Provincie wil
EEN, TWEE, DRIE
geen partij
zijn in
kraak-kwesties
Bedrijfsschade kunnen wij niet vergoeden”
Kodak Ektra, de camera met ’n handstatief.
$3
M
Eigenaar gekraakt pand daagt
nutsbedrijf voor de rechter
De Kodak Ektra 22, de camera met ’n handstatief.
Dat meteen dienst doet als beschermkap.
Maar dankzij dat handstatief maakt u altijd
één, twee, drie scherpe foto’s. Omdat u de Kodak Ektra stevig
vast en keurig recht kunt houden.
Fotograferen met Ektra camera’s is dus eig
eenvoudig. Zeker als u bedenkt dat u voor rond de 80 gulden
al ’n Kodak Ektra 22 vasthoudt.
9
19 80
REGIO
DINSDAG 22
i*
Kodak, ’t kan niet missen.
r
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM.Aan de president van de Haarlemse rechtbank is
maandag in kort geding de vraag voor gelegd, wat zwaarder moet
wej en: de plicht voor het provinciaal elektriciteitsbedrijf (PEN) om
stroom te leveren aan wie daarom vraagt of de eis van de huiseigenaar
dat de kabels in zijn huis zonder stroom blijven. Eiser in het kort
geding was een in Zwitserland wonende boordtelegrafist en boord
werktuigkundige, die door een erfenis eigenaar was geworden van
een woning in Bennebroek. Gedagvaard was de provincie Noord-
Holland, verantwoordelijk voor de leverantie van electriciteit aan de
kraker van de woning.
él
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Gedeputeer
de Staten van Noord-Holland
vinden, dat het niet aan de
overheid is om door middel
van haar bevoegdheden op het
gebied van levering van ele
mentaire zaken als water, gas
en elektriciteit regelend op te
treden in kraak-kwesties.
Voor de levering van water en
energie is het voor de provin
cie voldoende dat de aanvra
ger zijn of haar identiteit be
kendmaakt. Het college ant
woordt dat op schriftelijke
vragen van het WD-Statenlid
H. Machielsen.
(Van onze streekredactie)
ZANDVOORT/DEN HAAG.
Het valt sterk te betwijfelen of de
eigenaren van strandpaviljoens
een beroep op het Nationaal
Rampenfonds kunnen doen om
je geleden stormschade te verha
len. Volgens secretaris Cramwin
kel van het fonds gaat het in deze
gevallen om bedrijfsschade,die
het Nationaal Rampenfonds vol
gens haar statuten niet vergoedt.
Cramwinkel meent dat schade
loosstelling van paviljoenhouders
zal moeten geschieden middels de
Algemene Bijstandswet.
A P R I L
I
Rampenfonds stuurt
paviljoenhouders
door naar bijstand
PEN levert uit
principe stroom
aan iedereen
(ADVERTENTIE)
Kodak
i
Mensen met een eigen strandhokje, par
ticulieren, maken waarschijnlijk een bete
re kans op een uitkering. De hoogte daar
van is afhankelijk van de geleden schade
én de inhoud van de „schatkist” van het
fonds. Cramwinkel: „Nee, ik weet niet of
ik mag zeggen hoeveel kapitaal we heb
ben. O nee, het blijft zeker beneden de
tien miljoen.
zonder enige overheidsbemoeienis of fi
nanciële steun. Om die reden vindt de
heer Cramwinkel het opmerkelijk dat een
woordvoerder van het ministerie van ver
keer en waterstaat zondag al aankondigde
dat een beroep op het fonds zeker moge
lijk zou kunnén zijn: „Wij bepalen zelf
wanneer wij in actie komen”, reageert de
secretaris enigszins verbaasd.
Schadeclaims moeten ingediend wor
den bij de gemeentebesturen. Cramwin
kel: „Zo is het bij de storm van ’73 óók
gegaan. Gemeenten oordelen in de eerste
instantie over de claim zelf. Wij op onze
beurt verrichten de betalingen óók via de
gemeenten.
Het fonds is geheel afhankelijk van geld
van particulieren, want er is géén finan
ciële steun van de rijksoverheid. Het Ram
penfonds houdt, wanneer de nood aan de
man komt, inzameüngen om haar kapi
taal op peil te houden. Men doet dat
slechts als er een concrete aanleiding voor
zo’n inzameling is. Cramwinkel zegt: „Het
heeft alleen zin als er iets is dat het pu
bliek aanspreekt. De Nederlanders zijn
erg vrijgevig, maar dan moet er wel ellen-
Het Nationaal Rampenfonds is in 1935
in het leven geroepen. „Na de wervel
storm van Borculo”, zegt de huidige secre
taris. Het fonds heeft ook een grote rol
de te ziéh zijn, zoals hongersnood in Cam
bodja, bijvoorbeeld. We kunnen moeilijk
een actie voeren en zeggen: ’t is voor die
arme exploitanten van strandtenten. Dan
zegt men: dat is heel mooi, maar vorig jaar
sloeg de bliksem in in mijn bedrijf, en toen
heb ik óók niets gekregen.
gespeeld bij de hulp na de watersnood
ramp van ’53, toen zij de financiële steun
die binnenkwam coördineerde en stuur
de. Over de manier waarop de huidige
„stormramp” tegemoet moet worden ge
treden, beraadt het bestuur zich, zoals
gezegd, donderdag. Na afloop is er con
tact met de ambtelijke commissie die zich
namens de rijksoverheid met rampen be
zighoudt. „We werken zelfstandig, maar
het is altijd handig van elkaar te weten
wat we doen”, aldus de heer Cramwinkel.
GS vinden het niet zinvol om in ver
band met de kraak-problematiek de
leveringsvoorwaarden van de provin
ciale bedrijven ter discussie te stellen.
Het college is het met de vragensteller
eens, dat de rechtsorde van onze sa
menleving in geval van kraken in het
geding is. GS denken daarbij zowel
aan het misbruik van eigendomsrecht
als aan inbreuk op dit eigendomsrecht
in het kader van de nog steeds heersen
de woningnood. Gedeputeerde Staten
zien kraakacties niet als een bijdrage
Namens de huiseigenaar schetste mr.
M.A. Levison voor de president, mr. H.F.
van deri Haak, de situatie: Het huis was tot
voor een paar jaar bewoond geweest door
een bejaard echtpaar. De man was overle
den, de weduwe was enige tijd na het
overlijden van haar man ziek geworden,
had het huis verlaten om elders te worden
verpleegd. Vervolgens was de woning met
huisraad en al gekraakt geworden. De
weduwe was niet lang daarna overleden.
Zij liet de woning na aan haar in Zwitser
land wonende neef. Deze was als gevolg
van modernisering bij Swiss Air als
boordtelegrafist ontslagen en vervolgens
na omscholing tot boordwerktuigkundige
voor de luchtvaart afgekeurd. Zijn pensi
oengeld was hij kwijtgeraakt na het fail
lissement van de onderneming, waarin hij
zijn geld had geïnvesteerd. Zo was hij in
Zwitserland zonder bron van inkomsten
gekomen. Het huis van wijlen oom en
tante in Bennebroek was in die situatie
een toevlucht geweest om naar toe te
kunnen verhuizen. Maar toen kwamen de
krakers. „Kraken is vaak het laatste ant
woord van mensen in nood op hun on
houdbare huisvestingssituatie, maar hier
is de eigenaar zelf een sociaal geval,”
aldus mr. Levison. Het echtpaar in kwes
tie is nu gedwongen „als balling” te leven
in Zwitserland.
Voorzitter J. Attema van de Zandvoort-
se VVD wil dat B. en W. van de badplaats
al het mogelijke zullen doen, om bij de
officiële instanties geld los te krijgen voor
de schadeloosstelling van door de storm
gedupeerde eigenaren van strandhuisjes
en paviljoens. De fractievoorzitter schrijft
dat in een brief, die hij het college maan
dag heeft verstuurd.
„De storm van 19 en 20 april heeft veel
schade toegebracht aan strandpaviljoens,
doch voor het grootste gedeelte aan
strandhuisjes van de diverse kampeerve
renigingen aan het noordelijke strandge-
deelte. Het merendeel kon niet verzekerd
worden tegen stormschade, vanwege het
grote risico aan de kust. Voor tientallen
bezitters van deze huisjes betekent dit een
grote financiële strop”, aldus Attema, die
er aan toevoegt dat deze huisjes behoren
tot het gehele seizoengebeuren van de
badplaats.
Eén van de mogelijkheden die de gedu
peerden zelf openstaat hun schade te ver
halen een beroep te doen op het Nationaal
Rampenfonds.Het staat echter nog niet
vast of die verzoeken ook werkelijk geho
noreerd zullen worden. „Ik vind het te
rérdedigen”, zegt de heer Cramwinkel,
secretaris van het fonds, „dat juist men
sen die daar op het strand recreatieshuis-
jes hadden, hun huisraad hebben verlo
ren, een beroep op het rampenfonds doen.
Nee, iemand die een paviljoen heeft, daar
een bedrijf uitoefent, moet incalculeren
dat daar zekere risico’s aan verbonden
zijn. Hier ligt niet in de eerste plaats een
taak voor het fonds, hier ligt juist een
duidelijke taak voor de overheid, door
rniddel van de Algemene Bijstandswet,
bijvoorbeeld.
Het bestuur van het Rampenfonds zelf
weet nog niet of het inderdaad met geld
over de brug zal komen; daarover wordt
donderdag vergaderd. Dat er van een
ramp sprake is, lijkt inmiddels wel vast te
staan. Rampenfonds-secretaris Cramwin
kel: „De storm heeft een zodanige omvang
dat je wel kan zeggen: ’t is inderdaad een
ramp”. Een van de normen die het fonds
stelt, is dat de „ramp” heel Nederland
moet treffen. „In het verleden zijn wij
overigens vrij ruim geweest bij de toepas
sing van het begrip”, aldus de secretaris.
Het fonds i ulière instelling,
De camera
die u vast kunt houden
Door toepassing van een dergelijk onei
genlijk dwangmiddel zou de provincie
zich de rol van rechter aanmatigen. Van
de provincie mocht volgens mr. Heidinga
niet worden gevraagd een oordeel te vel
len over de juridische relatie tussen kra
ker en eigenaar. Het eind zou daarvan
zoek zijn. Elke huiseigenaar zou voortaan
het PEN kunnen opbellen met de vraag de
stroom af te snijden, omdat er een kraker
in het pand zou zitten. Hoe was dat te
controleren? Hoe kon een PEN-beambte
weten dat het niet ging om een huurder,
die de huiseigenaar op deze manier uit
zijn huis wilde wegpesten? Hoe kon de
technicus weten of er niet juist een proces
in hoger beroep aanhangig was tussen
kraker en eigenaar? Bovendien zou men
op deze manier een oneigenlijk middel in
handen hebben tegen bijvoorbeeld woon
schepen op plaatsen waar men ze liever
niet had liggen.
Mr. Heidinga bestreed de opvatting, dat
de provincie door de leverantie van
stroom zou meewerken een onveilige situ
atie in het pand in de hand te werken. Het
tegendeel was eerder het geval: door de
leverantie van elektriciteit kon men voor
komen dat de krakers op eigen houtje met
aggregaten of andere brandgevaarlijke
apparaten in de weer gingen.
Met verontwaardiging wees de advo
caat van de provincie de eis van de hand,
dat het PEN zich bij leverantie van stroom
eerst had moeten vergewissen van de
rechtmatigheid van de bewoning „De pro
vincie is potverdorie toch geen detective
bureau of de BVD”, aldus mr. Heidinga.
Tenslotte trok hij de spoedeisendheid van
het geval in twijfel (om een kort geding te
kunnen voeren moet men kunnen aanto
nen, dat een zaak een spoedeisend karak
ter heeft). Het pand is in het vroege voor
jaar 1979 al gekraakt. Moeten we dan nu
ineens halsoverkop gaan afsluiten? Mr.
Heidinga vroeg niet-ontvankelijk verkla
ring of ongegrond verklaring. Mr. Levison
stelde daar tegenover geen ‘antwoord te
hebben gekregen op de vraag met welk
recht het PEN stroom had gezet op het
elektrische systeem van het huis tegen de
uitdrukkelijke wil van de eigenaar in.
Volgens de advocaat van de eiser had het
PEN alleen te maken met de eigenaar van
het huis. En die had geëist dat de stroom
zou worden afgesneden, omdat hij van
mening was, dat het de krakers niet te
gemakkelijk moest worden gemaakt.
„Wat doet de provincie anders, dan rech
ter spelen”, vroeg mr. Levison zich af,
door aan dat verzoek niet tegemoet te
komen. Volgens de advocaat lag de be
wijslast niet bij de eigenaar, om uiteen te
zetten waarom hij de stroom afgesneden
wenste te zien. Hij concludeerde dat de
provincie inbreuk maakte op het eigen
domsrecht. Mr. Heidinga antwoordde
daarop dat zijn collega een negentiende-
eeuwse visie op het eigendomsrecht liet
blijken. Hij bleef er bij, dat het PEN
eenvoudig de plicht had tot levering van
elektriciteit.
Mr. van den Haak zal op maandag 28
april, om twee uur uitspraak doen in deze
principiële kwestie. Toewijzing van de eis
zou vergaande gevolgen kunnen hebben
voor de vele krakers in den lande.
J
IK
Volgens mr. Levison had de provincie
gebruik kunnen maken van een speciale
clausule, om in dit geval vrijstelling te
hebben van de verplichting om stroom te
leveren. Hij was van mening, dat de pro
vincie zich had schuldig gemaakt aan een
onrechtmatige daad, door het verzoek van
de eigenaar om de stroomleverantie aan
de kraker te staken, naast zich neer te
leggen. De advocaat van de eiser wees er
ook op, dat zijn cliënt schade kon lijden,
doordat geen enkele „zinnige verzeke
ringsmaatschappij” de woning wilde ver
zekeren. Er kon in het kraakpand immers
van alles gebeuren.
Namens de provincie trad mr. P. Hei
dinga op die betoogde, dat er weliswaar
een artikel bestond volgens hetwelk het
PEN de stroomleverantie had kunnen
weigeren. Toepassing daarvan was echter
alleen mogelijk om technische (bijvoor
beeld het ontbreken van een hoofdkabel)
of financiële redenen (wanbetaling). Geen
van beide was hier van toepassing. Na het
telefonisch verzoek van de eigenaar was
een technicus van het PEN vorig jaar
inderdaad naar het huis gegaan om de
stroom af te sluiten. De PEN-technicus
had echter gemerkt dat de woning be
woond was. De bewoner de kraker dus
had keurig de waarborgsom betaald
150) en vervolgens ook de elektriciteits-
nota’s betaald.
Mr. Heidinga wees op het verschil tus
sen het weigeren van een aansluiting en
het staken van de leverantie. Volgens de
advocaat van de provincie was wat de
huiseigenaar van het PEN verlangde ei
genlijk een vorm van „eigenrichting”, een
misbruik van macht. Van de mogelijkheid
om de stroom af te sluiten zou oneigenlijk
gebruik worden gemaakt, wanneer men
daarmee iets zou willen bereiken wat in de
sfeer lag van de Woonruimtewet.
Het fonds heeft in haar stadium om
schreven wanneer zij in actie kan komen:
er moet sprake zijn van een nationale
ramp, én er moet schade in materiële zip
zijn geleden, schade aan woon- en leefmi
lieu. „Dat schakelt ernstige bedrijfsscha
de uit”, merkt de heer Cramwinkel op,
daarmee een voorlopig oordeel vellend
over de door paviljoen-exploitanten aan-
gekondigde schadeclaims.
tot een doelmatiger verdeling van de
woonruimte, zeker niet wanneer het
daarbij gaat om woningen, die onder
de regels van de woningdistributie val
len. Zij achten een uniforme wettelijke
regeling op het gebied van leegstand en
kraken dringend gewenst.
Op een vraag van Machielsen over de
medewerking van iemand van een
door de overheid gesubsidieerde wel-
zijnsstichting aan een kraakactie in
Alkmaar, antwoordt het college daar
in het algemeen afkeurend tegenover
te staan. Men kan er echter begrip voor
opbrengen dat een medewerker van
een welzijnsstichting uit zijn persoon
lijke bewogenheid het belang van een
woningzoekende bij onmiddellijke
huisvesting tracht te dienen door een
kraakactie. Er kunnen daarvoor dus
danige omstandigheden zijn van per
soonlijke en maatschappelijke aard.
era
