II No 90
Z&terd&g 9 September 1922
Verschijnt oeesdags Zaterdags
IS
Dienstplicht
HET CONSULTATIEBUREAU
en
7e
IJMUIDER COURANT
ad
Abonnementspriji: fl.— per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VEI SEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie-
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden -
WOENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
- N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL -
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuicen
Ingezonde mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m 5 regels
fl. iedere regel meer 20 et». Compact gezette advertenties van 1 t en m. 5
regels fl.86, iedere regel meer 25 ets, Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij voornitbeta
ling, van 1 tot en met 6 regels f0.75, iedere regel meer 15 ets Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties »adres bureau tan
dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelprijzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente eisen
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing bat oude en
het nieuwe adres, NIET aan
uen looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
bij
OFFICIEEL.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders dergemeente
Velsen brengen jter openbare kennis dat
ter Gemeentesecretarie ter inzage ligt een
verzoek met bijlagen van
de N. V. Maatschappij tot Exploitatie van
Ijsfabrieken in Nederland, te IJmuiden, om
vergunning tot het oprichten van een in
richting voor het maken van droge verf
stoffen, waarin gebezigd zullen worden
3 electromotoren, op het perceel kadastraal
bekend Gemeente Velsen, afd. IJmuiden,
Sectie L No 1041 plaatselijk bekend
Industriestraat, Wijk C no. 33.
Op Donderdag, den 21 Sep. 1922, des
voormiddags te elf uren, zal ten Gemeente
huize gelegenheid bestaan om bezwaren
tegen dit verzoek in te brengen en deze
mondeling en schiiftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker als zij, die bezwaren
hebben, kunnen gedurende drie dagen voor
het bovenvermelde tijdstip op de Secretarie
der Gemeente kennis nemen van de ter
zake ingekomen schrifturen.
Voorts wordt er aan herinnerd, dat vol
gens de bestaande jurisprudentie niet tot
beroep gerechtigd zijn zij, die niet overeen
komstig artikel 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of een of meer zijner leden
zijn verschenen, teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Velsen, den 7 September 1922.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
de Secretaris, de Burgemeester,
Th.J. Wijnoldy Daniëls. W. Landeweert L.B.
Wenschen omtrent inlijving.
Zij, die voor de lichting van het volgend
jaar zijn ingescheven en hun wensch om
trent de inlijving in geval van bestemming
tot gewoon dienstplichtige niet reeds bij de
keuring en ook niet rechtstreeks aan den
Districtscommandant hebben opgegeven
of wel een bijzondere reden hebben, waar
om hun wensch veranderd is, kunnen vóór
5 October a.s. hun verlangen ter gemeen
tesecretarie opgeven.
Er kan evenwel geen zekerheid worden
gegeven, dat met hun verlangen rekening
kan worden gehouden.
Velsen, 4 September 1922.
De Burgemeester van Velsen,
W. Landeweert l.b.
VAN DEN WACHTTOREN.
Voorwaardelijke royaliteit.
Zoodra jij het zelf betalen kunt, mag
je een stoomfiets hebben! De royale
vader tegen zijn oudsten zoon. Als je
dit jaar op alle rapporten voor alle
vakken achten hebt, krijg je een mooie
terrier van me! Dezelfde vader. Als ik
eens een buitenkansje heb van een paar
duizend gulden, dan gaan we met zijn
allen een reisje naar Duitschland ma
ken. Nog eens de welmeenende vader.
Waarop de zoon, die verder dan zijn
neusje ziet, opmerkt: Zoo kan men
makkelijk praten en goedkoop beloven.
Ook de Amerikaansche staatsman
Bryan verstaat die kunst. Hij is eenige
malen candidaat voor het president
schap geweest maar zonder succes,
niettegenstaande hij even populair als
welsprekend is. Hij heeft het gebracht
tot Secr. van Staat onder den vorigen
president en is nog steeds een pian van
beteekenis. Hij is een der vele Ameri
kanen, die Europa wel zouden willen
redden. Amerika zelf doet voor die
redding nog niet veel. Door hooge in
voerrechten weert het de Europeesclic
industrie. Het wil aan de verarmde
volkeren van Europa ook geen crediet
verleenen. Het is alleen geldschieter,
als het zoo goed als zeker is, zijn geld
terug te krijgen. Van samenwerking
met zijn vroegere bondgenooten, om
Europa weer op de been te helpen, wil
het ook niet weten. Het Engelsche
plan, om door alle schulden een streep
te zetten, heeft het onmiddellijk en be
slist afgewezen. Amerika steekt geen
hand uit, om Europa te helpen.
Maar Bryan wil thans namens het
Congres een commissie naar Europa
zenden gemachtigd tot de volgende
verklaring:
„Zoodra de Europeesche naties het
met elkaar eens kunnen worden, op
een wijze die zij zelf bevredigend vin
den, zoodat dus de wereld gelijktijdig
kan ontwapenen, zullen de Ver. Staten
een streep halen door de schuld van
Europa aan de Ver. Staten."
Zoodra dus de Franschen de Duit
schers vertrouwen, de Grieken de Tur
ken in de armen zijn gevallen, de Bus
sen het roode leger naar huis zenden
en Polen en Duitschland gezworen ka
meraden zijn geworden, Engeland
overtuigd is, dat al zijn koloniën zoete
kinderen zullen zijn, die den stok niet
meer noodig hebben, zal Amerika
Europa alle schuld kwijt schelden. Dat
duurt nog een paar jaartjes! In elk ge
val zal er wel grootere kracht noodig
zijn, om tot een ontwapend Europa te
komen, dat het aangename vooruit
zicht van eenige ons geschonken milii-
arden.
Maar de royaliteit blijkt wel erg
goedkoop te zijn, want Bryan noemt
de vorderingen van Amerika op Euro
pa toch waardeloos. Men kan makke
lijk grootmoedig zijn, als er toch niet
meer te halen is. Er zal van het plan
van Bryan wel niets komen.
De ontwikkeling der luchtvaart.
De oorlog heeft zonder twijfel, de
kunst, om in de lucht te komen en te
blijven en er op zijn eigen tijd weer vei
lig uit te komen, niet weinig bevorderd
Men is thans bezig een toertje rondom
de aarde te vliegen, maar vlot gaat dit.
nog niet. En het blijft voor ons nog de
vraag, of inderdaad op don duur de
lucht de groote verkeersweg zal wor
den. De kosten en gevaren zijn voor-
loopig nog te groot; het nut weegt er
niet tegen op. Wie zijn geld in een
luchtvaartmaatschappij steekt, heeft
meer kans op verlies dan winst. Indien
de vliegkunst zich in de komende
twintig jaar even snel voortontwik-
kelt, als dit in de twintig jaar achter
ons geschied is, kan ze echter inder
daad ons eens groote diensten bewij
zen.
Het tijdschrift „liet Vliegveld" geeft
ter gelegenheid der opening der I.C.A.
B. het oordeel van verschillende man
nen over de beteekenis der lgchtvaart.
De directeur-generaal der posterijen
schrijft, dat het aantal luchtverbindin-
gen voortdurend toeneemt en daarmee
de mogelijkheid, om steeds grooter
tijdwinst boven andere middelen van
vervoer te verschaffen. Hij voorziet,
dat het vliegtuig hoe langer hoe meer
een onmisbare schakel in een vlug en
betrouwbaar internationaal postver
keer zal worden.
De heer Crookewit, voorzitter der
Rott. Kam. v. Kooph. noemt het voor
Rotterdam noodzakelijk, wil zij haar
positie als een der eerste handelsha
vens van het vasteland van Europa be
houden, hare volle aandacht aan het
luchtverkeer te wijden, opdat in de
toekomst ook de nieuwe, vaste lucht-
diensten hun weg over Rotterdam zul
len nemen.
Henri ter Hall verzekert, dat er op
technisch vlieggebied met hem geen
land te bevliegen is.
„Maar wel weet ik, dat de lucht
vaart een vlucht neemt, waar je ten
slotte voor vluchten zou. En ook weet
ik, dat heden ten dage aan het reizen
Willemsbeekweg 42 Veiseroord is gesloten
op de Woensdagen 30 Augustus en 6 en
13 September.
per spoortrein, waarvan onze voor
ouders altijd zeiden: Je weet wel hoe
je d'r ingaat, maar je weet niet, hoe je
cl'r uitgaat!"
Ieder vogeltje zingt, zooals het ge-
lekt is en ter Hall is nu eenmaal een:
evuevogel.
Zijn lof op de veiligheid der lucht
reizen is zeker niet weinig overdreven.
De luchtweg is verreweg de gevaarlijk
ste, nog gevaarlijker dan een drukke,i
smalle weg, waar voortdurend auto's
en motors over heen razen.
De beide eerste heeren spreken meer
bun vertrouwen uit over de toekomst
der vliegkunst, dan dat ze het nut van
bet tegenwoordige vliegen waardeuren
De hoogtevrees, die den meesten
eigen is, maakt ons wellicht een wei- j
nig wantrouwend in.de voorspellingen,
dat onze kleinkinderen evenveel van i
de lucht als wij van de rails gebruik
zullen maken. Zoolang ei' nog zoovele j
(ui ernstige vliegongelukken gebeuren,!
zullen de meesten den veiligen vasten
grond onder de voeten verkiezen boven
het snelle zweven honderJ-m meters j
hoog in het luchtruim.
Maar de techniek gaat voortdurend j
verder in de wereld der onbeg-.vnsde
mogelijkheden en daarom durven we
de grootsche fantasiën over de vliegen-
de wereld der toekomst ook niet al te
zeer bespotten.
VELSEN IN DEN OUDEN TIJD.
Om de Silveren Sweep.
„Het gras was gehooid en het koren
was binnen
De najaarszon gloorde met feest'-
lijken glans.
,,'t Was kermis in 't dorp, en de blon
de boerinnen
„Geleidden de juichende boeier, ten
dans."
Ons volk, zegt men wel, is wat sen
timenteel aangelegd.
Dat is in zekeren zin een gelukkig
verschijnsel. Hoofd en hart moeten har
monisch samenwerken, maar aange
zien toch „de liefde de meeste is van
allen", kan het op zich zelf geen
kwaad als het denken van het hoofd
vooral gaat in de richting van het sen
timent, van een goed hart.
Zoo heeft „de zieke jongeling" van
Jan van Beers, langen tijd opgeld ge
daan in reciteergezelschappen en der
gelijke.
De tegenstelling van vreugde en jo
lijt, van zang en dans aan de eerie zij
de en van lijden en droefheid aan de
end ere zijde, geeft een levensbeeld, dat
rog onveranderd is waar te nemen in
de wereld, ook al zijn de kermissen
goeddeels afgeschaft.
En zijn de blonde boerinnen en de
juichende Loeren veelal uiterlijk niet
meer te onderscheiden van andere
menschen.
Maar al behoort de kermis in de
meeste plaatsen, gelukkig maar,
tot het verleden, de feestelijkheden, be-
lroorende tot de kermisvreugde, zijn
daarom nog niet alle afgeschaft.
Zoo heeft men op de dorpen hier en
daar nog in eere gehouden, de ringrij-
derijen, harddraverijen enz. Liefheb
bers van ringrijden nu kunnen te Sant
poort hun hart ophalen.
Op den straatweg voor het logement
„de Weijman" wordt meest ieder jaar
een ringrijderij gehouden, waarna de
prijzen in het logement worden uitge
reikt, en de dag wordt besloten met
muziek en dans. Dit feest trekt altoos
veel toeschouwers uit het dorp <m de
omgeving. Ook voor Haarlemmers is
het wel de moeite waard om eens eer
kijkje te komen nemen. Zoo'n ringrij
derij wordt op touw gezet en georga
niseerd door een commissie uit de in
gezetenen, die een en ander regelt,
prijzen aanschaft en uitreikt, en
doet wat er verder al zoo bij behoort.
In den ouden tijd ging dat eenigszins
anders toe. Het plaatselijk bestuur be
moeide zich in hoogst eigen persoon
lijkheid met de zaak, ut maakte een
officieel relaas of proces-verhaal op
van een en ander, dat behoorlijk werd
opgelegd in het archief. Zoo kan men
dan nog precies nagaan wat er ge
schied is met een hardrijderij om een
silveren sweep, op touw gezet, door de
„hospita van de Weijman" op 1 Aug.
3 752. Het betrekkelijk document luidt
als volgt:
„Op den len Augustij 1752 soo pre
senteert Maria Sebouts, wed. Dirk van
Schuijlenburg, hospita in de Weijman
te Sandpoort, ten overstaan van Schout
en Scheepenen der Ambagtsheeriijk-
heid Velsen en de Sandpoort als deei-
i curs, de Liefhebbers van de harddra
verij te laten draven om een fraaie sil
veren sweep, voor dengeone wiens
paard het hardste draaft, on dat onder,
de navolgende conditiën:
1. Eerstelijk dat de Rijders geen
zweep, karwas, of iets dergelijks, onder
het rijden in de hand zullen vermogen
hebben, veel min den een voor den ande
ren zijn paard iets te werpen, op poene
van versteken te zijn om te rijden.
2. De paarde zullen moeten draven
an voorbij het begin van 't rit, op 't j
woord Voort, van die van 't Geregt al
daar staande, tot het gestelde pari-., en
wJens paard niet draafd zal niet gere
i-ent werden, al ware het het eerste ge-
v eest, maar van dat Rit.(verder is
het document beschadigd).
3. Een ieder zal gehouden zijn te rij
den op die zijde of midde van de weg
daar hij bij 't lot valt, sonder voor den
gëènen overhalen die met hem Rijd, zul-
loncffe dengeenen die zulks doet en het
eerste verbij het gestelde park is, weder
om met zijn partij moeten verrijden, en
dat soo menigmaal zulks zal bevonden
worden.
4. Dengeene, die de zweep wind, zal
voor de Liefhebbers, die gereden hebben,
ten de2e huijse moeten geven een half
anker Wijn.
5. Sullende de uijtspraak van alle
cjuestiën in dese te vallen, aanstonds'bij
die van den geregten alhier present uijt-
gesprooken werden, waarna sig de ver
schillende partij zullen moeten regule
ren, sonder in eenige cavillatiën gehou
den te zijn."
Het eerste Rit
No. 1 Tjeert Hendriksz is een winder
Xo. 2 Uleken Heerens is een verlieser
Het tweede Rit
No. 1 Tjeert Hendriksz is een winder
No. 2 Hendrik v. d. Mooie
is een verlieser
Het derde Rit
No. 1 Pieter IJssendijk is een verlieser
No. 2 Hendrik v. Lennep is een winder
Het vierde Rit
No. 1 P. IJsendijk voor
Tjeert Hendriksz is een verlieser
No. 2 Tjeert Hendriksz is een winder
No. 3 Hendrik v. Lennip is een winder
Het vijfde Rit
No. 1 Hendrik v. Lennip is een verlieser
No. 2 Tjeert Hendriksz is een winder
Alzoo heeft Tjeert Hendriksz met een
blespaard van de heer mr. Jan Frederik
i'orewout de silveren Sweep gewonnen
de gehaalt.
Aldus gedaan ten dage en plaatse in
't hoofd dezes breder gemeld.
geteekend Abraham van Kalker
Barent Kromhoudt
Harmanus Bakels
Jan Crouwel
Mij present Secretaris
J. v. Kalker.
Als men zoo over den „goeden ouden
tijd" spreekt, dan denkt men daar wel
eens aan, als aan een soort luilekker
land, waarin ook de overheid het werk
op de slofjes af kon. Maar als men dan
iu de stukken ziet, wat er al niet go-
eischt werd van de oude luitjes;, die in
dertijd het bestuur vormden varïkle \m-
1 agtsheerlijkheid, en hoe Schout en
Scheepenen letterlijk in alles hadden te
voorzien, in bestuur, in rechtspraak,
enz.; hoe alle bescheiden met een veeren
pen op geschept papier, vaak twee, drie
maal moesten geschreven worden, zon
der eenig hulpmiddel ter vermenigvul
diging van het geschrevene en dat de
zelfde persoon soms meerdere ambten
gelijktijdig bekleedde, als die van
Schout, bode en doodgraver, zooals bijv.
'de schouten Jan van Wijk, eti bij provi
sie Abraham van Kalker, dan neemt
men toch de hoed af voor de werkzaam
heid van deze menschen. F.n voor het
keurige werk dat zij veelal .hebben ge
leverd,, en dat nu nog tot voorbeeld kan
dienen.
De hardrijderij om een „Silveren
Sweep" ondernomen door de hospita
van de Weijman in 1752, was oen her
halingvan eenzelfde hardrijderij in 1751
w aaromtrent volledige gegevens ontbre
ken. Waarschijnlijk was de hospita van
de Weijman een practisch monsch, dat
v. ist te geven en te nemen, on 't nuttige
met het aangename wist te vereenigen,
zoodat het vermoedelijk wel niet zal zijn
gebleven bij een paar harddraverijen in
den loop der tijden.
De „winder" kreeg zijn „Silveren
Sweep" en gaf zijn „half ankertje wijn"
dat met de mededingers werd genoten
in de Weijman, en het „blespaard"
kreeg misschien een extra.portie haver.
Laten we 't hopen voor 't dier dat zon
der „sweep, karwas of iets diergelijks",
z jn best heeft gedaan.
De Weijman is, behoudens de aanbouw
van een serre, uiterlijk niet veel veran
derd, naar 't schijnt, in den loop der tij
den, en heeft nog altoos het gemoede
lijk en gezellig aanzien van ie dorps
herberg en logement uit den ouden tijd.
Waar de dilegence stilhield in de
„doorreed" om de paarden gelegenheid
t geven om eens even uit te rusten en
de reizigers om het buffet van den hos
pes of de hospita te inspecteeren en wat
dies meer zij.
Een aardig plekje van vroeger.
De Zweefmolen.
De vraag van A. H. in zijn ingezon
den schrijven in ons blad Van j.L
Woensdag, of wij in de gehouden fees
ten 'n zweem van 'n weder invoeren
der kermis door B. en W. zien, was ons
bij het vluchtig doorlezen ontgaan.
Ons antwoord is neen, de toestem
ming van den burgemeester tot plaat
sing van een zweefmolen geeft ons
geen vrees, dat de kermis weder offi
ciéél zal worden ingesteld. Dat kan al
leen geschieden met medewerking van
den gemeenteraad.
Zien we echter naar Wijkeroog, waar
thans een formeele kermis wordt ge
houden, dan lijkt ons de vrees van een
consequenten tegenstander der kermis
niet geheel en al ongegrond. Al of niet
officiéél ingesteld maakt in liet wezen
der zaak al bitter weinig verschil.
Zonder de neutraliteit van ons blad
to schenden, mo'gen wij hier zeker wel
verklaren, dat wij een weder invoeren
der kermis niet zouden wenschen, maar
evengoed mogen we hier wel tot wat
meer verdraagzaamheid aansporen.
Een zweefmolen waarmede een deel
onzer inwoners zich op gepaste wijze
vermaakt of een tooneelvoorstelling
waarin een ander deel geen kwaad ziet,
geeft geen onzer het recht een ander zijn
wil als wet op te leggen.
Redactie.
NATUURWANDELINGEN.
XV.
De Buitenplaatsen van Bloemendaal
en Overveen.
Wanneer men per trein van IJmui
den of Velsen naar Haarlem reist, dan
rijgt het landschap reeds even voor-
hij Driehuizen een rustiger, boschrijker
doch ook vruchtbaarder en welvaren
der aanzien. Voorbij station Santpoort
eindigt het onafzienbare kreupelhout
en de trein snort door vruchtbaar wei-
