Italiaanse vakbonden
ld
kritiseren hulpactie
Bewoners Teylerstraat
staan weghalen van
afzetting niet toe
Aanhoudingen in
verband met
Ijaarleminer
galletjes
Ratten kregen kanker
door formaldehyde
I
OPDRACHT VAN VOLKSGEZONDHEID
jassendiefstal
Cobi Schreijer haalde in 1965
Paul Simon naar Waagtaveerne
i
Sint Nicolaas verraste Paul Simon op 4 december 1965 in de Waagtaveerne met jenever, een vrijer en een klomp.
Rechts op de foto Cobi Schreijer. Ze vertelde me: ,,De jenever gaf Paul aan mijn vader, de klomp hangt nog bij mij in de
tuin en mijn kinderen aten de speculaas op".
r
lg
Wie volgt
Songbook
Woedend
Weemoed
J
Morgen bezems door
Bosch en Vaartwijk
1
1
I
STAD
DECEMBER
DINSDAG 9
19 8 0
KJ
(Van een onzer verslaggevers)
a
„EERST VERKEERSMAATREGELEN NODIG”
NU WERELDBEROEMDE ZANGER TRAD TOEN OP VOOR 600 PIEK
HAARLEM. Volgende week
begint de Keuringsdienst van Wa
ren in Haarlem een uitgebreid
onderzoek naar de afgifte van
spaanplaatgas in woningen. Het
meetproject wordt uitgevoerd in
opdracht en op kosten van het
ministerie van Volksgezondheid
en Milieuhygiëne. De onderzoe
kers zullen volgens ir. J. P. Cor
net van de Keuringsdienst gaan
vaststellen hoeveel formaldehyde
in bewoonde huizen vrijkomt uit
spaanplaat. De metingen van de
concentraties worden gedaan in
willekeurig gekozen rijtjeshuizen
en flats die na de oorlog zijn
gebouwd.
y
Ketiilgen spaanplaatgas
k
d:
00
25
k.
00
iur
lur
10
70
00
00
80
De heer J. F. Hoek, directeur van Volks
huisvesting in Haarlem, zei er desge
vraagd geen idee van te hebben hoeveel
spaanplaat in de woningbouw gebruikt is.
„Wel hebben wij er bij de provincie op
aangedrongen het onderzoek voort te zet
ten. Er zal een kwantitatief onderzoek
Hij kan niet overzien hoe de norm zou
moeten worden. „Maar als deze niet tien
maal zo streng wordt, verwacht ik dat nog
veel van dit materiaal gebruikt zal kunnen
blijven. Overigens geldt die norm (120
microgram formaldehyde per kubieke
meter lucht, red.) alleen voor bouwmateri
alen. Voor hobby en meubelen is nog geen
definitieve norm van kracht. Het was al
tijd een touwtrekken tussen de ministe
ries van Economische Zaken en Volksge
zondheid en Milieuhygiëne. Maar ik denk
dat daar nu wel verandering in zal ko
men”, verduidelijkte ir. Cornet.
Houthandelaar P. van Dam in Haarlem
zei „nog verschrikkelijk veel” spaanplaat
te verkopen. De vele publikaties over de
gevaren van dit materiaal hebben de ver
koop wel enigszins gedrukt. Met name is
nodig zijn om de omvang van het spaan
plaat te kunnen becijferen”. Inmiddels is
men vergevorderd met het vervangen van
spaanplaatwanden in een groot deel van
de woningen in Molenwijk. Bovendien
wordt momenteel spaanplaat in huizen
aan de Spaamhovenstraat vernieuwd.
Alle afwijkingen kwamen voor in de
neusholten van de dieren, waarbij de
onderzoekers aantekenen dat ratten ty
pische neus-ademhalers zijn. Andere
proeven met gassen hebben aangetoond
dat waar neusafwijkingen voorkomen
bij muizen, dezelfde afwijkingen bij
mensen vaak in de longen verschijnen.
Ik hielp hem uit de droom
en vertelde, dat het alle
maal kwam door dat tele
foontje uit New York”. Si
mon moet zich opnieuw
verbaasd hebben, toen
plotseling Sinterklaas de
Waag binnenstapte en
hem een vrijer, een klomp
en een kruik jenever
schonk.
Lerares Katy van Ispelen overhandigt de envelop met het geld dat door leerlingen van het
Coomhert Lyceum en de Haarlemse HEAO is bijeengebracht aan notaris M. Kloek van de
stichting Terramotta. Deze organisatie zorgt dat het geld op de bestemde plaats terecht komt.
De omzet van het liefdadigheidsmaal gisteren in Napoli bedraagt ruim vijftigduizend gulden.
Die zijn eveneens voor de slachtoffers van de aardbeving bestemd.
„Het is het laatste jaar,
dat ik allerlei mensen
Paul Simon is wereldbe
roemd. Begin november
zong deze Amerikaan
moeiteloos Carré „plat”;
in tal van bioscopen
draait momenteel zijn
eerste speelfilm One
Trick Pony. Weinigen
zullen weten, dat Paul
ooit in de Haarlemse
Waagtaveerne optrad.
De eerste keer, dat hij
dat deed, was op 4 decem
ber 1965. De Haarlemse
zangeres Cobi Schreijer,
die toentertijd de Waag
exploiteerde, had Paul
uitgenodigd. Simon
stond toen op het punt
door te breken met zijn
hit Sound of Silence. In
het kader van de serie
„Haarlemmers ontmoe
ten beroemdheden”,
stuurde Cobi me een brief
over de contacten die zij
in de loop derjaren met
Paul had. Cobi schrijft,
dat ze Simon leerde ken
nen tijdens het folkfesti
val in Cambridge in En
geland. „Ik trad daar zelf
op en beluisterde meteen
zoveel mogelijk jonge
zangers om hen te boeken
voor de Waagprogram-
ma’s”. Paul kwam en
zong in de Waag voor een
klein publiek. „De men
sen, die er waren hoorden
liedjes, die een paar
maanden later over de
hele wereld dag in dag
uit te horen waren”, al
dus Cobi.
in de Waag, ook al is dat
op mijn enige vrije avond
sinds weken. Ik wil weer
in een folkclub spelen”. In
de Waag werd ook een
persconferentie gegeven.
„Het was een gekkenhuis
van drukte”, herinnert
Cobi zich, maar tijdens
het optreden viel de zaal
stil. Het was een fantas
tisch concert. Tegenwoor
dig is in de Waagtaveerne
een restaurant gevestigd.
Van 1962 tot 1970 was het
Cobi die in dit historische
pand de scepter zwaaide.
ider-
i de
•oot-
verd
voe-
jarc,
mis-
i de
Ma-
t een
Als het aan mij ligt ga ik
nog een tijd door met deze
serie over Haarlemmers,
die ooit beroemdheden
hebben ontmoet. Wie
volgt, zou ik willen zeg
gen. U weet het inmid
dels: staat u op de foto
met een bekend persoon,
stuur me die kiek dan,
voorzien van een uitvoeri
ge beschrijving van de
ontmoeting, op. De foto
krijgt u keurig terug. Het
adres is: Haarlems Dag
blad, Oudeweg 12-14,2031
CC Haarlem. Op de enve
lop svp mijn naam zetten.
•fge-
jaar
de
het
(oor
or 1
een
kan
vor-
bur-
ge-
nds-
on-
ge-
nen
.500
zerp
■den
idse
takt,
ring
irde
ring
door Hans Invernizzi
jnfe-
■king
irstel
onfe-
I alle
moe-
6
elijk
Pver-
'den
n de
icier
eren
af
men
en.
iten-
het
i de
vilde
s dat
mis
terse
i.
:ober
men.
i be-
wen-
;vaar
iropa
zou
West
span-
e-uit-
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Morgen en donderdag
gaan de bezems door de Bosch en Vaart
wijk. Dan wordt de inmiddels bekende
schoon-schipactie gehouden waarbij het
de bedoeling is dat buurtbewoners zoveel
mogelijk helpen. Het is de eerste Haar
lemse wijk waar voor de tweede keer zo’n
rigoureuze schoonmaak wordt gehouden.
De Gemeentereiniging komt met extra
materieel en mankracht, terwijl met een
auto van Openbare Werken gevaarlijke
stoffen van huis worden gehaald. Autobe
zitters werd inmiddels via een pamflet
verzocht de wagens niet aan straatzijden
te parkeren waar de veegmachines ko
men. Mensen die woensdag en donderdag
hun zolder of schuur opruimen en grof
vuil kwijt willen, kunnen de Gemeenterei
niging bellen. Telefoon 319158. Schoon-
maakcoördinator in de wijk is mevrouw
Van Campen, telefoon 314983.
(Van onze redactie binnenland)
HAARLEM. Bij proefnemingen
door de Amerikaanse onderzoeker Ja
mes A. Swenberg en zijn collega’s van
het Chemical Institute of Toxicology is
gebleken dat alleen kwaadaardige kan
kergezwellen in de neus optraden bij
ratten die werden blootgesteld aan con
centraties boven 15 deeltjes formaldehy
de per miljoen deeltjes lucht.
Dat is 150 maal de nu geldende maxi
mumnorm in ons land. De onderzoekers
hebben 240 ratten gedurende achttien
maanden zes uur per dag en vijf dagen
Voorzitter Huisman van de interdepar
tementale commissie die de minister moet
adviseren bezocht eind november het con
gres in Raleigh (V.S.) waar over formalde
hyde de alarmerende berichten openbaar
werden. Hij wenste hierover echter geen
mededelingen te doen. Voorlichter King-
mans bij TNO zei dat nog een opdracht
was ontvangen voor aanvullend onder
zoek aan spaanplaat, maar dat het wel in
de lijn der verwachtingen ligt dat zijn
instituut hiermee belast zal worden.
De kans bestaat wel dat uit een veel
groter aantal Haarlemse woningen, scho
len en andere gebouwen spaanplaat ver
wijderd zal moeten worden, wanneer de
overheid bepaalt dat minder dan 120 mi
crogram formaldehyde uit dit bouwmate
riaal vrij mag komen. Bij het ministerie
van Volksgezondheid en Milieuhygiëne
worden momenteel maatregelen voorbe
reid voor een verbod van bepaalde soor
ten spaanplaat. De heer Balenmans van
de Arbeidsinspectie in Den Haag ver
klaarde desgevraagd dat ook zijn dienst
minister Ginjaar in deze zal adviseren. Dit
gebeurt in het kader van de gevaren van
kankerverwekkende stoffen.
Hij zei desgevraagd de alarmerende re
sultaten van het recente Amerikaanse on
derzoek, gepubliceerd in Cancer Re
search, „redelijk serieus” te nemen. „In
ons land zijn de normen overigens al
tweemaal zo streng als bijvoorbeeld in
Zweden. De Amerikaanse publikaties
vind ik niet verbazingdwekkend. In Zwit
serland hadden chemici er al eerder op
gewezen dat de eigenschappen van spaan
plaat slechter waren dan algemeen werd
aangenomen. Het congres in Amerika is
er onder meer een gevolg van. Hoewel in
Nederland het spaanplaat tweemaal zo
veilig is dan elders, verwacht ik wel dat de
grens lager gesteld zal worden met betrek
king tot de toegestane afgifte van formal
dehyde”, benadrukt Cornet.
Een aanbod dat de ACLI en de FILEF
een dag na de ramp deden, om de landelij
ke actie te coördineren, is volgens de
organisaties door de Italiaanse autoritei
ten in Nederland afgewezen. Dat heeft
volgens hen geleid tot tijdverlies en heeft
de in het perscommuniqué chaotisch ge
noemde teostanden rond de hulpactie ver
ergerd. De Italiaanse verenigingen in Ne
derland wordt echter lof toegezwaaid
voor hun inzet.
Vijftigduizend gulden heeft het liefdadi
ge eetmaal opgeleverd dat gisteravond is
gehouden in het Italiaanse restaurant Na
poli in Haarlem. Tijdens het eetmaal
overhandigden lerares Katy van Ispelen
van het Coomhert Lyceum en directeur
J. van Coenen van de Haarlemse HEAO
1700 gulden, die de leerlingen van deze
scholen bijeen hebben gebracht.
Deze week collecteren de Haarlemse
Italianen, die vorige week in het entrum
voor buitenlanders Casa Nostra een a< tie-
comité oprichtten, voor hulp aan de
slachtoffers van de aardbeving. Zij heb
ben al ruim drieëneenhalfduizend gulden
opgehaald. Wie de collectanten niet tegen
komt, kan geld storten op bankrekening
nummer 56 00 49 897 van de Algemene
Bank Nederland in Haarlem of op girore
kening 4000 van deze bank. Het geld dat is
ingezameld door het Haarlemse comité,
komt terecht bij het landelijke comité
voor hulp aan de slachtoffers van de aard
beving dat is opgericht door de Bussumse
mevrouw Kloosterboer. De Haarlemse
Italianen hebben bij dat comité aanslui
ting gezocht.
tot na ruim een jaar. Plotseling bleek er
een bijzonder grote sterfte in die laatste
groep op te treden, welke er uiteindelijk
in resulteerde dat 36 van de 240 ratten
van deze groep na achttien maanden een
kwaadaardig kankergezwel in de neus
hadden. De proeven, waarvan de resul
taten in het septembernummer van Can-
werd Cobi daarover ge
beld uit New York. Ook
bij CBS kwam het bericht
binnen. En zo kon het ge
beuren, dat er een ont
vangstcomité uit de grond
werd gestampt, dat Paul
van Schiphol afhaalde. In
de Waag zong Paul behal
ve gewoon voor publiek
ook voor de radio. Er wer
den in die tijd iedere veer
tien dagen opnames ge
maakt voor het program
ma Wie waagt, die zingt.
De plotselinge belangstel
ling verbaasde Paul Si
mon, weet Cobi nog. „Hij
kwam de Waag binnen,
een tikkeltje onthutst en
zei zoiets van: Jee, Cobi,
jjj hebt hier een publici-
teitsmachine aan de gang.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. De Italiaanse vakorganisaties in Nederland ACLI en FILEF
hebben kritiek op de hulpactie voor de slachtoffers van de aardbeving in
Italië, die is georganiseerd door de Italiaanse diplomatieke instanties in
Nederland. Het gemis aan coördinatie op landelijk niveau van de actie komt
volgens deze vakorganisatie voor rekening van de Italiaanse diplomatieke en
consulaire autoriteiten. Dit staat in een perscommuniqué, dat deze organisa
ties gisteren hebben uitgegeven.
Een en ander schrijven bewoners, wijk
raad en werkgroep in een brief aan B. en
W. Die brief is een reactie op een medede
ling die het college vrijdag in de buurt liet
verspreiden. Het college zegt daarin dat in
de Teylerstraat verkeersborden zullen
worden geplaatst met het opschrift „ad
viessnelheid 30 kilometer per uur”. Voorts
willen B. en W. een werkgroep oprichten
om de problematiek van de verzakkingen
in de Oude Amsterdamsebuurt te onder
zoeken. In het vlugschrift delen de dage
lijkse bestuurders van de stad ook mee
dat ze hebben besloten de door bewoners
en wijkraad neergezette versperring in de
Teylerstraat te verwijderen.
In Engeland had Paul Si
mon een langspeelplaat
opgenomen, Paul Simon’s
Songbook geheten. Cobi
nam deze LP mee naar
Haarlem en stapte ermee
naar platenmaatschappij
CBS. Vreemd genoeg had
CBS in Londen de LP
vervaardigd, maar men
was daar nog niet op de
hoogte. Tezelfdertijd be
landde de EP, waarop
Sound of Silence stond, in
de Amerikaanse hitlijs
ten. Een dag voor Paul in
ons land zou arriveren
Het meetproject bestaat uit drie onder
delen. Allereerst wordt opgenomen hoe de
woonomstandigheden zijn en de concen
tratie van gas zal daarna gemeten worden.
Tijdens het officiële onderzoek, waarmee
in januari een begin wordt gemaakt, be
trekken de keurmeesters ook de gebruike
lijke ventilatiemethoden in het meetpro-
ject. Tenslotte gaat de Keuringsdienst van
Waren opmeten hoeveel formaldehyde-
gas vrijkomt uit meubelstukken, vloerbe
dekking, behang en dergelijke. Fineer op
spaanplaat dat gebruikt wordt voor meu
belen, heeft weliswaar een afdichtende
werking, maar onder invloed van vocht en
warmte kan de lijmlaag chemisch afbre
ken, waardoor toch gas vrijkomt, aldus
Comet.
geen overleg gepleegd over de verwijde
ring van de afzetting. De gemeente gaat
op omgekeerde wijze te werk”, zegt werk-
groepswoordvoerder T. Geytenbeek. „De
gemeente wil eerst de versperring slopen
en dén praten. Wij hebben ervaring met
dat soort toezeggingen, dus willen wij
eerst praten over maatregelen tegen
zwaar verkeer en te hard rijden in de wijk,
dan pas - als die maatregelen zijn geno
men - gaat, wat ons betreft, die versper
ring weg.”
Het college van B. en W. trok vanoch
tend de opdracht aan het bedrijf Openba
re Werken om de versperring te slechten,
in. De brief van wijkraad, werkgroep en
bewoners van de Teylerstraat werd van
ochtend in het college besproken. Bij het
ter perse gaan van deze editie was de
reactie van B. en W. nog niet bekend.
per week blootgesteld aan formaldehy
de. Een groep kreeg een dosis van 2
deeltjes gas per miljoen deeltjes lucht,
een andere groep 6 deeltjes en de laatste
15 deeltjes.
Bij de eerste twee groepen traden klei
nere, niet-kwaadaardige infecties en ge
zwellen op evenals bij de laatste groep
Later belde Paul Simon
bij Cobi thuis naar Ame
rika om uit te vissen hoe
het kwam, dat hij opeens
zo’n succes had. Woedend
was hij, schrijft Cobi,
toen hij hoorde dat men
buiten zijn medeweten
de toepassing minder geworden bij bouw
werken die in opdracht van de overheid
worden uitgevoerd. Van Dam maakt zich
er overigens niet veel zorgen over als dit
plaatmateriaal uit de handel genomen zou
worden, aangezien voldoende vervangen
de produkten te koop zijn. Momenteel zijn
er overigens wel vijftig fabrieken in Duits
land en dertig in België die spaanplaat
produceren, aldus de houthandelaar. In
West-Europa wordt per jaar ongeveer
vijftien miljoen kubieke meter spaanplaat
verkocht. De spaanders worden bijeenge
houden door het inmiddels bekende
ureum-formaldehyde. Lijm die schadelijk
gas veroorzaakt.
eer Research werden vermeld, zijn
overigens nog niet afgesloten. De ratten
worden nog eens zes maanden aan het
gas blootgesteld en bovendien zullen alle
weefsels van de dieren worden onder
zocht.
In Haarlem proefproject
De wijkraad en de werkgroep Verzak
kingen zijn vertoornd over de door het
college verspreide mededelingen. „Er is
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Bewoners van de Teylerstraat, de wijkraad Oude Amster
damsebuurt en de werkgroep Verzakkingen in diezelfde wijk zullen niet
toestaan dat de gemeente de versperring in de Teylerstraat verwijdert. Ze
eisen van het gemeentebestuur eerst maatregelen om het zware verkeer uit de
buurt te houden en snelheidsbeperkende maatregelen, pas als die zijn
genomen gaan ze akkoord met verwijdering van de door hen - vorige week
zondag - geplaatste afzetting. Haalt de gemeente de afzetting toch weg, dan zet
de buurt er op hetzelfde moment een nieuwe.
Minister Ginjaar zal zo snel mogelijk
duidelijkheid verschaffen over de geva
ren van spaanplaat voor de volksgezond
heid”, aldus het Tweede-Kamerlid Ina
Muller-Van Ast (PvdA). Ze zal waarschijn
lijk vandaag de bewindsman van Volksge
zondheid en Milieuhygiëne een reactie
vragen op berichten uit de Verenigde Sta
ten die zeggen dat o.a. uit spaanplaat
vrijkomend formaldehyde kankerver
wekkend is. „Dat gif moet uit onze ge
bouwde omgeving”, zegt Ina Muller-Van
Ast. Het socialistisch kamerlid, dat zich de
laatste jaren intensief met de spaanplaat-
kwestie bezighield, heeft de indruk dat
spaanplaat voorgoed uit de bouw kan
worden geweerd. „Als men maar wil. Het
is aan de Kamer bij de oplossing van het
probleem prioriteiten te stellen. Ik denk
hierbij speciaal aan het vraagstuk van de
kosten. Een snelle aanpak is geboden. Het
nu nog instellen van commissies werkt
alleen maar vertragend. Er is voldoende
bekend. We hebben te lang gewacht, „het
zal mijn tijd wel duren”.
spreek bij mijn eigen op
tredens in het land die vol
weemoed vertellen over
avonden in de Waag met
Alex Campbell, Joost
Nuissl, Dorris Henderson,
Pete Seeger, Ellie en Rik-
kert, The Clancy Bro
thers, Tom Paxton, Mar
tin Carthy, Dave Swar-
brick, Dick Poons, Bou-
dewijn de Groot en Len
nart Nijgh”. Lennart
„woonde paraktisch in de
Waag” en schreef in die
tijd de prachtige liedjes,
waarmee Boudewijn de
Groot en Cobi zelf be
kendheid kregen.
Van al de artiesten, die
ooit in de Waag speelden,
is Paul Simon vermoede
lijk het beroemdst ge
worden.
Cobi Schreijer is contact
blijven houden met de nu
steenrijke Amerikaanse
zanger. „Na zijn concert
begin november in Carré
heb ik hem nog opge
beld”. Toen Cobi in een
krant las, dat Paul een
half miljoen moest neer
tellen om de kosten van
de toemee te dekken
moest ze, schrijft ze me,
„toch even grinniken”.
Voor zijn eerste optreden
in de Waag op die legen
darische vierde december
ontving Simon 600
gulden
(Van onze stadsredactie)
HAARLEM. Vannacht omstreeks
half twee heeft de Haarlemse politie in de
Kruisstraat een auto met drie mannen
aangehouden. De auto werd eerder gesig
naleerd bij de diefstal van bontjassen in
Breda. De jassen hebben een waarde van
33.000 gulden. Auto en inzittenden werden
overgedragen aan de Bredase politie.
Omstreeks half vier werden twee jon
gens op heterdaad betrapt bij het open
breken van kasten in een snackbar in de
Oranjeboomstraat.
In de nacht van zondag op maandag
werd ingebroken in een horeca-bedrijf op
de Grote Markt. De dieven namen 10
flessen drank en een nog onbekend be
drag aan geld mee.
een „orkest” gemonteerd
had „achter” de oor
spronkelijke opname. „Al
Word ik nog zo beroemd:
als ik op toneel zelf zing,
alleen of met Art Garfun
kel, ik begeleid mezelf al
leen op de gitaar”, zei een
boze Simon toen tegen
Cobi Schreijer. Paul heeft
geen woord gehouden.
Hij reist nu de wereld
rond met een orkest en
een zanggroep, in totaal
met veertig man. In 1965
deed hij dat nog niet. Een
half jaar na zijn eerste
optreden in de Waag keer
de Simon terug naar Ne
derland.
Cobi: „Ik haalde Paul en
Art van Schiphol en Paul
zei meteen: ik zing bij jou
