Voor
Kiezers Egypte vrijwel
unaniem achter Sadat
Protest Israel tegen
vrijspraak van SS’ers
Waarnemers:
erken bewind
van Rhodesië
„uiterst gevaarlijke situatie
Water reactor
Volksstemming wijst uit:
Gevechten aan
Costa del Sol
Aankondiging premier Botha:
Times weekblad
buiten Engeland
Vorming speciaal
interventiekorps
van VS gemeld
Linkse betoging
in Teheran
Grapo-leider
doodgeschoten
Kenia van plan
Oegandezen
terug te sturen
Harrisburg
onder kookpunt
Bevolking Tsjaad
opgeroepen Libië
„terug te slaan”
Ambtenaren Italië
leggen werk neer
I
3
BINNEN- EN BUITENLAND
ZATERDAG
19 7 9
APRIL
en
7'.
ur
SP»
len
ale
eca
mk
ren
«g
lig
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK-BEIROET. De secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Waldheim, heeft gewaarschuwd voor het ontstaan van een
uiterst gevaarlijke situatie in Zuid-Libanon, wanneer de daar geleger
de Unifil-troepen zouden worden gehinderd in de uitoefening van hun
opdracht.
CAIRO/JERUZALEM. De Egyptische kiezers hebben voor bijna
de volle honderd procent voor het vredesverdrag met Israel gestemd.
De Egyptische minister van Binnenlandse Zaken Ismail sprak, toen
hij de uitslag bekendmaakte, van „een overwinning voor president
Sadat zoals hij deze nog nooit heeft behaald”.
ëS-'-'ï
Ifel
(Van onze redactie buitenland)
BONN. De Israëlische regering heeft officieel bij de Bondsrege
ring geprotesteerd tegen de vrijspraak van vier vroegere SS’ers, die in
Düsseldorf terecht stonden wegens moord of medeplichtigheid aan
moord in het vernietigingskamp Lublin-Majdanek.
jp
•“'fe
mI
9
Waldheim waarschuwt
partijen in Libanon
Zuid-Afrika stuurt aan
op nieuw neutraal blok
(Van onze redactie buitenland)
machtigste grondstoffen-kartels van de
wereld kunnen vormen.
:ay,
ken
ian
no
ten
Jen
eek
ren
ing
het
op
ler-
dat
dat
an-
las-
ven
tiad
een
nog
ters
leid
■eid
NEW YORK (UPJ). Het Amerikaanse
ministerie van Defensie is „om op alle
eventualiteiten voorbereid te zijn,,’ bezig
met plannen voor een speciaal legerkorps
van 100.000 man voor snelle inzet en inter
ventie in gebieden waar Amerikaanse be
langen bedreigd zouden kunnen worden,
zo heeft de New York Times gisteren
gemeld.
Volgens het blad worden plannen ge
maakt voor het hele gebied van het Mid-
den-Oosten en dat van het noordwesten
van de Stille Oceaan, maar het gebied van
de Perzische Golf is „volgens het ministe
rie het explosiefste gebied”.
TEHERAN (AP/UPI). In de Iraanse
hoofdstad Teheran hebben linkse demon
stranten betoogt tegen de revolutionaire
comités in het land. Dit gebeurde tijdens
een bijeenkomst bij de universiteit ter
herdenking van zeven politieke medestan
ders die bij de revolutie zijn omgekomen.
De ayatollah Khomeini heeft inmiddels
gezegd dat de revolutionaire comités niet
zullen worden ontbonden „totdat het ge
zag van de regering is gevestigd”. De
voorlopige regering van premier Bazar-
gan heeft er bij de leider op aangedrongen
de comités het recht op willekeurige ar
restatie te ontnemen.
De staatsradio in Iran meldde gisteren
weer drie terechtstellingen, waarmee het
totaal aantal geëxecuteerden nu op 149 is
gekomen.
Meer dan tien miljoen Egyptenaren gin
gen donderdag naar de stembus om het
oordeel uit te spreken over het vredesver
drag en over een binnenlands hervor
mingsprogramma. Volgens minister Is
mail stemde 99,95 procent van de kiezers
voor het verdrag, waarbij slechts een
klein gedeelte tegen de hervormingen
stemde.
De goedkeuring van het volk was grond
wettelijk niet nodig, maar Sadat heeft
volgens politieke waarnemers zijn Arabi
sche tegenstanders willen tonen dat hij de
steun van zijn volk geniet.
In het gezelschap van twee Israëlische
generaals vliegt de Israëlische minister
van Defensie Weizman morgen naar de
Egyptische hoofdstad Cairo voor een ver
blijf van drie dagen. Hij zal met zijn
Egyptische ambtgenoot Hassan inleiden
de besprekingen voeren over de ontrui
ming en de overdracht van de Sinai.
Israel verlaat de meest noordelijke stad
in de Sinai, El Arisj, op 27 mei en voltooit
de eerste fase van de ontruiming tegen het
einde van het jaar. De gehele terugtrek
king moet binnen drie jaar zijn voltooid.
De Israëlische minister van Buitenland
se Zaken Dajan schreef aan zijn Westduit-
se ambtsgenoot Genscher dat dit vonnis in
Israel en daarbuiten, een zeer negatieve
indruk achterlaat. De Israëlische minister
van Justitie Tamir verweet het Duitse
rechtssysteem dat het „opnieuw heeft ge
faald”. Hij zei dat „de autoriteiten van de
Bondsrepubliek slechts met tegenzin be
zig zijn geweest met rechtspreken in dit
proces over de moord op meer dan een
kwart miljoen mensen”.
De Centrale raad van joden in West-
Duitsland liet zich in dezelfde zin uit.
„Schuld dragen ook politici en maat
schappelijke krachten uit de eerste twin
tig jaar na de oorlog”, aldus de raad. „De
justitie-autoriteiten hebben veel te laat en
bijna altijd zonder de noodzakelijke steun
ven de publiciteit nazi-misdadigers ver
volgd”.
PRETORIA (DPA). Premier Pie
ter Botha van Zuid-Afrika heeft de
afgelopen week in het parlement in
Kaapstad een nieuwe oriëntatie in de
buitenlandse politiek aangekondigd:
Zuid-Afrika zal voortaan aansturen
op een neutrale koers tussen de grote
ideologische machtsblokken. Daar
toe zal Pretoria streven naar een
bondgenootschap met andere staten
in zuidelijk Afrika, in de eerste plaats
met Namibië en Rhodesië.
In Napels werden gisteren brand
bommen gegooid naar het afdelings-
kantoor van de christen-democrati-
MALAGA (DPA). Bij gevechten tus
sen enkele honderden werknemers van
hotels aan de Spaanse Costa del Sol en de
politie zijn gisteren in Marbella drie beto
gers gewond. Het hotelpersoneel staakt al
dertien dagen voor hogere lonen.
De betoging vond plaats voor het vak-
bondsgebouw en voor het gemeentehuis.
De politie greep in omdat de betogers het
verkeer hinderden. Zij gebruikte daarbij
traangas en rubberkogels.
De staking duurde gisteren in de meeste
hotels voort. In enkele gevallen keerde het
personeel op het werk terug.
Uit medische kringen in Valencia is
vernomen dat de toestand van twee vak
bondsleden, die in hongerstaking zijn uit
protest tegen hun ontslag bij de Spaanse
fabriek van Ford, kritiek is.
De twee mannen begonnen hun actie
achttien dagen geleden tijdens een nog
steeds lopend conflict met de directie over
lonen en arbeidsvoorwaarden.
Twee andere ontslagen werknemers
zijn ook in hongerstaking in een tent, net
buiten de poorten van het fabrieksterrein
in Almusafes, niet ver van Valencia.
Vakbondsleiders verklaarden gisteren
dat zij elke zaterdag zullen staken en
overwerk weigeren, zolang de directie de
ontslagen niet herroept.
Onder Zuidafrikaanse leiding zou deze
statenbond bovendien een krachtige mili
taire verdedeging tegen militant zwart-
Afrika kunnen opbouwen. Achter die mi
litaire afscherming zou dan in de visie van
Botha een geleidelijke vermindering van
de rassenscheiding mogelijk worden.
De eerste toetssteen voor deze politiek
ligt in de toekomstige ontwikkelingen in
Rhodesië en Namibië. Maar volgens Bo
tha zouden in een later stadium ook Zam
bia en Mozambique tot dit blok kunnen
toetreden. Als voorwaarde voor toetre
ding geldt dan „dat we wederzijds eikaars
ideologische koers respecteren”.
De presentatie van deze nieuwe koers
volgt kort nadat Amerikaanse spionage-
activiteit in Zuid-Afrika tot groot onge
noegen leidde in Pretoria en tot een verde
re verkoeling in de Zuidafrikaans-Ameri-
kaanse betrekkingen. De waarschuwing
dat de nationale trots van Zuid-Afrika
niet toelaat „dat men onbeperkt over zich
laat lopen” lijkt dan ook vooral aan het
adres van Washington gericht. Tevens gaf
Botha te kennen dat hij zeker mogelijkhe
den ziet in het leggen van contacten met
de leiders van „gematigde” zwart-Afri-
kaanse landen.
s ge-
s ge
es is
terie
1 ge-
i een
i 1,5
Botha ziet het westen kennelijk niet
meer als een betrouwbare economische
en militaire bondgenoot. „Zuid-Afrika is
niet bereid zich als voetveeg te laten be
handelen. Het zal zich politiek distantië
ren van het spanningsveld tussen oost en
west, om te voorkomen dat het betrokken
raakt in toekomstige conflicten”, aldus
Botha.
Botha verwacht dat een multiraciale
regering in Rhodesië toch geen internatio
nale erkenning zal krijgen, ook niet bij
een overtuigende verkiezingsuitslag. Hij
houdt er rekening mee dat ook Namibië,
evenals Rhodesië, uiteindelijk zijn „eigen
weg” zal gaan. Namibië zou liever een
internationaal isolement riskeren, dan
zich nog langer te verlaten op de vredesin
spanningen van de „wankelmoedige wes-
LONDEN (Reuter/AFP/DPA). De
Britse krant The Times, die sinds novem
ber niet meer verschijnt, gaat een week
blad uitgeven in landen buiten Engeland.
Dit heeft de directie gisteren meegedeeld.
De produktie van The Times zelf is in het
najaar stopgezet, omdat geen overeen
stemming kon worden bereikt met de vak
bonden over de invoering van nieuwe
druktechnieken.
Het weekblad zal in een ander land
worden gedrukt en niet worden verkocht
in Engeland. De namen worden genoemd
van West-Duitsland en Frankrijk. The Ti
mes werd door ongeveer 30.000 mensen in
het buitenland gelezen. Hoewel de directie
geen nadere gegevens verstrekt, krijgt het
weekblad waarschijnlijk zestien pagina’s
en de eerste editie zal nog voor de algeme
ne verkiezingen in Engeland op 3 mei
verschijnen.
iste-
een
een
2 lid
>ank
een
srse-
ank,
’een
om-
•tuig
MADRID (AFP). Bij een schietpartij
in de Spaanse hoofdstad Madrid is giste
ren een van de leiders van de Grapo, een
linksextremistische groep, om het leven
gekomen. De man, Codex, werd be
schouwd als het brein achter Grapo-aan-
slagen op politiemannen in Madrid en
Barcelona. Hij was een van de meest
gezochte mannen in Spanje. Codex werd
doodgeschoten door politie-agenten die
hem wilden arresteren.
len,
slo-
juni
tro-
niet
iag-
eeft
gen
age-
and
n in
ler-
lien
1 in
de
in
ner
ver
3in-
bij
Hen
nds
nu
niet
and
af-
leb-
niet
iter
T.
lore-
cent
ordt
gere
jden
em
itter
Jond
het
van
SALISBURY. Franse en Belgische
waarnemers bij de verkiezingen in Rhode
sië hebben gezegd dat zij hun regeringen
zullen adviseren de komende zwarte
meerderheidsregering in Rhodesië te er
kennen en de economische sancties tegen
het land op te heffen. Volgens de waarne
mers verloopt alles bij de verkiezingen
„naar behoren”.
Een groep niet-officiële Amerikaanse
werknemers heeft gezegd dat „verkiezin
gen in de meeste ontwikkelingslanden
minder vrij zijn”. Men zei nergens noe-
menswaardige onregelmatigheden te zijn
tegengekomen.
Gistermiddag was volgens verkiezings-
functionarissen in Rhodesië 57,1 procent
van de kiesgerechtigden opgekomen om
een stem uit te brengen. Vandaag is de
laatste dag van de verkiezingen.
Een aantal strijders van de guerrilla-
organisatie Patriottisch Front moedigt
Rhodesiërs aan hun stem uit te brengen in
de verkiezingen, zo is gisteren in welinge
lichte kringen vernomen.
Rhodesische vliegtuigen hebben giste
ren doelen in het zuiden van Mozambique
bestookt, zo is door het militaire opperbe
vel meegedeeld. Het zou gaan om bases
van guerrillas in de Mozambiquaanse pro
vincie Gaza. Alle vliegtuigen zijn behou
den in Rhodesië teruggekeerd. Of de aan
vallen slachtoffers hebben geëist is niet
bekend.
terse landen”. Tegen die achtergrond ziet
Botha het perspectief van een Zuidafri
kaanse statenbond, met in totaal zo’n 30
miljoen inwoners.
Dit verbond van „paria-staten” (Zuid-
Afrika, Rhodesië, Namibië) zou dan vol
gens de beleidsmakers op het ministerie
van Buitenlandse Zaken in Pretoria kun
nen fungeren als een onafhankelijk, eco
nomisch en militair machtsblok.
Dit idee van een multiraciale, multi-
ideologische statenbond is niet nieuw.
Maar pas in de nu groeiende omstandig
heden, zo meent Pretoria, wordt het ook
een realistisch alternatief. Het westen laat
zich tegenwoordig nog slechts leiden door
zuiver opportunisme, zo verklaarde een
prominent lid van de Nasionale Partij, de
regeringspartij, „Het westen meent dat
vrede in zuidelijk Afrika slechts bereikt
kan worden als men de terreurgroepen als
het Patriottisch Front en SWAPO, die
zowel door de blanken als door een meer
derheid van de zwarten worden afgewe
zen, betrekt bij de regering”, zo zei hij.
pen
sen-
iing
Eu-
be-
ioei,
rale
rge-
be-
e te
Ifde
op
Vol-
ndi-
van
Bij het voorgestelde bondgenootschap
zouden zich ook de zwarte buurlanden,
Swaziland, Botswana en Lesotho, en de
onafhankelijk geworden thuislanden als
Transkei en Bophutatswana kunnen aan
sluiten. Bij een gecoördineerd econo
misch beleid zou dit blok een van de
Waldheim waarschuwde hiervoor in een
lijvig rapport over de situatie in het ge
bied. Hij wees erop dat niet alleen een
nieuwe ramp voor Libanon zou kunnen
ontstaan, maar dat de toestand in het hele
Midden-Oosten er slechter door zou
worden.
Hij veroordeelde verder de acties van de
christelijke milities onder leiding van ma
joor Haddad tegen de VN-macht. Ook
leverde hij kritiek op Israel wegens de
steun die dit land verleent aan Haddad.
De Israëlische minister van Defensie,
Weizman, heeft deze steun verdedigd door
te zeggen dat beide partijen een gemeen
schappelijk belang hebben, namelijk de
verdediging tegen de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO.
De Israëlische radio heeft gistermiddag
gemeld dat de christelijke milities de om
singeling van het VN-hoofdkwartier heb
ben opgeheven. Majoor Haddad zou hier
toe hebben bevolen om een gebaar van
goede wil te maken en de spanning te
verminderen.
Volgens een dagblad in Libanon, Al
Nahar, heeft Haddad een reeks dreige-
KAPALA (UPI). Kenia heeft gisteren
voor het eerst te kennen gegeven dat de
gevluchte topfunctionarissen van het regi
me van president Idi Amin aan Oeganda
uitgeleverd zullen worden om daar te
recht te staan.
Volgens de Keniase minister van Justi
tie, Charles Njonjo, zijn „die Oegandezen
die Amin steunden en nu naar Kenia zijn
gekomen na diens val, voorrvluchtigen en
geen vluchtelingen”. Het officiële persbu
reau deelde namens Njonjo mee dat „zij
daarom teruggestuurd moeten worden”.
Het is een duidelijke aanwijzing dat
Kenia van plan is een groot deel van
Amins topfunctionarissen, met als
belangrijkste Amins voormalige mede
werker Astles, terug te gaan sturen. On
der hen bevinden zich ook veel ministers,
legerofficieren, militaire gouverneurs en
topambtenaren. Zij waren in de afgelopen
periode met volgeladen Mercedessen,
trucks en andere voertuigen gevlucht.
Minister Njonjo heeft voorts meege
deeld dat Kenia de ontwikkelingen nauw
lettend volgt. Hij gaf aan dat Kenia de
Oegandese overgangsregering zal erken
nen „wanneer de nieuwe leiders de rust in
hun land hebben weten te herstellen”.
De Tanzaniaanse strijdmacht en Oegan
dese ballingen waren gisteren tot op 23
kilometer van de stad Jinja genaderd.
Volgens vluchtelingen scheidt een nie
mandsland van zes tot acht kilometer
breed de twee partijen. Jinja is nog in
handen van troepen van Amin.
sche partij. Het persbureau Ansa
kreeg een anoniem telefoontje dat de
„Gewapende Knokploegen voor Com
munisme” verantwoordklijk waren.
In Milaan plaatsten onbekenden
bommen voor de kantoren van de Bob
Kennedy-afdeling van het christen-de-
mocratische partijbureau. In beide ge
vallen was de schade licht.
In Marghera, bij Venetië, probeer
den extremisten brand te stichten in
een gebouw van het Artigianato, maar
de brandweer was er snel bij.
ESU
ROME (AP). In Italië hebben giste
ren ongeveer drie miljoen ambtenaren,
van brandweerlieden tot onderwijzers,
voor 24 uur het werk neergelegd bij
een landelijke staking over een geschil
over arbeidscontracten.
De ambtenaren zeggen dat de wetge
ving die de arbeidsovereenkomsten
over de periode 1976-’78 moet regelen,
nog steeds niet ten uitvoer is gebracht.
De ambtenarenbonden proberen ook
te bereiken dat aan hun leden elke drie
maanden prijscompensaties wordt uit
gekeerd, zoals dat nu in het br^rüfsle-
ven gebeurt, in plaats van elke zes
maanden.
HARRISBURG-BONN (AP/UPI/Reu-
ter). De temperatuur in de defecte kern
centrale bij het Amerikaanse Harrisburg
is voor het eerst sinds het ongeval op 28
maart begon gedaald tot onder het kook
punt. Donderdag was de temperatuur nog
113 graden Celsius, gisteren was deze 83
graden.
Een woordvoerder van de Amerikaanse
commissie voor toezicht op de kernener
gie (NRC) die dit meedeelde, zei echter dat
de daling nog niet voldoende was en dat
men het water in het koelsysteem goed in
de gaten houdt om te voorkomen dat de
temperatuur opnieuw oploopt.
Gebleken is dat de laatste dagen minder
van het radioactieve jodium-131 uit de
centrale is gelekt, maar de lekken zijn nog
steeds niet gevonden. De NRC-woord-
voerder sprak van hoeveelheden die niet
gevaarlijk zijn voor de gezondheid.
Uit een kerncentrale bij Maine in de
Verenigde Staten, die op 13 maart op last
van de NRC moest sluiten vanwege het
gevaar van beschadigingen bij een aard
beving, blijkt radioactief water te zijn
gelekt. Dit gebeurde op het moment dat de
reactor buitenwerking werd gesteld. In
totaal zou zestienduizend liter radioactief
koelwater zijn weggelopen doordat een
pakking het begaf. Het meeste water is
opgevangen, maar niet kon worden voor
komen dat radioactieve dampen „lichte
lijk boven het toegestane peil” in de at
mosfeer terecht kwamen, aldus een
woordvoerder van de NRC.
De regering in Bonn heeft gezegd dat
men niet van plan is met Oost-Duitsland
van gedachten te wisselen over de plan
nen van de Bondsrepubliek om nabij de
grens met dit land, in Gorleben, een op
slagplaats voor kernafval in te richten.
„De opslagplaats is niet gevaarlijk en bo
vendien zou ook Oost-Duitsland dergelij
ke plannen hebben nabij de grens,” zo
werd meegedeeld.
PARIJS (UPI). De voorlopige rege
ring van de Afrikaanse republiek Tsjaad
heeft de burgers opgeroepen zich te mobi
liseren en de wapens op te nemen om de
Libische invasietroepen terug te slaan, zo
werd gisteren in Franse persberichten
gezegd.
Hierin staat verder dat Libische troe
pen, die het afgelopen jaar de omstreden
75 kilometer brede „Aoezoestrook” bezet
hielden, nu vijfhonderd kilometer diep in
Tsjaad zijn doorgedrongen. In de afgelo
pen dagen zouden verscheidene garnizoe
nen in het noorden van het land door
Libiërs zijn aangevallen.
De staatsraad van Tsjaad, een voorlopi
ge regering die werd gevormd na een
korte burgeroorlog in februari, hekelde in
een verklaring „de misdadige uitbreiding
van Libië, zijn opzettelijke agressie en
komplotten”.
Deze foto is genomen direct na de verovering van de industriewijk in de Oegandese hoofd
stad Kampala door de opstandelingen die er nu een nieuw bewind hebben gevestigd. Als ge
volg van de zware strijd waren er hevige branden uitgebroken die nauwelijks te blussen
waren.
De vrijspraak van vier beklaagden is
ook in Polen met onbegrip en verontwaar
diging ontvangen. De kranten in War
schau meldden de vrijspraak en het tu
mult in de rechtszaal dat hierop volgende
op de voorpagina. Donderdag is op de
Poolse televisie gezegd dat de uitspraak
niets met gerechtigheid te maken heeft en
beledigend is voor de nagedachtenis aan
de doden.
De CSU-afgevaardige in het Westduitse
parlement Spranger heeft kritiek gele
verd op de jongeren die in de Düsseldor-
fer rechtszaal tegen de vrijspraak van de
vier ex-SS’ers hadden geprotesteerd.
Spranger zegt dat „zij zich als Volksfront-
agitatoren hebben gedragen, omdat zij
samen met de communistische Duitse ar
beidersjeugd in Düsseldorf hebben gede
monstreerd”.
Een Frans persbureau is gisteren opge
beld door een onbekende die zei dat de
bomaanslag die gisterochtend is gepleegd
op het kantoor van een uiterst rechtse
politieke beweging in Parijs, het werk is
van een joodse militante organisatie. De
actie zou zijn bedoeld als waarschuwing
aan nazi- en neo-nazibewegingen om geen
„Hitleriaanse propaganda” te ver
spreiden.
menten geuit tegen de VN-macht in Zuid-
Libanon. Zo zou hij hebben gedreigd de
opperbevelhebber van het Libanese leger
te doden, een guerrilla te beginnen tegen
het Libanese leger en tegen de Unifil-
stellingen waar Libanese soldaten zijn on
dergebracht. De dreigementen stonden
volgens het dagblad in een verklaring die
vorige week zaterdag op het hoofdkwar
tier van het VN-leger in Nakoer werd
afgegeven.
Een woordvoerder van de Verenigde
Naties heeft bekendgemaakt dat, sinds
het VN-leger in Zuid-Libanon werd gesta
tioneerd, in totaal 24 man van de troepen
macht zijn omgekomen. Volgens officiële
cijfers zijn vijf man omgekomen door
landmijnen, vijf bij oefeningen, vier bij
verkeersongelukken en de bijna alle
overigen door verschillende ongevallen.
Drie VN-soldaten kwamen om bij beschie
tingen.
Syrië heeft bekendgemaakt dat de twin
tigduizend Syrische soldaten in het noord
en van Libanon voorlopig zullen blijven in
verband met het uitroepen van een onaf
hankelijk Zuid-Libanon door majoor
Haddad.
W
1
•x /S
