ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
vooruitbetaling
No. 429.
Woensdag 24 December 1919
5e Jaargang
Abonnementsprijs80 ets., per 8 maanden, franco per
post 95 «ts., voor het Buitenland f 1.25. Abonnementen
worden aangenomen aan het Bnre&n en bjj de Agenten
Tot plaatsing van adrertentiBn van bulten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het
Advertentiebureau P. F. C. R O B L S E, IJMUIDEN.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Uitgave van de Naami. Venn. Uitgevers Mij. .IjJsuidcn"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. V. Drukkerij Sinjewel, Willemsplein 11, IJmuidss
Telefoon 153
ADVERTENTIEN van 15 regels 75 «ts. Iedere regel
meer 15 «ts. Kleine advertentiön en familieberichten
10 ets per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden snede-
deelingen 25 sts, per regel. Adverteutiecontracten
tegen zeer billijk tarief. AdvertentiOri asterisk in
te screen WOENSDAG en ZATERDAG tot 9 sar v.BS.
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
Dringend verdoek
om bij verhuizing het oude
en bet nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bnrean
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
OFFICIEEL.
Huisbrand.
De Branlstoff jncommissie te
Velseu maakt aan do ingezetenen
bekend
1. dat vanaf heden da bons no. 8
van de miuininmrantaoentaart
ook voor brandstcflen ingewis
seld kunnen worden;
2, dat ten beöoeve van gezinnen,
meer als ZESleden tellende,
extra-bons, elk voor 7» eenheid
brandstof, worden thuisbezorgd.
Zij, die hiervoor in aanmerking
komen (uitgezonderd de leden
van steenkolenveroenigingcn)
kunnen bjj niet ontvangst der
bons, deze na overlegging van
de door het Levensmiddelen
bedrjjf te Velsen uitgereikte
rantsoenkaart, vansf 29 Decem
ber 1919 aan het kantoor der
Brandstcffeneommissle in ont
komen nemen.
Aangifte ter intchrij ving voor
de Militie.
De Burgemeester der gemeente
Veisen herinnert er belao ghebber den
aau, dat voor de aangifte ter in
schrijving voor de Militie lichting
1921, in de consistoriekamer der
Hervormde Kerk te Velsen zitting
zal worden gehouden op:
Dinsdag, 6 Januari 1920, voor
middags 97,-12 uur, voor de ef-
deelingen Velsen en Wijkeroog.
Woensdasr, 7 Januari 1920, voor
middags 912 nur, voor de af-
deelingen Santpoorten JsnGijsenv.
Donderdag 8 Januari 1920, voor
middags 97,-12 uur, afieeiing
Velsercord.
Voor de afdeeliog IJmuiden (ook
B^eesaap) op twee dagen a.].
voor hen wier naam begintmet ééa
algemeenegezondheidstoestandbest;
de dokters hebben slappe zomer
maanden gehad en konden uitblazen
van den verbazend di ukkengneptijd.
In de groote steden (bevo.king
boven 100000) wsren Sept. '18
1682784 inwoners; dit jaar 1637291
iDweners. De trek aaar de steden
duurt dus voort niet tegenstaande
de woningcood en de werkeloosheid
daar grooter zjjn di.n op het land.
Waarschijn) jjk zal de landverhuizing,
die in de oorlogsjaren vrijwel heeft
stilgestaan, in den komenden tijd
ooze bevolking woer eonigsz ns
doen afnemen. Velèn doen moeite,
om zich ia Amerika te vestigen.
Na eindelooze schrijverij lukt het
wel een pas te krijgen. Het hsr-
steliiogsweik ia de iandec, die door
den oorlog geleden hebbeB, schiet
J irr nog niet hard opin elk geval vinden
der letters A tot en met K op Vrijdag ,jaar EOg njet yeej Nederlanders
12 uur.
Velsen, 22 December 1919.
9 Januari voormiddags 97»
voor hen wier naam begint met
ééa der letters L tot en met Z op
Dinsdag, 13 Januari voorraidd&gs
97»—12 uur.
Velsen, 16 December 1919.
De burgemeester voornoemd,
H. VER LOREN VAN THEMAAT.
?an den Wachttoren.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders der
Gemeente Velsen, brengen ter open
bare kennis dat het verzoek van
J Bobeldjjk te IJmuiden om op het
perceel, kadastraal bekend Gemeen
te Velsc, afd. IJmuiden, Sectie I
No. 2211, plaatselijk beken! Konings
plein C 4, te mogen uitbreiden zijne
brood- cn banketbakkerij door hen
is toegestaan.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
de Burgemeester,
H. VER LOREN VAN THEMAAT.
de Secretaris,
Th. J. WIJNOLDY DANIELS.
Velsen, den 17 December 1919.
Burgerlijke Stand.
Bureau uren In Terband met de
Kerstdagen en den Nieuwjaarsdag.
Da Ambtenaar van den Burger
leken Stand inde gemeente Velsen
maakt bekend:
dat op 26 December a.s. (tweeden
Kerstdag) en 1 Januari 1920
(Nienwjaarsdag) het Bureau van
den Burgeljjken Stand op verzoek
van belanghebbenden alleen tot het
doen van «Terltydeniaanglfien zal
worden geopend tusschen 91/, en
10 nnr voormiddags, indien de ver
zoeker aantoont dat met de te ver
richten werkzaamheden niet tot
den volgenden dag kan worden
gewacht.
Velsen, 22 December 1919.
De Ambtenaar van
den Burgerlijken Stand voorneemd,
E. W. DE BOER
Nederland sterft nog niet uit
Weinig9 lauden hebben van den
oorlog zoo weinig geleden als ons
land. Het vorige jaar was schraal
hans een poos de nationals keuken
meester. Wie met de regeerings-
sptjs toe moest, had het toen krap.
De armsten leden zeker door onder
voeding. Toch heeft dit kwaad wei
nig of geen invloed op het sterf
tecijfer gehad. Het is inde oorlogs
jaren een weinig gestegen maar de
beide griepepidemies hebben hier
veel meer menschenleveus gekost
dan de honger. In de laatste maan
den ljjden wij meer onder de duurte
dan onder de sehaarsehte. Alles is
te krijger, maar betalen is de bood
schap. Ook dit jaar weer nam het
aantal geboorten een weinig at.
De ooievaar en de wieg nemen een
steeds kleiner plaats ia het nationale
leven in. Verontrustend is de daling
van het geboortecijfer nog a ler-
minst. Onze bevolking was Sept.
'19 6788720 zielen en een jaar eerder
6784278 zielen, een vermeerdering
dus van 4442 zielen. De toename
zou veel grooter zijn, indien ons
volk niet door den Spaanschen Griep
gete'sterd was geweest. Wjj zijn
op weg naar de 7 millioen en in
de toekomst zal onze bodem eer te
vetl dan te weinig inwoners moeten
voeden.
Het sterftecijfer is ia de eerste
drie kwartalen van dit jaar bepaald
gunstig. De maanden Juli en Aug.
gaven lagere sterftecijfers te zien,
dan hier in ons land ooit zjjn vast
gesteld. Alleen de griepedidemie
vau het voorjaar maakte het sterf
tecijfer vcor de eerste *twee maan
den hoog. In Febr. '18 stierven er
op de 1000 zielen 13; in dit jaar
21. Ook de zuigelingensterfte is in
de wintermaanden hoog geweest
in Juli en Augnstus was deze echter
geringer dan ooit van te voren.
Het schijnt wel, dat ons volk door
den griep uitgeziekt is ook aan
allerlei andere kwalen en zeker heeft
ook de ruimere voedselvoorziening
gunstig gewerkt. Het weer was
dezen zomer allesbehalve gezond
eerst was het droog en koud en
toen nat en koud. De zon heeft ons
dit jaar een klein rantsoen van haar
warmte geschonken. Toch was de
werk. Het is niet waarschijnlijk,
dat dit in de komende jaren anders
zal worden. Er zijn in deze landen
eer handen te veel dan te weinig
daar de industrie nog lang niet tot
baar vorigen omvsrg is herleefd.
En Duitschland zal door onze ar
beiders voorloopig wel eer geechuwd
dan gezocht worden. Vaa veel in
vloed zal de landveihuizing daarom
op ooze bevolking i:< ie eerste tijden
niet zijn. Wjj groeien als natie niet
te suel maar evenmin te langzaam;
de lcop der bevolking gaat naar
wensoh. In dit opzicht kunnen wij
zingen: Ni èrland, o Ni örland, daar
is het goed
Zwarte ejjfers.
De dcode cijfers vertellen zooveel
van het levon. Het sterftecijfer in
de griepmaauden herinnert aan rouw
in duizenden families, aan vele
jonge levens, die p'otseltng werden
afgesneden, aan ellenlange kolom
men doodsadvertenties in de kranten.
Het dalende sterftecijfer in de zomer
maanden vertelt van het afscheid
van de distributie; de boenenplaag
is geweken, ook zonder broodkaart
kan m?n tegenwoordig weer een
boterham krijgen.
Onze crimineele statistiek komt
steeds een paar jaar achteraan. E'
scbjjnt heel veel werk te zjjn aan
het verzaroeleD en verwerken van
deze cijfers omtrent de misdadig
heid bij ons volk. Tbans eerst zjjn
de cijfers over 1911 1915 ver
schenen. Den invloed van den
oorlogstoestand leeren we dus nog
maar gedeelteljjk kennen. Het per
centage der veroordeelde vrouwen
is gestegen; onder de smokkelaars
bevonden zich veel vrouwen! In
de jaren na '15 zal dit nog wel
duidelijker b ijken. Onder de mannen
zjjn meer veroordeelden, die onge
huwd en bij de vronwen meer, die
gehuwd waren. Het is niet zoo
makkelijk, daarvan een verklaring
te vinden. Het huweljjk en huieeljjk
leven zal over het algemeen een
gunstigen invloed uitoefenen op
den man. Maar waarom zjjn er naar
verhoudicg meer misdadige gehuwde
dan ongehuwde vrouwen? Speelt
hier (de nood oen rol, moeten we
denken aan vechtinstincten, die zich
wel eens door het moederschap
ontwikkelen? Buurvrouwen sturen
elkander meermalen ultimatums en
voeren oorlog om de kinderen.
Voert de eentonigheid van het
huiseljjk werk, dat de vrouw dag
in dag uit aan een kleine kamer
bindt tot een losscheuren uit de
banden van fatseen en zedelijkheid?
Wjj weten geen voldoende ver
klaring.
Onder de manschappen der natio
nale militie zijn 0 7 pCt, analphabe&t
(zonder kennis van lezen en schrij
ven). Bij de vrouwelijke veroor
deelden waren 9 pCt. en bij de
mannelijke 8 pCt. analpfeabeet. Hier
bljjkt dus wel duidelijk, dat de
school ook zedeljjk gunstig
werkt, al is het niet waar, dat men
voor elke nieuwe school een gevan
genis kan afbreken. Het onderwijs
helpt Biet alleen knappe maar ook
goede mensehen vormen.
Veel criminaliteit komt vooronder
losse arbeiders ea de zelfstandigen
in den handel, waaronder ook mars
kramers en venters begrepen zgn.
Hier werkt ziker de enzekerheid
van bestaan nadeelig. Niets werkt
beter dan staat te kunnen maken
op eea vast inkomen, waarmee men
er komen kan aonder ai te vee!
ontberifg en moeite.
Bjj de losse arbeiders en de zelf
standigen in den handel is meer dan
de helft uer veroordeelden recidi
visten. Snelle recidive komt vooral
nogal veel na langdurige straffen
voor. Hieruit blijkt, dat de gevan
genisstraf niet verbetert, integen
deel de misdadige neigingen eerder
voedt. Reden te meer, om naar
deugdelijker strafstelsels te zoeken.
Al is verbetering niet het eeaige
doel der etraf; zij mag toch niet
uit het oog verloren worden. En
ook al beoogt men van de straf
alleen de maatschappelijke bevei
liging, is de recidive een uiterst
bedenkelijk verschijnsel; immers ze
is juist voor die veiligheid een
ernstig gevaar. Hier valt nog heel
wat op te knappen.
vau Grasstek van Oosterend op
Texel. Op 29 Januari 'smiddagsDr.
O. Norel van Vlissingen en Ds. S.
F. H. J. Berkelbach v. d. Sprenkel
vaa Haarlem, 'savonds Ds. J. C. V.
van Bemmel van Hillegom.
YISSCHERIJ.
Waterstanden IJmuiden.
Dee. 1919 H. water L. water
25 4 45 4 57 0 27 0.45
26 5.24 532 0.58 1.15
27 5.58 6.09 1.32 1.51
Uit de Provincie.
Ongeveer vier jaren geleden
mocht iemand een plezierrebje van
IJmuiden naar Nieuwediep maken
met een Helderschen botter. Na
zjjne aankomst aldaar merkte de
schipper dat hjj voor een geldsom
bestolen was an men vatte du3
dadelijk vermoedens op tegen den
passagier, die echter nergens meer
terug te vinden was en van wien
bleek, dat hjj een verkeerden naam
had opgegeven.
Dezer dagen durfde hjj zich weer
te Nieuwedlep vertoonen en ont-
moette toevallig den bestolen schip
per, die hem herkende en aan de
politie aanwees. Het gevolg was,
dat hg dadelijk werd gearresteerd
en zijn misdaad bekende.
Inwendige Zending.
De afdeelisg classis Haarlem der
Vereeniging voor Inwendige Zsnding
in Noord-Holland heeft een twee-
daagsche conferentie georganiseerd,
die gebonden zal worden te Haar
lem op Woensdag 28 en Donderdag
29 Januari 1920.
Er zullen middag- en avondver
gaderingen worden gehouden; den
eersten dag zal het theoretisch
werk en den tweeden dag deprac-
tische arbeid der Vereeniging be
sproken woiden.
De volgende spreekbeurten zjjn
reeds toegezegd: op 28 Januari,
's middags Ds. H. W. Creutzberg van
IJmuiden; 'savonds Ds. G. B. Wes
tenburg van Beverwijken Ds. J.L.
De Raad voor de Scheepvaart
deed onderzoek naar de stranding
op de Noord-Hoilandssbe kust op
2 October 1919 van het zeilvissehers-
vaartuig „Jeanne Aleida" IJ.M. 178
Reederjj Cfe. Rassaerat en J. Des<met,
schipper is G. Z. Grootveld, beiden
te IJmuiden. In verband met de
schuldvraag werd de schipper buiten
eede geboord. Hij vertelde dat de
IJ M. 178" een stalen vaartuig is,
dat 2 October ter vi?seherjj vertrok.
Er werd in N. W. koers gestuurd.
Er stond deining op den wal. Het
land was nog te zien. Er was veel
stuur in het schip, dat met den
vloed draaide om den Noord naar
den wal. Het lood wees 5 vaam
aan. Daarna werd het anker gereed
gemaakt, dat om half negen aan
stuurboord werd uitgezet. Ook twee
lichte atkers werden gereed gemaakt
Na 40 minuten voor anker te hebben
gelegen stootte de „IJ.M, 178".
Later liep het vaartuig vast op
de banken voor Wjjk aan Zee.
Nog een getuige, de stuurman,
werd door den Raad gehoord. Later
volgt uitspraak.
De Tweede Kamer heeft hst
wetsontwerp tot vaststelling der
begrooting van het Staatsvisschers-
havenbedrjjf alhier voor 1920 zender
hoofdeljjke stemming aangenomen.
De Vereenigingen van Haring-
handelaren uit Vlaardingen, Katwijk
Ssheveningen en IJmuiden hebben
in een onderhoud met den minister
van Landbouw, Njj verheid en Handel
toezegging gekregen, dat binnen
korten tijd intrekking teverwiehten
is van heteonsentrecht voor uitvoer
van haring. Alleen ten aanzien van
de Zuiderzeeharing, die in het voor
jaar aan de markt zal kemen, meende
de minister zich eenige reserve te
moeten voorbehouden.
De IJmuider Federatie heeft
aan ds Reedersvereenifing haar
instemming betuigd aan het adres
van het Centraal Drankweer comité
in de gemeente Velsen om voortaan
geen alcoholische dranken meer
mede te geven op de haringschepen
en aangedrongen op inwilliging van
dat verzoek.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het
Handelsinformatiebureau van Van
der Graaf Co.'s Bureaux voor den
Handel zijn over de afgeloopen week
eindigende 19 Dee. in Nederland uit
gesproken 26 faillissementen tegen
23 faillissementen in dezelfde week
van het vorig jaar.
Van 1 Januari tot en met 19 Dec.
1919 £69 faillissementen tegenover
983 over hetzelfde tjjdperk van het
▼orige jaar.
Scheepvaart.
VELSEN. Aangekomen 22 Dec.:
Eendracht, st. Skiën. Cellulose,
papierfabriek.
De officier-vlieger 2 e klasse
Van der Maesen de Sombreff is
met de C 11 (landvliegtnig) nabjj
IJmuiden in zee gedaald. Persoon-
1JMUIDER COURANT
Commensaa's met huiselijk verkeer
alsmede intern personeel, worden als
leden v»n het gezin gerekend.
Dagen. T.m. n.m, r.m. n.ra.
