hippies zijn nu Jezus-kinderen
Bloemenkinderen
en
Activiteit
in 1971
boek
over
Bijbelvertalers kwamen
Halle bijeen
Jeugd
vlam
Dr. Albert Holl schreef
een
slecht gezelschap
in
in
in
„Jezus"
1
ft*
I
Rwiip
ras,
Religie
Oproep
Opvangcentrum voor
Surinamers
Verschillende reacties
Eenheid in denken
i
Enige jaren geleden zouden we het nog kolder ge
noemd hebben, dat de wereldomvattende en wereld-
bestormende hippiebeweging zou uitmonden in een
religieuze beweging. Begin augustus maakten we al
melding van het feit, dat Jezus „in” is en dat Hij de
grote voorman van de Jezusbeweging is geworden.
Een beweging, die haar oorsprong vond in het land,
waar alles mogelijk is: de Verenigde Staten.
Niet onbillijk
(Van onze correspondent)
Waar zijn ze toch gebleven, de bloemenkinderen en
wereldvemieuwende hippies van weleer? Zijn ze in
hun eigen idealistische mist opgegaan en zo voor de
wereld aan het gezich onttrokken? Nee, ze zijn er weer,
maar wel in een andere, zij het innerlijke vorm, want
ze geloven. In Jezus, in God, in de duivel en in het
einde van de wereld, dat, als we het mogen geloven,
niet lang na deze dag zal komen.
Lastig „element”
Jeugdrage
Commercie
Alles opgegeven
VRIJDAG 31 DECEMBER 1971
Erbij
BEP ANDREAS
„Wat de Jezus-beweging doet is niet
meer dan een teruggrijpen op iets dat
Wat die geestelijke uitwassen betreft,
die zijn er bij het Jezusvolkje te over,
want ondanks de bedenkelijke mode-
en nevenverschijnselen, varen er in het
zog van de beweging bizarre sekten
mee als De Weg en Het Proces. De
Weg ontkent ten stelligste enigerlei
vorm van Drieëenheid en baseert zich
voor het grootste deel op de brieven
van Paulus.
Het Proces heeft drie góden: de oude
god der wrake, die stipte gehoorzaam-
Trouwens de leefwijze van vele Jezus-
mensen wordt ook niet door de conser
vatieve christenen geslikt.
Dezer dagen is een interkerkelijk
comité opgericht, dat Surinamers wil
opvangen, die in Nederland geen ker
kelijk onderdak kunnen vinden, omdat
zij zich in de bestaande kerken niet
altijd thuis voelen. Men wil komen tot
een oecumenisch pastoraal opvangcen
trum in Rotterdam.
Naast een zaal voor kerkdiensten,
filmavonden en andere bijeenkomsten,
zal er ook ruimte moeten zijn voor
jongeren, voor discussie en voor per
soonlijk contact met een predikant of
een sociaal werker.
taal. Zodat deze ook de moderne mens
aanspreekt.
Toch hebben gedrag en geloofsbe
leving enorm veel weg van de eerste
christenen, waar ook vele wonderen
gebeurden. De Jezus-mensen leggen
handen op en „in de naam van
Jezus” worden druggebruikers weer
„normale mensen”.
Steeds weerklinkt het protest van de
Kinderen, dat de kerken niets doen om
het leed van de onderdrukten te ver
lichten. Die kritiek is niet onbillijk als
men ontdekt, dat er achter die kritiek
een hartstochtelijke bewogenheid met
het lot van de misdeelde schuilt. Maar
het lijkt er veel op, dat Jezus van
Nazareth bij de kinderen gedegradeerd
wordt tot de revolutionair die de be
staande orde in zijn tijd omverwierp.
Dit steunt hun stelregel dat men zich
helemaal niet hoeft in te spannen voor
een keurige baan, of op welke manier
dan ook mee te werken aan de geves
tigde orde.
En het is waar, dat men meer ontzag
kan hebben voor een man die met het
vuur in zijn ogen en de zweep in de
hand de schijnheilige geldwisselaars
van het tempelplein afranselde, dan
De eerste Nederlandse jeugd- evan
gelisatie-film „Jeugd in Vlam” is
door Ben Hoekendijk uitgebracht,
met het doel jongeren te werven
voor een geestelijke revolutie. Deze
documentaire, in kleur opgenomen,
speelduur 25 minuten, brengt ver-
Ook in Amsterdam zijn reeds en
kele Kinderen gesignaleerd, die de aan
dacht hebben getrokken van Sipke
van der Land, auteur en ondanks het
ontbreken van een theologische oplei
ding toch bevoegd te preken in de
gereformeerde kerken. Hij is evenals
Van der Graaf bang voor geestelijke
uitspattingen bij hen en dat was de
reden, dat hij met twee andere Wasse-
naarse gereformeerden een brief aan
de gereformeerde synode zond.
Van der Land: „Wij vragen daarin of
de synode een oproep aan de Kinderen
wil doen uitgaan tot een gezamenlijk
gesprek, want we moeten ze bewaren
voor die uitwassen en dat is de taak
van de kerk. We moeten namelijk van
het aanvullingsprincipe uitgaan: wij
vullen aan wat de Kinderen missen en
andersom. Toch verwacht ik van de
synode geen fluit. De synodeleden zul
len de brief naast zich neerleggen,
want ze hebben het veel te druk met
interne aangelegenheden.
Zo wordt Hij bij deze mensen meer
voorbeeld dan verzoening, meer revo
lutie dan bekering. Zou dat erg zijn,
zolang we het zien als een correctie en
niet als nieuwe religie? Dat laatste
zeggen de Kinderen te hebben: de
enige en waarachtige, waarbij verhalen
over hypnose, hekserij en hersenspoe
ling zich vermenigvuldigen. Bewijzen
zijn er echter niet.
Zo is bijvoorbeeld het Engelse Nieu
we Testament in een hedendaagse ver
taling verschenen en wel met zo'n
succes, dat er al dertig miljoen exem
plaren van zijn verkocht. Ook de Hon
garen hebben belangstelling voor een
nieuwe vertaling, zoals ter conferentie
kwam vast te staan. Zij passen daarbij
een concordante vertaalmethode toe,
waarbij soms wel eens het Hongaars in
de verdrukking komt ten opzichte van
het Hebreeuws en Grieks. Op het con
gres zijn de Hongaren dan ook tot de
conclusie gekomen dat een dergelijke
vertaling, als hierboven beschreven,
niet de juiste was en de Hongaren zijn
nu dan ook bezig met een vertaling in
hedendaags Hongaars, die veel weg
heeft van onze vertaling-1951.
Het lijdt geen twijfel dat dit congres
in Halle de bijbelvertalers uit Oost- en
West Europa nader tot elkaar heeft
gebracht en hen volop in de gelegen
heid heeft gesteld over de problema
tiek daarvan van gedachten te wisse
len. Dat was het grote winstpunt daar
in die Oostduitse stad.
Wanneer iemand zich bij de groep
wil aansluiten dan moet hij de gelofte
van kuisheid afleggen en gehoorzaam
heid beloven aan de leider van een van
de Children of God-communes. Ze zeg
gen dat te doen op grond van Hande
lingen 4:44-46, waarin het leven van de
eerste christengemeente wordt beschre
ven. Ze worden trouwens zelf van
communisme beschuldigd omdat ze al
les gemeenschappelijk hebben.
slag uit van de anti-immoraliteits-
(plak-) aktie van begin ’71. Men
ziet honderden jonge mensen van
allerlei kerken door de straten van
onze steden demonstreren vóór
Christus. Zelfs een vliegtuig werd
ingeschakeld. Een veertig jonge
mensen namen een vrachtschip om
daarmee van haven tot haven hun
boodschap te brengen.
Bij de Children of God wordt Jezus
als een persoonlijk bezit ervaren en
dat wordt vaak zo’n obsessie, dat de
geestelijke ontwikkeling bij hen tot
stilstand dreigt te komen. Ook vormen
de Kinderen binnen de Amerikaanse
samenleving een eigen natietje, waarin
vele ondergrondse bladen verschijnen,
zoals Together en Truth, die samen een
wekelijkse oplage hebben van ongeveer
800.000.
In de Oostduitse plaats Halle hebben
bijbelvertalers een bijeenkomst gehou
den, aldus het kwartaalblad „De We
reld in” van het Nederlands Bijbelge
nootschap. Zowel vertalers uit Oost-
als West-Duitsland hebben zich daar
op hun taak bezonnen. Want het is
heus niet zo dat het boek der boeken
alleen maar in het westen wordt ver
taald. Verre van dat. Zeker veertien
vertaalcommissies zijn in Oost-Europa,
waar een sterk groeiende belangstelling
voor de bijbel bestaat, aan het werk.
In Tsjecho-slowakije, Letland, Honga
rije, Rusland en andere landen is men
sterk geïnteresseerd.
De conferentie in Halle werd ook
door twee Nederlanders bijgewoond,
namelijk door de secretaris voor het
vertaalwerk van het NBG, de heer J.
J. Kijne, alsmede door de nieuwe man
bij de vertaalafdeling dr. A. de Kuiper.
Laatstgenoemde is de man die bijzon
der veel ervaring op het stuk van
bijbelvertalingen in Indonesië heeft op
gedaan.
Zoals Sipke van der Land al vreesde,
blijft het gevaar bestaan van een ge
loofsbeleving buiten de kerken, dat
mede veroorzaakt wordt door het feit,
dat zij zich niets van de beweging
aantrekken.
Albert Holl: „Wie tot de historische
kern van het Evangelie doordringt,
ontdekt, dat Jezus een lastig „element”
was, die zich allesbehalve als keurige
jongen van nette ouders gedroeg. Inte
gendeel: Hij viel openlijk de vertegen
woordigers van de officiële kerken in
zijn dagen aan, weerstond de autoritei
ten, verzette zich tegen de bestaande
orde en hield zich niet aan de geldende
voorschriften."
Deze protesthouding van Jezus, zoals
Holl die beschrijft, loopt parallel met
het Jezus-volkje, dat zegt: „Wij zullen
de generatie van onze ouders, die er
zelfs in geslaagd is van het christelijk
geloof een aanfluiting te maken, wel
eens laten zien wat echt geloven is.”
Ondanks dat lijkt het niet onwaar
schijnlijk, dat de verering van Jezus
een verschuiving in heldenverering is.
De rol die eens de Noordvietnamese
leider Ho Tsji Minh, de Zuidameri-
kaanse verzetsstrijder Che Quevarra en
China’s partijvoorzitter Mao in de ge
dachten van de hippies heeft gespeeld,
is uit. Jezus heeft die overgenomen. Hij
is de grote held geworden van een
beweging, die vanuit het „beloofde
land” vele landen van Europa heeft
overspoeld. Hij is de nieuwe rage van
de jeugd geworden en vele commercië
le instellingen varen er wel bij.
Ondanks dat lijkt het erop, dat de
hele beweging veel weg heeft van een
jeugdrage, zoals er al zoveel zijn ge
weest. De kans zit er in, dat het hippe
Jezus-volkje het einde van de wereld,
dat zij de „onbekeerden" wel in wil
pompen, niet zal halen. Maar nu blij
ven ze hun boodschap nog verkondi
gen. waarbij zij uit volle borst hun
psalmen, die op rockstijl zijn ge
schoeid, zingen en de officiële kerken
bekritiseren. Zij zeggen: „Wij gaan niet
naar de kerk, wij zijn de kerk.”
(A, Holl Jezus in slecht gezelschap.
Uitgave AMBO, Bilthoven.)
Tijdens onze conferentie in Oost-
Duitsland kwam ook duidelijk naar
voren dat de zogenoemde reformato
rische bijbelvertaling, zo van 300 jaar
geleden, een vertaling die stamt uit de
tijd van onze Statenbijbel, het in deze
tijd niet meer doet. Debet daaraan is
onder meer de sterk waarneembare
ontkerkelijking, zowel in oost als west,
terwijl ook de buitenkerkelijken deze
klassieke vertalingen niet meer accep
teren. Tijdens onze bijeenkomst werd
dan ook gezamenlijk gezocht naar
nieuwe wegen, evenwel in trouw aan
het Woord van God, om een bijbelver
taling te brengen in de hedendaagse
Het blijkt, vooral in Amerika: dat de
Jezus-beweging binnen de kerken nog
al wat verwarring veroorzaakt, die het
grootst is bij radicale kerkleden en
moderne theologen. De progressieve
theologie zegt namelijk het tegendeel
van wat de Jezus-mensen voorstaan.
Behoudende kerkmensen hebben som
mige Jezus-hippies wel met enige
dankbaarheid aanvaard, zij het dat een
aanhanger van de beweging geenszins
een van de hunnen is, omdat daarvoor
de gewoontes hemelsbreed verschillen.
In het blad vertelde dr. De Kuiper
over de bijeenkomst in Halle onder
meer: „Ik vond het een enorme erva
ring, nadat ik zoveel jaren in Azië
werkzaam was geweest, hier met men
sen bijeen te komen die op dezelfde
wijze, als ik reageerden. Uiteraard zijn
er politieke verschillen tussen Oost- en
West-Europa, doch op velerlei terrein
hebben beide gebiedsdelen ook ge
meenschappelijke ideeën en belangen.
Ter conferentie was zelfs een zelfde
wijze van denken en reageren merk
baar.
Heilig Avondmaal. „Wij willen niet
rustig op ons achterwerk blijven zitten,
maar er op uit gaan en in de hele
wereld kolonies blijven stichten, zodat
er overal broeders en zusters zijn, die
echt van je houden en waar je voor de
rest van je leven geborgen bent
„Op deze manier wordt een maat
schappij opgebouwd, die in de eerste
plaats gebaseerd is op liefde, waarvoor
we de kracht van Jezus ontvangen”,
menen ze. Vooral deze fanatieke aan
hangers van Jezus ondervinden een
hevige kritiek van de kerken, waarvan
de autoriteiten hen bestempelen als
misleide kinderen, zoekend naar een
snelle oplossing van hun angstcom-
plexen.
heid eist van zijn volgelingen; Lucifer,
de lichtdrager, die opwekt tot levens-
genieting op wat voor manier dan
ook, liefde en vriendelijkheid en ten
slotte Satan, die mensen drijft tot een
haast bovenmenselijk leven van sober
heid en zelfkastijding. „Jezus zal”, zo
zeggen deze mensen „uiteindelijk de
drie góden moeten verzoenen in een
hogere eenheid.”
Dit is de achterkant van een van de
nummers van het ondergrondse chris
telijke weekblad Together, dat in New
York vele lezers heeft. Het stelt Jezus
voor, die bezig is de mensen uit hun
graven te verlossen: „Wanneer de Zoon
U werkelijk vrijmaakt, dan zult gij
werkelijk vrij zijn”.
Het Amerikaanse weekblad Christia
nity Today: „Zij moeten die tekst uit
Handelingen niet zien als een bevel,
maar als een beschrijving van een
levenswijze”. Door die bekrompen in
zichten van de Kinderen (met hun
geestelijke eerzucht is onlangs de bom
in de Jezusbeweging gebarsten: ze is in
tweeën uiteengevallen: een behoudende
groep wil namelijk bij de kerken blij
ven en van daaruit werken, maar de
Kinderen niet.
Het was bepaald een belevenis voor
mij hoe je met Polen, Britten, Hon
garen en Spanjaarden om de tafel
kunt gaan zitten en toch een zekere
eenheid in denken kunt constateren.
Bovendien was er in Halle een heel
andere sfeer merkbaar als bijvoor
beeld in Azië. Daar is men veel
minder analytisch ingesteld. De Eu
ropeanen daarentegen stellen veel
meer vragen en zijn veel critischer
alvorens zij een besluit nemen.
Zij klagen de huidige maatschappij
aan en moeten niets hebben van de
gevestigde orde. Sommigen van hen
beweren, dat de kerkmensen niet
Christus, maar de duivel aanbidden.
Van deze groep vallen er nogal wat af,
omdat ze het hardop lezen van de
bijbel niet meer aan kunnen, hetgeen
als een soort hamsteren wordt gedaan.
De Kinderen van God verwachten na
melijk gauw een communistisch regi
me in Amerika, dat alle bijbels zal
verbieden en daarom hebben ze zo’n
haast hem uit het hoofd te leren.
i
Dit jaar heeft de bisschoppensynode
van de r.k. kerk, die volgens de jongste
Vaticaanse cijfers 460 miljoen leden
telt, in het brandpunt van de belang
stelling gestaan. De synode, die van 30
september tot 4 november in Vaticaan
stad werd gehouden, heeft niet aan de
verwachting van vele progressieve ka
tholieken voldaan. Zo sprak zij zich
met 168 van de 202 stemmen uit voor
handhaving van het verplichte celibaat
van de priester in de latijnse kerk
waarvoor paus Paulus al voor de syno
de een vurig pleidooi had gehouden
ondanks het streven van vele priesters
en leken om tot opheffing van de
celibaatswet te komen.
De celibaatskwestie was onder meer
acuut geworden door het uittreden van
13.000 priesters sinds 1964. Dit cijfer is
door het Vaticaan verstrekt. Volgens
insiders bedraagt het aantal uitgetre
den priesters sinds 1964 minstens
26.000.
De synode kon het niet eens worden
over de priesterwijding van gehuwde
mannen in die gebieden waar een
priestertekort bestaat. Het resultaat is
dat paus Paulus zal uitmaken of ge
huwde mannen van rijpe leeftijd en
onbesproken levenswandel in speciale
gevallen al dan niet tot priester mogen
worden gewijd.
Behalve met het ambtelijke priester
schap heeft de synode, die slechts een
adviserende taak heeft, zich ook bezig
gehouden met de rechtvaardigheid in
de wereld. In het desbetreffende docu
ment dat door de synode werd aan
vaard maar nadere uitwerking behoeft
wordt de nadruk gelegd op de onrecht
vaardigheid op wereldschaal en niet op
de onrechtvaardigheid in bepaalde lan
den.
NEO-kolonialisme en rasdiscrimina
tie worden veroordeeld terwijl onder
meer stelling wordt genomen tegen de
gelegaliseerde abortus en het gebruik
van voorbehoedmiddelen. Het docu
ment bevat voorts een pleidooi voor
erkenning van het recht dienst te wei
geren op grond van gewetensbezwaren
en voor steun aan de internationale
organisaties die w,erken voor een even
wichtige ontwikkeling in de gehele we
reld.
Met haar veroordeling van de rasdis
criminatie sloot de synode zich aan bij
het standpunt van de Wereldraad van
Kerken, de overkoepelende organisatie
van protestantse, anglicaanse en or
thodoxe kerken, die bovendien in sep
tember in Sofia besloot 200.000 dollar
te verstrekken aan organisaties die zich
verzetten tegen het racisme, waaronder
vooral de nationale bewegingen in zui
delijk Afrika.
Op 28 september kreeg kardinaal
Mindszenty, r.k.-primaat van Hongarij-
e, die vijftien jaar in vrijwillige bal
lingschap in de Amerikaanse ambassa
de in Boedapest had vertoefd, amnes
tie. Hij ging via Rome naar Wenen. De
kardinaal was in '48 beschuldigd van
samenzwering tegen de staat en handel
in deviezen tot levenslang veroordeeld.
Hij vluchtte in 1956 (Hongaarse op
stand) naar de Amerikaanse ambassade
in Boedapest.
al lang daarvoor is gebeurd”, zegt ir. J.
van der Graaf uit Huizen, die met
onder anderen de hervormde professor
Van Niftrik Het Getuigenis onderte»
kende: „Dat de Jezusmensen zich in de
bijbel terugtrekken, is uiteraard een
goede zaak, maar ze moeten zich niet te
buiten gaan aan geestelijke uitwassen,
die kunnen leiden tot sectarisch acti
visme.”
Als u mij nu vraagt hoe de Oosteu-
ropeanen op deze vertaalmethode rea
geren, dan moet ik vaststellen: heel
verschillend. Zeer velen waren van dit
vertaalplan erg onder de indruk en
zagen er bepaald wel wat in die weg
in te slaan.
Een uitzondering daarop maakte een
zeventigjarige Pool die een klassieke
vertaling op zijn naam had staan en
die van mening was dat het hele
Poolse volk, in wezen nog immer erg
christelijk, met deze vertaling geen
moeite zou hebben. Van de bijbelverta
lingen „nieuwe stijl” wilde deze Pool
helemaal niets weten. Toch kon hij
zich bij nader inzien wel voorstellen
dat het voor andere volkeren wel nut
zou hebben daartoe over te gaan, om
dat het hier om een missionaire zaak
gaat, namelijk mensen die totaal zijn
vervreemd van de bijbel, daar weer
nader toe te brengen.
Shirts en posters met de beeltenis
van Jezus van Nazareth bedenken de
„hernieuwde” lichamen van de lang
harige Jezus-kinderen, die het aan
iedereen vertellen: „Stap over op
Jezus, Hij kan je redden. Hij geeft je
een eeuwigdurende trip. Hij is de
oplossing van al je problemen.” Vol
gens hen zit Jezus waarlijk in de
hemel. Onlangs schreef het West-
duitse weekblad „Der Stern: „Als
zou men met Hem kunnen telefone
ren.”
Of je Jezus maar even wilt aanne
men, zeggen de „kinderen”. Zo van:
„Gaat het zo mee, of wilt u er een
mooi papiertje om.” Hun theologie doet
denken aan de reclame voor een was
middel: „Jezus wast witter”. Toch is de
hele Jezus-beweging niet nieuw, want
Amerika heeft al heel wat opwek
kingsbewegingen gekend sinds de eer
ste „Great Awakening" van George
Whitefield en Jonathan Edwards in
1749.
Het comité heeft zich gevormd onder
leiding van ds. R. Baudert van de
Evangelische Broedergemeente (de
meeste Surinaamse protestanten zijn
lid van deze kerk), en zowel de
Rooms-katholieke kerk als de Evange
lisch Lutherse kerk en de Geref. Ker
ken doen officieel mee, terwijl ook de
Hervormde kerk medewerking heeft
toegezegd.
Het aantal Surinaamse christenen in
Groot-Rotterdam wordt geschat op
achtduizend tienduizend. Voor nadere
informatie kan men terecht bij de
secretaris van het comité: Pater H.
Boumans, De Beuk 35V, Nieuwerkerk
a/IJssel, tel. 01803-3402.
En de kinderen, zij ploegen op
Gods akker voort: zij dopen, sluiten
huwelijken, die ónmogelijk legaal ge
noemd kunnen worden en vieren het
voor de man, die in de Olijvenhof over
de grond kroop: „Vader, Uw wil ge
schiede, Uw wil alleen....”.
Een andere en een van de belang
rijkste groepen van de Jezus-bewe
ging is de „Children of God”, die de
woorden van Jezus letterlijk nemen en
zeggen dat „wanneer een ieder Jezus
wil volgen, hij alles moet opgeven,
zelfs vader en moeder.”
Dr. Albert Holl, Duits theoloog en
priester, zegt in zijn pas verschenen
boek: Jezus in slecht gezelschap, dat
Jezus bij de kinderen is die van huis
zijn weggelopen, „bij gevangenen en
veroordeelden. Altijd bij de armen,
nooit bij de rijken. Altijd bij de onte
vredenen. Mensen, die voldaan zijn
mijdt Hij. Jezus kiest partij voor de
machtelozen. Met de toornigen voelt
hij zich verbonden.”
Wat betreft de Jezus-beweging heeft
hij gelijk, want wordt die niet ge
vormd door de groep vroegere hippies,
die ontevreden waren en die soms
machteloos stonden (en nog) tegen al
lerlei vormen van geweld? Men heeft
de beweging zien aankomen, omdat de
jeugd in een cultuurcrisis werd gewor
pen, waarin nu nog velen ronddolen.
In die crisis houden normen en levens
waarden geen stand. Daaruit ontstaat
onmiskenbaar een effect van grote on
zekerheid, waarin men in de agressie
van de jongeren het zoeken naar iets
positiefs herkent.
Is het niet die jeugd, die kritiek
heeft op de geïnstitutionaliseerde ker
ken? Is het ten onrechte gesteld, dat
veel jongeren door die kerken van het
geloof zijn afgedwaald, omdat, aldus
die jongeren, de kerken niet luisteren
naar hetgeen Jezus heeft gezegd: „Gaat
heen, voedt en kleedt de armen”?
Dat is een van de redenen dat de
jeugd zich niet in de kerken thuisvoelt.
Zij verwijt de kerken starheid, onver
draagzaamheid en een erge vorm van
conservatisme. Velen menen: „Voor de
kerkmensen geldt slechts de veiligheid
binnen de eigen kerkmuren en het zich
onschuldig afzetten tegen anders
denkenden. Laat staan, dat ze als een
blok de rassendiscriminatie afwijzen en
de onderdrukte helpen.”
l
i Hiso
