Handhaving drie procentsnorm geëist
Beraad Husak en Kadar
In Polen opnieuw
stakingsdreiging
Voyager passeert reuzeplaneet
Geleerden verbaasd
over Saturnusringen
Studentenacties
Raketaanval op Koeweit
Politieke actie
verboden voor
r.k.-religieuzen
DDR beperkt ook
uitreisvisa
grensincidenten
Legertoestel VS
stort neer: 13
in Indonesië
Vietnam meldt
slachtoffers
Arabische Liga
vraagt EG
erkenning PLO
voor kunstenaars
Politie slaat in op vluchtelingen
Ordeverstoringen
tijdens jubileum
Westduits leger
The Times heeft
nog paar maanden
Westduitse soldaat
geen „staatsburger
in uniform”
D O N D E R D AG 13 NOVEMBER 1980
ten
per
Irik
j een
geko
st ge-
P. N.
i ver
in en
utori-
k ge-
ap te
ndere
dhjev
n het
eerst
r de
idigd.
estig-
ij de
TOUW
2
BINNEN- EN BUITENLAND
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. Het Amerikaanse ruimtevaartuig Voyager I is
de afgelopen nacht na het passeren van de Saturnusmaan Titan, de
grootste maan in het zonnestelsel, enkele uren in de nabijheid van de
ringen van de reuzeplaneet geweest.
(Van onze redactie
buitenland)
BRUSSEL/WASHINGTON.
De Amerikaanse regering
gaat de Europese NAVO-lan-
den onder druk zetten om hen
te dwingen hun belofte na te
komen dat de defensieuitga-
ven in 1981 met drie procent
zullen worden verhoogd.
NAVO-landen onder
Amerikaanse druk
Een lid van de politie van de Bahama s
dent,
jr de
irich
tzon-
1 die
met
rocu-
larov
;t’ en
voor
r en
zelfs
reis
tot
mid-
chrij-
jnge-
)k al
d net
niet-
Saturnus werd daarbij tot op 124.000
kilometer genaderd voordat de Voyager
De Amerikaanse waarschuwingen wor
den in NAVO-kringen ernstig opgenomen.
Dit is niet een laatste stuiptrekking van de
regering-Carter zo werd gezegd. Ook als
Carter terug zou zijn gekomen als presi
dent zou Washington op een grotere de-
fensieuitspanning in Europa hebben aan
gedrongen. Zoals bekend heeft de toe
komstige president Reagan, al herhaalde
lijk verklaard dat Europa meer geld voor
defensie moet uittrekken.
De Nederlandse minister van Defensie,
De Geus, zei gisteravond overigens in
Brussel dat er door Nederland 180 miljoen
gulden is bezuinigd, waarvan 130 miljoen
echt pijn doet. „Maar over een periode
van vier jaar gerekend 1970 tot en met
1980 voldoen we praktisch toch aan de
drie procentsnorm’ aldus De Geus. De
Franse minister van Buitenlandse Zaken,
Fran<;ois-Poncet zei gisteren dat zijn land
een nauwere en doeltreffender dialoog wil
aangaan met de Verenigde Staten, zonder
zijn onafhankelijkheid daarbij op te ge
ven. Frankrijk is vastbesloten zijn ver
plichtingen in de NAVO na te komen, zo
zei hij.
staat
gele-
anti-
viteit
m de
«cte-
acht,
res-
t het
nens
bela-
i ver
te, de
iet te
hij in
eking
agen.
oeide
zijn
irger-
sn de
rmee
volk
meer
vrij-
n het
evaar
koste
dden,
thzelf
maar
onge-
moet
hem
d zes
i, ter-
zich
rban-
:hoek
HANOI (AFP). Het Vietnamese pers
bureau heeft gisteren gemeld dat zich in
de week van 4 tot 11 november schietpar
tijen hebben voorgedaan aan de grens
met China.
Volgens Vietnam zijn Chinese militai
ren de grens overgestoken en houden zij
„bepaalde punten” bezet bij de plaats Xin
Man in de provincie Ha Tuyen. Verder
beschuldigde het Vietnamese persbureau
de Chinezen ervan op andere punten
langs de grens „gewapende activiteit” te
hebben bedreven.
JAKARTA (Reuter/UPI). Enkele dui
zenden studenten aan de twee grote uni-
versiteiten van Jakarta hebben gisteren
de colleges geboycot uit protest legen de
uitsluiting van een studentenleider van de
colleges.
De studentenleider, Biner Tobing, mag
niet meer naar de colleges komen omdat
hij kritiek heeft geleverd op het bewind
van Soeharto. Militairen en politie hebben
in de afgelopen weken meermalen bijeen
komsten van studenten op de universi
teitsterreinen onmogelijk gemaakt. Op 25
oktober liepen twaalf studenten verwon
dingen op toen het leger ingreep op het
moment dat een toespraak zou worden
gehouden waarin kritiek op Soeharto zou
worden geleverd.
De studenten hebben het parlement
hierop om een onderzoek verzocht. De
rector-magnifïcus van de Universiteit van
Indonesië in Jakarta, heeft de minister
van Defensie gewaarschuwd, dat een te
bruut ingrijpen van de militairen handha
ving van de tucht op de universiteitsterrei
nen moeilijk kan maken.
jvjet-
mder
r het
lalrik
onlij- j
‘rust:
praat
voor
>If al
een
lotse-
siebegroting wordt met vijf procent ver
hoogd, zo zei hij, en ook van de Europese
partners wordt bereidheid tot steun ver
wacht.
BONN (DPA). Het 25-jarig bestaan
van de Westduitse strijdkrachten is gis
teren in Bonn gevierd met een militaire
ceremonie in het centrum. Grote aan
tallen betogers waren op de been, die
de gebeurtenis met voortdurend ge
schreeuw en gefluit trachten te ver
storen.
In de Westduitse hoofdstad was een
zeer groot aantal politiemensen samen
getrokken. Demonstraties werden ver
wacht, omdat bij twee massale beëindi
gingen van jonge recruten vorige week
in het centrum van München ook rellen
waren ontstaan. Jonge anti-militaris-
ten, soms gekleed in oude Pruisische
uniformen, trachtten toen in Beierse
hoofdstad de beëdiging te verstoren,
maar werden door de politie uiteenge
dreven.
?roter
nheid
Con-
nwer-
berei-
:ht zo
chten
elevi-
t het
arter
ie uit
(Door Hans Amesz)
De Westduitse strijdkrachten be
staan 25 jaar.
Dat werd gisteren vernomen van de
onafhankelijke vakorganisatie Solidari
teit. Al bijna een week wordt, voorname
lijk in Gdansk, gestaakt door groepen
werknemers uit het onderwijs en de ge
zondheidszorg. Ze eisen niet alleen meer
loon, maar voor de gezondheidszorg ook
betere omstandigheden.
Gisteren is het gesprek tussen de sta-
>r om
teren
in. Ik
voor-
en is
!T de
issen.
irech-
i zijn
.984?’
iten:
Dit bleek gisteren uit een toespraak van
de Amerikaanse onderminister van De
fensie Robert Komer tot de permanente
raad van NAVO-ambassadeurs in Brus
sel. De Amerikaanse druk zal zich vooral
richten op Nederland, West-Duitsland,
Denemarken en België, landen die al heb
ben aangekondigd niet aan de drie pro
centsnorm te kunnen voldoen.
Functionarissen van het Amerikaanse
ministerie van Defensie in Washington
zeiden gisteravond dat de NAVO een cata
strofe moet vrezen wanneer de Europese
landen niet aanmerkelijk meer aan hun
defensie willen besteden. De woordvoer
der liet daarbij weten dat de afgesproken
drie procentsnorm niet als „plafond”
De politie in Bonn had gisteren uren
voor de militaire ceremonie alle toe
gangswegen naar het centrum afgezet.
Alle auto’s en inzittenden die naar het
centrum wilden werden gecontroleerd.
De politie arresteerde in het centrum
88 demonstranten, terwijl twaalf men
sen door het politieoptreden bij de on
geregeldheden gewond raakten. De po
litie heeft meegedeeld dat slagwapens.
messen, traangaspistolen en flessen
ether in beslag zijn genomen.
kers en een regeringsdelegatie over de
eisen op niets uitgelopen, aldus het officië
le persbureau PAP.
De leiders van Hongarije en Tsjecho-
Slowakije, Kadar en Husak, hebben el
kaar gisteren in de Slowaakse stad Bratis
lava ontmoet. Na afloop van het overleg
spraken ze hun steun uit aan de commu
nistische partij van Polen en aan de Pool-
se arbeidersklasse. Volgens hun verkla
ring proberen „anti-socialistische krach
ten zich met de zaken in Polen te be
moeien”.
Het plaatselijke bestuur van de commu
nistische partij in Gdansk heeft gisteren
verklaard geen vertrouwen meer te heb
ben in het centrale comité van de partij in
Warschau. Het centraal comité reageert te
traag op hervormingen, aldus een verkla
ring. Bovendien wil het bestuur in Gdansk
dat het bestuur over het land wordt gede
centraliseerd.
De onafhankelijke vakorganisatie Soli
dariteit heeft laten weten dat een vak-
bondscomité zich met de censuur gaat
bezighouden. Solidariteit eist dat de crite
ria voor censuur allemaal worden gepu
bliceerd en dat na het ingrijpen van de
censor mogelijkheden voor beroep moe
ten bestaan.
In Rome heeft de paus zich tegenover
Poolse pelgrims verheugd getoond over
de erkenning van Solidariteit.
(Van onze redactie buitenland)
WARSCHAU-PRAAG. Wanneer de Poolse regering niet voor maandag
tegemoet komt aan de eisen van de in Gdansk stakende onderwijzers en
personeelsleden uit de gezondheidszorg, zijn nieuwe landelijke stakingen niet
uitgesloten.
CAIRO-LONDEN. Gisteravond is bij
de Egyptische hoofdstad Cairo een trans-
porttoestel van de Amerikaanse lucht
macht neergestort. De zes bemanningsle
den en zeven passagiers kwamen daarbij
om het leven.
Het vliegtuig maakte deel uit van de
nieuwe snel inzetbare eenheid van het
Amerikaanse leger. Momenteel oefenen
1400 Amerikaanse militairen samen met
het Egyptische leger.
Boven de Noordzee is gisteravond een
Phantom straaljager van de Britse lucht
macht neergestort. Zoekacties hebben tot
nu toe niets opgeleverd. Van beide onge
lukken is de oorzaak nog onbekend.
maar als „vloer” van de stijging van de-
fensieuitgaven moet worden beschouwd.
De woorden van Komer, zo verluidt in
Amerikaanse defensiekringen, zullen
morgen worden herhaald door de Ameri
kaanse minister van Defensie Harold
Brown. De bewindsman is dan in Brussel
in verband met de halfjaarlijkse minis-
tersbijeenkomst van de Nuclear Planning
Group van de NAVO, waarin de ontwik
kelingen rond de kernbewapening bij
Navo en Sovjet-Unie worden besproken.
De Amerikaanse regering stelt zich op
het standpunt dat verhoging van de defen-
sieuitgaven nodig is in verband met de
gespannen internationale situatie. Daar
bij wordt vooral gedacht aan de crisissi
tuatie rond de Perzische Golf. Europa en
Japan, zo stelt Washington, zijn voor hun
grondstoffen op het crisisgebied aange
wezen en moeten dan ook een aanzienlijke
bijdrage leveren in de door de VS gedra
gen kosten van de beveiliging van de
verbindingswegen in dit gebied.
Een zegsman op het Witte Huis ver,
klaarde dat de Amerikaanse regering het
Congres en het volk moeilijk duidelijk
kan maken dat er voor de verantwoorde
lijkheid in het gebied rond de Perzische
Golf veel moet worden betaald, als de
Europese bondgenoten geen behoorlijke
bijdrage leveren. De Amerikaanse defen-
de diepte van het heelal indook. De Ameri
kaanse geleerden verbijsterd achterla
tend over de waarneming. Tijdens de pas
sage werden duizenden uitermate gede
tailleerde foto’s van Saturnus en de be
roemde ringen van Saturnus overgeseind
naar de aarde. Deze foto’s hebben meer
vragen dan antwoorden opgeleverd.
Het ringenstelsel om Saturnus blijkt
buitengewoon complex te zijn. Meer dan
100 ringen zijn er te onderscheiden. Niet
alle ringen hebben hetzelfde middelpunt
en ze draaien ook niet allemaal even snel.
In de ringen zijn donkere vlekken aange
troffen die lijken op de spaken van een
wiel. Deze donkere spaken blijken na en
kele uren te zijn verdwenen, om vervol
gens later weer op te duiken.
De verschijnselen in de ring zijn zo
gecompliceerd, dat het hoofd van het we
tenschappelijk team, dat de foto’s’ analy
seert, dr. Brad Smith, vannacht op een
persconferentie vertwijfeld uitriep dat hij
geen zinnige verklaring kon bedenken
voor de vreemde structuren. „De gehei
men van de ringen zijn voor ons een
bodemloze put geworden”, aldus Smith.
Gisteren vloog de Voyager I langs de
grootste maan van Saturnus, Titan. De
kleinste afstand tot Titan bedroeg slechts
4.000 kilometer, ongeveer evenveel als de
middellijn van de maan. Titan was, zoals
verwacht, omgeven door een atmosfeer.
In deze atmosfeer was geen enkel detail te
herkennen, hoewel de poolgebieden don
ker afstaken bij de rest van de Saturnus
maan.
Een eerste analyse van de gegevens over
de samenstelling van de atmosfeer toonde
geen spoor aan van moleculen die bouw
stenen van leven kunnen worden ge
noemd. In de loop van vandaag zal de
Voyager nog vijf Saturnus-manen van
dichtbij bekijken, die overigens met kra
ters bedekt lijken.
De Voyager-passage langs Saturnus be
reikt pas in de loop van vandaag een
climax, als de stroom foto’s en gegevens in
het vluchtleidingscentrum Pasadena bin
nenkomt die is „opgespaard” in de perio
de dat de Voyager zich achter de planeet
bevond. De afstand van het ruimtevaar
tuig tot de aarde is nu zo groot, dat de
signalen die reizen met de snelheid van
het licht (300.000 kilometer per seconde) er
een uur en 25 minuten voor nodig hebbent
om die afstand te overbruggen.
(Van onze redactie buitenland)
KOEWEIT-LONDEN-TEHERAN. Gistermiddag heeft een onbekend vliegtuig twee
raketten afgeworpen boven het noorden van Koeweit. Schade werd niet aangericht,
aldus de Koeweitse minister van Staat Abdel Hoessein.
Naar aanleiding van de raketaanval heeft Saoedi-Arabië laten weten klaar te staan
om de kant van Koeweit te kiezen om elk gevaar dat dit land bedreigt te weerstaan. Een
ander gevolg van de raketaanval was gisteren dat de goudprijs op de Londense markt
steeg met 18 dollar tot 621.50 dollar.
Inmiddels gaan Irak en Iran door eikaars olie-installaties te bestoken. Na het bekend
worden van de voorgenomen vredesmissie van de Zweed Olof Palme werden de
aanvallen zelfs nog heviger. In beide landen ligt de olie-industrie stil, wat Irak ongeveer
200 miljoen en Iran 60 miljoen gulden per dag kost. In Iran is vanaf gisteren de benzine
op de bon gegaan en drastisch in prijs verhoogd.
De Japanse minister Ito van Buitenlandse Zaken heeft aan secretaris-generaal
Waldheim van de VN laten weten dat Japan bereid is een vredesinitiatief te nemen in de
oorlog tussen Iran en Irak.
slaat met een knuppel in op Haitiaanse
vluchtelingen. Meer dan honderd voormalige inwoners van Haiti verblijven sinds een maand op
het eilandje Cayo Lobos van de Bahama s. Ze moeten daar weg. maar willen niet.
(Van onze redactie buitenland)
ROME. Politieke actie is voor rooms
katholieke religieuzen (priesters, monnik-
ken, zusters e.d.) verboden. Het Vaticaan
is bereid uitzonderingen top te staan,
maar dit zal van geval tot geval moeten
worden bekeken.
Dit blijkt uit de richtlijnen die gisteren
zijn gepubliceerd door de Vaticaanse con-
LUXEMBURG-BEIROET. De Arabi
sche Liga heeft de Europese Gemeen
schap verzocht de Palestijnse bevrijdings
organisatie PLO voor komende lente te
erkennen. Het verzoek werd gisteren ge
daan op de eerste dag van een twee dagen
durende bijeenkomst tussen de EG en de
arabische landen te Brussel.
De zogenaamde Europees-arabische di
aloog werd eind 1978 afgebroken na de
ondertekening van de akkoorden van
Camp David tussen Egypte en Israel.
Syrië heeft inmiddels formeel om uitstel
gevraagd van de arabische topconferentie
die over twee weken in de Jordaanss
hoofdstad Amman moet beginnen. Vol
gens Syrië moeten eerst de huidige scher
pe tegenstellingen in de arabische wereld
uit de weg worden geruimd. Deze tegen
stellingen zijn verder aangescherpt door
de oorlog tussen Iran en Irak.
De Libische leider Kadaffi werft inmid
dels soldaten voor een grote heilige oor
log. In Libanese kranten heeft hij gisteren
advertenties laten plaatsen, waarin hij
vrijwilligers oproept dienst te nemen in
het Libische leger „om een speciale oplei
ding te volgen ter voorbereiding van de
grote arabische veldslag”.
Het Egyptische blad El Achram tenslot
te meldt dat Ronald Reagan na zijn
ambtsaanvaarding Henry Kissinger als
speciale gezant voor het Midden-Oosten
zal benoemen. Het blad zegt uit Egypti
sche diplomatieke bron te hebben verno
men dat Kissinger een nieuwe Ameri
kaanse strategie voor het Midden-Oosten
zal uitvoeren.
(Van onze redactie buitenland)
WEST-BERLIJN. De Oostduitse
overheid heeft de beperkende maatrege
len jegens West-Duitsland uitgebreid. Dit
wordt geconcludeerd uit het feit dat Oost
duitse kunstenaars tot nader order niet
naar de bondsrepubliek mogen en dat
Westduitse verslaggevers een aantal syno
des in de DDR niet mogen bijwonen.
Het voorlopige uitreisverbod voor Oost
duitse kunstenaars werd gisteren gemeld
door de chansonnière Barbara Thalheim,
die dit te horen had gekregen van een
hoge medewerkster van het staatsbureau
voor kunstenaars in Oost-Berlijn. Als mo
tief voor de maatregel werden de ver
slechterde betrekkingen tussen de beide
Duitslanden genoemd en de eis van de
DDR erkend te worden door de regering
in Bonn als een onafhankelijke staat.
LONDEN (DAP). Het befaamde Brit
se dagblad The Times zal op 14 maart van
het komend jaar voor het laatst verschij
nen, tenzij er voor die datum een koper
voor het blad is gevonden.
Dit is gisteren in Londen meegedeeld
door de bedrijfsleiding van The Times.
Het blad bevindt zich zoals bekend in
grote financiële moeilijkheden. Het zon
dagsblad The Sunday Times zal voor het
laatst op 8 maart in de winkels te koop
zijn. De Britse vakbond voor journalisten
NUJ verklaarde gisteren, dat de directie
niet wil meedelen of er zich tot dusver al
mogelijke kopers hebben gemeld.
gregatie voor de religieuzen in het Vati
caanse dagblad l’Osservatore Romano.
Die richtlijnen waren al eerder uitgege
ven, maar nog niet gepubliceerd.
Religieuzen worden geacht leken op
hun politieke verantwoordelijkheden
voor te bereiden, zo blijkt uit de publica
tie. Zij mogen zelf echter geen „eenzijdige
standpunten innemen of in parlementen
zitting nemen”. Als reden voor deze richt
lijn noemt Rome: „Zij kunnen namelijk
worden meegezogen in een visie op de
mens, op de maatschappij, op de geschie
denis en op de wereld van de arbeid, die
niet in overeenstemming is met de nor
men en richtlijnen van de kerkelijke
maatschappelijke leer”. Met nadruk
waarschuwt Rome tegen „ideogieën die
de klassestrijd steunen”.
Op 12 november 1955 legden 101 be
roepssoldaten in de Ermekeit-kazeme
in Bonn de eed op de grondwet af en
ontvingen van de toenmalige minister
van Defensie Theodor Blank hun be
noemingsoorkonden. In april 1957
werden de eerste dienstplichtigen in-
gelijfd bij de in april 1956 tot Bundes-
wehr omgedoopte nieuwe strijdmacht.
Inmiddels is het Westduitse leger, zo
verzekerden kenners, uitgegroeid tot
één der beste ter wereld. Er zijn op dit
moment ruim 450.000 man onder de
wapenen. Daarbij komen nog 170.00Ö
mensen die een „burgerfunctie” in de
Bundeswehr hebben. De structuur
van het leger is, aldus inspecteur-gene-
raal Jurgen Brandt, „modern” en de
materiële uitrusting „kan elke verge
lijking doorstaan".
De woorden van de hoogste Duitse offi
cier wekken vertrouwen. De vraag is
echter of dat gerechtvaardigd is. Met
name de laatste tijd wordt de Bundes
wehr in toenemende mate bekriti
seerd. Er is sprake van zeer veel
dienstweigeraars, van buitengewoon
ontevreden dienstplichtigen die uit
sluitend „balen” en gefrustreerde offi
cieren die er nu al zeker van zijn dat ze
niet meer bevorderd zullen worden.
In mei van dit jaar ontaardde een massa
le beëdiging van recruten in het Bre-
mense Weser-stadion in een veldslag
tussen politie en demonstranten tegen
deze „militaristische humbug”. Tij
dens de campagne voor de afgelopen
Bondsdagverkiezingen vroegen voor
al CDU- en CSD-politici zich „verbijs
terd” af hoe het mogelijk was gewor
den dat de huidige Bundeswehr zo’n
afkeer opwekt.
Dat was verkiezingspropaganda en dus
per definitie overdreven, want enquê
tes wijzen uit dat het Westduitse leger
door het overgrote deel van de bevol
king wordt geaccepteerd, zij het zon
der geestdrift. De demonstratie in Bre
men was gericht tegen de „niet meer in
deze moderne tijd passende openbare
beëdiging, compleet met taptoe en
aanwezigheid van de hoogste staats-
functionarissen’
Ook in Bonn kwam het tot betogingen
toen gisteren ter gelegenheid van het
25-jarig bestaan van -de Bundeswehr
50 soldaten op de Munsterplatz in de
Westduitse hoofdstad in het openbaar
met groot ceremonieel werden
beëdigd.
Hoe men ook over dit soort ceremonies
denkt, het blijft merkwaardig dat er in
de Bondsrepubliek zo weinig openlijk
over wordt gediscussieerd. Met uitzon
dering van SPD-politici als de plaats
vervangend fractievoorzitter Horst
Ehmke, die het heeft over een „ana
chronistische toestand”, schijnen de
meeste andere politieke leiders van
mening te zijn dat een „stille” beëdi
ging op de binnenplaats van een ka
zerne in feite een „capitulatie” bete
kent voor degenen die kritisch willen
nadenken over het functioneren van
de Bundeswehr, zonder daarbij overi
gens het bestaansrecht van het West
duitse leger in twijfel te trekken.
Dat laatste was in het begin van de jaren
vijftig helemaal niet zo vanzelfspre
kend. In 1951 gaven drie van elke vier
Duitsers nog te kennen dat zij niets
van Duitse soldaten moesten hebben.
Daarvoor waren genoeg redenen: de
miljoenen doden en verwoestingen
van de Tweede Wereldoorlog, daarna
de ontmilitarisering en de heropvoe-
dingspolitiek van de bezetters.
In december 1949 verbood de geallieerde
Hoge Commissie in de bondsrepubliek
elke handeling die direct of indirect te
maken had met een herbewapening.
Maar in juni 1950 brak de Korea-oor-
log uit, waarna de Amerikanen en hun
bondgenoten met uitzondering van
Frankrijk akkoord gingen met het
voorstel van de toenmalige bondskan
selier Konrad Adenauer tot herbewa
pening over te gaan.
In de herfst van 1950 werd in principe
afgesproken dat er een Duits contin
gent zou komen. Officieel kon dat pas
verwezenlijkt worden nadat in mei
1955 de verdragen van Parijs van
kracht waren geworden. De nieuwe
Duitse soldaten, zo werd verlangd,
moesten geen houwdegens zijn, maar
mensen die hun moeilijke opdracht als
„staatsburger in uniform” wilden ver
vullen. Dit begrip was uitgewerkt door
generaal Wolf Graf Baudissin. „Van
de soldaat wordt verwacht dat hij me
de gestalte geeft aan de politieke ont
wikkeling”, aldus Baudissin.
Het ideaal van de „staatsburger in uni
form” is na 25 jaar Bundeswehr niet
vervuld. De Westduitse strijdkrachten
zijn niet voldoende geïntegreerd in de
maatschappij, ze zijn ondanks alle
goede voornemens toch een soort staat
in de staat geworden. Een ontwikke
ling waar de toenmalige regerings
commissaris voor het leger, vice-admi-
raal B. D. Hellmuth Heye, al in 1964
voor waarschuwde.
Minister Apel van Defensie, die in 1978
Leber opvolgde, is niet blind voor de
problemen. Hij heeft een grote discus
sie aangekondigd over de Bundes
wehr. Hij wil de „staatsburger in uni
form” herdopen tot „republikein in
uniform”. Daarvoor is het nodig te
erkennen dat de huidige strijdmacht
niet zonder meer in het republikeinse
landschap past.
