ORGAAN VOOR DE G!
VELSEN
No. 95
Zaterdag 26 Januari 1924
9e Jaargang
Hheumatiek en Spierpjjn
IJMUIDER COURANT
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD
VAN DEN WACHTTOREN.
Een argument tegen vrijhandel, dat
geen steek houdt,
Men kan den eisch: On tv.
wel hooren aannemen op de voor,r-
de, dat de andere landen het dan ook
doen; een staat, die alleen de wapenen
neerlegt, maakt zich weerloos en brengt
zich in groot gevaar. Als deze redenee
ring juist was, kon men de hoop op ont
wapening wel prijs geven. Een gelijktij
dige ontwapening van alle staten is
immers hoogst onwaarschijnlijk. Be
perking van bewapening en ontwape
ning van enkele staten, die weinig of
geen vrees voor oorlog behoeven te
koesteren, zal echter als een goed voor
beeld tot navolging prikkelen.
Hetzelfde bezwaar wordt wel tegen
den vrijhandel gehoord. Als staten dit
stelsel van ruilhandel wilden toepas
sen, zou er alles voor en niets tegen te
zeggen zijn, maar een staat, die trouw
blijft aan vrijhandel, terwijl andere
staten protectie toepassen, verzwakt
zichzelf.
In het laatste nummer der bekende
geschriftjes van de vereeniging „Het
Vrije Ruilverkeer" wordt het onjuiste
dezer redeneering aangetoond. Er is
een innig verband tusschen in- en uit
voer. Als het buitenland onzen uitvoer
gaat belemmeren, zullen wij ook min
der gaan invoeren. Doen wij nu het
zelfde tegenover het buitenland, dan
zal onze uitvoer daarvan weer de na-
deelige gevolgen ondervinden. Telkens
gaat er zoo een voordeelige ruil voor
ons verloren. Daarom raadt de schrij
ver van het vlugblaadje aan, liever te
pogen het buitenland op zijn voor bei
de partijen nadeeligen maatregel te
doen terugkomen, hem althans van
verdere dwaze stappen te weerhouden,
door het te doen inzien, dat de ruil, die
nog is blijven bestaan, toch voordeeli-
ger is dan de poging om alles voor zich
zelf te maken, ook dat, wat men beter
door ruil van goederen verkrijgt.
De waarheid dezer redeneering heb
ben wij ondervonden; immers ons land
is voor den oorlog tot welvaart geko
men onder den vrijhandel, hoewel an
dere staten min of meer strenge protec
tionistische maatregelen ook tegen on
zen uitvoer namen.
Er is nog een sterkere aanbeveling
voor vrijhandel. Vrijhandel beteekent
vrede en goede verstandhouding, pro
tectie, bescherming van eigen industrie
en landbouw beteekent gespannen ver
houdingen, geen samenwerking maar
tegenwerking. Onder vrijhandel is het
oorlogsgevaar lang zoo groot niet als
onder protectie. Daarom is het te wen-
schen, dat de vereeniging „Het Vrije
Ruilverkeer" waakzaam en werkzaam
blijft ijveren voor het stelsel van ruil
verkeer, dat ten slotte voor de geheele
volksgemeenschap het voordeeligst is,
terwijl protectie alleen een bepaalden
groep, een tak van industrie of van
landbouw bevoordeelt. Maar zelfs dit
voordeel heeft neiging om in zijn te
gendeel over te slaan.
De moeders en de oorlog.
Men kent het eenvoudige, roerende
Amerikaansche liedje van de moeder,
die verklaart geen zoon gebaart te heb
ben, om naar den oorlog te trekken en
te sterven. De moeder wil het leven be
houden en beschermen en gelukkig zien
en het moederhart lijdt daarom wel het
meest door den oorlog. Alleen de na
tionalistische waanzin kan de natuur
lijke stem der moeder smoren en haar
doen verzekeren met vreugde haar
zoons te geven als offer op het altaar
van het vaderland. We herinneren ons
den doodsbrief van een weduwe, die
den dood van haar eenigen zoon meld
de. Het was een Duitsche vrouw, die
in groote, zwarte letters gewaagde van
den heldendood van haar eenige; 't
klonk haast fier en blij en toch was de
ze vrouw voor haar leven een gebroke-
ne, want de oorlog had haar geluk en
levensdoel geroofd: den zoon, dien zij
door kostgangers te houden en uiterst
zuinig te leven, kon laten studeeren,
die een en al hartelijkheid jegens zijn
moeder was en hard werkte, om eens
moeder te vergelden, wat zij voor hem
deed. Een domme kogel uit een
Fransch geweer en al dit mooie en teere
was kapot gemaakt.
In de goedgeschreven Post Scripta
van De H. Post, die een wekelijksch
overzicht geven van de wereldgeschie
denis, gewoonlijk een geestige uitwer
king van een of ander pakkend woord
of thema, stond onlangs het verhaal
van een Fransche moeder te Burey, die
een zoon had en in den oorlog verloor.
Er zijn millioenen vrouwen in vele lan
den, die dezelfde smart hebben moeten
lijden. Deze zoon viel op het „veld van
eer" en de moeder zit achter slot en
grendel, omdat zij die eer geen eer vindt
maar een gruwel, die zij niet verheer
lijkt wil hebben.
Het stadje Burey wilde een groot en
mooi gedenkteeken hebben van de jon
ge mannen, die vandaar naar het front
vertrokken en bleven. Dit monu
ment zou geplaatst worden voor het
huis van Mad. Morieau, wier eenige
zoon sneuvelde. De moeder smeekte het
een andere plaats te geven, maar haar
verzoek werd afgewezen. Toen arbei
ders des daags begonnen het gedenk
teeken te bouwen, liet Mad. Morieau het
's nachts weer afbreken. Dreigementen,
bekeuringen niets weerhield haar. Ze is
nu achter slot en grendel gezet en men
kan het monument voltooien.
Hoevele moeders zullen deze Fran
sche moeder niet gelijk geven. Haar
verzet is een prachtige uiting van het
moederlijke gevoel tegen den oorlog.
Hoe krachtiger zich dit gevoel uit, des
te zekerder is de voortduur van den
vrede. Het martelaarschap dezer vrouw
zal niet vergeefsch zijn. Haar daad
wordt besproken zelfs buiten haar va
derland en zal sympathie opwekken bij
Duitsche, Engelsche en andere vrou
wen. Er wordt een leelijk misbruik ge
maakt van het woord „held". Zijn juist
zij, die vallen helden en zij, die terug-
keeren, de mannen zonder moed? De
naam „held" wordt gebruikt om een
valsche aureool te brengen om het
hoofd der gevallenen en de familie met
hun dood te verzoenen. Zoo min als zij
gevallen zijn voor de vrijheid, de ge
rechtigheid, den vrede maar voor han
delsbelangen, immers deze oorlog was
een economische krijg met de scherp
ste wapenen, zoo min zijn deze geval
lenen helden. Er zullen er wel getrof
fen zijn, die zich verscholen of vlucht
ten; de rake kogel maakte hen tot hel
den. Maar Mad. Morieau ziet door deze
valsche verheerlijking de werkelijkheid
en kan daarom het gedenkteeken ter
eere der gevallenen niet zien. En ter
wijl zij het afbreekt, bouwt zij mede
den tempel van den volkenvrede op.
Een aantrekkelijk idee,
om de schatkis te helpen.
Dat er bezuinigd moet worden, weet
de zuigeling in de wieg bijna reeds.
Men kan dit doen door de uitgaven te
besnoeien maar ook door de inkom
sten te vermeerderen. Dit laatste,wordt
door de meesten zoo goed als onmoge
lijk geacht. Minister Colijn is van plan
thee, bier en tabak tot melkkoetjes te
maken, maar hij wil het finantieel
evenwicht toch vooral vinden door de
uitgaven sterk te verminderen. De fi-
nantieele druk is al zoo groot, dat ieder
voor nieuwe belastingen terugschrikt.
Prof. A. H. Blauw, een man met ori-
gineele en radikale denkbeelden meent
echter, dat de inkomsten voor het rijk
belangrijk verhoogd kunnen worden
door een verbetering van ons belasting
stelsel. Hij wil de alleenstaanden meer
laten betalen dan de gehuwden, de
kleine gezinnen meer dan de grooten.
Daartoe stelt hij voor een correctie-
cijfer vast te stellen, waardoor deze
verschillen worden vastgesteld. Hij laat
het gezin van man, vrouw en drie of
meer kinderen in zijn plan een nor
maal bedrag betalen: van een inkomen
van f 6000 een belasting van f 800. Als
correctiecijfer voor een gezin van man,
vrouw eri twee kinderen neemt hij 1,3;
dat gezin heeft dus f 1040 belasting te
betalen. Voor man, vrouw en een kind
is het correctiecijfer 1,6; voor man en
vrouw zonder kinderen 2 en voor een
alleenstaand persoon 2,5. Deze betaalt
dus van een inkomen van f 6000 aan
belasting f 2000. Al deze bedragen kun
nen van het inkomen af, zonder dat er
finantieele moeilijkheden uit behoeven
voort te vloeien. De alleenstaande
houdt immers nog f 4000 over en heeft
dus nog allerminst gebrek te lijden.
Het gezin zonder kinderen houdt over
f 4400, dat van man, vrouw en een kind
f 4720. 4' i
Dit is een nieuw stelsel van belasting
naar draagkracht. De ongehuwde kan
van hetzelfde inkomen makkelijk Z1j.2
maal zooveel belasting betalen als het
gezin met drie of meer kinderen.
Prof. Blauw zegt van zijn systeem:
Men ziet, dat, indien het rijk slechts
wil, het haar inkomen uit belastingen
buitengewoon kan verhoogen, zonder
dat men daarmee iemand inderdaad
finantieel mee drukt.
„Inderdaad"; daarover zal wel ver
schillend geoordeeld worden. Er zijn
zeker alleen staanden, die als ze niet
minder dan f 1200 belasting extra moe
ten betalen en van f 4000 moeten rond
komen, steen en been zullen klagen
en zich diep verongelijkt en ongeluk
kig zullen voelen; inderdaad zal dit
echter ten onrechte gebeuren. Houdt
men rekening m$t de redelijke eischen,
dan kan men zeggen, dat het stelsel
van Prof. Blauw niemand in geldzor
gen brengt.
Het helpt de schatkist maar ook de
groote gezinnen. Ook daar valt veel
voor te zeggen. Het stelsel van kinder
toeslag heeft groote bezwaren. Men be
hoeft er nog niet smalend als van een
„fokpremie" over te spreken, om het af
te keuren. Immers deze fout kleeft er
aan, dat hij dit stelsel gelijke arbeid on
gelijk beloond wordt. Die fout wordt
vermeden in het stelsel van Prof.
Blauw. Of het uitvoerbaar is en inder
daad zoo mooi en billijk is, als het lijkt?
De belastingspecialiteiten zullen het
wel eens ernstig onderzoeken en beoor-
deelen en er gebreken iu vinden. Maar
ernstig onderzoek verdient het zeker
wel, want er ligt een mooi en rechtvaar
dig beginsel aan ten grondslag en bo
vendien het brengt geld in het
laatje.
Het land van melk en honing.
Het heeft het Joodsche volk groote
moeite gekost, om het beloofde land
binnen te trekken; zoo gaat het tegen
woordig ook den landverhuizers, die in
de nieuwe wereld met hard werken tot
welvaart, tot rijkdom wellicht hopen te
komen. Amerika heeft een stevigen
dam gelegd in den stroom van emigran
ten en het is een heksentoer, om de pa
pieren voor toelating in orde te krijgen.
De Ver. Staten beleven een periode
van buitgewonen bloei. De staat, de za
kenlui en de burgers hebben allen een
best jaar achter den rug. Aan geld is
geen gebrek en de boeken konden afge
sloten worden met een stevig batig sal
do. Van een jongen arbeider, die alles
aanpakt, meewerkte aan den aanleg
van een spoorlijn, een poos bij een boer
was en nu plaats heeft op een zaagfa-
briek, vernamen we, dat hij met zuinig
heid per maand 70 k 80 dollar kon over
houden. Een spaarpotje van ruim twee
duizend gulden per jaar, is om van te
watertanden.
De minister van handel Hoover geeft
merkwaardige cijfers over het economi
sche leven der Ver. Staten. Amerika
voert maar 6 van zijn productie uit
waarvan de helft naar Europa. Graan
en vlee?ch zijn belangrijke exportarti
kelen. Nooit is er in Amerika zooveel
voortgebracht als in '23; de loonen zijn
hoog. werkloosheid komt bijna niet
voor, het spoorwegwezen heeft zich be
langrijk uitgebreid, de inleg op de
spaarbanken is sterk toegenomen. Er
werd voor een waarde van 750 milli-
oen gulden meer uit- dan ingevoerd.
De nationale schuld is afgenomen
met ongeveer 21/-> milliard gulden
Spaarbanken en levensverzekering
maatschappijen hadden ook een best
jaar. De geldkoers is vast, de productie
verhoogd maar ook het .gebruik en de
besrooting is in evenwicht.
Er is een tijd van bloei en van ver
val; wie weet, hoe spoedig de eerste
vóór Europa, de twee voor Amerika ge
komen zal zijn!
De ,5Verödung" van het geestelijk leven
in Rusland.
Dr. Otto Hoetzsch heeft in het na
jaar van '23 door Rusland rondgezwor
ven, daar door zijn eigen oogen de toe
standen beschouwd en hij heeft van
zijn indrukken in Rotterdam voor de
Deutsche Verein. verteld. Het meest
trof ons zijn opmerking over de „Ver-
ödung" van het geestelijk leven in Rus
land. De vertaling van dit woord is niet
makkelijk. Verwildering is niet juist,
verarming zegt eigenlijk te veeL Dr.
Hoetzsch constateerde een zenuwach
tig streven, om allen geest te onder
drukken, die niet in overeenstemming
is met het Marxisme. Aan de kinderen
wordt op school het ingepompt. Er is
een niets ontziende ijver, om het fun
dament der regecring te versterken. Er
is een groote zorg voor cultuur en
kunst, maar de kiemen voor een zelf
standig geestelijk leven worden ge
dood. Ook wordt de sterke, godsdiensti
ge Russische geest vertrapt en de op
groeiende jeugd kan op den duur niet
in overeenstemming gebracht worden
met de Russische kerk en het Russische
godsdienstige leven. Die afstomping en
verdorring van het geestelijk leven 'zal
zich op den duur moeten wreken. Het
communisme belooft aan de menschen
de vrijheid, maar daarvan is in Rus
land niets te merken.
Wat geloofsijver, onverdraagzaam
heid, vijandschap tegèn afwijkingen
betreft, doet de Sovjetrepubliek niet ten
achter bij de kerk der middeleeuwen.
Zulk een geestelijke overheersching
discipline kan een volk op den duur
niet verdragen. Verzet daartegen blijft
niet uit en dan krijgt men den strijd
tusschen gezag en vrijheid en deze zal
in Rusland niet uitblijven. Mén heeft
Lenin wel den ongekroonden Czaar van
het nieuwe Rusland genoemd: het com
munisme daar heeft ook veel van het
oude Gzarisme. In het nieuwe Rusland
is al even weinig vrijheid als in het
oude.
Maar het Russische volk is door de
eeuwen heen zoo gewend aa.n dulden,
bukken, zwijgen, dat 't deze geestelijke
tyrannie nog vele jaren zal kunnen
dragen. Maar dan komt volgens een
zinrijke Russische legende Danko met
het bloedende hart, de man, die met
zijn hart omhoog zijn volk voorlicht,
om uit de angstige, donkere \Vouden te
gaan naar het licht en de ruimte en de
vrijheid en die sterft, als het doel be
reikt is. Door den strijd en het offer der
besten en sterksten zal eindelijk de vrij
heid verkregen worden.
We hebben eens van Sörmus in de
taal der hartstochtelijke viool deze le
gende gehoord en de viool jubelde, toen
eindelijk door Danko's offer de bevrij
ding gekomen was.
Spijkers met koppen.
Het is een niet onaardig gebruik, uit
allerlei bladen en tijdschriften enkele
pittige woorden te verzamelen. Er zijn
woorden, die als een bliksemstraal een
helderen blik doen slaan in veel, dat
duister was. Ook kan in een enkelen zin
soms meer inhoud zijn dan in een heele
pagina. Hier volgen een paar van die
pittige woorden.
De vruchten van de overwinning, die
de geallieerden behaalden, zijn appels
der tweedracht. Wanneer Europa zoo
langzamerhand naar het communisme
overgaat, zal er niet veel meer overblij
ven, dat men gemeenschappelijk kan
bezitten. Duitschland wacht blijkbaar,
tot de oorlog geheel over is, voordat 't
ervoor wil betalen. Wapenstilstand-c
is een passende naam, want vijf jaar
geleden is de oorlog wel formeel maar
niet in werkelijkheid geëindigd. Aan
Mussolini is onlangs de vrijheid van de
stad Bologna aangeboden. Heel goed
want hij zou ze zeker genomen hebben,
als men ze hem niet had gegeven. Vroe
ger of later krijgt elke Dutscher een
goede kans, om Rijkskanselier te wor
den. Een man brak onlangs in in een
huis en nam alleen de grammofoon me
de; de schuldige kan alleen onder de
buren gevonden worden. De voorgestel
de verlaging der inkomstenbelasting in
de Ver. Staten is alleen mogelijk ge
worden door het Engelsche geld. Toch
prettig voor de Engelschen zich niet
vergeefs gewaagd te hebben voor de
zaak van den Vrede. Waarom sticht
men een Coolidge-club niet met politie
ke doeleinden maar om meer menschen
te leeren, hun mond te houden.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Spoedige verlichting van de pijnen en
weldra genezen door Sanaplrin-Tabletten
(Mijnhardt). Koker 75 ct. Bij apothekers en
drogisten.
INGEZONDEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Gratis vetpakketten voor Duitschland.
Geachte Redactie!
Zoudt u, met het oog op den grooten
t nood onzer naburen, het volgende wil-
len opnemen in uw rubriek „Ingezon-
den stukken"!
j Bij mijn persoonlijk onderzoek, in
hoeverre er werkelijk nood is en op
welke wijze het best hulp kan verleend
worden, is het mij op mijn reis in
Duitschland (speciaal Berlijn) geble
ken, dat de nood het grootst is onder
de ouden van dagen, die niet kunnen,
en onder de vroegere gegoede standen,
die er niet op uit durven gaan, om on
dersteuning te vragen.
Men kan dankbaar zijn voor alle
massa-maaltijden, die vanwege het
„Leger des Heils", het „Roode Kruis"
e.d. gehouden worden, doch aan vele
gezinnen en alleen-wonendcn onder de
geloovigen, die zich uit bescheidenheid
op den achtergrond houden, gaat deze
soort weldadigheid voorbij.
Ook zijn er onder deze soort armen
velen, die nog wel eens een brood of
wat aardappelen krijgen, maar het zoo
noodige vet missen.
Ik heb mij daarom eenerzijds in ver
binding gesteld met mij bekende,
uiterst betrouwbare, geloovige Predi
kanten en Voorgangers van verschil
lende Kerkgenootschappen en kringen,
die, hetzij zelf in de gelegenheid zijn
pakketten uit te deelen, of ons adressen
verschaffen van bovengenoemde armen,
omdat wij dezen een 5 K.G.-pakket met
Margarine-boter en Plantonvet kunnen
zenden.
Anderzijds heb ik, door tegemoetko
ming van een der grootste Margarine-
fabrikanten te Berlijn, een evereen-
komst kunnen aangaan, waardoor
voor het beoogde doel, zulke pakketten
ons tot uiterste grossiersprijz. geleverd
worden. In iedere Duitsche stad, waar
deze Margarine-fabriek een filiaal heeft,
kan door inlevering van een door ons
afgegeven bon, 5 pond Plantenvet en 5
pond Margarine-boter (beide van goede
kwaliteit) worden afgehaald. Aan
adressen op plaatsen, waar geen filiaal
gevestigd is, wordt vanuit Berlijn een
5 K.G. postpakket, bevattende 5 pond
vet en 4 pond Margarine boter, franco
toegezonden.
Met inbegrip van diverse portokosten,
komen deze pakketten ons op circa f 4.-
Meer dan 1500 pond vet en boter werd
de laatste weken aan dergelijke adres
sen gezonden, terwijl nog een aantal
pakketten in behandeling zijn.
Gaarne zouden wij ook velen, die in
Duitschland Hollandsche of Duitsche
vrienden hebben, die zij met zulk een
pakket willen verrassen, van deze voor
deelige gelegenheid laten profiteeren.
Daarom zijn wij bereid voor elke f 4.-,
die men ons zendt, zulk een pakket of
bon te doen toekomen aan het ons op
gegeven adres.
Men gelieve echter duidelijk en volle
dig adres op te geven en ook eigen
adres daarbij te schrijven, voor het ge
val nadere correspondentie noodig is.
Wie zelf geen adressen heeft en toch
gaarne een kistje vet aan bovenge
noemde categorie armen zou willen
sturen, zende ons f 4.met bijvoeging:
,.Ter vrije beschikking voor Duitsch
land", dan zullen wij zorgen voor de
verzending aan adressen, die wij van
onze Duitsche relaties ontvingen.
Op aanvraag zenden wij aan hen, die
gaarne nadere bijzonderheden omtrent
deze onderzoekingstocht in Berlijn en
andere plaatsen willen lezen, gratis en
franco een uitvoerig verslag van die
j reis.
Met vriendelijke dank voor de plaat
sing.
Hoogachtend,
JOH. DE HEER,
Redacteur van „Het Zoeklicht".
P.S. Aanvragen en geldzendingen
uitsluitend te richten aan de
Zoeklicht-Administratie te Er-
melo.
Mijnheer de Redacteur!
Verzoeke beleefd voor het volgende
een plaats in uw eerstvolgende num
mer.
Aan Hare Majesteit
de Koningin der Nederlanden.
Mevrouw,
Het Agitatie-comité inzake het ont
slag der ambtenaressen, als tijdelijke
federatie samengesteld uit verschillen-
