Wijziging onteigeningswet ingediend
Centrumpartij eist
c
Enquête maakt Den Uyl
politicus van het jaar
Richtlijnen voor
hygiëne op
pakje tampons
verbod CPN-,,hetze”
Illegaal vuurwerk
Raadslid weigert
presentiegelden
Premier Van Agt goede tweede
Na verstoren voorlichtingsavond
V
n
1
Receptie koningin
voor „doorsnee
van maatschappij
I
VOORAL STOOKOLIE PER 1 JANUARI VEEL DUURDER
mi
DINSDAG 30 DECEMBER
D
Nadjezjda
Memoires
BINNEN* EN BUITENLAND
2
1980
door Nico Scheepmaker
(Van onze parlementsredactie)
o
hoopt het kabinet nu te kun
nen rekenen op de steun van
de Tweede Kamer voor wijzi
ging van de Onteigeningswet.
DEN HAAG Het kabinet
heeft in de nieuwe Onteige
ningswet de positie van grond
eigenaren enigszins verbeterd.
Dit is gebeurd onder druk van
een meerderheid van de Twee
de Kamer. Door tegemoet te
komen aan een groot aantal
eisen van CDA en WD en
door ook D’66 op bepaalde
punten tevreden te stellen,
aa
s
sl s£ .És p
'i
p:,:;
trijfël
>9
99
Positie grondeigenaren
door kabinet verbeterd
het weer
WEERRAPPORTEN
Weer forse prijsstijging
voor aardolieprodukten
9
(Van onze redactie binnenland)
4
5-7-1
Na Den Uyl en Van Agt komen minister
De Ruiter (Justitie) en oud-minister An-
driessen (Financiën), op de voet gevolgd
door Kamervoorzitter Dolman, de enige
aldus een van de ingezonden motiverin
gen die het afgelopen jaar heeft gepro
beerd de eer van de parlementaire demo-
Aan Den Uyl werden in het jaarlijks
onderzoek van het weekblad De Tijd 92
punten toegekend (op een totaal van 100).
Het is voor de zesde keer dat de socialisti
sche fractievoorzitter in de Tweede Ka
mer tot politicus van het jaar wordt uitge
roepen.
cratie tenminste nog een beetje hoog te
houden.
13
6
3
5
7
12
10
10
1
11
17
11
0
0.1
0.2
0 1
0.5
0
0
0
0
0.2
0
0
0.2
0
0.3
0
1
0
0
0.2
0
0
0
0.2
0
0
3
0
1
0
o
o
o
o
o
o
o
o
3
De bewindsvrouwe schrijft <4it de Twee
de Kamer in antwoord op schriftelijke
vragen van mevrouw Beckers (PPR). Vol
gens Veder-Smit zijn er in Nederland tot
nog toe drie gevallen geweest van de zoge
naamde tamponziekte (toxisch shock-syn-
droom). Na behandeling in een ziekenhuis
zijn de drie vrouwen hersteld.
Onderzoek heeft uitgewezen, aldus de
staatssecretaris, dat niet alle pakjes tam
pons aanwijzingen bevatten voor het hy
giënisch gebruik van het maandverband.
Zij heeft daarom de fabrikanten gevraagd
in overleg met de Hoofdinsprecteur voor
de Volksgezondheid zulke aanwijzingen
op te stellen. Zo nodig zal zij dan een en
ander wettelijk regelen.
De Rotterdamse politie neemt illegaal
vuurwerk in beslag. Bij een controle bij een
winkelier werd in plaats van de toegestane
2000 kilo vuurwerk aangetroffen.
DEN HAAG. Nederland gaat het jaar 1981 in met een
flinke verhoging van de prijzen van aardolieprodukten.
Een liter benzine wordt donderdag 4,2 cent duurder,
waarvan 1,2 cent door de’ accijnsmaatregelen.
Vooral CDA en WD hebben zich be
vreesd getoond dat de oorspronkelijke
tekst van het betrokken artikel 40c zou
leiden tot een onrechtvaardige beperking
van de schadeloosstelling. De nu aange
brachte wijziging maakt dan ook duide
lijk dat ongeacht de voorbereidingstijd
geen rekening meer mag worden gehou
den met voor- en nadelen als gevolg van
werk aan het project, de overheidsactivi
teiten en de plannen hiervoor.
Het geding diende voor de president van
de rechtbank in Den Haag, mr R. Porthei-
ne. Aanleiding voor het proces was vol
gens mr A. Oomen, raadsman van eiseres,
vooral het verstoren van de voorlichtings-
Een dergelijke regeling vindt het kabinet
onnodig, omdat de wet gemeenten al vol
doende ruimte geeft. Het PvdA-voorstel
had tot doel te voorkomen dat een project
ontwikkelaar een gemeente zou kunnen
verhinderen op het gewenste stuk grond
huizen te bouwen.
Voor stookolie moesten uit voorzieningsoverwegingen (er
zouden anders tekorten dreigen) grote verhogingen worden
toegepast: stookolie met een zwavelgehalte van 1 procent stijgt
met 59,75 (zonder BTW) tot 504,50 per ton en stookolie van 2
procent met 53,75 tot 494,50 per ton. Deze prijzen liggen dan
nog ongeveer 50 beneden het peil van de noteringen verhoogd
met de handelsmarge en de belastingen.
Petroleumgas (LPG) wordt 3,3 cent per liter duurder (BTW.
inbegrepen) en komt nu op maximaal 66,7 cent. Een jaar geleden
kostte LPG 53,2 cent per liter (zodat de prijsstijging toch op die
van benzine achterbleef) en dieselolie kostte toen 88,5 cent per
liter (op diesel betaalt men wel accijns, op LPG niet, dat is nog in
overweging).
De prijsverhoging voor LPG heeft voor een deel een speciale
reden: de import is veel duurder geworden, zodat de betrokken
importeurs in een moeilijke positie kwamen. Dieselolie, petro
leum en huisbrandolie zitten wat prijs betreft nu overigens wel
op het peil van de noteringen. Bij petroleum is tevens een
margeverruiming voor de handel van 0,2 cent per liter inge
bouwd.
De maximumprijs voor super benzine stijgt van 151,8 cent
naar 156 cent per liter, die van normaal van 148,4 naar 152,6 cent
per liter. Ter vergelijking super kostte een jaar geleden 134,8
cent en normaal 131,4 cent per liter. Dieselolie stijgt met 0,6 cent
tot 104 cent per liter, petroleum met 0,9 tot 102,9 cent, huisbran
dolie met 0,6 tot 55,35 cent per liter (zonder BTW).
De advocaat noemde soortgelijke voor
vallen in Amsterdam, Gouda en Bunnik.
Daarbij zijn telkens pamfletten verspreid,
mede-ondertekend door de CPN, waarin
de Centrumpartij een fascistoïde organi
satie werd genoemd. Op de vraag van de
president van de rechtbank of de Cen
trumpartij inderdaad fascistisch is ant
woordde de advocaat ontkennend.
avond van de Centrumpartij in hotel Ba
bylon in Den Haag, op 17 november. Toen
liep de voorzitter van deze partij, J. Jan
maat, enkele rake klappen op van anti
fascistische demonstranten voordat de
politie hem kon ontzetten.
Nu is het merkwaardige (want het lot
heeft allerlei trucs achter de hand om het
leven levendiger te maken), dat zij, die
zich in eerste instantie er vooral om be
kommerde dat de gedichten van haar man
niet voorgoed verloren zouden gaan, door
haar memoires in feite beroemder is ge
worden dan Osip, althans in het Wes
ten. Het had trouwens niet veel gescheeld,
of ik was degene geweest die deze memoi
res als eerste naar het Westen had ge
bracht. Dat was in februari 1970, ik was
acht dagen in Moskou voor een reportage
voor de Avenue, en ik had Andrej Amalrik
twee keer thuis opgezocht. Op de laatste
dag voor ons vertrek zouden we hem nog
een keer ontmoeten, op een adres van een
vriend waarvan hij zeker was dat er niet
werd afgeluisterd, en dan zou hij ons
(mijn vrouw en ik) het een en ander mee
geven voor de Alexander Herzen Stich
ting in Amsterdam, die illegale Russische
literatuur uitgaf. Maar juist die dag be
gonnen ze ons continu te schaduwen, van
de vroege ochtend tot de late avond, te
voet of in auto’s, met het gevolg dat we
niet naar dat „onbesmette” adres dorsten
te gaan. Van „afschudden” was geen spra
ke, hadden we overdag al gemerkt. We
voelden ons allesbehalve happy, want op
bellen om af te zeggen konden we niet,
zodat die avond enkele mensen met
„brandbaar” materiaal voor niets op ons
hebben zitten wachten, niet wetend of we
misschien toch nog, later, zouden opdagen
met de KGB in ons kielzog. Wel konden
we op het vliegveld, de volgende ochtend,
een in Moskou wonende Nederlander ver
tellen wat er gebeurd was. Toen die, een
maand of zo later, naar Nederland ging,
heeft zijn Vrouw, buiten medeweten van
haar man om, het manuscript dat Amalrik
aan ons had willen meegeven in een fraai
geborduurd kleed gewikkeld en zo onge
merkt het land uitgekregen. Het bleken de
memoires van Nadjezjda Mandelstam te
zijn, waarvan een andere kopie kort tevo
ren al in New York bij een andere uitgever
was gearriveerd. Daar greep de Alexan
der Herzen Stichting dus net naast. Maar
de wereldliteratuur gelukkig niet, en daar
ging het tenslotte om.
b<
w
es
m
m
re
vt
in
13
10
3
12
12
8
5
-2
14
16
17
8
8
7
6
8
9
7
8
6
13
8
7
6
6
7
8
6
7
5
4
1
jet
me
be
1
va:
be
da
da
en
ve
wi
en
scl
acl
sti
1
de
jar
St€
de
W<
m<
ge
B
L
m
d<
zi
tr
sl
g<
zt
ai
h<
v<
1
hoi
het
de
lan
eer
wo
vo<
zijr
pei
FD
fab
die
oc
aa
G
m
kl
aa
aa
in
za
gi
m
tii
te
dl
lu
is
B
w
al
4
4
-6
5
-0
-6
1
-14
-15
6
6
-9
9
0
-2
6
10
-14
5
3
2
0
0
4
-5
-8
6
5
15
11
13
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zurich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
Beiroet
Tel Aviv
Tunis
wZw
zw
zw
zw
zw
wzw
zw
zw
wzw
zw
zzw
Haar dood is niet zo tragisch als die van
Amalrik, ze was tachtig jaar, bijna twee
keer zo oud als Amalrik, bovendien was ze
kettingrookster, dus dan mag je niet kla
gen als je tachtig wordt. Kees Verheul, de
vertaler van haar Memoires (uitgegeven
door Van Oorschot, als u voor de aardig
heid en afwisseling eens een erg goed
boek wilt lezen moet u zo gauw mogelijk
een exemplaar te pakken zien te krijgen),
beschrijft in zijn nawoord hoe haar smalle
langwerpige keuken het moderne equiva
lent van de traditionale „culturele salon”
was, waar zij al haar gasten ontving, en
waarbij ze aan één stuk door rookte. Ik
citeer Verheul:
Een bijzondere vrouw, vooral als je na
gaat dat Kees Verheul dit al in 1972
schreef. Ze mag dan bijna twee keer zo
lang geleefd hebben als Andrej Amalrik,
daar stond tegenover dat zij haar man
Osip even lang kwijt was als Amalrik
leefde. Osip overleed in 1938, zevenen
veertig jaar oud, in een van Stalins con
centratiekampen, in hetzelfde jaar dus
waarin Amalrik geboren werd. Osip Man
delstam wordt beschouwd als een van de
grootste Russische dichters van deze
eeuw, en Nadjezjda stelde het zich tot taak
zijn gedichten aan het nageslacht over te
leveren. Omdat papieren weg kunnen ra
ken, of zoek gemaakt kunnen worden,
leerde ze al zijn gedichten uit haar hoofd.
DEN HAAG. De Centrumpartij is naar de rechter gestapt om de CPN te
laten ophouden met de tegen haar gevoerde „hetze”. In een kort geding eiste
de Centrumpartij gisteren dat het de CPN wordt verboden demonstranten
tegen haar op te zetten, vergaderingen te verhinderen, fysiek geweld te
gebruiken of pamfletten te verspreiden, waarin zij wordt beschuldigd van
fascisme en racisme.
Het raadslid heeft laten weten de
uitkering over het laatste halfjaar van
1980 reeds te hebben geweigerd. Leers-
sen die anderhalf jaar deel uitmaakt
van de gemeenteraad van Simpelveld
zegt tot de bevinding te zijn gekomen
dat het werk ten behoeve van de plaat
selijke gemeenschap als een ideaal
moet worden opgevat.
Een derde belangrijke wijziging betreft
de driejarentermijn. Deze periode was
voorgesteld om een maximumtermijn
vast te leggen waarbinnen overheidsacti
viteiten gevolgen kunnen hebben voor de
hoogte van de schadeloosstelling. Het
wegvallen van deze termijn betekent dat
alle overheidsactiviteiten, die relevant
zijn voor de onteigening, buiten beschou
wing moeten worden gelaten bij het vast
stellen van de schadeloosstelling.
Mr Boekman zei dat de Centrumpartij
haar best doet zich te presenteren als een
fatsoenlijke partij, maar dat haar theori
eën alle elementen bevat van het fascisme
in de dertiger jaren. Haar activiteiten
wekken grote weerzin bij veel Nederlan
ders. Dit leidt tot spontane tegenacties, die
door veel CPN-ers worden ondersteund.
De Communistische Partij is echter niet
de organisator van deze acties, aldus de
raadsan.
Hij vond het vreemd dat alleen de CPN
voor de rechter was gedaagd, terwijl de
omstreden pamfletten door vele groepe
ringen waren ondertekend. Hij noemde
het kort geding een poging van de Cen
trumpartij, die volgend jaar meedoet aan
de Tweede-Kamerverkiezingen, om de
CPN monddood te maken. Uitspraak 5
januari.
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM. Oud-premier Den Uyl, de huidige fractieleider van de
PvdA in de Tweede Kamer, is opnieuw politicus van het jaar geworden.
Ongeveer tachtig parlementaire journalisten hebben hem verkozen boven de
huidige minister-president Van Agt, die tweede werd.
Vooruitzichten voor donderdag, opge
steld door het KNMI:
Af en toe regen. Temperaturen tussen 5
en 10 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers gemid
deld over Nederland: Aantal uren zon: 0
tot 2. Min. temp.: omstreeks 5 graden.
Max. temp.: omstreeks 9 graden. Kans op
een droge periode van minstens 12 uur: 60
procent. Kans op een geheel droog et
maal: 30 procent.
Weer in binnen- en
buitenland
n
wzw
windst.
zw
zzw
nw
wzw
windst.
nnw
wzw
no
o
wzw
zw
windst.
w
no
z
n
wzw
zzw
no
windst.
w
nw
wnw
o
nno
o
windst.
nno
Dat kon er nog net bij, dit jaar: na de
verbanning van Sacharov naar Gorki (de
Olympische Spelen zijn allang voorbij, hij
is nog steeds niet terug in Moskou, het
klopt dus dat hij vanwege zijn uitspraken
over Afghanistan werd weggemoffeld),
het verongelukken van Andrej Amalrik,
en de successievelijke veroordeling tot
vele jaren concentratiekamp van al die
dissidenten die kort voor de Olympische
Spelen werden opgepakt (de laatste was
de wiskundige Lavoet, enkele dagen gele
den), is nu dus ook Nadjezjda Mandelstam
overleden,
„Een belangrijk attribuut op de keuken
tafel is verder de grote aardewerken as
bak, want Nadjezjda Jakovljevna rookt
altijd, hoewel de artsen haar dat al jaren
lang afraden zij heeft vroeger t.b.c.
gehad, zij heeft een zwak hart en lijdt aan
chronische bronchitis. Wie ooit haar hart
verscheurende hoest gehoord heeft na het
eerste trekje vaak springen de tranen
haar daarbij in de ogen en vliegt de siga
ret bijna uit haar vingers begrijpt dat
het feit dat zij nog steeds in leven is ook
medisch gesproken tot de wonderen be
hoort. Zij rbokt geen gewone sigaretten,
maar de klassieke Russische PaPiRoSy
van het merk Het Witte Zee-kanaal (het
zijn halve, vast gestopte sigaretjes op kar
tonnen hulzen, die net als een pijp ieder
ogenblik uitgaan). Beschaafde Russen
vinden hen doorgaans beneden hun waar
digheid en behalve door Nadjezjda Na-
kovljevna en een enkele toerist wor
den ze vrijwel uitsluitend door taxichauf
feurs gerookt”.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Koningin Beatrix en
prins Claus houden volgende week
woensdag in het Koninklijk Paleis op de
Dam in Amsterdam twee nieuwjaarsont
vangsten. Behalve de al jaren gebruikelij
ke receptie voor de in Nederland geaccre
diteerde hoofden van diplomatieke mis
sies van buitenlandse mogendheden,
wordt ook een receptie gegeven voor een
„doorsnee vari de maatschappij”.
Volgens de rijksvoorlichtingsdienst
(RVD) is het de eerste keer dat een derge
lijke nieuwjaarsontvangst wordt gehou
den door het koninklijk paar.
Voor de receptie voor een vertegen
woordiging van overheid en maatschappij
zijn ruim driehonderd mensen uitgeno
digd. Tot de genodigden behoren onder
anderen: de leden van de ministerraad, de
leden van de Staten Generaal, leden van
hogere rechtscolleges, vertegenwoordi
gers van gezondheidsorganisaties, de
sportwereld en de journalistiek; „Kortom,
de civiele, militaire en kerkelijke autori
teiten, zoals dat vroeger werd gezegd”,
aldus een woordvoerder van de RVD.
Beide wijzigingen zijn vooral bedoeld
als verduidelijkingen. Volgens de betrok
ken ministers (De Ruiter, van Justitie;
Beelaerts, van Ruimtelijke Ordening en
Braks, van Landbouw) zou de oorspron
kelijke tekst niet tot de gevreesde misver
standen aanleiding geven. Wel was kritiek
op de gebruikte formuleringen mogelijk.
(Van onze redactie binnenland)
SIMPELVELD. Het gemeentebe
stuur van het Zuidlimburgse Simpel
veld gaat zich buigen over de vraag
wat met de presentiegelden van het 42-
jarige gemeenteraadslid L. Leerssen
moet gebeuren, wanneer deze er bij
blijft dit geld niet meer te accepteren.
De bewindslieden zijn de PvdA op geen
enkele wijze tegemoetgekomen. Zo heb
ben zij het voorstel van de socialisten
afgewezen waarbij gemeenten meer
armslag zouden krijgen bij onteigening.
Ook prinses Juliana wordt in de enquê
te genoemd, evenals boer Koekoek en wel
„omdat we ook elders in het land aan
monumentenzorg doen”. Amsterdams
burgemeester Polak verkreeg slechts een
punt, maar wel werd over hem opgemerkt
dat hij „een zwaardere taak heeft dan de
premier en zich daar veel beter van
kwijt”.
De raadsman van gedaagde, mr T.
Boekman, dacht daar anders over. Hij
betoogde dat één van de oprichters van de
Nationale Centrumpartij, voorloper van
de huidige Centrumpartij, dr F. Brook
man, zich altijd heeft laten voorstaan op
zijn internationale contacten met ultra
rechtse groeperingen. Tevens wees hij op
de relaties die de Centrumpartij had met
Glimmerveens Volksunie en de daarvan
afgescheiden NPN van R. Boot.
In de jaren 1972 tot en met 1977 stond hij
in de enquête van De Tijd steevast bove
naan. In 1978 werd hij van die plaats
verdrongen door de vroegere CDA-frac-
tievoorzitter mr. W. Aantjes, die in 1979 op
zijn beurt als politicus van het jaar werd
opgevolgd door Lubbers, de huidige CDA-
fractievoorzitter. De motieven om Den
Uyl te kiezen hebben vooral te maken met
zijn houding in de kernwapendiscussie
binnen de PvdA. „Hij stak zijn nek uit
door zware voorwaarden te stellen aan
een nieuw lijsttrekkerschap”, aldus een
van de argumenten.
Verder wordt vooral stookolie aanzienlijk in prijs verhoogd,
een aparte ontwikkeling die zeker gevolgen voor de economie
zal hebben, bijvoorbeeld waar het gaat om de koppeling met de
aardgasprijs.
Volgens het ministerie van Economische Zaken hangen de
prijsstijgingen samen met de verschillen tussen de noteringen
op de vrije markt (die weliswaar iets zakten) en de maximum
prijzen van het systeem dat wordt gehanteerd. Dit systeem dient
om grote schoksgewijze verhogingen en verlagingen op te
vangen. Verder spelen een rol de stijging van de waarde van de
ruwe olie uit Saoedi-Arabië en de gestegen dollarkoers.
Het „gat” tussen de noteringen en de maximumprijzen is met
deze verhoging nog niet geheel opgevuld. Omdat de prijs
ontwikkelingen na-ijlen, lijkt het waarschijnlijk dat in de nabije
toekomst verdere verhogingen te verwachten zijn. De maxi
mumprijzen zitten nu in het algemeen op de zogenaamde
kostenlijn van het systeem. Dit betekent dus dat zij in feite hoger
zouden moeten zijn.
De veranderingen betreffen vooral een
aantal verduidelijkingen in de voorgestel-
de wijziging van de huidige wet. Daarbij
gaat het onder meer om het uitsluiten van
invloeden van „buitenaf’ bij het bepalen
van de schadeloosstelling. Ook moet de
rechter in het vervolg rekening houden
met eventuele waardevermindering van
het eigendom als gevolg van de overheids
activiteiten.
Gemeentesecretaris J. van der Lin
den laat weten dat eerst nog een ge
sprek moet plaatsvinden met het be
trokken raadslid, alvorens zal worden
besloten wat te doen met de gebruike
lijke vergoeding. In Simpelveld be
draagt die ruim drieduizend gulden
per jaar.
Hij vindt het onjuist dat dit werk
gehonoreerd zou moeten worden. Van
wege ideële motieven zal hij voortaan
afzien van het presentiegeld.
IV
Sal
ge i
get
zijr
ech
gev
Mie
V
Gu:
sch
de
pro
gre
der
zijr
de
Gai
K
pro
gev
te
nal
sta<
Art
bel
veil
zw<
per
nar
de
CDA, WD, D’66 en DS’70 kregen ver
der hun zin met een verduidelijking op het
punt van de waardebepaling. In het voor
stel werd er alleen over gesproken dat
waardevermeerdering als gevolg van
overheidswerken buiten beschouwing
moest worden gelaten. Nu geldt dat ook
voor een eventuele waardevermindering.
Deze zal niet meer geheel voor rekening
van de onteigende komen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Fabrikanten van tam
pons (inwendig maandverband) moeten
op de verpakking of op een bijsluiter
richtlijnen afdrukken voor een hygiënisch
gebruik. Staatssecretaris Veder-Smit
(Volksgezondheid) overweegt hiervoor
een wettelijke regeling te treffen.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew
geh. bew.
zw. bew
motregen
geh. bew.
niet ontvangen
on bew.
motregen
onbew.
motregen
geh. bew.
geh. bew.
onbew
mist
mist
regen
onbew.
onbew.
geh. bew.
mist
onbew.
onbew
onbew
onbew.
onbew.
onbew.
geh. bew.
onbew.
onbew.
onbew.
h. bew.
zw. bew.
onbew.
h. bew.
geh. bew.
h bew
1. bew
niet ontvangen
WOENSDAG 31 DECEMBER
Zon- en maanstanden
Zon op 08.47 uur, onder 16.35 uur
Maan op 02.30 uur, onder 13.33 uur
Waterstanden IJmuiden
Hoogwater 10.59 uur en 23.36 uur
Laagwater 06.28 uur en 19.00 uur
d
E2
<S -
