„De Wiskottens"
niet de minste invloed ten goede wel*- doen en die steun van noode hebben,
ken inzake de arbeidsverhoudingen aan worden niet algescheepl met f 7.-, maar
het Hoogovenbe drijfruimer gehoipen. Daarom kan spr. de
De Voorzitter brengt hierna in stem-1 motie niet steunen,
ming punt 1 a van het voorstel, om B. j De heer JNijssen is niet tegen uitkee-
en W. te machtigen aan de gemeente ring der voorgestelde bedragen, maar
Haarlem met ingang van 1 Juni i alleen in gevallen waar dit noodig is.
1925 de overeenkomst betreffende de le- Daarom heeft sprt vertrouwen in de
vering van gas op te zeggen.
Dit wordt met 147 stemmen aange
nomen. Tegen de heeren Schuitenma
ker, Schilling, Schaar, Visser, Groene»
veld, Bosman en Landeweert.
Daarna wordt het contract met de
Hoogovens artikelsgewijze behandeld
en goedgekeurd.
Op het verzoek van het bestuur der
R.K. Jongensschool te Wijkeroog om de
noodige gelden beschikbaar te stellen
voor aanschaffing van schoolmeubelen
wordt goedgunstig beschikt.
Tiet voorstel betreffende de aanvra
gen van de besturen van bijzondere be
waarscholen om subsidie over 1924
wordt goedgekeurd.
Bij het voorstel tot wijziging der ver
ordening op de heffing van een straat-
belasting vraagt de heer Sluiters of de
bewoners van den Rijksstraatweg de
bedragen nu terug krijgen.
De heer Handgraaf zegt dat de bewo
ners van den Rijksstraatweg wel wor
den aangeslagen. Als ze willen kunnen
ze reclameeren.
De heer Sluiters: Dat is kletsen, dat
zegt men hier altijd.
De Voorzitter: Wij kletsen hier niet.
De heer Sluiters: Gedep. Staten zullen
dit toch niet goedkeuren.
De Voorzitter: Dat vrees ik ook, maar
dat zullen we zien.
De heer Bosman zegt dat de aansla
gen nu weer aan 't eind van het jaar
zullen komen en daar zijn wij raadsle
den wel de schuld van.
In behandeling komt de motie van
den heer W. F. Visser c.s. inzake ver
hooging der uitkeering aan werklooze
arbeiders met het advies der betrekke
lijke raadscommissie.
De heer Visser betreurt het dat hier
Mie werkloozen over één kam worden
geschoren, vooral voor de bonafide-
werkloozen. Spr. is het niet eens met
wat de commissie opmerkt over de mo-
reele zijde der kwestie. Spr. betwijfelt
juist zeer of een gezin dat van de thans
toegekende bedragen moet leven, mo
reel op peil kan blijven. Spr. erkent
dat men niet allen gelijk kan stellen, er
zijn werkloozen, die de dingen te ge
makkelijk opnemen. Maar voor bona-
fide werkloozen zijn de thans uitge
boorde bedragen veel te laag.
Do heer Schilling meent dat het niet
de bedoeling is geweest dat de commis
sie voor de werkloozen op zou treden
als bezuinigingscommissie voor de uit
gaven van het armbestuur.
Spr. zegt dat de commissie wees op
de houding der regeering, maar spr.
meent dat de regeering zich heel ge
makkelijk van de werkloozen afmaakt,
maar opnieuw steun verleenen doet ze
niet.
Spr. zegt dat tal van gezinnen nog
in ellende verkeeren door de gevolgen
van den oorlog en dat zij daar de slacht
offers van moeten worden, vindt spr.
ontzettend. Spr. meent dan ook dat het
nl>ht is om de bonafide werkloozen te
helpen.
De heer ten Broeke zegt dat als op de
zitting der commissie 150 aanvragen
om steun inkomen, slechts weinigen
juiste inlichtingen geven. Zij, die dit
commissie.
De heer Vermeulen betreurt dat er
zoo spoedig critiek geleverd werd op
den arneid der commissie. Uit de feiten
mogen we opmaüen dat er velen zijn,
die van de uitüeeringen misbruik ma
ken. Spr. heeft gehoord dat toon de
werkverschaffing m uitzicht werd ge
steld, het aantal dat om steun kwam,
heel wat minder was. Spr. heelt ge
hoord dat voor dien f 25UU per week
door de armbesturen werd uitgekeerd
en thans f 500. Spr. zou gaarne verne
men aan hoeveel personen thans uic-
Keering wordt verstrekt.
De heer Handgraaf: Br zijn 41 bona
fide gevallen, bovendien krijgen nog 44
anderen steun, totaal dus 8o.
De heer v. d. Steen zegt evenzeer te
gevoelen voor den nood in de hetiokken
gezinnen. Spr. heeft echter vertrouwen
in de commissie en hoopt dat waar dit
werkelijk noodig is, steun zal worden
gegeven. Spr. dringt aan op bespoedi
ging der werkverschaffing.
De heer Bosman hoopt ook dat de
commissie met de reëele gevallen reke
ning zal houden. Het spijt spr. dat in
het advies der commissie aan de arm
besturen een verwijt wordt gemaakt.
Dit toch treft het college van B. en W.,
dat al voor 2 jaar door de armbesturen
hierop is gewezen. Het frappeerde spr.
te meer, omdat in de commissie een lid
van het college zitting heeft.
De heer Visser bestrijdt dat de meeste
opgaven onjuist zouden zijn. Spr. zegt
dat als de motie niet aangenomen
wordt hij in de commissie bij ieder re-
eel geval een voorstel zal doen om de
uitkeering te verhoogen. Spr. vindt dit
niet prettig, want hij houdt zich liever
aan vaste normen.
Spr. zegt niet te kunnen begrijpen dat
de heer Van der Steen als organisatie-
leider de uitgekeerde cijfers kan verde
digen.
Spr. zegt dat de voorstellers der mo
tie meenen dat als daar mcnschen zijn,
die misbruik maken van de uitkeorin-
gen, dezen minder moeten ontvangen
dan de door hen voorgestelde bedragen.
De beer v. d. Steen zegt niet tegen de
motie te zijn, als de commissie de vrij
heid behoudt om de bedragen vast te
stellen.
De heer Maas zegt dat er een groep
werkloozen was, die parasiteerde op de
armbesturen. Daarom hebben wij de
werkverschaffing met heide handen
aangegrepen. Maar dat nu de parasi
teer ende werkloozen dadelijk voor het
volle pond bij de commissie in aanmer
king zouden komen, was nooit onze be
doeling.
De heer Visser: Van ons ook niet.
De heer Maas zegt dat nu echter de
heer Visser zijn motie wijzigde, zoodat
de commissie vrijheid van speling
houdt, spr. voor zal stemmen.
De heer Handgraaf zegt dat de zaak
der armbesturen zoo was, dat het
Schaalarmbestuur met een voorstel
zou komen.
Spr. noemt eenige gevallen, die wij
zen op de moeilijkheden, welke de com
missie ondervindt. Een arbeider, die
f 15 van het armbestuur ontving per
week, werd aangesteld bij de werü-
verscnaifing, maar Kwam met. En zoo
waren er meer.
De heer ticjaiilinfl: Noem de namen
van zufjüe schavuiten.
De heer Hanagraaï ontraadt de aan
neming der motie.
De voorziner zegt dat men eigenlijk
allen t zeiiae wil. Jian men nu met tot
eijtanüer js.om.en.
De heer Vermeulen is het daarmee
eens en zou willen dat de motie werd
ingetrokken.
De heer Handgraaf zegt dat de werk
verschaffing nu geregeld voortgaat en
er niet meer om ue week, maai* regel
matig gewerkt wordt.
De neer visser zegt na deze mededee-
iing de motie in te trekken. (Instem
ming).
Op he t verzoek van Mej. M. Dam
mers te Umuiden om beschikbaarstel
ling van het gymnastieklokaal van
school F te Santpoort voor het
geven van gymnastiekonderwijs wordt
gunstig beschikt.
Benoemd wordt tot lid der commis
sie van toezicht op de Visscherijschooi
de heer J. Visser Lz. te IJmuiden. Mede
op de voordracht stond de heer F. Kwak
te IJmuiden.
Tot tijdelijk leeraar in de Engelsche
taai aan de visscherij schooi wor dt be
noemd de heer J. H. van Dalen te
IJmuiden.
De heer Schaar krijgt nu gelegenheid
tot het houden eener interpellatie over
de weigering van B. en W. op het ver
zoek der Arbeiders Jeugd Centrale voor
het houden van een collecte voor de uit
gesloten textielarbeiders in Twente.
De Voorzitter zegt dat B. en W. zich
hierbij alleen hebben laten leiden om
de burgerij te vrijwaren voor tal van
collecten.
De laatste weken waren gelijksoorti
ge verzoeken ingekomen van den Chr.
Besturen Bond en het Comité voor de
ongeorganiseerde arbeiders in Twente;
voorts zijn geweigerd verzoeken van
het Leger des Heils, Goede Tempelie
ren, Julianagarde enz.
De heer Schaar zegt dat de strijd der
textielarbeiders raakt het belang der
geheele Ned. bevolking. De loonen van
alle arbeiders hangen voor een groot
deel af van den uitslag van het con
flict in Twente. Noodig is dat deze
strijd gunstig uitvalt en daarvoor moe
ten offers gebracht worden. Waar er
ook drang van anderen is voor zulk
een collecte, hoopt spr. dat deze alsnog
zal worden toegestaan, vooral als de
gezamenlijke besturenbonden een ver
zoek indienen.
De Voorzitter zegt toe de zaak gaarne
nog eens in het college te zullen over
wegen. Maar straks kan er wellicht ge
collecteerd moeten worden voor onze
eigen arbeiders en dan geven de men-
schen niet meer.
De heer v. d. Steen hoopt ook dat een
collecte zal worden toegestaan. Ook de
middenstand voelt veel voor den strijd
der textielarbeiders.
De heer Vermeulen hoopt dat de be
sturenbonden dan vooraf bepalen welk
pércentage ieder van de collecte zal
moeten hebben.
Aan de orde is de behandeling van
het adres van het comité uit de burge
rij tot protest inzake de ziekenhuis
kwestie., zoomede van de motie inza
ke subsidiëering van een niet-Katho-
lieke ziekeninrichting, ingediend door
12 leden van den raad.
De Voorzitter stelt voor de behande
ling hiervan aan te houden, tot Gedep.
Staten een beslissing hebben genomen
op het verzoek om het raadsbesluit te
vernietigen.
De heer Schilling zegt dat hij hetzelf
de had willen voorstellen.
Aldus wordt besloten.
Hierop wordt de vergadering geslo
ten.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Naar de N. Hl. Ct. verneemt zul
len binnen eenigen tijd de autobus
diensten, die thans de lijnen Haarlem-
Beverwijk en Haarlem-IJmuiden on
derhouden, wederom met één vermeer
derd worden. Blijkbaar schijnt het aan
tal ondernemingen nog niet groot ge
noeg te zijn om in de behoefte van 't
reizend publiek te voorzien.
Een vermeerdering van het aantal
autobussen zal echter de veiligheid van
liet verkeer niet bevorderen en het zou
wel noodig zijn, dat de autobusdienst-
ondernemers zelf eens de handen aan
het werk sloegen om gezamenlijk te ge
raken tot een geregelden dienst.
Dit zou een grooter gebruik van het
publiek van de autobussen bevorderen
en de veiligheid zeer ten goede komen
Ais men dan tot geen onderlinge over
eenstemming kwam, zal het raadzaam
zijn, dat van het gemeentebestuur be
palingen op de vertrek-tijden gesteld
worden.
Bij het aan de Nieuwe Huishoud
school te Amsterdam gehouden exa
men voor leerares in kinderverzorging
en opvoeding, uitgaande van de Ver-
eeniging tot bevordering van het on
derwijs in kinderverzorging en op
voeding, slaagde o.m. Mej. M. A. L. J.
Mulder alhier.
De politie van het bureau Vis-
schershaven heeft aangehouden den
varensgezel de B. uit Scheveningen, die
gesignaleerd stond in het Alg. Politie
blad, daar hij nog 4 maanden gevange
nisstraf tegoed had wegens verzet tegen
de politie.
Hij is naar den Haag overgebracht.
Vrijdagmiddag ontstond brand bij
den heer M. in de Willem Barendszstr.
Toen de politie kwam, was het brandje
reeds door buren gebluscht. De oor
zaak was het vlam vatten van een gor
dijn bij de kachel.
VELSEROORD.
Biljarten klasse B.
V. S. V. kampioen!
Men schrijft ons:
In den alhier in café Kraak gespeel
den biljartwedstrijd tusschen V. S. V.
en B. C. Haarlem, wist Velseroord even
als in Haarlem schitterend te zegevie
ren en heeft zij hiermede definitief het
kampioenschap van haar afdeeling
veroverd.
De wedstrijd die te ongeveer 8 uur on
der een talrijk publiek werd aangevan
gen, daar reeds bekend, deze voor beide
clubs van 't hoogste belang was voor
boven bedoelde eer, zoo werd door de
Haarlemers ©enigszins nerveus en ze
nuwachtig gespeeld, doch de Velser-
oorders daarentegen waren er zoo als
men in biljartkringen spreekt, goed in,
en wonnen zeer gemakkelijk.
De stand was als volgt:
V. S. V. (alhier).
J. v. d. Wal
J. Machielsen
J. Zeilmaker
J. Moussen
J. Kraak
100
93
100
100
100
B. G. Haarlem (Hotel Metsz)
Lavo 94
A. F. Tabbers loo
A. C. Timmer 62
M. Houtkoper 96
W. Koning 61
4lT
Een gramofoon met luchtdrnk.
Een nienw reclame-middel.
Op de Recla is een nieuwigheid te zien
en te hoor en, die tot dusverre in ons
land nog onbekend was, namelijk een
gramofoon onder luchtdruk. Het is een
zwaar toestel, dat voorzien is van een
luchtcompressor, welke aangedreven
wordt door middel van een electromo
tor, waardoor de lucht onder een vrij
hooge spanning wordt saamgeperst. De
ze lucht wordt door middel van een
gummislamg naar den weergever ge
voerd.
Het merkwaardige van deze construc
tie is, dat de weergever, in plaats van
een membraan een metalen ventiel
heeft dat, op dezelfde wijze als anders
het micaplaatje doet op trillingen rea
geert. Hierdoor ontsnapt telkenmale de
gecomprimeerde lucht explosiegewijs.
Het geluid dat dit toestel geeft is on
geveer vijftien a twintig maal zoo sterk
als bij een gewonen weergever en blijft
absoluut zuiver. Bij de demonstratie die
we Vrijdagavond bijwoonden werden
Columbiaplaten van het nieuwe procé
dé gespeeld, waarbij suizen of krassen
geheel was uitgesloten. Het effect was
verrassend en het publiek verrast, daar
niemand met zekerheid wist, waar dit
geheimzinnige toestel opgesteld was.
De bedoeling is het toestel, dat niet ten
onrechte den naam Stentorphone
draagt voor reclame aan te wenden. In
Engeland (het is een uitvinding van de
Creed Telegraph Works te Croydon)
heeft men deze toestellen in de Under
ground stations opgesteld, waar ze hun
waarschuwingen betreffende het ver
keer het publiek toeschreeuwen. Op
eenige stoomvaartlijnen worden ze ge
bruikt als vervanging van het orkest,
terwijl de Daily Mail ze bij voetbalwed
strijden, op vergaderingen en op den
openbaren weg aanwend om de voor-
deelen die dat blad biedt den volke met
stentorstem kond te doen. Natuurlijk
zijn zij bij verkiezingen eer. geliefd re
clameobject.
Dezer dagen heeft men het apparaat
op het dak van het Paleis voor Volks
vlijt geplaatst en er, ten einde de aan
dacht der voorbijgangers te trekken,
eerst eenige muziekplaten op gedraaid.
Het duurde echter niet lang of een ver
tegenwoordiger van de politie klom
naar boven en verbood de demonstratie
op grond van een bepaling in de Am-
sterdamsche politieverordening, waar
bij het maken van muziek aan den
openbaren weg zonder vergunning on
toelaatbaar wordt geacht. De demon
straties hebben nu in de zaal plaats
totdat de bedoelde vergunning verkre
gen is. Tel.
door
RUDOLF HERZOO.
18
„Boemelen zal-ie," toornde de oude.
„Als die maar geen mislukt genie
wordt."
„Neen, vader, dat gelooft u zelf niet.
Alles valt hem slechts zoo makkelijk.
Daarom laat hem maar begaan. Ik zal
weer eens naar Düsseldorf moeten
gaan, om te zien hoe de zaken staan.
Voor mij schaamt-ie zich namelijk
vreeselijk."
De oude knikte. Dat de bengel van
een jongen zich voor het vroolijke ze
dige ding daar, zijne zuster, tot in
hart en nieren schaamde, als zij hem
te midden van zijne kameraden over
viel, begreep hij.
„Goed, ga er heen," zeide hij, „maar
maak het hem niet makkelijk."
Toen wenschten ze elkander goe-
i! nacht. Doch den opzichter viel
h- i dezen nacht niet makkelijk den
slaap te vatten. De geschiedenis met
mijnheer August en zijne Anna had
hem toch dieper getroffen dan hij
zim kind wilde toonen. Als mijnheer
August er nu op stond? Hoe had mijn-
hoor Gustav hem, den opzichter des
Wi kottens, ook weer genoemd? Ha
gen had hij hem genoemd. Hagen
dot. was degene, die met onwankel-
1 -re trouw de partij van zijn heer
cos. Met een diepen zucht sliep hij
eindelijk in.
Toen hij ontwaakte, waren ook zij
ne nachtelijke gedachten met hem
wakker geworden. Peinzend zat hij
aan de ontbijttafel, en steelswijs be
schouwde hij zijn kind. Haar aanblik
deed hem. heden pijn.
Daarom stond hij zoo gauw moge
lijk op om naar de fabriek te gaan.
Hij moest met Gustav Wiskotten
spreken. Gustav Wiskotten was te
genwoordig 's morgens om zes uur
reeds in de fabriek te vinden. Als de
eerste spaden en houweelen, die den
grond omwoelden, weerklonken, en
piepend de eerste kruiwagens over de
loopplank rolden, kwam hij zijn huis
uit en begaf zich naar de Wupper. De
zwarte stroom, die langzaam en kwa
lijk riekend over de ingevoegde dam
men vloeide, kwam hem als een van
kracht overvloeiende levensader voor.
Hij was zijn vriend, de speelkameraad
uit zijne jeugd en zijn strijdmakker,
en hij knikte hem toe. Daarna stond
hij naast den opzichter van het werk
volk om met hem den bodem te on
derzoeken,. onderha.ndelde met den
aannemer over de noodzakelijke be
tonwerken,. onderzo cht de aangevoer
de kalk, het zand en de kiezels en de
eerste hezen dingen baksteenen. On
derwijl schreed hij door fabriek en
ververij, hier met de meesterknechts
de bestellingen waar de meeste haast
bij was, besprekend, daar met zijn
broer Fritz de kleuren vergelijkend.
Als de post gekomen was, verscheen
hij op het privé-kantoor, las met
August de correspondentie door en
vergewiste zich met een scherpen blik,
dat Paul niet over het grootboek zat
te droomen, liet zich door Wilhelm
van de zaken in Engeland op de hoog
te brengen en begroette moeder met
haar weefsters. Gedurende den mid
dag-schafttijd gunde hij zichzelf tot
ontspanning eene wandeling door de
fonkelende machinekamer en de aan
grenzende, altijd bevende transmis
sie-zaal. Als de zuigers hem tegemoet
sprone-en en de breede riemen naar
hem toe schenen te suizen, lachte hij
behaaglijk in zichzelf. „Geduld, ge
duld! Jullie zult nog zweeten!" En
weer stond hij, onvermoeid, op het
bouwterrein der dampende, spuwen
de ververii.
Opzichter Kölsch was hem dien
morgen wel twaalf keer tegen geko
men. Doch iederen keer, als hij den
zoo zeer in beslag genomen directeur
zag, scheen het hem niet passend toe,
hem van van zijn voor de hand lig-
genden arbeid af te leiden. Pas toen
het middagsignaal schril door de fa
briek floot en als een aftrekkend on
weer het rollen en suizen in het rond
verstierf, hield hij het rechte oogen-
blik voor gekpmen.
Gustav Wiskotten keerde zich om,
toen hij achter zich den stap van den
opzichter vernam.
„Nog hier, Kölsch? Anna zal zeker
de soep aan laten branden, als je
niet voortmaakt."
„Ik zou gaarne nog even met u wil
len spreken, als u tijd hebt."
„Of ik! Sapperloot, kijk toch eens
naar dien rommel! Bij den aanblik
van zulk en modder gaat het hart
open."
„Mijnheer Wiskotten, gisteren mid
dag, toen ik niet thuis was, is domi
nee Schirrmacher bij mijne Anna ge
weest."
„Welnu? Hij heeft toch geen
trouwplannen? Zoo'n ouwe vrijer!"
„Hij kwam wegens iemands anders
trouwplannen."
„Wat je zegt! Met betrekking tot
Anna? Kölsch, pas op, daar zal nog
menige lekkerbek op afkomen. Geef
je prachtmeisje niet beneden den
prijs weg."
„De prijs, die geboden wordt, komt
me zelfs een beetje te hoog voor."
„Onzin. Daar behoef ik je toch geen
antwoord op te geven? Ik zeg maar:
jammer, dat ik reeds getrouwd ben."
En hij sloeg den grijsaard krachtig op
den schouder.
„Mijnheer Wiskotten, de dominee
heeft, om te beginnen, zoo gedaan,
alsof hij maar eens voorzichtig pools
hoogte wilde nemen. Doch toen heeft
hij een naam genoemd, die die
„Mij kan je het gerust zeggen,
Kölsch."
De opzichter richtte zich hoog op en
keek zijn jongen meester vast aan:
„Hij had het over mijnheer August."
Gustav Wiskotten antwoordde met
geen enkel woord. Er heerschte eene
lange stilte tusschen de beide man
nen. Toen zeide de opzichter in eene
opwelling van bitterheid: „Ik zou lie
ver gezien hebben, dat u lachte, mijn
heer Wiskotten."
„Kölsch! Ben je razend geworden?
Ik zou je uitlachen? Kölsch, als je
niet zoo'n langen grijzen baard badt,
zou ik zeggen dat je je schamen
moest. Wie zijn dan de Wiskottens en
wie zijn de Kölschen? Van hetzelfde
soort! En ze passen hij elkander als
de eene hand bij de andere. Kölsch,
toen ik zoo even zeide: „Jammer, dat
ik reeds getrouwd ben," lag er toch
een zekere ernst in die scherts. Hij,
die Anna krijgt verduiveld die
trekt een lot uit de loterij! Nu begrijp
je wel, waarom ik niet terstond ant
woordde."
Kölsch reikte hem de hand. „Ver
geef me, mijnheer Wiskotten."
„Maar wat je zegt: August! En door
middel van den domineeZoo
staan de zaken dus. Doch zoo iets
handelt men toch persoonlijk af, als
men zichzelf niets te verwijten heeft.
Kölsch, wij beiden zijn oude vrienden.
We trekken toch aan hetzelfde eind
en behoeven elkander, God weet het,
niets wijs te maken. Dus: August als
man van zaken nummer een! Doch
als mensch 'n beetje genieperig
op vilten zolen. Ik zou niet met hem
willen trouwen."
„Anna ook niet."
„Man!" riep Gustav Wiskotten ver
rast uit. „Maar wat wil je dan nog?
Dan is immers alles in orde? Daar
houdt die kerel me nog een vol kwar
tier van mijn middageten af!"
„Neen, mijnheer Wiskotten, in orde
is de zaak voor mij nog niet. Ik ben
nu eenmaal zoo met de Wiskottens
saamgegroeid, en ik zou niet willen,
dat dat er door de geschiedenis
met Anna eene verandering in onze
verhouding kwam. De fabriek, dat is
als een stuk van mij zelf."
Wordt vervolgd.
