C(
VIERDUIZEND MAN OP STRAAT
Nog geen serieuze onderhandelingen
in zaak-Herrema
a
Roelofsen
Problemen bij machtsoverdracht Spanje
Bouwbedrijf
HR MS
in Lelystad
D
GOBLET
WENNEKER
Bezetters weer
in Nijmeegse
universiteit
dat proef
je!
over de kop
Zijlstra: „CDA
nu in kritieke
fase”
Eindhoven krijgt
er een zevende
wethouder bij
Hogere ambtenaren
tegen salarisrem
I
extra few
zacht Ta
1
h
Gispen
ij
5^ Morgen X7
kijken naar
keukens,
badkamers,
tegels,
open haarden
enz.
1
TURKIJE KOOPT
VAN LIBIË
NU
LAARZEN
KOPEN
VERZET TEGEN REGERINGSPLAN
Na te zijn weggejaagd
dl
V
JONGEJENEVER
peroz tapijt.
NedGulf stopt toch
Weer doden in Ulster
Het Hooffdkantoor van de Nederlandse Middenstandsbank N.V., ingericht
door Dingier
Dingier
Kantoorcentrum
Breestraat52 Beverwijk Tel. 02510-27741
STRAALJAGERS
g
en Gispen
VR
V R IJ D A G
2 4
OKTOBER
19 75
BINNEN- EN BUITENLAND
4
3»
Verras uw interieur
Wij adviseren u oprecht en vakkundig.
99
De damesmantel met stijl
KANTOORCENTRUM
overlaten.
1
iMJ
met een exclusief
taxatie inkoop ruil reparatie
en.... de mooiste laarzen
koopt U bij:
vvant die springt er uit
door kwaliteit - exclu
siviteit en service.
Vraag uitvoerige dokumentatie aan of kom
naar de showroom van
BARTELJORISSTRAAT 31
HAARLEM
werden 1!?00 buro's, 1500 stoe
len en 14Ó0 kasten af geleverd.
Aangezien de bouwers vanaf
7 uur 's morgens de liften nodig
hadden, moesten mensen van
Dingier en Gispen 's nachts om
4 uur al beginnen met het lossen
van de meubelen.
Een groot kantoor inrichten,
zoals dat van de N.M.B. is geen
eenvoudige zaak. Na maanden
van voorbereiding tesamen met
meubelfabrikant
in de splinternieuwe, uitgebreide
showroom van HSR. Gevestigd in
Bouwmatron Waarderpolder,
Nijverheidsweg 27, Haarlem.
Open van 10.00-16.00 uur.
Volop parkeerruimte.
HA.
sen v<
Niet a
vuil -
ook oi
een v;
bespu
een w
en Pli
deling
Als sjjagfeil de maanden november
en december 1975 voorf 19,50,
daarnaf 29,50. isbn 9022322134
Verkrijgbaar in de boekhandel.
DE HAAN BUSSUM
Om dit meubilair op de juiste plaatsen te
krijgen, werd een kant en klaar schema
gemaakt, zodat exact bekend was waar ieder
meubelstuk geplaatst moest worden. De
verspreiding van het meubilair over de 10
etages verliep dan ook uitstekend. Ook de
inrichting van uw kantoor kunt u met een
gerust hart aan
Dingier
Zojuist verschenen:
een groot leer- lees- en speelboek over allerlei
onderwerpen.Tekst en tekeningen vullen elkaar op
elke bladzijde aan tot een eenheid van beeld en taal.
Volledig in vier kleuren gedrukt.
Omvang 240 pagina's op het royale formaat van
24,5x31 cm., gebonden in stevige band.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De Overzeesche Gas- en Electriciteits Maatschappij,
OGEM, zal het grootste deel van de in betalingsmoeilijkheden verkerende
bouw- en aannemingsmaatschappij Nederhorst in Gouda overnemen. Hier
mee worden 10.000 van de 14.000 arbeidsplaatsen bij Nederhorst gered.
Vierduizend mensen die werkzaam zijn op onrendabele afdelingen, zullen
echter moeten afvloeien.
(ADVERTENTIE)
OGEM is bereid tot
overname Nederhorst
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(Van onze redactie economie)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
"X
(ADVERTENTIE)
Haarlem, Grootwinkelcentrum Schalkwijk; tel. 023 - 330109
Amsterdam Hilversum Utrecht Den Haag Rotterdam Eindhoven
hoorden, wier vrijlating door de kidnap
pers wordt geëist.
voor afremming. Daarom willen zij van
minister De Gaay Fortman (binnenland
se zaken) eerst wel eens horen wat de
gedachten zijn. Binnen enkele weken
komt de kwestie in het overleg aan de
orde.
houding. Zij, die ervaring hebben met
ontvoeringen, noemen dit niet ongewoon.
De
zijn
onkn
soms
spuit
De w
sie, c
One
een
een
trot
kwi
Het
ming<
delen
trotto
het gi
veria:
ritszl
heuvi
stads:
het E
rijk-
kings
H
waa
deli
vooi
reet
stra
H
Joh
bej;
wor
is
dac
wet
stra
geë
E
dor
we:
ble
jar:
Tlt
I
(Van onze redactie economie)
Telefoon 023-319120
bduwmatrdh
DEN HAAG. Gulf Oil Corperation
heeft definitief besloten de activiteiten
van Nederland Gulf Tankers BV, die
vier middelgrote tankers onder Neder
landse vlag exploiteert, te beëindigen.
ARNHEM (ANP). „Het Christen-
Democratisch Appel (CDA) verkeert nu
in een kritieke fase. In 380 Nederlandse
gemeenten en tien van de elf provincies
wordt in CDA-verband gewerkt. Op 30
en 31 oktober, als de CDA-top in Berg
en Dal bijeenkomt, zal het uur van de
waarheid klinken. Als het dan niet lukt
is de laatste kans op een christen
democratische politiek verkeken”.
Dit heeft drs. R. Zijlstra, vice-voorzit
ter van het CDA gisteren gezegd op een
bijeenkomst in de Gelderse plaats Hum-
melo.
Hij zei verder dat het bij een eventu
eel mislukken van de besprekingen niet
zo belangrijk is dat het CDA van de
baan is, maar dat dan de kans wordt
gemist met een christelijke politiek een
wezenlijke invloed uit te oefenen. „Wij
zijn dicht bij een groot succes of een
grote mislukking. We werken nu op het
scherp van de snede”, aldus de heer
Zijlstra.
BELFAST (Reuter). Een bejaard
rooms-katholiek echtpaar is gisteren in
zijn boerderij, ten zuiden van Belfast,
doodgeschoten.
De twee mensen, beiden in de zestig,
woonden slechts enkele kilometers van
de familie van Margaret McKearney, die
onlangs door Scotland Yard „de meest
gezochte persoon” werd genoemd in ver
band met bomaanslagen in Engeland. De
politie gelooft dat de slachtoffers (ten
onrechte) werden aangezien voor de ou
ders van Margaret.
De krant „Irish Press” kreeg vanoch
tend vroeg een anoniem telefoontje van
het „Irish Liberation Army” tot welke
beweging Eddy Callagher zou behoren,
waarin werd gezegd dat „twee Ierse
politiemannen gegijzeld waren”. Ver
klaard werd dat de twee nieuwe gijze
laars „zullen worden gedood als niet een
vrijgeleide voor Eddy Callagher wordt
verzekerd”.
nationaal referendum. Dat wil zeggen
dat men niet als een donderslag bij
heldere hemel pYins Juan Carlos als
koning kan installeren, indien daartoe
veranderingen in de grondwetten nodig
zijn.
EINDHOVEN (ANP). Gedeputeerde
Staten van Noord-Brabant hebben hun
goedkeuring verleend aan het besluit
van de gemeenteraad van Eindhoven om
een zevende wethouder aan te stellen.
Deze zevende wethouder zou zich onder
meer moeten gaan bezighouden met de
invoering van de toekomstige agglomera-
tiewet Eindhoven.
Tijdens de vorming van het huidige
college van B. en W. is de afspraak
gemaakt dat een eventuele zevende wet
houder afkomstig zou moeten zijn uit
CDA-kringen.
Het voorstel van de zevende wethou
der werd destijds ingediend door de
CDA-fractie. Een zevende wethouder uit
CDA-kring zou betekenen dat deze par
tij weer een meerderheid in het Eindho-
vense college krijgt.
Callagher om half acht ’s morgens via
een gebroken ruit tot de buitenwacht de
geschreeuwde boodschap richtte, dat hij
de chief-superintendant Larry Wrenn,
hoofd van de afdeling subversieve acti
viteiten van de Ierse politie, wilde spre
ken.
Ofschoon de politie er nog steeds bij
zonder prat op gaat dat zij op eigen
houtje dr. Herrema en zijn ontvoerders
gevonden heeft, dringt het langzaam
maar zeker tot het publiek door, dat het
drama allang achter de rug zou zijn
geweest bij een iets handiger politioneel
optreden.
WASHINGTON (AFP). Libië heeft
vorige maand zeven Amerikaanse straal
jagers van het type „Northrop F5a” aan
Turkije geleverd, die in 1967 aan Libië
waren verkocht op voorwaarde, dat zij
niet aan derde landen zouden worden
overgedaan, aldus de Amerikaanse on
derminister van buitenlandse zaken, Ro
bert McCloskey.
In een brief aan het congres voegt
McCloskey eraan toe, dat dit Libische
initiatief Turkije in staat gesteld had het
Amerikaanse embargo te omzeilen op
levering van Amerikaanse wapens. De
Amerikaanse ambassade in Tripoli heeft
bij de Libische regering geprotesteerd.
■"""’Zr
Callagher vroeg aan Wrenn, die giste
ren de operatie leidde, om voedsel. Een
hoopvol teken, aangezien de kidnappers
sinds hun ontdekking in het huis te
Monasterevin, nooit om proviand hadden
gevraagd. Het voedsel werd door een
special-branch-man afgegeven op de
overloop op de eerste verdieping, waar
Herrema en zijn ontvoerders zich bevin
den. Callagher haalde het later weg.
De identiteit van de vrouw in het
gezelschap is officieel nog niet vastge
steld. Iedereen is er echter van over
tuigd dat het om de 19-jarige Marian
Coyle gaat. Ze maakte deel uit van de
actiegroep waartoe behalve Callagher
ook Rose Dugdale en Kevin Melon be-
Holborn werd twee jaar geleden ge
sticht op een moment dat grote bedrij
ven in de elementenbouw door allerlei
oorzaken moesten sluiten. De rijksover
heid zegde bij de stichting een subsidie
van drie miljoen toe. Volgens de directie
zijn de financiële moeilijkheden ont
staan door de trage betaling van die
subsidie door de overheid.
Ongeveer drie weken geleden werden
de drie bouwbonden op de hoogte ge
steld van de moeilijkheden. Intensief
overleg met het ministerie van Economi
sche Zaken mocht niet baten. Aanvan
kelijk was een aantal andere bedrijven
bereid Holborn over te nemen, doch
toen de accountants tot de slotsom wa
ren gekomen dat er acht miljoen gulden
schuld was, trokken de gegadigden zich
stuk voor stuk terug.
Dit roept echter enkele constitutionele
problemen op. De Spaanse grondwetten
(een groep van zeven teksten, die afzon
derlijk van 1938 tot 1967 uitgevaardigd
werden en samen een zogenaamd „open
constitutie” vormen) kunnen niet „ver
anderd of afgeschaft” worden zonder
voorafgaande goedkeuring door de Cor
tes (het Spaanse „parlement”) en een
machtsovername alleen nog een vrome
wens zijn, ook al staat hij op papier. Zij
bestaat uit drie delen: een uitleg van de
redenen waarom prins Juan Carlos nu
tot koning van Spanje uitgeroepen
wordt, en twee wetsartikelen. In het
eerste doet Franco afstand van zijn
ambt als staatshoofd en opperbevelheb
ber der strijdkrachten; in het tweede
draagt hij zijn post als hoofd van de
staatspartij over.
Natuurlijk is in een dictatuur niets
onmogelijk en hebben wettelijke teksten
alleen de waarde die Franco eraan
wenst te verlenen. Maar zijn levenslange
gewoonte om het protocol dat hij heeft
bepaald ook nauwlettend te volgen, zou
ongetwijfeld een ingewikkelde serie wet
telijke en regeringsmaatregelen vergen,
hetgeen een snelle kroning van Juan
Carlos tegenspreekt.
Welnu, paragraaf drie van het voor
laatste artikel van de „organieke wet op
de staat” van 10 januari 1967, de meest
recente grondwet, zegt letterlijk: „Het
ambt van hoofd van de staatspartij be
hoort voor het ’even aan Francisco
Franco, caudillo van Spanje”.
Verder zegt paragraaf twee van dit
artikel, dat Franco zijn macht om wetten
uit te vaardigen zonder inspraak van
regering of parlement behoudt, totdat
„de wet op de opvolging van toepassing
is gebracht”. In die wet, die ook tot de
zeven grondwetten behoort, is er niets
voorzien voor een machtsoverdracht tij
dens Franco’s leven.
Ten slotte een laatste probleem: het
decreet van 29 september 1936, waarop
Franco alle macht ontvangt uit handen
van de junta van generaals die tegen de
Spaanse republiek in opstand waren ge
komen, benoemt hem in paragraaf twee
niet alleen tot generalissimo, maar ook
tot „operationeel hoofd van alle strijd
krachten”.
Onder koning Juan Carlos zou Franco
ongetwijfeld als een soort eretitel die
benaming van generalissimo kunnen be
houden. Maar de grondwetten zeggen
duidelijk dat de koning het opperbevel
over alle strijdkrachten heeft. Zou
Franco als generalissimo dan de onder
geschikte van Juan Carlos moeten wor
den in zijn kwaliteit van „operationeel
hoofd van de strijdkrachten”?
De Ierse politie gelooft dat Callagher
in het bezit is van een revolver en
misschien ook van een geweer met daar
bij behorende munitie. De special-
branch-mannen zijn in het bezit van
Uzi-machinegeweren, dip tot de snelste
wapenen ter wereld worden gerekend.
Het is voor het eerst dat deze in Israel
ontworpen machinegeweren openlijk
door de special-branch-mannen worden
gebruikt.
LELYSTAD. Het elementenbouw
bedrijf Holborn NV in Lelystad, dat eind
vorige week uitstel van betaling heeft
aangevraagd, lijkt niet te redden. De
ondergang van deze firma, die een
schuldenlast heeft van acht miljoen,
maakt dat de 400 personeelsleden werk
loos zullen worden. Bovendien zal dit
bedrijf nog ongeveer tweehonderd man
personeel van onderaannemers in zijn
val meeslepen.
(Vervolg pagina 1)
Tot Franco’s laatste inzinking was het
plan hem ertoe te bewegen zijn ver
schillende ambten (staatshoofd, opperbe
velhebber der strijdkrachten, hoofd van
de staatspartij, en wetgevende macht
zonder tussenkomst van regering of par
lement) geleidelijk aan de prins over te
dragen. De benodigde teksten zouden al
sinds het voorjaar klaar liggen: de toe
spraak van Franco tot het Spaanse volk
om deze besluiten mee te delen, en de
wetten waarin de overdracht van de
verschillende ambten en machten gere
geld wordt.
Nu zou men al deze teksten samenge
voegd hebben voor één definitieve
machtsovername. Sommigen vezekeren
dat Franco dit stuk al heeft onderte
kend. Anderen menen daarentegen dat
hij zulks uit eigen wil niet doet of zal
doen en dat er geen betrouwbare aan
wijzingen voorhanden zijn om aan te
nemen dat men voldoende druk op
Franco heeft kunnen uitoefenen om hem
zover te krijgen.
In dat geval zou de tekst voor de
NIJMEGEN (ANP). De gisteravond
door de studentenvereniging „Carolus
Magnus” verjaagde bezetters van de ka
tholieke universiteit in Nijmegen zijn
weer terug in de aula van het gebouw.
Gisteravond werden de bezetters met
geweld door leden van de studentenver
eniging op straat gezet. Bij het gevecht
vielen geen gewonden. De politie is er
niet aan te pas gekomen.
De bezetters zijn gekant tegen het
voorstel van het college van bestuur
waarin, aldus de bezetters, voorrang
wordt verleend aan katholieken bij be
noemingen. Een ander punt is de vertra
ging van de benoeming van een „mar
xist” aan de centrale interfaculteit.
Gisteren kregen de bezetters steun van
het LOG (Landelijke overleg van stu-
dentengrondraden). Het LOG heeft aan-
gekondigd dat in alle universiteits- en
hogeschoolraden de kwestie van de ka
tholiciteit en het benoemingenbeleid in
Nijmegen aan de orde gesteld zal wor
den indien het college van de Nijmeegse
universiteit niet op zeer korte termijn
zijn voorstel over de kwestie intrekt.
(Van onze redacteur in Londen
R. Bakker)
MONASTEREVIN. De nu reeds
drie dagen durende belegering van het
huis in Monasterevin waar Ierse kidnap
pers dr. Herrema gevangen houden,
heeft nog niet tot serieuze onderhande
lingen geleid. Even was er hoop, toen
Het ministerie van Economische Za
ken mtkende een bericht als zou de
overheid financiële steun gaan verlenen
aan het in moeilijkheden verkerende
Nederhorstconcern. Tegenover ons werd
elders bevestigd dat de OGEM bereid
bleek de onrendabele gedeelten van het
bedrijf over te nemen.
Nederhorst leed vorig jaar een verlies
van 47 miljoen gulden, Ook voor dit
jaar wordt op een aanzienlijk verliescij
fer gerekend.
Koninklijke Nederhorst Bouw BV, een
van de twee bouwgroepen van Verenig
de Bedrijven Nederhorst, maakte giste
ren bekend een miljoenenorder (totale
waarde circa 87 miljoen) te hebben
ontvangen van Nigeria. Het betreft een
tweetal opdrachten, te weten een uit
breiding van een eerder gesloten con
tract voor de bouw van een cementfa
briek in dit Afrikaanse land en de bouw
van een haven in de hoofdstad Lagos.
Met deze nieuwe opdrachten is de order-
De rem op de salarissen zou vooral
moetèn gelden voor de rangen vanaf
referendaris tot en met hoofdadministra
teur en directeur. Dat zijn de salaris
schalen, waarover in het georganiseerde
overleg wordt gésproken. Nog hogere in
komens, die van directeuren-generaal,
secretarissen-generaal, de burgemeesters
van de grote steden en de ministers zelf
vallen niet onder dit overleg.
Het ziet er naar uit dat de vijf
organisaties van overheidspersoneel op
dit punt één lijn zullen trekken. Als de
regering de plannen eenzijdig zou door
zetten wordt er onrust verwacht en
wellicht ontstaat er dan een vlucht naar
het bedrijfsleven, voorzover althans mo
gelijk.
De bonden zijn het er in grote lijnen
wel mee eens dat nadere studie wordt
gemaakt van het zogenaamde jrendbe-
leid, omdat daaraan wat uitkomsten be
treft wat onevenredige kanten zitten.
Daar staat echter tegenover dat de rege
ring zelf, zo wordt aangevoerd, in haar
Nota Inkomensbeleid zegt dat de inko
mensverhoudingen bij de overheid als
voorbeeld kunnen dienen voor het be
drijfsleven.
Dit laatste kunnen de ambtenarenbon
den niet geheel rijmen met de eventuele
plannen, die het kabinet nu zou hebben
Uit de loop van de gebeurtenissen op
die bewuste dinsdagochtend blijkt dat de
special-branch-mannen die de deur van
het huis trachtten te forceren, daarin
niet slaagden, omdat het van binnen
danig was gebarricadeerd. Dit gaf Cal
lagher, die lag te slapen, de tijd om naar
boven te rennen en ten minste vier of
vijf schoten uit het raam te vuren.
Terwijl hij naar boven ging nam hij
dr. Herrema met zich mee. Hij plaatste
hem voor het raam en drukte een revol
ver tegen het hoofd van de Ferenka-
directeur. Callagher riep daarbij de Ierse
politie toe dat zij weg moest gaan. Dr.
Herrema schreeuwde onder bedreiging:
„Ga weg, ga weg”.
De ontvoerders en hun gevangene zijn
nu 21 dagen bijeen. Ze hebben de ge
bruikelijke spanningen doorgemaakt,
waarvan de aard inmiddels bij de bestu-
deerders van het kidnapvraagstuk be
kend is.
DEN HAAG. In kringen van de
ambtenarenbonden steekt fel verzet op
tegen de pogingen van de regering om
de ambtenarensalarissen te beperken.
Van kabinetszijde is gesteld dat vooral
de hogere ambtenaren wel wat afgeremd
kunnen worden, omdat die de laatste
tijd meer salarisverhoging hebben ont
vangen dan hogere functionarissen in
het bedrijfsleven. „Dat moet de regering
maar eens bewijzen”, zeggen bondsbe-
stuurders, „maar dat kan zij niet”.
portefeuille van de buitenlandafdeling
van Koninklijke Nederhorst Bouw voor
1976 ruim gevuld.
(Zie verder pag economie)
Na aanvankelijke vijandigheid tussen
dr. Herrema en zijn ontvoerders zou er
nu een fase zijn ingetreden van een
meer vriendelijke onderlinge verstand-