'5
chterstand
DOPING-REL
DEVALUEERDE
TOUR-FINALE
)idi Thurau
I
\een zwaar
fhevenet: acht
teer de Tour
üiiper: halve
[ilometer
1
programma
irtwfci.
Remmende factoren
Kuiper sterk
Geroddel
Ocana faalde
IJ
Ontkenning
Opheldering
■Ml
AANDAG 25 JULI
19 7 7
13
SPORT
de
e
e
r
ER
1
4
I
bil
Tour’77: ronde
van
iiA
behoudende tactiek
SPORTIEF
an
n,
int-
na-
1-
Hennie Kuiper: „zo’n kans op overwinning krijg ik waarschijnlijk nooit meer’’.
(Van onze speciale verslaggever)
PARIJS. De vierenzestigste Ronde
van Frankrijk eindigde in een vergiftigde
sfeer. In een verstikkend klimaat van
insinuaties, roddelcampagnes en dreige
menten. De eindfase van deze Tour ging
geheel schuil achter het grauwe decor van
gemarchandeer met sportiviteit, en met
belangen die de commercie en de promo
tion raakten. Het gemanipuleer achter de
schermen tastte niet alleen de humane
waarde vau een mondiaal vermaarde
sportmanifestatie aan, maar bovendien
de jarenlange relatie tussen de twee Tour-
directeuren Jacques Goddet en Felix
Levitan.
Na de door Zoetemelk gewonnen berg
tijdrit Morzine-Avoriaz zweeg de stem van
Levitan, die tot dan toe elke dag in de
microfoon van Radio Tour trots meldde
dat de dopingcontroles negatieve resulta
ten hadden opgeleverd, betreffende dit
delicate onderwerp opeens in alle talen.
Het viel in eerste instantie nauwelijks op.
Tot het moment waarop de eerste geruch
ten door de vermoeide karavaan circuleer
den. Praatjes, die de renners verdacht
maakten. Achterbaks gefluister dat de in
tegriteit van Tourrijders en officials aan
tastte. Groeiend geroddel dat tot een esca
latie moest leiden.
In de marge van de door een dopingwet
vol hiaten veroordeelden - de Spanjaarden
Antonio Menendez en Luis Ocana, de Por
tugezen Fernando Mendez en Joaquim
Agostinho, de Nederlander Joop Zoete
melk en wellicht ook nog de eerder schul
dig bevonden Spanjaard Sebastian Pozo -
ging gisteravond de huldiging van Tour
winnaar Bernard Thevenet door burge
meester Jacques Chirac van Parijs in dich
te nevels van onzekerheid schuil.
Joop Zoetemelk, die zich zonder zorgen
gedurende meer dan tien jaar naar zo’n
150 dopingcontroles had begeven, was
zich toen hij van de wedstrijdcommissa-
rissen hoorde dat de eerste dopingtest
sporen van pemoline openbaarde, enorm
geschrokken.
Zoetemelk: „Ik wist niet wat ik hoorde.
Ik positief? Dat was onmogelijk. Ik be
greep er niets van. Ik werd woedend, maar
dat hielp niets. Het was me een compleet
raadsel. Ik heb niets met opzet ingenomen.
En stel nou dat ik dat gewild had, dan had
ik zeker geen pemoline genomen. Dat is
het stimul uit België, waar in het voorjaar
Maertens en Merckx voor gestraft werden.
Voor de Tour begon maakte Levitan be
kend, dat dit product inmiddels ook in
Frankrijk opgespoord kon worden. Ik wist
dat. In zo’n geval ga ik toch niet de góden
verzoeken?”
De veroordeling van Zoetemelk nam de
twijfels niet weg. „En de anderen dan?”,
riep Zoetemelks ploegleider Louis Caput
witheet uit. De anderen. Hun namen ble
ven de gehele zaterdagavond en een groot
gedeelte van de zondag als het zwaard van
Damocles boven de uitgedunde Tourkara
vaan hangen. De anderen. Namen werden
openlijk genoemd. Identiteitsaanduidin-
gen zonder een zweem van absolute zeker
heid. Beschuldigingen die de sinds zater
dagmorgen met zijn co-directeur Jacques
Goddet in onmin levende Felix Levitan
woedend deed uitroepen: „Men wil de
wielersport kapot maken”. Zijn gehoor
reageerde unaniem: „Geen flauwekul, zeg
ons eindelijk waar we aan toe zijn.
Om dertien minuten over vier zondag
middag verscheen Jean Court in de ergens
aan de Champs Elysees in een tent inge-
richte perszaal. Terwijl het geratel van
schrijfmachines en telexen als op com
mando wegstierf en andere verslaggevers
hun telefoonverbindingen onderbraken,
klom monsieur Court op een stoel en
schreeuwde: „Mijne heren, de renners Me
nendez, Mendes, Agostinho en Ocana zijn
na contra-expertise schuldig bevonden
aan het gebruik van doping. Zij worden in
de betreffende etappe-uitslag gedeklas-
seerd. In het algemeen klassement wor
den zij tien minuten achteruitgezet en
beboet met duizend Zwitserse francs en
een schorsing van een maand voorwaar
delijk."
Het verdict, de uitspraak van de inter
nationale jury, was gevallen. De veroor
deelden waren bekend.
De acht ronden van Frankrijk van Ber
ied Thevenet verliepen als volgt: 1970:
De reglementaire straffen van de inter
nationale wielerfederatie (UCI) die op
Joop Zoetemelk van toepassing werden:
Een voorwaardelijke schorsing van een
maand;
Een boete van 1000 Zwitserse franken,
ongeveer 1000 gulden;
Terugplaatsing naar de laatste plaats in
het klassement van de betreffende rit;
Tien minuten straftijd in het algemeen
klassement.
Dit had tot gevolg dat Zoetemelk van de
vijfde naar de achtste plaats terugviel in
het algemeen klassement.
Toch drukten deze feiten zwaar op
het totaalbeeld van de Tour. Zij moch
ten Thévenet en diens grootste concur
rent desondanks niet persoonlijk wor
den aangewreven. Want onafhankelijk
van het koersverloop en de geruchten
stroom was de uitslag een weerspiege
ling van facetten die de wielersport tot
een boeiend geheel kunnen maken.
dan alleen maar de laatste etappe van
’s werelds grootste wielerevenement.
Het spektakelstuk in het hart van de
metropool moest tevens gezien worden
als het begin van een zegetocht naar
tientallen baan- en criteriumcontrac-
ten. Aan het feit dat de overwinning
van Thévenet tot stand kwam na
slechts sporadisch heroïsche strijd
ging het Franse publiek voorbij. De
massa had een idool uit eigen land om
toe te juichen. Dat was voorlopig
voldoende. De analyse van de monster-
tocht over bijna vier weken, maar bo
vendien een scala van dopinggeruch-
ten en -gevallen was voor het publiek
in Parijs van ondergeschikt belang.
Niet de etappeplanning door de orga
nisatoren (alhoewel terecht van kritiek
voorzien), maar de structuur van de
moderne wegrensport bepaalde voor
het grootste deel het gehalte van de
Tour 1977. Men zou de proloog een
onding kunnen noemen omdat daarin
per traditie de toonaangevende figuren
hun uitgangsstelling innamen.
de huidige wielerconstellatie. Het was
allerminst een specialiteit van Theve
net. Wie was dan immers wel de grote
avonturier en vechter temidden van de
voornaamste prijswinnaars?
In de strijd over ruim vierduizend
kilometer was de rol van de Neder
landse coureurs desondanks groot. De
rol was vooral groot in positieve zin,
dankzij Hennie Kuiper. Hij leverde de
bevestiging dat hij een serieuze gega
digde is om in de naaste toekomst
Tourwinnaar te worden. „Op mijn
leeftijd mag ik stellen dat ik zeker nog
drie jaar het huidige niveau kan hand
haven", aldus de 28-jarige Raleigh-
coureur.
Deze feiten waren, aldus Kuiper, in
herent aan het fenomeen Tour. Zij ble
ken overigens van grote betekenis. In
de ogen van Kuiper waren ze deson
danks niet beslissend. Kuiper: „Een
Tourklassement wordt bepaald door
veel factoren. De belangrijkste daar
van zijn een grote vorm en een goede
gezondheid. Alles wat je in de winter
maanden doet of laat in verband met de
Ronde van Frankrijk is van grote bete
kenis”.
Tegenover de hoofdrol van Hennie
Kuiper stak de totale prestatie van
Joop Zoetemelk eigenlijk schril af. Dit
kwam niet uitsluitend door zijn verlies
van anderhalve minuut in de negende
etappe tengevolge van een valpartij.
Evenmin was het kwijtraken van de
zege in de bergtijdrit Morzine-Avioraz
wegens overtreding van de dopingwet,
bepalend voor Zoetemelks waardering.
Hij bleek immers ook zonder deze fei
ten (weer) tekort te schieten op momen
ten dat hij naar het geel zou grijpen.
Tekort schoot ook (in zijn totaliteit)
de Frisol-formatie. Daaraan konden de
torin-
in de
biedt
sneu-
dsen
2,92
3,10
9,02
5,72
8,25
3,30
6,06
'■''OOOOWKX-X'*
85,10
44,00
126,50
73,50
140,00
1,65
168,30
43,50
6,80
114,20
40,90
74,00
151,00
62,00
79,00
57,50
52,00
44,80
80,60e
131,00'
113,30
33,30
135,00
83,00
165,50e
67,50
61,50
50,50
64,00
66,50
51,40
674,00
51,50
58,00
84,50
70,20
32,40
41,50
138,50
33,00
56,00
100,60
74,506
68,50
2,20
64,00
139,50
159,00
73,201
199,00
74,70
66,00e
169,00
147,00
35,00
165,00
91,50
90,50
59,50
32,80
117,00
110,00
67,001
72,70
229,001
39,00
122,50
132,30
140,00
72,00
52,10
52,60
228,00
480,00
131,00
91,50
432,50
Via deze etappe overwinningen
van Raas en Den Hertog kreeg de
totaalrol van Nederland als wielernatie
echter grotere betekenis. Daarvoor
zorgden behalve zij en Kuiper ook Ger-
rie Knetemann. Hij behoorde zelfs tot
de zeer weinigen die twee keer het zoet
van de ritoverwinning proefden. Bo
vendien was de eerste plaats van Ra
leigh in het ploegenklassement een be
wijs van kracht. In etappezeges was
Didi Thurau de onbetwiste meester. De
22-jarige Duitser onderstreepte mede
hierdoor dat ook hij tot de kanshebbers
op een toekomstige eindzege behoort.
Ploegleider Cyrille Guimard reageerde
als eerste. Hij verzocht de voorzitter van
de internationale jury, de Fransman Jean
Court, met klem klaarheid te scheppen.
„Deel ons de resultaten van de controle op
het gebruik van doping na Morzine-Avori
az mee”, vroeg hij. De heer Court ant
woordde ijzig: „Ik ben niet verplicht u er
van in kennis te stellen”. Een andere chef
d’équipe, Raphael Geminiani, liep vuur
rood aan. Hij dreigde: „Dan trek ik mijn
renners terug. Dan zal Parijs Eddy
Merckx en de zijnen niet zien rijden”.
Henri Anglade (Lejeune-BP), Giancarlo
Ferretti (Bianchi-Campagnolo) en Florent
van Vaerenbergh (Frisol) schaarden zich
achter Fiat-chef Geminiani.
Het dreigement sorteerde effect. Die
avond in Versailles, in de per traditie la
waaierige perszaal, stelde men de journa
listen een communiqué in het vooruitzicht.
De officiële mededeling veroordeelde
Joop Zoetemelk, de inmiddels als favoriet
gedegradeerde kopman van Miko-Mercier.
Contra-expertise van zijn na de tijdrit
Morzine-Avorias afgenomen urine, een in
Parijs gehouden tegenonderzoek in het
bijzijn van de Franse bondsarts Bocourt,
de uit Nijmegen overgekomen drs. Kete
laars, ploegdokter Fucs en Zoetemelks
echtgenote Francoise, had een positief re
sultaat opgeleverd.
„Niettemin houd ik er rekening mee
dat ik wellicht nooit meer zo’n kans
krijg als dit keer”. Kuiper wilde bij
deze woorden niet herinneren aan zijn
opofferende rol ten opzichte van Didi
Thurau in de eerste Pyreneeënetappe.
De jonge Duitser was toen, als drager
van de gele trui, uit het voorste gelid
weggeslagen, maar dankzij de rem
mende houding van Kuiper kon hij de
kloof overbruggen. Evenmin memo
reerde Kuiper zijn verlies van vijftien
seconden in de openingsrit naar het
korte tijd later door de elementen zo
zwaar getroffen Auch.
Eddy Merckx tijdperk voorbij
Thévenet de winnaar, Kuiper de „ver
liezer” en alle andere opvallende figu
ren van het aanvankelijk honderd man
sterke peloton zochten weliswaar min
der de frontlinie op dan de Tourhistorie
zou willen, maar hun prestaties waren
er niet minder om.
Joop Zoetemelk: doping-reglement over
treden
(Van onze speciale verslaggever)
PARIJS. Bernard Thévenet
bracht miljoenen Fransen in feest
stemming. Voor de tweede keer im
mers werd de Tour de France door de
29-jarige coureur uit de Peugeot-ploeg
gewonnen. Dat gaf apart cachet aan
zijn zege. Het afsluitend criterium op
de Champs Elysees was dan ook meer
„De Alpen moeten het doen”. Zo re
deneerden de coureurs. Zo redeneer
den vooral ook de teamleiders en
-managers. De beslissende strijd werd
inderdaad in een of twee etappes uitge
vochten. Dat na de slag in de bergtijdrit
naar Avoriaz en vervolgens in de zware
Alpenetappe nog hoop was op een wij
ziging in het klassement, via een tijdrit
over 50 kilometer, was begrijpelijk. Het
gevecht met het horloge als scherprech
ter bevestigde evenwel de eenmaal ver
overde posities.
Daarom mocht de eindoverwinning
van Bernard Thevenet geen mindere
waardering krijgen dan zo’n Tourzege
verdiende. De afwachtende houding,
het meegaan met concurrenten en ten
slotte het toeslaan tijdens spaarzame
momenten die de Tourrangschikking
bepaalden, was een logisch gevolg van
Evenzeer was de kritiek begrijpelijk
op het feit dat de karavaan na twee
dagen reeds over de toppen van de
Pyreneeën werd gedreven. Het klasse
ment werd immers na deze tocht over
de cols d’Aspin, Tourmalet en Aubis-
que voor een groot deel bepaald. En
alsof dit alles nog niet genoeg was om
de behoudende taktiek in de hand te
werken, werd er ook nog in de eerste
Tourweek een individuele tijdrit over
30 km verreden. Bij voorbaat stond
vast dat in de gegeven omstandigheden
consolidatie voorlopig belangrijker zou
zijn dan aanvallen.
Deze verwachtingen waren trou
wens even groot als de nuchtere con
statering dat het tijdperk-Eddy
Merckx definitief voorbij bleek te zijn.
De Tour de France bleek en bleef,
ondanks alles, een monstertocht waar
in slechts hij voor wie alles meezit
naar het hoogste kan grijpen. Leeftijd,
vorm, ploegensterkte en het geluk niet
het laatst.
Thurau heeft deze woorden van zijn
oegleider ter harte genomen. Hij: „Na-
lurlijk zal ik wel de komende weken veel
iiteria rijden. In de zesdaagsen zal men
iij tijdens de komende winter echter wel
ig zien. Hooguit drie of vier van deze
öersen komen op mijn programma. Ik
Bpaal zelf mijn keuze. Dat ik sommige
rganisatoren in eigen land teleur moet
ellen, is logisch. Maar mijn toekomst ligt
Wralsnog op de weg. Die zesdaagsen
Ómen later wel”.
etappe-overwinningen van Jan Raas,
Fedor den Hertog en Paul Wellens niet
alles veranderen, hoe onwaarschijn
lijk dan ook. De nooit in positieve zin
opvallende Luis Ocana, behalve dan
bij een van de vele dopingcontroles,
alsmede de constatering dat slechts
drie Frisol-rijders de Champs Elysées
bereikten, wierpen een schaduw op de
dagsuccessen.
ARUS. Het verschil van 48 secon-
l tussen Bernard Thevenet, de winnaar
i de ronde van Frankrijk en nummer
>e Hennie Kuiper betekent op de weg
een snelheid van 45 kilometer per uur
marge van 533 meter.
i52M [et is niet het kleinste verschil in de
torie van de Tour. In 1968 bleef de
ge Nederlandse winnaar, Jan Janssen,
Belg Herman van Springel slechts 38
onden voor. In 1964 moest Raymond
glidor aan zijn rivaal Jacques Anquetil
minder dan een minuut toegeven: 55
onden. Andere geringe verschillen
i: in 1966 tussen Lucien Aimar en Jan
issen 1 minuut en 7 seconden, in 1957
sen Roger Walkowiak en Gilbert Bau-
E 1 minuut en 40 seconden en in 1914
Ken de Belg Philippe Thijs en de Frans-
En Henri Pelissier 1 minuut en 40 se-
fan een onzer speciale verslaggevers).
PARIJS. Bernard Thevenet, de boe-
enzoon uit het Bourgondische dorpje
Óint-Julien, is een klasse-renner die in
ebt ronden van Frankrijk onregelmatig
resteerde. Na zijn debuut in 1970 leek hij
ier jaar op de goede weg naar de top,
“aar daarna verliep zijn Tourloopbaan
>a hoge toppen (twee keer winnaar) en
Üepe dalen (twee keer uitgeput uitge-
Wlen).
Didi Thurau is door zijn schitterend
Birdebuut uiteraard een kasstuk voor
anagers en organisatoren geworden. In
lef d’équipe. Peter Post heeft de jonge
iiitser echter een adviseur die hem weer-
iudt van roofbouw in een begrijpelijke
cht naar het grote geld. „Laat je niet gek
aken”, zei Post reeds voordat de Tourka-
ivaan het eindpunt Parijs bereikte.
(Van onze speciale verslaggever)
’ARIJS. Vijfde in het eindklasse-
mt, langer dan twee weken drager van
gele trui en bovendien vijf keer etappe-
hnaar maakten van Didi Thurau een
tonder opvallende Tourdebutant. „Ik
inderdaad aUe reden om tevreden te
aldus de 22-jarige coureur uit
nnkfurt. „Toen ik in Fleurance van
lit ging, had ik nooit kunnen dromen
tik zoveel successen zou behalen. Mijn
ofddoel was een plaats bij de eerste
n in het eindklassement. Die hoop is
waarheid”.
De ceremonie rond Bernard Thevenet als Tour-winnaar: zijn laatste gele trui uit
handen van Parijs’ burgemeester Jacques Chirac.
)p het laatste moment deelnemer als in-
aller voor de Belg Bracke. Winnaar van
’yrenënrit over Tourmalet, 35e eindklas-
Wnent. 1971: winnaar Alpenetappe, 4e in
hidklassement. 1972: winnaar Vogezene-
8ppe en rit over Mont Ventoux, 9e in
‘indklassement, mede door valpartij. 1973:
róinaar Alpenetappe plus laatste rit, 2e in
indklassement. 1974: uitgevallen in elfde
tappe. 1975: winnaar twee bergetappes,
■e in eindklassement voor Merckx. 1976:
Folkomen ontluisterd in Pyreneën. Uitge
vallen in 17e etappe. 1977: Regelmatig tij-
lens de gehele ronde. Winnaar beslissende
ïjdrit in Dijon, voor de tweede keer eerste
P1 eindklassement.
rd
1,37
189,50
