Protest tegen verbod film
Brand-
Bokassa van
kannibalisme
n
beschuldigd
n
VS na ontvangst boodschap Iran:
niet voor Kerstmis vrij
un
fen
Kosigin bekwaam organisator
achtergrond
Suriname wil
uitlevering
bespoedigen
Taiwan blij met
besluit over
duikbotenorder
Doodstraf geëist
tegen lid van
Bende van Vier
stichting
in Athene
„Gegijzelden waarschijnlijk
Drie Syriërs
gedood bij
actie Israel
Hector Campora
overleden
Leider Prima
Linea opgepakt
Galiciërs
stembus
morgen
naar de
HHI
99
ij
BINNEN- EN BUITENLAND
1980
ZATERDAG 20 DECEMBER
2
**0
(Van onze redactie buitenland)
WARSCHAU. De Poolse
vrije vakbond Solidariteit
overweegt in drukkerijen
werkonderbrekingen te orga
niseren als het regeringsver-
bod op de vertoning van de
documentaire Arbeiders ’80,
een film over de stakingsgolf
van afgelopen zomer, niet
wordt opgeheven.
Mogelijk prikacties
in Poolse drukkerijen
i
Dat was op de jongste vergadering van
het centrale comité van hen geëist. Sinds
de machtswisseling in de partij waren zij
niet meer in het parlement verschenen.
Gierek heeft tevens zijn zetel in de staats
raad verloren.
Kisiel stelde voor volgend jaar niet elke
zaterdag vrij te geven maar elke tweede.
De gemiddelde werktijd zou daardoor op
42,5 uur per week komen te liggen. Aan
vankelijk was tussen arbeiders en leiding
een vrije zaterdag overeengekomen.
Gesproken wordt van korte prikacties
die zich zouden kunnen verplaatsen van
stad tot stad. Leden van Solidariteit ver
klaarden gisteren dat misschien ook het
werk wordt neergelegd bij de drukkerij in
Warschau waar het officiële Poolse com
munistische partijblad Tribunu Ludu van
de persen rolt.
onder-
<e be-
n jaar
■ing en
lerwijs
ing en
elkaar
jecten
’TT-tarie-
icent val
uitgevei
enlopen.
De investeringen zullen volgend jaar
aanmerkelijk moeten worden verlaagd en
zich concentreren op de behoeften van
markt, export en vooral van de energie
voorziening. Bij dit laatste is de kolenwin
ning uitermate belangrijk.
Bekendgemaaktswerd daz acht voojma-
lige hoge politici, onder wie oud-partijlei-
der Edward Gierek en oud-premier Piotr
Jaroszewicz en Edward Babiuch, hun
mandaat als afgevaardigde hebben terug
gegeven.
In een parlementsvergadering die in
Warschau is gehouden heeft het hoofd
van het planbureau, Henryk Kisiel, mee
gedeeld dat het inkomen van de bevolking
volgend jaar met 18 procent zal stijgen en
dat dat nu al de economische mogelijkhe
den van het land te boven gaat. Om deze
reden zouden verdere eisen van loonsver
hoging of betere sociale voorzieningen
volgens hem onverantwoord zijn.
Solidariteit maakte gisteren bekend dat
de vakbondsdelegaties van 135 bedrijven
in het district Piotrkow in Centraal-Polen
de hal van een districtsregeringsgebouw
hebben bezet uit protest tegen de .vleesle-
veranties. De vakbond klaagt dat het dis
trict slechts 40 procent van de gemiddelde
vleestoewijzing in Polen heeft ontvangen.
Regionale autoriteiten zouden hebben in
gestemd met hogere leveranties en de
vakbond zei dan ook de acties te zullen
beëindigen wanneer deze belofte wordt
nagekomen.
Enkele jaren geleden kreeg Kosi
gin al een ernstige hartaanval, vol
gens zeggen tijdens het zwemmen in
WASHINGTON (Reuter). Het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken heeft gisteren verklaard dat
het onwaarschijnlijk is dat de 52 Amerikaanse gegijzel
den in Iran voor Kerstmis zullen worden vrijgelaten.
Brezjnjev wijdde geen lovende
woorden aan de aftredende rege
ringsleider. Hij stelde zijn plaats
vervanger Tikhonov voor als diens
opvolger. De Opperste Sovjet keur
de dat voorstel zoals gebruikelijk
unaniem goed. Tikhonov dankte in
een korte toespraak voor het in hem
gestelde vertrouwen. Maar ook hij
wijdde geen enkel woord aan zijn
de rivier bij zijn Moskouse buiten
huis. Vorig jaar oktober kreeg hij
opnieuw een zware hartaanval, die
Naar buiten toe heeft Alexei Kosi
gin zich opvallend kunnen manifes
teren. In 1965 reisde hij naar Peking
in een poging de groeiende kloof
Waarnemers leidden hieruit af,
dat Kosigins aftreden mogelijk min
der „vrijwillig” geweest kan zijn
dan partijleider Brezjnjev in zijn
aankondiging deed vermoeden. De
Tijdens de rechtzaak, die naar verwacht
kort zal duren, zullen 54 getuigen worden
opgevoerd, waaronder verschillende oud-
Na de oorlog in het Midden-Oos-
ten van 1967 bepleitte Kosigin per
soonlijk de arabische standpunten
in de Verenigde Naties en knoopte
er een onderhoud met de toenmali
ge Amerikaanse president Lyndon
B. Johnson aan vast. Het was de
eerste topontmoeting tussen de Ver
enigde Staten en de Sovjet-Unie
sinds de voortijdig afgebroken ont
moeting in Genève in 1961.
medewerkers die ter dood veroordeeld
zijn wegens betrokkenheid bij het bloedi
ge, 14-jarige regime van Bokassa.
(Van onze redactie buitenland)
MADRID. Na Catalonië en Bas
kenland gaan morgen drie mil
joen Spaanse Galiciërs naar de
stembus om zich in een volks
raadpleging uit te spreken over
een statuut dat hun autonomie
verleent.
boden
op de
vond
an de
roging
i, door
voor
g van
;parte-
ontwik-
in groot
doneren
nst. Als
staatsse-
begelëi-
skkende
waarop
:ierd en
ien ook
sector
öeslo-
e ver-
■naast
>ij het
oogd.
n een
in het
5 mil-
ra Agt
•ninis-
Woordvoerder John Trattner zei, op grond van de jongste
Iraanse boodschap, dat mogelijk nog een onderhandelingsron
de nodig zal zijn. Volgens hem worden in de boodschap uit
Teheran „kernkwesties” en procedurele zaken aangeroerd. Na
dere bijzonderheden wilde hij niet vermelden. Wel noemde hij
het onderhandelingsproces „moeilijk, ingewikkeld en moei
zaam”.
Het Iraanse antwoord kwam gisteren via Algerijnse bemidde
laars in Washington aan.
De somber gestemde Trattner deelde mee dat de Amerikaanse
autoriteiten een regeling proberen te treffen dat de gegijzelden
met Kerstmis bezoek krijgen van niet-Amerikaanse geestelijken
die zich op het ogenblik in Iran bevinden.
jdt kan
mde fi
sc hake-
ld bud-
van de
■n daar-
kenhuis
ardelen.
en bud-
Twee grote warenhuizen in Athene zijn
gisteren volledig uitgebrand. Een tot dus
ver onbekende organisatie die zich Okto
ber '80 noemt, heeft laten weten de brand
te hebben gesticht. Tot nu toe is niets
bekend over de redenen hiervoor. De
schade loopt in de honderden miljoenen
guldens
13,5
in de
is nog
moe-
zerder
i.
Veten-
:omen
raegro-
voor
;r stu-
olman
op de
et gat
i”. De
orzien
rad)
ler heeft
n motie
Sanden
iagd er
en rege-
m pensa-
aan uit-
jndeme-
De Russische partijleider Brezjn
jev deelde in een vergadering van
de Ópperste Sovjet (volksvertegen
woordiging) in oktober van dit jaar
mee, dat men een brief van Kosigin
had ontvangen waarin hij „wegens
gezondheidsredenen” vroeg onthe
ven te worden van zijn verplichtin
gen als regeringsleider en tevens
van zijn verplichtingen als lid van
het Politburo van de communisti
sche partij.
De voormalige sergeant in het Franse
leger, die zijn land volkomen bankroet
achterliet, wordt ook beschuldigd van
mishandeling, het verbergen van lijken,
illegale vrijheidsberoving en aantasting
van leven en vrijheid van Centraalafrika-
nen. De aanklacht betreft zaken die
plaatsvonden tussen 1974 en de val van
Bokassa vorig jaar.
Rond de invasie van Warschau-
pacttroepen in Tsjecho-Slowakije
in 1968 heeft Kosigin in het open
baar een standpunt vertegenwoor
digd waaruit wel werd afgeleid dat
hij een minderheid binnen het
Kremlin vertegenwoordigde die een
dergelijke ingreep afwees.
tussen de Sovjet-Unie en China te
overbruggen. Meteen daarna was
hij in de Noordvietnamese hoofd
stad Hanoi, toen de Nixon-regering
voor het eerst met de bombarde
menten op Noord-Vietnam begon.
(Van onze redactie buitenland)
De Russische oud-premier Alexei
Kosigin, die zoals gemeld dond. Na
zijn eerste ernstige hartaanval
kreeg Kosigin als plaatsvervanger
toegewezen de Brezjnjev-protégé
Tikhonov naast Mazoerov, die werd
beschouwd als een aanhanger van
Kosigin. Mazoerov verdween een
jaar later wegens „gezondheidsre
denen”. Tikhonov werd daarna op
genomen in de machtige rangen van
de leden van het Politburo, het
machtigste politieke orgaan in de
Sovjet-Unie.
gaan
n met
;lt op
(Van onze redactie buitenland)
BANGUL De afgezette keizer van het
voormalige Centraal Afrikaanse Keizer
rijk (thans republiek), Jean Bedel Bokas
sa, staat bij verstek terecht op beschuldi
ging van kannibalisme, moord en verduis
tering van overheidsgeld. Het proces is
gisteren begonnen.
De 59-jarige Bokassa leeft in balling
schap in Ivoorkust sinds een door Frank
rijk gesteunde coup hem op 20 september
1979 van de troon stootte.
hem verplichtte vier maanden lang
zijn werkzaamheden te onderbre
ken. Sinds de afgelopen zomer werd
zijn afwezigheid wederom ver
klaard door hartproblemen. Tegen
over de Opperste Sovjet verklaarde
Brezjnjev, dat Kosigins ontslagbrief
aangaf dat zijn gezondheid de laat
ste tijd verder achteruitgegaan was.
(Van onze redactie buitenland)
PARAMARIBO. De Surinaamse re
gering wil in het belang van het land en
dat van Nederland zo snel mogelijk het
uitleveringsverdrag tussen beide landen
afkondigen.
Op grond daarvan is Nederland ver
plicht dissidente Surinamers, die zich in
ons land bevinden, onverwijld aan Suri
name uit te leveren. Nederland zal echter
moeten meewerken aan de procedure die
de regering Chin-a-Sen in dit verband zal
volgen.
Zoals bekend, is het parlement van Su
riname bij decreet buiten werking gesteld
en kan op dit punt daarom niet de grond
wettelijke procedure worden gevolgd. Het
uitleveringsverdrag zal nu aan de Suri
naamse raad van ministers ter goedkeu
ring worden voorgelegd.
wankele gezondheidstoestand van
Kosigin was bekend, maar ook di
verse andere leden van het Politbu
ro, van de communistische partij
genieten geen al te beste gezond
heid, partijleider Brezjnjev niet uit
gezonderd. Het is mogelijk dat Kosi
gin vrijwillig is vertrokken, maar
politieke waarnemers achten het
ook mogelijk dat zijn gezondheid
stoestand voor zijn collega’s reden
is geweest om zijn vertrek min of
meer af te dwingen.
Het jaar daarop speelde Kosigin een
belangrijke rol in de onderhandelin-
gen in Tasjkent over het Pakis-
taans-Indiase conflict.
Alle politieke partijen, met uitzondering
van het Galicische Blok (nationalis
tisch links-radicaal), steunen dit sta
tuut, dat daarom met grote meerder
heid zou moeten wordef aafgenomen.
Toch zou de volksraadpleging, die be
paald geen hartstochten oproept, ge
kenmerkt moeten worden door absen
teïsme van het kiezersvolk op grote
schaal misschien wel 70 procent.
Galicië, gelegen op de noordwestpunt
van het Iberische schiereiland, paral
lel met Portugal, omvat vier provin
cies: Pontevedra, Lugo, Orense en La
Coruna. In tegenstelling tot Basken
land en Catalonië, die erg geïndustria
liseerd zijn, is Galicië een arme streek
die zichzelf bedruipt en vooral leeft
van de landbouw en de visvangst.
Alleen de havensteden Vigo en El Ferrol
(Del Caudillo), eboorzestadsvansgene-
raal Francisco Franco, hebben zeer
belangrijke scheepswerven. In feite is
het zo dat emigratie een van de mar
kantste kenmerken van Galicië is.
Men schat het aantal Galicische emi
granten op tegen het miljoen, van wie
500.000 naar Zuid-Amerika en 200.000
elders naar Europa gingen.
Anderzijds is het gebruik van de Galici
sche taal verre superieur aan dat van
het Catalaans en vooral van het Bas-
kisch. Men schat dat 70 procent van de
bevolking zich in het dagelijks leven
van het Galicisch bedient en dat de
rest de taal kan spreken of verstaan.
In Galicië bestaat geen enkele terroristi
sche organisatie en de streek wordt
beschouwd als „het meest traditionele
Spanje”. Een aantal leiders van GRA-
PO, de anti-fascistische, gewelddadige
ondergrondse beweging, stamt uit Vi
go, maar autonomie of onafhankelijk
heid van hun geboortestreek stond
nimmer in hun vaandel geschreven.
Zij bedrijven hun activiteit voorname
lijk in Madrid en Barcelona.
Van zijn kant wijst het Galicische Blok,
dat ijvert voor een „nee” tegen het
statuut van autonomie, „op dit ogen
blik” gebruik van geweld als politiek
wapen af. Vierde in belangrijkheid
der Galicische politieke groeperingen,
wil het blok een „breuk met de demo
cratie en installatie van een voorlopige
regering”.
Alle andere partijen, van de communis
ten tot de rechtse Volksalliantie, ijve
ren voor een „ja”, overwegend om te
vechten tegen een zekere mate van
ontgoocheling die in Galicië merkbaar
is.
Dit verschijnsel, gevoegd bij dat van een
traditionele onwil om aan verkiezin
gen deel te nemen, doet een zeer zwak
ke opkomst voorzien, die de 25 pro
cent, volgens de jongste schattingen,
niet zal overschrijden.
De politieke partijen zijn pas afgelopen
week begonnen aan hun verkiezings
campagne en dat niet zeer geïnspi
reerd. De mensen wonen zo uit elkaar,
de communicatie laat nogal te wensen
over en het weer was slecht. De om
vang van de campagnes in Catalonië
en Baskenland wordt bij lange na niet
gehaald.
Men verwacht een ja” tegen het statuut
van ruim 60 procent diergenen die
naar de stembus gaan een verwach
ting die de politieke partijen in de
feesttijd van Kerstmis en nieuwjaar
niet zal aansporen om het vuur uit de
sloffen te lopen.
En zo beleven de Galiciërs, die be
schouwd worden als de bezadigdste
bewoners van het Iberisch schierei
land, een verkiezingstijd die wel de
rustigste van de laatste jaren in Span
je is.
indiener
g al velt
ot stand
raensatifr
radien de
i nul-ts-
den van
‘i invoe
rag heeft
moeilijkheden kwam.
Carlo Donat-Cattin legde op 31 mei zijn
functie als secretaris-generaal van de
christendemocratische partij neer op het
hoogtepunt van het politiek schandaal
wa
ren geuit dat de toenmalige premier Fran
cesco Cossiga hem in het geheim had
laten weten dat zijn zoon Marco door de
Politie werd gezocht.
De afgelopen dagen heeft de Iraanse premier Mohammed Ali
Radjai herhaaldelijk beweerd dat een oplossing voor Kerstmis
mogelijk kon zijn.
Volgens radio-Teheran bevat het definitieve antwoord van
Iran aan de VS bepaalde wijzigingen op de Amerikaanse
voorstellen.
De door Iran geëiste wijzigingen betreffen de eerste voor
waarde die het islamitische parlement eerder heeft gesteld: de
waarborg van niet-inmenging van de VS in de zaken van Iran.
„De belofte van Washington op dit punt zal precies overeen
moeten komen met de tekst die het islamitische parlement had
aanvaard”, aldus radio-Teheran.
Wat betreft het deblokkeren van de in de VS bevroren Iraanse
fondsen, deelde radio-Teheran mee dat de Iraanse regering eist
dat al die fondsen moeten worden gedeponeerd bij de centrale
bank van Algerije. Inzake de andere Iraanse bezittingen, vooral
de door de sjah en zijn familie gestolen goederen, zullen
0277waaruit de goede wil van Washington tot teruggave blijkt, zo
werd gezegd.
TAIPEI (AFP). De vice-minister van
Buitenlandse Zaken van Taiwan, Fre
drick Chien, heeft gisteren gezegd blij te
zijn met de goedkeuring door het Neder
landse parlement van de verkoop van
twee duikboten aan Taiwan.
Chien deed een beroep op andere Euro
pese landen de betrekkingen met Taiwan
stevig aan te halen. Dat zou in het weder
zijdse belang zijn en weinig risico voor
represailles van de Chinese communisten
opleveren, zo zei hij.
Hij merkte op dat Peking wel monde
ling geklaag d heeft over het voornemen
van Nederland maar dat „het er geen
enkele drastische vergelding” voor heeft
genomen. De ambassadeur van Peking,
Ding Xuesung, is weer in Den Haag terug
gekeerd.
De vice-minister gaf toe dat de overeen
komst tussen Taiwan en Nederland meer
dan 500 miljoen dollar beloopt maar
sprak geruchten tegen dat er ook wapen-
verkopen bij de transactie zijn betrokken.
voorganger. De belangrijkste tv-
nieuwsuitzending bracht nieuws
van Kosigins vervanging ’s avonds
pas nadat men eerst tien minuten
lang aandacht had besteed aan de
vergadering van de Opperste
Sovjet.
PEKING (UPI). De aanklager
heeft de speciale rechtbank in Peking
gisteren gevraagd Yao Wenyuan, lid
van de Bende van Vier, de doodstraf te
geven. Als reden gaf de aanklager dat
hij verantwoordelijk was voor „onnoe
melijk veel leed en schade voor ons
land en volk”.
De 49-jarige Yao, die in de officiële
Chinese pers wordt afgeschilderd als
de schrijver uit wiens pen het bloed
droop van de mensen die hij belasterde
en vervolgde, wordt ervan beschuldigd
de media in China te hebben gebruikt
om „de proletarische dictatuur omver
te werpen.” In China staat op opruiing
de doodstraf.
Jiang Ging, de weduwe van Mao, is
er in het proces in Peking tegen de
Bende van Vier door een medebe-
klaagde van beschuldigd, dat zij zich
aan het begin van de Culturele Revolu
tie meester heeft willen maken van het
opperbevel van het volksbevrijdingsle
ger. Dit meldde gisteren het Chinese
persbureau Nieuw China.
JERUZALEM. Bij de Israëlische mili
taire actie gisternacht in Zuid-Libanon
tegen Palestijnse commando’s zijn vol
gens een officiële bekendmaking in Da
mascus drie Syrische soldaten gedood en
twee gewond, terwijl een Syrisch voertuig
vernietigd werd. De Israëlische actie vond
plaats in het zuidoosten van Libanon, in
de omgeving van Nabatye, waar Syrische
troepen als onderdeel van de Arabische
vredesmacht gelegerd zijn.
Volgens de Israëlische legerwoordvoer
der was de actie gericht tegen Palestijnse
commando’s en niet tegen Syrië. „Als er
Syriërs getroffen zijn, dan is dat een ver
gissing geweest,” aldus de legerwoord-
voerder, die overigens niet kon bevestigen
of ontkennen of er Syriërs getroffen zijn.
Libanon heeft besloten een klacht bij de
veiligheidsraad van de VN in te dienen
tegen Israel wegens de aanvallen.
BUENOS AIRES (UPI). De voormali
ge Argentijnse president Hector Campora
is gisteren in Mexico overleden, zo heeft
een familielid bekendgemaakt. Hij was 71
jaar oud.
Het was Campora die in 1973 de weg
bereidde voor de terugkeer uit balling
schap van Juan Peron. Campora is gestor
ven in de Mexicaanse stad Cuernavaca.
Hector Campora is slechts 49 dagen
president van Argentinië geweest, van 25
mei tot 13 juli 1973. Hij trad af om gene
raal Juan Peron, de leider van het Frente
Justicialista de Liberación (Frejuli), in
staat te stellen hem op te volgen.
Na de militaire staatsgreep in maart
1976 waarbij het bewind van Isabel Peron,
de weduwe en de opvolger van Juan Pe
ron, omver werd geworpen, vroeg Campo
ra asiel in de Mexicaanse ambassade en
kreeg in november 1979 van de militaire
junta toestemming het land te verlaten.
Campora vestigde zich in Mexico.
PARIJS (AFP). Marco Donat-Cattin,
die wordt beschouwd als leider van de
linkse extremistische organisatie Prima
Linea in Italië, is door de Franse politie in
1 Parijs gearresteerd. Dit is uit gezag-
flPl* hebbende bron in Parijs vernomen. De
gearresteerde is zoon van de Italiaanse
christendemocratische leider Carlo Do
wers vat nat-Cattin, die door de onthulling van de
lentsprij'l activiteit van zijn zoon in grote politieke
;rs en de moeilijkheden kwam,
van 1 ja
rat verho-
n Econo-
:ld.
jcent het rond zijn persoon. Beschuldigingen