Succes en falen van
de "brains"
Russisch blad „Izvestia": „Schandaal"
Frans onderzoek naar
kanonneerbootkwestie
Gromyko riep
ambassadeur
op
Grote brand
in Parijs
Maskers tegen de Hongkonggriep
Dqmpo
Betogers uit
Spaanse kerk
verwijderd
Ongerustheid over lot van
ontvoerde mevrouw McKay
Hotel Bouwes
Verwoede gevechten tussen
Nigerianen en Biafranen
D0LFIRAMA
ZANDVOORT
Blikschade
Bisschoppen in
Spanje pleiten
voor meer
samenwerking
KIDNAPPING NA JUWELENROOF IN HAAR HUIS
Mammoettanker
bij Monrovia
ontploft
Zuidvietnamese
regering mag
geen kranten
meer verbieden
Twee mannen na 14
jaar in dodencel
vrijgelaten
Twee doden bij
ontploffing op
Mactra
WOENSDAG 31 DECEMBER 1969
Goedkeuring
(Van onze correspondent)
LONDEN De ontvoering van de
55-jarige mevrouw Muriel McKay uit
haar woning in Wimbledon wordt
vanzelfsprekend door de politie als
hoogst ernstig opgevat. Honderden
agenten en rechercheurs zijn in actie
om mevrouw McKay op te sporen. De
omgeving van Wimbledon, speciaal
de uitgestrekte beboste veengronden
bij de stad, wordt met behulp van po
litiehonden uitgekamd.
Telefoon
Verzet
De historische gedenkwaardigheid van
het jaar dat vandaag ten einde loopt, zal
ongetwijfeld voor onze nakomelingen
verbonden zijn met de maanlandingen.
De vervlakkende hand van de geschied
nis zal 1969 niet uit het geheugen der
mensheid kunnen wegwissen, omdat zich
in dit jaar datgene voltrok waarvan alle
geslachten en alle beschavingen die op
de aarde verschenen en verdwenen ge
droomd hebben: het wegvliegen uit de
aardse gebondenheid naar de hemellicha
men buiten onze dampkring.
In 1969 heeft zich dit grootse feit vol
trokken als de uitkomst van een giganti
sche technische en wetenschappelijke
evolutie, die haar concentratiepunten
voornamelijk vond in de twee machtigste
naties van onze tijd de Sovjet-Unie en
de Verenigde Staten. Vijfhonderd jaar
geleden was Amerika nog een slapend
continent, van welks bestaan men in de
Europese landen slechts een flauw ver
moeden had. In 1492 werd dat vermoeden
bevestigd, in de jaren daarna voltrok zich
de kolonisatie van dat werelddeel in
steeds sneller tempo. De Amerikaanse
historie telt vele öloedige en tragische
hoofdstukken, maar ook bladzijden die
melding maken van bijna ongelooflijke
menselijke prestaties. Een mengelmoes
van rassen en nationaliteiten leverde een
nieuw volk op, terw'j1 de oorspronkelijke
bewoners nagenoeg werden uitgeroeid.
Dat nieuwe volk, waarin zich geniale
krachten vrij worstelden en leiding ga
ven, was voorbestemd tot adembenemen
de daden. Tweemaal redde het de oude
wereld, bakermat van de beschaving die
het zelf in zulke gigantische vormen had
uitgebouwd, door de inzet van zijn mili
taire potentie. Maar de grootste dienst
die dit volk aan de wereld bewees kwam
pas na de beide wereldoorlogen. Door
samenbundeling van alle nationale krach
ten en talenten werd het de pionier in
de ruimtevaart en legde het tenslotte de
verbinding tussen de aarde en de maan,
zodat voor het eerst in de wereldgeschie
denis mensen voet aan land konden zet
ten op een ander hemellichaam.
Het spreekt vanzelf dat deze Ameri
kaanse prestatie mede te danken was aan
het feit dat dit land over zodanige hulp
bronnen. financiën en intelligentie be
schikte dat op één uitzondering na geen
enkel ander land ter wereld zich met
Amerika kon meten. Het is óók waar, dat
een politieke en militaire rivaliteit ten
opzichte van Rusland de Amerikanen tot
uiterste inspanningen dwong. De beteke
nis van de ruimtevaart als machtsmiddel
in de wedloop om de suprematie op
aarde kon moeilijk worden genegeerd
Doch dit alles neemt, niet weg, dat de wil
om door te zetten en het geloof in eigen
prestatievermogen beslissende factoren
zijn geweest bij de voorbereiding en uit
voering van de historische ontdekkings
reis naar buitenaardse werelden. In dat
opzicht valt een vergelijking te trekken
met 1492, met de prestatie van Columbus
als niet de verbeeld mgskracht van deze
man en zijn onverzettelijke geloof in de
theoretische uitkomsten van zijn weten
schap hem zouden hebben gedreven, zou
Amerika wellicht nog eeuwenlang terra
incognita zijn gebleven.
Bij alle technische en financiële vermo
gen waarover een natie beschikt behoort
ongetwijfeld een grote dosis inspiratie en
fantasie, om haar tot grote daden te
brengen. In het betrekkelijk jonge, in
een culturele lappendeken gewikkelde
Amerikaanse volk zijn krachten werk
zaam, die men in Europa zelden in actie
ziet. Het is trouwens bekend dat juist
met betrekking tot de ruimtevaart de
import van „brains" uit Europa en vooral
uit Duitsland de Verenigde Staten een
belangrijke factor is gebleken. Die
„brains" vinden blijkbaar ginds toch een
sfeer van minder scepticisme en conser
vatisme dan in Europa als het op stout
moedige en avontuurlijke ondernemingen
aankomt. Bovendien zijn alle omstandig
heden aanwezig die kunnen meehelpen
aan de verwezenlijking van onmogelijk
lijkende ideeën.
Het staat vast dat de geschiedschrijving
recht zal doen aan de Amerikaanse pres
tatie van de maantochten en dat 1969
een belangrijk jaartal in de geschiedenis
boeken zal blijven.
De trots van het huidige geslacht op
deze prestatie zal echter helaas moeten
worden getemperd door het besef, dat
ditzelfde jaar ondanks alle inspanningen
en vernuft van de beste talenten ter we
reld ook het jaar van de meest huive
ringwekkende menselijke tragedies is ge
weest, tragedies die nog voortduren en
die ook hun stempel op 1970 zullen druk
ken. De hoop dat bij de aanvang van
een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis
der mensheid, het hoofdstuk van de ex
ploratie van de kosmische ruimte, de
barbaarse broedermoord op aarde zou
worden afgezworen, is nog niet aan een
schaduw van vervulling toe. In het cultu
rele patroon van de wereld verdragen
oorlogen en maanlandingen elkander niet.
Toch zijn zij naast elkaar in het patroon
verweven en het is eigenlijk een onbe
grijpelijk verschijnsel, dat de „brains"
voor dit raadsel nog steeds geen oplossing
hebben weten te vinden.
*A*AA/\A/VV\/\/V\/V\A/\A/VV\/\A#V\/V\AAA/\/VV\AAA/\A/\/\/\AA/\AAAAAA/\/\AAAAAAA/V\AAA/VVM\/\A/W\A/\AAAA/VV%/V\A/VV\J
*AftAA/V\AAAAA/W\A/\A/VWWV\AAAA/\/VW\AAAAAAAAA/V\AAAAA/WWWWWWVV\AAA'WV\AAAAAAAAlWV\yVVWWW
Wf cp
ti V
d O
PARIJS (Reuter, AFP en AP)
De hoogste functionarissen van vier
Franse ministeries zijn begonnen aan
een onderzoek hoe het mogelijk was
dat de vijf kanonneerboten uit Cher
bourg konden vertrekken.
In Israel verwacht men dat de vijf
schepen die uit de haven van Cherbourg
zijn ontsnapt, net zo stilletjes de Isra
ëlische wateren zuilen binnenvaren als
ze in de kerstnacht uit de Franse haven
verdwenen. Desondanks stonden vanmor
gen duizenden inwoners van Haifa klaar
om naar de haven te rennen en de vijf
schepen uitbundig te verwelkomen.
Het Israëlische blad „Maariv" zegt dat
de schepen niet gestolen en ook niet uit
de haven van Cherbourg zijn gesmokkeld.
Ze zijn met toestemming van de Franse
autoriteiten op normale wijze gekocht en
geheel overeenkomstig de voorgeschre
ven procedure uit Cherbourg weggevaren.
„Haaritz" een ander Israëlische blad,
weet te melden dat Israels minister van
Buitenlandse Zaken, Eban. maandag te
gen de Franse ambassadeur heeft gezegd
dat Israel het internationale recht en het
Franse wapenembargo niet heeft ge
schonden omdat de transactie geen be
trekking had op oorlogsmaterieel.
Inmiddels heeft een woordvoerder van
Maritime Fruit Carriers", een Israëli
sche scheepvaartmaatschappij die in Hai
fa is gevestigd, met nadruk ontkend dat
zijn maatschappij op de een of andere
manier verbonden is met de maatschap
pij „Starboat SA" die de vijf kanonneer
boten gekocht zou hebben. Maandag had
den de Noorse televisie en Mila Brenner,
een van de directeuren van „Maritime
Fruit Carriers", laten weten dat de Is
raëlische scheepvaartmaatschappij de
grootste aandeelhoudster van de maat
schappij „Starboat SA" is.
Brenner zei later ook dat beide maat
schappijen geen rechtstreekse zakelijke
relaties met elkaar onderhouden. Hij ver
klaarde dat hij wel persoonlijk aan beide
maatschappijen is verbonden. Brenner
zei verder dat de maatschappij „Star
boat" zakelijke betrekkingen onderhoudt
met werven in Nederland, Engeland en
de Scandinavische landen.
goedkeuring had van „bepaalde Franse
instanties."
De „Izvestia" acht het ook volkomen
duidelijk dat de pas een maand geleden
in Panama geregistreerde maatschappij
„Starboat" speciaal voor deze transactie
door Israel is opgericht. Politieke waar
nemers in Moskou menen dat de Rus
sische regering van Frankrijk volledige
opheldering over deze kwestie verwacht.
De Russische minister van Buitenlandse
Zaken. Gromyko. heeft gisteren de Fran
se ambassadeur Roger Seydoux ontvan
gen
De Israëlische kanonneerboten zijn van
het type „saar" met een Franse romp
en uitgerust met Italiaanse electronisch
apparatuur. Zij meten 220 ton.
Volgens sommige waarnemers zouden
de Gabriel-raketten op de Israëlische
schepen sneller zijn en een groter bereik
hebben dan de Russchische „Styx"-ra-
ketten van de Arabieren, waarmee het
Israëlische schip Eilath" in oktohe'-
1967 tot zinken werd gebracht.
Volgens een zegsman voor de Britse
marine zijn de boten niet geschikt voor
het open water en het weer in West
europees gebied. Hoewel zij vaak ideaal
zijn in meer beschermde gebieden.
PARIJS. (DP A en AFP) In de
buurt van de Champs-Elysees in Parijs
heeft een enorme brand gewoed in een
zeven verdiepingen tellend kantoorge
bouw en enkele aangrenzende huizen.
Het vuur greep zo snel om zich heen
dat talrijke mensen die zich binnen be
vonden, met brandweerladders in veilig
heid moesten worden gebracht. Uren
lang bestreden 160 brandweerlieden de
brand, die zich over een front van meer
dan honderd meter uitstrekte. Uit de da
ken en vensters sloegen meters hoge
vlammen Twee brandweerlieden raak
ten bedwelmd, een derde werd gewond
naar een ziekenhuis gebracht.
De brand legde onder andere de kan
toor- en opslagruimten van een grote
tapijt- en beddenonderneming en van
een inkoopcentrale van Parijse waren-
huzien in de as. De schade loopt in de
miljoenen.
De Russen gaan zich steeds meer er
geren aan de kwestie van de vijf kanon
neerboten. De „Izvestia", het blad van
de Russische regering sprak gisteren van
een schandaal.
In Parijs, aldus het blad, is vernomen
dat het wel duidelijk vaststaat dat de
doorverkoop van de schepen aan een in
Panama gevestigde maatschappij de
TAURIANOVA (Reuter). Twee
mensen zijn gewond bij een schietpar
tij tussen twee automobilisten die wat
blikschade hadden opgelopen bij een
verkeer song elukje. Dat gebeurde in
Taurianova in Italië.
Een van de mannen stapte uit om
een politieman te zoeken. De ander
trok een revolver en schoot hem in
zijn been. De gewonde liet zich niet on
betuigd en schoot eveneens, miste zijn
„tegenstander" maar raakte een voor
bij ganger, die er nu ernstig aan toe
is.
MADRID, (Reuter) De uit zes bis
schoppen bestaande permanente com
missie van het Spaanse episcopaat heeft
er bij de Spanjaarden op aangedrongen
de haat en wrok die nog uit de burger
oorlog van 1936 tot 1939 stammen, te ver
geten en samen op vreedzame wijze te
bouwen aan een betere toekomst.
De commissie die speciaal belast is
met de bestudering van sociale vraag
stukken, zegt in haar verklaring echter
dat de beoogde nationale verzoening ge
baseerd moet zijn op sociale rechtvaar
digheid die in Spanje nog geen feit is.
Vele arbeiders, aldus de commissie lij
den nog steeds onder het onrecht, maar
haat en geweld kunnen nooit tot de juis
te oplossing leiden.
ADVERTENTIE
BIJ VERKOUDHEDEN
SAN SEBASTIAN, (Reuter) De
Spaanse politie is gisteren een katholie
ke kerk in de buurt van San Sebastian
binnengedrongen en heeft er 22 betogen
de metaalarbeiders uit verwijderd, die
langer dan een maand in deze kerk heb
ben vertoefd.
Het zijn arbeiders, die door een me-
taalfabriek te Zumarrag, in de buurt
van San Sebastian, werden ontslagen
nadat 3000 werkers in staking waren ge
gaan om hun eisen inzake meer veilig
heid en hygiëne, alsook hogere lonen,
kracht bij te zetten
De fabriek is thans door de directie
gesloten. Volgens een verklaring van de
Spaanse regeringsdienst was de situatie
in de kerk een „bedreiging van het nor
male leven" geworden.
Alex McKay, haar 60-jarige echtgenoot
die voorzitter is van de raad van commis
sarissen van de uitgeverij die de zon
dagskrant „The News of the World" en
het dagblad „The Sun" publiceert, is
door het gebeurde zo overstuur dat hij
zich onder medische behandeling heeft
moeten stellen.
De heer McKay is Australiër en een
bekende figuur in de Londense kranten
wereld. Vroeger werkte hij voor de Dai
ly Mirrorgroep. Hij is ook actief op lief-
dadigheidsgebied en is voorzitter van de
Britse nationale stichting voor de bestrij
ding van hartziekten.
De politie zit in de woning van de
McKays dag en nacht bij de telefoon via
welke losgeldaanbiedingen worden gedaan
Gistermiddag om tien over twee klonk
er een vrouwenstem aan de lijn die al
leen zei: „grijze Hillman". Hillman is
een bekend Engels automerk. De doch
ter van de McKays die meeluisterde zei
definitief de stem van haar moeder te
hebben herkend. De dochter onthulde ook
dat haar moeder reeds gedurende de af
gelopen drie weken overdag, wanneer
haar man niet thuis was, op mysterieu
ze wijze werd opgebeld, waarbij echter
nooit een woord werd gesproken.
De dochter is overigens van mening
dat de eis van een losgeld van 1 miljoen
(SVz miljoen gulden) volkomen zinloos is.
Het bewijst volgens haar dat de ont
voerders indien zij het tenminste zijn
die dit bedrag hebben gevraagd geen
flauw idee van geld hebben. De McKays
bezitten geen miljoen noch beschikt The
News of the World-organisatie over zulk
een bedrag in contanten.
De moeilijkheid is dat de meeste tele
foontjes duidelijk afkomstig zijn van ge-
tikten en geschiften die vals alarm pro
beren te maken, maar de politie kan niet
anders dan serieus op elke aanwijzing in
gaan.
Dit neemt niet weg dat deze ontvoering
sinister genoeg is vooral omdat er een
gelijkenis bestaat tussen de verdwijning
van mevrouw McKay en het mysterie
van de 33-jarige mevrouw Dawn Jones,
die in mei van dit jaar uit haar eveneens
in Wimbledon gelegen woning verdween.
Toen mevrouw Jones verdween, bleef
de verwarming branden en de radio aan
staan. Haar lijk werd later in een berg
hut in Grantown On Spey in het Schotse
graafschap Morayshire gevonden. Deze
zaak is nooit opgelost. Dokters consta
teerden dat mevrouw Jones een te grote
hoeveelheid narcotica had ingenomen.
De justitiële autoriteiten kwamen tot
de slotsom dat er hier geen sprake van
kwaadwilligheid door derden zou zijn ge
weest. Maar haar man, de heer Frede
rick Jones, is ervan overtuigd dat zij
geen zelfmoord heeft gepleegd.
De ontvoering van mevrouw McKay
geschiedde nadat misdadigers maandag
avond omstreeks half zeven juwelen uit
de woning hadden geroofd.
Mevrouw McKay was 's middags naar
de tandarts geweest en had om zes uur
haar dagelijkse hulp met de auto naar
huis gebracht. Zij staat bekend als een
flinke moedige vrouw. Er waren dan ook
duidelijk sporen van een worsteling. Men
vond een mes met een breed lemmet, een
verbrijzeld telefoontoestel, een geforceer
de voordeur, gebroken glas en een open
handtas.
Toen haar man om kwart voor acht
thuis kwam, stond de televisie aan en de
teckel van de familie stond in het portaal
te kwispelen. Men gelooft dat mevrouw
McKay werd weggevoerd terwijl haar
belagers haar met een mes bedreigden.
Dit zou gebeurd zijn even voordat de
chauffeur van de heer McKay hem bij
het hek van de woning had afgezet.
Alle kamers waren overhoop gehaald.
Juwelen van mevrouw McKay worden
vermist maar andere waardevolle dingen
bleven onaangeraakt. Gezien de verbrij
zelde telefoon in de hal is het duidelijk
dat mevrouw McKay nog geprobeerd
heeft 999, het poütie-alarm te draaien,
toen de mannen het huis probeerden bin
nen te dringen. Zij zou dit hebben gedaan
terwijl ze nog getracht heeft de voordeur
dicht te drukken, toen de bende poogde
binnen te komen. Zij zou toen onmiddel
lijk met het gevonden mes zijn bedreigd
waarna ze moet zijn vastgebonden.
Uit de situatie in de huiskamer viel op
te maken dat mevrouw McKay even
voor de inval een avondblad zat te lezen
waarna ze de televisie aanzette. Toen
werd er gebeld.
De twee auto's in de garage werden
door de indringers niet aangeraakt.
Haar schoonzoon Ian Burgess, die
paardenfokker en makelaar is, verklaar
de dat het ondenkbaar is dat mevrouw
McKay uit vrije wil zou zijn meegegaan.
Dit ligt niet in haar karakter. Hij voeg
de eraan toe: „zij is een van de beste
schoonmoeders ter wereld en een norma
le huisvrouw".
Eén van de theorieën is dat mevrouw
McKay, die ook uit Australië kwam, zou
zijn ontvoerd wegens het felle verzet dat
zij bij de inval heeft gepleegd.
De bende is thans in de weinig benij
denswaardige positie dat zij een gijze
laarster in haar midden heeft wier iden
titeitsbeschrijving in het bezit is van de
gehele Britse politiemacht.
(Van onze correspondent
MONROVIA. Weer is een splinter
nieuwe mammoettanker getroffen door
een explosie. Het is de Noorse Koning
Haakon VII. Het schip was onderweg van
de Perzische golf naar Liberia. Het on
geluk gebeurde nabii Monrovia.
Volgens de eerste berichten zou de be
manning van boord zijn gegaan. De ko
ning Haakon VII, die pas een paar maan
den in de vaart is, vaart voor BP. Het
schip is gebouwd op de werf van A. S.
Stord Verft in Noorwegen en is eigen
dom van R. A. Julian, Noorwegen. De
tanker heeft als thuishaven Bergen. Na
dere gegevens ontbreken nog.
De bemanning werd kort na de explo
sie opgepikt door een Italiaans schip dat
in de buurt voer. Enige tijd later werden
de bemanningsleden weer aan boord ge
zet. De brand is inmiddels geblust. Het
schip zal proberen op eigen gelegenheid
door de varen naar de Perzische Golf.
Het was met ballast vertrokken uit Schot
land. Niemand werd gewond.
ADVERTENTIE
Nieuwjaarsdag shows om
2 en 4 uur.
Mobilarium van 11-18 uur.
Nieuwjaarsdag matinee met
het orkest „The New Stars"
OWERRI (AP). Ten zuidoosten van
Owerri woedt een slag tussen Nigerianen
en Biafranen die door militaire waarne
mers de belangrijkste van de hele Nige-
riaanse burgeroorlog wordt genoemd.
De Biafraanse leider, generaal Ojoe-
kwoe, heeft onlangs in een kersttoespraak
gezegd dat de slag, ingeluid door een of
fensief van de Nigerianen, in september
was begonnen maar dat de Biafranen „de
vijand hadden kunnen terugslaan op alle
punten van het front met uitzondering
van de zuid-oostelijke sector, waar de
federalen belangrijke terreinwinst hebben
gemaakt."
Biafraanse eenheden zijn nu in dit ge
bied aanwezig om te proberen tegenaan
vallen te doen en de Nigeriaanse opmars
te stuiten.
Volgens officiële Biafraanse communi
qués zou het aantal gesneuvelden aan
beide zijden 2000 man zijn.
Wat de federalen met hun offensief be
ogen is nog niet duidelijk alhoewel men
aanneemt dat zij het voorzien hebben op
Owerri, dat door de Biafranen in april
van dit jaar op hen werd veroverd.
Voorts wordt een verhoogde activiteit
van de Biafranen gemeld in het gebied
ten westen van de rivier de Niger. De
Biafranen zouden daar posities verdedi
gen ten zuiden van Asaba en in gebieden
waar olie wordt gewonnen.
Voor de oprukkende federale troepen
in het zuidwesten uit stromen elke dag
duizenden vluchtelingen Owerri binnen.
Deze Londense secretaresses hebben
zich met griepmaskers gewapend in
de hoop de ziekte te kunnen ontlopen.
Engeland heeft het zwaar te verduren
van de griepepidemie omdat ook art
sen en verpleegsters niet voor deze
ziekte immuun bleken te zijn.
SAIGON (RTR). Het Zuidvietname
se ministerie van voorlichting heeft gis
teren het recht verloren op eigen gezag
dagbladen en tijdschriften een verschij
ningsverbod op te leggen. Deze macht
werd het ministerie ontnomen door de
ondertekening van een nieuwe wet op de
pers door president Nguyen Van Thieu,
Van nu af aan kan alleen de rechtbank
een tijdelijk of definitief verschijnings
verbod opleggen aan publicaties.
Door de ondertekening is het wetsont
werp tot wet geworden, na enkele niet
met succes bekroonde pogingen van de
president om de senaat enkele artikelen
te laten veranderen. De nieuwe wet is
heen en weer gegaan tussen de twee ka
mers van het parlement en de president
sedert april vorig jaar. De ondertekening
is evenwel te laat gekomen voor twee
dagbladen in de Vietnamese taal en zes
weekbladen voor vrouwen, die gisteren
een verschijningsverbod kregen opgelegd.
NEW ORLEANS (Reuter). Twee ne
gers die elk veertien jaar opi hun executie
hebben gewacht na in 1953 wegens ver
krachting van een blanke vrouw ter dood
te zijn veroordeeld, zijn maandag in vrij
heid gesteld.
In 1967 werden Edgar Labat en Clifton
Poret uit de dodencel gehaald nadat een
hof van appèl het doodvonnis had vernie
tigd, omdat er geen negers en arbeiders
in de jury hadden gezeten die hen schul
dig had verklaard. Het hof van appèl gaf
opdracht tot een nieuw proces.
De twee negers werden weer in hech
tenis genomen en naar New Orleans ge
bracht waar een grand jury hen in staat
van beschuldiging stelde.
Maandag zijn zij op vrije voeten ge
steld na bekend te hebben schuldig te
zijn aan een poging tot verkrachting. De
rechter vond kennelijk de tijd die zij in
de gevangenis hebben doorgebracht vol-
DURBAN (Reuter). De ontploffing
aan boord van de Shell-tanker Mactra
heeft twee doden geëist, zo is door de
Shell meegedeeld. Vier bemanningsleden
en twee vrouwen zijn met brandwonden
in een ziekenhuis in Beira, Mozambique
opgenomen. De slachtoffers zijn Britten.
Op de supertanker deed zich maandag
een ontploffing voor die gevolgd werd
door een brand. Het schip bevond zich
toen bij Mozambique, aan de Afrikaanse
oostkust.
