INVLOED CLIËNT BLIJFT MINIEM
Grote ravage
na aanrijding
i
i
RENOVATIE SIRIUSSTRAAT
duit
tussen detcoulissen
1
4
Van Sintmaartensdijk
of de strop van
een integere I
Haarlemse politieman
terst
boom
r
RIJK BETAALT AANKOOP
Weer vergadering
Vrouwenhuis
Openbare vergadering
orde en veiligheid
m
Dat telefoontje!
Een integer mens
Haarlemsche Auto Centrale BV
r
empelen van dijk b.v.
Ie
^VRIJDAG 1 5
STAD
19 7 8
DECEMBER
U
A
Si
Official HOOFD-Dealer voor Haarlem en omgeving.
Tel. 319265 - 315025. Verkoop Centrum Houtplein/ Lorentzplein.
Diamant is voor altijd.
lii
SI
IK
Diamant,
omdat woorden soms
tekortschieten.
(Van onze stadsredactie)
Consumentenbond niet
toegelaten tot ROGK
(Van een onzer verslaggevers)
Problemen rond
Booi j -terrein
bijna opgelost
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Grote Houtstraat 6 Tel. 324259
T
»n 19#
WIM HELVERSTEIJN
ima-
i het
jave,
ende
rtge-
d en
aver-
ek.
plei
nen
zijn,
Wel gaat het bureau van het ROGK een
nota samenstellen en daarin komt de posi
tie van de consument aan de orde. Wies-
man stelde voor een aparte werkgroep in
het leven te roepen, die moest gaan uitzoe
ken in samenspraak met de Consumen
tenbond, dat wel hoe de consument het
I beste vertegenwoordigd kan worden. Hij
stelde zich voor, dat er best andere organi
saties (bijvoorbeeld patiëntenverenigin
gen als de Hartstichting) bereid gevonden
kunnen worden mee te werken aan het
behartigen van de belangen van de consu
ment. De werkgroep zou dan tevens moe
ten uitzoeken hoe het ROGK een ombuds-
taak zou moeten gaan vervullen. Na ampel
beraad liet men het idee van de werkgroep
vallen. Er komt wel een comissietje dat het
ombudsidee verder gaan uitwerken.
Alleen Han Overbeek (CDA-raadslid in
Haarlem; portefeuillehouder voor sociale
zaken van het gewest Kennemerland) en
de heer F. J. Hazelzet (inspecteur voor de
volksgezondheid in Noord-Holland) maak
ten zich sterk voor de bond. De andere
sprekers haasten zich om te verklaren
niets tegen de Consumentenbond als zoda
nig te hebben, maar wilden toch op een
andere wijze gestalte geven aan de inbreng
van de consument. De heren A. J. Poot
(van het ziekenfonds Spaameland), P. de
Smit (van de verpleegtehuizen) en J. F.
Wiesman (van de provinciale kruisvereni
ging) wilden niet vooruitlopen op de totale
herstructurering van het ROGK, waaraan
overigens al maanden wordt gewerkt en
waarover donderdag opnieuw geen beslui
ten werden genomen.
De heer G. A. Kool (directeur van het
Diaconessenhuis; als zodanig afgevaardig
de van de ziekenhuizen) zag ook binnen
het ROGK een plaats voor de Consumen
tenbond. Volgens hem is de consument
voldoende vertegenwoordigd door afge
vaardigden van de gemeenten en het ge
west. Voorzitter Piet van der Ham zette bij
die stelling vraagtekens. Hij opperde het
bureau een analyse te laten maken van de
mate waarin elk van de leden van het
ROGK de consument vertegenwoordigt. Is
dat bekend, dan weet je waar je aan toe
bent en kun je alsnog de Consumenten
bond laten instappen, redeneerde Van der
Ham.
ar Inspecteur Endlich drukt Gerard van
Sintmaartensdijk de hand bij diens ver
trek naar Nieuw-Zeeland.
bepalen in hoeverre ze. afgezien van nood
zakelijke verbeteringen, hun woning willen
laten opknappen. De aannemersfirma Ooie
vaar uit Alkmaar voert het werk uit.
HAARLEM. Vijf auto’s waren gister
middag betrokken bij een gecompliceerde
aanrijding op het Spaarne, nabij de Korte
Veerstraat. Een enorme ravage was het
gevolg: vier auto’s liepen schade op, een
vijfde personenauto raakte total-loss.
over zijn beste vrienden het slot op zijn mond.
Daarom kan ik zo moeilijk geloven, dat hij stukken
uit de Velser affaire in handen van journalisten
heeft gespeeld. Als hij dat wèl gedaan heeft, moet
dat in een bui van grote verbittering gebeurd zijn.
Want Van Sintmaartensdijk was verbitterd, toen hij
te horen kreeg, dat men van hogerhand (wie was die
„hogerhand” eigenlijk?) geen verder onderzoek in
de affaire meer wenste. Zat hij soms op een spoor,
dat „hogerhand” niet welgevallig was? Zolang daar
verder geen klaarheid in komt, kan ik de gedachte
niet van me afzetten, dat Van Sintmaartensdijk op
een heel goed spoor zat en dat hij tenslotte het
slachtoffer is geworden van krachten, die we toen
niet in onze macht hadden.
Wat dat uitleveren van stukken aan journalisten
betreft (ik heb overigens geen letter in m’n handen
gekregen!): de lezing van Gerard van Sintmaartens
dijk was, dat hij iemand in het bureau bij zich op
bezoek had, dat hij tijdens dat bezoek even werd
weggeroepen en dat hij later enkele stukken miste.
Zo herinner ik me dat tenminste, ik moet louter op
mijn geheugen afgaan. Een ongeloofwaardig ver
haal, zegt u nu misschien, maar vergeet niet, dat er
in die jaren de gekste dingen konden gebeuren als ze
de Velser affaire betroffen.
Ik zal nooit dat telefoontje vergeten, bijna dertig
jaar geleden dus. Het was in dat kleine kamertje
naast het redactielokaal. Er klonk een vermoeide,
ontmoedigde stem door de telefoon. Van Maartens
dijk zei tegen me: „Als ik jou was, zou ik maar
ophouden met dat verhaal over de Velser affaire.
Mijn kop hangt al in de strop, zorg dat de jouwe er
niet in komt te hangen”. Toen viel er een stilte, ik
wist niet zo gauw wat ik zeggen moest. „Ik stap er
uit”, voegde hij er aan toe. „En jij komt ook geen
stap verder”. Typisch zo’n woordspeling van Gerard
van Sintmaartensdijk.
Nadien heb ik geen contact met hem meer gehad,
hij verdween uit mijn gezichtsveld, toen hij met
weg geparkeerd staande auto, schoof 25
meter door, schampte een andere gepar
keerde auto en botste vervolgens frontaal
tegen een stilstaande bedrijfsauto. De laat
ste wagen schoof door de klap tegen een
vrachtauto.
voor tachtig percent te financieren. Op
28 november adviseerde de Rijks Plano
logische commissie de minister positief
over deze aanvraag van de gemeente
Haarlem.
Daarmee lijkt de weg vrij om op het
terrein van de voormalige vleesfabriek
van Booij goedkope woningen te gaan
bouwen, volgens de plannen van de bewo
ners van de Burgwalbuurt. Het Booijter-
rein is op dit moment eigendom van Smit’s
Bouwbedrijf uit Beverwijk, dat vorig jaar
plannen indiende voor 31 premiekoopwo-
ningen. Smit’s Bouwbedrijf heeft zich be
reid verklaard het terrein zonder woeker
winst aan de gemeente te verkopen. Smit’s
Bouwbedrijf heeft het terrein in mei ’77
voor één miljoen gulden gekocht van een
Britse belegger.
De politie vermoedt, dat de bestuurder
onder invloed was van een stof, die de
rijvaardigheid aantast. De man moest een
bloedproef ondergaan. De politie beschikt
over aanwijzingen, dat de personenauto
ook een fietser geraakt zou hebben. De
politie verzoekt deze fietser zich met haar
in verbinding te stellen.
De Heemstedenaar hield aan het onge
val een gewonde lip over. Een 17-jarige
mede-inzittende moest een hoofdwond la
ten hechten in het Diaconessenhuis.
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Leden van het Vrouwen
huis Haarlem hebben voor zondagmiddag
een vergadering belegd. Op deze bijeen
komst buigen zij zich over de vraag welke
stappen er nu ondernomen moeten wor
den inzake het huisvestingsprobleem. De
gemeente beloofde hen voor de winter een
pand, maar het is er nog niet, terwijl
donderdag de winter zijn intrede doet. De
vergadering van het Vrouwenhuis begint
om half drie bij Coby Schreijer aan de
Anslijnstraat 29.
Alliance ring met 20 diamanten,
0.20 kt., in wit goud. Pnjs f 1095,-
(Prijzen afhankelijk van kwaliteit en
groofte van de diamant).
idex-
Ver-
lletje
te
jriek
1 ge
il be-
.nne-
voor.
uur
22.30
f het
door
juris
vordt
larna
- Be
teren
üerin
eren
teren
s, de
k uw
uur
sieke
lag”,
i. de
entje
hijf”
door
met
ap
12.00-
epre-
zijs-
uni-
zijn
:ten
mee
nde
een
i de
den
luis
s en
g in
is
end
ïru-
beter
e ge-
ebus,
le ru-
door
ipita-
agde
riling
fries.
uur
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Vooruitlopend op een
definitief besluit om de Burgwalbuurt als
stadsvernieuwingsgebied op te nemen in
de Interim Saldo Regeling heeft minister
Beelaerts van Blokland van Volkshuis
vesting vandaag de beslissing genomen
om de aankoop door de gemeente Haar
lem van het Booijterrein aan de Burgwal
Wethouder Tinus van de Water van
stadsvernieuwing is verschrikkelijk blij
met het besluit van de minister. „De minis
ter heeft wel de kanttekening gemaakt dat
er over de woningdifferentiatie bouw
van verschillende typen woningen) nog
een nader gesprek moet komen. Hij be
schouwt echter de door ons ingediende
reconstructie- en saneringsplannen als
vervallen. Dat betekent dat hij in feite een
honderd percentsregeling toepast, vooruit
lopend op het besluit om de Burgwal als
stadsverniuewingsgebied te erkennen”.
V
Dare,
uur K
aakm^
en zot
aan va
en 19$
schouwd als vertegenwoordiger van de
consument. We zijn dan ook de enige orga
nisatie die zodanig georganiseerd is, dat
we echt wat voor de consument kunnen
doen. En we willen graag meehelpen de
vertegenwoordiging nog beter te maken.
Dit is toch een proefregio. Nou, neem ons
dan op als proef patiënt”, aldus de heer De
Koning.
Overbeek vulde aan, dat men er wel
rekening mee moest houden, dat het
zodra de zogeheten Wet Voorzieningen Ge
zondheidszorg wordt uitgevaardigd een
verplichting wordt de burger zeggenschap
over het functioneren van de gezondheids
zorg te geven. „De tijd van vrijblijvend
heid is bijna voorbij. Straks zijn het demo
cratisch gekozen organen die het bestuur
overnemen. Waarom dan nu niet de Con
sumentenbond een vertegenwoordiging
toestaan?”, vroeg de christen-democraat
zich af.
Men wilde er niet aan. Besloten werd het
idee van Van der Ham eerst de zaak
analyseren te accepteren en binnen het
dagelijks bestuur van het ROGK verder
uit de puzzelen hoe de consument het beste
vertegenwoordigd kan worden. Er zit voor
de Consumentenbond dus voorlopig niets
anders op dan de bijeenkomsten van het
ROGK als belangstellende instelling bij te
wonen.
Het ongeluk gebeurde, doordat een 20-
jarige Heemstedenaar, die met zijn auto in
zuidelijke richting over het Spaarne reed,
de macht over het stuur verloor. Daardoor
reed hij tegen een aan de overkant van de
De Interim Saldoregeling is een speciaal
voor stadsvernieuwingsgebieden geldende
I subsidieregeling, waarin het Rijk de tekor-
I ten van gemeenten bij stadsvernieuwings-
I plannen betaalt.
vrouw en kinderen naar Nieuw-Zeeland emigreerde.
Ik kon toen niet vermoeden, dat ik tientallen jaren
later nog over hem zou moeten schrijven, en wéér in
verband met die vervloekte Velser affaire. Het laat
ste woord in deze zaak is nog niet gezegd en geschre
ven. Intuïtief vermoed ik, dat er ooit nog eens dingen
boven water komen, waaruit zal blijken, wat de
werkelijke achtergrond is geweest van de kwestie-
Van Sintmaartensdijk.
Toen hij uit het Haarlemse politiekorps vertrok,
was dat voor velen van zijn collega’s en vrienden een
schok. Van Sintmaartensdijk was erg populair,
vooral bij het „lagere personeel”. Het was in die
dagen heel gebruikelijk, dat een inspecteur van
dienst heerlijk bij de warme kachel in het politiebu
reau bleef, terwijl de gewone jongens de straat op
trokken. Zo niet Gerard van Sintmaartensdijk. Door
weer en wind ging hij met zijn mensen mee, hij deed
wérkelijk dienst. Vóór mij ligt een foto van een groot
aantal Haarlemse politiemensen, gemaakt aan het
eind van de jaren veertig ter gelegenheid van het
bezoek van een ploeg Londense bobbies. Een keuri
ge groepsfoto in de Haarlemmer Hout. Als ik al die
koppen zie, vind ik mezelf terug in het oude politie
bureau aan de Smedestraat, waar ik dagelijks op
bezoek kwam voor het crimineel nieuws. Een hele
boel gangen en gangetjes, op- en afstapjes, grote en
kleine kamers. De sfeer kwam altijd dreigend op me
over, maar het waren toch de politiemensen, die er
iets menselijks van maakten.
Die foto van toen. Voorop het drievoudige com
missariaat: Fontijne, De Boer en Gorter, en dan
verder al die andere oude bekenden: dë gemoedelij
ke Zuurendonk, de stipte, jongensachtige Brauck-
mann, m’n grote vriend Van Daelen, de studentikoze
Endlich (met pijp), ik meen ook de forse kop van
Davidzon te zien en natuurlijk ook de montere Van
Sintmaartensdijk. Het is allemaal velleden tijd ge
worden, maar door zo’n foto komt alles weer tot
leven.
Ik heb nog enkele foto’s voor me liggen en daaruit
blijkt, dat Van Sintmaartensdijk na dat in-triest
incident bepaald geen uitgestotene was voor de
Haarlemse politie. Ze zijn gemaakt bij het vertrek
van het gezin Van Sintmaartendsdijk naar Nieuw-
Zeeland. Er is een uitgebreide delegatie van de
Haarlemse politie aanwezig om hem en zijn familie
uitgeleide te doen, hartelijk, collegiaal en kameraad
schappelijk. Op een andere foto staat de scheidende
familie aan boord van het schip, dat haar ver weg
van Haarlem zal voeren. Een laatste groet: inspec
teur Endlich geeft Gerard van Sintmaartensdijk
een van zijn kinderen op de arm en naast hem zijn
vrouw L de hand en wenst hem een nieuwe, gelukki
ge toekomst.
Zó is het toen gegaan. Ik heb me verplicht gevoeld,
daar na dertig jaar op terug te komen. Aan Van
Sintmaartensdijk zijn mijn woorden helaas niet
meer besteed, hopelijk wèl aan zijn vrouw en kinde
ren!
publikaties opduikt en wel zó, dat menigeen, die
geen kennis van zaken heeft en er geen notie van
heeft, hoe het er in die jaren toeging, op z’n minst de
wenkbrauwen fronst. Van Sintmaartensdijk kan
geen weerwoord meer geven. Voor zover dat in mijn
vermogen ligt, wil ik dat doen.
Maar eerst moet me iets anders van het hart. In het
rapport over de Velser affaire worden de namen van
de betrokken politiemannen alleen met hun initialen
genoemd (op verzoek of advies van de minister) om
deze mensen alsnog enige mate van bescherming te
geven. En uitgerekend de politieman Van Sintmaar
tensdijk, die totaal buiten die affaire stond en juist
om zijn betrouwbaarheid (samen met zijn collega's
Gorter en Treffers) met het onderzoek werd belast,
wordt wèl met name genoemd, en nog met een
negatieve ondertoon. Als je die mededelingen over
zijn gedrag leest, ben je als buitenstaander gauw
geneigd te zeggen: „Nou, nou, en dat voor een
politieman. Ik protesteer daartegen, ik vind het
opnieuw een belediging voor hem, ik vind het heel
erg voor zijn vrouw en kinderen.
Neem van mij aan, en zijn echte vrienden zullen
dat bevestigen: Gerard van Sintmaartensdijk was
een integer mens, een voortreffelijk politieman met
een prachtige staat van dienst, een man, die heerlij
ke verhalen kon vertellen en overeen aanstekelijke,
relativerende humor beschikte. Bij mijn weten is hij
niet uit politiedienst ontslagen maar heeft hij zelf
ontslag genomen. Ik kan me op dit punt natuurlijk
vergissen. Wel herinner ik me zijn woorden: „Het
was vechten tegen de bierkaai”.
Ik was toen nog een beginnend journalist en ik
kreeg van m’n chef de opdracht, een verhaal te
schrijven over of naar aanleiding van de Velser
affaire. Net zoals mijn collega’s van andere bladen
liep ik telkens stuk op een onzichtbare muur. Er was
geen doorkomen aan. Welke krachten er achter die
muur werkten om zoveel mogelijk het stilzwijgen
over die affaire te bewaren, wist ik niet en weet ik
nog niet. Wel wist ik, dat Van Sintmaartensdijk met
dat onderzoek bezig was. Vandaar, dat ik herhaalde
lijk met hem contact zocht, maar hij had als politie
man uiteraard een zwijgplicht en hield ook tegen-
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. De raadscommissie
openbare orde en veiligheid houdt op
maandag 18 december om 15 uur een
openbare vergadering in het stadhuis. Op
de agenda staan het filmen en fotografe
ren door politie bij incidenten, de relatie
wij kagen t-parkeerwachter met betrek
king tot het verbaliseren van foutparkeer-
ders en de stand van zaken met betrekking
tot de regionalisering van de brandweer.
Idnve-in tuincentrum
Zandvoortselaan 192 - Heemstede - Aerdenhout -
Tel (023)249221 Geopend Maandag 9 30 -12 30
en 13 00-18 00 uur Dl. Wo. Do. Vr 9 00 -12 30
en 13 00-18 00 uur Zaterdags 30 - 17 00 uur
EN
n 18.9
•n 18-9
De heer De Koning van de Consumen
tenbond, die de vergadering als toehoor
der bijwoonde, was allerminst te spreken
over de gang van zaken. Hij begreep niet,
wat nu de feitelijke bezwaren waren tegen
de Consumentenbond als vertegenwoordi
ger van de cliënt in het ROGK. „Ik vind het
zo vreemd, dat wij overal gevraagd wor
den deel te nemen in de meest uiteenlopen
de overlegorganen, terwijl je als je in de
gezondheidszorg iets wilt op allerlei be
zwaren stuit. Overal worden we be-
Op de eerste plaats schrok ik erg van de medede-
•ing, dat Gerard van Sintmaartensdijk is overleden
Ik heb hem destijds vrij goed gekend en ik had
regelmatig contact met hem. Van harte had ik hem
een langer leven gegund. Maar juist nu hij dood is,
schokt het me, dat zijn naam weer in alle mogelijke
HAARLEM. De Consumentenbond
krijgt geen vertegenwoordiging in het Re
gionaal Overleg Gezondheidszorg Kenne
merland. Dit ROGK is een praatcollege,
waarin afgevaardigden zitten van het me
rendeel van de in deze regio in de gezond
heidszorg actieve instellingen. De consu
ment heeft geen rechtstreekse invloed op
wat binnen het ROGK wordt bekokstoofd
en dat is de Consumentenbond al lang een
doom in het oog. De bond werpt zich niet
als enige en ideale vertegenwoordiger
van de consument, maar wil wel als vol
waardige participant meedraaien. Nie
mand sprak zich donderdagavond tijdens
de reguliere bijeenkomst van het ROGK
uit tegen een of andere vertegenwoordi
ging van de consument in het overlegor
gaan, maar slechts een kleine meerder
heid wilde stante pede de Consumenten
bond binnenhalen.
Toen twee, drie jaar geleden het oorlogsverleden
van de bejaarde Blaricumse miljonair Pieter Men
ten in de publiciteit kwam, gingen die warrige na
oorlogse jaren in Haarlem (zeg maar: in Zuid-Ken-
nemerland) weer helemaal voor me leven. Wat zijn
wij, journalisten, toen in touw geweest. Geruchten,
insinuaties, zekerheden, die geen zekerheden moch
ten blijven! Ze waren voldoende om ons dagenlang
op speurtocht te houden. Mijn vroegere collega in
het Haarlemse, Joop Bartman, weet daar van mee te
praten. De Aerdenhoutse villa van M. stond dage
lijks in het brandpunt van onze belangstelling. En
natuurlijk de Velser affaire, die „poel van moord en
doodslag, van verraad en corruptie”. Ik wilde daar
twee jaar geleden al over schrijven, maar het is er
niet van gekomen. Ik had er gewoon geen zin in, nee:
ik had er een onbestemde weerzin tegen, in die
woelige jaren terug te duiken.
Maar de vrijlating van M. bracht me weer op een
kookpunt, er werd echter al genoeg over dat schok
kende nieuws gezegd en geschreven. Wat kon ik
daaraan nog toevoegen? Hoogstens wat persoonlij
ke impressies, en daar zat vermoedelijk niemand op
te wachten. Toen ik echter vorige week donderdag
in de krant een overigens uitstekende tekst en uitleg
las over de Velser affaire, had ik het liefst heet van
de naald gereageerd, maar mijn rubriek voor de
daarop volgende vrijdag had ik al kant en klaar
ingeleverd. Bovendien: de mensen, die Bijzondere
Hulp nodig hebben en over wie ik vorige week heb
geschreven, konden niet langer wachten. Misschien
is dat wel goed geweest. Daardoor kreeg ik een paar
dagen bedenktijd om precies te weten, hoe ik zou
reageren.
Dat artikel dus over de Velser affaire. In de
inleiding daartoe wordt de naam van Gerard van
Sintmaartensdijk genoemd, een politieman in hart
en nieren. Er staat te lezen, dat enige Haarlemse
rechercheurs aan het eind van de jaren veertig een
onderzoek instelden naar die affaire. In het nu
eindelijk openbaar gemaakte rapport van de zoge
heten commissie-Versteeg (over de Velser affaire)
wordt gemeld, dat door toedoen van deze commissie
(dus niet op last van!) het werk van de Haarlemse
rechercheurs in juli 1949 (zonder eindrapport) werd
beëindigd. Letterlijk staat er verder te lezen: „Van
Sintmaartensdijk, die volgens Versteeg verontwaar
digd was omdat hij zijn onderzoek niet mocht afma
ken, speelde belangrijke stukken in handen van
journalisten. Toen dat in 1949 aan het licht kwam,
werd hij daarvoor opgepakt en veroordeeld tot een
gevangenisstraf. Na gratieverlening emigreerde
Van Sintmaartensdijk naar Nieuw-Zeeland. Hij is
inmiddels overleden”. Tot zover het citaat.
i
een kerstboom
koopt u elk jaar
Waarom zoudt u
dit jaar niet eens zo n
kluitkerstboom kopen.
Het verschil zit hem
dan ook werkelijk inde
kluit Deze kluitkerst- -
boom geeft u na de
feestdagen een J
plezierige en I
waardige g’roen
en natuurvulling
in uw tuin Onze spe
cialisten geven u gaarne
hun advies over
het planten en behan-
kdelen van de kluitkerstboo
De familie Hamer uit de Siriusstraat 30 in
Haarfem-Noord woont sinds gisteren weer in
de eigen woning. Ongeveer zes maanden
heeft het gezin in een noodwoning gewoond,
terwijl de woning werd gerenoveerd. We
thouder Ton Thuis van volkshuisvesting
kwam daarom gistermiddag naar de Sirius
straat om de sleutel van deze eerst gereed
gekomen renovatiewoning en een bloemetje
te overhandigen In totaal renoveert de dienst
Volkshuisvesting 219 eengezinswoningen in
de Sterrenbuurt. De bewoners kunnen zelf
