Tilanus: gemeenschappelijk belang met PvdA
n
Evangelie
de politiek
Misleidende acties
piraten
van
Bod op Haags
bezit van EMS
in
nog geheim
„Gevaar nucleaire
oorlog wegnemen
Arrestaties
in Pamniona
achtergrond
Student observeert
zeehonden op
Wereldleiders sluiten weer akkoord:
de Wadden
KWART MILJOEN
99
IN BRAZILIË
33 DODEN
WEER ONTVOERING
IN ARGENTINIË
VOOR „KOM OP”
BIJ BUSONGELUK
3
ZATERDAG 23
JUNI
1973
f
Aanknopingspunten
COMMENTAAR OP ACTUELE ZAKEN
Verlakkerij
x
Dode mus
Bij stakingen 15 man
opgepakt
fr
christen-democratische partijen
zo
eens bijzonder
ling
;ati-
zal
»nst
Jen,
een
m is
l 12
huis
r de
eren
men-
:hten
hien
twen
d is.
iezit
t in
zich
it de
icht-
CORDOBA (DPA) Een rijke indus
trieel uit de papierbranche is gisteren in
de buurt van het vliegveld van Cordoba
in Argentinië ontvoerd. Lijfwachten, die
de zakenman in een volgauto vergezel
den, konden niet verhinderen dat een
aantal mannen hem in hun auto sleur
den en er vandoor gingen.
Mr. Van Verschuer noemde vier oor
zaken voor de „uitermate teleurstellen
de” verkiezingsuitslag voor de CHU:
Velen keerden te gemakkelijk hun
oude partij de rug toe en schaamden
zich, met name tegenover de jongeren,
te verklaren, dat Nederland onregeer
baar wordt als er niet de bereidheid is
een compromis te sluiten.
nee-
tge-
<ons
ver-
van
van
hei-
zijn
iolo-
Lac
zal
van
ngs-
van
•get-
'echt
het
zijn
cwa-
iers
een
t te-
r nu
:hell
haar
van
van
lork
ndat
:ieel
n te
rage
de
ler-
een
aars
vei-
lans
eren
hoe
blijf
cht-
het
;ico.
tter-
i bij
gger
en
hijs-
igger
De
heeft
ken’’
een
ezige
uilen
oloze
heeft
nge-
een
han-
van
n en
van
i be-
Een
:ren
om
lan-
hter
Irag
>ver
het
tne-
leeft
te
Jean
bray,
Er
e de
com-
imb-
y en
ank-
WDftGWDftG
de verkiezingscampagne vele verwach
tingen zijn gewekt. Maar nu men rege-
rinsverantwoordelijkheid draagt, blijkt
dat er slechts mondjesmaat uitvoering
aan gegeven kan worden”.
„Wij wijzen een bestuursstructuur af.
waarin een meerderheid zonder meer
haar wil oplegt aan een minderheid. Wij
willen zoeken naar een samenleving,
waarin ook ten opzichte van dit punt
gerechtigheid heerst”, aldus CHU-voor-
zitter mr. O. W. A. Van Verschuer. De
unievoorzitter sprak over het verband
tussen Kamerverkiezingen, kabinetsfor
matie en de komende verkiezingen voor
Provinciale Staten en gemeenteraden.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Radio Noord
zee is middels paginagrote ad
vertenties begonnen met een le
denwerfactie De drijvende zen
der wil een officiële Hilversumse
omroep worden. Die poging mag
ze wagen; door de totstandko
ming van de Omroepwet-1968 is
Hilversum een open bestel ge
worden. Het heeft de TROS in de
ether gebracht en de EO.
UTRECHT De actie „kom op” van
de drie industriebonden van NVV, NKV
en CNV die tijdens de stakingsacties in
het voorjaar startte om de weerstands-
fondsen van de drie bonden weer op peil
te brengen, heeft tot nu toe minimaal
een kwart miljoen gulden opgeleverd.
Aldus de Industriebond NKV. De ac
tie eindigt op 1 augustus.
van andere instellingen”. Popcultuur
is ook cultuur. Dat is geen punt.
aanzien van het aanwijzen van een for
mateur en informateur aan te tasten
toch de uitslag van de verkiezingen
een directer aanknopingspunt geeft voor
de regering, die wij ons wensen”, aldus
mr. Van Verschuer. „Een vermindering
van de partijen, verhoging van de kies
drempel en een eerlijke verkiezings
strijd, waarbij de verantwoordelijkheid
voor de verkiezingen doorgetrokken
wordt en kan worden na de verkiezin
gen, kunnen oplossingen geven”.
schoten te kort om het alternatief
scherp te omlijnen en het volk van de
heilloze weg van polarisatie af te hou
den.
SCHIERMONNIKOOG (ANP). Op
de zandplaat Simonszand, tussen Schier
monnikoog en Rottumerplaat, bevindt
zich sinds dinsdag de Wageningse stu
dent Arie Brader, die daar zes weken
lang in alle eenzaamheid de zeehonden
wil observeren. Hij verzamelt gegevens
voor zijn studie natuurbeheer en zal ze
ook naar het Rijksinstituut voor Na
tuurbeheer sturen. Deze instantie onder
zoekt of er een natuurreservaat moet
komen bij Simonszand.
Arie Brader heeft onderdak gevonden
in het reddingsihuisje op de plaat. Twee
maal per dag wordt hij van voedsel en
drinken voorzien door de reddingsboot
van Lauwersoog. In geval van nood kan
hij via een mobilifoon contact met de
wal zoelken.
Dat is aan alle kanten verlakkerij.
In de drie uur radio mogen niet
uitsluitend de vertrouwde popplaten
worden gedraaid. De zendtijd zal ook
gevuld moeten worden met hoorspe
len, reportages, familieprogramma’s,
klassieke muziek, enz.
omroepgids op poten te zetten, ón
elk geval is de advertentie volstrekt
misleidend.
Na Radio Noordzee, die via leden
werving een echte omroep wil wor
den, maar vergeten heeft haar aan
hang daarbij ie vertellen dat het
zijn het eigen vertrouwde geluid
lidmaatschap in feite f 38 gaat kosten
en dat het voorts niet mogelijk zal
voort te zetten, omdat Hilversumse
omroepen een totaalprogramma moe
ten brengen, probeert nu ook Radio
Veronica op de Hilversumse zenders
ie komen.
Kwalijk in de ledenwerfactie is
echter dat gesteld wordt dat iedereen
die 5 betaalt, officieel lid is. Dat is
men wel, maar nief in de zin van de
Omroepwet. De 15.000 leden die nodig
zijn om te worden toegelaten als
adspirant-omroep, moeten tevens be
talers zijn van de luisterbijdrage van
f 33 per jaar (dat deel van de om
roepbijdrage voor mensen die geen
televisie bezitten).
Het identiteitsverlies van de CHU,
mede veroorzaakt door een drang elkaar
aan te vallen.
Zeer teleurstellend was het verlies
voor de christen-democratische partijen
in de grote stedelijke gebieden. „Wij
moeten daad werkelijk de oorzaak daar
van opsporen en gaan werken aan het
herstel van gezichtsverlies”, aldus mr.
Van Verschuer.
Door de campagnes van WD en
socialisten meenden veel kiezers, dat het
stemmen op de CHU geen alternatief
was.
De
„Wij zullen moeten nagaan hoe
zonder de rechten van de Kroon ten
(Vervolg van pagina 1)
APELDOORN. Uit de formatie
kan de les getrokken worden, dat
PvdA en VVD ondanks hun poli
tieke tegenstellingen één gemeen
schappelijk belang hebben: het be
strijden en bij voorkeur lamleggen
van de christen-democratische par
tijen. Dit heeft drs. Tilanus, voor
zitter van de Tweede-Kamerfractie
van de CHU vandaag verklaard op
de algemene vergadering van zijn
partij. Hij meende dan ook, dat
KVP, ARP en CHU eveneens een
groot gemeenschappelijk belang
hebben: de versterking en de uit
bouw van de christen-democratie
in Nederland.
vijftien mensen gearresteerd die verant
woordelijk geacht worden voor de sta
king van tienduizenden arbeiders die nu
acht dagen duurt.
Het zijn jongelui tussen de 17 en 25
jaar, die ervan verdacht worden lid te
zijn van illegale organisaties en het
voeren van propaganda voor de staking.
Een mini moet „voldoende repre
sentatief zijn voor een belangrijke
stroming of groepering van het volk”.
De minister van CRM kan moeilijk
waarmaken dat al de tieners die bij
Radio Veronica zweren, geen belang
rijke groepering vormen.
Een mini moet voorts „gericht zjn
op de bevrediging van bepaalde, in
het volk levende culturele of gods
dienstige. dan wel geestelijke behoef
ten, waarin niet in voldoende mate
wordt voorzien door programma’s
WASHINGTON (Reuter) President
Nixon en de Russische partijleider
Brezjnev hebben gisteren een akkoord
ondertekend waarin hun regeringen zich
verplichten het gevaar van een nucleaire
oorlog weg te nemen en militaire crises
in de hele wereld te vermijden. Het uit
acht artikelen bestaande akkoord heeft
Op ’n vraag van één der aandeelhou
ders, wat de EMS met haar bezittingen
buiten Den Haag gaat doen als de Haag
se en Scheveningse bezittingen zijn ver
kocht herinnerde de voorzitter er an,
dat in de vorige jaarvergadering het
bestuur heeft medegedeeld, dat de EMS
aan een „rustige afbouw” bezig is. Heeft
de verkoop van de Haagse bezittingen
RIO DE JANEIRO (AFP, DPA) Bij
een verkeersongeluk in de buurt van
Sao Paulo in Brazilië zijn gisteren 33
Wensen om het leven gekomen.
Een bus met 33 passagiers reed op een
brug over de rivier de Paraibuna in
dichte mist tegen een vrachtauto. De bus
sloeg door de brugleuning en stortte in
da rivier.
In de huidige politieke situatie ziet
drs. Tilanus mogelijkheden voor een ge
meenschappelijke aanpak van de drie
christen-democratische partijen, ook al
is de positie van de drie fracties ten
opzichte van de regering anders. „Wan
neer de CHU-fractie heeft afgezien van
deelneming aan het kabinet, dan bete
kent dit niet dat wij ons nu in de kamer
doelbewust steeds anders willen opstel
len dan KVP en ARP. Wij willen samen
met deze fracties blijven zoeken nadt
een zoveel mogeljjk gemeenschappelijke
vormgeving van de christendemocrati
sche politiek in het parlement”.
De fractievoorzitter van de CHU deel
de mee, dat zijn fractie positief staat
tegenover de oproep van de Kamerfrac
ties van de drie partijen om in de
komende maanden de eensgezindheid
van de drie partijen te laten weerspiege
len in het beleid van de fracties. „Voort
gang van de christen-democratische sa
menwerking is van groot belang. De
problemen waarvoor we staan zijn zo
omvangrijk, dat we ons daarbij niet
door incidentele gebeurtenissen uit het
veld mogen laten slaan”.
Drs. Tilanus zei het geen wonder te
vinden, dat in de achterban van PvdA,
D’66 en PPR momenteel veel ontevre
denheid heerst. „Dit komt omdat de
partijleider, die nu leider van het kabi
net is geworden, heeft toegelaten dat in
Dat is een programmapakket met
daarin de verschillende soorten pro
gramma’s die er zijn. Die bepaling,
dat bemoeien met het programmabe
leid, zit in de Omroepwet, omdat
radio- en tv-zendtijd een distributie-
artikel is. Omroepen die op de tv
uitsluitend Amerikaanse seriefilms
zouden uitzenden en op de radio
alleen popplaten, zouden binnen de
bescherming van het vergunningen
stelsel oneerlijke concurrentie bedrij
ven.
De programmaleiding van Radio
Noordzee kent de wettelijke verplich
ting van een totaalprogramma. John
de Mol heeft gezegd dat een blauw
druk gereed ligt. Maar in de adver
tentie staat groot gedrukt: „U bent
niet afhankelijk van welke beslissing
in de Tweede Kamer dan ook. U
kunt zelf bepalen of u het vertrouw
de Noordzeegeluid wilt houden. Radio
Noordzee. Van vrije zender naar
nieuwe omroepen. Maarmet het
vertrouwde geluid.”
President Nixon en partijleider Brezjnev
op een receptie in Washington, waar
Nixon bekendmaakte, dat hij volgend
jaar opnieuw een bezoek aan Moskou
zal brengen.
Zij zouden ook de betoging van 17
juni hebben georganiseerd.
DEN HAAG De aandeelhouders
vin de EMS (Exploitatie Maatschappij
Scheveningen) blijven nog in het onge
wisse over de hoogte van het bod van de
Wilma-groep op de Haagse en Scheve-
nings bezittingen van het FMS-concern.
De voorzitter van de raad van commis
sarissen van deze onderneming, de heer
W. van Geleuken van de Brugge in
Hunsel, heeft gisteren in de algemene
vergadering van aandeelhouders meege
deeld, dat het bestuur nog niet gereed is
met de bestudering van het bod en
alleen al daarom de hoogte van het bod
nog niet openbaar kan maken.
Het bod is gebonden aan voorwaarden,
onder andere, dat er een sloopvergun
ning voor het Kurhaus in Scheveningen
zal worden verstrekt, en zolang alles
niet in kannen en kruiken is, zullen
noch de EMS, noch de Wilma-groep de
Prijs van het bod bekend maken,
hebben beide partijen afgesproken.
Een prognose over de gang van zaken
van de EMS voor het jaar 1973 is
evenmin te geven, zo lang niet vaststaat,
of het bod al dan niet doorgaat, aldus de
voorzitter van de raad van commissaris
sen van de EMS. De uiteindelijke belas
tingschuld van de EMS staat nog geens
zins vast.
Naar haar nieuwe naam „VOS”
(Veronica Omroep Stichting), te oor
delen, doet de oudste zeezender het
handiger dan Radio Noordzee. De
VOS wil geen omroeporganisatie
worden in de zin van artikel 16 van
de Omroepwet, zoals AVRO, NRCV,
zoals de adspirant-omroep EO„ maar
KRO, TROS en VARA, resp. art. 14,
een mini-omroep (krachtens art. 19
va de Omroepwet). Een mini hoeft
geen leden te hebben om aan een
bepaalde hoeveelheid zendtijd te ge
raken Een mini hoeft evenmin een
totaalprogramma te brengen. Juist
niet.
Vandaag staan de partijraden van
KVP, ARP en CHU voor de keuze of zij
de onderlinge samenwerking verder zul
len intensiveren, of het maar verder
vergeten. Van die uitkomst van hun
beraad hangt af of de christen-democra
tische partijpolitiek nog toekomst heeft,
of dat de drie afzonderlijke partijen bij
elke nieuwe verkiezing het risico nemen
te zullen verschrompelen.
De drie partijraden is gevraagd zich
uit te spreken voor een resolutie waarin
de oprichting wordt aangekondigd van
een Chriisten-Democratisch Appél. Het is
de bedoeling dat dit appél de samenwer
king een nieuwe stimulans geeft en in
goede banen leidt, ook op politiek ge
bied. Het CDA moet de weg plaveien
voor een christelijke volkspartij en die
partij haar gezicht geven.
Het ziet ernaar uit dat de resolutie,
ontworpen door een stuurgroep onder
leiding van KVP-senator prof. Steen
kamp en overgenomen door de drie
partijbesturen, de eindstreep wel onge
schonden haalt. Amenderen kan moei
lijk, omdat dan nieuwe congressen nodig
warden. Maar in die ARP speelt men
wel met de gedachte een tweede uit
spraak te doen, waarin de verdere sa
menwerking afhankelijk wordt gesteld
van de grondslag diie die nieuwe partij-
formatie krijgt. En het is de vraag of de
KVP een dergelijke voorwaarde op ter
mijn zal slikken.
Het zit al veel KVP’ers geweldig
dwars dat er vandaag zo’n vertragende
resolutie uit de bus komt. Men wil in
deze partij veel sneller naar de christen
democratische volkspartij, omdat het de
enige kans is om iets van de christen
democratie te redden, bekneld als zij
geraakt is door het polariserend optre
den van PvdA en VVD.
Voor veel KVP’ers is dat Christen-
Democratisch Appél maar een zoethou
dertje. Het is de zoveelste tussenstation
dat allang gepasseerd had moeten zijn.
De KVP’er Van Schaik sprak deze week
zelfs van „een zwarte dlag”. Maar voor
een man als prof. Steenkamp, die onver
moeid tracht te redden wat er nog te
redden is, heeft dat CDA nog wel dege
lijk inhoud en betekenis.
Steenkamp, wel de motor van de
christen-democratische samenwerking
genoemd, wil met dat CDA de christen
democratie een impuls geven. Er zijn
volgens hem veel mensen die best iets in
Moeilijker wordt het voor de mi
nister van CRM waar te maken dat
de AVRO, KRO, NRCV en al de
andere zendgemachtigden zoveel pop
in hun programma’s doen, dat er
geen behoefte bestaat aan meer. De
luisterdichtheid van de zeezenders be
wijst het tegendeel. Als de minister
de aanvrage van de VOS om erken
ning als mini afwijst, kan hij het
daar, ais de VOS in beroep gaat bij
de Kroon, nog wei
moeilijk mee krijgen.
Maar toch doet ook Radio Veroni
ca, van de ene dag op de andere an
commercieel bedrijf getransformeerd
in een klaarblijkelijk ideële instelling
die niet-winstgevend wil werken voor
een volksgroep die te kort komt,
gelijk Radio Noordzee, niet anders
dan het baren van een dode mus. Er
is namelijk een bepaling in de Om
roepwet (art. 30) die zegt dat alle
mini’s samen max. 10% van de zend
tijd mogen hebben. De minister kan
bij Koninklijk Belsuit ook lager gaan.
In het omroepbesluit is het maximum
voor de mini’s op de televisie gesteld
op 10 percent; op de radio op 5
percent.
De totale radiozendtijd is op het
ogenblik 365 uur per week. De poli
tieke partijen hebben 1 uur en 5
min., de kerken 7 uur en 37,5 min.,
de radio Volksuniversiteit heeft 40
min., de Bond Zonder Naam 5 min.
Dat is samen, afgerond, 8 uur en 15
min. Derhalve is voor de NOS per
week maximaal 9 uur en 50 min.
over. Ofwel een uur en iets meer per
dag Dat is de dode mus.
Radio Noorzee maakt deel uit van
het Strengholt uitgeversconcern.
Strengholt heeft altijd een serieuze
naam gehad. Men kan zich thans niet
aan de Indruk onttrekken dat via
jongens en neisjes die vanzelfspre
kend geen weet hebben van de inge
wikkelde wettelijke bepalingen inza
ke de Hilversumse omroep, getracht
wordt een commercieel interessante
Radio Noordzee is, zoals de andere
buitengaatse zenders, een zender voor
de jeugd. Dat bewijzen alle onderzoe
kingen die zijn verricht. Als de jeugd
Radio Noordzee wil behouden, kost
dat elke geïnteresseerde jongen of
meisje f 5 plus 33 is 38 per jaar.
De advertentie zegt er voorts niet bij
dat 15.000 omroepwettelijke leden, die
samen een adspirant-omroep van de
grond brengen, dan bovendien slechts
drie uur radio en één uur televisie
per week krijgen.
De advertentie gaat er vervolgens ook
geheel aan voorbij dat tot ’t Hilver
sumse bestel toegelaten omroepen ver.
plicht zijn 'n totaalprogramma te
brengen.
de christen-democratie zien, maar geen
lid willien zijn van een van de drie
confessionele partijen afzonderlijk. Voor
hen bestaat de mogelijkheid straks tot
het CDA toe te treden.
Voor Steenkamp heeft de bel voor de
laatste ronde nu geluid. Het is naar zijn
mening voor de drie partijen de aller
laatste kans.
Of het tot een werkelijke christelijke
volkspartij komt, hangt af van de ARP.
Steenkamp is er niet helemaal gerust op.
Zijn stuurgroep houdt zich dan ook
beschikbaar om direct na afloop van de
congressen de gevolgen onder ogen te
zien. Srteenkamp vreest dat de brief, die
de AR-leden Van Leeuwen en Vermaat
de voorzitters van de partij centrales
hebben gezonden, met de oproep de
resolutie te verwerpen, zijn invloed op
de AR-partijraad niet zal missen. De
beide kamerleden vinden dat de evange
lische grondslag onvoldoende in de reso
lutie tot uitdrukking komt en willen op
dit punt garanties.
Steenkamp vindt dat een beroep op
het evangelie facultatief moet zijn. Die
formulering houdt echter de deur voor
andersdenkenden open en dat heeft de
argwaan van veel antirevolutionairen
gewekt. Zijxwillen op dat punt eersit
volstrekte duidelijkheid.
In de CHU klinken soortgelijke gelui
den op. Maar de centrum-gespreksgroep,
die zich het felst tegen die samenwerking
verzet, lijkt meer door politieke motie
ven te worden gedreven dan door ideo
logische. Zijn de antirevolutionairen
bang hun identiteit te verliezen, in de
CHU bestaat de vrees dat de nieuwe
partij een te links gezicht krijgt en
voortdurend samenwerking met de soci
alisten zal zoeken.
Zou de resolutie de instemming van
de drie partijraden verwerven, dan nog
blijft de weg naar een christen-demo
cratische partij lang en moeilijk. Een
practische, inspiratieve formule voor het
begrip „evangelische politiek” is nog
nooit gegeven en de ervaring van twee
duizend jaar maatschappelijk vormend
christendom is nu eenmaal niet geschikt
om onvoorwaardelijk te doen geloven in
de vatbaarheid van de politiek voor
evangelische idealen-
Voor velen heeft het christendom
ruim zijn kans gehad en zich meer laten
misbruiken dan dat het zich heeft doen
gelden.
betrekking op de oorlogsdreiging tussen
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie,
hun bondgenoten en alle andere staten.
Het stuk bevat de afspraak dat op
twee nucleaire supermogendheden zich
van het gebruik van of dreigen met
geweld tegen elk ander land zullen ont
houden, zich het recht voorbehoudend
van militair optreden voor de eigen
defensie of om verplichtingen tegenover
bondgenoten na te komen.
Het akkoord is het tweede dat Nixon
en Brezjnev hebben bekrachtigd bij hun
inspanningen om de oorlogsdreigingen te
verminderen en de kernwapenarsenalen
af te breken.
Donderdag zetten de twee staatslieden
hun handtekening onder een verklaring
waarin zij zeggen alles in het werk te
zullen stellen om in 1974 een nieuw
bewapeningsakkoord te voltooien dat de
offensieve kernwapens beperkt. In hun
gisteren ondertekende akkoord zeggen
Nixon en Brezjnev dat het een doelstel
ling van hun politiek is „het gevaar van
een nucleaire oorlog en van het gebruik
van kernwapens uit de weg te ruimen.”
De twee leiders hebben afgesproken
dat zij elkaar onmiddellijk zullen raad
plegen als het gevaar van een kernoor
log tussen hun landen of met andere
landen dreigt.
Nixons adviseur, Henry Kissinger ver
klaarde tegenover verslaggevers dat het
akkoord ook een aanval van Rusland op
China onmogelijk moet maken. Kissin
ger zei verder, dat bij het opstellen van
het akkoord nauw overleg is geweest
met de NAVO-bondgenoten en dat geen
lid van de alliantie zich zorgen hoeft te
maken.
Inmiddels hebben Europese diploma
ten zich bezorgd uitgelaten over de wel
erg nauw wordende relatie tussen Mos
kou en Washington. In diplomatieke
kringen in Londen meende men dat
Europa hierdoor wel eens voor een Rus-
sisch-Amerikaans monsterverbond zou
kunnen komen te staan
PAMPLONA (UPI-AFP) In de
Spaanse stad Pamplona zijn gisteren
zijn beslag gekregen, dan gaat het be
stuur zich er op beraden, wat de EMS
venter kan en zal gaan doen. Als het
“«stuur het bod aanvaardt, zal het een
buitengewone algemene vergadering van
aandeelhouders bijeenroepen.
„Ook VVD is anti-confessioneel”
