ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 85.
vooruitbetaling
Zaterdag 27 Augustus 1921
6a Jaargaag
Abonnementspryo i fl.— per 8 maanden, franco per post f 1.15
voor bet Buitenland f 1.45. Abonnementen worden aangenomen
aan het Bureau en by de Agenten. Tot plaatsing van adverten-
tifia van Buiten de gemeente VELSEN in dit blad is uitsluitend
gereehtigd het Advertentiebureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden WOENSDAG tot 9 uur v.m.
en VRIJDAG tot 4 uur n.m.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Uitgave van de Naaml. Veen Uitgevers My. „Miss idee"
ADRES VOOR REDACTIE SN ADMINISTRATIE:
N. V. Drukkerij Sinjewel, Wiliemsplei» 11, IJmuiden
Telefoon 158
Dringend verioek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven De Administratie
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 15 o e n t per r e g e 1
Officiéél.
Oproeping in werkelijken dienst
Da Burgemeester van Velsen
roept bij dezea op C o r u e 1 i b
Visser dienstplichtige van de
üehting 1917 der gemeente Velsen,
Alphabetisch register No. 194, om
op S October 1921 voor eerBte
oefeiiog in werkeitjken dienst te
.komen b{j het 7e Regiment Iotau
terie te Amsterdam.
Velsei, 23 Augustus 1921.
De Burgemeester voornoemd,
RIJKENS
Loting voor de Militie.
De Burgemeester van Velsen
i*uakb bekend, dat de loting voor de
liehtiag van 1922 voor deze gemeente
zal plaats hebben te Velseroord, ia
de Burgeravondschool op Donderdag
8 September 1921, des voormiddags
9 uur de letters A/M en des namid
dags l1/, uur de letters N/Z.
Wie aan de loting deelnemen.
Aan de loting nemen deel alle
voor de lichting ingeschreven per
sonen, met uitzondering van hen i
le die vóór des aaavasg der
loting voor de gemeente big ken te
zjjn overleden
2e die vóór den dienst bg de
militie ongeschikt zgn bevonden
Se die voor 1 September van dit
jaar bg onherroepelijk geworden
uitspraak van den militieraad of vaa
Gedeputeerde Staten of bg Konin
klijka beslissing, op een isgeBteld
beroep genome», voorgoed of tgdelgk
van den dienst zgn vrggesteld;
4e die vóór 1 September vaa dit
jaar onherroepelgk, hetzg voorgoed,
hetzg voorloopig van den dienst zgn
uitgesloten.
De ingeschrevenen, die aas da
loting moeten deelnemer, worden
uitgenoodigd om op het hierboven
vermelde uur ter aangegeven plaatse
aanwezig te zgn.
Bepalingen betrekkelijk d-j loting
De ingeschrevenen wordea ia de
volgorde vaa het alptubetisch register
afgeroepen, ten einde zelf een aom-
mer te trekken. Is de afgero pc®
ingeschrevene niet opgekomen of wrl
bniten staat of onwillig zelf een
nommer te trekkeu, dan kan dit
gesehleden door zga vader, moeder,
voogd of curator. Is ook deze niet
opgekomen of wel buiten staat of
onwillig een nommer te trekken,
dan geschiedt het trekken door den
Burgemeester, het Lid vau den ge
meenteraad of den ambtenaar der
gemeente, bij de loting tegenwoordig.
Het lotingsbiljet wordt alsdan be
waard ter secretarie van de gemeente
voor welke geloot werd, Aldaar kan
de loteliag het biljet binnen drie
maanden at de trekking afkalenof
doen afhalen.
Bezwaren tegen de loting.
Door belanghebbende lotelingen
of door hun vader, moeder, voogd
of curator kunnen tegen de w|ae
waarop de loting is geschied, be
zwaren worden ingebracht bjj den
Commissaris der Koningen. Het be
zwaarschrift kan op oigezegeld pa
pier worden gesteld, doch moet,
behoorlijk met redenen omkleed en
onderteekend, binnen tien dagen, te
rekenen van den dag, waarop de
loting is afgeloopen, tegen bewjjs
van ontvangst worden ingeleverd
bQ den Burgemeester. Van de uit
spraak van den Commisearis der
Koningin geschiedt ten spoedigste
openbare kennisgeving en daarvan
wordt tevens by persoonlijke kennis
geving mededeeling gedaan aan ken,
die de benwarei inbrachten.
Bezwaren, niet ingericht of niet
ingeleverd op de kiervoren aange
geven wyze, kunnen geen gevolg
hebben.
Velsen, 21 Augustus 1921.
De Burgemeester voornoemd,
RIJKENS.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders der
Gemeente Velsen brengen ter
openbare kennis dat ter Gemeente
secretarie ter inzage ligt een
verzoek met b y 1 a g e n van
J. Hopman, te IJmuide», om ver
gunning tot het uitbreiden zijner
smedery, door het daarin byplaatsen
van 1 boormachine, 1 draaibank, 1
amarilsteen, gedreven door een
electromotor van 2 P. K. cn 1 wan
op emidse, gedreven door een elec
tromotor van 0.2 P. K. op het per
ceel kadastraal bekend Gemeente
Velsen, afd. IJmuiden Sectie I No.
1587plaatselijk bekend Prins Hen
drikstraat, Wp C No. 6.
Op Zaterdag, den 10i September
1921, des voormiddags te elf uren,
zal ten Gemeentehuize gelegenheid
bestaan om bezwaren tegen dit
verzoek in te brengen en deze
mondeling en schriftelijk toe te
lichten.
Zoowel de verzoeker als zy, die
bezwaren hebben, kunnen gedurende
drie dagen voor het bovenvermelde
tijdstip op de Secretarie, der Ge-
meeate kennis nemen van de ter
zake ingekomen schrifturen.
Voorts wordt er aau herinnerd, dat
volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep gereehtigd zyn zy,
die niet overeenkomstig artikel 7
der Hinderwet voor het Gemeente
bestuur of een of meer zyner leden
zyn verschenen, teneinde hunne
bezwaren mondeling toe te lichten.
Velsen, den 27 Aug. 1921.
Burgemeester ea Wethouders voorn,
de Burgemeester,
RIJKENS.
de Secretaris,
Th. J. W1JNOLDY DANIELS.
v&s d@a Wachttor sa
„Zaudberge n."
Wij hebban zoovele vereenigingen
vaa weldadigheid in ons land, dat
velen by het publiek onbekend zyu.
Zoo heeft zeker ook menigeen niet
van „Zsedbergen" gehoord. Het is
een Maatschappjj tot Opvoeding
van Weezen en andere Minderjarigen
in het Huisgezin.
In geval van nood is de midden
stand er vaak Met ongelukkigst aan
toe. De rijke kauverpleging ineen
ziekenhuis betalen, voor den arme
wordt betaald. Maar de midden
stander weet vaak niet, koe aan
het geld te komen, als het verbiyf
in het ziekenhuis langer dan eeiige
dagen duurt. Zoo weet men vaak
geen raad met de weezen der mid
denstanders. Plaatsing in een wees
huls gaat niet altyd makkeiyk.
Onder armenzorg vallen deze kinde
ren meestal niet. De familie kan of
wil ziek niet geheel met de zorg
voor de wcezeu belasten. Wat dan
Zandbergen" zorgt tegen een
biliyke vergoeding voor deze weezen.
Zy worden ia een eenvoudig gezin
geplaatst. De pleegouders worden
met zorg gekozen en bovendien is
er voortdurend toezicht, dat dc
verpleging en opvoeding goed zyn.
Er zyn zoo 400 verpleegden onder
de hoede van „Zandbergen". Be
verpleegkosten bedragen f 400 per
kind, Hebben de oudere wat nage
laten of zyn de familieleden bereid
gezameniyk de uitgaven voor de
opvoeding der weezen te dragen,
dan is dat geen groot bezwaar.
De jongens worden tot een of
ander ambacht opgeleid. De ver
pleegden genieten al de voordeelen
van het huiselijke leven es worden
in het gezin als kinderen opgeno
men. Da vereeniging houdt voort
durend een wakend oogje op hen.
Op bepaalde kerkelijke of Gods
dienstige richting wordt niet gelet.
Er zijn kinderen uit Herv., Katho
lieke en kleinere kerkgenootschap
pen afkomstig.
Door een reclameplaat, die men
op publieke plaatsen opgehangen
heeft, is „Zandbergen" wat meer
hekend geworden. Maar het publiek
is over ket algemeen nog te weinig
op de hoogte van ket mooie en
nattige werk.
Wy ontvingen en l&zen het Jaar
verslag over 20. Op den omslag
staat een lenke, frissche jongenskop
afgebeeld. Het verslag bevat koold
zakeiyk finantiecle bijzonderheden,
die we laten rusten.
Op een verstandige opmerj^fc
van d*n directeur Jhr. W. A, Ortt
vestigen we nog even de aandacht,
Da pleegouders, zoo schryft hij,
bezitten meestal geen bijzondere
paedagogische eigenschappen, het
geen tegenover gewone kinderen
ook niet uoodig is, omdat de op
voeding meer een negatnf dan een
positief karakter draagt.
Inderdaad worden er vele kinderen
te veel opgevoed, men bemoeit
zich to veel met hen, wil hen
voortdurend dit aaaleeren en dat
afleere*. Tegeaover die directe
opvoeding staat de veel grootere
macht vau het voorbeeld en de
indirecte beïnvloeding.
Er zyn slechte opvoeders onder
knappe p&edagogeu en uitnemende
opvoeders onder hen die vaa pae
dagogie toeten noch blazen afweten
Wy kannen pleegouders, die eerst
eeu bibliotheek van opvoedkundige
werken doorgestudeerd hadden,
voordat ze de zorg voor een kind
op zich Bameu en er niets van
terecht brachten. Het kind was
door en door bedorven, naar ze
meenden. Eeu echt Lombroso-type.
De kleine boosdoener kwam daarna
by eenvoudige, verstandige men-
sch#n, die vau Lombroso uooit
gehoord hadden en ze hebban vau
het kind as* fhakov, opp&sseaden
maa gemaakt. Theorie en praktyk
dekken zich ook hier laag Biet aiyd.
De verhouding der rassen
De Japansche geleerde Dr. Koe-
wabara waarschuwt voor de kracht
van rasseainstineten on het gevaar
van een rassenoorlog. Zjja volk heeft
is den oorlog de Geallieerden eeu
handje mogen helpen, maar vindt
nu overal tegenwerking. Het is zeer
da vraag, of het Ecgelsch-Japansche
bondgenootschap ket volgende jaar
hernieuwd zal worden es in Amerika
wordt de Japanner gehaat en ge
weerd. Iu de Oosteiyke staten ver
biedt men kun grondbezit en de im-
migratiewet is voor hen zeer ge
streng. Telkens kan men vau een
JapanBcken-Amerlkaanschen oorlog
lezen es millioenen Amerikanen zyn
de noodlottige meaning toegedaan,
dat zulk een oorlog onvermyde-
ïyk is. Amerika heeft zeker haar
enorme vloot gebouwd met het oog
op Japan. Ook de Engelsche koloniëa
"ju tegen Japan gekant. Men
vreest, dat de gekleurde rassen te
machtig zullen worden ei den blan
ken over het hoofd groeien.
Er zy». nu drie mogeiykheden.
Volkomen geiykheid vau alle ge
kleurde volken by den Volkenbond.
Aftocht van alle blanken uit Azië
en sluiten van Amerika en Australië
voor Aziaten. De derde mogeiykheid
is een oorlog van Japan, China en
wellicht Rusla»d tegen alle blanke
volkeren aan den anderen kant.
Dr. Koewabara wyst er terecht
op, dat de blanken met twee maten
meten, als ze de Japaners weren
willen, terwyi ze zelf zich in de
landen der gekleurde volkeren ge
nesteld hebben. Dezen zyn tahyker
ea hun aaital is grooter, maar de
blanken doen, alsof de keele wereld
voor hen geschapen is. De blanke
rasse» bezitten uitgestrekte gebieden
in Amerika en Australië, die vele
millioenen nog kunnen huisvesten,
maar ze late» ze liever sluiten
voor de Japanners, dan dezen ket
gevaar van over bevolking en honger
in eigen land te laten voorkomen.
Daarom doet deze Japanner een
beroep op menscheiykheid en recht
vaardigheid. Hy wil, dat zedeiyke
beginselen de verhouding tusschen
de rassen zullen bepalen.
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN
Dezer dagen is geconstitueerd
de sectie voor gymnastiek iu de
Christsiyke Vereeniging van Jonge
Maonen. Dc club, die ouder den
saam ($)oor (O)efeaing (S)terk zal
werken, benoemde als directeur den
heer J. H. Boderer alhier, terwijl
als bestuur der sectie optreden de
hearea R. Stobbe, J. 7. Beelen en
W. v. d. Boogaard. Wyi het ver-
eenigisgsgeboaw nog geen geschikte
gymnastiekzaal bevat, zal aas het
gemeentebestuur verzocht worden
voor de D.Q.S,oefeningen het gym
nastieklokaal eener school beschik
baar te stellen.
Uit de stichting dezer eerste sectie
bljjkt, dat by de C. J. M. V., die op
zeer breedsn gronds'ag wil werken,
het besef levendig is dat eeu ge-
zoude geest sa een gezond lichaam
een gezossdsn menseh vormen.
Tot hu'psluismeester alhier
is benoemd do heer C. Gysbarts,
tot dusver ais zoodanig werkzaam
te Sas van Gent.
De politie moet nogal eens
optreden ia haiseiyke geschi lei.
Ma&ndag kwam te middernacht een
jeflrouw uit de Haigensstraat aan
het bureau, omdat kaar mar?, die
drosken was, has.r ciet ia huis wilde
laten. Da politie giagm^t de vrouw
mea ss toen kroop de dronken held
gauw in zy® schulp en liet vrouw
lief in.
Iu een gszia in de Kanaalstraat
was ruzie ea ook daar moast de
poiltie als bemiddelaar optreden.
Ten nadeele van G. van K.
aau het zees.rand is een schildpad
geetoleB, waarvoor iemand uit Vel
seroord wordt vsrdaeht.
De politie doet een onderzoek.
De tandtechnicus J. G. Seb.
te Haarlem werd door den kanton
rechter veroordeeld tot 2 geldboeten
van f 80 subs, of 2X1° dagen
hechtenis.
Zooals mee weet was bekl, ten
latstc gelegd ket afnemen van af
drukken van den kaak en het plaat
sen van kuastgebitteu.
De assistente mej. J. S. te Haarlem
wie hetzelde was ten laste gelegd
werd op dezelfde gronden veroor
deeld tot 2 geldboeten van f 20
subs. 2 maal 10 dagen hechtenis
zy had iemand kunsttanden ge-
WITTE KRUIS
Stel niet nit lid te worden van
het Witte Kruis tot dit noodig is.
Ziekte komt onverwachts het nood-
lidmaatschap kost u dan f4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar
dus 8 cent per week is men lid en
heeft dan recht op kostelooze hulp
van een der wykzusters en tevens
gebruik van verpleegmateriaal.
Opgave vau lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administra
teur den heer J. F. de Liefde Lager
straat 14 te Velseroord.
past en by een ander een half
gebit bestemd voor de bovenkaak
in den mond gebracht en daarna
in den mond gekeken of het gebit
goed zat.
De eiseh tegen bekl. Sch. was
4 boeten van f 100 en tegen de
assistente 2 geldboeten van f 100
Naar de heer Sch. aan de St. Ed.
mededeelde gaat hy van dit voneis
in hooger beroep om in hoogste
instantie een uitspraak iu dezen te
krygan.
VELSEROORD
De politie heeft tegenwoordig
wat te stellen met de dronken
lieden. Een zekere K. was Zondag
morgen 4 uur al bezig met vernieling
aan den Esg9lmuadusweg. Proces
verbaal werd tegen hem opgemaakt-
F.. W. en P. van D. gingen zoo
te keer, dat de politie ze een tyd
heeft opgeborgen.
VELSEN.
By beschikkiag van den
Minister van Arbeid d.d. 12 Aug. j.l
is aau B. Borgman e.s. te Amsterdam
een bouwpremie ad f 10.800 toege
kend voor den bouw van 6 watsiegen
aau den Bloemendaalschen straat
weg en Duiilustweg te Santpoort-.
SANTPOORT.
We vernemen nog, dat by
het onweder van Dinsdag j.l. de
bliksem ook is ingeslagen by den
Heer S. aan den Rijksstraatweg,
zonder evëuwel ongelukken of
noemenswaardige schade te veroor
zaken.
Het laatste gedeelte van den
Hageiingerweg, by den Biezenweg
ta beginnen, begint almeer en meer
op den beruchten Spaarndammerweg
te geiyken. Zon ook hierin de droogte
weer de hand hebben?
Uit da Gemeente.
Geneeskundig School
toezicht.
Uit het verslag van den gemeen-
teiyken geneeskundigen dienst wil
len wy het een en ander mededeel en
over het geneeskundig schooltoezicht
Op 1 Januari 1920 werd daarmede
begonnen. Van de 17 scholen in de
gemeente zijss slechts twee niet by
het toezicht aangesloten.
Het verslag vermeldt de resulta
ten vae een stelselmatig onderzoek.
Daarin wordt gezegd dat opvallend
is het belaagryk aantal families,
waarin tuberculose in een of
anderen vorm voorkomt. Opgemerkt
wordt dat de betreffende percentage-
cyters niet speciaal geldig zyn voor
de gemeente, doch dat deze een
overzicht geven over de algemeeue
verspreiding In de families der
onderzochten. Dit percentage was
als volgt: voor school A 12,school
B 25, school C 30, school B 34,
school E 42, school F 39, school G
32 en school H, 38 prosent. Christ,
school Wykeroog 33, id Velseroord
29, ld. IJmuiden (Keizer Wilhelm
straat) 82, id. Iasingersshool IJmui
den 44 prosent. R. K. school Vel
seroord 33, id. IJmuiden 34, id.
Wjjkeroog 40 procent
Treffend is het kleine cyfer van
12 proeent op school A, de school
der meergegoedea. Hot getal van
school E Is onjuist voor beoordeaiisg,
wegens het kleine aantal onder
zochten.
Ook het steifteeyfer is, zooals nit
onderstaande getallen biykt, het
kleinst voor de Muloschool. Vas de
In onderzochte families geborenen
stierf voor school A 10.2 procent,
B 13, C 18.5, D 16 5, E 13 5. F 11 6,
G 12 en H 16.3 procent, Christ,
school Wykeroog 16.3, id. Velser
oord 15, id. IJmnideB, Keizer Wil
helmstraat 22.5 en Issingerschool
11.8, R. K. scholen: IJmnideu 15.3,
Velseroord 18.5 en Wykeroog 17.7.
Op de R. K. scholen, oader wier
bevolking het grootste aantal kinde
ren per familie voorkomt, is dit
cyter gemiddeld 17.1, op de Chr.
scholen 16.4 en op de openbare
scholen 13 9 procent.
Ook het gemiddeld gewicht per
leerling valt het gunstigst uit voor
school A en wordt alleen in de 2e
klasse overtroffen door school F te
Santpoort, een deel onzer gemeente,
waar de gezondheidstoestand zeer
gunstig is.
De cyfers zyn als volgt:
School
A
B
C
B
E
F
G
H
20.83
19.00
18.88
20.00
20.60
19.13
17.70
1836
en
23.66
23.30
23.13
22 89
22.10
23.80
21.99
21.80
K.G.
22.40
20.79
22.40
23,00
21.84
22.00
Chr. Scholen
Wykeroog 17 67
Velseroord 18 00
IJmuiden 19 86
id. Iesingersch. 19,50
R. K. Schelen
IJmuiden 2000
Velseroord 18.00
Wykeroog 19 00 23.00
Ook de gemiddelde lengtemaat,
ofschoon het minst zekere teeken
ter becordeeling van voedingstoe-
stand of mate van welstand, is
voor School A het grootst, behalve
in hei' 2i leerjaar van School F.
De gegevens betreffende School E
zy» niet betrouwbaar wegens het
geringe aantal onderzoekingen.
School A 116.8 cn 122 6 c.M.
B 114 122
C 112 122.2
D 1148 121.4
E 114 122.8
ff F 114.1 124.6
G 111 120.4
H 110.6 119.7
Christ scholen.
Wykeroog 110 120 5
Velseroord 1095 117.3
IJmuiden 113 120.85
id. lus. School 114 2 120.7
R. K. scholen.
IJmuiden 114.2 120
Velseroord 109 9 1184
Wykeroog 111.8 122.2
Het verslag bevat verder nog ge
gevens omtrent de bestryding van
oarein en het toezicht op schoollo
kalen, leermiddelen, schoolvoeding,
algemeene hygiene enz. en tenslotte
betreffende het onderzoek van ach-
teriyke leerlingen.
Burgerlijke Stand
der gemeente Egmond aan Zee
Geboren: Anna Neeltje, dr.
van Martinns Wgker en Antje
Dekker; Astonia, dr. van Pieter
Sloot ei Arendje Zwart; Cornelia
Advlbertus Maria, zoon van Marinus
Nicolaas de Waard en Klazina
Zwart; Thys, zoon van Tys Stam
en Aagje Dekker; Willem Egbert,
zoon van Martinns Sander en
Aaltje Wyker.
iJMUIDER COURANT
Ingezonde mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m. 5 regels
f 1.iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 6
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbe
taling, van 1 t. en m. 6 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend. Advertenties „adres bur.v. d.
blad" 10 ets. extravoor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht. Bovenstaande regelprjjzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van bniten de gemeente Velsen
