IJmuider Courant
Dameshoeden
Regenhoeden
Bloemen
faiota&icn
3. G. Schaaf
Zaterdag 24 Mei 1924. 3e blad
Het goedkoopste adres voor
Onderwijs.
Uit het verslag over het lager onder
wijs, dat men elders in ons blad vindt,
zijn belangrijke dingen op te merken.
Zoo zien wij dat bij het openbaar on
derwijs werkzaam zijn 76 leerkrachten
of gemiddeld 1 leerkracht op 30 leerlin
gen. Op de R.K. scholen werken 54 leer
krachten, wat beteekent 1 leerkracht op
24 leerlingen. Aan de Chr. scholen zijn
30 leerkrachten verbonden, wat één
leerkracht is op 40 leerlingen.
Deze getallen loopen dus reusachtig
uiteen en vallen zeer gunstig uit voor
de 5 Chr. scholen. De R.K. scholen blij
ken het meest kostbaar te zijn, wat
komt door de splitsing in jongens- en
meisjesscholen. Op deze wijze wordt
het onderwijs heel duur. Wanneer er
eens gemiddeld 1 leerkracht was op 35
leerlingen, zouden er in totaal 137 leer
krachten zijn. Nu zijn er 160, een ver
schil van 23 dus. Als we de jaarwed
den gemiddeld op f 2500 stellen, zou dat
al een besparing geven van f 57000 per
jaar. De werkelijke bezuiniging zou
nog veel grooter zijn.
Het nieuwe besluit, waarbij voortaan
vergoeding wordt gegeven naar 48 kin
deren per leerkracht, zal hierin wel
verbetering brengen, al beteekent het
dat een schooi van 97 leerlingen drie
leerkrachten vergoed krijgt, dat is dus
voor 32 leerlingen per leerkracht. Dit
laatste juichen wij toe, want 48 leerlin
gen in een klas is veel te veel. Maar 24
leerlingen per leerkracht is in dezen
tijd veel te kostbaar.
Merkwaardig is, dat, waar de kosten
voor een flink deel door de besturen
zelf moeten worden gedragen, de Chr.
scholen ook hier de meest gunstigste
indruk geven. Dat blijkt b.v. bij het
voorbereidend onderwijs. Er zijn 4 R.K.
Bewaarscholen in onze gemeente met
313 leerlingen. Deze 4 scholen hebben
samen 6 onderwijzeressen, dat is 1
leerkracht op 52 leerlingen. De twee
neutrale Bewaarscholen hebben 183
leerlingen met 4 onderwijzeressen of 1
leerkracht op 46 kinderen; de gemeen
telijke Bewaarschool heeft 210 leerlin
gen met 5 onderwijzeressen of 1 leer
kracht op 42 leerlingen.
De drie Chr. Bewaarscholen hebben
tezamen 287 leerlingen met 7 onderwij
zeressen of 1 leerkracht op 41 leerlin
gen. Voorts hebben deze drie scholen 6
helpsters; de beide neutrale ook 6, de
openbare 5 en de vier R.K. 4 helpsters.
De 6 onderwijzeressen en 4 helpsters
voor de 313 kinderen der R.K. scholen
steken dus ongunstig af bij de 7 onder
wijzeressen en 6 helpsters voor de 287
kinderen der Chr. scholen.
Uit deze cijfers blijkt zeer duidelijk
dat (wij hebben dit vroeger eens in het
openbaar uitgesproken) het R.K. lager
onderwijs in onze gemeente zeer luxu
eus is. En dan hebben wij over de ge
bouwen nog niet gesproken.
Als wij tenslotte nog een opmerking
mogen maken, is het deze, dat wij het
verslag gaarne wat uitvoeriger hadden
gezien. Vroeger kwamen er ook stati
stieken over de verzuimen e.d. in voor
en werden opmerkingen gemaakt over
de redenen van die verzuimen. Ook
over het personeel en de verzuimen
daarvan lezen we niets, evenmin op
merkingen over de schoolgebouwen.
Wat we wel uit het verslag zien is
een verblijdende ijver om den kinderen
aan de scholen zoo goed mogelijk on
derwijs te geven. Op een zeer enkele
uitzondering na, wordt aan alle scholen
in onze gemeente, openbare zoowel als
bijzondere, onderwijs gegeven in En-
gelsch en verschillende andere niet-
verplichte vakken. Des te meer valt op,
dat, weer op een enkele uitzondering
na, de bijzondere scholen zoo overhoop
liggen met de lichamelijke opvoeding,
want voor de gymnastiek hebben ze bij
kans alle dispensatie. Dat moest toch
anders zijn.
G. V.
f
BINNENLAND.
Internationale Tentoonstelling voor
handel en industrie 1924 Tilburg.
Reeds vanuit den trein, komende van
de richting Rotterdam, bemerkt men
nabij Tilburg, enkele torens van
vreemde constructie, die aan iets bui
tengewoons doen denken. Meer en meer
Tilburg naderende, ziet men echter
plotseling het volle gebouwencomplex
van bovengenoemde tentoonstelling
verrijzen. Het is alsof daar aan den ein
der, tusschen de fabrieksschoorsteenen
en kerktorens van Tilburg, een nieuwe
stad zich verheffen gaat
De donkere daken der breede ten-
toonstellings-hallen, waarboven torens
met eigenaardig gekamde spitsen jube
lend opgaan, steken zwaar af tegen de
heldere lucht. Het is van deze gebou
wen dat een roep uitgaat, de roep eener
werkstad die zich een wijle gaat bege
ven buiten den dagelijkschen klepper
zang van weefgetouwen en knarsende
drijfriemen, om een overzicht te geven
van wat onder den rook harer zwarte
schoorsteenen gemaakt wordt en om
geheel Nederland en het buitenland
uit te noodigen met hare technische
hulpmiddelen, nieuwe vindingen en
producten, deel te nemen aan dat over
zicht.
De Internationale Tentoonstelling
1924 Tilburg bezit alle factoren die tot
het welslagen eener groote expositie
kunnen bijdragen. Zij wordt gehouden
in het hartje van het industriëele Zui
den, in Tilburg, de fabrieksstad van
Nederland. Alleen reeds de wollenstof-
fen-industrie is voor 75 der in Neder
land op dat gebied gevestigde bedrij
ven, in Tilburg geconcentreerd.
Van de werktuigen, benoodigd voor
de outilleering der belangrijke Tilburg-
sche wollenstoffen-industrie, wordt er
zoo goed als geen enkel in Nederland
vervaardigd. Het zijn Engeland,
Duitschland, Frankrijk, België, Zwit
serland en Tschecho-Slowakije, die
Tilburg van de noodige textielmachi-
nes voorzien.
Genoemde landen b ebben' er het
grootste belang bij te Tilburg te expo-
seeren, evenals de landen welke grond
stoffen leveren, benoodigd voor de Til-
burgsche wollenstoffen-industrie. Doch
niet alleen in de textiel vindt Tilburg's
industrie een voornamen bestaansfac-
tor.
Ook de schoen- en lederindustrie, de
metaalnijverheid in vollen omvang, het
bouwbedrijf, de grafische vakken, de
meubelfabricage, de kleeding-industrie,
de cartonnagebewerking, de wassche-
rijen, de ververijen, de bleekerijen, de
parapluie-fabrieken, de distilleerderij
en, de meelfabrieken, de kinderwagen
industrie, de gloeilampenfabrieken, de
tabaksbewerking, de stroohulzen-fabri-
cage, hebben in Tilburg tal van groote
werkplaatsen.
Daarbij komen nog Den Bosch en
Breda waar belangrijke industriëele
ondernemingen gevestigd zijn en de
meer speciale industrie-steden Eindho
ven en Helmond, alsmede het industrie
gebied uit de Langestraat en zuidelijk
Limburg, aan welker industriën
het buitenland verplicht is en dewelke
aan inzending direct of indirect bijdra
gen. Vandaar de groote internationale
deelname aan deze Tentoonstelling.
Het is ook niet weinig aan de renom
van Tilburg, als industriestad van in
ternationale bekendheid, te danken,
dat een opzet als van bovengenoemde
Tentoonstelling de medewerking kreeg
van alle Nederlandsche Consulaten en
Nederlandsche Kamers van Koophan
del in het buitenland, alsmede van alle
Vreemde Kamers van Koophandel in
het buitenland.
De Nederlandsche regeering erkende
de Tentoonselling bij he besluit van 11
April 1924, in den zin van artikel 8 der
Octrooiwet van 1910, terwijl bij besluit
van 29 April 1924 aan de organiseer en-
de vereeniging Koninklijke Erkenning
verleend werd. Bij ministriëel besluit
van 5 Mei 1924, werd Vrijdom van In
voerrecht verleend voor buitenlandsche
inzendingen op deze Tentoonstelling.
De Nederlandsche Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer zegde hare me
dewerking toe door hare afdeeling Til
burg, de vereeniging „Tilburg Vooruit",
die in binnen- en buitenland een uitge
breide propaganda voert, tot animee
ring van bezoek aan deze expositie.
De Tentoonstelling heeft plaats, van
af 18 Juli tot 18 Augustus e.k., de ter
reinen zijn gelegen op ongeveer 5 minu
ten afstand van het station der N. S. en
aan de spoorwegen van het Nederland
sche en Belgische net. De gebouwen der
Tentoonstelling, derhalve alleen de
Tentoonstellingshallen waarin de
stands worden ondergebracht, zijn in
gedeeld als volgt. Hallen voor machi
nes- en bedrijven in werking, voor tex-
tiel-industrie, voor handel, klein-indu-
strie en fijn mechanisme, diverse klei
ne hallen voor speciale industriën, di
verse buitenlandsche handelsinstellin
gen en bemiddelings-bureaux in daar
toe afzonderlijk in te richten paviljoens,
een huisvestingsbureau, een bureau
voor handelsbemiddeling, een trans-
port- en inklaringsbureau, een inlich
tingsbureau, een post-, telegraaf- en
telefoonkantoor, een tolkendienst, een
station voor draadlooze telegrafie, be
nevens gebouwen voor Restaurants en
amusement.
Er is gelegenheid tot het houden van
congressen en réunies in een daartoe
speciaal gebouwde gehoorzaal,terwijl
eetzalen e.d. eveneens disponibel zijn!
Festiviteiten op verschillend gebied
zullen aan deze Tentoonstelling ver
bonden zijn. waarvan wij vooral notee-
ren een Internationaal Concours voor
Harmonie- en Fanfarecorpsen, Man
nen- en Gemengde Zangvereenigingen,
eveneens een festival op vocaal- en in
strumentaal gebied in den uitgebreid-
sten zin, waarmede van de vijf weken
van den duur der Tentoonstelling,
steeds de Zaterdagen, Zondagen en
Maandagen bezet zullen zijn. Behalve
deze en meerdere festiviteiten en wed
strijden zullen er ook talrijke demon
straties plaats hebben op technisch ge
bied.
Gezien de bewonderenswaardige or
ganisatie en grootschen opzet der In-
ternationale Tentoonstelling voor Han
del en Industrie 1924 Tilburg, is het te
verwachten, dat haar een enorm bezoek
zal te beurt vallen.
Chr. Nat. Zendingsfeest.
Op het Zendingsfeest, dat Woensdag
2 Juli op het Koninklijk landgoed „De
Raaphorst" onder Wassenaar (station
Voorschoten) gehouden wordt, zullen
als sprekers optreden:
Dr. J. R. Cailenbach, pred. te Rotter
dam, welkomstwoord; Dr. J. Th. de
Visser, Minister van Onderwijs, ope
ningsrede; Ds. J. P. van Bruggen, Herv.
pred. te Amsterdam; Ds. J. Douma,
Geref. pred. te 's Gravenhage; Ds. C.
Ferguson, vroeger theol. docent aan de
kweekschool te Kaloewatoe, thans
Herv. pred. te Burgerdam; Dr. J. G.
Geelkerken, Geref. pred, te A'dam-Zuid;
•de heer F. J. F. van Hasselt, zendeling
leeraar op Nieuw-Guinea; Mevrouw
J. M. Hofman-Stolk, vroeger in Posso;
de heer J. R. Snoeck Iienkemans, lid
der Tweede Kamer, te 's Gravenhage;
de heer G. J. Staal, Oud-Gouverneur v.
Suriname, te 's Gravenhage; de heer G
van der Veen, sjendeling-leeraar op
Midden-Java; Ds. G. Verdoes Kleyn,
Herv. pred. te Dordrecht; de heer B
Vlas, kolonel van het Leger des Heils,
vroeger werkzaam in Indië; Ds. C. F.
Westermann, Luth. pred. te Amster
dam; Ds. A. B. te Winkel, Herv. pred-
te 's Gravenhage; ën Prof. Dr. J. R. Slo-
temaker de Bruine, te Utrecht, slotrede.
Op den vooravond zal op het terrein
een bidstond worden gehouden, waarbij
voorgaan Ds. Joh. Rauws, zendingsdi
rector te Oegstgeest, en Ds. G. P. de Vey
Mestdagh, Herv. pred. te Wassenaar.
Er zullen vier feesttreinen loopen:
een van Dordrecht over Rotterdam, een
van Zaandam over Amsterdam, een
van Alkmaar over Haarlem, en een
van Utrecht over Woerden, Bodegra
ven, Alfen, Leiden.
BURGERLIJKE STAND
Gemeente Egmond aan Zee.
Geboren: Hillegonda, d. van Jo
hannes Jacobus Retra en Gerritje Don
ker.
Ondertrouwd Mies Horn en Ja-
coba Prins.
Getrouwd: Willem Glas en Cor
nelia Zwart.
Overleden: Cornelia Wijker, 23
jaar, d. van Jan Wijker en Maartje
Zwaan; Wubina Klomp, 75 jaar, echt-
genoote van Eilke Smalbil.
VISSCHERIJ.
Nauw is het warme weer geko
men of het ziet er met het visscherijbe-
drijf al weer slecht uit, want de prijzen
zijn zeer snel gedaald. Zoo kon de groo
te stoomtrawler Plejade IJ.M. 44 van
de Mij. Praxis voor een flinke lading
versche visch van IJsland niet meer
dan f 4600 besommen, wat beteekent
dat er op een reis van ruim drie weken
heel wat bij moet. Dit schip is thans
weder naar IJsland, vertrokken, maar
nu voor de zoutvangst.
Er komen nu echter stoomtrawlers
van IJsland binnen met nog minder
aan besomming en stoomtrawlers van
de Noordzee maken besommingen van
vaak slechts f 800. Dat is veel te weinig
en daarom gaan er nu al schepen aan
den kant om te worden opgelegd. Dat
beteekent dus weer meer werkloosheid,
zoowel voor de opvarenden als voor de
havenarbeiders.
De hoop is nu gevestigd op de haring-
visscherij. Als dat mocht meevallen
en de eerste berichten zijn niet ongun
stig - zullen er wellicht meerdere sche
pen aan deelnemen.
De Staatscourant bevat de statu
ten van de N.V. Internationale Vissche-
rij Maaschappij alhier, welke ten doel
heeft het behalen van winst door het
deelnemen in en het verleenen van gel-
delijken steun aan ondernemingen,
welke zich bezighouden met het uitoe
fenen van het visscherijbedrijf of ande
re daaraan verwante bedrijven, het ver
krijgen en vervreemden van aandeelen
in dergelijke ondernemingen, het ex-
ploiteeren en beheeren, in den uitge-
breidsten zin genomen, van dergelijke
bedrijven en bet overnemen van haar
rechten en verplichtingen, het huren
en verhuren van schepen, koopen en
verkoopen van schepen en voorts het
uitoefenen van de zeevisscherij in haar
vollen omvang, het verkoopen van de
opbrengst daarvan, het varen van koop-
vaardijgoederen, alsmede het sleepen
van schepen en het verleenen van bij
stand aan in nood verkeerende vaartui
gen en het handeldrijven in visch en
visscherijproducten, alles in den ruirn-
sten zin genomen.
Haar kapitaal bedraagt f 10.000 in 40
aandeelen van f 250.
Voorts bevat de Staatscourant de
gewijzigde statuten van de N.V. Vis-
scherij Mij. Tarbotbank alhier.
Gedurende de week van 15 t/m 21
Mei 1924 kwamen alhier de navolgende
vaartuigen binnen:
63 Hollandsche-, 4 Duitsche stoom-
en
trawlers, 2 Ilollandsche-, 4 Duitsche
IJslanders, 37 zeil-, 4 motorloggers, 7
stoombeugers, 7 sloepen, 1 Deensche-, 1
Duitsche mEtorkotter, 1 stoom-haring-
Logger, 1 stoomtrawler Deensche vis-
scherij en 87 kustvisschers.
De besommingen waren als volgt:^
Ilollandsche stoomtrawlers van f 717
tot. f 2755; Duitsche stoomtrawlers van
f 671 tot f 1718; Ilollandsche IJslanders
van f 4634 tot f 8985; Duitsche IJslan
ders van f 1654 tot f 3292; zeilloggers
van f 102 tot f 409; motorloggers van
f 286 tot f 988; stoombeugers van f 260
tot f 989; sloepen van f 268 tot f 1220;
Deensche motorkotter van f tot
f 448; Duitsche motorkotter van f
tot f 493; stoomharïnglogger van f
1' 9086; stoomtrawler Deensche vissche
rij f tot f 838, terwijl de kustvis
schers totaal f 4890 besomden.
De aanvoer bestond uit 603375 K.G.
trawlvisch, 273282.— K.G. IJslandsche
visch, 28202 K.G. beugvisch en 522
kantjes drijfnetvisch. De totaal op
brengst bedroeg f 162.500,32.
De visscherij in de Vereen. Staten.
De visscherij gaat zich hier langza
merhand herstellen. De gemiddelde
prijs van visch bedroeg in hot eerste
halfjaar van 1923 4.64 Am. ct. per Eng.
pond. De grootste visscherijhaven is en
blijft Boston. In deze stad is het gemid
delde verbruik van visch per hoofd en
per jaar 11 K.G., terwijl in de andere
streken van het land maar op 5—6 K.G.
gerekend wordt. Op 7000 inwoners in
Boston is 1 vischhandelaar. In de laat
ste maanden heeft men veel propagan
da voor vischverbruik gemaakt, waar
bij de draadlooze nuttige diensten be
wezen heeft. Goede gevolgen zijn reeds
merkbaar.
PLAATSELIJK NIEUWS.
SCHEEPVAART.
De volgende maand zal onze ha
ven bezocht worden door twee buiten
landsche oorlogsschepen. Van 1925
Juni wordt hier, gelijk men weet, ver
wacht de Amerikaansche kruiser
„Pittsburgh'', die aan den steiger der
HollandAmerikalijn te Amsterdam
komt te liggen en van 1923 Juni be
zoekt het Deensche opleidingsschip
„Hejmdal" de haven, welk vaartuig aan
den steiger van Van Es en Van Omme
ren aldaar ligplaats krijgt.
De „Pittsburgh" is een groote kruiser
ongeveer 14.000 ton groot. Verleden
jaar vertoefde het schip te Rotterdam.
De Deensche kruiser is een klein schip.
INGEZONDEN.
Buiten 'verantwoordelijkheid der Redactie
Mijnheer de Redacteur!
Vergun ons een klein plaatsje in uw
veel gelezen blad, bij voorbaat mijn
dank.
Nu er den laatsten tijd veel wordt ge
schreven over en weer, van verschil-
lende zijde, van Koningstem, Nuyen en
anderen, werd op onze vergadering van
j 12 Mei j.l. besloten, dat door ons geen
antwoord zou worden gegeven op de
verschillende artikelen in uw blad.
I Doch even willen wij aanhalen, als-
dat Koningstem wijzer had gehandeld,
om op onze vergadering tegenwoordig
te zijn, want dan had hij kunnen spre
ken, over hetgeen hij meende waarover
niet goed is gehandeld, doch hier schit
terde hij door afwezigheid.
Wij hopen, mijnheer de Redacteur, dat
u hierover de discussies sluit.
Nogmaals onzen dank.
Het Bestuur der IJmuider
Bestuurdersbond.
IJMUIDEN.
Verboden Toegang.
Als je om wat te genieten.
Nu en dan eens wandelen w il,
Sta je, als het duin je doel is
Voor een prikkeldraadhek stil.
Op de vier voornaamste punten
Grijnst met letters als een koe
Neêrlandseh tekst „Verboden Toe
gang"
Je sarrend al van verre toe.
Vreemd, zoo dacht ik dat het menscli-
dom
Uit de duinen wordt geweerd,
Ik meen toch dat niet lang geleden
Heel iets anders werd geleerd.
Toen klonk door heel het land in het
rond
„Heb zelfs je leven veil voor Neêr
landseh dierbVen grond",
Angstvallig werd dien grond be
waakt, men liep hem plat en kaal,
Wandel nu eens op dien dierb'ren
grondje krijgt proces-verbaal.
Jungbacker.
VELSEROORD.
Woensdagmiddag zag een politie
agent dat op het Noordzeekanaal de 13-
jarige Z., wonende in de verspreide wo
ningen alhier, met een vlet op liet.
Noordzeekanaal aan 't varen was. Hij
vindt U bij
ORANJESTRAAT.
OOK VOOR HET VERVOR
MEN VAN DAMESHOEDEN.
had kleine kinderen bij zich in de vlet.
De agent vond dit natuurlijk gevaarlijk
voor de kinderen en riep den jongen te
rug. Deze kwam dan ook met de vlet
naar den kant, maar aan den wal ge
komen, zette de jongen het op een loo
pen.
Later deed de eigenaal* van de vlet,
de heer G. te Sloterdijk, aangifte dat
hij uit de vlet een hamer, pikhaak en
teerkwast vermiste.
Ligtententerrein.
Vereeniging tot bestr. der Tuberculose.
Jl. Maandag is bovengenoemd terrein
in het Heerenduin van Jhr. Mr. Boreel
van Hogelanden geopend geworden.
Veel ruchtbaarheid was hieraan niet
gegeven geworden, hoewel zulks toch
wel eenige aanbeveling had verdiend,
door het vele werk wat hieraan is ver
bonden geweest om zulks tot stand te
brengen. Veel is door het damcs-comi-
den afgeloopen winter hiervoor ge
daan, veel is door verschillende perso
nen, verecnigingen en corporaties hier
voor geofferd; vele kleintjes maken een
groote, wat zoo duidelijk is gebleken
uit de verschillende opbrengsten van
uitvoeringen door verschillende ver-
eenigingen. Alles tezamen genomen
stemt tot groote dankbaarheid.
Was het vorig jaar het ligtententer
rein, zeer sober ingericht, dit is nu an
ders geworden. Het geheel is zoo mo
dern mogelijk en keurig ingericht, zoo
dat wij het als een zonnestraaltje in het
heerlijke Heerenduin kunnen beschou
wen voor de lijdenden, die daar hun
herstelling hopen te vinden en hetwelk
toch zeker in de eerste plaats hiertoe
veel zal bijdragen. De T. B. C. Vereeni
ging kan trots op dit terrein zijn en het
is bemoedigend voor haar dat de parti
culiere weldadigheid haar hiertoe in
staat heeft gesteld. Bemoedigend zal
het voor haar zijn, dat nu er nog zoo
veel voor noodig is om den verpleegden
in de lighal op tijd een versterking,
melk of een versnapering te geven, op
de a.s. Zondag te houden voetbal-match
StormvogelsFeyenoord door een aan
tal dames hiervoor een collecte zal mo
gen worden gehouden, hetwelk naar
wij hopen en wij twijfelen hier niet
aan, schitterend zal slagen. Bemoedi
gend was het 't vorige jaar voor haar,
dat er zooveel dames en heeren waren,
die den verpleegden in stilte in natura
iets toedachten. Moge zij in deze be
moediging ook dit jaar niet teleurge
steld worden, want zeer veel is nog noo
dig om het geheel in stand te houden,
en zou het o.i. ook niet iets kunnen zijn
voor de alhier bestaande vereeniging
Ziekenzorg, om ook aan deze zoo nut
tige instelling haar aandacht te wij
den?
VELSEN.
In het bericht inzake het bedan
ken van kerkeraadsleden der Ndd. Her
vormde Gemeente staat dat de kerk nu
geheel zonder diakenen is. Dit is in zoo
verre onjuist, omdat de te Velseroord
wonende diakenen ook diaken der Ncd.
Herv. Gemeente Velsen 'zijn, daar Vel
seroord en Velsen één gemeente vor
men. Bovendien zullen de diakenen,
die bedankt hebben, aanblijven tot hun
opvolgers gekozen zijn.
