IJmuider Courant
De Semaphoor
Zaterdag 5 Juli 1924. 2e blad.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
De „Volkszangdag" wordt gehouden
op Donderdag 17 Juli. Eerst wordt gezongen
te Vetaeroord, daarna op het Willtmsplein
Leider ia de heer Oonlag.
Op een te Eindhoven drukbezochte
voorbereidende vergadering tot medeviering
van het Intern. Eucharistisch Congres te
Amsterdam, deelde naar de „Msb." meldt,
pater van Dijk O. E. S. A. secretaris van
het Congres, mede, dat Z.Em. Kardinaal
van Rossum van Rome naar Antwerpen
reist en vandaar per boot naar IJmuiden
wordt gebracht. Een flottilje bootjes zal
daar Z.Em. ontvangen en in optocht door
het Noordzeekanaal begeleiden naar Am
sterdam.
G«vonden voorwerpen.
Een zilveren heerenhorloge een dames-
portemonnaie met inhoudeen etui met
potlood en baleen rozenkranseen dames
handschoen een zilveren damesarmband
een horloge met gouden rand een vulpen
houder zonder pen een bont kinderschort
een zilveren horloge.
VELSEROORD.
Gevonden voorwerpen.
Een porfemonnaie met inhoud een kin
dermuts een vulpen een ketelpak een
heerenhoed, een postduif.
VELSEN.
In de week van 22-28 Juni is in deze
gemeente een geval van roodvonk voor
gekomen.
Woensdagavond hield de Nederland-
sche Ver. v. Fabrieksarbeiders in „Bloem-
oord" een ledenvergadering, welke naar
Hl. Dbl. meldt, zeer druk bezocht werd.
Door den voorzitter, den heer P. Honing,
werd uitvoerig het verloop der gevoerde
actie gereleveerd, tevens dat op de dien-
zelfden dag gehouden bedrijfsconferentie
tusschen de hoofd- en afdelingsbesturen
der verschillende organisaties, volkomen
overeenstemming was bereikt inzake de te
volgen gedragslijn gedurende het verdere
verloop der actie.
In een geanimeerde discussie waaraan
vele leden deelnamen, werd de houding
van hoofd- en afdeelingsbesturen volkomen
goedgekeurd.
In het laatst der volgende week zal op
nieuw worden vergaderd, op die vergadering
zal de houding worden vastgesteld. Ook
de op dienzelfden avond gehouden verga
deringen van Chr. en R.K. organisaties waren
druk bezocht en ook daar kon men met
de aangenomen houding volkomen accoord
gaan.
Voor het examen van Scheikundig
ingenieur is te Delft geslaagd de heer H.
Sipkes, geboren alhier.
Zaterdagavond was Wijkeroog in rep
en roer, daar bij de ouders bericht was
ingekomen, dat hun zoon van 16 jaar, L.
R., in dienst bij een slager in Beverwijk,
spoorloos was verdwenen.
Den geheelen Zaterdagnacht, den daarop
volgenden Zondag en ook een gedeelte
van Maandag is door den vader en een
ouderen broer den omtrek afgezocht, ter
wijl tevens de politie was gewaarschuwd,
maar zonder resultaat.
Er werd gedacht aan een ongeluk of
misschien nog erger, daar met den knaap
ook een bedrag aan geld, toebehoorende
aan zijn baas, was verdwenen.
Maandagavond Iaat kwam er bij de ouders
een brief, waarin de vermiste verzocht,
hem te willen halen, daar hij niet zelf naar
huis durfde komei en hij zich ophield bij
de ruïne van Brederode.
Thuisgekomen vertelde hij dat hij Zater
dag met het ontvangen geld op stap was
gegaan en verschillende plaatsen, zooals
Alkmaar en Purmerend had bezocht, terwijl
hij in het bosch had geslapen. Van het
meegenomen geld was niet veel meer over,
hij had hiervoor een en ander gekocht.
Procesverbaal is opgemaakt.
Kenn.
SANTPOORT.
Woensdag 9 Jnli is het feest voorde
leerlingen van alle klassen onzer openbare
lagere school. Dit feest wordt den kleinen
aangeboden door de plaatselijke afdeelingen
van Volksonderwijs.
Het feest is te splitsen in drie deeien:
1. Optocht van versierde rijwielen, wagens,
enz. 2. Ballonwedstrijd. 3. Kinderspelen.
De optocht wordt in de morgenuren
gehouden. Om 8 uur wordt in de Molenstraat
opgesteld, waarna een rondgang door het
dorp en Santpoort-station wordt gemaakt.
De jury bestaat uit de volgende dames
Mevr. Bertling-Plugge, Mevr. Dozy Kreunen,
Mevr. Scheltema-Wenckebach, Mevr. O. de
Bruyn-Wiimink en Mevr.J. Kaars Sijpesteijn-
Holst.
Voor den ballonwedstrijd mocht de com
missie de welwillende medewerking onder
vinden van de firma Oerzon.
De kinderspelen vangen des middags
half twee aan. Van 3 uur tot half 4 voeren
'de leerlingen van de 5de, 6de en 7de klas
onder leiding van hun gymnastiek-onder-
wijzer enkele nummers uit.
Omtrent den optocht met versierde
rijwielen, wagens enz. vernemen we nog
dat de volgende route zal worden gevolgd:
Molenstraat, Achterweg, Enschedélaan,
Kerkpad, Terrasweg, Hagelingerweg, Ver
keerde Molenweg, Rijksweg, Wüstelaan,
Duinluslparkweg, Postkantoor, Station,
Wüstelaan, Harddraverslaan.
De „open afdeeling" van het
Ziekenhuis te Santpoort.
Dr. W. Beyerman en dr. J. L. van Lier,
beiden verbonden aan het Provinciaal Zie
kenhuis alhier, wijdden in het Nederlandsch
Tijdschrift voor Oeneeskunde een opstel
de plaats der „aangewezen afdeeling
(de z.g. „open afdeeling") in de verpleging
van zenuw- en zielsziekte". De schrijvers
zetten uitvoerig uiteen op welke wijze het
nieuwe stelsel, waaraan de naam van den
inspecteur van het staatstoezicht op krank
zinnigen. dr. J. H. Schuurmans Stekhoven,
verbonden is, tot stand kwam en hoe dit
stelsel thans werkt. Voor opneming ineen
aangewezen inrichting zonder rechter
lijke machtiging komen naar hun mee
ning in aanmerking 1, die gevallen van
geestesstoornis, welke een vrij groote ge-
De rustige omgeving en de groote vrij
heid had een weldadigen invloed en de te
rugkeer in de maatschappij was veel ge
makkelijker. De verpleging bleek niet duur
der, Er bleek een gunstige invloed van de
open afdeeling uit te gaan op de geheele
inriehting: op andere geesteszieken werkt
zij als een prikkel zich maatschappelijker
te gedragen.
De open afdeeling stelt aan het daar wer
kend personeel hoogere eischen, wat de
zurgvuldigheid der verpleging betreft, ook
komen zij meer dan voorheen in aanraking
met de eischen van de moderne ziekenver
pleging.
Voor den geneesheer gaat eveneens een
opbouwende, opwekkende invloed uit van
de aangewezen open afdeeling, door de
grootere verscheidenheid van ziekten en
nezingskans bieden, ook indien zij tijdehjk en. Verzwaard is zijn
onrustig zijn, mits zij zich niet tegen de 'aak' üaaru h!' zlt* "'nrmer achter de we
verpleging verzetten 2. de ongeneeslijke kan verschull£". doch ..H,, »».i h-t
gevallen en krankzinnigen, die zich vol
doende maatschappelijk gedragen en hun
verblijf in een dergelijk open afdeeling op
prijs stellen. Op deze wijze zouden de
schrijvers althans hun eigen zieke familie
leden willen behandeld zien 3. Organische
afwijkingen van het zenuwstelsel zonder
psychische veranderingen; 4. Zij die voor
plaatsing in een gesloten inrichting in aan
merking komen, doch nog geen klinische
observatie hebben ondergaan.
De resultaten over de afgeloopen jaren
samenvattende merken de schrijvers het
volgende op
De overgang van rustige gestichts-afdee-
ling tot open afdeeling van een aangewezen
inrichting kon zonder schokken plaats
vindengeleidelijk heeft de laatste zich
daaruit hormonisch ontwikkeld. De ver-
plegingsvoorwaarden waren daar voor de
patiënten beter. Vooral het ontbreken
van het stempel der krankzinnigheid deed
zieken en familieleden de verpleging ge
makkelijker dragen.
in ieder geval het
volle gewicht van zijn persoon moet doen
gelden.
Het samenverplegen van rustige zielszie
ken en zenuwlijders gaf eer voor- dan
nadeelen. Een en ander maakte het moge
lijk, de arbeidstherapie zoo hoog moge
lijk op te voeren. Tenslotte een groote
verbetering voor de gewone gestichtspa
tiënten, omdat bij het publiek meer en
meer de verschillen tusschen krankzinni
gen en zenuwlijders vervagen.
Ook ten opzichte van de klinieken bleek
de aangewezen inrichting voordeelen te be
zitten: de eerste zijn te veel ziekenhuis,
alleen ingericht op de verpleging van bed-
legerigen en acuut onrustigen. De open
afdeeling daarentegen beschikt dikwijls
over uitgebreide wandel- en arbeidsaange-
legenheid, waarvan vooral de laatste bij
de „reëducation mentale" goede diensten
kan bewijzen.
Indien dus met tevredenheid kan neer
gezien worden op de werking van onze
open afdeeling aldus de schrijvers zij
heeft echter nog niet geheel voldaan aan
door Carel Brensa
12
VLAGGESEIN.
De Vijf en Twintig Jarige
De Rijksvischafslag viert feest! Het
jis deze week vijf en twintig jaar gele
iden, dat half IJmuiden op z'n achter
ste beenen stond tegenover de heele-.
jmaal niet gevraagde nieuwigheid, dat
|het. rijk zelf de vischafslag zou gaan
exploiteeren!
Dat komt meer voor! Ik bedoel: dat
jop z'n achterste beenen staan Van
wege een Nieuwigheid!
Het is heelemaal niet noodig om al-
tijd koek en ei met dat geheimzinnige
ding „Staat" te wezen, want dat in den
grond denkbeeldige lichaam doet ook
wel eens afschuwelijk rare dingen. Wij
hopen hieromtrent nog nader te
spreken op deze zelfde pagina in ver
band met het „Staats-visschershaven-
bedrijf"
Maar de Staat doet in werkelijkheid
een van zijn allereerste plichten, wan-
ineer hij waar het particulier initia-
itief ontbreekt of onmachtig is een
zaak aanpakt, die kwijnende is, of ver
ouderd raakt of te weinig eigen geld
heeft of goede leiding ontbeert of
'wat dan ook
Dan is doortasten de boodschap en is
mopperen over een nieuwigheid niet op
z'n plaats!
Dat was het dan ook niet voor 'n
kwarteeuw geleden ten opzichte van de
Vischafslag De Staat heeft aange
pakt de zaak is buitengewoon ge
groeid niemand wil de oude toestand
meer terug
En de mopperaars van toen hebben
dus ongelijk gekregen!
Ik hoop dat de mopperaars ten op
zichte van nieuwigheden in IJmuiden
nog heel vaak ongelijk krijgen.
I
J schijnbaar doodgewoon ding als 'n
Vischhal!
Maar gij zoudt u hierover in 't geheel
niet meer verwonderen, wanneer gij -
i wist, dat voor 'n mensch, die 'n beetje
I verder kijkt, dan z'n neus lang is, 'n j
vischhal nog iets meer kan wezen dan
1 'n kaal gebouw met 'n glibberige ri
i vloer en vischstank Wanneer gij
wist, dat ik mij heel vaak treurig ge-
stemd voel over de menschen, die niet
anders dan den buitenkant van de din
gen zien en aan wie de diepere beteeke-
nis van zelfs de meest eenvoudige din
gen ontgaat!
t Ik verzeker u, dat ik verschillende
uren in de vischhal heb door gebracht,
die ik reken tot de meest ontroerende
en de meest poëtische van mijn leven!
En als gij hierom mocht lachen in uw
prozaïsche naïviteit dan wil ik u
verzekeren, dat geen boek over de zee,
geen biologisch geschrift over het zee
leven, geen reis op een mailschip en
geen verblijf aan het strand mij ooit
zóó diep ingrijpend de onbegrijpelijke
wonderlijkheid van het ongeweten le
ven óp den oceaanbodem heeft kunnen
openbaren dan de IJmuider Vischhal
op een van die triestige najaarsmor
gens met heel den cementen vloer over
dekt door overstelpende hoeveelheden
van de meest niteenloopende en de
meest zonderlinge visschen
f Uren heb ik daarnaar zonder spre
ken staan kijken en uren heb ik daar
over door eenvoudige mannen uit de
hal hooren vertellen
En zooals nergens is mij daar vaak
opengegaan het diepere en ondoor-
1 grondelijke besef van het wonder van
het zeeleven Daar brachten die
doode visschen hun eigen geschiedenis
tot vlak voor mijn voeten! Ze leerden
mij hun levenswonder en hun levens-
tragiek!
Dat was voor mij de poësie van de
Vischhal.
j Maar aangezien mij gebleken is, dat
1 vele menschen de nuchterheid boven
het levenspoëtische verkiezen zal ik
hierover niet verder uitweiden
Maar om op de vijf en twintig jarige
terug te komen
Er is in de afgeloopen week razend
veel gespeecht er zijn razend veel
bloemen voor den dag gekomen (Het is
'n geluk, dat dit jubileum in Juli valt
als 't Januari geweest was, zou die
bloemenafdeeling centen gekost heb
ben er is gefeliciteerd en hulde
gebracht er is gelachen en gedron
ken
i Ik mag niet achterblijven!
I Wel kom ik zooals een bescheiden
iiensch past achteraan, maar ach-
:erblijven: Nooit!
Ziehier mijn gelukwensch:
Geachte Vijf en twintig jarige! Het
zal u misschien verwonderen, dat
Iemand die niets anders met visch
te maken heeft, dan dat hij ze dol
graag lust aanleiding vindt om de
loftrompet te steken van zoo een
Geachte Jubiiaresse! Afgezien van
het genot van de poësie, die mij in het
zeebestaan duidelijk geworden is
heb ik de practijk niet over het hoofd
gezien! En in het teeken van deze prac
tijk wil ik mijn wenschen uitspreken:
IJmuiden is de laatste jaren vooruit
gegaan en groot geworden! Er zou niet
veel voor noodig wezen om eene kleine
terugblik te werpen op het IJmuiden
van het vorige geslacht met al zijn
zonderlinge zaken, die sinds lang ver
dwenen zijn. Het is achter den rug!
IJmuiden is gegroeid. Zelfs misschien
op het oogenblik 'n beetje uit z'n krach
ten gegroeid!
IJmuiden heeft veel geld verdiend!
IJmuiden heeft weer veel geld verlo
ren
Laten wij nu ter gelegenheid van
het vijf en twintig jarig bestaan de
hoop uitspreken, dat IJmuiden door
deze ziekte heen gekomen is. Laten we
niet meer spreken over die ziekte-perio
de. Maar laten we de hartgrondige
wensch uitspreken, dat IJmuiden van
nu af weer hard zal gaan werken
Zoodat we over vijf en twintig jaar een
nieuw feest kunnen gaan vieren
Niet het feest alleen van het vijftig ja- -
rig bestaan van de vischhal niet het
feest van het zooveelste kampioenschap
van „Stormvogels" niet het feest
van een of ander onderdeel van IJmui
den
Maar het feest van IJmuiden zelf!
Het. feest van IJmuidens bloei als zelf
standige stad en rijksgemeente als
wereldbekende haven van Holland
als internationale badplaats
Als plaats van welvaart en gemeen
schappelijk geluk en burgermansleven
voor de ingezetenen!
O-—
Deze vooruitgang zal'in de eerste'
plaats te merken zijn aan de Rijks-
vischhal! Neen ze zal in hoofdzaak
ontstaan uit en door middel van de
vischhal].
Want de Rijksvischhal dat is de win-
kella van IJmuiden! Het leven en de ar
beid van de visschers op zee is bewon
derenswaardig en subliem de ree-
derijen en nevenbedrijven zijn allemaal
van groot belang en werken mee tot
den bloei
Maar de hoofdzaak moet komen van
de vischhal! De arbeid is nummer I
maar de besomming geeft den door
slag! 'n heel schip met visch kan van
veel beteekenis en kan zonder beteeke-
nis zijn voor de welvaart van de bevol
king Dat hangt af van de prijs, die
in de vischhal gemaakt wordt!
Dus de vischafslag vooruit!
Iedqr die visch wil koopen zoowel
in binnen- als buitenland, moet in de
eerste plaats zijn aandacht leeren ge
ven aan de vischhal van IJmui
den! Daar moet het heen. Het moet
gaan overloopen van koopers dan
loopt het vanzelf over van schepen
En dan loopt het ook over van goede
prijzen!
IJmuiden de vischstapelplaats van
half Europa!
Ziedaar, wat ik u vijf en twintig
jarige wensch
En daarom hoop ik:
Dat de Staat nu ter gelegenheid van
dit vijf en twintig jarig feest eens 'n
eind zal maken aan die oorspronkelijke
fout in de bouwbestekken en het ce
ment van het nieuwe Halgebouw eens
zal laten afpleisteren
Dat de „Tegeltjesmarkt" zoo gauw
mogelijk zal verdwijnen en zal plaats
maken voor een nieuw bijgebouw tot
desnoods aan de ronding van de' traw
lerhaven toe
Dat het vischbedrijf door verstandige
politiek weer zoo zal opbloeien, dat al
de leegstaande en tot ruïnes geworden
pakhuizen en fabrieken aan de Z.Z.
Visschershaven en de Industrie straten
weer in gebruik zullen moeten worden
genomen, zoodat daar eindelijk de lu
gubere wildernis zal gaan verkeeren in
een gezellig en bedrijvig stads-gedeel-
te
Dat alle bewoners van IJmuiden
door het uit deze oorzaken grooter
worden van de plaats en door het in
mengen van nieuwe elementen en niet
het minst door het invoeren.van nog
verschillende „nieuwigheden' los
komen uit sommige nog bestaande
kleinsteedsche begrippen
En dat IJmuiden dank zij de bui
tengewone besommingen in de Rijks
vischafslag moge worden tot een
plaats van internationale beteekenis
a la a la a la
A la Parijs Londen Schevenin-
gen en de heele Riviera bij elkaar des
noods
Ik heb er geen bezwaar tegen
Leve de Vischhal!
Ik heb gezegd!
Carel Brensa.
JAAP CO.
Ode!
Vijf en twintig lange jaren,
Zijn zij nu reeds aan „de Hal".
Vijf en twintig lange jaren
Staan zij voor 't bedrijf steeds-pal.
In die vijfentwintig jaren
Veilden zij maar daaglijks weer,
Schol en schar, en poon en schelvisch,
Tong en tarbot en nog meer.
Kabeljauw, gul, wijting, piepers,
Haring, zoute-, versche-, en jong-
Gingen er in razend tempo,
Over hunne vlugge tong.
En zij „penden" als maar cijfers,
Meer dan schepen aan „de Kant".
In die vijf en twintig jaren
Was er heel wat aan de hand.
En nu komen Reeders, Koopers,
Handelslui, en Visschersliên,
Op de „Kop der Visschershaven"
Hun oprechte hulde biên.
Vijf en twintig lange jaren!
'k Breng er ook mijn feestgroet voor
Hulde is het, driewerf hulde.
Hulde van de „Semaphoor".
Een bewonderaar van Jaap Co.
WEEST OP UW HOEDE!
Staatszorg!
Heb je 't gelezen? 't Staatsvis-
schershavenbedrijf levert aan 't Rijk
verlies op.
De Post chequé en girodienst niet!
De Posterijen ook niet
En de telegraaf en de telefonie..
En de Rijksmunt!
En de Artillerie-inrichtingen
En de Staatsmijnen
En het Staatsbosch-bedrijf
En de Hollandsche Lloyd
En de militaire proefnemingen....
En den verkoop van oud materi
aal
Maar de verkoop van oud materi
aal is onvermijdelijk en dat weet
je nou eenmaai Dat kost geld!
En de militaire proefnemingen
zijn noodzakelijk Je kunt nooit we
ten!
—En de Hollandsche Lloyd moet blij
ven bestaan Voor het prestige van
de Hollanders op de Pleza de Mayo van
Bonnes Aires Bovendien is het in
dit geval haar eigen schuld niet!
En het Staatsboschbedrijf is een
zeer nuttige instelling In de eerste
plaats voor de boomen!
En de Staatsmijnen moeten ge
ëxploiteerd blijven. Want dat brengt
kolen op!
En de Artillerie-inrichtingen kun
je niet opdoeken! Dat is geen gezicht
voor het buitenland! We moeten toch
ook doen of we kanonnen en geweren
maken met 'n gezicht van „Kom maar
op als je durft" al maken we
dan in werkelijkheid in onze Staats-
wapenfabrieken maar rijwielonderdee-
len
En de Rijksmunt kun je ook niet
stopzetten Waar moeten dan de
dubbeltjes vandaan komen om onder
de menschen rond te deeien, zoodat ze
daarvan hun belastingen kunnen beta
len?
En de telegraaf en de telefonie en
de posterijen natuurlijk heelemaal
niet Hoogstens zou je het bedrijf
zóó kunnen exploiteeren, dat het ge
zonde winst opbracht overeenkomstig
de buitensporige tarieven Maar dat
staat zoo burgerlijk!
En de Giro-dienst zou ik nooit
meer willen wegdoen! Dat is de clou
van ons heele Staatsbestel! Daar zijn
we beroemd van in het buitenland!
Meer dan van de visch die we vangen....
Natuurlijk! Dat Staatsvisschers-
havenbedrijf dat is 'n last! Kortweg. Ze
hebben 't voor vijf en twintig jaar gele
den geanexeerd omdat ze meenden dat
er in het monopolie wat geld te verdie
nen was Dat pietsie zee dat wij
hebben? En dat hoopje menschen
dat van de visscherij leeft? 't Is de
moeite niet waard vergeleken bij de
Hollandsche Lloyd en daarbij hebben
al die zeelui 't best Ze verdienen
geld als water, die visschers!
Ik ben het volmaakt eens! Als ik
de Staat was, dan zette ik drie meter
uit de kust 'n stevige paalschoeiïng
zoo van Vlissingen naar Delftzijl
En ik zei: Ziezoo! Geen zee meer vrij!
De Zuiderzee dicht en de Noordzee af
gesloten! Geen koeien geen moeien.
Nou kunnen er ook geen Hollanders
meer verdrinken of ze zouden tegen de
politieverordening in drie mijl uit de
kust moet gaan en dan is het hun ver
diende loon Afgeloopen! En nu die
menschen maar 'n ander baantje zoe
ken. Zomers kunnen ze heel goed met
'n ijsk&rretje loopen en 's winters kun
nen ze sneeuwruimen. Dus dan zijn
ze geborgen en als ze dan nog klagen
dan zijn het hëel ontevreden lui
Dat zeg ik!
Je hebt schoon gelijk! Ze moesten
maar 'n, einde maken aan al 't zeegèdoe
met Holland!
Natuurlijk! Inlijven bij Engeland.
Die verstaat de kunst'beter!
Besjour
Addio!
Brensa.
CORRESPONDENTIE.
Lezer J. v. d. W. Wegens het feest
van de Vischhal, moeten verschillende
1 zaken tot een volgend nummer wach-
ten. Hieronder uw brief met, het „Bui-
j tengewoon Bierbericht". Dus volgende
i week.
1 B.
I
