Twijfel aan nut voorwaardelijke gevangenisstraf in zaak Otten
(if
stuif-stuif
Krante jongen
bleek dief
O
K
2U
Ff(
1,
I®
I
„Kinderen zijn net mussen, ze
pikken wat en fladderen weg”
I
I
E
:R
I
01
hd
s
i'
1
t
V.
Jongelui dringen
parkeergarage bij
de Raaks binnen
Vrouwen van geld
beroofd op markt
Uitspraak van Hof
schept verwarring
LT
KI
I
I
Leuk
Ontdekhoek
Verbaasd
Tienerstuif
Wachten
THE DUTCH SWIHG
COLLEGE BAHD
BATAVUS
ft
AL TIENDUIZEND BEZOEKERS BIJ STUIF-STUIF
pl
'<'4
9
DINSDAG
STAD
19 7 9
14 AUGUSTUS
8
4
9-
door Danielle Kraft
Me
PORTRETSTUDIO
reportage’s
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. „Eerlijk gezegd zit ik ermee in mijn maag. Nu het
Hof heeft gesteld dat Otten de resterende vijf maanden van zijn
vervangende dienstplicht niet heeft af te maken, heeft de voorwaarde
lijke straf geen enkele zin. Mijn eis van veertien weken was mede
AMSTERDAMSE
STADSSCHOUWBURG
Fa. E. de Graaff
gebaseerd op het niet af maken van de overblijvende vijf maanden.
MM Maar het Hof heeft mijn eis niet gevolgd, waardoor het nu nog niet
-TM duidelijk is wat andere tewerkgestelden, die weigeren de vervangende
.-■■■I dienstplicht vol te maken, boven het hoofd hangt”.
Cci^
I F-
■HH
Weigeraar in onzekerheid over
afmaken vervangende dienst
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(Vu. n
Scooteren met een lolly in de mond.
HAARLEM. Dienstweigeren is geen kattepis. Dat
ondervindt de 24-jarige Haarlemse dienstweigeraar Fred
Otten al vanaf het moment, dat hij het geweer erbij
neerlegde. Na eerst een poos de sfeer van het leven in
militaire dienst te hebben geproefd, kwam Fred al snel
tot de overtuiging, dat zijn taak elders lag. Zijn weerzin
tegen het gebruik van wapens deed hem besluiten dienst
te weigeren. Volgens de geijkte procedure verscheen hij
voor een commissie, waar hij zijn bezwaren kon toelich
ten. De commissie kwam tot de conclusie, dat de Haar
lemse jongeman voldoende gemotiveerd de stap had
genomen en ontsloeg hem van zijn militaire verplich
tingen.
Maar volgens de wet moeten dienstweigeraars zich in
het kader van vervangende dienstplicht op een andere
manier nuttig maken voor de samenleving. Door bemid
deling van de afdeling Tewerkstelling Erkende Gewe
tensbezwaarden (TEG) van het ministerie van sociale
zaken kreeg Fred Otten een baan bij het bureau Afgifte
Rijbewijzen van de provincie Noord-Holland.
Dat zinde hem echter geheel niet. Fred Otten wilde
Het hoofd van de afdeling TEG, de heer
W. Rehnsch, reageert hoogst verbaasd
over de verwarring rond de uitspraak van
het Amsterdamse Hof. Hoewel het Hof
reeds op 9 mei het vonnis heeft gewezen,
blijkt hij de uitspraak nog niet onder ogen
te hebben gehad. Hij vindt het daarom
moeilijk te reageren. Evenmin kan hij
zeggen of Fred Otten na het uitzitten van
de straf wel of niet wordt opgeroepen
voor het uitdienen van zijn vervangende
dienstplicht. „Er is bij ons over deze zaak
nog geen beleidsafweging geweest”, licht
hij toe.
Een opmerkelijke zaak, omdat de affai
re Otten een aantal principiële kanten
heeft, waarvan voor een niet onbelangrijk
deel het toekomstige beleid-van de afde
ling TEG afhangt. Niet voor niets heeft
Donderdagavond
16 augustus a.s. speelt
„Ik had het helemaal niet
verwacht” bracht de 10-
jarige Tinka Daudey be
duusd uit, nadat zij gis
termiddag als tiendui
zendste Stuif ster in de
Kennemer Sporthal in de
prijzen viel. Trots, maar
ook wel een tikkeltje ver
legen kreeg ze, hoog op de
rug van ezel Sarah in de
piste van het circus, tal
loze prijzen, waaronder
een reuze broodkrans met
lint. „Toen ik vanmorgen
met m ’n vriendin kwam
moest ik in het kassaka-
mertje komen. M’n vrien
din werd tienduizend en
eerste. Ik had niet ge
dacht dat ik zoveel
kreeg”, zo vertelde de
stralende Tinka.
Tienduizend kinderen in
zes Stuif-Stuif-dagen is
niet mis. Wim Honhof,
het brein achter het kin
derfeest, is dan ook dik
reden. „Het loopt als
een trein”, zo zei hij me.
„De kinderen zijn net
mussen, ze pikken wat en
fladderen dan weerweg”.
En te pikken valt er op de
Stuif genoeg. Kinderen
kunnen kiezen uit een
draaimolen, een enorm
doelbewust werken aan geweldloze weerbaarheid. Een
zaak, die hij niet kon dienen door het controleren en
afgeven van rijbewijzen. Bovendien was Fred van me
ning, dat de duur van de vervangende dienstplicht - 19
maanden - te lang was vergeleken met de normale
diensttijd van 14 maanden. Na 14 maanden van zijn
vervangende diensttijd te hebben volgemaakt, had Fred
Otten er tabak van. Hij zei dag-met-het-handje tegen het
bureau Afgifte Rijbewijzen en stapte naar de Vereniging
Dienstweigeraars om een bijdrage te leveren aan het
systeem van geweldloze weerbaarheid.
Maar dat was tegen de wet en dus vond Fred Otten op
zekere dag een dagvaarding in zijn bus, waarin stond dat
hij voor de rechter moest verschijnen. Daar zette hij
uitvoerig uiteen, wat zijn motieven waren om de 19
maanden durende tewerkstelling niet vol te maken. De
luchtkussen, een naai-,
verkleed-, schmink-, te
ken- en schilderboek, le
zen, dammen, brood en
pannekoeken bakken, po
ny rijden, een circus, een
theater, mini-scooters en
een Ontdekhoek, waar
kinderen spelenderwijs
iets van natuurweten
schappen aan de weet
kunnen komen.
De relativerende kijk op de zaak van de
procureur-generaal deelt Fred Otten niet.
Hij is al tijden in de weer om geweldloze
weerbaarhejd te bepleiten en zijn gang
langs de verschillende juridische instan
ties moet het gestelde doel een stukje
dichterbij brengen.
Procureur-generaal Josephus Jitta is
niet verbaasd over de laaste stap van Fred
Otten en verwacht door de uitspraak van
de Hoge Raad geen verandering van bete
kenis. Hij hecht trouwens bijzonder wei
nig belang aan de uitspraak van de Hoge
Raad, omdat „deze zaak juridisch gezien
kraak noch smaak heeft. Voor het open
baar ministerie heeft een uitspraak van de
Hoge Raad alleen maar zin, wanneer het
gaat over een principiële juridische kwes
tie en dat is hier niet het geval”, volgens
Josephus Jitta.
„Ik wil serieus proberen om voor de
militaire dienst een alternatief te vinden
in de vervangende dienst. Via de. vervan
gende dienst willen wij de mensen er
bewust van maken, dat ze op een geweld
loze manier aan de vrede kunnen werken.
Wij zijn best bereid ons land te verdedi
gen, maar niet met wapens. Helaas krij
gen we niet de gelegenheid, aan geweld
loosheid te werken.
Tijdens de vervangende dienst moeten
we meestal zinloze klusjes opknappen.
Daar voelen we niets voor en daarom
hebben we besloten op 26 september mas
saal het werk neer te leggen. Uiteindelijk
beschikken we slechts over één middel om
ons ideaal te bereiken en dat is te weige
ren, waartoe je verplicht wordt”, aldus
Fred Otten.
Hij is dan ook vast van plan tijdens zijn
verblijf in de cel opnieuw werk te gaan
weigeren. „Daar zullen ook wel nare ge
volgen van komen, maar dat kan er nog
wel bij. Ik wil aan de vrede werken. Voor
mezelf heb ik het gevoel, dat de vonnissen
mij gelijk hebben gegeven, maar de wet
moest wel worden toegepast. Daarom
vind ik het normaal dat ik in de gevange
nis moet”.
Na een hap van het zelfge
maakte broodje van een van
de kleine Stuif-bakkertjes te
hebben gekregen kon ik trou
wens constateren, dat dat
heerlijk smaakte. Naar meer
eigenlijk.
Een 20-jarige Haarlemse en een 32-jari-
ge Haarlemse zijn te pakken genomen
door een Engels sprekende vrouw, die
opereerde samen met een man. De Engel
se dame sprak eerst de 20-jarige Haar
lemse aan in een winkel aan de Grote
Houtstraat; even later bleek een schou
dertas met 825 gulden te zijn verdwenen.
Iets later speelde zich eenzelfde tafereel
tje af op straat. De 32-jarige Haarlems! is
een tas met 300 gulden kwijt. Een 36-jarige
vrouw uit Amstelveen werd van haar por
tefeuille met 450 gulden beroofd in een
warenhuis aan de Grote Houtstraat.
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Vermoedelijk jongelui
hebben het afgelopen weekeinde auto’s
opengebroken in de parkeergarage aan
de Raaks. Nadat ze over het hek waren
geklommen bleek het een koud kunstje
de garage binnen te dringen. Een raampje
van een van de loketten was niet afgeslo
ten en de sleutels van de garage lagen
voor het grijpen. De daders deden de deur
van de garage open en kregen de slag
boom omhoog. Zeer waarschijnlijk is het,
dat zij er met een auto vandoor zijn
gegaan, maar de eigenaar heeft nog geen
aangifte gedaan bij de politie. Verder
wordt er volgens de politie niets vermist.
Uit een sigarenmagazijn aan de Grote
Markt is voor 2000 gulden aan rookwaren
ontvreemd. Een school aan de Van Lim
burg Stirumstraat mist zes geluidsboxfen.
Men kwam binnen na de plastic dakkoe-
pel te hebben verwijderd. Uit een opslag
ruimte aan de Fonteinlaan zijn twee fiet
sen gestolen.
vinden", zegt organisator Bert
Nagel. „Het slaat enorm aan.
Je ziet ook overal van die
linke smoelen”
Ook het Stuiftheater trekt
K kt
HAARLEM
z ij I weg 5
326515
PETER
WITTEBROOD
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Zakkenrollers en win
keldieven hebben maandag flink huisge
houden in de binnenstad. Op de week
markt op de Grote Markt raakten vier
vrouwen hun portemonnee kwijt: een 39-
jarige Hoofddorpse mist 180 gulden, een
19-jarige Haarlemse 510 gulden, een 63-
jarige Haarlemse 50 gulden en een 72-
jarige Haarlemse 230 gulden. De porte
monnees werden ontvreemd uit draag- en
handtasjes.
met Don Lusher in de
Er zijn nog kaartenll
Kaartverkoop dagelijks aan de kassa tussen
10.00 en 15.00 uur. ƒ16,- en ƒ11,-
Tel. tussen 11.00 en 15.00 uur op no. 242311
RIJWIELEN - BROMFIETSEN
KONINGINNEWEG 44
Haarlem. Tel. 314275
Fred Otten reageert intussen tamelijk
nuchter op de uitspraak van het Hof.
Wegens de principiële kanten aan de zaak
heeft hij besloten tot in hoogste instantie
voor zijn recht te knokken en daarom is
hij in cassatie gegaan bij de Hoge Raad.
Wat de uitkomst hiervan ook moge zijn,
voor Fred Otten is daarmee de kous af.
„Ik heb mijn portie wel gehad”, zegt hij
veelbetekenend.
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Een 49-jarige bewoner
van de Glasblazerstraat die vond dat de
ochtendkrant wel wat erg luidruchtig be
zorgd werd en poolshoogte ging nemen,
trof maandag in zijn woning een 15-jarige
jongen aan, de krantebezorger. Deze kon
het huis binnengaan doordat de sleutel in
de voordeur was blijven zitten. De knaap
was bezig goederen in zijn krantetas te
proppen. Op het politiebureau verklaarde
hij al eerder woningen te zijn binnenge
drongen. De kranten van maandag zijn
door een andere jongen verder bezorgd.
deze afdeling, wat onder meer bleek tij
dens de behandeling van de zaak Otten
voor het Amsterdamse Hof, alles in het
werk gesteld om het vonnis van de recht
bank Haarlem ongedaan te maken. De
afdeling heeft doelbewust bij het ministe
rie van justitie aan de bel getrokken, om
dat zij met de opgelegde gevangenisstraf
van een maand geen genoegen nam.
Rehnsch is nog steeds die mening toege
daan. „Als een dienstweigeraar nog vijf
maanden van zijn vervangende dienst
plicht moet volmaken en als hij bij weige
ring daarvan wordt veroordeeld tot een
gevangenisstraf van twee weken, dan is
dat voor ons een onbevredigende zaak. In
de affaire Otten was de opgelegde straf
voor ons onvoldoende. De uitspraak van
het Hof ken ik echter niet. Daarom is het
moeilijk commentaar te geven”, aldus het
hoofd van de afdeling TEG.
Haarlemse rechtbank toonde in zijn vonnis begrip voor
de overwegingen die tot de stap van de dienstweigeraar
hadden geleid, maar was tevens van mening dat dienst
weigeraars niet bevoorrecht mogen worden. De Haar
lemmer kreeg vier weken onvoorwaardelijke gevange
nisstraf en klapte van blijdschap in zijn handen. In
vergelijkbare zaken was justitie in het verleden veel
strenger opgetreden.
De blijdschap van de Haarlemmer bleek voorbarig.
Mede op aandringen van de afdeling TEG ging de officier
van justitie in hoger beroep bij het Amsterdamse ge
rechtshof. Fred Otten werd door het hof veroordeeld tot
tien weken gevangenisstraf, waarvan. vier weken voor
waardelijk. Dit laatste is merkwaardig, omdat het hof
tevens van mening was dat met de opgelegde straf de
zaak Otten was afgedaan. Met andere woorden: Fred
Otten zou na het uitzitten van de gevangenisstraf niet
alsnog zijn vervangende dienstplicht hoeven af te maken.
Maar waarom dan toch een voorwaardelijke gevangenis
straf? Daarover handelt bijgaand verhaal.
JAN KUIJS
De procureur-generaal bij het Amster
damse Gerechtshof, mr. A. N. A. M. Jo
sephus Jitta, toont zich weinig gelukkig
met het vonnis van het Hof in de zaak
Otten. Hij wilde in hoger beroep testen of
de rechter bereid was een onvoorwaarde
lijke gevangenisstraf op te leggen, die in
redelijke verhouding stond tot de tijd
van vijf maanden, die Fred Otten in het
kader van de vervangende dienstplicht
nog moet volmaken.
Die verhouding was volgens Josephus
Jitta volledig zoek in het vonnis van de
Haarlemse rechtbank, die Otten tot vier
weken cel veroordeelde. „Meer een belo
ning” vond de procureur-generaal tijdens
de zitting van het Hof. Maar de uitspraak
in hoger beroep heeft hem niet veel wijzer
gemaakt. Hij is van mening, dat het Hof in
zijn vonnis een tussenweg heeft gekozen.
Het lijdend voorwerp in figuurlijke
zin in deze juridische kwestie, de 24-
jarige Haarlemse dienstweigeraar Fred
Otten, plaatst ook vraagtekens bij de uit
spraak van het Hof. „Het voorwaardelijk
gedeelte van de straf maakt de uitspraak
onduidelijk. Ik heb het gevoel, dat het Hof
de kool en de geit heeft willen sparen. Om
de afdeling TEG tevreden te stellen heeft
het Hof mij veroordeeld tot tien weken
gevangenis. Vermoedelijk uit begrip voor
mijn standpunt heeft het Hof van die tien
weken cel vier weken voorwaardelijk ge
geven. Bovendien staat in het vonnis, dat
ik mijn vervangende dienstplicht niet
hoef af te maken. Een onbegegrijpelijke
zaak. Het zal er wel op uitdraaien dat ik na
het uitzitten van mijn straf alsnog die vijf
maanden moet volmaken”.
Mr. Josephu. Jitta bevestigt, dat Fred
Otten wel eens gelijk kan hebben. Wat het
Hof beweert over wel of niet afmaken van
de vervangende dienstplicht, zo stelt hij, is
niet van invloed op de beleidsmaatregelen
van het ministerie van sociale zaken,
waartoe de afdeling TEG behoort. Maar
volgens de procureur-generaal houdt men
in het algemeen wel rekening met zo’n
uitspraak van het Hof. „En daarom denk
ik dat deze uitspraak problemen geeft. De
afdeling TEG zal zich nu moeten beraden
over het wel of niet oproepen van dienst
weigeraars na het uitzitten van hun straf.
Dat is een stuk beleid. Maar het voorwaar
delijk gedeelte in de straf van Otten
maakt het niet eenvoudig tot een eendui
dig beleid te komen”, deelt hij mee.
Gepriegel met lampjes en batteriien in de
Ontdekhoek.
De Tienerstuif in de tent naast
de Kennemer Sporthal is in
middels gestopt. Volgens een
woordvoerder van de ge
meentelijke Dienst Sport- en
Jeugdzaken was het ónmo
gelijk om door te gaan, de
medewerkers zagen het niet
meer zitten. Een paar jonge
ren vonden het namelijk nodig
de activiteiten te verzieken,
aldus de woordvoerder.
Voor het bakken van een
broodje brengen de kinderen
van de Stuif-Stuif veel geduld
op De meeste broodbakkert-
jes wachten een uur of zelfs
anderhalf uur op hun beurt
te:.
E
i
s
Oï
„Er zitten er gemiddeld zo’n
honderd te wachten”, zegt
bakker Jaap Uildriks, die met
nog vijf andere mensen -
„een gouden ploeg, zet dat
maar in je stuk" - de bakkerij
runt. „We geven ongeveer
vierhonderd slierten deeg van
één ons aan de kinderen,
waar ze wat mee kunnen
doen. De één maakt er een
vlecht van, de ander een bol".
In het dagelijks leven is Jaap
ambtenaar bij de gemeente
Haarlem, maar broodbakken
is zijn liefhebberij. „Ik vind het
leuk om met m’n handen én
om met kinderen te werken".
Twee vliegen in een klap der
halve.
Alhoewel de meeste kinderen
zeggen, dat ze „gewoon alles
leuk" vinden op de Stuif-Stuif,
zijn er activiteiten waar het
storm loopt. In de Ontdekhoek
bijvoorbeeld komen dagelijks
zo'n 400 kinderen. Als kleine
professortjes houden ze zich
bezig met lampjes, batterijt
jes, bruggen bouwen en hui
zen metselen. Vol overgave
probeert iedereen alles op ei
gen houtje in elkaar te zetten,
wat niet altijd lukt.
„Ik heb er geen zin meer in”,
verzucht de 7-jarige Danny
Golsten tijdens het gepriegel
met de lampjes. Een twee jaar
ouder jochie komt het hem
echter wel even uitleggen. „Ik
had niet gedacht dat zoveel
kinderen het zo leuk zouden
enorm veel bekijks. Daan
Vrolijk alias Truxini, die zowel
het theater als het circus or
ganiseert, vertelt tijdens het
gesprekje dat ik tussen de
bedrijven door met hem heb:
„Er komen ongeveer zeshon
derd kinderen bij het theater,
van klein tot groot. De clowns
vinden ze altijd erg goed en
de nummers met dieren. En
die talentenjachten zijn na
tuurlijk verdomd geinig. Dat is
vóór, dóór en met de kinde
ren. Ze goochelen, zingen,
playbacken en dansen veel”
Daan - voor veel kinderen
oom Daan of oom Trux - kon
digt steeds zelf de diverse
programma’s aan. „Het is el
ke dag weer een ander ver
haaltje, hè. Ach, ik heb veertig
jaar in het vak gezeten, wat
wil je?”.
Een paar kinderen hebben
gisteren een verslagje van het
Stuif-gebeuren gemaakt. Hier
volgen er twee:
„Ik vond een armband van
leer maken erg leuk, de draai
molen niet zo erg leuk, maar
op het luchtbed springen vind
ik weer wel leuk en paardrij
den op de pony 's vind ik weer
wel leuk. (Jeanet Rutte, 10
jaar).
„Ik ben een jongen van 10
jaar. Ik schrijf dit vanaf de
Stuif-Stuif. Je kan hier een
heleboel doen. Er is hier een
luchtkussen, een draaimolen
en miniscooters, maar daar
mag ik niet in. Je kan ook
knutselen, kleien, kleuren,
schilderen enz. enz. Je kan je
de hele dag hier vermaken
voor 1,25. Kom ook. Kinde
ren tot 13 jaar. (Rob Koek).
'1- tOr,
yy Tinka Daudey krijgt als tienduizendste bezoeker van de Stuif-Stuif onder meer een
broodkrans van Daan Vrolijk
De Haarlemse dienstweigeraar Fred Otten heeft de brui gegeven aan zijn vervangende dienst bij
het Bureau Rijbewijzen van de Provinciale Griffie van Noord-Holland. Fred wilde aan de vrede
werken. Resultaat: tien weken cel, waarvan vier weken voorwaardelijk.
'Tl
'V i
-
-V’-’A.&.A-i.W >.k-\<r r Sï
'i
