ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 370
vooruitbetaling
Woensdag 28 Mei 1919
4e Jaargang
Abonnementsprijs80 ets., per 8 maanden, franco per
post 95 sts., voor het Buitenland f 1.25. Abonnementen
worden aangenomen aan het Bureau en bij d© Agenten
Tot plaatsing ran ad verten tiën van buiten de gemeente
VELSEN in dit blad Is uitsluitend gerechtigd hei
Advertentiebureau P. F. C. S E L S E, IJMUÏDEM.
Verschijnt Woengdsgs en Zaterdags
Uitgave van de Kaastal, Venn, Uitgevers Mij. 9IJsauiden"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. V. Drukkerij Sinjewel, Willemsplein 11, IJmuiden
Telefoon 153
ADVSRTENTIËN van 15 regels 75 ets. ledereregel
meer 15 ets. Kleine advertentiën en familieberichten
10 ets per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deelingen 25 sts. per regel Advertentieeontraeten
tegen zeer billijk tari6f. Advertenties u i f e r 1 fj k in
te zenden WGÏN81AG en ZATERDAG to» 8 asr v.aa.
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
OFFICIEEL.
Levensmiddelenbedrijf Yelsen
Gedurende de week van Vrjjd&g
30 Mei tot en met Donderdag
5 Juni is verkrijgbaar op bon
No.592 3ons suiker.
593 1 pond bruine boenen.
594 1 ons Rijst.
595 3 ons huishouajam.
596 2 ons Amerik. Spek.
262 5 K.G. KLiaardaroelen
7 et,.
Zonder bon verkrijgbaar
Kaarsen a 58 cent per pak.
Schemerlichten 50 cent per pak.
Soeptabletten gewoou soort 10 et
pikant soort 15 et.
Normaal-Margarinekaarten bon 3,
is geldig van 27 Mei t. en met 3 Juni.
Broodkaart 97e week is geldig
vau 25 Mei t.m. 2 Juni.
Broodkaart 98i week is geldig
van 8 Juni t.m. 11 Juni.
Kohier van den
Iloofdelijken Omslag.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Velsen maken bekend,
dat een afschrift van het 5e aan-
vulliugskohier vau den hoofdeiijken
omslag voor het dienstjaar 1918,
gedurende vijf maanden, van
den 26 Mei 1919 tot en met den
25 Oct. 1919, ter gemeentesecretarie
voor een ieder ter lezing ligt.
Yelsen, 23 Mei 1919.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
de Burgemeester
H. VER LOREN VAN THEMAAT.
de Secretaris,
Th. J. WIJNOLDY DANIËLS.
Bekendmaking Drankwet.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Velsen brengen ter open
bare kennis, dat op 23 Mei 1919 bij
hen is ingekomen een verzoekschrift
van H. Hoogenbos, van beroep wa
genmaker, wonende te Amsterdam,
om verlof voor den verkoop var.
alcoholhoudender drank anderen dan
sterken drank in de navolgende
localiteithet voorlokaal van het
perceel, plaatselijk gemerkt C 17
en gelegen aan de Bloemstrast te
IJmuiden.
Binnen twee weken na de dag-
teekening dezer bekendmaking kan
een ieder tegen het verleenen van
d t verlof schriftelijk bezwarei
bij Burgemeester en Wethouders
inbrengen.
Velsen, 24 Mei 1919.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
de Burgemeester,
H. ver LOREN VAN THEMAAT.
de Secretaris,
Th. J. WIJNOLDY DANIELS.
INGEZONDEN MEDE DEELING.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders der
Gemeente Velsen brengen ter epen
bare kennis dat tsr gemeentesecre
tarie tor inzage ligt een verzoek
met bijlagen van Mevr. W. Maarle-
veld te IJmuiden om vergunning
totuitbreiding barer scheep smederij,
door bijplaatsing van een draaibank
en verplaatsing vaneen boormachine,
gedreven door een electromotor van
5 P.K. op het pireeol kadast-aal
bekend gemeente Velsen, afdeelmg
IJmuiden, Sectie L Nos. 1222ged.
1223 ged.
Op Dinsdag, den 10 Juni 1919,
des voornaiddags te elf uren, zal
ten Gemeantehuize gelegenheid be
staan om bezwaren tegen dit
verzoek in te brengen en deze mon
deling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker als zij, die
bezwaren hebben, kunnen gedurende
drie dagen voor het bovenver
melde tijdstip op de secretarie der
Gemeente kennis nemen van
de ter zake iDgekomen schrifturen.
Voorts wordt er aan herinnerd,
dat volgens de bestaande jurispru
dentie niet tot het beroep gerechtigd
zijn zij, die niet overeenkomstig
artikel 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of een of meer
zijner leden zijn verschenen, teneinde
hunne bezwaren m o n d e 1 i n g toe
te lichten.
Velsen, d9n 27 Mei 1919.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
H. VER LOREN VAN THEMAAT.
De Secretaris,
WIJNOLDY DANIËLS.
Bekendmaking Drankwet.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Velsen brengen ter open
bare kennis, dat op 26 Mei 1919
bij hen is ingekomen een'verzoek
schrift van Jacob van dor Broek,
van beroep filiaalhouder-melkinrich
ting, wonende te IJmuideD, om verlof
voor den verkoop van uitsluitend
alcoholvrijen drank in de navolgende
localiteitde voorlocaliteit van het
perceel, plaatselijk gemerkt C I en
gelegen aan de Julianakade aldaar.
Binnen twee weken na de dag-
teekening dezer bekendmaking kan
een ieder tegen het verleenen van
dit verlof schriftelijk bezwaren bij
Burgemeester en "Wethouders
inbrengen.
Velsen, 27 Mei 1919.
Burgemeester en Wethouders voorn.
de Burgemeester,
H. VER LOREN VAN THEMAAT.
de Secretaris,
Th. J. WIJNOLDY DANIËLS.
De historische ver
zameling.
Velsen is een van de oudste
plaatsen van Holland en heeft das
een rijke historie. In de geschied-
bat ken is daar genoeg van bewaard
en ook in bladen en tijdschriften
wGrdt nog wel eens 't een en aader
uit onze geschiedenis opgediept.
Maar een archief in woord en beeld,
dit hebben wij tot nu toe EOg steeds
gemist.
Aan het initiatief van onzen g
meente-Si eretaris, den heer Wijnoldy
Daniëis, is het echter te danken,
dat d.t thans ande s zal worden.
De heer Daniëis toch is verleden
jaar begonnen met het aanleggen
van een historische verzamelirg
Bij de behandeling der gerneente-
begrootieg voor dit jaar vroegen
B. en W. een erediet van f 100
biervoor, W9lk zeer bescheiden be
drag op voorstel van den heer Net-
scher werd verhoogd tot f 150,
Wij hadden er zoo nu en dan al
eens wat vau gezien, doch M&andag
zijn wij eens een kpje gaan nemeri,
om onze lezers met het doel van
deze verzameling bekend te maken
en te vertellen wat er zoo al is
ennog ontbreekt.
Het doel begrijpt men. Er zal
moeten komen een verzameling van
historische bescheiden, bewaard voor
het nageslacht. Wij, de thans leven
den en de komende geslachten,
moeten kennis kunnen nemen van
het belangrijkste uit de geschiedenis
onzer gemeente. Maar dan zal deze
verzameling ook moeten uitgroeien,
niet tot, een oudheidkamer cf mu
seum, maar tot een Historisch
archief dat voor ieder toegankelijk is.
De heer Wijnoldy Danië's zeide
oos er in de 25 jaren van zijn
secretariaat nog geen tijd voor ge
had te hebben, wat t6 begrijpen
is, gezien den geweldigen groei ec
uitbouw onzer gemeente ia deze
kwart-eeuw. Maar nu het einde van
zijn diensttijd in 't z ;ht komt, ge
voelde hij dit tc Aa. ---vatte»,-
om 't ons straks als een tesiament
na to aaten.
Allereerst hebben wij dan gezien
een som t Bevolkingsregister in beeld,
n.i. gezichten van straten enz. in
aile deelen onze? gemeende. Begin
nende bij Jan Gijsenvaart on eindi
gend bij Wijfeeroog en IJmuiden
zien wij honderden kaarten, van
tientallen jaren terug en de aller
nieuwste. Deze rijke verzameling
is verkregen door schenkingen,
waarvan de meeste wel zij a van
den heer J. P. Nauta te Velsen,
bekend uitgever van stadsgezichten,
vooste van den heer Roelse te
IJmuideD, enz.
Dan zijn er aparte m&ppen met
kieken van kerken, scholen, scheep
vaart en vissehertj, het Reddings
wezen te IJmuiden, de sluizen enz.
Voorts een met foto's van de mobi
lisatie, een met kiekjes 8n gegevens
van jubilea van bekende persrnen.
Dat dit alles nog niet volledig is
en dus nog aangevuld kan worden,
behoeven wij zeker niet te zeggen.
Er zijn nog andere mappen vol
merkwaardigheden, s. 1. van de
distributie, waar behalve de foto's,
later het nageslacht aan de brood
■en vetthee- en koffiekaarten,
bonboekjes enz. zal kunnen zien
hoe wij in deze vier jaren op rant
soen zijn gezet. Er zijn afzonderlijke
mappen voor de politi*, het Witte
en Roede Kruis, over bezoeken van
vorstelijke personen en autoriteiten,
waarbij mooie foto's van het be
zoek van het Duitsche Keizerpaar
en President Failliéres, een map
met keurige oude plaatjes van het
kasteel en de ruïoe van Brederode,
e8n met kasteelen en buitenplaatsen.
Er is een album over de aauvaring
van den nu verdwenen Vel-
ser voetbrug in 1890 door
pen weten machtig to worden. Zoo
is «r de oude brandweertrom van
IJmuideD, zoo een uit Napolieonti-
schen tiid, een ouderwetschen pek
krans op ijzeren staaf, dis bij bran
den gedragen werd, een ouden geid
kist, oude offerblokken rust opschtift
Gedenk den armen vau Volseu",
oude stempels uit den lijd der
Franse!e oveiheersching mat den
keizerlijken adelaar met het opschrift
„Mairie de Velsen, Departement du
Zuiderzee", ren oud koperen om
roepersb-kken erz.
Wij moeten nog noemen een map
met bladen, die vroeger en die welke
nu verschijnen, waarin ook de
JJoauider Courant niet ontbreekt.
Dit alles op-oiumeode, krijgen wij
al respe-st voor het begin, dat nog
klein is, gezien de weinige middelen]
die ter beschikking van den heer
Dan ëls zijn gesteld. Maar er ont
breekt ook nog veel. Wij misten
b.v. de mooie oude plaatwerken.
Zegepralend Kennemeriand van de
Leth en de Hollaudsche Arcadia,
waarin vele kieken van en gegevens
over de lustplaatsen in Yelsen.
Vooral Zegepralend Kennemerlacd
mag ia deze verzameling niet ont
breken. Wie heeft er een exemplaar
ea wil dit aan de gemeente afstaan.
Ook misten wy bijzonderhf den en
foto's over den aanleg van het
Noordzee kar aal. Deze moeten er
'natuurlijk ook komen? Er zullen
toch wel ingezetenen zijn, die hier
van het een en ar.der hebben? Laat
men het dan ter beschikking van
de gemeenschap stellen.
Wij zijn den gemeente secretaris
dankbaar, dat hij dit werk begonnen
is en wij gelooven dat later het na
geslacht hom nog meer dankbaar
zal zijn. Althans hepen wij dit,
want een volk dat zijn historie niet
eert. heeft ook geen toekomst.
Wij hopen ook dat velen door
dit schrijven zullen worden aange
spoord om eans te zien of zij ook
iets miss an kunnen voor deze ver
zameling. En tenslotte, dat deze
straks zoo'n omvang zal krijgen,
zat zij niet meer geborgen kan wor
den op de werkkamer van den
secretaris, maar dat er een gebouw
voor noodig zal zijn en ook beschik
baar zal gesteld worden en dat het
geheel zal beheerd worden door een
gem e ante-archivaris.
Tan den Wachttoren.
Moeten wy den Keizer
de deur wijzen?
De keizer heeft ons land waarlijk
geen dienst bewezen, door hierheen
te vluchten. Hij sterkte daardoor
de meesing bjj zijn vijanden, dat
Nederland in strijd met z\jn plicht
vau neutralen staat de Buitschers
in den oorlog hielp en voortrok en
sterkte daardoor ook de onvriende
lijke stemming, die bij de geallieer
den tegen ons heersehte en die nog
allerminst verdwenen is. De keizer
is echter niet hierheen gekomen,
om ons maar om zichzelf een dienst
te bewijzen. Zijn vlucht met ach
terlating zjjner zieke vrouw heeft
hem hier niet aan sympathie doen
hetj winnen. Onze gast is hij, maar als
Duitsche stoomschip Elbe, een over I welkome gast is hij niet gekemeD.
de sluizen te IJmuiden, met
b.v. van reeenten datum vele kiekjes
der aanvaring van de sluisdeur door
het stoomschip Rijnstroom, er zijn
historische kieken als b.v. de aan
komst van den eersten trein aan
het station Velsen (het eerste station,
nu de woning van eenige ambte
naren), er zijn ook mappen met de
geschiedenis van de gemeentebe
drijven.
De heer Wijneldy Danië's heeft
ook al verscheidene oude voorwer-
Daarbij komt, dat velen ook hier
hem beschouwen als den hoofd
schuldige aan den oorlog. Wij be
schouwen hem meer als werktuig
dan als werker. Het uitbreken van
den oorlog kan niet aan persoon
lijke schuld toegeschreven worden.
De keizer heeft ondanks al het mili
tair vertoon, waarin hij behagen had,
tijdens zijn regeering meermalen
bewezen, dat hij geen oorlog zocht
maar liefst den vrede handhaafde.
Het drijven van diplomaten en hooge
militairen is hem te sterk geweest.
Doch ook zij hebben den oorlog niet
gemaakt. De groots wereldbrand
is eerder bij een ramp door hooi-
broei dan door brandstichting te
vergelijken. In elk geval een ge
wone misdadiger is Wilhelm niet,
hoogstens een politeke misdadiger
en het is gebruik, dat zulken niet
uitgeleverd worden. Zij zijn over
de grenzen veilig door het recht
van asyl.
Wij zijn van de moeiiijkhedea
dcor het verblijf vau den keizer
hier nog niet af, ze komen waar
schijnlijk pa3 recht. Be geallieerden
willen hem voor een reebtback da
gen. Zij zullen onze regeering dus
verzoeken om hem uit te leveren.
Welke brzwaren de Duitsebers ook
tegen de vredesvoorwaarden hebben,
de re-geering-Ebert zal het wel niet
voor den keizer opnemen. Waar
schijnlijk ziet ze zelfs grsag, dat de
keizer Nederland verlaat, omdat
Amerongen wat al te dicht bij
Duitschland ligt. Wat moeten wij
nu straks doen, als de geallieerden
ons verzoeken hun den keizerover
te leveren?
Wij mogen ors bij het beant
woorden dezer vraag niet laten
leiden door minder vriendelijke
gevoelens tegenover den Keizer, in
wien velen ook in ons land den
booz9n man zien, die over de wereld
zoo groote ellende heeft gebracht.
Ook mogen wij ons van die vraag
niet afmaken door vrees voor de
maêhtige geallieerden, tegenover
wie wij zijn als de mug tegenover
een olief&nt. Wij hebben te vragen,
wat recht is. Alleen onder den druk
van overmacht kan het plegen van
onrecht onvermijdelijk zijn. Het is
recht, dat een politieke misdadiger
volkomen vrijheid heeft, om in het
'iaud te blijven, waarheen hij vluchtte
In ons land is met dat recht altijd
ernst gemaakt. Niet onwaarschijnlijk
zullen we dus straks gedwongen
worden, om tegen dit recht te
handelen. Dan echter niet zonder
protest en alleen in het uiterste
geval. Die raad geven we niet uit
bijzondere sympathie voor den
Keizer maar uit eerbied voor een
recht, dat niet alleen in de gewoonte
maar ook in onze gewetens leeft.
Het zou zeker pijnlijk zijD, als we
met het pistool der geallieerden op
de borst den Keizer gebeden heen
te gaan, hoewel we zjjn recht, om
te blijven, meeten erkennen. Kan
dit conflict voorkomen worden?
Het zou zeker een bewijs van
grootheid zijn, als de keizer vrij
willig voor zijn vijanden wilde ver
schijnen en daarmee toonde zjjn
sterk gevoel van onschuld, den moed,
om zijn zaak voor de wereld te
verdedigen. Het is mogelijk, dathjj,
om ons die moeilijkheden te bespa-
reD, daartoe ten slotte nog over
gaat. Nog een andere oplossing is
echter mogelijk. Volgens het Vredes-
tractaat zijn geschillen over de
uitlegging van een verdrag, een
kwestie van volkenrecht voor arbi
trage vatbaar. Dit geldt voor de
leden van den Volkerenbond onder
ling. Is ons land tot dien bond
toegetreden, wanneer de eisch van
uitlevering gesteld wordt, dan zou
onze regeering kunnen verzoeken
dien eisch aan arbitrage te onder
werpen. Daardoor zou dan uitge
maakt kunnen worden, of die eisch
afgewezen behoort te worden of
ingewilligd. Misschien helpt ons een
der verrassingen, die de komende
weken en maanden ons zeker
brengen zullen, nog op een makke
lijke en ongedachte wijze van deze
moeilijkheden af.
Tegenover die moeilijkheid moet
men zich echter niet te veel en
ook niet alleen laten leiden deer
IJMUIDER COURANT