ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No- 54
ZtterdAg 6 Mei 1922
Te Jaargang
Ateoaaemetatsprjjsi f 1— p*r 8 ®*«iëe>u, trassee per post fl.86
Aboaaesaeuten word»* aangesoietcB x&h kei Bureau en de
Ageateu. Tot plaatsing?*» advertentie» van Buitea de geaaeeste
VELSEN in dit blad is sitsluitfad gcietktigd i*t Adverteatie-
eares-s P, F. C, ROELSE, IIMUIIEN.
Advertent.ën nlterljjk is te zendea "WOENSÊAG tot 9 ear 7,®.
*n VRIJDAG tot 4 aur
Verschijnt W oeimé&gg »b Zaterdag#
Uitgave va» de Saasei. V Uitgevers M§, ,UaE5.;£«s''
AIRES VOOR RE©ACTUS EN ADMINISTRATIE
N. V. Brukkerg Sis jewel, WülessspHi» 11, IJaaaidea
feUfc?ü ISÏ
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den looker, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Het uitbreidingsplan was dezen avond
wel het voornaamste op de agenda.
Veel is er niet over gezegd.
Wij vonden 't wel jammer dat de
raad niet met den heer Tusenius mee
ging, om nog een paar weken te w ach
ten, daar de heer Vermeulen afwezig
was. Al was er niets in gewijzigd ge
worden daardoor, wij meenen dat al
leen uit reverentie ten opzichte van den
heer Vermeulen men daarin met dei
heer Tusenius zou zijn meegegaan. Al
was 't omdat hij onder het maken van
dit uitbreidingsplan den wethoudersze
tel van openbare werken innam en ons
oudste raadslid is. Onlangs nog deed
de raad aldus tegenover den heer
Schilling.
Alleen de heer Tusenius stemde te-
gén het uitbreidingsplan. Hij had tech
nische voorlichting van een steden
bouwkundige willen hebben. Een moei
lijke kwestie. Want als deze er was ge
weest en bezwaren hadden geopperd,
had men dan 't heele plan weer willen
wijzigen? .Vis 't plan door een steden
bouwkundige was gemaakt, zou een
ander weer critiek gehad hebben. Dat
zien wij b.v. bij het Hofplein-vraagstuk
te Rotterdam.
Daarom was de critiek van den heer
Tusenius hier misplaatst. Hij zeide dat
alles zeer vaag was, zooals we wel
meer van den vorigen directeur gewoon
waren. Hierover tikte de heer Schilling
hem op de vingers, die dit geen manier
van eritiseeren vond.
j.'e heer Netscher had geen succes
met zijn voorstel om het mooie stuk
boseh. den Neethof te Santpoort, als
zoodanig to bewaren. Wij weten niet of
de raad dit wel kon doen, de eenige
weg is naar onze meening dan het te
koopen. Maar wel zien wij met droef
heid dat steeds meer natuurschoon in
onze gemeente verdwijnt. En wij voel
den zoo met den heer Netscher mee, dat
hij een poging wilde wagen om dit
mooie stukje natuur te behouden.
Het uitbreidingsplan werd goedge
keurd. Wij gelooven met den heer Dun
nebier, dat onze voormalige directeur
van openbare werken hiermede zijn
goede zijde heeft getoond. Het is eei
knap stuk werk geweest en een tweetal
deskundigen hebben zich met lof er
over uitgelaten.
Een tweede punt, waarover we nog
even willen napleiten, is de 1 Mei-dag.
Er waren verzoeken om dezen dag als
een erkenden feestdag te beschouwen
cn dus het personeel in gemeentedienst
vrij af tc geven. Wij zijn van meening
dat de betrokken organisaties hierin
niet de rechte weg hebben bewandeld.
Het beginsel moet gaan boven het ver
langen om nog dit jaar een vrijen dag
te hebben.
O.i. hooren deze verzoeken niet bij
den gemeenteraad thuis, daar erkende
feestdagen kunnen worden vastgesteld
door den wetgever. Als 1 Mei in ons
land een feestdag moet zijn, dan overal
en niet maar op enkele plaatsen.
Voor wie de houding van den heer
Sluiters als voorstemmer bevreemdend
mocht vinden, wijzen wij op dit begin
sel. Wij zijn er ook niet tegen om dezen
dag tot een algemeenen feestdag te
maken en ook mannen als Prof. Dr.
Slotemaker de Bruyne e.a. schatten er
de hooge beteekenis van. Maar wel von
den wij 't vreemd, dat de heer Sluiters
het op deze wijze wilde doen, dat is ze
ker niet in overeenstemming met de
opvattingen der Chr. Hist, beginselen.
Toch, indien op deze wijze de eerste
Mei nog eens een algemeene feestdag
wordt, zal voor vele revolutionaire
elementen het mooie er af zijn. En is
het niet onmogelijk dat zij weer een
anderen dag uitzoeken, waarop ze vrij
nemen en niet vrij krijgen. In dezen zin
lazen wij in een der Meibladen al een
beschouwing, waarin men al vreesde
dat de f Mei-dag een Christelijke
feestdag zal worden.
Over de afschaffing der postbestel
ling op Zondag kwamen ook vele ton
gen los. De directeur-generaal wil dit
invoeren als bezuinigingsmaatregel.
Hierin is ook iets bevreemdends. De
Staten-Generaal heeft dit niet besloten,
regel is dat er een algemeene Zondags
bestelling is van dagbladen en brieven,
waarvan dit verlangd wordt. Nu gaan
Directeuren, met of zonder medewer
king van gemeenteraden, deze Zon
dagsbestelling afschaffen. Dat is o.i.
niet in den haak.
De heer Netscher had volkomen ge
lijk: in de groote steden durft men dit
niet te doen. Dus gaat men 't op het
platteland en in kleinere plaatsen pro-
beeren.
Daartegen komen wij op. Als over 't
geheele land de Zondagsbestelling af
geschaft wordt, hebben wij er ons naar
te voegen. Maar zoo gaat het niet.
Waarom toch in alles dwang opge
legd. Als men opgeeft dat men op Zon
dag geen post wenscht te ontvangen,
wordt daar dankbaar nota van geno
men. Maar waarom anderen nu ge
dwongen?
De heeren Langendijk en Sluiters
kunnen er best voor zijn, misschien
krijgen zij geen post op Zondag. Maar
wij, die op Zondag verscheidene cou
ranten krijgen, waarbij ook van Zater
dag, hebben er weinig zin in die alle
eerst Maandag te ontvangen. Wie gaat
er Maandags nog couranten van Zater
dags lezen? En hoe gaat het met brie
ven, waarop een strookje met „Op Zon
dag bestellen" voorkomt? Blijven die
liggen tot Maandag? De heer Netscher
wees er terecht op dat brieven belang
rijke dingen van ziekte, dood enz. kun
nen bevatten.
Men wil den mensclien gelegenheid
geven hun post te kunnen afhalen.
Maar de heer Langendijk wil het post
kantoor dan van 912 uur open heb
ben. Dat zal toch geen bezuiniging ge
ven. En dan zal minstens één ambte
naar den geheelen morgen dienst heb
ben,' terwijl een paar bestellers nu
vóór 10 uur klaar zijn. Tenslotte, zullen
de Velseroorders dan hun post van
Velsen moeten halen, want hun post
wordt vanuit Velsen besteld. Een be
woner van de Iloogeberg zal daar wel
niet voor te vinden zijn.
De rondvraag leverde ditmaal heel
wat op. De heer Tusenius heeft dezen
avond wederom een ambtenaar be
schuldigd. En weer heeft de Burge
meester gezegd het er niet bij te zullen
laten, maar de zaak te zullen onderzoe
ken.
De aankondiging van wethouder
Landeweert dat de gasprijs met 2 cent
verlaagd kan worden, was een verblij
dend slot van deze raadszitting.
Ad intei'im.
VAN DEN WACHTTOREN.
In een brochure, geschreven door mr.
A. H. Lydsman met een voorwoord van
prof. Treub, wordt gewezen op de ge
heel veranderde verhouding tusschen
Europa en Amerika. Voor den oorlog
was Amerika onze schuldenaar; thans
staat Europa bij de nieuwe wereld lee-
HET CONSULTATIEBUREAU
zal geopend zijn Woensdagmiddag van
23 uur, Willemsbeekweg 42, Velser-
oord.
lijk in het krijt. De schuldcischer voelt
zich heer, maakt gebruik van zijn
macht. En dat doet thans Amerika ook
tegenover Europa. Mr. Lydsman verze
kert, dat ons werelddeel economisch
van Amerika afhankelijk is geworden
en gevaar loopt £ijn zelfstandigheid
geheel te verliezen. Prof. Treub deelt
die vrees en spreekt zelfs van een posi
tie van feitelijke slavernij, waarin wij
door onze afhankelijkheid zouden kun
nen vervallen. Maar hij waarschuwt
voor het middel, door Mr. Lydsman
aanbevolen: het boycotten van Ameri-
kaansche producten. Hij meent, dat we
zulk een ongelijken strijd niet moeten
beginnen. De aarden pot moet niet
vechten tegen den ijzeren pot; bij een
botsing zou hij in scherven vallen. De
Europeesche staten moeten hun kracht
niet verspillen in ouderlingen econo-
mischen strijd. Zij moeten eendrachtig
zijn,, dam zal hun schuldeischer ook
wel toeschietelijker en billijker worden
De raad van Mr. lydsman komt ons
ook gevaarlijk voor. Amerika moge nog
zulk een onwelwillende handelspoli
tiek tegen Europa voeren, we kunnen
de nieuwe wereld niet missen. Bijna 'n
kwart van al het graan, dat Europa ge
bruikte, kwam vroeger uit Rusland.
Thans eten we ons dagelijksch brood
voor een groot deel uit Amerika. Dat
de nieuwe wereld niet bijzonder vrien
delijk jegens Europa is, kan men best
begrijpen. Europa moet betalen rente
en aflossing van vele milliarden. Maar
de betaling blijft bijna geheel uit. Daar
entegen geeft Europa wel vele milliar
den uit voor nieuwe bewapening. In
plaats van te werken aan wereldher
stel, werkt het aan nieuwe wereldru
zie. Genua is beschamend voor ieder,
die snakt naar een beteren geest in de
wereld. Wie zou niet nijdig worden, als
zijn schuldenaar naar een kroeg liep,
in plaats van te werken en zijn schuld
af te betalen. Bovendien wenscht Ame
rika zich niet langer in te laten met
den onderlingen strijd der staten van
Europa. Ze moeten het zelf maar uit
vechten! denkt men aan geene zijde
van den Atl. Oceaan.
Economisch en financieel zijn we
van de nieuwe wereld afhankelijk. Wij
doen daarom verstandiger onze zaken
voor elkaar te brengen, dan nieuwe ru
zies zoeken. Een deel der Amerikanen
houdt Europa voor verloren. Ze verge
lijken ons bij menschen, die onderling
kibbelen, terwijl de dijk doorbroken is
en het water over het land stroomt.
Heelemaal ongelijk hebben ze zeker
niet. Als er een soort blokkade tusschen
de beide werelddeelen kwam, zou de
toekomst voor Europa zeker al heel on
gelukkig worden.
De ongehuwde moeder heeft een
groot deel der wereld als een vijandige
macht tegenover zich. Zij moeten zor
gen en werken voor zichzelf en haar
kind en dat gaat menigeen reeds boven
de kracht. En als „gevallen vrouw"
vindt ze zelden een helpende hand, wel
veel handen, die op haar waarlijk niet
den eersten steen werpen.
De wet helpt haar thans een weinig;
door haai- kan ze den vader van haar
kind dwingen tot onderhoudsplicht.
Maar het bewijs van het vaderschap
is vaak moeilijk te leveren. En ook al
krijgt ze zoo eenige geldelijke tege
moetkoming, ze staat alleen en veracht
in de wereld. Daardoor moet het ook
verklaard worden, dat zoo menige on
gehuwde moeder tot de grootste ellen
de vervalt; menigeen wordt een prosti
tuee, anderen gaan zwerven en bedelen
omdat ook de familie de handen van ze
aftrekt.
De Ver. Onderlinge Vrouwenbescher
ming verleent zedelijken en stoffelijken
steun aan vrouwen en kinderen, in het
bijzonder aan ongehuwde moeders, ver
laten vrouwen en haar kinderen. Dat
werk wordt met succes bekroond. Van
de honderd meisjes, opgenomen in het
Rotterdamsche tehuis dezer vereeni-
ging, waar de jonge moeders een half
jaar met haar kinderen blijven, kwam
er daarna maar een niet terecht.
Dat is heel wat anders dan men zou
verwachten naar het publieke oordeel,
dat zulke meiden toch niet anders wil
len. Liefde en leiding kunnen veel meer
goeds doen, dan wij wel meenen.
Hoe het vroeger ging? Een kwart
eeuw geleden werd Onderl. Vrouwen
bescherming opgericht, zoo deelde de
presidente Mevr. van SchaikDobbel-
man mee in een interview, naar aan
leiding van een drama in een klein
stadje, waar een ogehuwde jonge
vrouw met haar kindje in het water
sprong. Zij werd gered; het kind, dat
zij in de armen hield, was dood. Toen
de moeder uit het water was gehaald,
werd ze wegens kindermoord in de ge
vangenis gesloten.
Ook werkte nog een ander geval
mee, om de aandacht te vestigen op de
treurige positie der ongehuwde moe
dor. Een heer liet het jonge meisje, dat
hij verleid had, met haar pasgeboren
kindje in een rijtuig zetten en den koet
sier gaf hij bevel de vrouw ver weg in
een bosch af te zetten en achter te laten
Toevallig werd het ongelukkig paar
daar gevonden.
In de tehuizen van O. V. kan zich de
moederliefde ontwikkelen: een zegen
rijke kracht, die de ongehuwden helpt,
om zich met moed door het harde,
wreede leven heen te slaan. Eerst had
O. V. met allerlei vooroordeelen te
kampen. Men moest zich met die
schandelijke schepsels niet inlaten.
Haar het vooral niet te makkelijk ma
ken. Men stijfde ze zoo immers maar in
het kwaad. Men moest te hoog staan,
om met die laaggevallenen te willen
omgaan. En er waren er wel, die goed
hartig maar vol valsche schaamte O.V.
wel steunden, maar het niet wilden we
ten.
Die vooroordeelen zijn goeddeels ge
weken-Met allen eerbied voor het hu
welijk en met alle verwerping van
zwakheid of onreinheid erkent men
thans den plicht, om de „gevallen
vrouw" niet te laten liggen, maar ze op
te'iheffen. En daarbij 'blijkti menige ver
lorene behouden te kunnen worden.
Gelukkig voor haar zelve maar niet
minder voor het in elk geval schulde-
looze kind. En hoe oordeelt men over
de ongehuwde vaders, de „gevallen
mannen"?
IJMUIDEN.
Men .verzoekt ons opname van het
volgende:
't Behoort alweer tot 't verleden, 't
drukke gedoe in Barak No. 3. Nog klin
ken mij de hooge trillers der Hawaü
Dreams in de ooren, zacht hoorbaar
vanaf de ingang, wreed overdonderd
soms door 't ratelende rat van avon
tuur, 't symbool van 'n bazar! Nog zie
'k behendige dametjes sierlijk uitge-
doscht in kleurige toiletjes hunne koo-
pers lokken en 'n wrevelig gevoel
maakt zich van me meester bij de ge
dachte dat 't alweer voorbij is.
Te gauw zijn ze gegaan, die vier da
gen van ingespannen arbeid en toch..
langer had het niet moeten duren.
Eén voor één werden de tentjes Don
derdagavond leeggehaald. Alles letter
lijk alles werd verkocht.
De bruto opbrengst is in 'n vorig
nummer al bekend gemaakt. Driedui
zend gulden zijn bijna uitsluitend door
IJmuiden's ingezetenen geofferd voor
ons doel!
Schreef 'k een vorige keer naar aan
leiding van onze vracht-auto-tochten
dat veel, zeer veel door IJmuiden gege
ven was, thans kan 'k dat vele in cijfers
uitdrukken: 2500 gulden aan goederen
door winkeliers en particulieren saam-
gebracht in deze, voor IJmuiden zoo
uiterst slechte tijden getuigt van gul
heid, ja zelfs van opoffering.
Waar tegenwoordig de kranten vol
staan met bewijzen van verdeeldheid,
tweedracht naijver en onderlinge strijd
waar steeds nog geene deel der
menschheid tracht met niets ontziende
middelen medemenschen ten gronde te
richten, daar doet 't je goed, zij 't dan
ook op 'n klein plekje als IJmuiden een
overtuigend bewijs in handen te heb
ben, dat 't laatste sprankje naasten
liefde hier nog niet is uitgedoofd, dat
ze zich hier tenminste nog één voelen
in den strijd tegen dien wreden vijand
de Tuberculose.
't Is langs dezen weg dat ik allen,
particulieren, winkeliers en enkelen
van buiten namens 't Comité hartelijk
dank zeg voor hun gulle gaven, zoo gul
soms, dat den dames van 't Comité een
enkelen maal de blos van verlegenheid
naar de wangen steeg: zooveel hadden
ze niet verwacht.
Maar toch, lezers, wat beteekenen al
die goederen, opgestapeld in de barak,
voor U en voor ons als daar niet men
schen waren geweest, die hun tijd en
krachten hadden gegeven om die goe
deren aan de man te brengen? Is 'n
loods, van onder tot boven vol goed ge
stapeld, doch zonder één levend wezen
er in, voor 'n bezoeker niet als 'n kip
zonder kop, als 'n mensch zonder
mond? Hebben de goederen, door 't
werk der hulpvaardige dames en hee
ren in de bazar niet hun koopers ge
vonden? De waren, ze spraken tot 't pu
bliek met de mond der verkoopsters.
Aan hun loven en prijzen hebben we
zoo'n groote opbrengst te danken.
En wat was 't vliegend rad geweest
zonder de onvermoeide arbeid van
menschen als Konke en Ruig. Wat had
't eigenhandig gemaakte radiotoestel
beteekend als daar niet de vervaardi
ger Roos en z'n helper Wilgenhof bij
hadden gezeten, en hadden niet eere
poort en vele andere dingen tot de fan
tasie moeten behooren zonder de vaar
dige hulp van timmerman Ebben?
Zijn we niet oprechten dank verschul
digd aan de familie de Graaf, de vrien
delijke bewoners der barak die tijd en
moeite niet ontzagen om ons van dienst
te zijn! Heeft „Opoe" niet vier avonden
alle bezoekers doen schudden van 't
lachen en waren 't niet de bedreven le
den der Kunstkring die de bezoekers
der theetent hun zacht slepende melo-
diën lieten mêeneuriën?
En ten slotte was het niet de onver
moeide Pirovano die bij monde de in
gezetenen opwekte toch vooral de ba
zar te bezoeken! Hebben we hem niet
een groot deel van de bekendheid die
de bazar verkregen heeft te danken?
En 'k hoor al in gedachten m'n lezers
met me instemmen dat buiten de hulp
van alle hierboven genoemde dames en
heeren de geheele bazar met al z'n
waarde aan goederen een fiasco ge
worden was en 't is ook aan hen dat 'k
namens 't Comité hartelijk dank voor
hun niet genoeg te waarderen steun.
Maar, last but not least, wat had nu
van onze bazar met alle gaven en alle
hulp geworden zonder de 3500 bezoe
kers? Was het niet geweest als 'n huis
zonder dak als 'n bloeienden bongerd
zonder plukkers? Ook aan hen zijn wij
oprechten dank verschuldigd en 'k
hoop dat aller steun, zoowel die van be
zoekers als van gevers en helpers nog
dit jaar bekroond zal mogen worden,
doordat zij in onze gemeente een con
sultatie-bureau zullen zien verrijzen,
ingericht naar de laatste eischen des
tijds, er van getuigend dat hun geld
niet roekeloos verspild is.
C.
ij MUIDER COURANT
Ingezonde m ededeellngen 10 et*. per regelAdvertentie* van 1t. en m. 6 regels
f 1.—, iedere regel meer 30 et*. Compact gezatte advertentie* van 11. en m. 6
regel* f 1.86, iedere regel meer 36 et*. Klein* advertentie* enfamiliebericht&E
zoomed* vereenigingc advertentie* nit de gemeente, uitalnitend bij vooruitbe
taling, van 11. en m. 6 regel* f 0.76, ieder* reg*l meer 16 et*. B$ niet contante
betaling worden de gewone prezen berekend. Advertentie* „adrea ba v. d.
blad" 10 et», extra; voer bezorging van ep advertentie* ingekomen brieven
wordt 10 eti. in rekening gebracht. Bovenstaande regelprgzen werden met
5 et*, verhoogd voor advartentie* van buiten de gemeente Yeleen
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bij
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
KAADSOVERZICHT.
De oude en de nieuwe wereld.
Het onderzoek i? kosteloos en ge
schiedt door Dr. Anema uit Haarlem,
Voorzitter van het Consultatiebnrean
aldaar.
Onderlinge vrouwenbescherming
PLAATSELIJK NIEUWS.