ORGAAN VOOR D
STEUNT ONS!
Koopt 14-4-24 de Emmabloem!
Strijdt tegen de Tuberculose.
IJmuiden Vooruit!'
47
Zaterdag IS April 19X4
9e Jaargang
IJMUID
COURANT
NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
EERSTE BLAD.
H.rt prua.
k.A* h. - 7-i-ï r
WrtSFSL «1H® o H «xr L e
-O-e^o-o ONlfc4-e.K«H<^ Spoor ly h IV M
fin*** Bajtc&A-n/. Jpo.
Rechtstreeksche Treinverbinding
Amsterdam—IJmuiden.
ran. de week sprak op het Willems-
in iemand me aan en zei: „Ja dat
nou wel machtig mooi, mijnheer
je daar allemaal schrijft over
auiden Van 'n badplaats en ho
en 'n gemeente op zichzelf, maar
gaat allemaal maar zoo niet! Om
maar eens iets te noemen: Die
elrechte verbinding waar je het, over
t tusschen Amsterdam en IJmui-
Dat kan niet!
'ot antwoord heb ik toen mijn vul-
uit mijn zak genomen en op het
ste de beste kladje papier het hier-
gevoegde schetsje get.ec\<>nd. En ik
op mijn beurt:
Hoor eens, beste viiendj Of Let er
komen zal, dat weet ik niet. Pe
als je mij persoonlijk vraagt,
ik er ook in het minst niet hij ge-
eresseerd, want ik ben geen aandeel-
ider van de Ned. Spoorwegen en
an ondernemer van een of ander be-
ijf in IJmuiden. Heelemaal niets!
je moet niet zeggen, dat het niet
Want het KAN heel gemakkelijk,
spoorlijn direct van Amsterdam
ar IJmuiden zou geheel afgezien
a de toekomstige voordeelen voor
zelfs vrij wat meer logisch
eenvoudig wezen dan de op hét
bestaande toestand,
maar zelf. Amsterdam en IJmui-
q zijn op de meest natuurlijke wijze
rbonden door het Noordzeekanaal. In
Ier ander land zou men nu zoo'n na-
kanaalweg benutten om er da-
een spoorlijn langs te legger..
er doen we dat niet. Hier maken we
ar de gezelligheid een ritje om over
ilfweg, Haarlem, Santpoort, Bije-
indaal, Driehuizen, Westerveld eu
Isen Als je van Amsterdam naar
wilt of omgekeerd, dan reis
in de meeste gevallen in DRIE trei-
Eerst vijf minuten van IJmuiden
ir Velsen. Dan tien minuten van
I \en naar Haarlem en daarna 20 min.
le' Jaarlem n. Amsterdam! Alleen b.v.
.anaalloodsen, die dat traject dag in
uit moeten doen, hebben geen an-
•e keuze om weer bij moeder de
iuw te komen!
£n als je nu spreekt van „het kan
t!" dan herinner ik aan dat zelfde
ordzeekanaal, dat voor vijftig jaar
eden wel gegraven is om de weg van
naar zee korter en directer
maken, dan de omslachtige vaart
ir Nieuwe Dien! Dat was nog 'n heel
ander karwei, dan een spoorlijntje
En nu zou dit niet kunnen?
Kijk eens op het kaartje. En merk hoe
ontzettend ver „om" over Haarlem die
spoorlijn loopt.
En bedenk daarbij het volgende: Van
Amsterdam Centraal-station ligt op
dit oogenblik al spoor totaan de „Hem-
brug".
Van IJmuiden-station ligt op dit
oogenblik eveneens al spoor totaan
Velsen! Dus zou er niets anders over
blijven dan een spoorbaan te maken
van Hembrug tot Velsen! Ik weet het
niet uit m'n hoofd, maar meer dan der
tien veertien kilometers is het vast
niet!
Kijk nou eens aan: Dertien kilometer
nieuwe spoorlijn en daardoor zou
IJmuiden rechtsreeks verbonden zijn
met de hoofdstad. Om van Velsen en de
omgeving niet eens te spreken. Dan zou
eveneens het goederenvervoer niet meer
van hier via Haarlem naar Amster
dam moeten. Denk maar eens aan de
vischverzendingen. Denk maar eens
aan de papierfabriek Van Gelder! Dan
zouden b.v. van nu af niet meer de kilo
meterlange kolentreinen voor het nieu
we Hoogovenbedrijf heelemaal van uit
Limburg naar Amsterdam en daarna
via Haarlem naar hier hoeven ko
men
En zoo vervolgens
I nummers vindt men als in deEnkhui-
I zer en Steenwijker ook weervoorspellin-
j gen, die altijd uitkomen als het weer ten
minste niet in een grilligen hui ervan
j blieft af te wijken, verder eenige witte
i bladzijden, om winst en verlies bij het
kaartspel erop aan te teekenen. Ook
I een merkwaardige prijslijst van een
i winkel uit de achttiende eeuw, die hi-
storische waarde heeft, ook voorschrif-
j ten ter genezing van zeeziekte, die pre-
s cies evenveel waarde hebben als de goe-
de raad tegen rheumatiek, kiespijn en
kinkhoest, ook nog korte artikels over
voorwereldlijke monsters en de waeh-
j ters van de harem bij de Turken enz.
enz.
I Bijzonder merkwaardig is de weerzin
van den uitgever, om rekening te hou
den met gebeurtenissen en veranderin-
I gen, die hij afkeurde. Hij wilde niets
weten van de Fransche revolutie en
noemt in zijn Almanach de Dauphin
koning van Frankrijk ten tijde, dat de-
ze een gevangene in de Tempel was.
Eerst in 1824 erkende hij het bestaan
der Ver. Staten. Hij noemde niet den
moord op den koning van Servië, maar
sprak alleen van het einde van diens
dynastie. Indertijd heeft hij ook Napo
leon willen negeeren, maar deze was een
man, die er wezen wilde. Hij verbood
de opsomming der afstammelingen van
Fransche koninklijke families en
eischte, dat de lijst van koninklijke ge
slachten zou beginnen met Napoleon.
Daarom moest een andere volgorde ge
bruikt worden dan de gewone, die met
„Anhalt" begon.
Na den wereldoorlog is het aantal
vorsten en leden van vorstelijke fami
lies in ballingschap sterk toegenomen;
de zon van den adel is nog verder ge
daald. Ebert de zadelmaker heeft de
plaats ingenomen van het vroegere
staatshoofd Wilhelm van Hohenzollern.
Vorsten, die bleven, verloren aan
macht. De koningen van Italië en
Spanje regeeren alleen maar in naam;
de ware vorsten zijn daar Mussolini en
de Rivera. De almanach de Gotha heeft
inderdaad zijn reden van bestaan ver
loren. In zijn vele jaargangen ligt ech
ter een rijke bron voor de geschiedenis
van meer dan een eeuw.
Onder de kanifealen.
Neen Het kan heel goed 011 het zou
bovendien veel logischer zijn. liet zou
daarnaast heel veel toekomstmogeliiV
heden voor de haven van IJmuid'-n ont
sluiten en last not least: Het zou zelfs
voor de spoorwegmaatschappij voel
voordeeliger blijken. Het zoa de koster,
van aanleg er op den duur totaal weer
uithalen en er daarna op gaan verdie
nen! Want het zou een veel korteren
weg te rijden hebben, dan op het oogvin-,
blik. Het zou niet alle reizigers en
vrachtgoed over het nuttelooze eind
VelsenHaarlem hoeven mee te slee
pen en het zou dus in de eerste plaats
tijd en kolen sparen
En het zou veel drukker worden!!
Maar de zaak is: Er wordt riet vol
doende aandacht aan gegeven er
wordt wel eens aan gedacht, maar er
wordt hij de betreffende autoriteiten
niet genoeg op dit aanbeeld gehamerd!
De spoorwegmaatschappij denkt er
niet aan maar wij moeten er aan den
ken! En aan blijven denken:
Totdat het er is! Want niet alleen
KAN dat stuk spoorlijn er komen, maar
ik zou haast willen zeggen: IJmuiden
en Velsen zullen niet tot grooter bloei
kunnen komen, voordat om te begin
nen die spoorlijn er is
CAREL BREIN S A.
VAN DEN WACHTTOREN.
De Almanach de Gotha.
Tele uitgaven verdwijnen tegenwoor-
j, nu het drukken van een boek duur
en de beurs der boekenvrienden
in Ftpo is de Almanach de Gotha dit
Set verschenen. Er is nog 'n andere
voor dan de malaise. De demokra-
'pie geest in Europa, waardoor vele
nen aan het wankelen en vele kro-
n aan het rollen zijn gegaan. De aris-
heeft door den oorlog de groot-
verliezen geleden.
Almanach bestond sinds 1763 en
f een lijst van de familieleden van
Q hoogsten adel. Het jaarboek wordt
raadpleegd door eerzuchtigen, die
het huwelijk wilden gebruiken, om om
hoog te komen of die de gunst der aller-
voornaamsten najoegen. Het is wel de
bijbel der diplomaten genoemd. Met
zijn gewone, ruwe geestigheid heeft
Bismarck de gezanten eens geraden,
om de Almanach uit hun hoofd te lee-
ren, opdat ze nooit gebrek aan stof zou-
1 den hebben hij gesprekken aan de ho
ven! Er ontbreekt niets aan de scherp-
te maar ook niet aan de geestigheid van
dezen raad.
Na afloop van den zevenjarigen oor
log werd het eerste nummer van dit
jaarboek uitgegeven; er bestaat maar
een compleet stel van, dat zeker een bij
zonder hooge waarde heeft. Dit stel is in
bezit van den uitgever. In de eerste
Pastoor Vertenten vertelt in de Java-
post van de vermoording van den vo
geljager Penrose. Men had hem ge
waarschuwd, om niet te ver in het land
der „steenmenschen" te gaan. Dezen
wonen op de Boven-Kawoh (Nieuw-
Guineaj en worden zoo genoemd, omdat
bij hen mooie, zwarte steenen gevonden
en geslepen, worden voor bijlen en
knodsen. Penrose was niet bang voor
hen, hij had heel Guinea doorgezwor
ven en nooit had een inlander hem
eenig kwaad gedaan. De vele paradijs
vogels op de Boven-Kawoh trokken
hem.
Onderweg ging e>en zijner bedienden
er vandoor met een der geweren. Daar
om hield Penrose voortaan alle gewe
ren des nachts onder zijn bed bijeen. Dat
werd zijn ongeluk. Hij werd met zijn
bedienden door een groote overmacht
der steenmenschen overvallen. De on-
gewapenden bedienden vluchtten naar
alle kanten; twee werden dadelijk ge
dood. Penrose zelf kreeg zeven pijlscho
ten. Hij wist zich nog langs een steilen
heuvelkant naar heneden te laten glij
den en bleef daar liggen. Een der be
dienden liet zijn meester niet in den
steek maar legde hem tegen een groo-
ten boom.
De kannibalen vierden ondertusschen
feest en hielden een maaltijd van de
gedoode bedienden. Een der gevluchte
jongens had hulp gehaald. Maar deze
kwam te laat. De heer Jaekson, die ge
waarschuwd was, vond Penrose ster
vende. Zijn laatste uren moeten vreese-
lijk zijn geweest. Hij kon het gehuil en
gejoel der feestvierende kannibalen
hooren en moest alleen tegen den dood
worstelen. Daarbij had hij een geul on
der zich gegraven, die bijna zijn graf
werd. Hij kon den blanke, die hem te
hulp kwam, nog even aanzien en zonder
een woord te spreken, stierf hij daarop,
j Men is geneigd natuurvolkeren als
onschuldige, aardige kinderen voor te
stellen. Rein van zeden en gevoelig voor
een vriendelijk woord; kinderlijk na-
5 tuurlijk en eenvoudig. Zoo zullen er
wel zijn wellicht, maar er zijn ook ande-
ren. Deze wilden van Nieuw-Guinea ge-
ven geen aanleiding tot idyllische be-
j schouwingen; het zijn gevaarlijke,
wreede dieren, in wie de| menschelijk-
heid nog gewekt en ontwikkeld moet
worden. Dat dit kan, blijkt uit de resul
taten der zending.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Woensdag had zich voor den kan
tonrechter te Haarlem te verantwoor
den de tandtechniker J. G. S. terzake
dat hij, hoewel niet toegelaten tot de
uitoefening van de geneeskunde of
van de tandheelkunde, op 5 Febr. te
IJmuiden zonder noodzaak E. S., die
bij hem was gekomen- en over pijn in
den mond had geklaagd in den mond
had gekeken, aangeraden een nieuw
gebid te nemen en een recept gegeven.
Bekl. zeide dat hij S. niet in den
mond had gekeken, maar haar had
opgemerkt dat, indien zij hinder aan
haar kiezen had, zij dan naar Haarlem
moest gaan om ze te laten trekken.
Verder beweerde bekl. dat hij haar
geen recept had gegeven, maar alleen
een middel had aangeraden om den
mond zuiver te houden.
Mej. S. als getuige gehoord, stemde
toe dat bekl. haar niet in den mond
had gekeken en haar gebit niet had
onderzocht. Bekl. had voor haar geen
recept geschreven, maar haar zelf een
middeltje laten opschrijven dat hij
haar -had opgegeven.
Het O. M. requireerde f 300 boete of
40 dagen. De verdediger mr. J. Hartog
de Vries, pleitte vrijspraak.
Kamernmzïekveresn. „Kunstkring"
1904—1924.
Het Feestconcert, ter gelegenheid van
het twintig-jarig bestaan der Vereeni-
ging, zal plaats hebben op Woensdag
23 April a.s., in het gebouw voor Chris
telijke Belangen.
Het overgroot succes, dat de beken
de zangeres Mej. J. Bacilek op het vo
rig concert van Kunstkring mocht in-
ocgsten, is voor het bestuur der Ver-
eeniging een rede geweest deze gevier
de zangeres opnieuw uit te noodigen.
Als meerdere solisten zullen dien
avond optreden: de heer Ph. Vlessing.
violoncellist van het Koninklijk Con
servatorium te Antwerpen en de heer
II. Oostewaal, klarinettist der Vereeni-
ginS-
Over de cellist Ph. Vlessing, die ver
leden week op een concert van het
Conservatorium te Antwerpen debu
teerde, lezen we inde „Matin" het vol
gende.
De heer Vlessing speelde met groote
vaardigheid het bekende concertstuk
voor cello van F. Servais. De ge voel-
volle vertolking en artistieke uitbeel
ding van dit moeilijke opus bezorgder-
dezen jeugdigen cellist een welver
diend geestdriftig applaus.
Kunstkring brengt op haar feest
avond, behalve andere werken, een
nieuw opus van haar directeur „Bal
letmuziek voor de Opera-comique
„Marion" ten gehoor e.
Een programma vol afwisseling kan
dus verwacht worden.
Naar wij vernemen zal aan de op
25 dezer te houden algemeene vergade
ring van aandeelhouders der Haarlem-
sche Bankvereeniging worden voorge
steld een dividend uit te keeren van
6 op de preferente aandeelen 4 yo
op de gewone aandeelen.
VELSEN.
Zaterdag j.l. hield de afd. Velsen
van den Bond voor Staatspensionnee-
ring eene feestvergadering in het ge
bouw „Concordia" t.e Wijkeroog. Hierbij
verleende de Tooneelvereeniging „Con
cordia" hare zeer gewaardeerde wel
willende medewerking.
De vergadering was door ongeveer
200 personen bezocht.
De Voorzitter, de heer Hooiberg, open
de de bijeenkomst met een woord van
welkom tot allen, maar in het bijzonder
tot de afgevaardigden der Zusterafdee-
lingen te Beverwijk, Santpoort en Vel-
seroord.
I
't Had wel lang geduurd, voor deze
vergadering gekomen was, maar dat
was een gevolg van verschillende toe
vallige omstandigheden en dat er nu
tegen de gewoonte in, 20 cent geofferd
j moest worden, was de schuld van den
berooiden toestand der kas.
Hierna kreeg de heer Bosman van
Driehuis het woord, die op gevaar af
van op een afgezaagd thema te blijven
voortborduren nog eens een lans wilde
breken voor den Bond voor Staatspen-
sionneering. Hij komt dagelijks in aan
raking met menschen, die op bedaagden
leeftijd gebrek hebben aan het noodige.
Wat zou het toch een weldaad zijn, als
er een wet in het leven geroepen werd,
die menschen, die het noodig hebben,
op den ouden dag pensioen gaf.
Volgens de tegenwoordige wet is het
wel mogelijk voor de ouden eenigszins
te zorgen, maar daar is die zegeltjes-
ptakker.ij voor noodig en daarin komt
maar al te vaak de klad. Velen raken
werkloos op gevorderden leeftijd, zoo
dat er onvoldoende geplakt wordt en
dan staan ze er naast, terwijl zij 't juist
het meest noodig hebben, daar ze door
gebrek aan werk reeds verarmd zijn.
Nog meer hebben de vrouwen het noo
dig, dat er Staatspensioen komt, want
voor haar wordt in den regel het minst
geplakt, gewooAlijk houdt de plakkerij
kort na het huwelijk op en weg zijn de
voor haar gespaarde gelden.
Als al die onkosten der plakwet eens
gebruikt werden voor het door ons be
oogde doel, wat zou dat al een mooie
bijdrage zijn!
De jongeren, zij die beneden de 35 jaar
zijn, moeten de volle verzekeringspre
mie betalen en die is zoo hoog, dat er
maar weinig zijn, die haar blijven beta
len, wat trouwens alleen maar zou kun
nen, als ze steeds geregeld werk behiel
den, maar hoeveel zijn er niet, die wel
op hun vingers kunnen narekenen, dat
ze op lateren leeftijd door werkloosheid
wanbetalers moeten worden!
Daarna wekt hij allen op, die nog
niet aangesloten zijn, zich op te geven
als lid der afd. Velsen om gezamenlijk
te strijden ter bereiking van dit schoo-
ne ideaal: Premievrij Staatspensioen
voor allen, die het noodig hebben.
Neemt een voorbeeld aan den heer Tol,
den Beverwijker veteraan, die twintig
jaar lang een bestuursfunctie in de af-
deeling Beverwijk heeft vervuld en zich
altijd met hart en ziel en met opoffering
van moeite en tijd aan de zaak gewijd
heef.
Een luid applaus volgt, maar zullen
er nu ook veel nieuwe leden komen?
Het woord is nu aan de Tooneelver
eeniging, die weer opvoert „Willy's
Vrouw", het stuk, dat hier nu binnen
korten tijd voor de derde maal ver
toond werd, maar ook nu weer een da
verend applaus verwekte.
In de pauze werd nog het woord ge
voerd door bovengenoemden Beverwij
ker veteraan, die met een warm woord
opwekte tot aansluiting bij den Bond.
Na afloop dankte de Voorz. de Direc
tie der fabriek voor het afstaan van het
gebouw, de Tooneelvereeniging voor
haar prestaties en de aanwezigen voor
hun aandacht en deelde de welkome
tijding mee, dat er nog gelegenheid voor
een dansje gegeven werd, met welke
boodschap velen ingenomen waren.
Kinderfeest.
Zondagmiddag voerde de afd. Velsen
van de Nederl. Vereen, van Fabrieksar
beiders feest ter gelegenheid van het 10-
jarig bestaan.
Het feest werd in Bloemoord gege
ven aan de kinderen van de leden der
af deeling, de leden zelf zullen met hun
ne dames den volgenden Zondag in 't
zelfde gebouw de herdenking vieren.
Er waren ongeveer 125 kinderen in de
nog lang niet volle zaal en er werd een
aardig programma afgewerkt, tenmin
ste te oordeelen naar uitlatingen der
kleinen.
De voorz. der afd., de heer P. Honig,
sprak een woord van welkom tot de