ORGAAN VOOR D
LSEN
No. 45
Zaterdftg 5 April 1984
9e Jaargang
IJMUIDER COURANT
dit nummer bestaat uit twee
bladen. eerste blad.
OFFICIEEL.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Velsen, brengen ter openbare
kennis dat ter Gemeentesecretarie ter
inzage ligt een verzoek met bijlagen
van Joh. de Beurs, te IJmuiden, om
vergunning tot het uitbreiden zijner
slachterij door het bijplaatsen van een
electromotor van 1 P.K. voor het aan
drijven van een worstmachine, op het
perceel kadastraal bekend gemeente
Velsen, afd. IJmuiden, Sectie I, No.
1104; plaatselijk bekend Duinstraat,
Wijk C no. 10.
Op Woensdag, den 16 April 1924, des
voormiddags te elf uren, zal ten Ge
meentehuize gelegenheid bestaan om
bezwaren tegen dit verzoek in te bren
gen en deze mondeling en schriftelijk
toe te lichten.
OPENBARE VERGADERING
van den gemeenteraad van Velsen, op
Dinsdag 8 April 1924, des namiddags 7
uur, ten gemeentehuize.
AGENDA:
1. Belastingzaken.
2. Ingekomen stukken en mededee-
lingen.
3. Vermindering van den huurprijs
van een gedeelte gemeentegrond.
4. Verzoeken van M. Henneman te
Haarlem en J. van der Lijn te Sant
poort om aanwijzing van terreinen
voor half-open bebouwing.
5. Onderhandsche verpachting van
een gedeelte zeestrand.
6. Verzoek van M. W. Jonker te Jan
Gijsenvaart om ontheffing van het
bepaalde in art. 68, alinea 3, der
bouw- en woningverordening.
7. Verkoop van een gedeelte van de
Corverslaan, na onttrekking aan
den openbaren dienst.
8. Opheffing der betrekkingen van di
recteur van het gasbedrijf en direc
teur der gemeentelijke waterlei
ding, instelling van de functie van
directeur voor gas en water en wij
ziging der betrekkelijke verorde
ningen.
9. Machtiging tot het opzeggen der
overeenkomst met de gemeente
Haarlem en het aangaan van eene
overeenkomst met de N.V. Konin
klijke Nederlandsche Hoogovens en
Staalfabrieken, een en ander be-
treffende de levering van gas, zoo
mede besluiten welke daaruit
voortvloeien.
10. Verzoek van het bestuur der R.K.
Jongensschool te Wijkeroog om de
noodige gelden beschikbaar te stel
len voor aanschaffing van school-
meubelen.
11. Aanvragen van de besturen van
bijzondere bewaarscholen om sub
sidie over 1924.
12. Wijziging der verordening op de
heffing van een straatbelasting.
13. Verzoek van Mej. M. Dammers te
IJmuiden om beschikbaarstelling
van het gymnastieklokaal van
school F te Santpoort voor het. ge
ven van gymnastiekonderwijs.
14. Benoeming van:
a. een lid der commissie van toe-
zich op de Visscherijschool;
b. een tijdelijk leeraar in de Engel-
sche taal aan de Visscherijschool.
15. Behandeling van het adres van het
comité uit de burgerij tot protest
inzake de ziekenhuiskwestie, zoo
mede van de motie, inzake subsidi-
eering van eene niet-Katholieke
ziekeninrichting, ingediend door 12
leden van den raad.
VAN DEN WACHTTOSSSï
Redt
kinderen.
Als de storm woedt, hebben de hoog
ste boomen en- takken het meest te
lijden en zij vooral knakken of bre
ken, terwijl zwakke struiken en teere
mossen daar beneden ongedeerd blij
ven.
In de menschenwereld gaat het
juist omgekeerd. De storm van den
nood, die met den oorlog is opgesto
ken en zijn kracht nog niet verlov-m
heeft, trof en treft nog vooral de kin
deren, de vrouwen, de ouden a ar
men. Het droevigste is wel, dat in ve
le landen tallooze kinderen opgroeien
slecht gevoed, mager, klein en zwak,
die geen sterke, gezonde mannen en
vrouwen zullen worden en wier kroost
eens als een vloek van dezen tijd een
last van kwalen en zwakheden zal
moeten dragen.
Een beken*} Amerikaansche genees
heer, Dr. Haven Emerson heeft een
studiereis door Duitschland gemaakt
en in het bijzonder den toestand dei-
kinderen daar onderzocht. Twee mil-
lioen Duitsche schoolkinderen en een
half millioen kleinen onder de school
jaren lijden gebrek aan voedsel. Emer
son heeft veel medewerking onder
vonden van de autoriteiten in Duitsch
land en ontving officieele gegevens. In
de Duitsche klinieken is er in '23 een
toename van 29 gevallen van open
tuberculose geconstateerd. In Keulen
is het vorige jaar het aantal sterfge
vallen door t.b.c. met 14 toegenomen.
Er is nu al jaren lang een groot te
kort aan melk in Duitschland. De melk
wordt voornamelijk gebruikt voor
zwangere vrouwen, voor kinderen be
neden de twee jaar en voor zieken.
Sinds '14 hebben de meeste kinderen
boven de vier jaar geen melk gehad.
Levertraan is te duur en in vele plaat
sen zelfs niet eens te krijgen. In de ste
den is het vleeschgebruik afgenomen
met 34 tot 46 Te vergeefs verlan
gen naar vleesch de dungekleede, kou
welijke stakkers, die voortdurend hon
ger hebben, moe zijn van meelspijs en
aardappelen, een stuk brood met ha
ring, waarvan ze maandenlang hebben
moeten leven.
Emerson heeft de aandacht van het
ministerie van buitenlandsche zaken
te Parijs gevestigd op den nood in
Duitschland en deze „made no objec
tion", wilde wel toegeven, dat de toe
name van ziekte en sterven onder de
Duitsche kinderen een feit is.
Emerson komt er tegen op, dat de
haat en de onverschilligheid de beurs
gesloten houden voor den nood in
Duitschland. Hij pleit voor grootere
welwillendheid, die den .rijkdom van
over den Atl. Oceaan wil brengen tot
redding van Duitsche kinderen.
Bezwijken vele kinderen in Duitsch
land door den nood, er worden dooi
de hulp van het buitenland ook velen
gered. Nederland zond 100000 gulden
en Engeland 24 millioen voor de Duit
sche kinderen. Reeds is er aan 100000
Duitsche kinderen hier gastvrijheid
verleend, om wat op hun verhaal t.e ko
men. Frankrijk heeft veel gedaan voor
de hongerige kinderen van het Roerge
bied, maar toen het Fransche comité
besloot deze hulp te verleenen zonder
onderscheid van godsdienst of nationa
liteit, trokken sommige leidende perso
nen o.a. de vrouw van Millerand zich
terug. Die begrijpen blijkbaar nog niet,
dat liefde evenmin als honger de gren
zen van kerk en staat kent. In Genève
is in '20 een Int. Unie tot hulp aan
kinderen opgericht. Deze zal waar
schijnlijk 1 Juni tot Alle Kinderen-Dag
maken. Dan kan men overal getuigen
van het vele, dat voor het kind gedaan
is en nog gedaan moet worden.
Deze beweging, om de kinderen te red
den, is een der lichtpunten in dezen
donkeren tijd. Geen nacht geheel zon
der sterren!
Een kloeke stap naar den wereldvrede.
Zoo heeft generaal Smuts, de eerste
minister der Zuid-Afrikaansche Unie
het besluit van MacDonalds regeering
genoemd, om van Singapore geen groo-
ten vlootbasis te maken. MacDonald
heeft dit besluit op een zeer sympathie
ke manier verdedigd. Hij zeide, dat En
geland blijk wenscht te geven van het
ernstige voornemen, om te trachten
een algemeene vermindering van be
wapening te krijgen en daarom niets
wil doen, dat eenigszins zou kunnen
gelijken op een uittarting van andere
landen.
„Wij zijn overtuigd, dat als wij den
aanleg uitgevoerd hadden, deze daad
een zeer slechten invloed op de buiten
landsche politiek in het algemeen zou
hebben gehad."
Ook deze uitspraak van MacDonald
is merkwaardig, dat de taak eener re
geering voor alles moet zijn, een at
mosfeer van vertrouwen te scheppen
en den thans heerschenden argwaan te
stillen. Hij noemde het vrij zeker, dat
Engeland in de eerste jaren geen oor
log zal krijgen. Deze periode wil hij ge
bruiken, om ijverig te werken voor een
politiek van verzoening, zonder welke
de wereld een nog veel erger ramp te
gemoet zal gaan.
Hoewel de verhouding tot Japan
vriendschappelijk is, zou de aanleg
van een grooten vlootbasis dit land er
zeker toe brengen zich ter zee te ver
sterken. Thans kon de Engelsche ma
rine-minister een begrooting indienen
ruim f 26.000.000 lager dan het vorige
jaar.
Dit besluit der Engelsche regeering,
die gesteund wordt door de liberalen in
dit opzicht, heeft een internationale
beteekenis. Het roept aan allen, die
deelnemen aan den dwazen, gevaarlij
ken en duren wedstrijd in bewapening
een krachtig haH toe. Het geeft een ge
voel van ven rouwen, dat in de interna
tionale verhoudingen, waarbij men
ondanks vriendschap altijd de revol
ver in de hand houdt, bedarend zal
werken. Het sterkt ook het vertrouwen,
dat een Volkenbondspolitiek ten slot
te de politiek van den gewapenden
vrede zal verdringen. Het gevaar van
een oorlog in de Stille Zuidzee wordt
er ook aanmerkelijk kleiner door. De
kans daarentegen, dat de groote staten
in den geest van de conferentie te Was
hington onderling afspreken hun be
wapening te beperken, heeft er aan
merkelijk door gewonnen. Het prijs ge
ven van het Singapore-plan is het een
met het ander een van de meest be
langrijke en moedgevende gebeurte
nissen van den laatsten tijd.
Klassenieg oïsme.
De voorzitter van het Leidsche Stu
dentencorps heeft geklaagd over een
wetenschappelijk proletariaat, dat te
genwoordig de Leidsche academie be
zoekt. Steeds meer menschen, zoo zei-
de hij, grijpen naar een hoogere ont
wikkeling. Iedereen wil studeeren en
iedereen meent alleen door het behalen
van een titel en het verwerven van ken
nis, slechts voor dien titel vereisclit,
een beschaving deelachtig te worden;
die in werkelijkheid pas na meerdere
geslachten verworven kan worden. Zoo
oordeelde deze student, niet uit de la
gere volksklasse opgekomen maar uit
de aanzienlijke familie Dudok van Heel.
Hij zag in dit verschijnsel een ver
plaatsing van den klassenstrijd uit de
fabriek naar de universiteit.
Dit oordeel is even zelfgenoegzaam
als onrechtvaardig. Intellect is geen
klassebezit, de kans, om te studeeren
niet geheel meer. Een enkele vlugge,
arme jongen weet met heel veel moei
te en strijd zich de gelegenheid tot
studeeren te veroveren. Men moet
zich hierover verheugen. Voor de
maatschappij is het winst. Deze vlug
ge, energieke jongelui weden later
bekwame geestelijke leiders.
Gelijke ontwikkelingskansen is een
mooi ideaal; men moet respect heb
ben, wanneer het jongelui gelukt er te
komen ondanks de nog steeds be
staande ongelijkheid.
Op één dag van Amsterdam naar
Londen heen en terug.
De ontwikkeling der verkeersmid
delen is een der wonderen van den
nieuweren tijd. Wie een eeuw geleden
van Groningen naar Amsterdam reis
de, nam dan afscheid van familie en
vrienden, alsof hij naar een ander we
relddeel heenging. Hij reisde met post
wagens of trekschuiten en was vele
dagen onderweg. Thans reist men per
sneltrein van het Noorden naar de
hoofdstad, is daar een uur of vijf stil
en kan des avonds weer thuis zijn.
Maar het vliegtuig is gekomen en
ondanks alle pessimistische voorspel
lingen begint het al meer een vertrouw
baar en steeds meer gebruikt verkeers
middel te worden. De Kon. Luchtvaart-
Maatschappij is van plan in de Mei
maand uit Amsterdam om zeven uur
des morgens een vliegtuig te doen ver
trekken, dat om 10 uur in Londen zal
aankomen en vandaar om vier uur
weer vertrekken, om in Amsterdam
om kwart over zeven weer terug te
komen. In de maanden Juni en Juli zal
het vliegtuig een uur later dusom vijf
uur uit Londen vertrekken, zoodat men
daar zeven uur tijd heeft om zaken te
doen en dan 's avonds om 20.45 weer
in Amsterdam'te wezen. De dienstre
geling van de Kon. Luchtvaart-Mij. ge
bruikt een andere uurtelling dan wij
doen. Daarin wordt als uur van terug
komst 20.45 genoemd; wij zouden zeg
gen 8.45 in den avond, kwart voor ne
gen dus.
Wanneer men tien jaar geleden voor
speld had, dat men uit Amsterdam
naar Londen zou kunnen vliegen, daar
zeven uur stil kan zijn en dan weer des
avonds in Amsterdam terug zijn, zou
men aan Jules Verne denken. Maar een
groot deel der fantasiën van Verne zijn
reeds werkelijkheid geworden. Onze
overgrootvaders zouden natuurlijk om
de mogelijkheid van zulken vliegdienst
gelachen hebben. Maar wie vt laatst
lacht, lacht het best, dat is de zaken
man, voor wien tijd geld is en die nu op
een dag van Amsterdam naar Londen
en terug kan reizen en daar voldoen
den tijd heeft, om heel wat zaken af te
doen.
Reclame voor vreemdelingenverkeer.
Een heel leelijk woord is vreemde
lingenindustrie, waarmee men dan be
doelt al de pogingen van allerlei aard,
om vreemdelingen naar ons land te
trekken niet alleen om hun mooie
oogen maar hoofdzakelijk om hun
beurs. Juister ware het van bezoekin-
dustrie te spreken. De vele vereenigin-
gen voor vreemdelingenverkeer hou
den zich daarmee bezig. Zij vormen
samen de Alg. Ned. Ver. v. Vreemde
lingenverkeer, die aan ons land goede
diensten bewijst. Zij dient toch niet al
leen het belang van de hotelhouders,
winkeliers, spoorweg- en stoomvaart
maatschappijen en zaken van luxe en
antikwiteiten, die in de vreemdelingen
vaag beste klanten hebben. Het bezoek
van vreemdelingen dient ook een meer
algemeen belang. Ons land, onze han
del, landbouw, wetenschap worden er
door bekend over de grenzen. Er komen
betere betrekkingen door tot stand
tusschen ons en de anderen, die ons
nog heel slecht kennen. Over het alge
meen sterkt dit bezoek den internatio
nalen geest.
Wat doet nu de A. N. V. V., om vreem
delingen te trekken? Tn Engelsche en
Amerikaansche tijdschriften vindt men
vele gratis aanbiedingen van boekjes,
vaak heel goed geïllustreerd van be
paalde merkwaardige streken met de
verschillende lijnen, die ze met de ove
rige wereld verbinden en de hotels,
waar men het beter nog heeft dan thuis
We hebben eens een aantal van die
boekjes laten komen. O.a. van Califor-
nië en Colorado en vonden ze zeer inte>
ressarit. De tijd, dat een spoorwegmaat
schappij geen reclame maakte en dit
verre heneden haar waardigheid acht
te, is lang voorbij. Volgens den direc
teur van de A. N. V. V. zijn er 50000
exemplaren van een aardig boekje over
Holland in Amerika en Engeland ver
spreid, verder 15000 exemplaren van
een hoekje: Come to Holland!, dan een
groote massa prentbriefkaarten met
stadsgezichten en nationale costuums
(die niet meer gedragen worden!), nog
300000 kleinere biljetten enz. enz. De
regeering, de directies van de groote
verkeersmiddelen enz. steunen dit pro
pagandawerk.
Of de vreemdelingen zullen komen?
Men rekent op druk bezoek van Duit-
schers. Onze hotelprijzen zijn thans la
ger dan de Duitschen. Het kan verkee-
ren! Er komen 1000 Amerikanen dezen
zomer in Amsterdam voor een
Roomsch-Kath. Congres. Tn Londen
verwacht men uit de verschillende En
gelsche koloniën en uit Amerika 25 mil
lioen bezoekers voor de Britsche Rijks
Tentoonstelling. Een klein deel zal
naar men verwacht, vandaar ook wel
een uitstapje naar ons land maken.
Zoo wachten de vreemdelingenindu
strie dit jaar goede zaken. En dat is van
wijder belang dan men gewoonlijk
denkt. Het is niet om het geld, dat ze
achterlaten, maar om de indrukken,
die zij meenemen, een algemeen belang,
dat menschen uit vele landen en we-
velddeelen hier een kijkje komen ne-
UIT ONS PARLEMENT.
Bij de algemeene beschouwingen
over de oorlogsbegrooting hadden de
sociaal-democraten al aangekondigd,
dat ze wilden trachten aan het leger
zijn karakter van oorlogsinstrument
zooveel mogelijk te ontnemen en daar
mee een millioen of 40 op de begrooting
meenden te kunnen bezuinigen. En
aan die toezegging hebben ze zich bij
de behandeling der verschillende af-
deelingcn en afzonderlijke artikelen
gehouden. De heer Van Zadelhöff had
reeds uiteengezet, dat het standpunt
der S. D. A. P. ten opzichte van het le
ger sinds 1914 veranderd was. Voor
dien stond ze een volksleger voor ter
landverdediging, thans hadden ze ook
daarvan afgezien. Was het omdat ze de
opvatting van den heer Van Raven-
steyn deelden, dat die verdediging toch
onmogelijk was en we alleen een leger
konden onderhouden ter levering van
hulptroepen aan groote mogendheden?
In elk geval hebben ze zich blijkbaar
door soortgelijke gedachten laten lei
den. En terwijl de heer Van Ravcnstevn
een langademig betoog hield om te be
wijzen, dat de militairisten en ook de
heer Colijn een leger wenschten om on
ze internationale positie te handhaven
en onze verplichtingen na te komen als
lid der internationale gemeenschap en
dat de andere bedoeling: handhaving
onzer neutraliteit toch geen resultaat
kon hebben en ook in den oorlog Duit-
schers en Engelschen zich niet ter wil
le van ons leger maar uit vrees voor
politieke nadeelen van schennis onzer
neutraliteit hadden laten weerhouden,
terwijl dus deze commissies de theore
tische bestrijding voor zijn taak nam,
had blijkbaar de heer Ter Laan het
practische werk gekozen door overeen
komstig de gedane toezegging door
middel van amendementen tot een zeer
belangrijke verlaging der kosten en
enorme inkrimping van ons leger te
komen.
Zoo stelde hij achtereenvolgens voor
geen nieuwe toelagen meer aan officie
ren te geven, de plaatselijke staven op
te heffen, onze legersterkte zoodanig te
verminderen, dat er op art. 14 1 milli
oen kon bezuinigd worden, de artille
rie en de cavalerie op te heffen, dit jaar
geen geld voor de herhalingsoefenin
gen uit te trekken, waarvoor f 1.220.000
op het budget stond, de Stelling Am
sterdam op te heffen, de kosten voor de
luchtvaartafdeeling met 1 millioen te
verminderen enz.
Maar behalve dat hij van den minis
ter de toezegging kreeg, dat geen nieu
we toelagen aan officieren zouden wor
den gegeven, had hij met zijn voorstel
len niet het minste succes. Voor zoover
zijn amendementen in stemming kwa
men, werden ze verworpen. Andere
trok hij, overtuigd van haar verwer
ping in.
Zijn partijgenoot Van Zadelhöff was
met zijn amendement tot verlaging
van den post voor leger-predikanten
en aalmoezeniers, waarmee hij geleide
lijk tot afschaffing van dit instituut
wilde komen, al niet gelukkiger. En ook
de hr. Oud zag zijn motie om geen scha
devergoeding wegens het houden van
dienstpaarden aan officieren van de
niet-bereden wapens te geven, na ver
zet van den minister, verworpen. Even
min wilde de minister hooren van een
verdere inkrimping van den genees
kundigen dienst, waarvoor vooral me
juffrouw Westerman zich warm maak
te, waar het aantal officieren van ge
zondheid reeds was ingekrompen van
98 tot 50 en het aantal militaire hos
pitalen van 45 tot 8 en een kern voor
oorlogsorganisatie noodig bleek. Maar
ook tegen verhooging van den post
voor steun aan slachtoffers, voor wie
de heer Ter Laan in tegenstelling met
zijn bezuinigings-amendementen
f 200.000 in plaats van f 30.000 uitge
trokken wilde zien, verzette de minis
ter zich heftig, nadat de heer Schreuer
ernstig in twijfel had getrokken, of
deze door den dienst invalide geworden
personen eigenlijk wel aanspraak had
den op steun van het departement van
ocrlog.
Een verhooging als de heer Ter Laan
met dit laatste amendement, stelde
ook de heer Van Gijn bij de behande
ling der begrooting van binnenland-
sche zaken voor door voor de rijksbij
drage voor krankzinnigenverpleging
f 465.000 inplaats van f 115.000 te wil
len uittrekken. Maar, toen de minister
die betwijfelde of de gemeenten wel
een historisch recht hadden op deze
Staatsbijdrage en meende, dat zij haar
begrootingen toch wel sluitend konden
krijgen, definitief verklaard had het
amendement niet te kunnen aanvaar
den, trok de heer Van Gijn het in. Het
voornemen van de regeering om die
werkloozen, die geen uitkeering uit de
werkloozenkassen kregen, naar het
armwezen te verwijzen, bleek het ver
zet van den heer I-Iiemstra uit te lok
ken. Over bestrijding der werkloosheid
door werkverschaffing spraken ver
schillende afgevaardigden. En de heer
Ebels k'wam tegen werkverschaffing
door de gemeenten op.
De heer Ter Laan verdedigde bij de
behandeling der begrooting van finan
ciën de politieke vrijheid der ambtena
ren, naar aanleiding van het feit, dat
twee commiezen-verificateurs te Vlis-
singen, die in een wachtlokaal een ma
nifest tegen de Vlootwet hadden opge
hangen, met degradatie bedreigd wa
ren en een berisping hadden gekregen,
die naar het zeggen van minister Co-
lijn alleen een gevolg was van het op-
