IS GEKKENWERK”:
DE FREULE VAN „DAT
I
lal
ILs
VRIJDAG 31 DECEMBER 1971
Erbij
(Van onze Haagse redactie)
Samenwerking
Gelijk
Meer afstand
Zwaar op de hand
Memoires
”En hier is dan onze tombola!”
J
Redacteur economie
Hoofdredactie
A
K
B
Redactie-secretariaat
L
Stadsredactie Haarlems Dagblad
C
M
D
N
E
O
Stadsredactie IJmuider Courant
F
Stadsredactie Beverwijkse Courant
P
G
Kunstredactie en recensenten
Q
Moderedactrice
H
Chef redactie - eindredacteur
I
/.J
Regionale redactie
Redactie buitenland
Redactie vormgeving
Redactie kinderen - en jongerenrubrieken
Fotografen
Redactie-documentatie en -assistentie
Sportredactie
Redactie binnenland
Tv-populariteit
Weer of geen weer en al moeten wij ervoor het dak op, wij houden u op de hoogte. Die „wij” is onze,
vandaag even uit de anonimiteit getreden, redactionele staf, die u lezer, dagelijks op de hoogte houdt
van alle plezierige en minder plezierige zaken, welke zich in onze directe omgeving in het land en
de wereld voordoen.
Redactie en haar deskundige medewerkers staan er voor in, dat ook in 1972 de vinger stevig aan
de pols wordt gehouden. Zij hopen van harte dat het komende jaar u veel, zelfs zeer veel, goed nieuws
mag brengen.
ALS MEN het over „de freule”
heeft weet vrijwel iedereen, wie
daarmee bedoeld wordt: jonkvrou-
we mr. C. W. I. Wttewaall van
Stoetwegen, oud-Tweede-Kamer-
lid voor de Christelijk Historische
Unie. Het is dan ook verwarrend
te ontdekken dat in het flatge
bouw aan de Haagse Laan van
Meerdervoort een andere freule
Wttewaal van Stoetwegen aan het
spreekapparaat komt. „U moet
zeker bij mijn zuster zijn”, klinkt
het nogal bits. De „echte” freule
verontschuldigt haar zuster. „Die
wofdt tureluurs van al dat ver
keerde aanbellen”.
H
O T
I
plaat heb ik wel
een
maar geen pickup
mee
WIJ HOUDEN U OP DE HOOGTE
Nijdig is de freule ook over wat zij
las in Vrij Nederland, enkele weken
geleden. In een interview gaf haar
partijgenoot Kikkert de toen juist af
getreden C.H.U.-voorzitter prof. Van
Hulst een trap na. Over haarzelf staan
ook allerlei onjuiste dingen in het
interview, vindt zij, bijvoorbeeld dat
zij kandidaten voor het voorzitterschap
zou steunen. „Ik steun niemand en het
is fout kandidaten voor het voorzitter
schap te noemen en te beoordelen in
de pers voor men er in eigeri kring
over gedacht heeft.”
„De C.H.U. fokt stemmers voor het
G.P.V. en de S.G.P. Het is net zo als
met de NCRV en de Evangelische Om-
ie
ij
ie
:e
a,
roep. Ik praat altijd wat luchtiger over
christendom, christelijke inspiratie en
dat soort zaken, maar ik neem het wel
serieus. Anders hadden we na de oor
log met de Van Walsums en de Lief-
tincks net zo goed kunnen meeover
stappen naar de P.v.d.A., of zou je nu
net zo goed kunnen stemmen op D’66,
DS’70, de V.V.D., of weet ik welke
niet-evangelische partij”.
De huidige fractievoorzitter van de
C.H.U., Mellema, spreekt in navolging
van de nieuwe K.V.P.-voorzitter De
Zeeuw over het samengaan van K.V.P.,
A.R.P. en C.H.U. in één christelijke
partij, die ook open moet staan voor
anderen, humanisten of zelfs moslims.
Het gaat niet om het behoud van de
C.H.U., maar om de vraag: wel of niet
christelijke politiek in Nederland, vindt
de heer Mellema.
De freule is fel tegen iedereen van
wie ze vermoedt dat hij niet loyaal is
ten opzichte van zijn partij. Dat komt
sterk tot uiting als ze over haar eigen
partij, de C.H.U., spreekt en over de
voormannen van die partij. Over de
oude heer Tilanus, die de Tweede-
Kamerfractie van zijn partij jarenlang
heeft geleid, zegt zij „Dat de C.H.U. zo
vaak verdeeld stemde komt omdat de
zaken onder zijn leiding niet altijd
voldoende werden doorgepraat. Hij is
militair geweest. Zijn wil was wet.
Maar hij heeft vaak gelijk gehad. Hij
heeft altijd gewaarschuwd tegen de
Mammoetwet van Cals. Er zou geen
geld voor zijn en het hele voorgestelde
„Ik heb het voorspeld dat we bij de
verkiezingen in april van dit jaar zou
den verliezen. De C.H.U.-kiezers zijn
veel zwaarder op de hand dan men
denkt. Veel zwaarder dan A.R.P.’ers.
Op de Veluwe en op de eilanden
hebben de kiezers de C.H.U. verlaten,
omdat we niet meer voldoende werken
op basis van het christendom. Dat is
ook merkbaar in vergaderingen waar
het gebed gemist wordt”.
.De freule schrijft haar memoires.
„Dat gaat onder druk, want af en toe
komt mijn uitgever en dan denk ik,
hemeltje, er moet weer wat af zijn.”
Die memoires zullen ongetwijfeld op
zien baren. De freule heeft zo haar
eigen mening over mensen en dingen.
Over het dagblad „Trouw” zegt zij
„Dan kun je af en toe net zo goed De
Waarheid lezen.” Over de tweemans-,
maar inmiddels gespleten Midden-
standsfractie: „Te Pas en Te Onpas.”
Over De Gaay Fortman van de PPR:
„De pedante snor uit Zambia.”
zouden mét Van Veen zich allemaal
meer gelegen moeten laten liggen aan
de achterban. Maar nee, ze zitten in
Den Haag politiek te spelen en bekom
meren zich te weinig over wat er door
de C.H.-mensen gedacht wordt”.
We praten over haar populariteit.
„Ik hecht er niet te veel aan”, zegt zij.
„Je bent niet populair door je werk als
Kamerlid, maar door het simpele feit
dat je op de televisie komt. Een rare
zaak. Af en toe houd ik nog wel eens
spreekbeurten en praat ik over de
vrouw in de politiek, want dat is een
heel normale zaak. Dolle Mina is niet
nodig. De meeste vrouwen weten ech
ter niet dat een vrouw in de Kamer
heel gewoon is. Dan komen ze op je af
en zeggen ze: „Wat fijn dat iik u nu
eens de hand kan geven, want ik ken
u van de televisie”. Dan wil ik wel
eens vragen: „Weet u ook wat ik al die
jaren in de Kamer heb gedaan?”.
„Voor de rest is ook een freule maar
een gewoon mens. Toch is het wel
goed dat ik uit de dagelijkse politiek
ben. Al was het alleen maar omdat ik
nu eindelijk eens mijn kasten heb
kunnen opruimen. Er zat 25 jaar oud
papier in. Vervelen döe ik me niet. Mr.
Donner, de oud-president van de Hoge
Raad heeft het me al eens gezegd: Doe
alles gewoon wat langzamer en je dag
zit toch vol”.
De freule is ernstig bezorgd over de
toekomst van de C.H.U. De freule is
erelid. Zij heeft een adviserende stem.
Ze had niet naar de bestuursvergade
ringen willen komen, hoewel ze ge
vraagd was te komen. „Dat mag ook al
niet van Kikkert.” In elk geval, als ze
er is, dan zegt zij wat haar goeddunkt
dat gezegd moet worden. „Ze denken
zeker dat je met je aftreden je ver
stand en je interesse verloren hebt!”
„In dat interview wordt Van Veen
verweten dat hij een gooi doet naar
het lij staan voerderschap over vier jaar.
Want als hij op dienstreis het land in
is, bezoekt hij na zijn officiële werk de
C.H.U.-Kamerkring in die provincie. Ze
schoolsysteem zou niet te bemannen
zijn. Ik vond het ouderwets van hem.”
Vijfentwintig jaar Kamerlidmaat
schap is nog meer op een afstand gezet
door een reis naar Israel en door een
vakantie in Zwitserland. „Bovendien
krijg je de stukken niet meer, je bent
niet meer precies op de hoogte. En de
kranten geven niet alle informatie over
wat er in de Kamer gebeurt. Je vindt
in de kranten te weinig van de debat
ten terug.”
gaan vergeten. Moet je weten dat ik
wél die plaat heb, maar geen pick-up,
want die heb ik nooit gehad. Zo’n
antiekje ben ik nu eenmaal.”
„Die Farce Majeure
„Misschien is de functie de
krant van vandaag een andere omdat
er radio is en televisie. Ze vinden het
heel gewoon een minister of een Ka
merlid na afloop van urenlang afmat
tend vergaderen voor de televisie te
slepen. Dan moet zo’n man even heel
kort even heel precies zijn, anders gaat
hij af. Het is een extra belasting van
het hedendaagse politieke werk.”
Er is gezegd: De freule is oud ge
worden. Dat valt best mee. In elk
geval geef je haar geen 70 jaar. „Toch
had ik niet in de Kamer willen blijven.
Zeventig is toch wel de uiterste ter
mijn. Dat gehol en gedraaf tegenwoor
dig, al die nachtvergaderingenEn ik
heb te hoge bloeddruk. Ze hebben me
gewaarschuwd dat als ik zou doorge
gaan, ik het niet meer aan zou kunnen,
met alle gevolgen van dien. Nu heb ik
’s middags de tijd een dutje te doen.
En ik bezoek nu alle kennissen, die ik
25 jaar lang heb moeten verwaarlo
zen.”
„Natuurlijk is dat toen met die for
mateur niet gelukt en moest er een
informateur komen. Ik heb dat debat
wel gemist. Maar de twaalfde mei moest
ik alweer naar Nieuwspoort voor die
Farce Majeure-plaat, u weet wel met:
„Dat is gekkenwerk!” Dat was een
leuke middag. Toen ben ik de Kamer
Het was het eerste dat de freule na
haar aftreden als kamerlid, begin mei
dit jaar, heeft gedaan! Het opmaken
van een lijst van verwaarloosde ken
nissen, die nodig bezocht dienden te
worden. „Maar de achtste mei was
mijn afscheid na een kwart eeuw lid
maatschap, de elfde mei hadden ze dat
debat over de aanwijzing van een for
mateur. Daar was ik toen niet bij. Wat
had ik graag geroepen: Zie je wel dat
het niet lukt. Ze vonden me overdre
ven toen ik ageerde tegen het aanwij
zen van een formateur door de Kamer,
omdat ik dat de aantasting vind van
het voorrecht van de koningin.”
De freule is er tegen. „Een samen
werking van de drie partijen vind ik
wel goed. Maar humanisten en mos
lims horen in een dergelijke partij niet
thuis, althans niet in de leiding. Wil
men erop stemmen, akkoord. Dat ge
beurt trouwens toch al door veel an
dersdenkenden. Romme zei al dat als
je wil samenwerken op basis van een
zedelijke grondslag, dan kun je dat
met iedereen”.
„Het gaat echter om een samen
werking op confessionele basis. Dat is
al moeilijk genoeg. Voor veel katholie
ken zijn protestanten nog altijd ket
ters. In die leer zijn ze opgevoed. Bij
ons zit nog veel anti-papisme. Maar
dat weten degenen niet die nooit de
kieskringen afgaan en alleen in Den
Haag elkaar vliegen zitten af te van
gen”.
„We hebben desondanks met hem
tegen de Mammoetwet gestemd
omdat het zijn laatste grote parlemen
taire werk was. Niet wij, die toch wel
wat in de Mammoetwet zagen, maar
hij heeft voor 100 percent gelijkgekre-
gen. Nu moet Van Veen zien wat er
nog van terecht gebracht kan worden.
In plaats van hem te steunen krijgt hij
dat onderwijsprotest in Utrecht op zijn
d>ak. Dat protest was een farce. We
zouden geregeerd worden door de
schreeuwers. Dat kan toch niet?”
e,
n
n
r
ti
r
j
1
e
n
n
e
n
ïl
L
»s
!ii
ft
W o f
10
nll\
7
