Bedrijfsleven: overleg sociaal contact moet doorgaan
Toenemende bezorgdheid
Confessionelen veroordelen DS’70
over overname
Limburgs Dagblad
van
BEURS DEZE WEEK
Meer politieke zekerheid geëist
VAKBEWEGING AGRESSIEVER
Vreemd geld
Staking zonder incidenten
Wall
Street
lï
t
Persoonlijke
eningen
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1972
Uiterste best
Normale krant
Opwaartse druk
Gevarieerd
Onwerkelijk
Verwonderlijk
Partij kiezen
Grotere eenheden
Geldontwaarding
EERSTE IJMUIDER
MARKIEZEN FABRIEK
KvanVHLEN
■WestHolland Bank Den Haag
(Van onze correspondent)
ADVERTENT/E
ADVERTENTIE
tot f 10 000,-
zijn grote handelsoverschotten de inflatie
te importeren.
Ook A.R.P.-leider Aantjes spaart DS’70
niet. Hij noemt de lijmpoging tijdverlies,
omdat DS’70 er van het begin van de
crisis af aan op uit is geweest de aan
dacht af te leiden van het conflict over
de bezuinigingen en de indruk te wekken
dat het loon- en prijsbeleid het breekpunt
De leider van de V.V.D., Wiegel, ver
klaarde vrijdag „diep teleurgesteld” te
gaat, is de grotere agressiviteit van die
vakbonden, waarbinnen de leden het ver
trouwen in centraal overleg gedeeltelijk
zijn kwijtgeraakt. Dat leidt ofwel tot
conflicten tussen bonden onderling (of
liever: tussen generaties vakbondsleiders),
ofwel tussen bonden en werkgevers. De
machtspositie van de vakcentrales is klei
ner geworden dan voorheen. Ze moeten
hun bonden volgen, meer dan dat ze die
kunnen dicteren.
loonmatiging voor collectieve voorzienin
gen.
Dat eisenpakket betekent echter
iets anders. Nauwelijks verholen
IBM
Int. Harv.
Int. Nickel
Int. T. a. T
Kennecott
Radio Corp.
Republic St.
Royal Dutch
Sears Roeb
SheU Oil
Soc. Vacuni
Stand. Br.
Stand. Old N
Studebaker
Texaco
Un. Aircraft
Un. Corp.
Un. Brands
Un. Incorp.
Us. Steel
Westlngh.
Woolworth
Ford
KJL.M.
miooenhavsnsthaat it umuidsn ossso-wcs
NAtaoouuR «ttw-ssM
Santa Fé Ind
Can Pacific
Illinois Cent.
Penns Centr
South Pac.
Allied Chem.
Am. Can.
A.C.F. Ind.
Am. Smelting
Am. T. a. T.
Am. Brands
Anaconda
Beth. Steel
Boeing
Chrysler
City Bank
Cons. Edison
Dougl. Alter
□up de Nem
East. Kodak
Gen. Electr.
Gen. Motors
Goodyear T.
Am. Motors
MAKKIEZEN ZONNESCHERMEN
ROLLUIKEN/LUXAFW; JALOUZIEEN
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. K.V.P.-fractieleider mr.
Andriessen is bijzonder fel uitgevaren te
gen DS’70 nu de lijmpoging van m r.
Scholten is stukgelopen. „DS’70 neemt door
deze mislukking een grote verantwoorde
lijkheid op zich”, verklaarde de K.V.P.-
voorman in een eerste commentaar. Hij
stelde DS’70 voor de tweede keer verant
woordelijk voor de kabinetscrisis.
„Gebrek aan bereidheid tot medewer
king aan noodzakelüke bezuinigingen en
nu een gebrek aan medewerking voor een
redelik overleg over lonen en prijzen zijn
daarvan de oorzaak”, aldus Andriessen,
die meent dat de inflatie door dit gedrag
van DS’70 meer bevorderd dan beperkt
wordt.
De reacties uit kringen van werknemers
en werkgevers op het mislukken van mr.
Scholten’s lijmpoging zijn nogal gevarieerd.
Op één punt stemmen zij geheel
overeen: namelijk dat het overleg rege-
ring-bedrijfsleven over het sluiten van
een sociaal contract voort moet gaan. Een
ingreep in lonen en prijzen is onaan
vaardbaar. Men beroept zich daarbij op de
reeds gemaakte afspraken in de bespre
king van 4 juli. Geconstateerd wordt dat
er nu geen dwang op de sociale partners
rust, omdat DS’70, dat een harde lijn
bleek voor te staan, nu definitief uit het
kabinet is verdwenen.
De reactie van het Verbond van Neder-
HOGERE WINST ABN
De geconsolideerde winst voor reserve
ring van Algemene Bank Nederland is
in het eerste halfjaar 1972, vergeleken
met dezelfde periode van 1971, gestegen
van 36,7 tot 37,8 miljoen, zo blijkt
uit de door de bank uitgegeven half
jaarcijfers. De winst over het tweede
halfjaar 1971 bedroeg 36,2 miljoen. De
totale baten namen in de eerste zes
maanden toe van f 328,2 tot 375,6
miljoen en de totale kosten van f 245,6
tot 281,7 miljoen, waarna als bruto
winst resteerde 93,9 miljoen tegen
82,6 miljoen over de eerste helft van
1971. Na toevoeging van f 12,5 miljoen
(v.j. 14,0 mln) aan de voorziening
tegen algemene risico’s kwam de winst
voor belastingen uit op f 81,4 miljoen
68,6 miljoen).
Slotkoersen
Gisteren
31%
16%
31%
3%
47%
28%
32%
44
18%
42
44% ex
17%
29
22','a ex
33%
69%
24-%
38%
172%
139%
65%
78%
29%
10%
32%
31%
52%ex< 53
20%
36
23%
41
114%
45%
59%
50%
76%
47
30%ex<
39%
9
13%
16%
28%
45
35%
66%
36
en uiteraard van het met de oppositie
bevriende NW luidden glashard: houd
maar zo gauw mogelijk verkiezingen; zet
V.V.D. en DS’70 aan de kant en haal de
P.v.d.A. binnen; over sociale contracten
kom je maar praten als er een stevige
regeringsmeerderheid is.
Eer
gisteren
31%
15%
31%
3%
47
28%
32%
44%
18%
42%
44%
17%
28%
22%
33%
68%
24%
34%
169’%
1397a
6474
77%
2974
107.
Slotkoersen
Eer
gisteren Gisteren
415%ex< 416
3274
31%
23
207'.
36
23%
4074
115%
45
5974
50%
7674 ex
47%
3174
3974
9
1374
1674
28%
4574
3574
6674
De opwaartse druk op het koerspeil van
de obligatiemarkt bleef ook deze week
aanhouden. Vanuit het buitenland werden
flinke kooporders opgegeven, waardoor de
beleggingsmarkt over de gehele linie nog
al krachtig aantrok.
De nieuwste lening van de Bank voor
Nederlandse Gemeenten bleef hierdoor
boven de 100 percent. Verschillende ande
re emissies konden gemakkelijk slagen.
Een ruime geldmarkt diende als steun
voor deze ontwikkeling, die overigens nog
altijd grotendeels bepaald wordt door de
verboden beleggingsaankopen voor buiten
landers in Zwitserland en West-Duitsland.
De obligatiegulden bleef rond 105 percent
zweven.
De beurs sloot in opgewekte stemming
met opnieuw een vaste ondertoon.
Het georganiseerde overleg, zoals het na
1945 in ons land vorm heeft gekregen,
blijkt zijn beste tijd gehad te hebben.
Vorig jaar drong een geïrriteerd geraakte
Metaalbedrijfsbond van het NW aan de
vakcentrales een strategieplan op, dat die
centrale leiders liever niet zo openlijk
„van onderop” hadden gekregen. Vervol
gens knapte de samenwerking tussen
Groenevelts Metaalbond en die van NKV
en CNV af op de cao voor de grootmetaal.
Waar de concrete verschillen lagen, is
niet meer zo belangrijk. Waar het om
In deze brief zeggen zij als lezers van
het Limburgs Dagblad zeer bezorgd te
zijn over de koers die de krant zal gaan
varen na overname door De Telegraaf.
Bovendien spreken zij hun afkeuring uit
over de wijze waarop de overname tot
stand is gekomen, zonder enig overleg met
het personeel en zonder voorlichting aan
de lezers. De ondertekenaars menen, dat
„De opstelling van DS’70 en met name die
van de heer De Brauw is volmaakt buiten
de werkelijkheid”. Lonen en prijzen zijn
in de eerste plaats een zaak voor het
parlement, zei de heer Mertens verder.
„Maar het maatschappelijk leven is veel
ingewikkelder dan een formele redene
ring. Als men wil dat de maatschappelijke
groeperingen hun steentje bijdragen tot
de inflatiebestrijding moet men hen be
trekken bij de te nemen maatregelen. Het
overleg moet worden voortgezet, of het
sociaal contract tot stand zal komen
hangt volgens de NKV-voorzitter af van
de politieke constellatie.
Tweede voorzitter L. C. van Dalen van
het CNVzei: „De weg naar een sociaal
contract blijft open nu de groep, die deze
wantrouwend doorkruiste, is verdwenen.
Het is in het belang van alle partijen, dat
er snel duidelijkheid komt wat we voor
1973 kunnen bereiken. Als er pas in
december een nieuwe regering is, waarop
gewacht zou moeten worden dan is het
wel erg laat. Een markant punt is nog
wel de eventuele „deuk” in het regeerak
koord. Gaat die door of niet? Eventuele
wijzigingen zal het CVN eerst kritisch
moeten bezien”, aldus de heer Van Dalen.
De advieskoersen voor buitenlands
bankpapier geldend in Amsterdam op de
volgende werkdag luiden heden:
dollar 3.16-3.22, pond 7.75-7.95, Belg. fr.
7.28-7.43, DM 99.75-101.25, lire 52.50-55.00,
escudo 11.70-12.30, Can dlr 3.20-3.27, Fran
se fr. 66.75-68.75, Zwits. fr. 84.25-85.75,
Zweedse kr. 66.25-68.25, Noorse kr 48.00-
50.00, Deense kr. 45.00-47.00. Oost, schill.
13.85-14.10, peseta 4.97-5.22, Finè mark
76.25-78.25, Joeg. din. 18.00-21.00, Griekse
dr. 10.40-11.40.
nog
- zeggen
NKV en NW„Het is welletjes geweest
met de onzekerheid in de politiek; met de
versnippering en de polarisatie; met het
onduidelijke gemanoeuvreer van de con
fessionele partijen; met de steun van een
vrijelijk opererende oppositie aan allerlei
radicale eisen binnen de eigen kring van
de vakbeweging. Maar vóór alles: met het
gebrek aan doordacht en slagvaardig poli
tiek beleid, dat van de crisis in de politiek
het gevolg is. Als wij naar grotere eenhe
den toe kunnen, dan moet dat in de
politiek net zo goed kunnen.”
Wat de Britse politicoloog Samuel Finer
de „Anonymous Empire” (vrij vertaald: de
ongeziene macht) noemt, komt niet langer
binnenskamers voor zijn zaak op, maar
openlijk en midden in het centrum van
de politiek zelf. Dat dit Empire daarmee
op de stoelen der politici gaat zitten,
zonder hun verantwoordingsplicht, weet
het wel, maar het vindt dat het niet
anders kan.
In democratisch opzicht een ongezonde
ontwikkeling, maar wel te begrijpen. Het
is de taak van de politici alsnog voor
waarden te scheppen voor een doordacht
en slagvaardig beleid en voor een stabiele
en samenhangende regeringsmeerderheid.
Duidelijk is, dat de vakbeweging een re
gering wil van andere samenstelling om
de politieke crisis door te komen zonder
al te grote brokken in het beleid. Een
regering die sterk staat en die, door
afspraken vóór de verkiezingen, zich ver
zekert van de loyaliteit der Kamermeer
derheid.
Onder die voorwaarde komt de loyali
teit van de „anonymous empire” wel weer
terug. Ze zal zich weer thuis voelen op de
plaats in de politiek waar ze, naar demo
cratische maatstaven, ook thuishoort.
Vanwaar die grotere agressie?
Waarschijnlijk heeft dat twee belangrij
ke oorzaken. Ten eerste: de geldontwaar
ding maakt bijna elke loonstijging, vooral
voor de lager betaalden, bij voorbaat tot
een aanfluiting. Vooral de laatste jaren
wordt de ontevredenheid daarover steeds
groter. Ten tweede: steeds meer werkne
mers worden ontevreden, omdat hun in
vloed binnen de bedrijven nog steeds op
geen stukken na beslissend is. Hun ver
trouwen in de bekwaamheid en sociale
gezindheid van de bedrijfsleiders wordt
zienderogen kleiner. De bonden hebben
volgens deze werknemers te lang de eis
tot medezeggenschap alleen met woorden
beleden en te vaak hebben ze die „afge
kocht” met hoger loon.... dat toch infla
toir bleek.
In de vakbeweging zelf groeide onder
invloed daarvan het besef, dat het ouder
wetse systeem van overleg de ontevreden
heid in de hand werkte, dat niet langer
alleen voor „loonfabriek” kon worden ge
speeld en dat de nieuwe eisen harder en
de oude eisen anders moesten worden
geformuleerd.
Dat betekende echter dat haar mogelij
ke tegenspeler niet alleen de werkgever
was, maar evenzeer de overheid. Dat bete
kende dus tevens: politieke activiteit.
Naar het voorbeeld van het plan van de
Metaalbond leidde dat tot eisen aan de
regering: wetgeving op het terrein van de
besluitvorming binnen de bedrijven; een
grotere greep op de inkomens in de vrije
beroepen; leiding geven aan de hele in
vesteringsactiviteit. Matiging en centrale
afspraken hebben immers geen zin als de
produktiviteit in het land zo ongelijk
verdeeld is. Tenslotte: het gebruik van
Het Limburgs Dagblad is zaterdagmor
gen uitgekomen met in totaal 40 pagina’s,
waarvan 20 pagina’s advertenties. In dit
nummer wordt ook het nieuws gebracht
over de stakende collega’s. De zes redac
teuren, die deze krant hebben gemaakt
verklaarden van mening te zijn, dat het
ondanks alle moeilijkheden toch een pitti
ge krant was geworden. Zij zeiden voorts,
dat zij vrijdagmorgen door enkele tiental
len collega’s uit het westen waren gebeld,
die hun diensten aanboden, mocht de
verschijning van de krant dubieus wor
den.
De niet-stakende redacteuren zijn ver
ontwaardigd over het optreden van de
NVJ. „We zijn het helemaal niet eens
over de wijze, waarop de directie van het
Limburgs Dagblad de zaak van de over
name heeft gespeeld, maar het optreden
van de NVJ gaat alle perken te buiten. In
zo’n situatie als bij ons zou je eerst met
de directie moeten overleggen, maar er
werd meteen met de botte bijl van de
staking gehakt. We zijn niet aan de in
druk kunnen ontkomen, dat hier vooral
de invloed van de rooie Amsterdamse pers
sterk merkbaar was”, aldus een van
hen. Enkele van de niet-stakende redac
teuren overwegen het lidmaatschap van
de NVJ op te zeggen.
Wim Klinkenberg, vice-voorzitter van
de NVJ, het doelwit van de verontwaardi
ging van de niet-stakers, heeft op een
persconferentie gezegd: „We zullen aan de
krant van zaterdag zien, of deze collega’s
zich ertoe hebben verlaagd besmet werk
te verrichten. De NVJ keurt hun houding
ten scherpste af. Ze hebben getuigd van
een onderkruipersmentaliteit, die de ver
achting verdient van alle collega’s,”
aanwas
exportvolume en de dalende in-
van velerlei investeringsgoederen
het resultaat nu precies omgekeerd.
Hiermede volgen wij de Duitse Bondsre
publiek, die nog altijd druk doende is via
I Konh Höomstedic Laan van Insulindc 1
l Telefoon O23'-2B4O27
zijn door het mislukken van de lijmpo
ging. „Ik heb mijn uiterste best gedaan de
poging te doen slagen”. Hij meent dat een
zo zuinig mogelijk overheidsbeleid en de
bestrijding van de inflatie het best ge
voerd kunnen worden d oor e en kabinet
dat kan steunen op een meerderheid in
het parlement. De V.V.D. zal zich volgens
Wiegel opnieuw moeten beraden over het
thans in te nemen standpunt.
Fractieleider Berger van DS’70 ver
klaarde vrijdag dat hij van het begin af
al enige bedenkingen had tegen de
„staatsrechtelijke figuur van mr. Schol
ten”. Hij had liever willen spreken met
een meer neutrale man. Zowel Berger als
ex-minister Drees toonde zich veront
waardigd over het feit dat mr. Scholten
bij de lijmpoging was uitgegaan van de
opvattingen die de overige ministers in
het kabinet al hadden. Ruimte voor on-
derhandelingen bestond daardoor volgens
DS’70 niet.
Als de lijmpoging gelukt zou zijn als
men het eens had kunnen worden over
lonen en prijzen, durfde Berger niet be
vestigen. „In ieder geval had er geld uit
de bus moeten komen”, verklaarde hij.
Hij vroeg zich af hoe adviseur Scholten
zich op dit punt optimistisch had kunnen
tonen terwijl er over deze geschilpunten
met hem nauwelijks was gesproken. Nu
het overleg via mr. Scholten is mislukt,
wil DS’70 zo snel mogelijk verkiezingen.
Liefst al eind oktober of begin november.
Het hoofdbestuur van DS’70 heeft het
beleid van Berger en zijn fractie inmid
dels goedgekeurd. Berger bleef vrijdag
middag hameren op bindende afspraken
vooraf over de regeringsverantwoordelijk
heid ten aanzien van lonen en prijzen.
„Wij willen niet worden uitgemaakt als
de Chamberlains van de inflatie”, zei
Berger, die de houding van DS’70 en de
V.V.D. vergeleek met Ajax en AC Milan
bij het voetballen. „We zijn aanvallender
en de V.V.D. is verdedigender.”
De oppositie liet bij monde van drs.
Van Thijn, waarnemend fractieleider van
de P.v.d.A., Van Mierlo (D’66) en Aarden
(P.P.R.) weten dat men de lijmpoging
alleen maar als tijdverlies op de weg van
zeer spoedige verkiezingen beschouwde.
„Waar de lijmkwast (overigens een onver
kwikkelijke gebeurtenis) heeft gefaald,
moet het rode potlood beslissen”, aldus
Van Thijn.
„De doorzichtigheid en onbetrouwbaar
heid van deze zogenoemde lijmpoging is
wel gebleken. Er moeten andere motieven
achter zitten. Men probeert geloof ik de
vervroegde verkiezingen te traineren”, al
dus Van Mierlo.
helft van 1972 behaald en de verwachting
in geheel 1972 rond een kwart meer te
kunnen verdienen. Dit leverde het aandeel
een sprong van 10 op.
Het bod van de NDU op de drukkerij
Senefelder, waardoor de platgebrande
Henkes niet meer behoeft te worden op
gebouwd, trok nieuwe kopers voor het
fonds in de markt met een rijzing van 250
percent tot 280 percent.
Scherp in reactie waren de laatste tijd
nogal opgedreven Reineveld en betonfa-
briek Meteoor door ongunstige mededelin
gen over de bedrijfsontwikkeling. Voorts
stond de lokale markt grotendeels nog in
het teken van de hausse. Forse koerswin
sten bleven daarbij over het algemeen uit,
maar verliezen van enige omvang kwa
men ook nauwelijks voor.
Aandelen in de Fries-Groningse hypo
theekbank konden met 100 tot circa
f 900 stijgen. Buitenlandse beleggings
maatschappijen kochten Albert Heijn,
Verenigde Bredero, Gist-Brocades en
OGEM. Ook de uitgevers Elsevier, Kluwer
en Wegener lagen vast in de markt.
(Van een medewerker)
DEN HAAG. Binnen een jaar zijn
twee soorten crises in de Nederlandse
samenleving duidelijk aan de oppervlakte
gekomen, die voor de sociale beleidsvor
ming van groot belang zijn: de eerste was
die in het georganiseerde overleg binnen
het bedrijfsleven; de tweede die van het
kabinet-Biesheuvel. Bij nader toezien blij
ken ze met elkaar te maken te hebben.
Sterker nog, gedeeltelik z(jn ze terug te
voeren tot gemeenschappelijke oorzaken:
een algemene vertrouwenscrisis in Het
Systeem en een ernstige loyaliteitscrisis
binnen de katholieke gemeenschap in Ne
derland.
landse Ondernemingen (VNO), dat zich de
afgelopen weken buiten de discussies
heeft gehouden, was er een van grote
verbazing. Vice-voorzitter mr. P. van
Meeteren sprak van „een betreurenswaar-
dige gang van zaken”. Naar zijn mening
zijh op 4 juli tussen regering, werknemers
en werkgevers zeer duidelijke afspraken
gemaakt. „Ik kan nauwelijks volgen wat
nu de werkelijke motieven van DS’70
zijn.”
„Onder de vijf ministers met wie de
afspraken zijn vastgelegd om half oktober
te beslissen over het sociaal contract was
ook de heer Drees. Voor mij gaat het hier
om een akkoord met de vijf regerings
partners, allen in de regeringsdelegatie
vertegenwoordigd. Minister Drees heeft
niet aan de discussie deelgenomen. Als hij
het er niet mee eens was, waarom heeft
hij dat dan niet gezegd? Of waarom heeft
DS’70 niet al op 5 juli verklaard een
ander standpunt te hebben?” aldus de
heer Van Meeteren.
De vice-voorzitter van het VNO had
juist deze week de notulen van de bespre
king op 4 juli ontvangen, met de toevoe
ging, dat de betrokken ministers deze
geheel onderschrijven. „Er kan geen mis
verstand bestaan over de opvattingen, die
minister Boersma daar heeft gepresen
teerd namens het kabinet”, zei de heer
Van Meeteren, „en over de afspraken, die
zijn gemaakt, het is allemaal nauwkeurig
vastgelegd.” In ieder geval, het VNO
houdt zich aan die afspraken, als de
regering tot andere opvattingen over lo
nen en prijzen was gekomen zou dit
onaanvaardbaar zijn geweest
Ook het Nederlands Christelijk Werkge
versverbond (NCW) staat op dit stand
punt. „Voor h et bedrijfsleven zou het
onverteerbaar zijn een dictaat opgelegd te
krijgen over lonen en prijzen, terwijl de
gesprekken over een sociaal contract niet
zijn afgerond”, aldus een woordvoerder.
Wel verlangt het NCW als niet-politieke
partner in het sociaal-economisch spel
van regering en vakcentrales zich niet los
te maken van de afspraken over de pro
cedures voor een sociaal contract, althans
niet zonder overleg met alle partners. Bij
het NCW maakt men zich zorgen over de
loop van het politieke spel, waarin zoveel
vertraging door manoeuvres ontstaat, dat
het doel vermindering van de inflatie
in 1973 weer dreigt te worden gemist.
Dan dreigt opnieuw e en jaar onbenut
voorbij te gaan.
Een woordvoerder van het NW ver
wees naar de verklaring, die de verbonds-
raad vorige week heeft uitgegeven en
waaraan kan worden vastgehouden. Daar
in wordt op spoedige verkiezingen aange
drongen, opdat er een regering komt, die
garant staat voor een doeltreffend beleid
in 1973. Het NW spreekt ook van „een
geslonken vertrouwen” in het kabinet-
Biesheuvel. Betwijfeld wordt of met een
kabinet van deze samenstelling een basis
kan worden gevonden voor het afsluiten
van een sociaal contract. Intussen vereist
het belang van de zaak dat fiet overleg in
de Stichting van de Arbeid doorgaat, al
dus het NW. Deze week nog had de
vakcentrale gesteld dat het voorgestelde
belastingprogramma van de regering het
voor haar onmogelijk maakt op de zoge
noemde nullijn (geen reële inkomensver
betering in 1973) te gaan zitten.
Voorzitter P. J. J. Mertens van het
NKV toonde zich niet verbaasd over het
mislukken van mr. Scholtens opdracht,
De omzet in Wall Street was
15,7 miljoen aandelen.
Dow Jonescijfers: Industrie
•51.76 4.06), Sporen 233.94
0.46). Nutsbedrijven 106.99
0 07).
Avondverkeer (met tussen
haakjes de slotkoers van giste
ren): AKZO 78 (78.40), Hoog
ovens (78.10), Kon. Olie 129.70
(129.90), Philips 57.60 gb-57.70 pl
07.80), Unilever 132-132.10
de overname door De Telegraaf een grote
inbreuk op de identiteit van het Limburg»
Dagblad zal betekenen. De briefschrijver»
kondigen aan de uiterste consequentie te
trekken uit hun stellingname en al het
mogelijke te zullen doen hun mening
■kenbaar te maken.
Vrijdagavond heeft de Nederlandse
Vereniging van Journalisten in een ver
klaring zelf een vraagteken gezet achter
een besluit van de NVJ-ledenraad een
contract van samenwerking aan te gaan
met het overlegorgaan van de drie vak
centrales. In de verklaring wordt opge
merkt, dat de vakbonden de NVJ in d»
zaak van het Limburgs Dagblad de meest
elementaire steun hebben onthouden. „De
positie van de redactie als houdster van
de identiteit wordt hierdoor onmiskenbaar
verzwakt”, aldus de NVJ. Tevens wordt
door de NVJ afkeuring uitgesproken aan
het adres van de enkele redacteuren, die
aan het werk zijn gebleven.
Ook het publiek in Heerlen heeft zich
niet onbetuigd gelaten. Overal waar de
redacteuren demonstreerden, ontsponnen
zich onder het publiek discussies, waarna
de redactie steun werd toegezegd. Er
circuleren in Heerlen en omgeving al
lijsten, waarop handtekeningen ten gunst»
van de redactie worden verzameld. Zater
dag wordt de door de stakende redactie
samengestelde alternatieve krant i n een
oplaag van 50.000 exemplaren verspreid.
De kop van deze krant: „De laatste Da
gen” is gezet in de stijl van de kop van
het Limburgs Dagblad.
In de door de NVJ en stakende redac
teuren betaalde uitgave wordt een analys»
gegeven over de situatie van het probleem
bij het Limburgs Dagblad, geeft de redac
tie de mening over onafhakelijkheid en
identiteit en worden brieven van vrienden
gepubliceerd. Op de laatste pagina prijkt
een scherpe cartoon met De Telegraaf al»
onderwerp. In de krant is een bon opge
nomen, waarmee men aan het streven
van de redactie om inspraak bij al of niet
overdoen van de krant, adhesie kan betui
gen.
HEERLEN. Vannacht om drie uur
was de staking van de redactie van het
Limburgs Dagblad beëindigd. De krant
voor zaterdag was toen al gemaakt door
enkele redacteuren, die niet aan de sta
king deelnamen. De verschijning van het
zaterdagnummer was tevens mogelijk
doordat de zaterdagbijlage al voor de 24-
uursstaking gereed lag. De stakers hebben
over belangstelling niet te klagen gehad.
Vrijdagavond werd hun een brief bezorgd,
ondertekend door een aantal Kamerleden,
leden van Gedeputeerde en Provinciale
Staten, de voorzitter van de K.V.P. afd.
Limburg, veel burgemeesters, raadsleden
en andere prominenten.
is geweest. Ds’70 zou de tussenfase alleen
gebruikt hebben om die indruk te verster
ken.
Ook de grote animator van de lijmpo
ging, C.H.U.-leider Tilanus, is erg resoluut
in zijn veroordeling van DS’70, die „om
volstrekt onbegrijpelijke redenen thans
een alleszins redelijk voorstel daartoe van
de heer Scholten heeft afgewzen. Daaruit
blijkt dat de basis van vertrouwen ont
breekt. Maar die ontbrak toen ook al toen
de adviezen aan de koningin moesten
worden uitgebracht en daardoor wordt
het advies van DS’70, dat voor lijmen
was, wel bijzonder ongeloofwaardig”,
meent de C.H.U.-leider.
Ook Tilanus meent dat de inflatie nu
juist wel zal doorgaan. „Onbegrijpelijk en
bedroevend”, zo schetst Tilanus de toe
stand.
(Van een onzer beursmedewerkers)
AMSTERDAM. Alle onoverzichte
lijkheid op het politieke front ten spijt
heeft de Amsterdamse effectenbeurs zich
deze week weer uitstekend gehouden. Niet
alleen bereikte de index voor de lokale
industrie nieuwe hoogtepunten, maar ook
de internationals scoorden hogere niveaus
dan ooit in dit jaar, terwijl hierdoor ook
het algemene beurscijfer op een nieuwe
recordstand terechtkwam.
De handel bleef beperkt met uitzonde
ring van enige hoofdfondsen uit de inter
nationale sector. Ook Wall Street was aan
de vaste kant, waardoor er een flink
herstel optrad na de koersinzinking van
de vorige week. Steun werd daarginds
ontleend aan goede winstcijfers over de
eerste helft van het lopende jaar, de
sterke aanwas van het nationale inkomen
en de afzwakking van de inflatie. Hoop
op een betere afwikkeling van de Vietna
mese problemen gaven eveneens een stoot
tot het herstel.
Inflatie is daarentegen in ons land nog
steeds inzet nummer één op het sociaal-
politieke vlak. Uit handelscijfers blijkt
dat ons land in de eerste helft van 1972
meer heeft uitgevoerd dan ingevoerd, wat
een opvallende gebeurtenis is da^fr wij,
wat onze betrekkingen met het buitenland
betreft, traditioneel gekenmerkt zijn door
een negatieve handelsbalans.
Door de nog altijd krachtige
van ons
voer
was
Geïmporteerde inflatie is voor ons land
eigenlijk wel het laatste wat er te wensen
valt, want wij blazen het inflatievuurtje
uit eigen kracht al voldoende aan. Dat het
hierdoor stijgende prijzenniveau kennelijk
toch geen nadelige invloed heeft op onze
export, is in feite al even verwonderlijk
als de aanhoudende exportoverschotten
van Japan na de revaluatie vorig jaar van
bijna 5 percent.
Hoe dan ook, de ondernemingen die op
buitenlandse markten verkopen, zitten dus
goed en dat zal binnenkort uit de te
verwachten halfjaarcijfers wel blijken. De
internationale concerns hebben nu bijna
alle de dag bekendgemaakt waarop het
grote nieuws te verwachten valt.
Volgende week zal Koninklijke Petro
leum de stoet openen. Deze week is ons
hoofdfonds krachtig gestegen door groten
deels aanzienlijke vraag vanuit Amerika.
De Shell-bedrijven op het Noordameri-
kaanse vasteland hebben in de eerste zes
maanden van 1972 krachtige winststijgin
gen geboekt en dat heeft nogal indruk
gemaakt. Te meer daar de Amerikaanse
olie-industrie in haar geheel in die periode
niet al te best heeft gewerkt.
Ruim 5 meer werd er deze week in
Amsterdam voor de Koninklijke betaald
en dat is niet gering. Ook Unilever werd
uit zijn dommeling gewekt en wist onge
veer 4 aan te trekken. Zelfs de AKZO
kwam in beweging door een opvallend
bedrijfscontract met de Sovjet-Unie. Meer
dan 3 kon dit fonds niet aantrekken.
Heineken daarentegen boekte een winst
van 15 door de overname van een Fran
se brouwerij tegen contanten. Krachtige,
vooral Engelse vraag bleef bestaan voor
de ABN, die als bankaandeel het meest
gezocht is. Na de betaling van een stock-
dividend deze week herstelde het fonds
rich weer geheel, waardoor er een winst
van 15 ontstond.
Uit het bedrijfsleven kwam het meeste
nieuws uit de krantensector. In de strijd
om een Limburgse krant meldde De Tele
graaf een flinke winststijging, in de eerste
Dat eiste een confrontatie met regering
en parlement als eerst verantwoordelij
ken. In feite eiste het ook: partij kiezen
in de politiek. Tussen ’67 en ’71 kreeg de
vakbeweging te maken met een politieke
meerderheid, die erop uit scheen de ene
ruzie na de andere met haar te forceren.
Men denke maar aan het gedoe rond de
loonwetgeving van minister Roolvink.
Na ’71 kwam er een regering die wel
goede relaties en overleg wilde met het
bedrijfsleven, inclusief de vakbeweging.
Maar tegelijkertijd gaf ze voortdurend
blijk van innerlijke zwakte en onenigheid,
als het erop aankwam daaruit consequen
ties te trekken voor het beleid. De vakbe
weging ging nu aan den lijve ervaren wat
het is geconfronteerd te worden met een
politieke crisis, die broeders van zeer
verschillende pluimage dwingt bij elkaar
te gaan zitten in een kabinet.
Het kabinet bleek tegen de beleidscon
sequenties van een vakbeweging-nieuwe-
stljl niet opgewassen. De aanleiding voor
de crisis moge een andere zijn geweest, de
inkomens- en prijspolitiek was in feite
het conflictpunt. Daar is langzaam aan
geen twijfel meer over mogelijk.
Waarschijnlijk zou het, althans voorlo
pig, nog met een sisser zijn afgelopen, als
niet NKV en K.V.P. beide loten van
een roomse en eens hechte stam niet
zo uit elkaar waren gegroeid. De tijden
van katholieke eenheid, die belangrijker
werd geacht dan wat ook, zijn definitief
voorbij. Daarmee is tevens een belangrij
ke stabilisatiefactor verdwenen.
Eerder in dit jaar had het NKV al zijn
twijfels uitgesproken over de kwaliteit
van het vijf-partijenkabinet. Pal na de
crisis zei het NKV er niets voor te voelen
een sociaal contract af te sluiten in de
labiele situatie van een minderheidskabi
net. Daarmee doorkruiste het alle calcula
ties van zijn eertijds bevriende K.V.P., die
gehoopt had zich voor haar arbeiders-
kiezers te kunnen rechtvaardigen door
een akkoord met de werknemers.
De oude teugels van loyaliteit in roomse
kring waren los. De eisen van het NKV