IJmuider Courant
17
IJmoider Kunstkroniek.
De Semaphoor
Zaterdag 13 September 1924. 2e blad.
WaUntaad ItaaUan,
Sept. 1924
H.
water
L.
'Dagen
v.m.
n.m.
v.m.
11.42
1.33
14
3.35
4.00
15
4.13
4.36
0.05
L 16
4.50
5.11
0.43
5.27
5.46
1.19
1 18
6.03
6.21
1.48
j 19
6.37
6.52
2.19
k 20
7.16
7.37
2.50
water
n.m.
0.19
2.20
0.54
2.54
1.26
3.17
1.56
227
2.58
Oeen Zomertijd.
UIT DE GEMEENTE.
Aan J. Kort te Haarlem ia vergunning
verleend tot het bouwen van een woonhuis
aan den Kruidbergtrweg te Santpoort.
Aan P. P. Pruijs te Santpoort is
vergunning verleand tot het bouwen van
drie woonhuizen aan den Terrasweg.
Aan F. J. Kochx te Velseroord is
vergunning verleend tot het bouwen van
vier woonhuizen aan den Rijksstraatweg
te Velseroord.
Aan Joh. Wichmann te Driehuis is
vergunning verleend tot het bouwen van
twee woonhuizen aan de Kennemerlaan
te IJmuiden.
Aan Q. Krijgsman te IJmuiden is
vergunning verleend tot het bouwen van
een woonhuis aan de Marconistraat.
Het Balalaika-
Gezelschap in
„Thalia'\
In -de eerste jaren na den wereldoor
log was de stad Berlijn voor de helft
Russisch geworden vanwege de daar
saam-gestroomde Russische vluchtelin
gen. Er Waren Russische restaurants,
boekenwinkels, hotels, apotheken en
nog veel meer. In totaal zwierven
ruim 300.000 uitgeweken Russen in
Berlijn rond.
En het glanspunt van het lichtere
Berlijnsche kunstleven was toen de be
roemde Russische Cabaret „Der Blaue
Vogel" 'n kwartiertje voorbij de Nol-
lendorffplatz. Het gezelschap van „Der
Blaue Vogel" was gerecruteerd uit uit
geweken Russen en had zich daar in
een achterstraat gevestigd in een klei
ne theaterzaal over een binnenplaats
van een groote huurkazerne, voorbij
hoopen steenkoop en oud roest
Men moest die Cabaret „wetenan
ders vond je haar bijna niet!
Maar wat er gegeven werd was van
subliem gehalte. Heel kunstlievend
Berlijn en Duitschland en niet minder
kunstlievend Holland ging erheen. Je
kon in Berlijn gearriveerde Hollanders
geen grooter dienst bewijzen, dan ze 'n
avond te introduceeren in de Blauwe
Vogel. En het gebeurde menigmaal dat
je er 's avonds 'n stel hollandsche too-
neelberoemdheden ontmoette, alsof je
in plaats, van in de buurt van de Nol-
lendorffplatz in de nabijheid van het
Rembrandtplein te Amsterdam was
Aan die wondere en onvergetelijke
avonden van Die Blaue Vogel moest ik
onwillekeurig terug denken, toen ik
Dinsdagavond de tweede voorstelling
bijwoonde van het Balalaika-Gezel
schap in Thalia. Daar waren zeven en
twintig van diezelfde vurige, warm
voelende, temperamentvolle en tege
lijk zoo muzikale en komisch aange
legde Russen Daar was muziek en
zang en spel en dans en potsemake
rij weer in één hand, zooals toen.
En als ik niet' heel verkeerd gezien
heb dan hebben de aanwezigen zich
buitengemeen kunnen vermaken met
het gebodene!
Het is geen pure kunst, wat de Bala-
laï-kers geven, maar het is „Variété"
van de zuiverste soort. En er is gebo
den kunst in onze dagen, die ver bene
den het niveau van deze amusements
kunst gaat.
Bovendien is er zoo buitengewoon
veel te leeren uit de prachtige opvat
tingen van deze werkers. Hebt ge erop
gelet kunstgevoelige toschouwers,
dat hier niets aan het toeval wordt
overgelaten? Dat het ensemble aaneen
sluitend werkt dat de stijl correct is
dat de aankleeding pittoresk °n be
korend is tot verhooging van het ar
tistiek genot?
En wat een pracht van 'n dicipline in
deze zevenentwintig mensehen!
En wat 'n tragiek!
Want ja tragiek is er ook in, dat
deze menschen, geboortig uit de
Oekraïne, hun kunst moeten gaan bren
gen tot in kleine plaatsen aan de zee
van het ver verwijderde Holland!
Maar wij kunnen er dankbaar voor
zijn. Want IJmuiden heeft er recht op
om in deze tijden eens wat meer ken
nis te maken met wat er aan meer be
langrijks en interessants in de kunst
wereld gebeurd!
Het dient met vreugde gezegd:
IJmuiden heeft de Oekraïners waardig
ontvangen en zich de aandacht waard
getoond!
Carel Brensa.
PLAATSELIJK NIEUWS.
spel, te spelen door de reeds genoemde zijn er, dus het kan goed worden, mits
acteurs, „De Vrouw, die brult en er ernstig getraind wordt. Ook in de
breekt", een amusante huwelijks-ge- andere takken van de athletiek dient
uitgekomen te worden. In kogelstoo-
ten, discuswerpen, speerwerpen en di
verse springnummers worden reeds
flinke vorderingen gemaakt.
Wanneer de deelnemers op deze wij
ze voortgaan en de wenken van hun
leider in acht nemen, dan zullen zij
•zeker flinke werkers worden in de
sport, die athletiek heet.
IJMUIDEN.
Een vroolijke avond.
Men deelt ons mede dat „Het Nieu
we Tooneel", dir. Frits en Adolf Bouw
meester, op Dinsdag 16 Sept. in het
Thalia-theater een intiemen kunst
avond zal geven. Met het oog op dezen
één en avond, waarop hier dit gezel
schap optreedt, is voor een program
ma vol afwisseling en kleur gezorgd.
Wij kunnen onzen lezers een bezoek
aan deze voorstelling warm aanbeve
len. De heeren Frits en Adolf Bouw
meester zullen met hun bekend talent
de voornaamste rollen vervullen in de
verschillende stukjès van spannend en
komisch karakter. Ter afwisseling zal
Willy Corsari, de bekende cabaret
zangeres aan de piano haar populaire
levens-liedjes vertolken, terwijl Frans
llulleman humoristische voordrachten
zal ten beste geven. Wij vermelden nog
dat o.a. op het programma voorkomt
„Lord Spleen" een spannend inbrekers-
schiedenis in één bedrijf, zoodat de sa
menstelling van het programma ons
borg staat voor 'n vroolijken avond vol
aangenaam kunst-genot.
IJmuidens Mannenkoor.
De plannen van bovengenoemde ver-
eeniging zijn reeds zoover gevorderd
dat Dinsdag 30 September een concert
zal worden gegeven in Thalia, mede in
verband met de behaalde successen
van Concordia te Beemster, welke ver-
eeniging dan ook hare medewerking
zal verleenen.
Jubilé aan de Ijsfabriek voor de
Vischhandelvereeniiging.
Men deelt ons mede, in aansluiting
op ons bericht van Woensdag, dat
door de Directie aan het personeel 3
dagen verlof met 3 dagen extra loon is
toegestaan.
Door de politie alhier is aange
houden zekere P., gedomiliceerd te
Sittard. Deze stond gesignaleerd in het
Alg. Politieblad, daar hij door de recht
bank te Maastricht veroordeeld was
tot f 30 boete of 30 dagen. De man is na
verhoor door den commissaris ter be
schikking van de justitie te Haarlem
gesteld.
Athletiek-Af deeling
Turnvereeniging IJmuiden.
Zondag j.l. werd door bovengenoem
de afdeeling deelgenomen aan de wed
strijden te Bakkum. De deelnemers
hieraan hebben zich weer flink gehou
den. De heeren J. H. Jonker en F. de
Boer behaalden No. 1 in den koppel
wedstrijd, over 2500 Meter, terwijl de
heeren B. Pauls en A. Bosman, No. 2
werden. Bovendien kwam de heer Jon-1
ker als No. 1 aan de finish bij den 1500
meter wedstrijd.
Met de estafetteloop 4 X 100 meter
werd de 3e prijs behaald door het vier-
tal, bestaande uit de heeren J. H. Jon-
ker, P. Heiligers, H. Blok en J. van Pel.
Wanneer het overgeven en overne- j
men hierin wat vlugger en handiger
ware geweest, dan had dit viertal zeker
een hoogeren prijs behaald. Sprinters J
ORANJEDAG.
Het feest werd ingezet
Met koraalmuziek en regen.
't Was een onvervalschte regendag.
Daardoor liep alles tegen.
Na afloop hiervan, kinderfeest,
Wat zielig voor de bloedjes,
De Oranjeregen liep met straaltjes
Van de Oranjesnoetjes.
Zoo om het uur een lichte plek
Aan het loodgrijs firmament,
Men hoopte en er kwam ook hoop:
Een hoop regen zonder end.
Het filmdoek op het Plein stond
strak
Als het vel der groote trom,
En toch nog regenen, hard of zacht,
Maar 't regende ja, waarom?
Wij zijn van elk soort vocht niet
bang,
't Zij welke kleur of smaak,
Maar altijd nat van dezelfde soort,
Loopt op den duur toch spaak.
Gelukkig waren er in de stoet,
Ter verhooging van de pret,
En hulp bij een verdrinkingsramp,
Een scheepsboot, en een vlet.
Ik dacht: als 't nu toch regenen moet
Laat ze er 's avonds mee beginnen,
Wij grooten blijven toch wel droog,
Al worden we nat van binnen.
Als ik dien dag baas was geweest
Van het regenmagazijn,
Geen droppel had ik afgestaan,
Maar gezorgd voor zonneschijn.
Het baat niet of men klaagt en zegt:
„Het was voor groot en klein een
strop",
Men neemt er zelfs geen nota van,
Ook al zoekt men het hoogerop.
Jungbacker.
*1 door Carel Brensa 8
21
DOOR DEN KIJKER.
De Winkelweek.
Van de Winkelweek heb ik niet al te
veel gezien. Want op den dag, dat ik er
speciaal voor uitging, nou toen re
gende 't 'n beetje en ik was er net zoo
erg aan toe als die kleine jongen,
waarvan Jungbacker j.l. Zaterdag ver-
lelde.
Van armoede ben ik maar de krant
gaan zitten lezen in hotel Willem Ba-
rentz.
Toen het even mooi weer was, moest
ik voor dag en dauw naar Haarlem!
Zoodat het noodlot in deze lichtelijk
met me gesold heeft en het me niet
vergund is geweest een volledigen in
druk te krijgen van dit streven van de
IJmuider Winkeliers!
Dat neemt niet weg, dat ik iets heel
eigenaardigs ontdekt heb!
Waarover ik u hieronder wat vertel
len zal:
Verschillende kleine ervaringen in
het algemeen hebben mij de overtui
ging gegeven, dat de IJmuidenaren
meer gesteld zijn op verrassende din
gen, dan menigeen zou denken. Meer
dere malen reeds heb ik van menschen
gehoord: „Och dat is toch niks voor
IJmuiden"
En dan was het in de meeste geval
len WEL wat!
Hoewel ik natuurlijk niet weet of de
IJmuidenaren over het algemeen wel
tenvolle waardeeren, wat er in het be
lang van de plaats gedaan wordt
Zoo b.v. nu die winkelweek.
De meest nuchtere IJmuidenaar zal
begrijpen, dat zoon akkevietje voor
de betrokkenen 'n aardigheid is, die
geld, moeite, tijd en soesah kost!
Maar zoon winkelier doet dat in de
hoop, dat het 'm niet alleen 'n soort
platonische waardeering, maar ook
een practisch-daadwerkelijke waardee
ring zal opbrengen. Dat wil zeggen: dat
de menschen 'n beetje spontaner zul
len gaan koopen
Doen de IJmuidenaren dat nu? Ik
weet het niet!
Maar ik weet wel, dat ze het zonder
gevaar KUNNEN doen.
Want ik heb ervaren, dat IJmuiden
niet hoeft te lijden aan de eigenaardige
ziekte, waaraan veelal kleinere plaat
sen lijden
U weet het allemaal: Kleinere plaat
sen, die liggen onder den rook van een
groote stad, loeren altijd met 'n scheef
oog naar die groote stad. De menschen
hebben de zonderlinge trek om zoo
veel mogelijk in die groote stad te koo
pen, in de meening, dat ze dan hun
belangen dienen
En het eigenaardige, dat ik meen te
hebben ontdekt, dat dit voor IJmuiden
niet noodig is!
Als IJmuiden inderdaad lijdende is
aan de ziekte van betooverd te we
zen door Amsterdam en Haarlem
dat het dan spoedig van die ziekte ge-
neze
Want ik zal u het volgende „histo
risch" feit meedeelen:
o
Voor 'n paar weken geleden moest
ik op 'n dag bij m'n baas wezen. Ik zei
dus tot m'n vrouw waarmee ik over
het Willemsplein liep te slenteren
„wacht even'', en ik schoot het kan
toor binnen.
En als er nu getrouwde mannen zijn
onder de lezers van de „IJmuider"
dan zullen ze zoo goed als ik weten, dat
je 'n vrouw nooit 'n kwartier alleen
kunt laten of ze heeft wat gekocht!
Zoo ook mijn vrouw! Nog geen tien
minuten later ben ik weer op 't plein.....
Geen vrouw te zien Ik wacht en ik
wacht Eindelijk komt ze voor den
dag uit een manufacturenwinkel op de
hoek van 't plein.
Ik heb 'n klein doekje gekocht
zegt ze want aan 't strand waait m'n
haar zoo om m'n hoofd Kijk 's! 3
Negen en dertig cent!
En ik krijg te zien zoo een klein imi-
tatie-battik lapje vol kleuren van
blauw en groen en rood en paars, zoo
als je ze in alle moderne winkels te
genwoordig ziet!
Drie dagen later loopen we in Haar
lem en ineens grijpt m'n vrouw me
vast. En wijst in de etalage van 'n ma
nufacturenzaak
Kijk 's zeg ze daar ligt dat
zelfde doekje, dat ik in IJmuiden ge
kocht heb voor 69 cent!
'n Week later zijn we in Amsterdam
en telkens wijst m'n. vrouw me op dat
bewuste doekje. Ik begin er ook op te
letten en ik constateer zeer nadrukke
lijk, dat ik in tien, twaalf winkels tot
heden dat zelfde grillig gekleurde
doekje heb zien liggen geprijsd tus-
schen de 50 (vijftig) en 71 (een en ze
ventig). Alleen in IJmuiden kostte
het 39 (Negen en dertig cent)!
Dat wilde ik u even vertellen. Het is
maar 'n kleinigheid, maar het kan tee
kenend zijn.
En ik wil hierom in het geheel niet
generaliseeren. Ik wil de IJmuidensche
winkeliers geen ongevraagde pluim op
de hoed steken. Ik wil geen reclame
maken
Ik wil alleen 'n onrechtvaardige mee
ning rechtzetten, die wij allen weten,
dat bestaat!
In de groote stad gaan de menschen
van een afgelegen buurt naar het
schitterende en müt snorkende recla
mes overdonderende Stadsmidden. En
laten de buurtwinkels in den regel 't
nakijken
In een dorp of een kleine plaats, die
in de nabijheid ligt van een groote stad,
houden de inwoners er een marktdag
of een stadsdag of een „Boo-schappen-
dag" op na om de zaken in hun eigen
plaats voorbij te-gaan en in de naast
bijzijnde stad in te koopen
En als de menschen uit de provincie
eens wisten hoe ze als provincie-men-
schen in de lichtpaleizen van de groo
te stad behandeld worden
Ik zal er voor 't oogenblik niets va,n
zeggen
Maar ik zeg alleen: E e r e wien
eere toekomt.
Als de plaatselijke winkelier en han
delaar in aanmerking komt om bij te
koopen, zonder schade voor eigen
beurs doe 't dan!
Als een handelaar in IJmuiden prijs-
noteeringen maakt, waarvan ge over
tuigd wéét, dat ze kwaliteit in aan
merking genomen hooger zijn dan
in de stad Amsterdam Zeg dan te
gen hem: Ik heb het recht om mijn
eigen belang te dienen, dus ik koop in
de stad
Maar als een 'winkelier in IJmuiden
bewijst, dat hij dezelfde artikelen ver
koopt tegen nieteens dezelfde, maar
nog lagere prijzen, dan in Amsterdam
koopt dan bij den winkelier in
IJmuiden en beloon daarmede den
ijver van den plaatselijken winkelier en
help daardoor den bloei .en de betee-
kenis van uw plaats vergrooten
Brensa.
OP 'T WACHTUUR.
De Letterkunst!
Een lezer sprak er zijn twijfel over
uit, dat het evengoed niet zoo gemak
kelijk was om te rijmen, zooals ik de
vorige week zei
Maar ik houd vol: Dichten is de ge
makkelijkste kunst en het gemakke
lijkste vak, wat denkbaar is
Oordeel zelf, lezer
'n School om dichten te leeren be
staat niet Dus je hoeft er geen re
gels voor te leeren en geen groote som
men cursusgeld voor uit te geven! Exa
mens - waarvoor je grandioos zakken
kunt zooals voor dokter, advocaat of
zoo iets, bestaan niet Je hoeft er,
als je je vestigt als rijmer, geen woning
voor te huren op goeden stand, zooals
'n tandarts of 'n notaris dat moet doen.
Je hebt om rijmen te maken
geen fabriek ook noodig
Je gebruikt er geen dure grondstof
fen voor
Je hoeft je niet eerst kostbare ma
chines aan te schaffen
Vergunning van B. en W. inzake de
Hinderwet heb je niet noodig!
De Arbeids-inspectie schrijft je geen
bepaalde werktijden voor!
Je hoeft er geen zegeltjes voor te
plakken en geen belasting voor te be
talen
't Eenige wat je noodig hebt is 'n
stukje papier en 'n peukie potlood
En 'n heel stel rijmwoorden!
Maar die hoef je ook al weer niet te
koopen of te huren of te maken of van
den reiziger of van 't magazijn te laten
komen
Die kun je eenvoudig wegnemen!
Je neemt 'n woordenboek en daar
staan ze allemaal in. Je neemt er net
zooveel als je er noodig hebt en geen
sterveling zal er kwaad in zien!
Daarom is dat vak van rijmen en
schrijven zoo makkelijk en daarom ben
ik er ook „in" gegaan!
B.
De Prijsvraag!
Hoe het nu na de hierboven ge
openbaarde beroepsgeheimen verder
zal gaan, weet ik niet maar op het
oogenblik schijnen de IJmuidenaren
beter te kunnen rekenen dan dichten.
Dat komt vermoedelijk, omdat ze zich
in het eerste meer oefenen
Want ik heb 'n hoeveelheid oplossin
gen van de laatste prijsvraag gekre
gen daar stond ik waarlijk versteld
van!
En alle oplossingen waren goed!
De vraag was, zooals u weet:
Als er het eerste jaar drie en het
tweede jaar zes en zoo vervolgens
steeds het dubbele aantal badgas
ten komen, hoeveel badgasten zul-
len er dan in het twintigste jaar
dus in 1944 den zomer in
IJmuiden doorbrengen?
En het antwoord was:
3.145.728
DRIE MILLIOEN HONDERD VIJF
EN VEERTIG DUIZEND ZEVEN HON
DERD ACHT EN TWINTIG!!
Zei u iets?
O! Ik dacht het
o
Commentaar zal ik voor het oogen
blik op dit cijfer niet geven!
U begrijpt heel goed dat de doodeen
voudigste consequenties op dit aantal
'n heele IJmuider Courant zouden kun
nen vullen.
Maar ik kom er op terug!
De prijs is na eerlijke loting ten deel
gevallen aan deïi heer L.
IJMUIDEN VOORUIT!
Laten we dat probeeren!
Een inzender schreef mij bij zijn
antwoord op de prijsvraag: Als het in
dat jaar 1 zegge Een honderste
van het bedoelde aantal is, dan kan
IJmuiden m.i. tevreden zijn!
Ik vind het ook!
1 van het aantal is 31.457 badgas
ten.
Welnu: Ik geloof stellig dat IJmui
den (met Velsen als achterland) op den
duur tot dit permanente aantal zal
kunnen komen
Als er maar trouw aan wordt ge
werkt!
B.
WEES OP UW HOEDE .1
Het Groote Voordeel!
We hebben eerlijk afgesproken, dat
de „Sub-commissie", die niet lang ge
leden in een Duinpan ter behartiging
van de belangen van IJmuiden als
badplaats is opgericht, geen verdere
plannen en ideeën zou publiceeren als-
vorens iets was vernomen van de tege
lijkertijd benoemde „Raads-commis
sie" en van de V. V. V. V.
Dat neemt niet weg, dat wij onmid
dellijk plaats inruimen, zoodra een
schrander en belangstellend inwoner
van IJmuiden blijk geeft van inzicht
in de belangen van IJmuiden en met
eigen idee-ën komt
Zoo b.v. schrijft de bovengenoemde
heer L.:
.„Met zijn verschillende bedrij
ven als de Visscherij, Hoogovenbedrijf,
enz. enz., zou IJmuiden op andere
plaatsen vóór hebben, dat de prijzen
niet opgeschroefd behoeven te worden!
In de wintermaanden is hier genoeg te
doen. In de zomermaanden kunnen
daardoor normale prijzen berekend
worden
Hebt u daar wel eens aan gedacht,
IJmuidenaren? Is dat 'n reclame ob
ject in dezen tijd of niet?
IJmuiden de Goedkóópste Badplaats
van het Vasteland!
't Is maar 'n kleinigheid
B.
GOED ZICHT.
'n Stem uit de Verte!
In Nieuwediep ben ik geboren,
Op IJmuiden is mijn lot beschoren.
In 't Veen voel ik me als bevroren,
Want zee en strand heb ik verloren.
Dat de IJmuidenaren dit nu hooren,
En hun stad waardeeren als ooit
tevoren.
Carel Brensa verdiend zijn sporen,
Met zijn seinen van den toren
In de beroemde „Semaphoren".
Ziet IJmuiden's nieuwe toekomst
gloren,
Wat een ieder moet bekoren
Die tot IJmuiden wil behooren.
L. J. Hopman, Heerenveen.