ORGAAN VOOR DE Gl
VELSEN
Verschijnt Woensdags Zaterdags
No. 50
Woensdag 23 April 1924
9e Jaargang
IJ MUIDER COURANT
Abonnementsprijsf I.— per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen; aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN In dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN. -
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 0 uur v.m. en VRIJDAOS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITOEVERS Mij. .IJMUIDEN"
ADRES VOOR RE[DACTIE EN 'ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL -
Willemsplein 11 Telefoon 153 ljmuiden
Ingezonden mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties v. 11. en m. 5 regels
f 1 iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 5
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruilbeta
ling, van 1 tot en met 5 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend. Advertenties „adres bureau van
dit blad" 10 ets. extra voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelprijzen worden met
5 ets, verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen
OFFICIEEL.
KENNISGEVING
inzake tijdelijke afsluiting van een weg
Burgemeester en Wethouders van
Velsen brengen ter openbare kennis,
dat het gedeelte van den Stationsweg,
vanaf den spoorwegovergang in dien
weg tot de Willebrordstraat, van 28
April a.s. tot nader orde voor het ver
keer met rij- en voertuigen zal zijn af
gesloten.
Velsen, 17 April 1924.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
de Secretaris, de Burgemeester,
J. KOSTELIJK. RIJKENS.
Wataratand IJ mui den.
i April 1924
H.
water
L.
water
Danen
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
24
6 22
6.52
2.00
2.28
25
7.14
7.51
2.51
3.16
26 L.K.
8.21
9.03
3.38
4.14
27
9.40
10.27
4.42
5.36
28
11.10
11.53
6.07
7.10
29
0.25
7.34
8.26
30
0.56
1.21
8.42
9.20
Oeen Zomertijd.
Ingekomen personen Velsen.
A autal
m. T.
G. Termeer, F Gildenlaan 7 11
T. Blankesteijn, B Brederode-
weg ong. 11
A. J. Meijer, D Trompstraat 159 22
J. v. Wieringen, F Schulpweg 307 13
G. Wijkhuizen, E Velserd.b.w. 67 1—1
J. W. G. Odink, G Terrasweg 8 22
A. Th. Tieman, D de Ruyterdw.-
straat 23 22
I.. G. Bunneke, H Hagelinger-
weg 193 B 12
D. Julianus, D IJmuiderstr.w. 61 12
J. C. Blooker, D Velserd.b.w. 180 32
J. P. Boon, C Rijksstraatw. 38 12
R. Gouma, G Rijksstraatw. 80 22
IJ. v. d. Veldt, L Corverslaan 1 11
AN HEW WACBTÏÜKK&.
Over de jeugdbeweging.
Een man met oorspronkelijke, eigen
denkbeelden is A. H. Gerhard, een der
soc.-demokratische Kamerleden. Hij is
vrijdenker, maar in den echten zin
van dat woord. Hij ziet door eigen
oogen en geeft steeds zijn persoonlijk
oordeel. Een vijand der relegie is hij
niet, al zijn zijn opvattingen van
[vroomheid afwijkende van de gebrui-
kelijken.
Hij is schoolmeester geweest en
heeft nog steeds veel belangstelling in
opvoedkundige vraagstukken. In Am
sterdam is een tentoonstelling van mo
dellen voor handenarbeid en jeugdléi-
dersconferentie geopend. Daar heeft
;Gerhard gesproken over de vrije jeugd-
vorming. Hij begon te waarschuwen
tegen het intellektualisme de over-
heersching van het verstand en de
overschatting der wetenschap. Toena
me in verstandelijke kracht noemde
hij gevaarlijk zonder toename in zede
lijke kracht. Dat is door den oorlog ge
bleken.
Naast gezin en school heeft de vrije
jeugdvorming een plaats gekregen. De
jeugd zoekt aansluiting hij anderen
van gelijken leeftijd. Ze heeft behoefte
leiding en aan aansluiting. De rij
pere jeugd is geneigd zich blindelings
aan ouderen te onderwerpen, als dezen
zich maar niet op een voetstuk tegen
over hen plaatsen. Zij moeten kame
raadschappelijk met jongens en meis
jes kunnen omgaan, terwijl dezen toch
respect voor hen behouden. Deze mooie
Verhouding kunnen ouders maar zel
den met hun kinderen bereiken.
Tot de karaktervorming behoort ook
bet leeren van respect ook voor den
yuilsten arbeid, als deze maar nuttig
is voor de gemeenschap.
De gemeenschap heeft belang bij een
doeltreffende opvoeding van de rijpere
jeugd. Als men daarvan maar voldoen
de doordrongen is, zal men zeker wel
de menschen kunnen vinden, die de
eigenschappen bezitten, welke voor
dit werk noodig zijn. Dat zijn verstan
dige opmerkingen over een zaak, die
van den nieuwen tijd is en tevens hoop
geeft, dat een betere tijd gaat komen,
't Is nog niet zoolang geleden, dat men
de jongelingschap aan zichzelf over
liet. De school liet de kinderen los en
met de jaren verliest het gezinsleven
steeds meer zijn groote macht over
jonge menschen. Thans zijn er duizen
den, die elkander zoeken en als ze het
geluk hebben een leider te vinden, in
wien zij hun meerdere zien en aan wien
ze daarom hun respect kunnen geven
en die toch gewoon en vriendschappe
lijk met hen omgaat, dan kan deze een
zeer grooten invloed op hen uitoefenen.
De vrije jeugdvorming dient de karak
tervorming, werkt ontwikkelend en
opent oog en hart voor de schoonheid
van kunst en natuur. Het is gelukkig,
dat menschen van allerlei richting dit
werk bevorderen en daarbij niet verge
ten, dat men alleen veel voor jongeren
kan zijn, als men zelf jong is, al telt
men ook zestig jaar.
De Tijdcommissie.
De oppositie van Braat in de Kamer
tegen den zomertijd heeft meer kwaad
dan goed gedaan. Immers de meesten
in ons land nemen het Kamerlid
Braat niet al te ernstig, en zijn opge
blazen tegenstand tegen den zomertijd,
die voor hem wel de kwestie der kwes
ties schijnt te zijn, doet licht vergeten,
dat er ook ernstige bedenkingen tegen
den zomerijd zijn en andere bezwaren
dan van dom boerenconservatisme.
De minister van binnenlandsche za
ken heeft aan een commissie opgedra
gen, om eens te onderzoeken, welke re
geling van den tijd de meest redelijke
is en zooveel mogelijk de verschillende
belangen ontziet.
Een commissie is soms een doofpot,
om zich van een moeilijkheid af te ma
ken. Ook wel een schild, waarmee de
regeering zich dekken kan. Maar in
dit geval is het den minister zeker om
voorlichting on anders niet te doen.
Immers hij heeft dringend aan de'com
missie verzocht haar rapport voor
Sept. in te dienen, opdat er met de re
geling voor '25 rekening mee gehouden
kan worden.
De oorlog heeft de door sommigen
reeds lang gevraagde hervorming van
den zomertijd gebracht. De oorlogvoe
rende landen, die alles deden, om de
economische' krachten op peil te hou
den, veerden den zomertijd in ter be
zuiniging op het kunstlicht. Bovendien
zagen vele hygiënisten er een maatre
gel in het belang der volksgezondheid
in.
Het verzet tegen den zomertijd is de
laatste jaren toegenomen en heeft de
tegenstelling tusschen stad en land
sterker gema :kt.
Bij de installatie der Tijdcommissie
heeft haar voorzitter, de heer Zaalberg
een geestig- rede gehouden en tevens
de aandacht gevestigd op de belangen,
die door den zomertijd gebaat of ge
schaad worden. Door den zomertijd is
groot ongerief in het internationaal
spoorwegverkeer voorkomen en tevens
aan verlichting in de zomermaanden
een besparing van f 50000 gekregen.
Maar niet gering is het bezwaar van
land- en tuinbouw, die thans al te
vroeg in den morgen de stedelingen
van melk en groenten moeten voor
zien.
In dichterlijke woorden prees de
heer Zaalberg de winst van een avond
uur, waarin de geest het meest naar
het comtemplatieve en dichterlijke
neigt en bij voorkeur de draden ge
spannen worden, die tot banden voor
het leven worden saamgevlochten.
Geeft de zomertijd een avonduur of
neemt hij dat? Over die vraag kan ook
verschillend geoordeeld worden. Het
gaat bij den zomertijd, zei de heer Zaal
berg leuk, om liefde en petroleum, om
melk en slaap, om ochtenddauw en
sport.
Het zal aan de commissie niet moge
lijk zijn, een regeling te vinden, die al
len bevredigt. Als het haar maar lukt
met een voorstel te komen, dat redelijk
is en zooveel mogelijk met de tegen
strijdige belangen rekening houdt.
De doorslag zal wel geven de invoe
ring van den zomertijd in naburige
landen. Daarom is een internationale
regeling ook zeer gewenscht. Frank
rijk, België, Engeland en Duitschland
hebben thans hun bijzonderen zomer
tijd. Maar het ontbreekt in al die lan
den aan verzet ertegen.
Tuberculose in het leger.
Ook in de Tweede Kamer is er op ge
wezen, dat t.b.c. in het leger veel voor
komt. Dr Quanjer heeft de cijfers onder
zocht en geconstateerd, dat het aantal
gevallen van t.b.c. gedurenden den
diensttijd ontstaan veel kleiner is dan
de t.b.c.-cijfers in de ziekenstatistiek.
De meeste gevallen der jongste lich
ting, zoo constateert hij, bestonden
reeds bij de indiensttreding. Dat be
wijst dus, dat kazerne en kamp niet
zoo ongezond en gevaarlijk zijn, als
men uit de cijfers zou willen opmaken.
Maar het bewijst ook iets anders. Dat
meerdere gevallen van t.b.c. bij de keu
ring aan het onderzoek der dokters ont
gaan. Dat is een ernstige fout. Wie met
een beginnende t.b.c. de kazerne ingaat,
in wind en weer moet exerceeren, lange
afstandsmarschen afleggen enz. loopt
groot gevaar, dat hij ongeneeslijk ziek
wordt. Het moest dan ook niet voorko
men, dat een t.b.c.-lijder voor den
dienst werd goedgekeurd. En toch
blijkt dat meermalen te gebeuren.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Door den schipper van den stoom-
beuger Burgemeester Feff, M.A. 3 werd
Vrijdag aangifte gedaan dat twee ma
trozen, S. en K. genaamd, van zijn
schip waren gedeserteerd.
Zondag werd door den heer P.,
wonende te Schoten, aangifte gedaan
van de vermissing van een prisma
kijker, ter waarde van f 120. ITij had
deze in een autobus naar hier laten
liggen. De chauffeur heeft den kijker
echter niet gezien.
De politie stelt een onderzoek in.
VELSEROORD.
Door den heer B. uit Wijkeroog
werd de vorige week aangifte gedaan
dat hij Donderdag aan den Hoogeberg
in den onder de straat liggenden tun
nel een man zag, die een 11-jarig
meisje op zijn knie had. Toen de man
den heer B. zag, verdween hij met het
kind in den tunnel.
Daar de heer B. dit zeer verdacht
vond, deed hij aangifte bij de politie,
die een onderzoek instelt.
Prof. Van Rees.
Naar ons wordt gemeld, zal op uit-
noodiging van de plaatselijke afd. van
den Jongelieden Geheel Onthouders
Bond (J. G. O. B.) door den dezer da
gen zoozeer gehuldigden jeugdvriend
Prof. Dr. J. van Rees, van Hilversum,
op Zaterdag 26 April a.s. een beschou
wing worden gehouden over de Hol-
landsche en Duitsche Jeugdbeweging.
Voorwaar een mooien avond in 't ver
schiet; we kunnen den gang naar „Ti-
voli" dan ook warm aanbevelen.
VELSEN.
Door den heer P. werd Vrijdag
aangifte gedaan dat hij dien dag, ter
wijl hij op het voetpad van den Wij-
kerstraatweg liep bij de R.K. Kerk
door een driewielig motorrijtuig in
den rug werd aangereden, waardoor
zijn rechterarm geschaafd werd en
zijn jas gescheurd.
Tegen den bestuurder, die zich van
het ongeval niets aantrok en doorreed,
zal proces-verbaal worden opgemaakt,
daar het nummer bekend is.
De heer J. Smit, procuratiehouder
aan de Papierfabriek, herdacht Zater
dag den dag, waarop hij voor 25 jaar
als kantoorbediende in dienst trad van
de firma van Gelder Zonen.
Op het kantoor der directie werd de
jubilaris toegesproken, eerst door den
heer J. A. H. Kruimel namens commis
sarissen en daarna door den beer Al
lan namens de directie,, die beiden de
verdiensten van den heer Smit in 't
licht stelden en hem een stel tafelzil
ver vereerden.
Namens het kantoorpersoneel, de
chefs en de bazen sprak de heer J. Pot,
die als stoffelijk blijk van hulde een
dressoir aanbood.
Wegens de stille week was er des
avonds geen serenade.
De gezondheidscommissie alhier
heeft aan de andere gezondheidscom
missies in ons land een schrijven ge
zonden, waarin de aandacht gevestigd
wordt op het door de regeering aan de
Tweede Kamer aangeboden wetsont
werp, houdende voorzieningen tegen
besmettelijke ziekten, in het bijzonder
op die artikelen, welke betrekking heb
ben op de inenting tegen de pokken.
Het zal u bekend zijn, aldus zegt ge
noemd schrijven, dat genoemd wets
ontwerp te dien opzichte belangrijk af
wijkt van de thans vigeerende wet van
1872. Immers kunnen thans alleen van
vaccinatie worden vrijgesteld zij, wier
gezondheidstoestand bezwaren ople
vert, terwijl volgens b.g. wetsontwerp
op zekere voorwaarden ook vrijstelling
kan worden verleend, wanneer gewe
tensbezwaar bestaat, berustende op
godsdienstige overtuiging. De commis
sie wil niets te kort doen aan de gods
dienstige gevoelens van een deel der
bevolking, maar zij is van meening
dat in een zaak als deze, waar het geldt
het belang der volksgezondheid, dit
belang niet ten achter mag worden
gesteld bij een gewetensbezwaar van
een vermoedelijk kleine minderheid.
In de memorie v. toelichting bij het on
derhavige wetsontwerp erkent de re
geering de groote waarde der vaccina
tie als voorbehoedsmiddel. Zij wijst
zelfs op het feit, dat in Engeland, waar
vrijstellingen zeer gemakkelijk wor
den verkregen (waar vaccinedwang
feitelijk niet bestaat) de ziekte- en
st'erftegevallen van pokken stijgen. De
statisiek bevesigt dan ook ten duide
lijkste het groote belang van den vac
cinedwang. In Zwitserland en Enge
land, waar geen directe of indirecte
vaccinedwang bestaat, kwamen in
1923 resp. 2129 en 2482 gevallen van
pokken voor. In Nederland en Duitsch
land, waar deze dwang wel bestaat,
waren deze cijfers 0 en 231.
De commissie meent, dat de gezond
heidscommissies, die tot taak hebben
te waken voor de volksgezondheid, niet
moge blijven stilzitten en zij vraagt, of
ook de andere commissies de meening
zijn toegedaan, dat de gewraakte arti
kelen niet in de wet mogen worden op
genomen.
Door den heer J. van S. werd aan
gifte gedaan dat uit zijn boerderij de
Meerweide een partij stroo en een hou
ten plank wordt vermist.
De politie stelt een onderzoek in.
Op den Wijkerstraatweg geraak
te Zaterdag een paard, gespannen voor
een wagen van den heer B. uit Bever
wijk, op hol, waarbij de wielrijder Z.
uit Beverwijk werd aangereden, die
daarbij ontvellingen aan beide handen
en een gescheurde broek opliep. De man
werd door Dr. Barentsen verbonden,
Het paard werd al spoedig tot staan
gebracht.
Op den tweeden Paaschdag zijn
door de politie verscheidene motorrij
ders bekeurd wegens te snel rijden. Er
waren er bij, die met een snelheid van
50 a 60 K.M. per uur reden. Om dit te
gen te gaan, heeft de politie toen eens
streng ingegrepen.
„De Maasbode" meldde dat door
den Minister van Financiën aan het be
stuur van de Maria-stichting te Haar
lem, voor welke de firma Klein-
Schiphorst optrad, de koop van het
voormalig tuchthuis te Velsen is toe
gewezen voor de som van f 113.626.
Wij hebben ons in verbinding ge
steld inet de fa. Klein-Schiphorst al
hier, die ons meedeelde nog geen me-
dedeeling te hebben ontvangen van het
ministerie. Ook de Mariastichting had
nog geen bericht ontvangen.
De heer H. J. I,. Klein Schiphorst
deelde ons bovendien nog mede dat er
plannen bestaan om de voormalige
tuchtschool inwendig te verbouwen en
geschikt te maken voor de speciale
doeleinden van een ziekenhuis. Ook
zullen verschillende bijgebouwen moe
ten worden opgetrokken, o.a. zal een
heel nieuwe operatiezaal worden opge
richt volgens de laatste eischen dei-
heelkundige wetenschap.
De heer H. J. L. Klein Schiphorst deel
de later mede, dat hij van den minis
ter van Justitie bericht heeft ontvan
gen dat de voormalige tuchtschool te
Velsen hem werd toegewezen, voor de
inschrijfsom, zijnde f 113.650.
Zooals bekend is geschiedde deze
inschrijving op last van de Maria
Stichting te Haarlem. Kenn. Ed.
Arbeidsbemiddeling VelSen.
Ingeschreven 19 April 1924:
2 timmerlieden, 1 wagenmaker, 1 ma
chinale houtbewerker, 4 stokers, 2 ma
chinisten, 2 bankwerkers, 2 smeden, 1
loodgieter, 1 vo.orslaander, 1 hoorder, 1
zeilmaker, 1 bakker, 2 visschers, 138 di
versen.
SANTPOORT.
De hulde van Deli aan wijlen
J. T. Cremer.
Zaterdagmiddag is op de begraaf
plaats Westerveld op het garf van den
heer J. T. Cremer het gedenkteeken
onthuld, dat daar is opgericht namens
velen, die met het cultuurland Deli in
betrekking staan.
Bij de plechtigheid waren een aantal
nabestaanden van den overledene aan
wezig en met andere belangstellende
leden van de commissie, welke voor
dit doel was gevormd. Deze commissie
bestond uit de heeren jhr. H. W. Röell,
namens de planters, voorzitter; H. J.
Grijzen, oud-gouverneur van Suma
tra's Oostkust, namens het binnen-
iandsch bestuur; C. M. Herckenrath.
directeur van de Deli-Spoorweg-Maat-
schappij; E. Goldenberg, directeur van
Günzel en Schuhmacher, namens den
handel, en G. J. Kroese, oud-secretaris
van de Deli-Maatschappij, secretaris
penningmeester.
Jhr. H. W. Röell hield de volgende
toespraak:
Op den onheilsdag 13 Mei 1619 zijn
in het Resolutieboek der Staten van
Holland en West-Friesland de beroem
de woorden geschreven over Johan van
Oldenbarneveld: „Een man van groote
bedrijve, besogne, memorie en directie,
ja singulier in alles".
Die karakteristiek is ook van toepas
sing op den man, bij wiens laatste rust
plaats wij thans staan.
Den 14den Augustus 1923 zijn aan dit
graf indrukwekkende woorden gespro
ken, namens de regeering door minis
ter Colijn, die Cremer welsprekende
hulde gebracht heeft voor zijn verdien
ste als staatsman, als vertegenwoordi
ger van ons land in den vreemde, en
voor alles wat hij voor Indië heeft ge
daan. Andere sprekers hebben eere ge
bracht aan zijn beteekenis voor handel,
scheepvaart en nijverheid. Zij hebben
hem ook geëerd als mensch.
Wij zijn thans hier gekomen om ge
tuigenis te geven van onze dankbaar-
1 heid voor hetgeen hij in zijn werkzaam
leven heeft verricht ten bate van het
gewest, hetwelk voor zulk een groot
gedeelte zijn opkomst en bloei aan hem,
Jacob Theodoor Cremer, te danken
heeft.
Een korte vergelijking zij mij hier
vergund. Pieter Both, de eerste gouver
neur-generaal van Nederlandsoh-Indië,
schreef in 1614 aan heeren en meesters
in het Moederland over Jan Pieters
zoon Coen, toen nog in het begin van
zijn loopbaan, en hij noemde hem: „een
persoon, seer wel ervaren in den coop-
handel alsmede in saecken van state,
seer eerlijck ende modest van leven, al
tijd laborieus sonder eenigen tijdt te
verliesen, alsoo dat hier flooyt niemant
en is geweest die sijn cloeckheyt. ge-
passeert heeft, noch comen cn sal." Dat
was in een tijd, toen het gehalte dei-
personen, die naar Indië werden uitge
zonden, niet hoog stond. In zooverre is
er geen overeenkomst, maar er valt