PLAATSELIJK WIEPWB.
IJMUIDEN.
De Ziekenhuiskwestie.
Het comité van actie inzake de Zie
kenhuiskwestie had gisteravond een
groote protcstvergadering belegd in
den schouwburg Thalia, welke stamp
vol was.
De voorzitter van het comité, Ds. W.
Luikinga, zeide dat personen uit ver
schillende partijen hier als burgers bij
een zijn, omdat wij meenen dat ons on
recht is aangedaan. Wij voelden ons,
alsof wij een klap in 't gezicht hebben
gekregen.
Toen tijdens de vredesonderhande
lingen in den aanvang der 19e eeuw
werd gevraagd hoe men dit zou doen,
zeide de abt de Polignac: Wij doen dit
zonder u, voor u en over u. Zoo deed
ook onze raad inzake do Ziekenhuis
kwestie. Nu is het zoo dat de raad vrij
is in zijne beslissing, maar wij mogen
verwachten dat de raadsleden zuilen
handelen naar den geest der bevolking.
Spr. brengt hulde aan de raadsleden,
die niet hebben medegewerkt aan de
totstandkoming van het Roomsche
ziekenhuis.
Ds. Luikinga zegt dat het ons niet
onverschillig is hoe wij, niet-katholie-
ken, worden verpleegd, als wij ziek
zijn. Spr. meent te mogen betwijfelen
of dit R.K. ziekenhuis een le klasse
verpleging zal zijn. Ook is het ons niet
onverschillig waar wij worden gelegd
en dat is liefst niet in een roomsche
omgeving.
Spr. wijst er op dat de roomschen
niet anders willen en citeert een arti
kel van Dr. Bronkhorst in een R.K.
tijdschrift waarin deze er op wijst dat
het zeer ongewenscht is dat R. Katho
lieken in algemeene ziekenhuizen ver
pleegd worden.
Zoo ook wenschen wij 't liefst in een
ziekenhuis verpleegd te worden naar
onzen geest. En als de raad zulk een
spoed achter de zaak zette en een der
Ant. Rev. raadsleden zeide dat men de
zaak maar gauw moest afmaken, daar
anders de papenhaat in onze gemeen
te wakker zou worden, zegt spr. dat
dit raadslid dan niets afweet van de
geestesgesteldheid onzer bevolking,
die nog niet vergeten is dat onze voor
vaderen de vrijheid hebben gekocht op
de brandstapels. Daarom zijn wij hier
vereenigd en als men in den raad een
stroom van adressen vreesde, dan zul
len deze nog wel komen. Want spr. is
overtuigd dat een stroom van pro
testbetuigingen den raad zal bereiken,
(geestdriftig applaus)
Daarna krijgt de heer J. E. Sluiters
het woord. Deze zegt dat op 8 Januari
j.l. voor het eerst de aanvrage der Ma-
riastichting door den Burgemeester in
den raad is gebracht, in geheime zit
ting, waar de strengste geheimhou
ding den raad werd opgelegd. Spr.
zegt dat de raadsleden zeer verrast op
keken en men vroeg of deze belangrij
ke zaak niet om advies moest naar de
Financiëele Commissie en de zieken
huiscommissie. Naar laatstgenoemde
commissie is het gegaan, maar deze
kon weinig doen. Teneerste door de
gebondenheid der geheimhouding, ten
tweede omdat de commissie de zaak
van breed-standpunt wilde bezien. Zij
wilde weten wat Haarlem zou doen.
als Schoten bij deze stad zou gevoegd
worden. Wij (de heeren Sluiters en
Roelse zijn lid der Ziekenhuiscommis
sie) wilden ook ons in verbinding stel
len met het bestuur van het Diacones-
senhuis te Haarlem, wij wilden ook
weten of er steun van particulieren
zou komen enz. Echter kon de oommis
sie alleen onderhandelen met de Ma-
riastiohting. Daar de commissie niet
op deze wijze gebonden wilde zijn.
kwam er geen advies. Maar de zaak
had haast en er werd gezegd dat men
niet op het advies der Ziekenhuiscom
missie kon wachten.
In geheime zitting werd oen voorstel
van B. en W. behandeld om de voorma
lige tuschtschool aan te koopen, waar
over de stemmen staakten, 10—10'.
Daarover was de Burgemeester boos.
Toen kwam dat wat voor ons was als
een donderstraal bij helderen hemel.
Een paar dagen vóór de openbare ver
gadering kwamen B. en W. met het
voorstel tot subsidiëering der Maria-
stichting. Spr. vroeg zich af hoe dit
kon. Want de geheimhouding was den
raadsleden opgelegd en de gemeente
wet bepaalt dat de raad zelf de ge
heimhouding moet opheffen. Dat is
onze groote grief, waait er is onparle
mentair door B. en W. gehandeld.
Want de raadsleden en vooral wij als
leden der Ziekenhuis-commissie-te-
genstemmers, als wij de geheimhou
ding verbroken hadden, was het voor
stel nooit aangenomen geweest. Want
dan hadden de kiesvereenigingen met
hun raadsleden te rade gegaan en
mpn had zeker rekening gehouden met
de publieke meening. Maar daarom
juist was er zoo'n haast en moest het
voorstel er doorgejaagd. Want wij
konden in een paar dagen niet alles
meer mobiel maken en B. en W. wisten
uat hun voorstel er nu zou komen,
men had de neuzen geteld.
spr. zegt met tegen een ït.K. Zieken
huis te zijn, zells wil hij ze een subsi-
uie gunnen. Maar niet op de wijze
zooais het nu ging. Unze gemeente is
voor drie-vierden met-Kathoiieh en wij
mogen verwachten dat men Helst een
algemeen zienenhuis ol een Frote-
stautsch ZieKenhuis. Nu zitten we vast
aan het R.K. Ziekenhuis en als er
straks uitbreiding gomt, zal men wel
licht om f buuu oi 1UUUU per jaar meer
nomen. Als de Zieztewet- i'alma in
welging komt, zal V eisen worden aan
gewezen voor een district-zieaenhuis
en zal het bestaande daartoe worden
aangewezen. Dus zal de Mariastich-
ting ook het Rijkssubsidie opsiiKKen.
R. en W. schenen dit alles niet te
weten maar spr. zegt dat de gemeente
secretaris het wel wist, want deze was
vroeger secrearis der ZieKenhuiscom-
missie. Maai' men wist zooveel met,
alleen de roomsche geestelijKheid was
goed op de hoogte, spr. was verwon
derd te hooren uat alle schrijven over
Fater Alexander liepen, waar toch ge
correspondeerd werd met de Moeder
overste der Mariastichting. Spr. zegt
dat de Protestantsche raadsleden met
naar den domine loopen, om de zaken
te vertellen.
Spr. zegt dat ieder moet staan voor
zijn beginsel. En daarom verkoopt hij
voor een paai- zilverlingen zijn beginsel
niet. Spr. ziet als Chr.-Historisch man
een perspectief, want hij denkt aan de
historie en hij gelooft niet dat de R.K.
ons allen in liefde willen omvatten.
Spr. zegt dat met alle middelen moet
getracht worden dit besluit ongedaan
te maken. En ais het niet gaat, moeten
wij allen de handen ineenslaan en een
algemeen of Protestantsch Ziekenhuis
tot stand brengen. Zet dan allen de
politiek maai- eens op zij, net als wij
in ons comité, zegt spr. En zorgt dat
ons ziekenhuis oi' komt. (Geestdriftig
applaus).
Tweede spreker is de heer W. Pol
derman, die het volgende zegt:
„Ook ik voel mij verplicht te prote
steeren.
Tegen zoo'n behandeling door ons
Gemeente-Bestuur van het voorstel tot
subsidiëering der R.K. Mariastichting
moet men in verzet komen.
Openlijk en met ordelijke middelen
moeten wij trachten de uitvoering van
dit besluit te verhinderen. Dit zij ons
doel!
De niet-katholieke voorstemmers
hebben geen uitstel van de openbare be
handeling van het voorstel gedoogd!
Kennelijk hebben ook zij geheimhou
ding, tot in de vergadering waarin het
besluit doorgejaagd kon worden, ge
wild en geduld.
De katholieke voorstemmers hebben
niets toe te lichten, doch alleen vóór te
stemmen:
Nadere toelichting van de niet-ka
tholieke vóórstemmers komt te laat,
doordat ze achteraf komt.
Inderdaad, ik consateer, met de te-
gen-stemmende raadsleden zijn ook wij
ongehoord politiek misleid en over
rompeld.
Wij hebben de motiveering van de
tegenstemmers gehoord. Of die moti
veering naar eer en geweten is, is voor
hun verantwoording. Maar ik sta dit
maal uit overtuiging aan hun kant.
Tegenover ons eensgezind protest
valt eene pijnlijker eensgezindheid van
den Voorzitter van den Raad en de
heoren gemeenteraadsleden, met na-
mt Vermeulen en Tusenius te consta-
t.e.eren.
Bij eenig nadenken moet het over-
groote deel der bevolking van Velsen
zich onmondig, verkocht en verraden
voelen.
De geheimhouding en die doordrijve
rij hebben den gewetens het zwijgen
opgelegd.
En met geweten bedoel ik het be
wustzijn van rechten en plichten bij
de Raadsleden en hun Voorzitter.
Ook de burgerij heeft haar geweten
en dat wensclit alsnog te spreken. Ik
acht om te beginnen op historische
gronden het gemornen besluit verkeerd.
Hier heeft onbehoorlijke bevoor
rechting van zwart-internationalisme
plaats gehad boven nationaal gemeen
tebelang.
Gewis hebben R.K. Nederlanders het
recht te ijveren voor een R.K. zieken
huis.
Maar het is een teeken des tijds, dat
men tegenwoordig voor zijn „princi
pes'" niet meer uitsluitend zijn eigen
offe r wil brengen. Men speculeert op
geh lelijk voordeel, afgedwongen of
toe/ gestopt van in aard en wezen an
der sdenkenden.
1} ie urgentie van een gemeente-zie
ker ihuis als een gemeentebelang is
blij kbaar niet de grondgedachte ge
wei est. Daarop hadden de Raadsleden,
dis zitten voor de geheele gemeente, ln
ho< jfdzaak hun aandacht te vestigen.
I lit besluit stelt niet het algemeen be-
lai ig vóórop, maar beoogt in hooge
m« ite het particulier belang.
Een R.K. ziekenhuis kan geen zie
kenhuis zijn voor alle gezindten. Het
overgroote deel der burgerij heeft
daartegen, wel overwogen, gemoeds
bezwaren.
Is gewetensvrijheid geen erfdeel
meer onzer vaderen? Daarmede hebben
de niet-katholieke raadsleden geen re
kening meer willen houden.
De urgentie van een gemeente-zieken
huis voor Velsen, buiten partijdrijverij
om, is nog een open vraag.
Financieel heet een gemeente-zieken
huis onbestaanbaar. Doch met het be
sluit van f 10.000 subsidie, 50 jaar lang,
waarbij de gemeente 10 jaar lang het
recht mist een gemeente-ziekenhuis te
bouwen, daarmee heeft men zich van
deze zaak op al te handige wijze afge
maakt.
Door op die wijze met de gemeente-
financiën om te springen, is men tegen
over de burgerij niet verantwoord.
Het openbaar maken van het voor
stel, terwijl den raadsleden geheim
houding is opgelegd; het opheffen van
de geheimhouding en de behandeling
van het voorstel in een en dezelfde ver
gadering is een bespotting van de Ge
meente-wet.
O.i. wordt het genomen besluit niet
gedekt door de meerderheid van de
burgerij en het weldenkende deel van
de bevolking.
Wij stellen voor de Kroon te verzoe
ken alsnog de uitvoering van dit be
sluit te verhinderen."
(Ook op deze rede volgde geestdriftig
applaus).
Dan krijgt de heer D. F. G. Schilling
het woord. Spr. zeide dat toen op de
raadsvergadering de voorzitter zei:
„houd de politiek er nu buiten", be
greep spr. er niets meer van. Want
hoe houdt men de politiek buiten raad,
Prov. Staten en Kamer? Spr. kan be
grijpen dat de voorzitter het wilde,
want dan had hij alle raadsleden on
der zijn hoed. Men heeft onze actie nu
een politieke hezte genoemd, maar
daar kan men juist niet van spreken,
gezien de leden van het comité van di
verse pluimage. Spr. zegt: Wat gij niet
wilt dat u geschiedt enz." Als de raad
een dusdanig besluit had genomen,
waarover de R.K. gegriefd konden zijn,
zouden zij ook geprotesteerd hebben en
terecht. Maar daarom had spr. ook
verwacht dat hier op het podium ook
R.K. zouden zitten om mee te prote
steeren (applaus).
Spr. zegt niet te zullen ingaan op de
praatjes, die zelfs raadsleden nu rond
vertellen, b.v. dat de verpleging in de
Mariastichting f 3 per dag kost en in
andere ziekenhuizen f 7 a f 8 per dag.
Spr. zegt dat zijn groote grief is de
wijze van behandeling door B. en W.
Toen de heer v. d. Steen op de raads
zitting kwam, ging er een zucht van
verlichting op bij den burgemeester.
De R.K. leden, wier zaak het was, zwe
gen stil, de heer Wardenaar mocht
niets zeggen, maar de heer Vermeulen
zorgde voor een schitterende verdedi
ging van het voorstel.
Spr. zegt dat het meest urgent was
goede vervoermiddelen voorde zieken.
In Amsterdam moeten de menschen
wel eens verder vervoerd worden dan
van hier naar Haarlem.
Spr. zegt zoolang mogelijk tegen een
R.K. ziekenhuis te zullen zijn. En dat
moet men begrijpen, waar de R.K. zich
in alles isoleeren, in voetbalclubs
dansclubs, geitenfokkerij enz. In dén
vastenbrief van de Ned. Bisschoppen
deze week wordt nog eens gewaar
schuwd dat de kinderen niet met kin
deren van andersdenkenden zullen
omgaan. En daarom vragen wij of wü
ons nu geheel in de armen van Rome
moeten wernen.
Snr. komt dan on den spoed der aan
koop van de Tuchtschool. Rpr. gelnoR
dat wat daarover in het artikel ip
Haarlems Daghlad wordt gezegd, alle
maal praatjes is. Snr. gelooft zelfs dat
de regeering heel slecht op de hoogte
is van de transactie der Tuchtschool-
gehouwen.
Snr. crifiseert dan verder hef artikel
van Haarlems Daghlad en zegt dat dit
door voorstemmers geïnspireerd is ep
dat dit hewiist dat. zii met hun houding
geen raad weten. Snr. hoont dat deze
geschiedenis dit zal Ieeren, dat de raad
van Velsen zulke dolle dingen niet
meer zal uithalen.
De heer G. Voet. alsdan het woord
verkrijgend, zegt. dat. een roomsch zie
kenhuis voor ons protestanten eigen-
Hik wel noodig is. als het. waar is dat
wij zoo gedeeeneerd ziin. als de huidi
ge Paus Pius XI bij zijn optreden in
1952 beweerde.
Snr. zegt Zaterdags vóór de raads
zitting in de IJmuider Courant nog
een ernstig woord van waarschuwing
tegen deze wu'ze van behandeling te
hehhen doen hooren. Maar het heeft
niet geholpen.
De Heer Vermeulen zei geen waarde
aan het. oordeel der pers te hechten,
als dat komt. uit de richting der Evan
gelische Maatschappij. Spr. nopmt dit
een Insunlafie, een persoonlijk feit.
Maar hij heeft deze week juist de al
gemeene vergadering der Evangelische
iviaatschappjj bijgewoond en daar wa
ren alge vaardigden uit veie vreemde
landen. M deze nebben juist weer eens
op hot doel der Roomsche actie gewe
zen, n.l. de onderüruKKmg der Frote-
stantsche minderheden in Roomsche
landen en bekeering der bevolking in
zuiver-Frotestantsche landen. Spr.
deelt mede hoe Dr. Pfannenstill van
Lund vertelde hoe in Zweden een „Er
liolungsheim" voor dames werd ge
opend met Roomsche sympathien,
waar Prof. Dl'. Jac. van Ginneken, de
man, die ons allen naar de Moeder-
Kerk terug wil brengen, de geestelijke
vader van was. Rome sticht in die
landen allereerst, ziekenhuizen, dat is
stille propaganda. In dit licht bezien,
vindt spr. het een schande dat Prote
stantsche raadsleden aan dit raadsbe
sluit hebben meegewerkt en brengt hul
de aan den heer Sluiters en de andere
raadsleden, die zich daartegen krach
tig hebben verzet.
Daarom, zegt spr. als het niet gelukt
het besluit vernietigd te krijgen, moe
ten we meer doen, want Rome zou dan,
en terecht, lachen om onze protestver
gaderingen. Dan moet ge willen offe
ren, dan moet ge zorgen dat naast het
Roomsche ook ons ziekenhuis komt.
(applaus).
De voorzitter dankt de sprekers voor
hun uiteenzetting. Daarop vraagt de
heer H. A. Osendarp (r.k.) het woord.
Deze zegt dat het begrijpelijk is dat de
raad medewerkte tot het voorstel, want
in de R.K. ziekenhuizen betaalt men
f 4, in de andere f 7 a 8 per dag. Dus
is het voordeel voor de gemeente.
Spr. zegt gehoord te hebben dat in
Haarlem 82 procent der zieken naar de
R.K. ziekenhuizen gaan.
Ds. T. J. van Oostrom Soede zegt
juist wat te willen zeggen, om de op
merking van den heer Osendarp. Rome
stelt ons een mooie financiëele lokvo
gel voor, die we innerlijk niet willen.
Als we niet meer waren dan een stuk
been met wat vleesch, kan spr. het
begrijpen. Maar als we meer willen,
als we de mensch beschouwen met een
ziel, willen we meer. Als we van den
vrager hooren dat 82 procent in room
sche ziekenhuizen verpleegd wordt,
dan acht spr. dit een schande en vraagt
hij zich af waarom onze doctoren de
zieken haast allemaal naar R.K. zie
kenhuizen transporteeren. En we
moeten maatregelen nemen om dit an
ders te maken (geestdriftig applaus).
Spr. zegt dat we wat huiverachtig
slaan tegen dit geschenk van Rome:
het ziekenhuis. Want Rome wil weer
worden het groote Internationale Cen
trum, dat alle zielen in zijn greep wil
krijgen. Spr. is niet tegen een R.K. zie
kenhuis, maar wil dat men ons niet
gebruikt als een gangmaker daarvoor.
Spr. hoopt dat de Protestanten door
dezen strijd weer actief zullen worden,
want spr. ziet deze actie nog maar als
een klein deel van den grooten strijd,
die komt (applaus).
De voorzitter dankt ook Ds. van
Oostrom Soede voor dit woord en wekt
op het comité ook verder te steunen, op
de nog te houden vergaderingen en
zoo noodig bij het petitionnement. Spr.
brengt nu de volgende motie in stem
ming:
Motie.
Ongeveer 600 ingezetenen der ge
meente Velsen, bijna uitsluitend woon
achtig te IJmuiden, in openbare verga
dering bijeen in de schouwburgzaal
..Thalia" op Vrijdag 7 Maart 1924;
gehoord de uiteenzetting, hoe het be
sluit van den Raad der gemeente Vel
sen d.d. 26 Febr. 1924, waarbij aan de
Mariastichting te Haarlem voor den
duur van VIJFTIG jaren een subsidie
van f 10.000.*s jaars is verleend tot
slichting en instandhouding van een
R.K. ziekenhuis in de gemeente Vel
sen met de bepaling, dat in dé eerste
TIEN jaren van Gemeentewege geen
ziekenhuis mag worden gesticht;
spreken hunne diepe verontwaardi
ging uit over de wijze, waarop deze
zaak door Burgemeester en Wethou
ders is voorbereid en door den Raad is
behandeld, terwijl onze ingezetenen el
ke gelegenheid is onthouden om van
hunne zienswijze te doen blijken in een
zaak van zoo diep ingrijpenden en ern-
stigen aard;
dat hiermede een besluit is genomen
tegen den zin van een groote meerder
heid der bevolking, terwijl zij dit be
sluit niet achten te zijn in het belang
der gemeente;
dringen er daarom bij den Raad van
de Gemeente Velsen op aan, dit besluit
ongedaan te maken en verzoeken het
College van Burgemeester en Wethou
ders en den Raad, in 't vervolg bij ge
wichtige beslissingen een andere wijze
van behandeling te volgen, zoodat de
ingezetenen niet de gelegenheid wordt
ontnomen van hunne zienswijze te
doen blijken en gaat over tot de orde.
Deze motie wordt met een geestdrif
tig applaus aangenomen en zal aan
den Raad worden opgezonden.
Vermelden wij nog dat een collecte I
tot dekking der kosten ruim f 126 op- i
bracht en dat vele menschen terug
moesten, daar ze geen plaats konden
bekomen.
Het comité van actie zal daarom
waarschijnlijk nog een tweede verga
dering te IJmuiden beleggen.
A.s. Woensdagavond worden, zooals
we reeds meldden, vergaderingen ge
houden te Wijkeroog. Men wil daar
n.l. in twee zalen vergaderen, wat per
strooibiljet zal worden bekend ge
maakt.
Donderdag hebben twee vergaderin
gen te Velseroord plaats en zeer waar
schijnlijk Vrijdagavond een te Sant
poort.
Turnvereeniging IJ muiden.
Bovengenoemde vereeniging zal op Vrij
dag 21 Maart 1924 een uitvoering geven
in de Schouwburg „Thalia".
Vrijdagmorgen kwam een autobus
van de richting IJmuidenBeverwijk op
den hoek Zeestraat—Willemsplein in aan-
rijding met een met paard bespannen wagen
van den vrachtrijder Boon alhier. Eenige
ruiten werden verbrijzeld doordat het paard
tegen de auto aan liep. Wonderlijk bezeerde
het dier zich niet. Naar ooggetuigen ver
klaarden is door den chauffeur, geen signaal
gegeven. Van het gebeurde werd proces
verbaal opgemaakt.
Het is wenschelijk dat de chauffeurs bij
vertrek van het Willemsplein een paar
signalen geven, om ongelukken bij een
straat die zoo kort bij het vertrekpunt ligt i
te voorkomen. Het mag dan ook voor
beide partijen een geluk genoemd worden
dat dit ongeluk betrekkelijk nog zoo goed
afliep. Dit had veel erger kunnen zijn.
Alhier is opgericht een 2e afdeeling
van het Ned. Vei bond van Jongelingsver-
eenigingen op Gereformeerden grondslag,
onder den naam „De Heere is onze banier".
Deze afdeeling is voor jongelui die zich
in het millieu der oudste afdeeling niet
thuis voelen en vergadert des Vrijdags
avonds in de consistoriekamer der Gere
formeerde Kerk in de Bloemstraat. Voor
zitter is de heer H. ten Bosch, Secretaris
H. Post.
Christel ij ke Zeeliedenbon d.
De afdeeling IJmuiden van den Chr.
Zeeliedenbond vierde Vrijdagavond haar -*
jaarvergadering op feestelijke wijze in het
Gebouw voor Chr. Belangen.
De vergadering werd geopend met gezang
en gebed waarna de voorzitter de heer
A. Krijger, een woord van welkom sprak
tot ailen die gekomen waren om deze
eerste feestavond der afdeeling bij te wonen,
in het bijzonder ook de dames die zoo
noodig zijn om de belangstelling der mannen
voor hunne vakvereenigingen levendig te
houden.
Het verslag van deri secretaris-penning
meester den heer Post, liet een vrij opge-
wekten toon hooren. De afdeeling was in
dezen lijd van malaise, ook in het leven
der vakorganisatie nog gegroeid, 173 leden,
terwijl ook een vakgroep voor schippers
was opgericht.
Het verslag maakte voorts melding van
verschillende acties in het jaar 1923 gevoerd
waarbij eenige adressen nopens den steun
aan werkeloozen aan den gemeenteraad.
Van de cijfers aangaande de financiën
waren ook die op dien steun betrekking
hadden wel mede van de grootsten. Ge
lukkig konden thans de vooruitzichten in
het bedrijf iets gunstiger genoemd worden
Na dit verslag zong een dameskoor een
lied Namens het hoofdbestuur sprak de
heer J.v.d. Steen uit Scheveningen, een der
oprichters der afdeeling.
Deze herinnerde er aan dat het in De-^
cember j.l. 12'jaar geleden was geweest
dat de oprichting plaats vond en hij was
blijde nog eenige oprichters om zich te zien
al waren er dan ook die hun dood in de
golven hebben gevonden. Hij verheugde
zich dat de vereeniging heeft mogen werken
zooals zij gedaan heeft waardoor zij een
bolwerk tegen communisme enz is geweest
onder de bevolking van IJmuiden. Zijn'
wensch was dat zij dit ook zou blijven tot
het zilveren jubileum.
In de verschillende pauzes was voor
afwisseling gezorgd door een grabbeltc
die nuttige en aangename cadeaux bevati
voor dengene die ze gebruiken kon oyé
door de verloting van een groote pop,
die op No. 89 viel.
Voorts werd een programma afgewerkt
zooals het past bij een dergelijken avond,
voordrachten, zang en een humoristisch
opstel. Natuurlijk werd daarbij den inwen-
digen mensch niet vergeten.
Het was een werkelijk aardige avond
die gesloten werd met een woord van een
der oprichters, den heer A. Kramer.
Nadat ook „der dritte im Bunde" de
heer F. van Popta in den loop der avond.»
een woord van gelukwensch gesproken had.
Het leven onder de Papoea's.
Voor een 40 H 50 tal belangstellenden
sprak de heer Jac. Bijkerk, zendeling te
Hollandia, (Oost N. Guinea) over het leven
onder de inboorlingen aldaar door een
zendeling.
Eerst gaf hij een terreinschets, dat reu-
zeneiland, 23 keer zoo groot als Nederland
met een bevolking van hoogstens 2 millioen
zielen, wonende in dorpen met 200—1000
