IJmuider Courant
ned. herv. kerk.
'joopsgez. gem. afd. prot.-bond.
geref. kerk.
chr. geref. kerk.
geref. kerk.
ned. herv. kerk.
geref. kerk.
ned. herv. kerk.
Dr. G. A. van den Berg
evangelisatie.
Zaterdag 9 September
Tweede blad.
10
3
uur
uur:
PREDIKBEURTEN
IJMUIDEN.
VOOK ZONDAG A.S.
Ds. Erdman.
Ds. Erdman, Bediening
van den
H. Doop.
10
6
10
5
uur
uur
uur
uur
10 uur
Zaterdagavond 8 uur bidstond.
7.30 uur Dr v. d. Bergh van Eysenga, te
Santpoort.
Ds. Buffinga.
Dezelfde. Afscheid.
Ds. J. B. O. Croes.
Dezelfde.
VELSEROORD.
ned. herv. kerk.
Ds. Kroese,
De heer Wissink.
Dezelfde.
VELSEN.
Ds D. Müller, te Haarlem.
Kinderkerk, Lokaal, Wijkeroog.
WIJKEROOG.
Ds. Boerkoel.
Dezelfde
SANTPOORT.
10
2
10
10
10
5
uur
uur
uur
uur
uur
uur
10 uur
Eysinga.
10 uur
van
Ds. Vunderink te Haarlem.
OFFICIEEL.
OPENBARE VERGADERING.
van den gemeenteraad van Velsen, op
Dinsdag 12 September 1922, des
namiddags 7 uur ten gemeen tehuize
AGENDA
1. Ingekomen stukken en mededeelin
gen.
2. Verleenen van ontslag en op wacht
geldstelling van eenige werklieden
van het bedrijf reinigings- en ont-
smettingsdienst.
3. Veeartsenijkundige behandeling
der gemeentepaarden.
4. Vaststelling van instructiën voor
het personeel van den vleeschkeu-
ringsdienst.
5. Verkoop van een gedeelte brand
gang.
6. Toekenning van eene vergoeding
voor het bezit van het diploma gas
fitter en gratificatie aan J. J. Schli-
ker voor het leiden van een cursus
ter opleiding van fitters.
7. Wijziging der verordening op den
rechtstoestand der ambtenaren.
8. Tijdelijke huisvesting eener klasse
van de openbare lagere school D te
Velseroord in een lokaal der open
bare bewaarschool aldaar.
9. Aanstelling van tijdelijke leer
krachten aan de Nijverheidsavond
school voor ambachtslieden voor
den cursus 1922/1923, verhooging
van het maximum aantal wekelijk-
sche lesuren voor enkele vaste leer
krachten en verlenging van de tij
delijke aanstelling van den direc
teur der school.
10. Verzoek van D, de Wilde, onderwij
zer der openbare lagere school D te
Velseroord, om, als zoodanig, met
ingang van 1 October 1922 te wor
den overgeplaatst naar de openbare
lagere school G te Wijkeroog.
11. Voorloopige vaststelling van de vol
gende rekeningen over 1921:
a. der gemeente;
b. van het bedrijf openbare werken;
c. van het grondbedrijf;
d. van het bedrijf reinigings- en
ontsm ettingsdienst
e. van de burgerlijke armbesturen;
f. van de gezondheidscommissie;
g. van de commissie van toezicht op
het lager onderwijs.
12. Benoeming van:
a. twee deskundigen in de commis
sie voor het uitbrengen van een
rapport inzake het geschil met K.
L. G. Mollevanger te IJmuiden
over de uitbetaling van een be
drag voor het drukken der kohie
ren van den hoofdelijken omslag,
dienst 1920/1921.
b. één tijdelijk leeraar in de prakti
sche scheepswerktuigkunde aan
de visscherijschool te IJmuiden.
c. zes tijdelijke leeraren aan de han
delsavondschool te IJmuiden.
VELSEN.
Een vacantiereis naar Hongarije
De Ant. Rev. Rotterdammer ontving
uit Kassau (Tsjecho Slowakije) d.d. 22
Augustus het volgende schrijven van
Ds. J. D. Boerkoel te Velsen.
Hollanders in den vreemde.
Met de vermelding van wat ons hier
in Kassau te beurt is gevallen, kunnen
we moeilijk wachten, tot we weer in
Holland teruggekeerd zijn, want daar
voor was het veel te interessant. Onze
reis is vol van verrassingen. Zoo wer
den we in Budapest ontvangen en ver
welkomd door de vele bekende mannen
en vrouwen, die in geenerlei opzicht
met Holland in verbinding staan. Maai
de ontvangst hier spant de kroon!
Na een spoorreis van 7 uur kwamen
we te ongeveer 4 uur Maandagmiddag
uit Budapest in Kassau aan. Nauwe
lijks was ons gezelschap uitgestapt, of
er trad een heer naar voren, die in
vloeiend Duitsch een welkomstrede
uitsprak. Het was de voorzitter van het
vreemdelingenverkeer, een goed-
lachsch schalksch, guitig heer. Achter
leis rond, waarbij de dames vooral ge- ;?en werpen, daar schieten, daar weer
mteresseerd werden door dë"mooie go- <ian touwtjes trekken Do oliebollen
helms en goudbestikte altaarkleed >n nougat- en-koekkramen ontbreken niet'
in de huiskapel, en der heeren belang- evenmin de oude bekende „kop van Tut"
stelling meer werd getrokken door de Er zijn ook nog „spullen"! die
kostbare bibliotheek met waardevolle
handschriften en kunstwerken.
Niet alleen van den kant der geeste
lijkheid, die hier een zeer hooge positie
in 't stadsleven inneemt, maar ook van
de zijde der stadsregeering ondervin
den we allen tegemoetkoming. Voor
onze tocht naar Runkafüred werden
t wee postauto's ter beschikking gesteld
Bij den geiser werd aan mevr. van
Deesen een ruiker vereerd door de di
rectie van het Badeanstalt.
Men stelt veel belang in Hollanders
en Holland. Vanmorgen stond in de
plaatselijke bladen een 2 kolom lang
artikel over ons bezoek. Maandag
avond kwamen tal van stadsnotabelen
in ons hotel, om nader kennis te maken
en er werd menige toast gewijd aan ons
land en Koningin Wilhelmina. 't Werd
weldra een algeheele verbroedering,
waarin zelfs het zigeunerorkest, dat in
elk hotel een oorverdoovende muziek
ten beste geeft, betrokken werd. Onder
groote vreugde werd de muziek van het
Wilhelmus gedicteerd. Toen de melodie
op het papier stond, moest aan de maat
nog een en ander veranderd worden.
En vanavond zullen we ongetwijfeld
ontvangen worden met het spelen van
onze nationale hymne.
Ook vanmiddag, in het Kurhaus,
werden we weer verrast. Een oud-ade-
lijke familie kwam haar opwachting
maken. Deze familie had relaties met
ons Koningshuis en verheugde zich
zeer, met Nederlanders kennis te ma
ken.
Zoo is ons verblijf hier een aaneen
schakeling van aardige ontmoetingen,
dat alles danken we aan onzen lei
den heer Van Doursen, die door
zijn voorbereiding voor xleze reis en
door zijn ten vorige jare aangeknoopte
relaties, al deze verrassingen mogelijk
maakt.
En
der,
explica
ties geven voor de tent, wat natuurlijk
veel volk trekt. Daar is de Arena van
Will. Boésnag, waar de clowns allerlei
grimmassen makon; verderop da tont
met de electrische menschen, die groote
electrische stroomen door hun lichaam
'aten gaan en in de electrische stoei
gaan zitten.
Verder een Lunapark enz.
Aangezien er op het afgesloten feest
teiein geen café's zijn, zag men geen
dronken menschen en heerschte er een
prettige opgewekte stemming. Op den
Y\ ijkerstraatweg is het verbazend druk.
Overal karretjes met fruit, paling ijs
enz. De jongens met harmonica's, orgel
tjes, meisjes met marmotjes enz. ont
breken niet. Een werklooze verkocht
pleisters en maakte goede zaken.
Donderdagmiddag had een Internatio
nale harddraverij plaats, waaraan 11
oaarden deelnamen, nl. Klara (313 M
ong Aga (350 M.), Leo li. (310 M.),Vle-
(350 M.), Senator Oxbond (350 M t
Adriaan (320 M.), Harrold (340 M.), Beiy
(325 M.), Catharina R. (350 M.), Fiiïi
(340 M.) en Pall (335 M.).
Na vele spannende ritten werd de le
prijs, f 200 behaald door Meteor van stal
Z te Hoorn, berijder P. Kout; de 2e prijs,
f 100, door Harrold van S. de Ridder te
Noorder-1Jpolder, berijder eigenaar; de
de prijs f 50, door Long Ago van W. Kool
!e Abbekerk, berijder J. van Leeuwen.
)e 4e, 5e en 6e prijs, ieder f 10, behaal
den Pall van stal Le Roi, Fini van stal
Regelenstein en Senator Oxbond van W.
Evers, alle drie te Amsterdam.
In optocht met de muziek voorop ging
de Feestcommissie met de jury en de
deelnemers naar de feesttent, waar de
prijzen met een toepasselijk woord dooi
den starter, den heer Hannema, werden
uitgereikt, waarop de voorzitter, de
heer K. Luyting, den heer Hannema
de jury dank bracht.
eemge
Den
dagen later
Helder i
L
teor
De tuigage werd
door een sleepboot
nengebraclit.
Op 17 Juli spoelde het lijk van den
schipper aan en eenige dagen later werd
bij de Noordpier te IJmuiden het liik
van een der andere opvarenden gevon
den.
Na voorlezing der brieven verklaarde
de voorzitter het onderzoek voor geslo
ten.
De Raad zal later uitspraak doen.
Reisrapport Van Hr. Ms. „Zeehond"
over Juli.
Verbleven tot 20 Juli op 's Rijks werf
voor reparatie. Verlieten 20 Juli de ree-
de van Texel ter voortzetting van den
ontijdig afgebroken zomerreis voor het
politietoezicht op de haringvisseherij.
Evenals in Juni bleek ook nu weder
zeer verspreid te worden gevischt (een
der loggers had gevischt van 61 gr. tot
u6 gr. N.B. en ging weer opnieuw om de
Noord).
Het vischgebied werd stelselmatig
bekruist tot 59° 23' N.B., waarbij ver
schillende Hollandsche visschersvaar
tuigen werden gepraaid of verkend. Op
de A. M. van 25 Juli werd koers gezet
naar Leith en aldaar gemeerd.
Op den laatsten van verslagmaand
verbleef het schip nog te Leith.
Gedurende verslagmaand werden ge
praaid of verkend 22 Hollandsche, 31
e.ngelsche, 11 Duitsche, 2 Fransche en
I Belgisch visschersvaartuig. Genees
kundige of andere hulp werd niet ver
leend; 2 processen-verbaal werden ge
maakt.
Voor zoover de afstand dit toeliet
.verden dagelijks de meteorologische ge
gevens overgeseind, wanneer de afstand
tot de kust meer dan 50 mijl bedroeg.
BINNENLAND.
en
De Zomerkermis.
VISSCHERIJ.
hem stonden geschaard afgevaardig
den van verschillende corporaties, de
vooraanstaande mannen op 't gebied
van handel kunst en industrie, eenige
pastoors, enz., die achtereenvolgens
aan ons gezelschap werden voorge
steld. Nadat onze leider, den heer van
Deursen, de speech had beantwoord,
klonk hun luid „Eljen" over het perron
Padvinders salueerden en namen de
zorg voor onze koffers op zich.
We trokken gezamenlijk de stad in.
Persmenschen omzwermden ons in
menigte en vroegen bijzonderheden.
Ons eerste bezoek gold den Dom in
streng-gothischen stijl, met echter een
renaissance-toren. Bij het binnenko
men speelde het orgel ons „Wilhelmus"
Natuurlijk werd dat aanvankelijk in
stilte aangehoord, maar op verzoek van I
den proost, die ons rondleidde, zongen
we het weldra van harte mee. En zoo j
lonk onze ouden Geuzenzang dooi'
den Roomsehen dom van Kassau!
Na lret kerkbezoek werden we voor- j
gesteld aan den bisschopDat gaf vechter De Bruin
eenige consternatie. We waren nog wedstrijd werd met
niet in ons hotel geweest, nog wat vuil
Wijkeroog staat deze week in het tee
lten van feestviering. Op het landgoed
Schulpen toch zullen dagelijks groote
portfeesten plaats hebben, met daar
aan verbonden kermesse d'été.
Deze feesten zijn Woensdagmiddag
geopend met kinderspelen, waaraan
ruim 250 kinderen van verschillende
scholen deelnamen. Voor deze spelen
waren aardige prijzen beschikbaar ge
steld. In de pauze gingen zij in optocht
met muziek voorop naai- het kermis ter
rein. Daar hebben zij in de stoomcarou-
sel van Janvier gratis de eerste ritten
mogen draaien. Of de kinderen een pret
hadden. Over het kermisveld ging het
met muziek weer terug naar het feest
terrein, waar de spelen werden voort
gezet.
Tegen den avond had een voetbalwed
strijd plaats tusschen W. F. C. alhier en
Majoor's Elftal uit Beverwijk. Deze wed-
strijd werd gespeeld onder groote be
langstelling. liet spel was forsch, maar
fair, onder de goede leiding van scheids
van de reis en beladen met wandelstok
ken, zakken fruit en dergelijke. Maar
ooral de dames waren gelukkig in het
vinden van schuilhoekjes in venster
banken, waar een en ander in der haast
kon worden geborgen. Vol spanning
honden we weldra in de audiëntiezaal;
de deuren openden zich en daar Ver
scheen de episcoop in hoogst eigen
persoon; een tenger, vriendelijk, zacht
aardig man. In mooi klinkend Fransch
hield hij .een toespraak tot de Hollan
ders, wier weldadigheid in tijd van
oorlpg en vrede hij roemde. Onder zijn
gewonnen,
rein had
In
de
uit Beverwijk. De
2—1 door W. F. C.
de feesttent op het ter
prijsuitreiking plaats,
De Raad voor de Scheepvaart stelde
een onderzoek in naar de ooi-zaak van
bet zinken ter hoogte van Fgmond aan
,'ee van den motorschokkei- „Twee Ge
broeders", II. D. 185, op 6 Juli j.l., welk
- aartuig op 4 Juli naar zee gegaan en
niet teruggekeerd is.
Het scheepje was bemand met 3 per
sonen.
Ter zitting van den Raad werd voor
gelezen een brief van een broeder van
den met den schokker verongelukten
schipper J. Gersen. In dezen brief werd
medegedeeld dat de schokker in 184-8
gebouwd, gedeeltelijk overdekt was en
een grootte had van 25 MJ.
Het vaartuig was, toen het uit Den
Helder naar zee vertrok, juist drie
maanden in reparatie geweest. Het was
voorzien van een Kromhoutmotor, die
veertien dagen voor het schip uitvoer,
was nagezien.
De schokker bleef^als er gevischt
verd, steeds in zicht van de kust. Op 3
Juli zou men zee kiezen, doch het slech
te weer was oorzaak dat het uitvaren
een dag werd uitgesteld.
Aan boord waren schipper J. Gersen,
waarbij verschillende toespraken wer-diens neef E. Gersen en J. Wezeman.
den gehouden. W. F. C. kreeg een prach
tige zilveren lauwerkrans, terwijl Ma
joor's Elftal een groote zilveren herin
neringsmedaille ontving.
De kermis werd al dadelijk druk be
zocht. Des middags 4 uur waren al meer
dan 1000 kaarten verkocht. Des avonds
was- het bezoek enorm. Men heeft hier
een groote stoomcaroussel, een auto-ca-
nog nooit zoo'n kermis gezien. Daar is
roussel, een Zweefmolen, gewone draai
molen, luchtschommei en tal van kra-
persoonlijke leiding gingen we het pa--men en tenten. Hier kan men met rin-
Op 6 Juli was het stormachtig weer
I met een hooge zee. De schipper van een
hinder visschersvaartuig heeft den
schokker op dien dag naar hij vermoedt
nog gezien, hoewel de afstand, die zijn
chip van dat van schipper Gersen
scheidde, te groot was om het nummer
te kunnen onderscheiden. In een hevige
bui verloor hij het schip uit het gezicht
en hij heeft het later niet meer gezien.
Op 7 Juli spoelden bij Egmond het
naambord en eenige losse planken van
den schokker aan.
Toename der krankzinnigheid.
De minister van Binnenlandsche Za
ken heeft aan Gedep. Staten der Pro-
'inciën medegedeeld een brief van de
inspecteurs van het Staatstoezicht op
krankzinnigen, waarin zij er op wijzen,
dat de sterkte van. de bevolking der
krankzinnigengestichten was: 1 Janu
ari 1860: 2070; 1880: 4216; 1900: 8139;
92015407; 1922: 16452. Daaruit blijkt,
dat deze bevolking per tijdvak van 20
jaar tot ongeveer het dubbele is geste
gen. Met de mogelijkheid, dat de bevol
king in 1920—1940 zal verdubbelen,
noet rekening gehouden worden.
SPORT.
Voetbal.
Het wedstrijdprogramma.
Het programma voor de maand Sep
tember ziet er, wat de Overgangsklasse
betreft, als volgt uit:
10 September: O. D. S.—S. V. V.; Storm
vogelsSpartaan; Z. F. C.
Excelsior.
17 September: O. D. S.Hilversum; S.
V. V.V. U. C.; 't GooiStorm
vogels; SpartaanV. V. A.; H.
F.C.Z.F.C.; ExcelsiorA.D.O
24 September: Stormvogels—S. V. V.; V.
V. A.—'t Gooi; Z. F. C.—Spar
taan; A, D. O.—H. F. C.; Hilver
sumExcelsior.
Het programma voor de 3e klas C,
waarin V. S. V, is ondergebracht, is als
volgt;
10 September: T. O. G.E. D. W.; Bloe-
mendaalH. S. V..
17 September: V. S. V.—T. O. G.; E. D.
W.Bloemendaal.
24 September: BloemendaalV. S. V.
(Sportkr.)
StormvogelsSpartaan.
Voor morgen was door den N. V. B.
vastgesteld de wedstrijd Stormvogels
Spartaan. Door het medespelen van
Reisindrukken uit Oostenrijk
door G. Voet.
IX.
Dagelijksch leest men in de bladen
over den nood van Oostenrijk. En deze
nood stijgt met den dag, ja met het uur
kan men wel zeggen. Een Parijsch
blad, we neenen Le Journal, heeft er
op gewezen, hoe misdadig het is, als
men Oostenrijk in den steek laat. Maar
Frankrijk zelf is onmachtig tot helpen
Toch is het in 't belang van heel
Europa, dat dit schoone land geholpen
wordt. Een cultuurland als Oostenrijk
met een zoo rijk verleden, mag niet ten
onder gaan. Dat zal niet straffeloos
geschieden.
Echter zal men in Oostenrijk zelf
moeten helpen. Er is daar nog heel wat
te verbeteren. Eerstens is de hoofdstad
veel te groot tegenover de bevolking
van 6V2 millioen. Nu kan men niet in
eens een paar honderdduizend men
schen uit Weenen naar het platte land
zenden. Maar wel is het absurd, dat in
Weenen duizenden en duizenden amb
tenaren moeten worden betaald, die
eigenlijk overbodig zijn. Ook zijn er
nog vele werkloozen, die ondersteu-
ning ontvangen.
j Als wij dit bedenken en wij hebben
I dan gezien dat in heel het land we
langs de spoorwegen vrouwen aan den
arbeid zagen, dan vragen we ons af of
dit niet anders kan. Deze vrouwen doen
het zware werk van de wegwerkers en
dat is in Oostenrijk met zijn bergach-
tigen grond nog wel zwaarder arbeid
dan hier. Het schrijnde ons als wij de
vrouwen dit zware werk zagen ver
richten en wij dachten natuurlijk eerst
aan een tekort aan mannen door den
oorlog. Maar in Weenen, Graz en ander
re groote steden loopen vele mannen
leeg. Het aantal bedelaars is e r legio,
om de 25 Meter ziet men er een, voorts
bij iedere haltestelle van de electrische
trams, bij de stations enz.
Waarom deze mannen niet aan 't
werk gezet langs de spoorwegen, dat
zou toch heel wat beter zijn.
Ook zagen wij in Stiermarken en Ti-
rol overal vrouwen op het land arbei
den. Wat is Holland dan toch een rijk
land!
De vorige week fietsten wij nog door
de mooie dreven van de Wormer, maar
hoe weinig meisjes ziet men meer op
't land aan 't werk. En dan is 't eenige
werk op het land voor hen het melken
der koeien, anders werken zij op de
boerderij. Maar het zijn over 't geheel
alle mannelijke werkkrachten op onze
boerderijen en in de tuinen.
In Oostenrijk echter wordt de veld
arbeid hoofdzakelijk door vrouwen
verricht.
En wij meenen dat als men meer
mannelijke werkkrachten gebruikte,
de gronden veel intensiever bewerkt
konden worden en er veel meer ware
uit te halen.
Maar zonder hulp van buiten komt
Oostenrijk er niet. En de hulp zal zooda
nig moeten zijn, dat de bankbiljetten-
pers eindelijk kan ophouden te draaien
Want als het zoo doorgaat, krijgt men
straks honderdduizend kronen voor
één gulden. Hoe krankzinnig de toe
stand is, moge blijken uit het volgende:
Op 20 Juli schreef ons een familie
uit Graz: „Ik schrijf heden, want mor
gen is de brigfport weer hooger." Toen
kostte een buitenlandsche brief nog 45
kronen en werd het 75 kronen. Sinds
dien is het verhoogd op 150 en deze
week kregen wij een brief met het
nieuwe buitenlandsche port: 300 kro
nen.
In Juli schreef men ons: „Heute fiel
die Osterreichische Krone auf den
Nullpunkt. Nun geht es auf Sein oder
Nichtsein. Gott helfe uns."
Dat klonk toen al als een noodkreet.
Sindsdien daalde de kroon steeds en
nog is het nulpunt er niet. Lieden zal
de Volkenbondsvergadering over Oos
tenrijks lot beslissen. Te zijn of niqt te
zijn. Het zou een eeuwige schande voor
onze 20ste eeuw en hare beschaving
zijn, als dit heerlijke land als staat ten
onder zou moeten gaan.
Stel u voor dat dit land aansluiting-
zou moeten zoeken bij Joego-Slavië,
waar de beschaving nog ver te zoeken
is, of bij Italië, waar Fascisten en soci
alisten elkaar vermoorden. Of bij
Tsjeclio-Slowakije, waar Duitschers en
Bohemers nog herhaaldelijk botsen.
Wie in het wonderschoone Oosten
rijk heeft gereisd, in dit heerlijke land
en kennis heeft gemaakt met dit opti
mistische en blijmoedige, volk, zoo
kunstzinnig en met zulk een rijken
schat van historie, kunsten en weten
schappen, die hoopt één ding: dat dit
land weer spoedig vooruit moge gaan
en weer mag verkrijgen nieuwen bloei
en nieuwen luister. En als het dan,
zelfs in deze benarde tijden, zijn glorie
gaat zoeken in de Festspiele van Salz
burg, kortom in kunst en in kennis,
dan wordt het een gelukkig land. Dan
hopen wij er weer te mogen reizen, in
betere tijden. Dan hopen wij weer te
zien de trotsche bergen van Tirol, de
schoone kusten van de Bodensee, de
mooie dorpen en steden van Stiermar
ken en eindelijk Weenen, de wonder
schoone stad.
Finis Austria? aldus vroeg dezer da
gen een correspondent van Da Tele
graaf. Het einde van Oostenrijk? Dat
verhoede God, zoo zeggen wij.
Wordt vervolgd.
