ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
HEEFT U GEEN KERSTBOOM?
Verschijnt Woensdags Zaterdags
No. 14
Zaterdag 16 December 1922
8e Jaargang
Abonnementsprijsf 1.— per 3 maanden, franco per post fl.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie-
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMU1DEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMU1DEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmui den
bekendmaking.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Velsen brengen ter openbare kennis,
dat door den raad dezer gemeente in zijne
vergadering van8 December 1922 is besloten,
de verordening, regelende de verdeeling
der werkzaamheden tusschen de verschillen
de ambtenaren van den burgerlijken stand
der gemeente Velsen, in dien zin te wijzigen,
dat in artikel 2 voor „J. Kostelijk
wordt gelezen WH. K. Hofstede
Velsen, 12 December 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de secretaris, de burgemeester,
J. Kostelijk. Rijkens.
De Intellektueele middenstand.
In meerdere bladen heeft men een af
beelding gezien van een Duitschen predi
kant in de kleeding van een mijnwerker.
Zijn tractement is zoo laag, dat hij gedwon
gen is voor zijn gezin eenige dagen per
week in de mijnen te werken, om zijn
tractement aan te vullen. Dit is een teeke
nend verschijnsel niet alleen voor den
intellektueelen middenstand van Duitschland
maar van geheel Europa. Richardson,
ambtenaar van het Internationaal Arbeids
bureau heeft de loonbeweging in verschil
lende landen sinds 1914 nagegaan. Wij
zullen zijn gecijfer hier niet weergeven,
maar wijzen op zijn gevolgtrekkingen daaruit,
die door de ervaring van ons eigen land
bevestigd worden.
De verschillen in werkelijk inkomen
tusschen de hooger en Iagtr bezoldigden
is over het algemeen kleiner geworden.
De hoogere ambtenaren hebben door de
maatschappelijke omgeving, waarin zij leven,
meer uitgaven; ze betalen ook meer school
geld en belasting en van hen verwacht
men grooter bedrag aan vrijwillige bijdra
gen voor allerlei maatschappelijke doel
einden. Daardoor is er in deze groep
ondanks verhooging van inkomen ver
arming waar te nemen.
Dit geldt niet van den handeldrijvenden
en industrieelen middenstand, wierfinantieele
positie veeleer versterkt is, maar wel van
den intellektueelen middenstand. Wij heb
ben hier zelfs een tijd gehad, dat de politie
meer verdiende dan de onderwijzer en
zeker is het inkomen der eerste meer voor
uitgegaan dan van den laatste. Uit het
onderzoek van Richardson blijkt verder,
dat de inkomsten der ongeschoolde arbei
ders meer vooruit zijn gegaan dan die der
geschoolden. Ook in ons land is het loon
der „losse" arbeiders bijzonder sterk ge
stegen, vooral toen groote werkloosheid
haar loondruk nog niet uitoefende.
Dat de loonsverhoudingen over het alge
meen bevredigend en rechtvaardig zijn, zal
wel niemand zeggen. De timmerman, metse
laar, schilder en stucadoor verdient allicht
driemaal zooveel als de landarbeider, wiens
arbeid in maatschappelijken zin toch niet
minder noodig en nuttig is. Dat men voor
een los karweitje evenveel moet betalen
als voor het fijne werk van den decoratie
schilder, is ook niet in orde. Droevig zijn
de toestanden voor de vele intellektueelen
in midden-Europa; er zijn zelfs dochters
van ingenieurs, leeraren, kunstenaars uit
Duitschland, die hier graag als dienstmeisje
alle werk verrichten, omdat zij thuis hon-
SPECIALITEIT
AS BEST-KLIN GEBIT.
ger moeten lijden. Maar ook in ons eigen
land wordt vooral geestelijk werk tegen
woordig slecht betaald. In het algemeen
echter kan men de loonbeweging na 14,
die het verschil tusschen het loon van de
lageren en de hoogeren, de ongeschoolden
en de geschoolden en we mogen er wel
aan toevoegen van handwerkers en van
hoofdwerkers, kleiner gemaakt heeft, niet
te betreuren. Daardoor zijn tegenstellingen,
die onbillijk waren, verzacht, en de maat
schappelijke ongelijkheid kleiner geworden.
Vooral het verschil in bezoldiging van de
lagere en de hoogere ambtenaren in dezelde
takken van dienst, was voor den oorlog
veelal veel te groot.
Aanbidding van de leege jeneverflesch.
Onze landgenoot Ph. C. Visser, een
hartstochtelijk Alpinist, die geen berg kan
zien, of hij wil er boven op komen, heeft
een reis gemaakt door centraal-Azië en
een poging gedaan, om enkele hoogte
punten van het Himalaya-gebergte te be
klimmen. Hij heeft daar bijzonder fraai en
levendig geschreven reisbrieven over ge
publiceerd vol van de spanning en de
avonturen en de ontzettende vermoeienissen
van het trekken door dorre woestijnen, het
voortgaan over gletchers, het beklauteren
van stijle bergwanden, een strijd tegen zon
en wolken, hitte en koude.
Op zijn terugreis [kwam hij in de Tibe-
taansche stad Leh. leder volk heeft zijn
bijzondere zeden. De Tibitanen steken als
eerbiedigen groet de tong uit en een
Zwitsersche gids, die met den heer Visser
als helper meeging, ergerde zich zeerover
deze oneerbiedig-eerbiedige bejegening. In
een bazaar vonden zij tusschen prachtig
koperwerk en Chineesch aardewerk een
hege kaasblik, die ze zelf onderweg had
den weggeworpen en nu als een zeldzaam
heid van groote waarde te koop aange
boden werd. Ook vonden zij in een Lama-
klooster tusschen de beelden van goden
i een leege vierkante Hollandsche jenever
flesch. In Tibet is glas onbekend en een
flesch daarom een ding van groote zeld
zaamheid en waarde en jenever kent men
daar niet. Of de Tibetanen eerst de flesch
I eg gedronken hebben, weten we niet.
In dat geval zullen ze de leege flesch wel
als een booze godheid vreezen; immers
de booze geest van den waanzin heeft er
in gewoond. De geest, die machtiger is dan
de goede geest van wijsheid en zacht
moedigheid van Boeddha.
Zoo heeft de leege flesch een plaats in
een tempel gekregen en wordt daar met
eerbiedige vrees bewaard. Gekke menschen
toch in dat verre AziëZoo oordeelen wij
en we hebben gelijk.
Maar het is nog dwazer, om een volle
jeneverflesch tot afgod te maken. Dat ge
beurt niet te Leh of eenige andere Aziati
sche stad met zonderlingen naam, maar in
elke stad en vele dorpen van ons eigen
land. Geld en gezondheid en gezinsleven
en geluk en wat al niet meer wordt aan
dezen afgod ten offer gebracht. En er zijn
vele heilige huisjes! En het aantal afgoden
dienaren is ook niet gering!
Het zou een niet geringe vooruitgang
zijn in volksgeluk, gezondheid, welvaart en
kracht, indien wij in plaats van de volle,
de leege flesdh gingen aanbidden op de
wijze der Boeddhisten in het Lamaklooster.
Als deze laatsten hier eens een kijkje namen
en ons leerden kennen, zouden zij ons
waarschijnlijk nog gekker vinden dan
wij hen.
INGEZONDEN MEDEDEELINO
En hebt ge U wel eens afgevraagd, waarom zoovelen er wel een hebben
Vooral den laatsten tijd breidt het Kerstfeest zich al meer en meer uit
en is een Kerstboom iets wat in bijna geen huis ontbreekt.
En waarom Laat U eens overhalen en koopt bij ONS voor weinig
geld (Kerstartikelen zijn dit jaar juist spotgoedkoop) een Kerstboom met
versierselen en ge zult zien dat deze juist de gezelligheid in Uw woning
brengt en Uw Kerstfeest, voor oud en jong, tot een werkelijk en
huiselijk feest maakt.
Wij hebben thans een sorteering
KERST ARTIKELEN n tt
als nooit te voren. Koopt thans en ge kunt mede van de LAGE PRIJZEN
profiteeren. Aanbevelend,
DE GOEDKOOPE WINKEL
ORANJESTRAAT HOEK ZEESTRAAT
IJMUSDER COURANT
Ingezonde mededeelingen 40 ets. per r»gel Advertenties van 11. en m 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 1 t en m. 5
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties nit de gemeente, nitslnitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 5 regels f0.75, iedere regel meer 15 ets Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties adres bureau van
dit blad' 10 ots. eitra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 18 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelpnjzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Veisen
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN.EERSTE BLAD.
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na 4 nor Ingezonden
wordt geen plaatsing ln het
Zaterdagnvnuner gegarandeerd.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het onds en
het nienwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ens bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
OFFICIEEL.
VAN DEN WACHTTOREN.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
GEMEENTERAAD.
Voorzitter de Burgemeester.
Afwezig de heer Langendijk.
Het Ambachtsonderwijs.
Bij post 200 vraagt de heer Vermeu
len of het niet mogelijk is het Am
bachtsonderwijs en het Nijverheidson
derwijs te brengen in één hand. Spr.
vraagt hoe B. en W: ten opzichte daar
van staan.
De heer Landeweert zegt dat het on
derwijs aan de Nijverheidsavondschool
nog op losse schroeven staat. Er zijn
wel vaste onderwijzers, maar ook losse
Spr. ziet dan ook bezwaren om het Nij
verheidsonderwijs onder te brengen bij
de Vereeniging voor Ambachtsonder
wijs.
De -heer Vermeulen: Er is ook nog
een andere oplossing. De gemeente zou
ook het Ambachtsonderwijs kunnen
overnemen. Dat zal nu nog beter gaan,
dan wanneer de Vereeniging vaste ge
bouwen heeft. Spr. stelt daarom een
motie voor, waarin B: en W. worden
uitgenoodigd te bevorderen, dat er een
nieuwe regeling komt, waardoor het
Nijverheidsavondonderwijs en het Am
bachtsonderwijs in één hand komen.
De heer en Tusenius en Schilling zeg
gen het groote belang van deze motie
in te zien, maar zij achten het moeilijk
nu reeds een beslissing te nemen.
De heer Vermeulen zegt geen be
zwaar te hebben tegen aanhouding
van de motie.
De heer Landeweert zegt voor aan
houding te zijn, al heeft spr. wel een
eigen opinie over deze zaak.
Toesloten wordt tot aanhouding van
de motie.
De post wordt goedgekeurd.
Krankzinnigenverpleging.
Bij post 206 zegt de heer Sluiters dat
hem opgevallen is. dat de verpleging in
de Prov. Noord-Holl. Ziekenhuizen de
duurste is. De verpleging daar kost
f 1000 per patient en in andere gestich
ten aanmerkelijk goedkooper.
De heer Handgraaf zegt dat op ver
mindering der verplegingskosten geen
kans is. Maar we kunnen wel trachten
de patiënten in andere gestichten te
krijgen, wat met nieuwe patiënten wel
gelukken zal.
Armbesturen.
Bij post 208 komt in behandeling
het verzoek van den administrateur
der armbesturen 'om verhooging zijner
jaarwedde met f 150.
De heer Sluiters vraagt waarvoor dit
noodig is. Verleden jaar heeft adres
sant het vuur uit zijn sloffen geloopen
om dit baantje te krijgen en hij wist
wat voor werk er aan verbonden was.
Op het verzoek wordt afwijzend be
schikt.
De post moet met f 8000 worden ver
hoogd en wordt vastgesteld op f 61850.
Pensioenbijdragen.
Bij post 220 komt in behandeling een
voorstel om de 3V2 procent meerdere
pensioenbijdrage, die voor deze ge
meente f 18000 bedraagt, te verhalen op
de betrokkenen. De voorstellers nóodi-
gen B. en W. echter uit dit voorstel in
de verschillende commissies in bespre
king te brengen.
De Voorzitter zegt dat B. en W. dit
laatste overnemen, omdat zij de zaak
ook in de commissies voor georgani
seerd overleg willen brengen
De heer Vermeulen vraagt of de post
niet verminderd moet worden, omdat
anders de Hoofd. Omstag er niet me
de verminderd kan worden.
De Voorzitter: Dat gaat niet, dat zou
wezen alsof de raad reeds een beslis
sing had genomen en ware het georga
niseerd overleg een wassen neus.
De heer Landeweert: Misschien ad
viseert het georganiseerd overleg wel
de volle pesioenbijdrage voor rekening
der betrokkenen te nemen.
De heer Sluiters: Dat bestaat niet.
De bioscoop-commissie.
Bij post 229 vraagt de heer Sluiter
of het toezicht op de filmsvertooningen
wel voldoende is. Spr. weet wel dat de
keuring alleen voor kinderfilms is,
maar er is nog veel kwaad. De bios
copen staan in onze gemeente op zeer
ongeschikte punten, n.l. bij scholen.
Vooral te Velseroord is dat het geval,
waar vlak bij de bioscoop drie scholen
staan en de kinderen iederen dag de
groote platen zien. Er is verleden week
gezegd dat we leven in een tijd van de
presie, maar aan de bioscopen is dat
nog niet te zien. Spr. meent dat de keu
ringscommissie vergroot moet worden,
of anders kan men haar beter afschaf
fen.
De heer Schilling vraagt of er niet
eens andere personen in die commis
sie kunnen komen. Er zitten b.v. heel
geen vrouwen in en die kunnen juist
het beste oordeelen. Soms worden films
afgekeurd, wat spr. onbegrijpelijk
vindt, maar vaak worden er vertoond
die verschrikkelijk zijn. Moeten de le
den der commisie nu juist onderwijzers
zijn, spr. gelooft dat vooral moeders
het beste weten wat al of niet vertoond
kan worden. Al meent men er dan
maar de helft vrouwen in.
De voorzitter zegt gaarne eens met
de keuringscommissie een bespreking
te zullen houden en heeft geen bezwaar
tegen uitbreiding der commissie. Wel
zou spr. huiverig zijn als eerste ge
meente de keuring af .te schaffen, 't Is
heel moeilijk, want er deugd bijkans
geen enkele film.
De heer Vermeulen deelt de bezwaren
van den heer Schilling omtrent de com
missie niet. Spr. vraagt of de leeftijds
grens voor het bezoeken van niet voor
kinderen geschikte films niet hooger
is te stellen, b.v. op 18 jaar.
De Voorzitter zegt dat binnenkort
aan de orde komt de herziening van
verschillende verordeningen, wellicht
kunnen wij den leeftijdsgrens dan wij
zigen.
De heer Tusenius gelooft dat er toch
wel iets goeds kan gedaan worden, n.l.
het ophangen van platen. Spr. onder
schrijft wat de heer Sluiters zei, bij de
scholen hangen nu de meest-frappante
en schunnige beelden.
De Voorzitter zegt toe te zullen pro-
beeren er wat aan te doen.
De Arbeidsbemiddeling.
Bij post 238 komt aan de orde de mo
tie van den heer Dalmeyer, inzake de
stichting van een Arbeidsbeurs te
IJmuiden.
De heer Dalmeyer zegt de kwestie nog
met anderen te hebben besproken. Spr.
is van meening dat het rapport der
raadscommissie inzake het onderzoek
naar de loonen en werktijden der losse
arbeiders in het visscïierijbedrijf be
langrijke gegevens voor deze zaak zal
verschaffen.
Spr. wil daarpm zijn motie wijzigen
in dezen zin, dat de raad, van meening
dat een regeling van de arbeidsverhou
dingen, meer speciaal van de losse ar
beiders in het IJmuider bedrijf, drin
gend gewenscht is, B. en W. uitnoodigd
spoedig met een voorstel te komen.
De heer Schilling juicht de wijziging
toe, doch merkt op dat de bezwaren
buitengewoon moeilijk zullen zijn en
B. en W. daarom wel niet spoedig met
een voorstel zullen kunnen komen. De
oplossing zal eerst gevonden kunnen
worden, als B. en W. verzekerd zijn
van de medewerking van werkgevers
en organisaties. Gebeurt dit niet, dan
komt er van een arbeidsbeurs niets te
recht, dan gaat deze absoluut te gron
de.
De Voorzitter: Ik dacht dat de raads-
commisie die gegevens zou krijgen.
De heer Dalmeyer zegt dat de heer
Vermeulen spr. bij de algemeene be
schouwingen verkeerd heeft verstaan.
De raadscommissie is niet buiten haar
bevoegdheid gegaan, spr. bedoelde dat
de gegevens der commisie zeer belang
rijk materiaal is ten opzichte van deze
zaak.
De heer Tusenius zal zijn stem aan
de motie geven, maar vindt het daar
nu niet de tijd voor. Spr. had gedacht
dat de inhoud van deze motie zou ko
men als conclusie van het rapport der
raadscommissie. Spr. gelooft dat B. en
W. in deze zaak alleen bemiddelend
kunnen optreden en vraagt of zij wel
eens pogingen gedaan hebben om in de
ze richting een oplossing te verkrijgen.
De Voorzitter: .Neen, dit pad is nog
niet door ons betreden, wel hebben wij
eens enkele leiders van organisaties in
het visscherijbedrijf gepolst.
De heer Handgraaf meent dat er wel
wat gedaan is in deze richting, wat
echter struikelde door het niet willen
meewerken der werkgevers. Er is ook
nu gecorrespondeerd met de regeering,
die bereid was mede te werken aan een
oplossing, door overleg met de District-
Arbeidsbeurs te Haarlem.
De heer Nijssen vraagt of de heer
Dalmeyer zijn motie niet terug wil ne
men. Spr. meent ook dat het vooruit-
loopen is op het rapport der raads
commissie.
De heer Vermeulen is blij dat hij den
heer Dalmeyer verkeerd heeft verstaan
Spr. meende dat de opdracht aan de
commissie zichzelf zou ontwikkelen.
Is wat de heer Dalmeyer zeide niet oen
bewijs, dat het beter is te wachten tot
het rapport er is. Dan zullen we allicht
een meer bezonken oordeel hebben en
ook een betere omlijning van de zaak.
De motie behoeft niet te worden in
getrokken, wij kunnen haar aanhou-.
den. Spr. is het met den heer Schilling
eens dat het zonder medewerking der
betrokkenen weggegooid geld zal zijn.
Zfjn deze het eens, dan behoeft het de
gemeente geen geld te kosten.
De heer Schilling zegt dat bij aanne
ming der motie de zaak blijft, zooals
ze nu is. Men wil de partijen tot elkan-