijssen en Co. aan de IJsselstraat,
waarin ijzerwaren liggen opgeslagen.
Korte tijd later sloeg het vuur over naar
een drie verdiepingen tellend houten ge
bouw van de zeilmakerij Veder.
De loods van de NV Zwijssen had een
oppervlakte van 1200 vierkante meter.
De brand is daar ontstaan in het schaft
lokaal. Enkele tientallen mensen, die in
de loods aan het werk waren, konden zich
tijdig in veiligheid brengen.
De Rotterdamse brandweer bestreed de
vuurzee met veel materieel. Ook twee
oude Ahrens Fox-motorspuiten werden
bij de bestrijding Ingeschakeld. Twee blus
boten van de havendienst bestreden het
vuur aan de achterkant van het complex.
Omstreeks halfacht was de brand be
dwongen. Naar schatting is voor meer
dan een miljoen gulden schade aange
richt.
In Almelo heeft brand gewoed in een
huis waarvan de bewoners met vakantie
waren in Oostenrijk. Jongelui hebben er
brand gesticht, na eerst een enorme ra
vage in het huis te hebben aangericht.
Het bestrijden van de brand kostte de
brandweer nogal wat moeite, daar het
bluswater prompt bevroor.
In 's-Hertogenbosch heeft een 15-jarige
jongen tegenover de recherche bekend,
dat hij brand heeft gesticht in het maga
zijn van de tabaksindustrie Hirdes in de
Noordbrabantse hoofdstad. Er werd een
schade van totaal 70.000 aangericht. De
jongen was werkzaam in het bedrijf. Hij
had een medearbeider gevraagd of men
vrij zou krijgen als er brand kwam in de
fabriek.
(Van onze parlementaire redactie)
BARNEVELD De fractievoorzit
ter van de Boerenpartij in de Tweede
Kamer, de heer H. Koekoek, en veertig
leden van de Boerenpartij uit Bame-
veld hebben bij de politie een klacht in
gediend over een uitlating, al geruime
tijd geleden, voor de VARA-televisie van
KRO-voorzitter mr. Van Doom.
Mr. Van Doorn zou de uitlatingen van
minister Beeraink in een interview over
de communicatiemedia genoemd hebben:
„Gave nonsens, waarvoor iemand van
de Boerenpartij zich niet zou behoeven
te schamen".
Onder leiding van de Enschedese za
kenman G. Walter is een actiecomité op
gericht dat alle leden van de Boerenpar
tij zo ver wil krijgen dat zij een klacht
bij de politie tegen mr. Van Doorn zul
len indienen. De heer Walter meent dat
elk BP-lid zich diens uitlating kan aan
trekken.
Hij gaf gisteren tijdens de algemene
ledenvergadering van de Boerenpartij
in Barneveld drie argumenten voor zijn
actie: Fatsoenlijke rel veroorzaken; Re
clame voor de Boerenpartij als mr. Van
Doorn zijn uitlating voor de televisie zal
moeten terugnemen. Als de heer Van
Doorn schadevergoeding moet betalen
dan komt dat ten goede aan de Boeren
partij.
Bij de uitgang van de vergaderzaal
werden stencils uitgereikt waarop elk
lid slechts zijn naam behoefde te plaat
sen onder de door de afdeling Enschedé
opgestelde klacht. Hierin wordt een rec
tificatie geëist en een schadevergoeding
van 499 gulden.
Bij de bestuursverkiezing werd de
ARNHEM Zowel op sociologische en religieuze als pedagogische gronden pleit
men er voor de katholieke school in de Nederlandse situatie te handhaven. Deze
verklaring is niet zo absoluut, dat zij voor altijd en alle omstandigheden zou gelden
maar betekent wel, dat in de huidige situatie de katholieke school in de bestaande
wettelijke vrijheid gehandhaafd dient te worden. Ze betekent ook, dat de algemene
of nationale school, zoals die in het KVP-rapport welvaart, welzijn en geluk als een
mogelijkheid naar voren werd gebracht niet aanvaardbaar is.
Dit is het standpunt van het Katholie
ke Onderwijzers Verbond (KOV), dat in
Musis Sacrum in Arnhem zijn verbonds
vergadering heeft gehouden. Het stand
punt werd door voorzitter Th. M. Knip
pen uitvoerig uiteengezet in zijn ope
ningsrede.
Hij zei voorts dat het lager onderwijs
grondig van doelstellig verandert: van
eindonderwijs voor velen is het basison
derwijs geworden, een schakel tussen
kleuteronderwijs en voortgezet onderwijs.
Het terugbrengen van het maximale aan-
tal lesuren voor het lager onderwijs had
zijn instemming. Dat dit aantal voor het
kleuteronderwijs van 880 op 920 uren per
jaar werd gebracht leek hem echter
strijdig met de tendens: aanpassing aan
de zomervakantie, die door de vakantie
spreiding langer wordt.
De heer Knippen zetten zich in zijn re
de voorts af tegen de eis van de cen
trale voor hogere ambtenaren voor een
extra-salarisverhoging van 20 procent
voor de hoger gesalarieerden ook onder de
onderwijsgevenden. „Erkennend dat ver
schil in opleiding een grond is voor ver
schil in salariëring, rijst toch de vraag
of het verschil tussen het maximum van
de kleuterleidster en dat van de leraar
eerste graad dat verschil is ongeveer
1.500, ofwel 140 procent van het ma
ximum van de kleuterleidster) nog niet
groot genoeg is". Een extra-verhoging
voor de kleuterleidster sprak hem meer
aan.
Krachtig protesteerde de heer Knippen
tegen de uitlating van de voorzitter van
de K.V.P., de heer Van der Stee, die
beweerde, dat „in het katholiek onder
wijs op grote schaal aan potverteren
wordt gedaan. Het openbaar onderwijs in
Amsterdan overschrijdt b.v. de begroting
met drie miljoen. De consequentie is, dat
het bijzonder onderwijs ook drie miljoen
meer krijgt, terwijl ze niet weten wat ze
er mee moeten doen".
De KOV-voorzitter merkte naar aanlei
ding van deze woorden op „De heer Van
der Stee is kennelijk nog in zijn periode
van uitgroei tot partijvoorzitter. Ik hoop,
dat hij in die periode leert zich wat ge
nuanceerder uit te drukken e n boven
dien niet te veel te praten over onder
werpen die hij duidelijk onvoldoende kent.
(Van onz correspondent)
DELFT. Woningen, die als bouw
pakketten uit de fabriek rollen en per
trailer naar hun fundering kunnen wor
den gereden. Even In elkaar zetten, af
werken en, hoepla, weer mensen onder
dak. Zo droomde men zich direct na de
oorlog de oplossing van de woningnood.
Industriële woningbouw zou veel sneller
en goedkoper zijn dan de traditionele,
waarbij op elke bouwplaats een leger
tje metselaars, timmerlieden, schilders,
loodgieters en electriciëns nodig is. Het
is anders uitgekomen. Nog niet zo lang
geleden verzuchtte onze bouwminister,
ir. Schut: „Ik hoop dat de woningbouw
fabrieken nu eens gaan bewijzen dat zij
zoveel goedkoper kunnen werken". Niet
dat de systeembouw geen impuls aan de
wederopbouw heeft gegeven, integendeel.
Maar het grote wondermiddel was het be
slist niet.
De voorzitter van de Vereniging van
Systeembouwers zei onlangs dat men
in de industriële bouw te maken heeft
met zeer kleine marges, veel kleiner dan
bij tal van andere industriële produkten.
In het materialenpakket zit vrijwel geen
enkele speling. Daardoor is het uiterma
te moeilijk andere materialen toe te pas
sen.
Toch gaat de niet-traditionele woning
bouw een goede toekomst tegemoet, mits
de promotoren zich tijdig het verande
rend getij bewust worden. Dat is althans
de conclusie van dr. ir. H. Priemus en
ir. R. S. F. J. van Elk, beiden verbonden
aan het researchinstituut voor de woning
bouw van de Technische Hogeschool in
Delft. In hun pas verschenen boek „Niet-
traditionele woningbouwmethoden in Ne
derland" zeggen zij dat de verdere ont
wikkeling niet meer in de eerste plaats
moet worden gezocht in arbeidsbesparing,
maar in kwaliteit. Door mechanisatie en
rationalisatie zijn talloze „traditionele"
aannemers grote concurrenten geworden
van de systeembouwers.
Nu in grote delen van het land een
einde komt aan de allerergste woning
nood blijkt dat het gros van de mensen
de hoogbouw en middelhoogbouw de rug
toekeert. Duurdere hoogbouwflats staan
meestal het eerst leeg. Wanneer de sy
steembouwers het willen redden, zullen
zij 70 percent laagbouw moeten produce
ren. Dit vergt voor een aantal bedrijven
een volledige omschakeling, welke nodig
is om de concurrentiestrijd te kunnen
volhouden.
Systeembouwers moeten er ook mee
ophouden een standaardhuisje te ontwik
kelen, waaraan geen opdrachtgever, geen
gemeente en geen bewoner iets kan ver
anderen. Zij zullen bouwmethoden op de
markt moeten brengen, geen huisjes. El
ke bouwmethode moet aan de opdracht
gever en zo mogelijk aan de bewoners
mogelijkheden geven tot inspraak bij de
indeling van de woonruimte. Met de wij
ze waarop in de laatste jaren arbeidsbe
sparingen werden geforceerd is men op
de verkeerde weg. Niet alles mag worden
opgeofferd aan het routine-effect en de
mechanisatie. De systeembouwers moe
ten ook bereid zijn een antwoord te geven
op stedebouwkundige situaties, waarin
niet alle blokjes kaarsrecht zijn en een
lengte hebben van zes tot acht woningen.
Het maakt voor de industriële bouw
bij het overwegen van het inslaan van
nieuwe wegen veel verschil of het pio
dukt bestemd is voor woningbouwvereni
gingen of gemeenten of voor institutione
le beleggers, dan wel voor de bewoner
zelf. In het eerste geval zijn de toekom
stige bewoners onbekend en moet ook met
wisseling van bewoners rekening worden
gehouden. Alleen in het laatste geval
gaat het om een woning voor een bepaal
de bewoner die geacht wordt daar ge
ruime tijd te zullen blijven. Een uni
verseel bouwpakket is dan onbruikbaar
In elk geval is een onderzoek naar de
woonbehoefte broodnodig. Daarbij zal
men zich een voorstelling moeten maken
van de steeds veranderende gezinsstruc
tuur en van de wijze waarop het wonen
zich in de toekomst zal ontwikkelen.
De conclusie van dr. Priemus en ir.
Van Elk is dat volledige industrialisatie
van de woningbouw, ook door de vraag
naar variatie, wel een droomwens zal
blijven. Het is bovendien de vraag, of
men er ooit in zal slagen het maken van
funderingen volledig te industrialiseren.
De bodem in ons land stelt zoveel uiteen
lopende eisen dat dit een onmogelijkheid
lijkt.
H. Koekoek
heer Koekoek als voorzitter en alle le
den van het hoofdbestuur herkozen. De
heer Koekoek verklaarde dat de moei
lijkheden van het afgelopen jaar, zoals
bijvoorbeeld met de groep-Harmsen, tot
het verleden behoren. Het gaat beter met
de Boerenpartij, zei hij. „In 1970 zal de
aanval worden geopend op die partijen,
die het Nederlandse volk financieel, eco
nomisch en staatsrechtelijk ten gronde
willen richten", aldus de heer Koekoek,
die ieders medewerking vroeg voor de
totstandkoming van de door de Boeren
partij vurig verlangde ..Vrije Omroeo".
De afstoting van „Binding Rechts"
vond voorzitter Koekoek voor de Boe
renpartij een gezonde zaak. „De weglo
pers willen weer graag terug bij de Boe
renpartij, maar het is beter niet in een
gemeenteraad te zitten dan samen met
„Binding Rechts" in één fractie. Wij
zijn tegen die samenwerking, waar dan
ook", aldus de heer Koekoek.
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN. In samenwerking
met de recherche in Amsterdam en Zeist
zijn op aanwijzing van de Leeuwarder
politie vijf mannen aangehouden die wor
den verdacht van de bontdiefstal in de
nacht van 2 op 3 december uit een mode
huis in de Friese hoofdstad. De buit be
droeg 110.000.
Verder is een 37-jarige directeur van
een nv en eigenaar van een boutique in
sexlingerie in Utrecht aangehouden we
gens heling. Voor de buit had hij 10.500
betaald. De politie heeft voor een waar
de van 95 mille teruggevonden.
(Van onze correspondent)
OOSTERHESSELEN. Een 36-jarige
koopman uit Noordscheschut (Hoogeveen)
is gisteravond tegen zes uur met zijn be
stelauto ln Geesbrug (gemeente Ooster-
hesselen) op vijf hem tegemoet fietsende
kinderen ingereden, en daarna, zonder
zich om de slachtoffers te bekommeren,
met zijn auto verdwenen.
De 14-jarige Johannes van der Spoel
overleed ter plaatse. Met ernstige ver
wondingen zijn voorts in het ziekenhuis
in Hoogeveen opgenomen de 14-jarige
Geesje Gubler, haar 11-jarig zusje Ger-
da en de 8-jarige Roelie, een zusje van
de overleden jongen. De 12-jarige Gezi-
na Gubler kwam met de schrik vrij en
heeft direkt na het ongeluk hulp gehaald.
De kinderen, die van de tjsbaan op weg
waren naar huis zijn op de Landschaps-
weg vlak bij hun ouderlijke woningen
door de bestelauto aangereden. De Rijks
politie stelde na de aanrijding een groot
scheepse actie in om de dader op te spo
ren.
Ruim vier uur na de aanrijding kreeg
de politie een tip dat de gezochte auto wel
eens op het woonwagencentrum in Noord
scheschut (bij Hoogeveen) kon staan. Op
dat moment waren van de betreffende be
stelauto reeds de voorwielen verwijderd.
De bestuurder heeft daarna vermoedelijk
doorgekregen dat men hem op het spoor
was, want korte tijd later meldde hij zich
vrijwillig bij de gemeentepolitie van Hoo
geveen.
Hij heeft vannacht verklaard dat hij
thuis een paar cognacjes had gedronken
om op verhaal te komen. S. heeft voorts
verteld dat hij bij het afleveren van een
partij oude metalen in Emmen alvorens
hij via Geesburg terugreed naar huis ook
een borrel had gedronken.
