Paus pleit voor
strengere tucht
Dissident moet
boete betalen
Doodvonnissen
Olie niet meer
in Benin
struikelblok
bij UNCTAD V
Europa komt naar Griekenland
Finland heeft
nieuw kabinet
Weer aanslag
in Spanje
Spenkelink ter
dood gebracht
Radioactief gas
vrij bij reactor
in Beieren
Wapens gestolen
uit NAVO-depot
Vroegere nazi
lijsttrekker in
EG-verkiezingen
Standpunten in Beersjeba ver uiteen
Waarschuwing tegen
erkenning Rhodesië
car
.9
f achtergrond
Op katholieke universiteit
Gevolgen niet te overzien
„Soldaten uit
Sovjet-Unie en
Cuba in Cambodja”
J
2
3
ZATERDAG
BINNEN- EN BUITENLAND
2 6
M E I
19 7 9
nens
(Van onze redactie buitenland)
BEERSJEBA. De Ameri
kaanse minister van Buiten
landse Zaken Cyrus Vance
heeft gisteren bij de onderhan-
delingen in Beersjeba tussen
Egypte en Israel over Pales
tijns zelfbestuur de „legitieme
rechten van de Palestijnen”
onderstreept, zowel voor de
Palestijnen op de westelijke
Jordaanoever en in de Gaza-
strook als voor Palestijnen in
andere gebieden.
eleii
frika
ricia
igels
•zoek-
ir de
egels.
iibal
0
rechten Palestijnen
ri- VANCE
i
I
n Ko-
m de
in de
j heb-
nder-
na le-
amse
meer
.vaar-
espij-
■ir Bij een overdracht van El Arisj aan Egypte
laaiden de emoties gisteren hoog op. Israëli
sche soldaten hadden handen vol werk om
Egyptenaren in het woestijnstadje in bedwang
te houden.
De Griekse aansluiting komt na drie
jaar van onderhandelen. Het vroeg om
dat lidmaatschap op 12 juni 1975. Op 27
juli van het jaar daarop begonnen de
officiële onderhandelingen en die wer
den op 3 april van dit jaar afgesloten.
Daadwerkelijk wordt Griekenland pas
lid op 1 januari 1981, omdat het maan
dag te tekenen toetredingsverdrag eerst
nog door de tien parlementen goedge
keurd moet worden. Op die datum zal
het Nederland in de voorzittersstoel van
de EG vinden.
MANILLA (ANP/Reuter). De ontwik
kelingslanden in de UNCTAD-conferen-
tie in Manilla) zijn het in Manilla eens
geworden niet te praten over de olieprij
zen. Hierdoor kunnen de vastgelopen be
sprekingen worden hervat. Enkele Latijn-
samerikaanse landen onder leiding van
Costa Rica besloten om niet langer de
voortgang van de conferentie in de weg te
staan door de olieprijzen buiten het geheel
van UNCTAD V te behandelen, zo zei de
afgevaardigde van Costa Rica, Altmann.
De OAPEC, de Organisatie van Arabi
sche Olie Exporterende Landen, heeft gis
teren in Manilla op de wereldhandelscon
ferentie gewaarschuwd niet langer het
huidige systeem van vervoer van vracht,
en vooral van olie, over zee te accpeteren.
De OAPEC is wellicht gedwongen eenzij
dig maatregelen te nemen, tenzij er op
internationaal niveau overeenstemming
wordt bereikt, zodat de Arabische olielan
den eigen exportprodukten met eigen
schepen kunnen vervoeren.
Nigeria verhoogt de olieprijs die haast
gelijk is aan die van Algerije, aldus meld
de gisteren het vakblad Petroleum Intelli
gence.
Nigeria zou de prijs met 2,40 a 2,45
dollar (ruim 4,80) per vat (159 liter) ver
hogen.
verplichtingen. Voor een klein aantal
„gevoelige” landbouwprodukten geldt
zelfs een overgangsperiode van zeven
jaar. Ook pas na zeven jaar zal een
volledig vrij verkeer voor Griekse werk
nemers in de EG gelden.
Griekenland is, vergeleken met de EG,
een arm land. Het bruto binnenlands
produkt lag er in 1975 op 2306 dollar per
inwoner, iets minder dan de helft van
het gemiddelde in de EG (5195 dollar per
inwoner), maar de economische groei
voet ligt er hoger. Die bedroeg 6,1 pro
cent tussen 1965 en 1975 tegen slechts 3,5
procent voor de Negen. Tot in 1982
wordt een jaarlijkse Griekse economi
sche groei met 6 pet voorzien. Het werk
loosheidscijfer (vier procent) ligt boven
dien onder het EG-gemiddelde.
rendum had moeten worden gehouden
met vooraf grondige en democratische
informatie door voor- en tegenstanders.
Een algemeen probleem dat de Griek
se aansluiting aankleeft is dat er door de
aantrekkelijke grote, maar verwende
markt van 250 miljoen Europeanen ho
gere consumptie-eisen zullen worden ge
steld aan Griekse produkten, ook indu-
strieprodukten (waaronder de textiel-
produkten de eerste plaats innemen).
Het gaat niet alleen om de kwaliteit van
het produkt zelf, maar ook om de afwer
king, selectie, verpakking ervan. Twee
vragen komen op: zal Griekenland zijn
produkten kunnen opvijzelen in de vaart
der Westeuropese produkten? En: is er
geen gevaar dat, in het kader van de
importliberalisatie, Westeuropese pro
dukten op de Griekse markt de Griekse
gaan vervangen?
Europa komt naar Griekenland, waar
een hele generatie speciaal opgeleide
bekwame ambtenaren en jonge minis
ters, de zogenaamde „golden boys”,
staan te popelen om te bewijzen dat
Griekenland Europees is, wat ze trou
wens in de onderhandelingsfase hebben
doen blijken. Maar er komt ook wel een
klein stukje Byzantium in Europa.
De nieuwe premier is Mauno Koivisto,
gouverneur van de bank van Finland.
Verwacht wordt dat hij zijn kabinet dat
zeventien leden heeft zaterdag aan presi
dent Kekkonen zal voorstellen.
Tot het kabinet behoren zes ministers
van de Centrumpartij, vijf met inbegrip
van premier Koivisto zijn sociaal-demo-
kraten, er zijn drie communisten bij plus
twee ministers van de Zweedse Volkspar
tij en een deskundige die aan geen partij is
verbonden.
BONN (AFP/DPA). Het Westduitse
weekblad Stern schrijft deze week dat de
lijsttrekker Hans Jahn, voor de Christen-
Democratische Unie (CDU) in de deel
staat Nedersaksen voor de Europese ver
kiezingen, onder Hitler een fel antisemi
tisch werk heeft gepubliceerd en sinds
1944 werkte aan politieke vorming van
militairen.
Jahn verweerde zich door te stellen dat
het nazi-regime zijn geschriften had ver
draaid, maar stelde later dat hij heeft
gebroken met de politieke ideologie van
het nazi-regime na de instorting hiervan.
„Ik erken de dwalingen en fouten van
mijn verleden”, aldus de politicus.
De Westduitse milieubeweging Die Grü-
nen, die kandidaten heeft gesteld voor de
Europese verkiezingen, heeft bezwaar ge
maakt bij het Westduitse constitutionele
hof in Frankfort tegen de vijf-procent
kiesdrempel in de Bondsrepubliek. Deze
moet voorkomen dat splinterpartijen in
de parlementen van de deelstaten of de
Bondsdag komen, maar volgens de mi
lieubewegingen mag deze drempel niet
gelden voor de Europese verkiezingen.
n de
i de
'aar-
ging
uit
>rale
haar
door
eiste
van
j ge-
jmeeri
heeft
■ecties
oogde
mens,
rnnigt
e een-
t hou-
speler
'Ieder
orzien
minis-
st dat
>mend
naar
is pre-
„Phi-
tegen
ateert
Ieder-
Shell
Zuid-
bewa-
ierne-
bargo
ABN
e is of
ideren
sresul-
ran de
J- van
■t door
en be-
?h be
lt van
niet
dat
end-
laat-
?ids-
itge-
vol-
ken-
;ani-
?nde
laar
kne-
■kin-
dui-
PTT
els al
it zei
Croes
-Cori-
>stze-
ende.
»n.
apjes
rmen
ering
mder
koeld
jvrie-
ik of
;oe is
t toe-
i een
koks-
ver-
>f na-
s, pa-
tos-
Overigens is niet iedereen in Grieken
land zo enthousiast over de komende
aansluiting. De socialistische Pasok en
de communistische (Moskou georiën
teerde) partij zijn tegenstanders en zien
de EG als een soort camouflage van de
NAVO. Bij de laatste verkiezingen be
streken zij 37 procent van het electoraat.
Enkele kleinere oppositiepartijen zijn
voor, maar ook deze klagen dat de voor
lichting over de naderende aansluiting
onvoldoende is gebleven. Centrumleider
Zigdis stelt, net als de socialistenleider
Andreas Papandreou, dat er een refe-
oger
leeft
rvan
>r de
ver
in te
part-
MANILLA (AP). Volgens een be
kendmaking van de afgezette regering
van Pol Pot gisteren in de Filippijnse
hoofdstad ManiUa, hebben zich bij de
Vietnamese troepen die Cambodja zijn
binnengevaUen duizenden militairen uit
de Sovjet-Unie en Cuba gevoegd.
Moskou en Havanna zouden voorne
mens zijn „het hele gebied van Azië en
StiUe Oceaan binnen te vaUen”, aldus
mevrouw Jeng Tiriet, echtgenote van de
plaatsvervangende oud-premier Jeng Sa-
ry die onder Pol Pot minister van Sociale
Zaken is geweest.
In een vraaggesprek met de pers doelde
zij mee, dat er in de eerste twee maanden
van de strijd in haar land haast honderd
gesneuvelde militairen uit de Sovjet-Unie
en Cuba zijn gevonden en dat er veertig
militairen uit die landen krijgsgevangen
zijn gemaakt.
Pius de Twaalfde gepu
bliceerd.
In de nieuwe constitu
tie wordt er de nadruk
op gelegd dat iedere do
cent die naar de mening
van zijn superieuren een
afwijkende mening ver
kondigt, in elk geval de
gelegenheid moet krij
gen zijn stellingen te ver
dedigen. Volgens Vati
caanse deskundigen zijn
deze nogal soepele op
stelling en diverse ande
re „vernieuwingen” een
uitvloeisel van de libera
liserende tendensen die
op het tweede Vaticaan
se concilie duidelijk naar
voren zijn gekomen. In
Vaticaanstad meent men
dat het document herin
nert aan de denkbeelden
van de 12de eeuwse theo
loog Anselmus, die de
leer ontvouwde, dat het
geloof een eerste vereiste
voor kennis is.
De bepalingen van de
constitutie worden in de
hefst van het volgend
jaar van kracht. Het do
cument komt in de
plaats van een soortge
lijk stuk over de semina
ries en hét hoger onder
wijs, in 1931 door paus
verlopen, is volgens Nkomo „opzettelijk
oneerlijk”.
Dat rapport is gisteren ook afgewezen
door dominee Sithole die wel aan de ver
kiezingen van vorige maand heeft deelge
nomen, maar daarin een verpletterende
nederlaag leed. Sithole’s ZANU noemde
de verkiezing „politiek bedrog”.
Nkomo zei nog dat de Libische presi
dent Kahdaffi instructeurs heeft ge
stuurd, die nu behulpzaam zijn bij de
opleiding van troepen van het Patriottisch
Front in Zambia. Sommige guerrilastrij-
ders die in Cuba een militaire opleiding
hebben gevolgd, werken nu ook als in
structeurs, maar er zijn geen Cubanen bij
de gevechtstroepen van het Patriottisch
Front, aldus Nkomo.
Katholiek
De titel
document
„Sapientia
SEVILLA (AFP). In de Spaanse stad
Sevilla is gisteren een inspecteur van poli
tie bij een schietpartij met leden van de
verzetsbeweging GRAPO gesneuveld, zo
is van gezaghebbende zijde in Sevilla ver
nomen. Bij het vuurgevecht kwam ook
een man om het leven, die volgens de
politie vermoedelijk deel uitmaakte van
de GRAPO.
In een telefonische boodschap aan een
krant heeft de Baskische afscheidingsbe
weging ETA de verantwoordelijkheid op
geëist voor de aanslag van gistermorgen
in Madrid, waarbij drie hoge officieren en
een soldaat-chauffeur omkwamen. De da
ders ontkwamen.
NAIROBI (UPI/AFP). „Erkenning van het bewind van premier Moezore-
wa en eenzijdige opheffing van de sancties tegen Rhodesië kunnen geen eind
maken aan de oorlog in dit land en zullen een situatie doen ontstaan waarvan
de gevolgen niet zijn te overzien.”
MÜNCHEN (DPA). Uit de oudste
proefreactor van West-Duitsland, die zich
bevindt in het instituut voor wetenschap
pelijk onderzoek Garching bij München,
zijn gisteren een uur lang radioactieve
gassen ontsnapt.
Het Beierse ministerie voor Milieuzaken
liet onmiddellijk weten dat er buiten het
terrein van de reactor geen noemenswaar-
dige verhoogde radioactiviteit te constate
ren viel.
Dertien dagen geleden brak een brand
uit in de afdeling natuurkunde van het
instituut. Met man en macht wist men
toen te voorkomen dat de reactor schade
opliep.
In Stuttgart is gisteren bekendgemaakt
dat de pas twee maanden geleden bij
wijze van proef in werking gestelde kern
reactor Philippsburg Eins bij Karlsruhe
in de Westduitse deelstaat Baden-Würt
temberg volgend jaar voor een periode
van veertien maanden buiten werking
moet worden gesteld en moet worden ge
repareerd, waarmee een bedrag van ruim
54 miljoen gulden gemoeid is.
Woordvoerders van het bedrijf dat de
reactor exploiteert, zeiden dat diverse lei
dingen vervangen moeten worden omdat
men materiaalmoeheid vreest.
OSLO (AFP). Het Noorse blad „Ver-
dens Gang” meldt dat de Noorse politie
vier Duits sprekende mannen heeft gear
resteerd, die ervan worden verdacht een
hoeveelheid wapens te hebben gestolen
uit een militaire opslagplaats van de
NAVO bij de grens tussen Noorwegen en
de Sovjet-Unie.
Het viertal wordt er van verdacht te
sympathiseren met de doelstellingen van
de Baader-Meinhofgroep en zou honder
den kilo’s ontplofbaar materieel, 20.000
patronen een een aantal geweren en gra
naten gestolen hebben uit de twee opslag
plaatsen van het Fort Banak in de Noorse
provincie Finmark die aan de Sovjet-Unie
grenst.
(Van onze redactie buitenland)
ATHENE. Als een Griek naar
een van de landen van de EG reist
zegt hij nog altijd „Ik ga naar Euro
pa”. Maar maandag komen negen
delegaties van de EG, waaronder
zes regeringsleiders, naar Athene
om er het verdrag van Griekenlands
aansluiting bij die organisatie te on
dertekenen. „Europa komt terug
naar Griekenland”, riep president
Tsatsos al in zijn nieuwjaarsbood
schap van dit jaar, en de voormalige
oppositieleider Mavros ging nog een
stap verder door in alle ernst te
pleiten voor invoering van het
Grieks als enige taal in de EG....
1
jl
Hierin wordt verschil
lende malen trouw aan
de geopenbaarde waar
heid en het leerambt
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. De dertigjarige
Amerikaan van Nederlandse afkomst
John Spenkelink is vanmiddag om kwart
over vier terechtgesteld op de elektrische
stoel. Dit was precies vier minuten nadat
het Amerikaanse hooggerechtshof de
laatste juridische belemmeringen voor
het vonnis uit de weg ruimde.
Voor de staatsgevangenis in Starke, in
Florida, waar de man ter dood werd ge
bracht, demonstreerden ruim honderd
Amerikanen tegen de doodstraf.
Griekenland heeft al zeer lang nauwe
banden met de Gemeenschap. Het was
het eerste land dat een associatie-ak-
koord met de EG sloot (1 november
1961). Niet veel later associeerde de EG
zich ook met Turkije en daarna volgden
nog vele associatie-overeenkomsten.
Maar slechts die met Griekenland en
Turkije openden van meet af aan de
mogelijkheid tot een later lidmaatschap.
De toetreding van Griekenland zal
132.000 vierkante km aan het grondge
bied van de EG toevoegen en de EG-
bevolking zal er met 9,2 miljoen mensen
door groeien. Die ruim 9 miljoen Grie
ken zullen door 24 afgevaardigden in het
Europees parlement vertegenwoordigd
worden. In de Europese Commissie, het
„dagelijks bestuur” van de EG, wordt
een zetel voor een Griek gereserveerd,
waardoor de commissie uitgebreid
wordt tot 14 leden. Ook het Europese
Hof van Justitie wordt uitgebreid met
een Griekse rechter. Voorts wordt de
Europese ministerraad uitgebreid tot
tien leden.
Ook als Griekenland op 1 januari 1981
daadwerkelijk lid van de Gemeenschap
zal zijn, zal het ’t Europese spel nog niet
op alle terreinen volledig meespelen. Het
land heeft namelijk een algemene vijfja
rige „overgangsperiode” gekregen om
zich aan te passen aan alle Europese
Zo luidt de waarschuwing die de Orga
nisatie van Afrikaanse Eenheid (OAE)
vandaag heeft gestuurd aan de regeringen
van de Verenigde Staten en Engeland. Al
geruime tijd gaan geruchten dat beide
landen overwegen het nieuwe bewind van
Rhodesië te erkennen, maar de Afrikaan
se organisatie stelt dat er geen sprake is
geweest van vrije verkiezingen en dat de
nieuwe grondwet de macht over de rech
terlijke macht, het leger en de politie in
blanke handen laat. De organisatie blijft
aandringen op een „internationaal aan
vaardbare oplossing”.
Nkomo, een van de leiders van het Pa
triottisch Front, heeft gisteren gezegd dat
hij geen gesprek wil met de nieuwe Britse
regering. „Nu de Britse regering voorbe
reidingen treft voor een erkenning van de
regering Moezorewa is Engeland een vij
and van het volk van Zimbabwe gewor
den”, aldus Nkomo, die op doorreis in
Londen verbleef. Het rapport-Boyd, op
gesteld door een groep waarnemers na
mens de Conservatieve partij, die conclu-
detr'’“ dat de verkiezingen eerlijk zijn
geëist. Rectoren, profes
soren en andere docen
ten mogen alleen hun
werk doen met instem
ming van de paus. On
derwijssystemen en me
thoden die in strijd zijn
met het christelijk geloof
zijn niet geoorloofd. Als
docenten naar de me
ning van hun superieu
ren „van de rechte weg
zijn afgeweken”, moet
eerst worden gepoogd de
kwestie via intern
overleg te regelen. Lukt
dit niet, dan kan de bis-
schop of zelfs de paus
worden ingeschakeld.
VATICAANSTAD
(UPI). De tucht op
de ongeveer 125
rooms-katholieke uni-
versiteiten en facul
teiten op de wereld zal
strenger worden. Dit
blijkt uit een gisteren
in Vaticaanstad als
„apostolische consti
tutie” van paus Jo
hannes Paulus de
Tweede gepubliceerd
document van de Va
ticaanse Congregatie
voor het
Onderwijs,
van het
luidt:
Christiana” (Christe
lijke wijsheid).
„Wij geloven dat het Palestijnse volk het
recht voor zichzelf en zijn kinderen moet
hebben, met waardigheid en vrijheid en
mogelijkheden voor economische vervul
ling en politieke expressie te leven”, aldus
Vance.
Hij riep de partijen op, alle vijandige
uitingen na te laten. Vance betreurde de
afwezigheid van vertegenwoordigers van
Jordanië en de Palestijnen die evenals
tevoren, tot deelneming opgeroepen
werden.
Overigens bleken de standpunten van
Israel en Egypte sterk uiteen te lopen.
De Egyptische minister van Defensie
Kamal Hassan Ali, verklaarde dat de Pa
lestijnen een van God verkregen recht op
zelfbeschikking hebben. Hij eiste volledi
ge Israëlische terugtrekking uit veroverd
gebied, met inbegrip van het Arabische
Oost-Jeruzalem. De Egyptische bewinds
man wees op de scherpe verschillen die
Egypte en Israel scheiden inzake de vorm
van autonomie die aan de Palestijnen zou
moeten worden aangeboden. Hij eiste vol
ledige overdracht van het gezag van het
Israëlische militaire bewind aan de voor
gestelde zelfbesturende autoriteit. De Is
raëlische nederzettingen in veroverd Ara
bisch gebied zijn niet rechtsgeldig, aldus
Kamal Hassan Ali.
De Israëlische minister van Binnen
landse Zaken, dr Joseph Burg, zei in zijn
toespraak dat Israel vastbesloten is, niet
de vestiging van een Palestijnse staat op
de westelijke oever toe te laten, „omdat dit
een recept voor geweld en oorlog zou
zijn.”
Op 6 juni komen de delegaties van
Egypte en Israel in de Egyptische haven
stad Alexandrië opnieuw bijeen om over
de autonomie te spreken. Het gesprek
gisteren werd door de delegatieleiders
nuttig genoemd. Egypte en Israel onder
namen gisteren een concrete stap naar
vrede met de terugkeer van een deel van
de noordelijke Sinai naar Egypte. De in
woners van de „hoofdstad” van de Sinai,
El Arisj, gaven jubelend uiting aan hun
vreugde over de overdracht die bezegeld
werd met het hijsen van de Egyptische
vlag voor de eerste maal sedert 12 jaar
geleden de Sinai door Israel bezet werd.
Tevoren was de Israëlische vlag neerge
haald. Het overige deel van de Sinai zal in
etappes aan Egypte worden terugge
geven.
Vandaag zal president Sadat naar El
Arisj komen waar morgen de Israëlische
premier Menachem Begin en minister Cy
rus Vance verwacht worden. De drie zul
len op het jacht van de Egyptische presi
dent besprekingen voeren. Later op de
dag zullen zij per vliegtuig naar Beersjeba
gaan waar president Sadat en premier
Begin een gemeenschappelijke verklaring
zullen uitgeven.
President Sadat heeft overigens giste
ren gezegd dat hij de voormalige Sjah van
Iran in zijn land de status van politiek
vluchteling wil geven „omdat het werke
lijk zeer jammer is dat een man als de sjah
nog nergens asiel heeft gevonden”.
Pleidooi Vance voor
OOST-BERLIJN (DPA). De
Oostduitse dissident Havemann is
gisteren door een rechtbank in Oost-
Berlijn tot een geldboete van tiendui
zend mark (tienduizend gulden) ver
oordeeld wegens overtreding van de
viezenbepalingen. Havemann heeft
hoger beroep aangetekend. Hij wil
een openbaar proces met een advo
caat van eigen keus.
COTONOU (AP). Ruim honderd per
sonen van wie wordt aangenomen dat zij
hebben deelgenomen aan een invasie in
het Westafrikaanse land Benin in januari
1977 zijn bij verstek ter dood veroordeeld
door de rechtbank van Cotonou, de hoofd
stad van Benin.
Tot de veroordeelden behoort onder
meer Emile Zinsou, oud-president van het
land. Hij was al eerder bij verstek ter
dood veroordeeld wegens samenzwering
tegen de militaire gezaghebbers in
Cotonou.
HELSINKI (AP). Vier partijen in
Finland zijn het gisteren ruim twee maan
den na de verkiezingen eens geworden
over de vorming van een coalitieregering
die een meerderheid heeft in het parle
ment.
