BERT BUS, RUIM DERTIG JAAR STRIPTEKENAAR
o
pi
>g
:r.
lan
„de Eer
erd. RuJ
'ding naa
Sb
rief
3V
BV
ief
ian
in
BV
tVtV
Mits geen bezwaar van Provincie en Ministerie van CRM
19 JANUARI
ZATERDAG
11
STAD
11
Gebruikers
Documentatie
1980
Overdonderd
het aan op het Midden-Heeren-
duin dat reeds in het bezit is van
N atuurmonumenten
Zoon
TON GERRITS
SANTPOORT. Vlakbij de plaats waar hij als kind de trottoirs
heeft volgeklad met tekeningen, exposeert de Santpoortse stripteke
naar Bert Bus. Hem is de eer te beurt gevallen als eerste kunstenaar
zijn werk ten toon te stellen in de expositieruimte van de openbare
bibliotheek aan het burgemeester Weertplantsoen in Santpoort. Ruim
dertig jaar houdt hij zich al bezig met schrijven en tekenen van
beeldverhalen. Hij wordt gerekend tot de belangrijkste science-
fictiontekenaars van Nederland. Bert Bus kan dan ook wedijveren
met buitenlandse beeldverhaalschrijvers.
Beleidsplan
(Van één onzer verslaggevers)
VELSEN. Mevrouw M. E.
barones van Tuyll van Seroosker
ken heeft met de Nederlandse
Vereniging tot behoud van Na
tuurmonumenten overeenstem
ming bereikt over de verkoop van
een haar toebehorend stuk duin-
terrein ter grootte van circa hon
derd hectare. Het gebied, bekend
als de Heerenduinen, strekt zich
uit ten zuiden van de bebouwing
van Velsen langs de Heerenduin-
weg. Het wordt aan de oostzijde
begrensd door het gebied Slinger-
duin van Staatsbosbeheer en de
gemeentelijke begraafplaats
Duinhof. Aan de zuidkant sluit
Uniek
i rustiek-
in bezit van Heerenduinen
riem. Te
Een stukje Zeewijk gezien over het westelijk deel van de Heerenduinen
Tel. 023
Via science-fiction kan ik mijn
fantasie de vrije loop laten
73 1 0323
)00.
3 toiletj
^vestignJ
Bizarre betonnen bouwsels staan als oorlogsmuseumstukken verscholen tussen het
geboomte van het oostelijk deel van de Midden-Heerenduinen.
onkamer
it vw er
irdhoutei
i. met
imers er
t v.w..
Katholieke Illustratie. Naast de praktijk-
scholing heeft hij zijn techniek ontwik
keld door middel van een studie aan de
academie voor Beeldende Kunst in Am-
sterdam en een avondcursus tekenen.
„Toen ik pas bij de tekenstudio werkte,
moest ik zo nu en dan invallen voor men
sen die ziek waren. Maar om te bewijzen
dat ik iets in mijn mars had, heb ik de
redaktie overdonderd met materiaal. In
1953 kreeg ik m’n eerste eigen strip”, zegt
tekenaar Bus. De avonturen van Olaf
Noord verschenen van zijn hand in de
periode 1953-1957 in het weekblad Sjors
van de Rebellenclub.
Science-fictionverhalen is zijn speciali
teit. Maar ook strips met een historisch
Tegelijk met Olaf Noord verscheen in
Sjors de strip Skokan, een prehistorisch
jongetje. Zijn voorliefde voor oude ge
schiedenis kwam tot uitdrukking in de
avonturen van Theban, een verhaal dat
zich afspeelde tegen de achtergrond van
de Griekse mythologie. Toen de formule
van de Sjors veranderde, verdween de
strip Theban en tekende hij een drietal op
zichzelf staande realistische verhalen: De
brug in het oerwoud, de gouden Kraag en
de slavenkoopman van Pompei. Daarna
verscheen weer een vervolgserie, Cliff
Rendall genaamd. De banneling van Nim-
morac, een verhaal dat deel uitmaakte
van deze serie, is verschenen in een illega
le druk. Bert Bus kan met moeite enige
trots onderdrukken. „Ik ben toch enigs
zins gevleid door een verboden uitgave.
Het betekent dat je iemand bent in de
wereld van de strip”.
Verder verscheen van zijn hand Mark
Twain en Huckleberry Finn in stripvorm.
Ook de oorspronkelijke Engelse serie „Ar
chie de man van staal” heeft Bus enige
tijd getekend voor het weekblad Sjors.
Momenteel heeft hij veel succes met de
serie Stef Ardoba, die voor het eerst ver
scheen in 1975 in de Sjors en thans te lezen
is in het weekblad Eppo. In deze serie
komen verhalen voor met een science-
ster noch van Natuurmonumenten wilde
men dit ontkennen of bevestigen.
fiction (sfj karakter, maar eveneens spe
len historische elementen een rol.
„SF” geeft voor Bert Bus de mogelijk
heid om zijn fantasie de vrije loop te laten,
wat volgens de schrijver echter niet bete
kent dat hij zomaar maar in het wilde weg
schrijft. „Ik probeer me zo goed mogelijk
te documenteren, wat met name in mijn
tekening tot uitdrukking komt. Het moet
realistisch blijven. Als bijvoorbeeld een
Landrover in mijn verhaal voorkomt,
maak ik een serie foto’s van zo’n auto
waarvan ik dan tekenstudies maak. Of als
een verhaal in Sicilië speelt dan ga ik naar
dat eiland toe. Ik bezoek daar musea,
probeer met mensen te praten en laat de
omgeving op me inwerken. Ik lees ook
veel SF-verhalen en populair wetenschap-
In zijn boeken tekent Bus vaak futuristi
sche voertuigen. Bij het tekenen van der
gelijke bouwsels maakt hij dankbaar ge
bruik van de hobby van zijn 15-jarige
zoon. Zijn zoon maakt namelijk van aller
lei oude onderdelen de meest bizarre voer
tuigen, zoals maantaxi’s, satellieten en
ruimtevaartuigen. Vader Bus neemt deze
modellen als voorbeeld voor zijn tekenin
gen. „Ook staat Bart veel dichter bij de
belevingswereld van mijn lezerspubliek”,
zegt Bus, „waarvan ik erg veel plezier
heb”.
De striptekenaar is erg blij met de her
waardering van beeldverhalen. „Vroeger
werd een strip verguisd. Een beeldverhaal
werd met een boek vergeleken; wat vol
gens mij niet kan. Een strip is een heel
ander medium, dat heel andere kwalitei-
Opruimen van de bouwsels is een kost
bare zaak. Uit oogpunt van veiligheid
heeft men de onderaardse gangen en tun
nels gedeeltelijk laten instorten of er stevi
ge tussenmuren in aangebracht. De bizar
re betonnen bouwsels vormen een decor
dat langzaam maar zeker wordt overwoe
kerd door de plaatselijke flora. Wilde riet
velden schieten op tussen het geboomte
op de plaats waar de Duitsers Tankfallen
lieten graven.
ten heeft. Dit medium kan bijvoorbeeld
volgens mij de fantasie enorm stimuleren.
Pedagogisch is het dan niet zo verwerpe
lijk zoals vroeger werd gesuggereerd”,
zegt Bert Bus.
De expositie over het werk van de
Het bestuur van de jubilerende vereni
ging overweegt ook de Heerenduinen en
de aangrenzende gebieden daarvoor in
aanmerking te laten komen als de tijd die
nog rest, na het moment van de eventuele
definitieve overdracht, daarvoor nog vol
doende gelegenheid biedt.
-. sl.kam
90 x 170;
iv. direct
Santpoortse striptekenaar Bert Bus is
sinds 14 januari te zien in de openbare
bibliotheek in Santpoort. Zaterdag 19
januari signeert Bus van tien tot half een
zijn albums in de bibliotheek.
305.
Tel. 02!
Als de overdracht van de Heerenduinen
definitief een feit is zal niet alleen het
wandelende publiek daar profijt van on
dervinden. Het gevaar dat de bosrand aan
de kant van de bebouwing van Velsen ooit
zal worden aangetast door de aanleg van
een gazonpark rede waarom de ge
meente Velsen destijds belangstelling had
voor de boszoom is dan voorgoed van
de baan.
1 of uw
In de loop van 1978 voerde mevrouw
Van Tuyll van Serooskerken onderhande-
lingen met de gemeente Velsen over de
verkoop van een gedeelte van het terrein
ter grootte van 7 hectare. De gemeente
raad ging akkoord met de bedongen prijs
van 362.250.- gulden. Het raadsbesluit
werd echter door GS nietig verklaard
omdat de prijs per vierkante meter 5,25)
volgens GS te veel afweek van het alge
meen aanvaardbaar geachte landelijke
prijsniveau voor natuurterreinen. In 1974
werd het totale terrein te koop aangebo
den voor een prijs van 3,75 per vierkante
meter. Met de huidige transactie zou een
bedrag gemoeid zijn van circa 2,5 miljoen
gulden. Noch van de zijde van de verkoop-
peljjke boeken. Ik ga naar lezingen en
tentoonstellingen die van belang zijn voor
mij. Niet alleen is dat belangrijk voor zo’n
realistisch mogelijke weergave, maar ook
is een goede documentatie een bron voor
nieuwe ideeën”, zegt de striptekenaar.
„Want hoe ontstaat zo’n verhaal”, vervolgt
hjj. „Je leest in de krant een raar bericht
of je vindt een aardig idee in een boek dat
je dan verder uitwerkt. Praktisch gezien
komt het erop neer dat ik eerst een script
schrijf en dat voorleg aan de redaktie,
waarna ik het scenario maak. Vervolgens
ga ik aan de tekentafel zitten en konkreti-
seer het scenario. Elke week moet een
dubbele pagina gereed zijn voor het week
blad Eppo. Iedere aflevering moet een
hoogtepunt hebben, of zoals wij dat noe
men een cliffhanger. Met het tekenen, de
inkleuring en de opmaak van een afleve
ring ben ik gauw een week bezig. Wanneer
een serie is afgelopen wordt het verhaal
gebundeld”, aldus Bert Bus.
Vijftien verhalen zijn inmiddels in een
album uitgekomen. Verschillende boeken
zijn in onder meer het Noors, Spaans,
Frans en Zuidafrikaans vertaald.
tweede
iweg d
In het bewuste gebied bevinden zich nog
een volkstuincomplex, een bijenstand van
een plaatselijke imker en een veldje voor
hondendressuur. Ook verlenging van de
gebruikersovereenkomsten is een zaak
die pas ter sprake komt als de circa hon
derd hectaren Heerenduinen in Velsen,
nog in bezit van barones Van Tuyll van
Serooskerken, zullen overgaan naar het
eigendom van Natuurmonumenten.
Bij de onderhandelingen die destijds met
de gemeente Velsen zijn gevoerd ging het
om een betrekkelijk klein stuk. Het is voor
mevrouw Van Tuyll bijzonder prettig te
weten dat, als er geen bezwaren door
Provincie of Rijk worden gemaakt, het
terrein in zijn geheel in handen van Na
tuurmonumenten komt. Qua gebied sluit
het prachtig aan bij de Midden-Heeren
duinen. Het is een kwestie van het wegha
len van een scheidingshek. Waar nodig
krijgt een origineel en kompleet stuk na
tuur de gelegenheid zich te herstellen.” De
heer Hagedoorn was tevens van mening
dat de gemeente Velsen voordeel zal heb
ben van de eigendomsoverdracht. „Als
het gebied geheel of gedeeltelijk openge
steld blijft voor het publiek ontstaat een
schitterende aansluiting op zuidelijker ge
legen natuurgebieden als Duin en Kruid-
berg en Kennemerduinen”, aldus de heer
Hagedoorn.
Het ten zuiden van de Midden-Heeren
duinen gelegen natuurgebied Duin- en
Kruidberg is toegankelijk voor jaarkaart-
houders en leden van de Vereniging tot
behoud van Natuurmonumenten. Het
daar weer op aansluitende terrein is bezit
van het PWN en wordt geëxploiteerd door
de Stichting Nationaal Park Kennemer
duinen. Het publiek dat het terrein be
treedt dient in het bezit te zijn van een
toegangsbewijs van de stichting.
element liggen de striptekenaar goed.
„Misschien kan je wel spreken van een
soort escapisme. In ieder geval geeft de
science-fiction mij de mogelijkheid onge
controleerd mijn fantasie de vrije loop te
laten”, aldus Bus.
Het lag dan ook voor de hand dat Bert
Bus vlak na de oorlog een tekenstudio
binnen stapte om daar zijn brood te ver
dienen. Van zijn hobby heeft hij zijn werk
gemaakt. Hij werkte onder meer met
Frans Piët, de tekenaar van Sjors en Sjim-
mie. Piët is voor Bus een bijzondere leer
meester geweest, evenals tekenaar Hoog
woud uit Santpoort-Zuid. In de tekenstu
dio werden strips gemaakt voor onder
ik.’ matte meer de jeugdbladen Okki, Taptoe en de
chtertuin.
apk. met-
xe vorig
Bahama
en fraaie
uis.
05
Bert Bus, een rasechte Santpoorter, is
in 1931 geboren. Sinds die tijd woont hij
in Santpoort. Op school gebruikte hij tot
wanhoop van zijn ouders en onderwijzers
al zijn schriften om te tekenen. Toen in de
oorlogsjaren het papier schaarser werd
diende de stoep als tekenvel.
Over de ontsluiting van het gebied en de
aansluiting op de door de heer Hagedoorn
genoemde gebieden heeft men zich bij
Natuurmonumenten nog geen beeld ge
vormd. „Dat zal”, aldus mevrouw B. L. J.
van Leeuwen, inspectrice van de vereni
ging, „Ook zeker niet gebeuren voordat de
eigendomsoverdracht van het gebied defi
nitief heeft plaatsgevonden. En dat kan”,
zo verklaart zij, „best nog ettelijke maan
den duren. Als de aankoop doorgaat
wordt het gebied geïnventariseerd. Aan
de hand daarvan wordt een beleidsplan
opgesteld. Dan pas kan ook iets worden
gezegd over de erositeit van het terrein
waarvan de toegankelijkheid sterk afhan
kelijk is.”
Het reeds in het bezit van Natuurmonu
menten zijnde gebied van de Midden-
Een pagina uit het album Cliff Rendall en het geheim van de vijf vierkanten, verschenen in
1975. Deze science-fictionserie werd eerst gepubliceerd in het weekblad Sjors in de periode
1963-1965.
itr,
entn
(30 n
et.: lu»,
a sl.k.
stoff.
met i;.'
jlavuize
ichtertui
juche ei.
e begli
igmg ar
Overigens viert de Nederlandse Ver
eniging tot behoud van Natuurmonumen
ten dit jaar haar 75-jarig bestaan. In het
kader van de activiteiten die ter gelegen
heid daarvan tussen 15 maart 1980 en 15
maart 1981 zullen worden georganiseerd
wil de vereniging het publiek in de gele
genheid stellen kennis te maken met ter
reinen waarvan de toegankelijkheid
doorgaans is gebonden aan bepaalde re
stricties.
oeken
m raad
te gaaf
er 35 mL
apk. mod,
veel kasl
n, nieu«*>'
m zijdeul
prijs
a mensef
d NBM.
381*.
voor- en
ud, ach-
et open
1 e et 3
?adk. m
vóór vrij
k.k. In-
✓oonkam
ie, zolc
vrij uit 5’
e koop»
Bert Bus aan zijn tekentafel.
an zeer'
n onder-1
ng. kast,
er, mod. t
'Z.V. cv.
ge. mod
erdieping
reuk 2e
ligbad en
aanv. m'
rs, badka
duiden c
m. Vr.p
De onderhandelingen tussen partijen
zijn verleden week afgerond. In het voor
lopig koopcontract zal een clausule wor
den opgenomen die bepaalt dat de trans
actie ongedaan wordt als er van de zijde
van het Provinciaal bestuur of van het
Ministerie van CRM bezwaren tegen wor
den aangevoerd.
Bij afwezigheid van mevrouw Van
Tuyll van Serooskerken toonde haar rent
meester zich bereid een toelichting te ge
ven op de beweegredenen van de transac
tie. „Het gaat om een uniek stuk terrein
dat onder goed en deskundig toezicht
dient te staan. De exploitatielasten zijn
hoog en het brengt geen enkel rendement.
Het gearceerde deel op deze situatietekening geeft het natuurgebied Heerenduinen aan dat aan de bovenzijde grenst aan de zuidelijke
bebouwingsgrens van IJmuiden en aan de onderkant aansluit op het duingebied Midden-Heerenduinen.
„Natuurmonumenten” binnenkort
midden-
nabij NJ
gen mei
uw eigen
Tel. 02}
Heerenduinen is voor leden gedeeltelijk
toegankelijk. Wandelaars worden toegela
ten in het meest oostelijke bosachtige
deel. Het met lage struiken, helm en hees
ters begroeide westelijke deel dat de
overgang vormt naar de uiterst kwetsbare
zeereep is verboden terrein. In het wan-
deldeel bevindt zich een groot aantal ver
dedigingswerken die daar in opdracht
van de Duitsers zijn aangelegd tijdens de
tweede wereldoorlog. Het is een deel van
Hitlers Atlantikwall bedoeld als een gor
del van vestingwerken tegen een destijds
„gevreesde” mogelijke geallieerde
invasie.
V- 1
«fcf-
QEMEENTE
ÖSUIIJ
GEM
V TWU VAN ft
SEROOSKERKEN J
|KGRMFPLAATS WtSTEI
MAAR
IK MAG HEN NU NIET
AAN HUN LOT
OVERLATEN'
HM' IK VRAAG ME AF WAT
HET ELEKTRONISCH BREIN VAN
MIJN UITSTAPJE ZAL DFNKEN Al'
ALS IK IN HET VOLLE LICHT VAN DE
ANTIMATERIEZONNEN
TREED, BEN IK BIJNA
GEHEEL J
ONZICHTBAAR'
ATTtNTIi DOCTOR DEVOON' M
HIER VOLGT EEN DRINGEND
L BEVEL VAN DE JONDAR' KEER
ONMIDDiLLijK TERUG NAAR DE JONDAR
EN LEG EEN ANTIWAPENSTRALINGSZONE
OM DE TAXI' U MOET RENDALL EN DE
ANDERE TERRANEN ACHTERLATEN-
U DIENT DIT BEVEL
v STIPT OP TE VOLGEN'
W E'NDE RLRICHV
IK PEIL JE JUISTE 1
POSITIE DOOR AF TE
GAAN OP DE STERKTE
VAN JE ZENDER. CUFF'
BLIJF -
DOORZENDEN' J|
OKÉ'
IK KAN ME NIET IN HET
VOLLE LICHT BEGEVEN.
WANT DAN BEN IK BIJNA HE
LEMAAL ONZICHTBAAR
U MOET DUS OP MIJN
STEMGELUID NAVIGEREN.
DOC'
HALLO.
CUFF'
ONTVANG JE ME’
HIER IS
DEVOON'
IK HEB HET BFVEL VAN DE
DOE WAT HET BREIN BEVEELT
ER NADERT IETS
OVER DE VLAKTE'
VIJANDEN”’
