Voorbehoud van CDA, VVD en D'66 RS o Euro Uitlaatcenter innROttk?Ö tussen de coulissen Haarlem Henk Schuurman 023-320438 ml iB8 Van de dingen die voorbijgaan, ook aan een oude gracht Commissie akkoord met plan voor Vijfhuizerzandput III Provinciale raad volksgezondheid Noord-Holland actie Lorentzschool lli Vertederend beeld Wijkraadsvergadering Leidsebuurt steunt I I I I I I I I w Grondkosten Een oud verhaal Het symbool van perfektie voor een snelle en vakkundige uitlaatmontage u 2' I 15 VRIJDAG 15 FEBRUARI STAD 1980 14 I» 59 Hoos ido's ken- een véél ging, iaals n jijen Amsterdamsevaart 16-18 HAARLEM. Als me de laatste da gen iéts deugd heeft gedaan, dan is het de berichtgeving van Hans Invernizzi, die in een Haarlemmer Halletje mee deelde, dat boekhandelaar De Vries ter gelegenheid van het vijfenzeventigjarig bestaan van zijn zaak aan de Gedempte Oude Gracht een boek uitgeeft, dat he lemaal gewijd zal zijn aan de geschiede nis van de hem zo dierbaar geworden gracht. Dat er ook een tentoonstelling (in de Vleeshal) aan gewijd zal worden, waaraan iedere Haarlemmer met zijn persoonlijke herinneringen (foto’s, brie ven enzovoort) kan bijdragen, zal de herdenking van De Vries’ jubileum ex tra glans geven. (Van een onzer verslaggevers) HAARLEM. De vergadering van de raadscommissie voor openbare werken, die gisteroch tend is gehouden, heeft nog geen klaarheid gebracht over de even tuele renovatie van de Lorentz school. Hoewel, zoals vorige week in een vergadering van de com missie financiën reeds bekend was, cijfers ter tafel kwamen over de kosten voor nieuwbouw van de school, behielden zowel WD’er Dré Kraak en de CDA’ers Ben van Niekerk en Leonie Broersen als Rike Ruiter (D’66) hun stem voor. ptïs Au Groen licht voor uitbreiding CAD Nog geen beslissing over renovatie Lorentzschool (ADVERTENTIE) I niet zo vriendelijke gaper, die zijn tong uitstak Vast staat wel dat op vrijdag 29 februa ri de beslissing over de school zal vallen in de raadscomissie financiën. Gisteren spraken alleen Bert Bruijn en Gerard Buurman van de PvdA, commissievoor zitter Tinus van de Water en PSPS/PPR- raadslid Jan Adelaar hun goedkeuring uit over het renoveren van de school. (Van een onzer verslaggevers) HAARLEM. Op twee na alle aanwezigen op de openbare wijk raadsvergadering in de Leidsebuurt betuigden gisteravond hun steun aan de acties van leerkrachten en ouders van de Lorentzschool vóór renovatie van die school aan het Leidseplein. Ze ondersteunden het manifest, dat door werken is overhandigd. De betrokkenen gaan ook op andere wijze actie voeren om het doel, een gerenoveerde school, te bereiken. Wie steun wil geven kan terecht bij de Lorentzschool aan het Leidseplein 33. Zowel CDA-commissielid Leonie Broer- sen als VVD’er Dré Kraak toonden zich erg bezorgd over een mogelijk nodige verbinding tussen Schalkwijk en Vijfhui zen in verband met de bouw van wonin gen zoals die is voorzien in het NORON- plan. Kraak achtte het zelfs noodzakelijk een strook van dertig meter breed tussen Meerwijk en het recreatiegebied open te houden voor de aanleg van een weg. PvdA’er Gerard Buurman was het niet eens met het voorstel om twee voetbalvel den op te nemen in het gebied. Hij behield op dat punt zijn stem voor, in tegenstelling tot zijn partijgenoot Bert Bruijn. CDA’er Ben van Niekerk sprak evenals Bruijn een voorkeur uit voor de aanleg van een door struiken aangeklede speel- en ligwei- de, boven de aanleg van een „kaaT’speel- veld voor soft-en basketbal open 6 dagen per week maand - vrij 8.30-17.30 zaterdag 8.30-13.00 OEürÓ Voor een vakkundige uitlaatmontage in en voor een snelle prijsopgaaf bel: dat weet ik wel. Waar zou je met het verkeer heem moeten? Of zou je een soort gondelvaart kunnen invoeren? Je krijgt bij de realistische stadsbes tuurders, met wie we het nu moeten doen, geen voet aan de grond, als je een oude situatie wilt herstellen, alléén terwille van een romantische idylle. Ofschoon: in Den Haag leven nog altijd plannen om destijds overhuifde of gedempte wa tergangen weer open te breken en omwille van de sier in hun oude glorie te doen herleven. In Leiden is het heimaal een gekke boel. Daar zijn, nog geen HAARLEM. De raadscommissie voor openbare werken heeft zich donder dagochtend in grote lijnen positief uitge sproken over de plannen voor de Vijfhui zerzandput. De plannen behelzen de aan leg van een gebied voor milieubewuste recreatie in de Groene Zoom, waarin onder meer een recreatieplas, twee voet balvelden en een speelveld zijn opge nomen. De negentiende eeuw heeft heel wat op haar geweten als het gaat om de vernieling van een oorspronkelijk stuk Haarlem. Met uitzondering van de Amsterdamse Poort heeft ze alle poorten gesloopt. Menige Haarlemmer is ook uit rustig vaarwater verdreven. De vroede vaderen van toen hebben dan wel ingestemd met de demping van de Oude Gracht, ze zijn er gelukkig niet mee akkoord gegaan om de benaming van de Oude Gracht te versplinteren in Costerstraat (tussen Spaame en Verwulft) en Kenaustraat (tussen Verwulft en Zijlstraat). Het is onze Oude Gracht gebleven, tot op de dag van vandaag, waarvan de vriéndelijke pentekeningen en aquarellen een vertederend beeld oproepen. Als ik zo’n oude prent zie, denk ik wel eens: als ze nou toch zo aan het restaureren zijn, waarom zouden ze de gracht niet opnieuw kunnen uitgra ven en het water weer doen stromen van Spaame tot in de Kinderhuissingel? Het idee is onzinnig, opvolger is geweest van twee heren, die in voerin gen en fournituren deden? Zo zal het ook zijn met de Oude Gracht. Er huizen daar zaken die daar mijn .leven lang al zetelen. Daar heb ik dus geen enkele moeite mee. Van andere weet ik, dat ze daar pas vijf, zeven jaar zitten. Maar wie zat daarvóór? Ik kan me er suf over peinzen zonder het antwoord te vinden. Misschien kom ik er achter, als ik dat boek van De Vries in handen krijg. Vermoedelijk wordt me dan ook verteld, waarom de Oude Gracht in 1859- 1860 gedempt werd. Is daar veel herrie over in de stad geweest? Je zou het nou niet in je hoofd hoeven te halen, een van de nog spaarzame grach ten in Haarlem te dempen. Met de demping van de Oostersingelgracht, enkele jaren geleden, hebben de Haarlemmers kennelijk geen problemen ge had, ze hadden er ook geen affectie mee. Maar kom bijvoorbeeld niet aan de Bakenessergracht (zoals inderdaad is geprobeerd) of aan de Nieuwe Gracht (er is wel ’ns suggestie tot demping ge daan), want dan breekt er een volksoproer in Haarlem uit. Dit is gisteren overeengekomen tijdens een vergadering van het dagelijks bestuur van de Provinciale Raad voor de Volksge zondheid en een commissie van Advies. Het positieve advies voor de beddenuit breiding voor vijf jaar wijkt af van het door een stafmedewerker van de raad uitgebracht ontwerp-advies, aan de hand waarvan gisteren werd vergaderd. Dat advies hield een „nee” tegen de uitbrei ding in. Eind mei vorig jaar diende het CAD, dat deel uitmaakt van het Circuit Ernstig Ver slaafden, zijn aanvraag voor uitbreiding in. Het circuit valt onder het Regionaal Overleg Gezondheidszorg Kennemerland (ROGK) en omvat dertien gemeenten in Kennemerland. Volgens het pre-advies van het ROGK vervult de kliniek voor alcoholverslaafden „ook een boven-regio- nale” functie. Met name mensen uit het noordelijk deel van Noord-Holland zullen volgens het ROGK steeds meer bij de Haarlemse kliniek aankloppen. Die verwachte stijging van de toeloop uit het noorden van Noord-Holland was voor de stafmedewerker van de provinci ale raad reden om negatief te adviseren over de aanvraag van het CAD. In Alk maar zijn namelijk plannen in ontwikke ling voor de komst van een zelfstandig CAD voor de regio daar. En daar kunnen dan de mensen uit Noord-Holland-Noord naar toe. Met het oog op de regionalisatie van de gezondheidszorg adviseerde hij negatief. Het overschot aan klinisch-psy- chiatrische bedden in de gezondheidsre- gio Kennemerland had bij hem ook mee geteld. Over de investering van 50.000 die de beddenuitbreiding met zich mee brengt (deze kosten worden in de verpleegprijs verrekend) spraken de leden van de Pro vinciale Raad voor de Volksgezondheid gisteren niet. Wel over het grote aanbod waar de kliniek van het CAD mee te maken heeft. Er wordt met wachtlijsten gewerkt. Inspecteur C. Engelhard vn de Geestelijke Volksgezondheid had zijn twijfels over een snelle opzet van een CAD in Alkmaar. Voorts sprak hij van „een noodsituatie” in Haarlem en vond hij het belangrijk dat de patiënt „een vrije keu ze” zou hebben. „Datzelfde geldt voor patiënten die hier zijn, dan mag ik wel spreken van commu nicerende vaten”, zo verdedigde de staf medewerker van de raad zijn negatief advies. Hij benadrukte daarbij het belang van de regionalisatie en van „adequate voorzieningen in elke regio”. Een positief advies uitbrengen over de aanvraag van het CAD kon volgens hem de plannen in Markt op de Gedempte Oude Gracht, een stukje Haarlemse geschiedenis. De fotograaf stond op het dak van een bekend warenhuis... Al onze prijzen zijn incl.btw. nieuwe klemmen en beugels. De vooraf bepaalde prijzen zijn alles incl. dus geen verrassingen. Geen afspraak nodig. Alkmaar blokkeren. Nadat de suggestie om een tijdelijke uitbreiding te adviseren was gevallen zei hij te denken, dat „we de ontwikkelingen in de regio dan niet stimu leren”. Voorzitter mr. drs. H. Korte van de provinciale raad stelde voor om positief te adviseren, maar met een tijdslimiet daar aan verbonden. „Dat kan een prikkel zijn voor Alkmaar”, betoogde Korte. Het bestuur van de raad en de commis sieleden konden zich in dit compromis vinden. Na vijf jaar moet volgens het advies dat nu wordt uitgebracht, het aan tal bedden weer naar 24 zijn terugge bracht. Tegen die tijd zou dan ook een CAD in Alkmaar gerealiseerd moeten zijn. Het advies van de Provinciale Raad voor de Volksgezondheid in Noord-Hol land gaat nu naar Gedeputeerde Staten en naar het ministerie van Volksgezondheid. Alhoewel de minister altijd van het advies kan afwijken het gaat tenslotte om een advies weegt het doorgaans zwaar bij de beslissingen. In dit prachtige monumentenpand aan het Spaarne kan het CAD, het consultatiebureau voor Alcohol en Drugs, het beddenbestand uitbreiden. blijkt dat de school, die met een aantal andere kleuter- en lagere scholen samen werkt in het Voorwaardenplan Centrum scholen 1200 vierkante meter nodig heeft om het ingevoerde Jenaplansysteem een onderwijsmethode te kunnen ge bruiken. De wettelijke gehanteerde (en door het Rijk betaalde) oppervlakte be draagt echter 980 vierkante meter. Wil de gemeente een groter gebouw neerzetten dan kan dat, maar de overige kosten dient zij dan zelf te betalen. Bij de berekening van de kosten voor nieuwbouw is echter uitgegaan van de door de school benodig de 1200 vierkante meter. Met name VVD’er Kraak wenste echter niet met die maat te meten. In zijn bereke ningen ging hij uit van een nieuw gebouw van 980 vierkante meter. Uiteraard kwa men volgens de berekeningen van Kraak de nieuwbouwkosten dus nog wel degelijk lager te liggen dan in het snel opgezette berekeningetje, dat volgens Kraak en CDA’er Van Niekerk overigens aan duide lijkheid te wensen overliet. Kraak maakte ook bezwaar tegen de in die kosten opgenomen factoren. „Als u 1800 per vierkante meter berekent, dan moet u daar eerst de grondkosten aftrek ken, anders krijgt u geen juiste vergelij king”, aldus de liberaal, die betoogde dat immers wel de sloopkosten voor het oude gebouw waren meegerekend bij de ra ming voor de nieuwbouw. De raming voor de nieuwbouw is name lijk gebaseerd op de bouw van een aantal nieuwe scholen, waarbij de aankoop van de grond in de kosten is doorberekend. „U hoeft de grond in dit geval niet te kopen”, aldus Kraak, die uitdrukkelijk vroeg om een nadere berekening van de kosten. Zowel van de Water als Mensink betoog den dat de gehanteerde prijs van 1800 al aan de lage kant is. Tijdens de vergadering, die door veel ouders, leerkrachten en andere betrokke nen van de Lorentzschool werd bijge woond, kwamen verder weinig nieuwe feiten ter tafel. Zowel commissievoorzit ter Van de Water als wethouder drs. W. Mensink van onderwijs pleitte voor reno vatie van de school, ook al omdat de school in buitengewoon slechte staat ver keert. „De staat waarin een school ver keert kan van invloed zijn op de keuze van de ouders”, wist Van de Water te vertellen. De Oude Gracht blijft ondanks zijn gedempte staat karakteristiek voor Haarlem, ook al komt ze niet, zoals de Barteljorisstraat, de Grote Hout straat en de Zijlweg voor in het monopolyspel. Er is veel over de Gracht geschreven, ze figureert in menig verhaal en ook dichters hebben in haar inspiratie gevonden. Ik herinner me een ballade, waarin het sfeertje van zo’n oud huis zoals het nu nog beleefd wordt, precieus wordt beschreven. Daarin heet het: De brede trap in kuise kleuren, omhoog naar het intiem portaal; de kamer met z’n bloemengeuren verrast om iedere klein gebeuren, vertelt een oud en lief verhaal. Het is een lang gedicht, dat nog eens in antieke en welluidende rijmen vaststelt: Geen huis, waarvan de ruige stenen zo vast staan en zo eeuwig-oud; de gracht - het water is verdwenen - kan om haar eigen glorie wenen, die doorloopt tot de Kleine Hout. Zo was en is het ook: de Haarlemse stemming bepaalt zich niet tot de gracht alleen. Ze strekt zich via de Kamp en de Heftige Landen verder zuidwaarts uit, tot ze opgaat in de stilte van de Hout. En ook dat wordt verwoord in vijf rijmende regels, die helemaal Haarlems zijn: Het stil geluk in alle straatjes, de kleur van stegen en van gracht, daarboven ijl de Damiaatjes, de mensen met hun kleine praatjes; het leven in zijn liefste pracht. Het zou me niet verbazen, als iemand al die sentimenten wat overdreven voorkomen. Zeker als je iedere dag ervaart, hoe het verkeer zich niets van al die weemoed aantrekt en uur na uur voortjakkert van Spaame naar Parklaan en om gekeerd. En toch is het niet zo lang geleden, dat juist daar op die gracht de maandagse markt werd gehouden: de kraampjes slingerden zich langs beide kanten van het straatdek bij tientallen aaneen, tot genoegen van ieder bezoek(st)er. En ook de kermis heeft daar zo gedaverd en geden derd, dat horen en zien verging. Nog niet zo lang geleden dus, en toch zo gauw vergeten. Maar beslist niet bij de Haarlemmers, die des tijds naar den vreemde getrokken zijn en zich daar gevestigd hebben. Dat blijkt uit de brieven, die ze me vanaf de verste plekjes ter wereld schrijven, omdat ze tussen de coulissen vaak hun jongere jaren herkennen en weer ontdekken. Daarvan getuigde ook weer een brief van Evelien uit Santa Clara (Califomië) ik heb haar al eens aan het woord gelaten die haar schrijfsel van vorige maand afsloot met het volgende PS.: Als ik na het lezen van de rubriek heimwee naar Haar lem krijg, rijdt mijn man op z’n motorfiets naar het Hollandse winkeltje en koopt een stuk Leidse kaas, een zure of zoute haring, het ligt er aan, en soms een zakje katjesdrop”. Mensink voegde daaraan toe dat de katho lieke Cruquiusschool al gerenoveerd is en ook de protestants-christelijke Nassau- school beide liggen in de buurt van de Lorentzschool wordt opgeknapt, waar mee een stukje schoolstrijd om de hoek kwam kijken. Een ouder van de Lorentzschool las in de vergadering een manifest voor waarin de betrokkenen zich uitspreken vóór de renovatie van de Lorentzschool. Het manifest is ondersteund door de wijkraad, de Stichting Welzijn Buitenlan ders, de centrumscholen, de Nassau- school en de Bavoschool, door buurthuis De Til, de Turkse oudercommissie, de gezamenlijke oudercommissie van de cen trumscholen, de schooladviesdienst en de genen die rechtstreeks bij de school zijn betrokken. DOOR WIM HELVERSTEIJN -- - - - -.1 .5 S j i Wij zijn waarschijnlijk begroot st e kopers van kwaliteits >n in Europa.dit voordeel spelen wij rechtstreeks door aan U! Uit een snel gemaakte kostenopzet kwam naar voren dat nieuwbouw op de zelfde plaats echter niet zoveel goedkoper zou zijn dan de renovatie. Die cijfers, vorige week al gepresenteerd in de com missie financiën, weerhielden CDA en WD ervan een definitief nee te laten horen. Waarmee, zo bleek vanochtend, niet gezegd is, dat de op tafel gelegde vergelijking tussen renovatie- en nieuw bouwkosten de CDA- en WD-commissie- leden tevreden stelde. De renovatie van de Lorentzschool, zeer gewenst door met name de buurt opdat de karakteristieke gevel van het gebouw blijft bestaan, betekent dat de school straks een ruimte van 1450 vierkante me ter tot haar beschikking heeft. Uit een jaren geleden opgesteld pakket van eisen betrokkenen bij de Lorentzschool aan de raadscommissie voor openbare Een telefoontje kan ook. Dan moet u nummer 325244 bellen. (Van een onzer verslaggevers) HAARLEM. De Provinciale Raad voor de Volksgezondheid in Noord- Holland staat positief tegenover een tijdelijke uitbreiding van het aantal bedden in de kliciek voor alcoholverslaafden van het Haarlemse consultatie bureau voor Alcohol en Drugs (CAD). De raad een adviserend orgaan voor Gedeputeerde Staten en het ministerie van Volksgezondheid brengt een positief advies uit over een uitbreiding in de kliniek van 24 naar 30 bedden voor de duur van vijf jaar. Daarna zou alles weer bij het oude moeten zijn. Bij de oudere Haarlemmers, die de Oude Gracht zij het alleen in haar gedempte staat in rustiger tijden hebben meegemaakt, zullen niet aan een hartelijke nostalgie ontkomen, de jongere generatie zal met een glimlach toezien, hoe het deftige voorkomen van weleer de laatste jaren door het motorisch geweld verloederd lijkt te zijn. Maar als je ziet, hoe sommige panden inmiddels tot hun oude staat herrezen zijn en vooral als je op bezoek bent in de nog bewoonde huizen, dan merk en proef je, hoe de echte Oude Gracht wezenlijk heeft stand gehouden en binnenshuis een eigen, zij het introvert leven leidt. Daarom ben ik er gelukkig mee, dat binnenkort dat boek verschijnt, dat voor de liefhebbers zon der meer een bestseller zal zijn. De Historische Werkgroep Haerlem zo heb ik gelezen is op speurtocht gegaan langs en vermoedelijk binnen de panden langs de gracht. Ze heeft zoiets ook eens ondernomen bij een andere gelegenheid, namelijk toen de Vereniging Haerlem vijfenze ventig jaar bestond. De Werkgroep heeft toen over driekwart eeuw de Barteljorisstraat bloot gelegd en van haar bevindingen uitvoerig bericht in het Jaarboek 1976 van Haerlem. Ik vond dat een boeiende publicatie met als verrassend slot een winkeloverzicht per pand. Iedere winkel was apart onder de loep genomen en aldus werd een interessant en keurig overzicht verkregen van al degenen, die in de loop van die vijfenzeventig jaar daar hun nering hadden be dreven. Als je zo’n lijst doorneemt, sta je verbaasd over het feit, dat je als dagelijkse gebruiker van, in dit geval, de Barteljorisstraat went aan een veranderende situatie. Een winkel verdwijnt, een andere middenstander probeert daarin zijn geluk. Tenslotte heb je zelf de grootste moeite met het antwoord op de vraag: wie winkelierde daar vroe ger ook al weer? Dat in het huidige Prénatal vroeger Anton Bosse zijn kantoor- en schrijfbe hoeften verkocht heeft, dót kan ik me nog wel herinneren. Maar wie weet nog, dat ten huize van de huishoudelijke H. en J. Lamp heel vroeger de Christelijke School voor de Werkende Stand ge vestigd was? Wie zal nog naar eer en geweten kunnen getuigen, dat banketbakker Kuipers de vijftien jaar geleden, pittoreske grachtjes in een binnenstadswijk, waar het verkeer geen bood schap aan heeft, dichtgegooid. En nu zijn er serieuze plannen (misschien zijn ze al uitgevoerd) om ze weer uit te graven. Dat is natuurlijk een beleid van niets. Zeis in Haarlem kun je zoiets niet verwachten. De Gedempte Oude Gracht heeft mij altijd gebiologeerd. Niet alleen omdat ik daar als stads journalist gewerkt heb in een al te verzakelijkt pand, waarin voorheen een bankfiliaal gevestigd was. Daarin viel niets, maar dan ook niets van het vroegere Haarlem te beleven. Het leek er wel uit weggebrand. Het voordeel was wel, dat twee deu ren verderop, op de hoek van de Grote Houtstraat, Jamin gevestigd was met zo’n grote hoeveelheid volkse en kleurige lekkernijen, dat je er met het water in de mond voorbij liep. Je werkte daar ook in de schaduw van Vroom Dreesmann, die altijd nog zwaar en log de omge ving domineert. Ooit hebben daar ter plekke knusse, gezellige grachtenhuizen en later winkels gestaan, tot in het begin van deze eeuw doortas tende zakenlieden de hele omgeving opkochten. Zelfs de meest oprechte Haarlemmer capituleer de voor de veelzijdige moloch. Met uitzondering evenwel van de meest pure Haarlemmer uit die dagen: A. J. M. van Os, kleinzoon van Antonius Johannes van der Pigge, die in 1849 zijn winkel in drogerijen begon aan de Gierstraat nummer 3. Van der Pigge is nog altijd een begrip in Haar lem, niet alleen om z’n kwaliteit als wel ook om z’n sfeer, die nog altijd uit de vorige eeuw dateert Jarenlang hebben de wonderlijkste verhalen in Haarlem de ronde gedaan je hoort ze bijna niet meer als zou V en D de fantastische geldsom men geboden hebben aan Van Os (Van der Pigge) om ook dat pand aan de Gierstraat te trekken bij de kolos aan het Verwulft. Die zogenaamde aan biedingen zijn verzinsels gebleken, die het uitslui tend deden aan de borreltafel van Brinkmann. De waarheid is, en niets dan de waarheid, dat de heer Van Os de heren V D wel hartelijk ontving en met hen een buurpraatje maakte over alles en nog wat, maar niet over zijn winkelhuis. Van Os verkocht zijn behuizing niet, voor geen enkele prijs. Als de heren van V D weer buiten ston den, zagen zij aan de pui van Van der Pigge een Knelpunt van de renovatie van het ge bouw op het Leidseplein waarin de open bare lagere Lorentzschool en de daarmee samenwerkende kleuterschool De Pep pels zijn gevestigd, vormt de financiële bijdrage die de gemeente moet leveren J t aan de overigens hoognodige opknap beurt, die meer dan 2,5 miljoen zou gaan kosten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1980 | | pagina 15