ORGAAN
DE
No. 34
7o Jaargang
Woensdag 1 Maart 19S2
iJMUIDER COURANT
Abcëcemestspr^Bi fl per 3 waanden, traaso per poet f 1.36
AboHseweuten worde* *»nge*0*ie* sa* feet Bureau *n bg de
Ageaten. Tot plaatsing va* advertentie* van Buite* de geweeste
VELSEN in dit blad is uitsluite*d gereafetigd iet Advertestie
bureau P. F. C. ROELS E, IIMUIBEN.
Ad vertent, ën uiterlp i* te eendes WOENSDAG tot 9 uur v.w.
an VRIJDAG tot 4 uur s.sa
Verschijnt Woensdags en Zaterdag»
Uitgave va» de Hawaï. Vena. Uitgevers Mg,
ASRES VOOR RESACTIE EN ABMINI8TRATI!
N, V, frakkerg Siajewel, WilleaispUix 11. 11*6*14#*
Tslefooo !§3
Ingeionde mededeelingen *0 ess. per regelAdvertentie» van 11. en m. 6 regels
f1.—, iedere regel meer 80 et». Compact gezette advertenties van 11. en m. 6
regel» f 1.85, iedere regel meer 86 ct». Kleine advertentie» en familieberichten
zoomede vereenigings advertentie» uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbe
taling, van 1 t. en m. 6 regel» f 0.75, iedere regel meer 15 ots.Bjj niet contante
betaling worden de gewone prezen berekend, Advertenties „adres bur. v. d.
blad" 10 ets. extra; voor bezorging van op advertentie» ingekomen brieven
wordt 10 ct». in rekening gebracht. Bovenstaande regelprflzen worden met
5 et», verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bij
VOORUITBETALING
3 slechts 15 Cent per regel.
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na 4 uur ingezonden
wordt geen plaatsing in het
Zaterdagnummer gegarandeerd
OFFICIEEL.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Velsen, brengen ter openbare kennis, dai
het verzoek van
J. M. van Heijningen, te IJmuiden, om
op het perceel, kadastraal bekend gemeente
Velsen, afdeeling IJmuiden, sectie M, no's.
163 en 2332; plaatselijk bekend Rijks
straatweg Wijk D, no. 120, een houtzagerij
te mogen oprichten, door hen is toegestaan.
Velsen, den 23 Februari 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de burgemeester,
Rijkens.
de secretaris,
Th. J. Wijnoldy Daniëls.
VAN DEN WACHTTOREN.
Was de Wet een held van het recht?
De dood van de Wet heeft ons oude
ren den Boerenoorlog in herinnering
gebracht en de groote vereering, die we
in dien tijd vooral aan de Wet toedroe
gen. Botha was ons te veel staatsman,
dien we niet recht vertrouwden. Cronje
en andere Boerengeneraals daalden in
onze achting, toen ze geen succes had
den met hun verzet. Maar de Wet was
de ridderlijke en energieke figuur, die
door zijn heldendaden en listen onzen
avontuurlijken geest prikkelde. Iloe
vaak had hij de Engelsehen niet te pak
ken, als ze dachten hem te pakken te
hebben. Hij' was overal en nergens en
hield met een klein commando den
strijd tot het einde toe vol. En dat een
eenvoudige boer, geen groot krijgskun
dige als Kitchener, die ten slotte door
harde methoden de Boerenrepublieken
tot onderwerping bracht. Toen de Wet
na den oorlog ook ons land bezocht, is
hij als een groote begroet en er zijn in
de meeste steden, straten, die naar hem
genoemd zijn. Zijn portret toonde een
man van stugge kracht, een karakter
van staal. Later heeft hij nog eens ge
tracht zijn volk van het Engelsche juk
te bevrijden. Maar zijn volk was te
zeer ver-Engelscht en het juk was te
weinig juk. Want Engeland hooft hij
den vrede van Vereeniging en vooral
door de stichting van de Zuid-Afri-
kaansche Unie, waarbij de beide vroe-
.gere Boerenrepublieken zelfbestuur
kregen de tactiek toegepast van de
•stroop, waarmee men de vliegen beter
vangt dan met azijn. De opstand tegen
Engeland tijdens den oorlog mislukte,
de Wet werd gevangen gezeten, maar
Engeland heeft hem zeker ook uit res
pect voor dezen grooten tegenstander
spoedig vrijgelaten.
Vraagt men, of de Wet niet alleen
een moedig en scherpzinnig en ridder
lijk man van karakter geweest is, maar
ook een strijder voor het recht, dan
blijkt bij eenig nadenken die vraag niet
zoo gemakkelijk te beantwoorden. Na
tuurlijk was hij dat, is men geneigd te
zeggen. Immers hij verdedigde zijn va
derland tegen het imperialistische En
geland. Men kan recht en onrecht in de
meeste oorlogen moeilijk onderschei-
den. Maar de heele wereld en ook vele
Engelschen zijn overtuigd, dat de Boe
ren voor hun goed recht streden.
Is dat echter het geval geweest? Wat
zouden de kaffers de naturellen op die
vraag antwoorden. Zij zijn door de
boeren van hun grond verdreven of
daar vrijwel tot slaven gemaakt, die
met de karwats geregeerd werden. Zij
hadden ongetwijfeld veel meer recht
op den Zuid-Afrikaanschen bodem
dan de Boeren die vreemden waren. De
Engelschen werden in de Boerenrepu
blieken als uitlanders behandeld,
maar voor de kaffers waren de Boeren
weer uitlanders, die door hun geweren
hun de baas waren geworden. Maar
macht is geen recht en dooi' overmacht
gaat het recht niet verloren. Zoo ziet
men, hoe moeilijk het is in een oorlog-
uit temaken, aan welken kant het
recht is en het kanon als rechter te ge
bruiken is zekei' even dom als met een
pook een horloge te willen repareeren.
Het kanon heeft geen hersenen en geen
gevoel voor recht; het heeft niets dan
de domme, doode en gevaarlijke stof,
het. kruit. Aile harten naar het eigene
te beoordeelen is vaak onbillijk. Men
moet afvragen, wat er in het hart dei-
anderen omgaat. Dan kan men ook de
Wet eeren, die zeker innig overtuigd
geweest is, dat hij voor een heilige
zaak de wapenen voerde en later tegen
het Britsche gezag in opstand kwam.
Te hooge dunk van Duitschland.
Duitschland lijdt eronder, dat de we
reld een te hoogen dunk heeft over zijn
vermogens. In Frankrijk is men over
tuigd, dat de Duitsche staat opzettelijk
arm wordt gehouden maar het Duit
sche volk na den oorlog schatten ver
diend heeft. In andere landen heeft
men al maar Marken gekocht in het
vertrouwen, dat Duitschland er wel bo
ven op zal komen en niet alleen de En
tente maar de Markbezitters der ge-
heele wereld wel zal betalen.
Het begint er ai meer naar te lijken,
dat een man als Prof. van Gijn terecht
vreest dat Duitschland zoo langzamer
hand onherstelbaar verarmt en er zon
der staatsbankroet of eenige andere
groote catastrofe niet weer boven op
zal komen.
De Duitsche soc.-democraat Parvus
schreef onlangs, dat de stakingsgolf de
voorbode is van komende dingen. Zij
is liet gevolg van de groote duurte na
den val van de Mark het vorige najaar.
De arbeiders hebben verscheiden
maanden gewacht in de hoop, dat de
prijzen weer zouden dalen. Gaat men
de nieuwe belastingen innen, dan zal
de toestand nog verergerd worden.
Nieuwe stakingen kunnen niet uitblij
ven en het economische leven verder
ondermijnd worden.
Duitschland heeft al maar dooi'
nieuw geld gemaakt. Daarmee is het
echter geen cent rijker geworden. Wat
baat tweemaal zooveel geld, wanneer
de waarde daarbij gehalveerd wordt.
Nu krijgen we op eisch der Entente
nieuwe belastingen en dus weer
nieuwe duurte. Daarmee zal het volk
nog meer zich moeten ontzeggen en
dus minder belastingen kunnen op
brengen. De noodlottige cirkel, nood
lottig voor Duitschland en.... de overi
ge wereld.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Het Spiritisme.
Vrijdagavond had de laatste dei-
aangekondigde serie volkslezingen
plaats in het Gebouw voor Christelijke
Belangen.
Als spreker trad op Dr. J. G. Geel
kerken uit Amsterdam die als onder
werp had gekozen: Het Spiritisme.
Ofschoon velen dat misschien an
ders verwachten is toch zijn onder
werp allerminst een probleem van den
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
3 cent per week is men lid en heeft dan
recht op kostelooze hulp van een dei-
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 14
te Velseroord.
modernen tijd, begon de spreker. Ten
bewijze daarvan gaf hij een historisch
overzicht hoe door alle tijden en vol
ken steeds opnieuw het pogen gezien
werd met de zielen der ontslapenen in
relaties te treden. Reeds van de Su-
meriërs (de stam die. voor de Semisti-
sehe Chalde.cn in de landstreek van
Babel woonden en waarschijnlijk de
oudste stam waarvan de sporen eener
cultuur gevonden zijn) is dit bekend en
het verbod in den bijbei (Deuterno-
mium 18) is gegeven omdat de heiden-
sche volken om Palestina zich aan
deze zonde schuldig maakten. Het ver
baai van Ulyssus in tie onderwereld
bewijst dat neoromantiek in de Griek-
sche wereld voorkw am en in het oude
Rome, dat slechts een decadente cul
tuur bezat evenals de onze, werd daar
zeer veel aan gedaan. Wel gelukte het
aan het Christendom het verschijnsel
tof aan den horizon terug te drijven
maar geheel verdreven is het nooit,
noch in de Roomsehe middeleeuwen
noch in de eeuwen na de hervorming.
Het spiritisme echter zooals dat in
de helft der vorige eeuw is opgekomen
in de Anglicaansche wereld en zich
van daaruit verspreidde onderscheidt
zich van vroegere fantastische en ro
mantische vormen doordat ze voor
geeft een wetenschappelijk bewezen
stelsel te zijn met eigen, op strenge
wijsbegeerte gegrondde wereld en le
vensbeschouwing, een godsdienst, ja
meer dan dat.
In 1848 ontstaan doordat de gezus
ters Fox in de omgeving van New-
York beweerden een geest ontmoet te
hebben, verspreidde het zich onge
ëvenaard snel door Amerika en Enge
land en verder naar buiten. Na een
twintigtal jaren van geweldigde op
bloei kwam een merkbare depressie
tot nu, na den wereldoorlog op
nieuw overal hernieuwde belangstel
ling valt waar te nemen. De oorzaak
daarvan is wellicht te verklaren uit
het groot aantal menschen die plotse
ling op geweldadigen wijze dierbare
verwanten verloren, dikwijls zonder
te weten waar zich hun graf of hun
overblijfselen bevinden. Wie kan niet
begrijpen dat men alles beproeft om de
harde werkelijkheid van die scheiding
te ontkomen?
Bij een nauwkeurig onderzoek even
wel blijkt dat het spiritisme dat we
tenschap wil heten in het bewijs barer
stellingen te kort komt. Nimmer zijn
seances onder behoorlijke wetenschap
pelijke controle geslaagd, wel zijn er
dan mislukt.
Het bestaan van astrale lichamen is
noch bewezen, noch waarschijnlijk ge
maakt. Integendeel, daar men beweer
de dat de geesten in hun astraal li
chaam gekleed als bij het leven hun
stoffelijk lichaam verschenen en dus
in het bezit van materieële zaken dat
weer in strijd is met het geheele we
zen, is door ernstige spiritisten toege
geven dat dit althans een waarneming
moet zijn die niet van wezenlijken
aard is maar subjectief in het medium
berust. Doch daarmede is ook de waar
schijnlijkheid groot dat do heele ver
schijning niet objectief is maar sub
jectief.
Op grond van waarnemingen bij
personen aanwezig in een oogenschijn-
lijk geheel geslaagde seance waar men
bericht kreeg van het overlijden den-
zelfden dag van een aan niemand be
kend persoon, achtte Dr. Geelkerken
veel van die geheimzinnigheid te ver
klaren uit de, in de zielkunde welbe
kende, werkingen van het onderbe
wustzijn die reageeren op physiologi-
sehe activiteit zooals die bijvoorbeeld
ook door telepathen wordt benut.
Trouwens zou, volgens den spreker,
het leven zeer veel armer worden in
dien de spiritistische hypothese juist
was. Het leven na den dood ware een
van alle levendige prikkels ontdane
voortzetting van het aardsche bestaan
Integenspraak met anderen die vele
uitingen van het spiritisme duivels
werk noemden, beschouwde hij het ge
heele systeem als het werk van den
duivel die daarin den menscli aanzet
te grijpen naar datgene wat God zich-
zelven voorbehouden heeft. Deze raad
Gods maakt trouwens mogelijk dat
een menscli nog kan leven. Ook uit dat
oogpunt staat het oude Christendom
ver boven alle satanische sophisterij.
Deze lezing, die met gebed begonnen
en beëindigd werd, werd bijgewoond
door evenveel publiek als de zaal kan
bevatten.
Aan den Volkszangavond, welke
vanwege liet Nutsdepartemc-iit lieden
Woensdagavond gegeven wordt in he.
Gebouw voor Christelijke Belangen, zaï
op verzoek van het Departement ook
IJmuidens Mannenkoor zijne medewerking
verleenen, zoodat deze zangavond eent-
schoone propaganda voor den zang in he'
algemeen beloofd te worden. Om zoovele»
mogelijk van dezen avond te doen genieten
en deze propaganda zoo goed als 't kan
te doen slagen heeft het Nutsdepartement
de toegang gemakkelijk, voor ieder mogelijk
gemaakt. Tekstboekjes zullen des avonds
in de zaal worden uitgereikt.
VELSEN.
De poppen voor de verloting van
de afdeeling Velsen van het Witte
Kruis zijn heden en morgen tentoon
gesteld bij den heer Scheres, en Vrij
dag en Zaterdag a.s. bij den heer van
Ileijst, alhier.
De Kennemer Kegelbond hield
Vrijdagavond j.l. in Hotel „De Prins"
zijne jaarvergadering.
Als gewoonlijk was de opkomst ge
ring. Bij de opening was een tiental
personen aanwezig, onder wie dan nog
6 bestuursleden waren. Later kwamen
nog een 5-tal belangstellenden.
De Voorzitter betuigde bij zijne ope
ning zijn spijt over de geringe opkomst
en hoopte dat in het vervolg een veel
grooter aantal door hunne aanwezig
heid zouden toonen, don Kennemer
Kegelbond, die zoozeer de liefde van
den heer Heslinga had, een goed hart
toe te dragen.
De notulen werden goedgekeurd.
Hierna las de Secretaris het jaarver
slag voor en deed de Penningmeester
rekening en verantwoording.
liet laatste jaar is een slecht jaar ge
weest voor de kas, daar het een groot
deel van het batig slot van het vorige
jaar verslonden heeft, zoodat dit nog
maar f 30.213 bedraagt.
De.verkiezingen, welke hierna volg
den, eischten niet veel tijd, daar de 2e
Voorzitter, de lste Secretaris en de 2de
Penningmeester, die periodiek moes
ten aftreden, bij acclamatie werden
herkozen.
In de vacature van 2den Secretaris,
die gekozen moest worden uit de per
soonlijke leden, werd benoemd de heer
Heykoop.
Voor de controle-commissie zullen
ledën aangewezen worden uit de clubs
„Rang" uil Beverwijk „Excelsior" van
Wijkeroog en „Velsen" uit Velsen.
Door den slechten toestand der kas
is contributie verhooging noodzakelijk
Aangenomen wordt eene verhooging
per club van f 2.50 en voor de persoon
lijke leden f 1.—.
Bij dë rondvraag deelt do lste Secre
taris mee, dat hij de afgevaardigde is
naar den Nederlandschen Kegelhond,
MALLE GEVALLEN.
Bezuinigingsstudiereis.
Naar „De Tel." verneemt, zal dr. Van
Oss, de gemeentelijke bezuinigingsin
specteur te Amsterdam, binnenkort
voor den tijd van drie maanden naar
Amerika vertrekken, ten einde daar
verschillende bezuinigingsstelsels te
bestudeeren.
Wie zal nu nog twijfelen aan den
ernst van het Amsterdamsch gemeen
tebestuur om te bezuinigen.
maar stelt voor hiertoe te benoemen
den Voorzitter, daar dit onder alle
aangesloten Bonden de gewoonte is.
Dit voorstel wordt met algemeene
stemmen aangenomen, terwijl de lste
Secretaris dan plaatsvervanger zal
zijn. Tevens wordt medegedeeld, dat
het gewoonte is, dat alle aangesloten
Bonden hij gelegenheid van den wed
strijd, uitgeschreven door den Nederl.
Kegelhond, eene medaille beschikbaar
stellen.
Met algemeene stemmen wordt be
sloten, dat de K. K. B. dit in 't vervolg
ook zal doen.
De heer Welsink is niet tevreden
over de prestaties van het vijftal van
den K. K. B. en meent dit te moeten
toeschrijven aan lakschheid.
Na eenige discussie over dit punt
wordt vastgesteld, dat het volgend
vijftal vóór het aan den wedstrijd van
den N. K. B. deelneemt een avond moet
oefenen, om de onderlinge plaatsing in
het vijftal vast te stellen.
Daar niemand meer het woord ver
langt, sluit de Voorz. onder een woord
van dank tot de trouwe vergadering
bezoekers de bijeenkomst.
Tooneelvereeniging „Concordia".
Gisteravond gaf de Tooneelvereeni-
ging „Concordia" te Wijkeroog hare
uitvoering in het gebouw „Concordia".
Opgevoerd werd „Suikerfreule", een
vroolijk spel uit het Indische leven
door Henri van Wermeskerken. Nu,
we kunnen dadelijk meedeelen, dat de
vereeniging wederom een harer suc
cessen te boeken had, hetwelk niet te
verwonderen is, indien we de namen
der actrices en acteurs meedeelen. Het
stuk komt neer op het volgende:
Van der Kooy, tweede machinist op
de suikerfabriek „Toeloeng Baroe"
(de heer A. v. d. Bliek) leeft met zijn
vriend en collega Schuit (de heer C.
Bakker) een rustig vrijgezellen-leven.
Trude, een dochter van Van der Kooy
en een inlandsche huishoudster (Mej.
Jongejans) fungeert bij de heeren als
bestierster der huishouding en als op-
vroolijkend element.
Van der Kooy's wettige echtgenoote,
Betje, (Mevr. BakkerJongejans) re
sideert op Kattenburg in A'dam, hoort
daar van de amourettes, .waaraan
sommige Europeanen zich in Insulin-
de schuldig maken, wil eens pools
hoogte gaan nemen, en verrast man
lief met de mededeeling van hare
komst.
Van der Kooy, bevreesd voor de
„weinigbreede en Indische opvattin
gen" zijner ega, haalt Schuit over Tru
de voor diens dochter te doen door
gaan.
De bedrijfsleider der onderneming,
Nittel (de heer K. W. M. Schoufeld) in
't geheim verloofd met Truda, wordt
ook in 't complot opgenomen, doch
Trude's andere adorateur, van Wie-
land, (de heer de Hollander) admini
strateur der fabriek, niet. Betje ver
schijnt en wordt in de familie als
vrouw des huizes ontvangen.
De heele situatie geeft natuurlijk
aanleiding tot, de malste verwikkelin
gen en de dolste scènes, doch tenslotte
komt alles tot een goed einde.
Mevr. BakkerJongejans, die de
moeilijke, doch dankbare rol van Betje
vervuld, kweet zich uitstekend van
hare taak en een woord van welver-
