IJmuider Courant
WEBER, Koningstraat
Zaterdag 29 November 1924. 2e blad.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Donderdagmorgen is de arbeider
D. aan de Visschershaven met zijn
j fiets tegen een meerpaal gereden,
waardoor hij kwam te vallen. De val
t kwam flink aan, want D. geraakte in
bewusteloozen toestand en verwondde
zich aan het koffiekannetje, dat hij bij
zich had. Men bracht hem naar de wo
ning van Dr. van Leeuwen, maar on
derweg kwam D. weer bij. Bij onder
zoek bleek het ongeval toch nog al
goed afgeloopen te zijn.
De Staatscourant bevat de statu
ten der postduivenvereeniging „De
Stormvogel" alhier.
Woensdagmorgen vroeg brak op
den Alkmaarschen weg bij Wijk aan
Duin de vooras van een Ford-autobus
van den heer Wijker, op weg naai- hier.
De autobus kwam terecht in de kui
len langs den weg, die daar zijn door
het opbreken der tramrails. Persoon
lijke ongelukken kwamen niet voor.
De passagiers hebben de reis met een
andere bus voortgezet.
Gevonden voorwerpen.
Een bril, een bruine portemonnaie
met inhoud, een bruine mantelcein
tuur, een huissleutel, een bruinlederen
handschoen, een doublé horlogeket
ting, eenige aardappelzakken, een
vlet, een zakmes, een paar groene wol
len handschoenen, een huissleutel, een
sigarenpijpje, een rood kindertaschje
met inhoud, een paar grijze heeren
handschoenen, 20 statistiekzegels, 1
bruine wolien kindermuts.
VELSEROORD.
Donderdagmiddag werd uit een
woning der R.K. Woningbouwvereni
ging in de De Weerdstraat een gezin
uitgezet. Het was een zielig gezicht al
de keurig nette meubeltjes op straat te
zien zetten, zieliger nog, daar in het ge
zin een kindje was van nog slechts vier
weken oud.
Gevonden voorwerpen.
Een zilveren gulden, een jongenspet,
een ijsmuts.
Ook de tweede van de dubbele
woning in de Kalverstraat is deze week
afgebroken. Het geschiedde niet op
last der gemeente, maar door den
eigenaar zelf, die de gezinnen op straat
liet zetten. De eigenaar gaat er twee
nieuwe huizen zetten.
VELSEN
Donderdagavond heeft in eene
vergadering in „Hloemoord", uitge-
schreven door de afdeeling Wijkeroog
van de S. D. A. P., de heer C. Thomas
sen, lid der Provinciale Staten van
Noord-Holland, gesproken over „Ont-
jwapening! Recht door Macht."
De heer Visser, voorzitter, opende
de slecht bezochte vergadering.
Hierna kreeg de heer Thomassen het
woord, die begon met uit te leggen
waarom de Sociaal-democraten tegen
den oorlog waren, n.l. omdat oorlog
vernietiging is en er is kwalijk genoeg
voor ons allen. Ons streven moet zijn
-productie, maar niet vernietiging. De
laatste oorlog heeft voor de heeie
tl menschheid een verlies van honderden
i, millioenen ten gevolge gehad en thans
n moeten allen hard werken om de gele-
v den verliezen te herstellen, zoodat
-ieder begrijpen kan, dat een herhaling
>i van zulk een oorlog al zeer verschrik-
- kelijk zou zijn, te meer nog, omdat men
e er zeker van kan zijn, dat de strijdmid-
I delen ontzettend zullen wezen, gelijk
i. men uit geschreven en gesproken
e woorden in den laatsten tijd te weten
kon komen.
- Spreker wijst er op, dat zeer waar-
schijnlijk in een volgenden oorlog heel
- geen verschil meer gemaakt zal wor
den tusschen strijders en niet-strijders.
Wij, Sociaal-democraten, zeggen, dat
i|recht moet gaan boven macht, terwijl
i het nu nog juist andersom is. Zoo is
1 het in de maatschappij en zoo is het
- ook in den oorlog in de meeste geval
len. Uit de geschiedenis is tal van ma-
r len gebleken, dat de oorlog gewonnen
werd door hem, die het recht niet aan
- zijn kant had, maar wel de macht.
t In een geordende maatschappij mo-
gen de mensehen niet hun eigen rech-
- ter zijn. Er bestaat een college, dat
i,recht spreekt en in geschillen uit-
spraak doet; dien kant moet het in de
Jheele wereld uit. Nu zijn er wel men-
schen, die niet kunnen gelooven, dat
t dit doel bereikt kan worden, maar spr.
- zegt, dat de geschiedenis bewijst, dat
i' de maatschappij in die richting groeit,
i En waarom zouden we later niet tot de
3 Republiek der Vereenigde Staten van
i Europa kunnen komen, zoo goed als
- tot die van Amerika?
- Spr. wijst op het verkeerde van de
«preuk: „Als ge den vrede wilt, maak
U dan klaar voor den Oorlog"; we
moeten het laatste deel veranderen in,
bereid u dan voor den vrede.
Dat de volkeren zich voor den oorlog
gereed gemaakt hebben, heeft juist den
oorlog veroorzaakt. Bovendien is alle
toerusting tot den oorlog voor ons land
weggeworpen geld, omdat wij ons toch
niet voldoende verdedigen kunnen,
wat door militairen van naam luid ver
kondigd is.
Laten wij dus zoo verstandig zijn en
geen geld meer verspillen aan nutte-
looze en zeer gevaarlijke dingen.
Onze onafhankelijkheid in den laat
sten oorlog was ook toch niet anders
dan een wassen neus. Onze neutrali
teit werd door de strijdenden ontzien,
omdat het in hun belang was en ze
speelden toch den baas over ons, on
danks alle schatten aan leger en vloot
besteed.
Is het dan geen zon'de en jammer,
dat al onze millioenen aan den oorlogs
god geofferd zijn? Wat zou dat geld
nuttiger besteed kunnen zijn! Laten we
goed zorgen voor onze ouden en voor
de kinderen, wij die nu in de volle
kracht van ons leven zijn?
Een luid applaus was het loon voor
de boeiende voordracht.
Met een woord van dank sloot de
voorzitter de vergadering.
Donderdagavond ontstond door
onbekende oorzaak brand1 in een
schuurtje achter de villa „De Riet
vink" aan den Stationsweg.
Daar het gebouwtje met riet gedekt
was, dat niet brandvrij was, vonden de
vlammen gelegenheid om den gehee-
len omtrek te verlichten en toen de
brandweer ter plaatse kwam, lag het
schuurtje reeds in puin. Gelukkig was
de wind van de villa af, zoodat deze ge
spaard bleef.
Schoonheidscommissie.
Donderdag is ten raadhuize door wet
houder J. C. Dunnebier de Schoon
heidscommissie voor onze gemeente
geïnstalleerd. Deze commissie bestaat
uit dé heeren A. J. Sevenhuysen, ar
chitect te Haarlem, B. T. Boeyenga,
architect te Amsterdam, en Maurits
Plate, architect te Haarlem. Secretaris
der commissie is de heer J. Arends,
adj.-commies bij Openbare Werken al
hier.
Het bericht in ons blad van
Woensdag over de aanbieding der
lichtkronen in de Ned. Herv. kerk, ver
dient zoodanig verbetering, dat het
nog niet vaststaat, dat die op 7 Decem
ber zal plaats hebben. De leverancier
der kronen is niet de firma Faks, maar
de N.V. Fax te Culemborg. Voorts zul
len de kronen niet ieder 18, maar 21
lichtpunten bevatten.
De Haarlemsche rechtbank ver
oordeelde den gewezen onder-lading-
meester der Ned. Spoorwegen J. C. K.
alhier wegens diefstal van een pakje
tabak uit een bezending voor IJmui-
den, tot 6 weken gevangenisstraf. De
eisch was 6 maanden.
SANTPOORT
In café „De Wijman"' alhier had
Dinsdagmiddag de verkooping plaats
van een winkelhuis met schuur en erf
aan den Hagelingerweg G 22 te Sant
poort, gemeente Velsen, groot ongeveer
420 c.A. Het perceel werd ten overstaan
van notaris Mr. M. Slingenberg te
Haarlem verkocht voor f 5800 aan den
lieer B. v. d. Heyden te Santpoort.
Woensdagavond hield de afd.
SantpoortBloemendaal van de Ned.
Ver. tot Afschaffing van Alcoh. Dran
ken een openbare vergadering, waarin
als spreekster optrad Mevr. Straal
manKremer. De vergadering, die
maar zeer matig bezocht was, werd ge
opend door den heer Frankfort, die
z'n teleurstelling uitsprak over de
slechte opkomst. Hierna gaf hij het
woord aan de spreekster, die in haar
rede de ellende schetste, die voort
spruit uit het alcoholisme.
De heer L Cozijnsen verleende met
eenige fraaie orgelnummers zijn wel
willende medewerking.
Daartoe uitgenoodigd door de
zoog. „Vrije Groep" trad Woensdag
avond in het lokaal der geheelonthou
ders aan het Kerkplein in een openba
re vergadering op de heer A. L. Con-
standse met het onderwerp „Anarchis
me en Sociaal-democratie". De avond
werd geopend door den heer Overstee
gen. Hij heette de aanwezigen welkom
en sprak er zijn verwondering over
uit, dat geen enkele Vrijzinnig-Demo
craat of S. D. A. P.'er aanwezig was,
hoewel er verscheidenen waren uitge
noodigd.
Toen nam de heer Constandse het
woord. Onze hedendaagsche samen
leving aldus spr. kent in hoofd
zaak twee pertijen, die der uitbuiters
en der uitgebuitenen. De ware uitbui
ting van het proletariaat wordt gevon
den in de bedrijven. De arbeider
wordt van zijn „meerwaarde" beroofd
en de patroon belegt de winst. Het is
pu zaak het proletariaat economisch te
bevrijden. Teneinde dit te verhinderen
heeft de bourgeoisie een abstracte
macht boven zich gesteld: De Staat. In
dit opzicht zijn de bourgeois het vol
komen eens, al zijn er veel onderlinge
geschillen. De Staat dient om de eigen
dommen te handhaven. De Anarchis
ten nu zijn tegen allen eigendom, wat
niet van de S. D. A. P. gezegd kan wor
den. Deze is slechts tegen het particu
lier eigendom. „Eigendom" aldus
Marx „moet er zijn, maar we kun
nen hem pas aan de gemeenschap
brengen, als we hem aan de Staat
brengen". Hier worden dus de Staat en
de Gemeenschap vereenzelvigd. De
Anarchisten onderschrijven deze ver
eenzelviging echter geenszins en heb
ben zich als doel gesteld de opheffing
van de Staat, teneinde den arbeider
economisch te bevrijden.
Marx zegt: De Staat is het machts
apparaat van de heerschende klasse.
Dit wapen moeten de arbeiders ver
overen en dan de heerschende klasse
haar wil op leggen. Dit lijkt heel mooi,
maar wie verovert de Staat? Dat doen
de leiders en niet de arbeiders. Dan
worden de leiders staatsautoriteiten
en de arbeiders worden weer gere
geerd: Zij zijn slechts van meester
veranderd. „Maar", zal men zeggen,
„die nieuwe meester zal met de Staat
heel iets anders doen dan de oude".
Gezag zonder uitbuiting kan echter
niet bestaan, en daarom kan de arbei
dende klasse geen heerschende klas
zijn.
Verder gaande betoogt spr., dat de
S. D. A. P. reactionair is. De bour
geois in Amsterdam handhaven Wi-
baut, om door een vooraanstaand po
liticus, die zich vooruitstrevend
noemt, reactionaire maatregelen te
doen nemen, teneinde het volk te
misleiden.
De sociale wetgeving en de medezeg-
gingsschap der S. D. A. P. schat spr. al
evenmin hoog. De sociale wetgeving
wordt altijd door de arbeiders betaald.
Eerst neemt de Staat den arbeider al
les at en dan geeft zij hem een kleinig
heid terug. Het beste bewijs van de on
deugdelijkheid der Sociale maatrege
len noemt spr. wei het feit, dat de
bourgeoisie haar vermogen in 20 jaar
tijd met 6000 millioen zag vermeerde
ren. En de medezeggingschap komt
eigenlijk neer op dezen regel: „Gaat
het 't bedrijf goed, dan gaat 't den
werknemer van zelf goed."
De S. D. A. P. is niet, wat velen den
ken, anti-militairistisch. Zij is niet
voor ontwapening. In Nederland rede-
neertzij aldus: „Wij hebben geen geld
om 't vaderland te verdedigen, laten
wij 't dus maar niet doen." Maar in
Engeland en België o.a. handelt zij wel
anders en in 1916 sprak Kleerekooper
ook andere woorden. En 't is nog niet
zoo heel lang geleden, dat zij zelts een
munitie-bedrijf steunde.
Hierna werd gelegenheid gegeven
tot gedachtenwisseling. Er werden
slechts enkele vragen gesteld, die door
den spreker werden beantwoord.
Dinsdagavond gaf het fanfare
korps „Wilhelmina" een concert in de
groote zaal van „Zomerlust", met me
dewerking van een tooneelclubje en
een instrumentaal kwartet. Alsvorens
het korps zich deed hooren, meende de
voorzitter, de heer Krom, eenige woor
den te moeten spreken. Hij wenschte
n.l. mede te deelen, dat „Wilhelmina"
een flinke reorganisatie achter den rug
had, die nu nog niet, maar zeker in de
toekomst, goede vruchten zal afwer
pen. Hij vroeg daarom de aanwezigen
nu nog mild in hun critiek te zijn.
Voorts deelde hij nog mede, dat één
der beste leden hedenavond door ziek
te verhinderd was op te treden, zoodat
het solo-bugel-nummer moest komen
te vervallen.
De eere-voorzitter, de heer Th. J.
Wynoldy Daniels, sprak daarna nog
eenige woorden. Hij hoopte, dat de re
organisatie zal mogen gelukken en dat
de nieuwe voorzitter, de heer Krom,
in tegenstelling met z'n naam, de za
ken recht zal weten te zetten.
Hierna kon Wilhelmina zich doen
hooren. Onder directie van den heer
Dekker werden „En Vesse" van F.
Roussau en „Le val des Prés" van E.
Mullot vrij behoorlijk uitgevoerd. Het
volgend nummer van het programma
„Air Varie", een solo voor piston van
P. Platteel, welke uitgevoerd werd
door den uitstekenden pistonist van
het korps, den heer W. Breek, bleek er
echter nog verre van goed in te zitten.
De begeleiding althans liet vrij veel te
wenschen over.
Nog voor de pauze viel er echter iets
moois te genieten. Het instrumentaal
kwartet, bestaande uit de leden van
het korps Wagenaar, Krom en Bruin-
oogen, benevens de directeur F. Dek
ker, die den heer v. d. Ende verving,
bracht nl. op uitstekende wijze „Le
Heraut" en „Petrouwska Polonaise
van J. Christophe ten gehoore. Vooral
„Le Heraut" werd kranig uitgevoerd,
zoo zelfs, dat dit nummer nog eens
herhaald moest worden.
Na de pauze liet „Wilhelmina" zich
nog in een drietal nummers hooren,
waarbij wij met genoegen constateer
den, dat het korps zich nu van een be
tere zijde liet zien.
Na afloop van het concert voerden
een aantal dames en heeren „Williel-
mina-enthusiasten" de klucht in één
bedrijf „De inkwartiering bij Jaap
Beyersch" op, waarbij zij veel succes
hadden.
Het woonhuis benevens 1905 M"
grond, eigendom van den heer J. Rut-
te, bracht Donderdagavond in de vei
ling op f 7515. Kooper werd de heer C.
Maarschalk. Notaris was de heer Daa-
men.
11 December a.s. hoopt de assi
stent bij den stationsdienst alhier, de
heer J. v. d. Toorn, den dag te herden
ken, waarop hij vóór 25 jaar bij de
Ned. Spoorwegen in dienst trad.
GEMENGD NIEUWS.
H. Heyermans.
Waarschijnlijk de grootste maar ze
ker de meest populaire tooneelschrij-
ver is met Heyermans heengegaan. Hij
heeft ook ondervonden, dat in het bij
zonder de tooneelkunst een worsteling
is met geldelijke moeilijkheden. Er
zijn in ons kleine landje te veel too-
neelgezelschappen. En bovendien lijdt
het tooneel door de bioscoop. De men-
schen prefereeren de doode filmkunst
boven het levende tooneelspel. Als too-
neeldirecteur heeft Heyermans een
zwaren tijd gehad. Zelfs zijn gezel
schap moest vaak voor meer stoelen
en banken dan voor menschen spelen.
En hoe productiet de pen van Heyer
mans ook was, wie van de pen moet le
ven leeft niet in weelde. Een comité
van vrienden was daarom van plan
dezen schrijver 3 Dec. op zijn zestigsten
verjaardag niet alleen te huldigen,
maar een heel dikke enveloppe te over
handigen. In plaats van een jubilee
een begrafenis! De steun voor vrouw
en kinderen zal echter niet uitblijven.
Echte volkskunst heeft Heyermans
in zijn meeste tooneelwerken gegeven.
Ruw en toch vol fijn gevoel, eenvoudig
maar niet oppervlakkig, dol kluchtig
en tot tranen ontroerend en boven alles
echt. Heyermans heeft onder de vis-
schers, de landarbeiders, de mijnwer
kers verkeerd, voordat hij het spel van
hun leven en lijden gaf. Hij heeft ge
zien met het hart en met het oog. Hij
heeft ide bonkige, sterke taal uit hun
mond geleerd. Hij heef de werkelijk
heid beschenen met het zachte, schoo-
ne licht van zijn fantasie. Hij heeft
met bewogen ziel het leed der armen
geteekend en al de teederheid, de
vrees, de pijn, de droomen der kinde
ren.
De tijd zal ook onder zijn werken
groote opruiming houden, maar zeker
zullen over een halve eeuw velen zijner
spelen en schetsen nog gelezen worden.
Hij doet in veel opzichten aan Justus
van Maurik denken, maar is grooter
dan deze, dieper van gevoel en dichter
bij de werkelijkheid. Z'n humor is vaak
ongebreideld, zijn geestigheid is soms
een wilde rondedans van woordspe
lingen, aardigheden, grappen. Maar
ook onder de Falklandjes zijn er van
blijvende waarde om den fijnen, voor
namen spot en het zuivere, warme ge
voel.
Het meest populaire woord van Hey
ermans, dat als een bijbeltext in vele
huiskamers prijkt is: Zooals het klok
je thuis tikt, tikt het nergens. Het is
ontleend aan Ghetto, waar de oude
rabbi, de gemoedelijke, hartelijke
raadsman het waarschuwend zegt tot
den jongen Rafaèl, die met het geloof,
de traditie, het oude volk, waartoe hij
behoort, wil breken. Ook een woord,
dat getuigt van een gevoelig hart.
De opvoering van sommige stukken
van Heyermans is als zedekwetsend
of goddeloos in enkele plaatsen verbo
den. Wij meenen, dat de grondtoon
van geen enkel stuk van Heyermans
zoo genoemd mag worden. Heyermans
heeft geloovigen geteekend als gemee-
ne huichelaars, als femelaars en praat
jesmakers maar ook als edele, zachte
karakters.
En vuil zijn zijn werken ook niet, al
worden er woorden in gesproken, die
voor kinderoor zeker ongeschikt zijn.
Maar men zal zelfs niet van den bijbel
elke bladzijde voor kinderen geschikt
achten.
Heyermans was lid der S. D. A. P.
maar daarom nog geen partijman. Hij
was van heel het Nederlandsche volk
en heeft bij zijn dood en begrafenis ook
eer ontvangen van velen, die zijn soci
ale idealen niet aanvaarden. Een ge
niaal schrijver en een fijnvoelend hart
is ontvolk armer geworden.
Van Amsterdam naar Batavia.
Een nieuwe verbinding tusschen
moederland en het overzeesche gebied
is gevonden.
Het zal nog moeten blijken, of die
verbinding teer is als een draadje dan
wel sterk als een kabeltouw. De enor
me afstand, het vliegen over zee en
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Driekwart-eeuw reede, vindt in Haarlem
ieder die niet goed kan kien,
baat aan bet adres van
op nummer tien.
Driekwart-eeuw ie dair geveztigd,
't beate Opticiens- adres
Driekwart-eeuw koopt men diar brillen,
met ket allermeest succes.
Wendt voor üw brillenglas*
steeds tot J. J. WBBER ZOON,
Wat de firma WBBER levert,
he<-t mat r ach tbnitr-Dgewoon l
't Is roor 't waltün van Uw eogan
als ga U tot WEBER wendt:
WEBER ZOON is drie-kwart-eeuw reeds
aan hatselfde adrea bekend.
Voer Optiek en voor Bandage
en roor 't allerfijnste staal,
is de firma J. WEBEK.
in o 1 k opzichtideaal!
J. 1. WEBER i ZOON ejjo vaklni,
met rseds drie-kwart-eeuw praktijk;
Niemand dan de firma WKBER,
ie sdó lang ervaring rfjk,
(Auteursrecht voorbehouden).
bergen, de gevaren van de wilde
krachten der elementen, die in de Tro-
penwereld zooveel woester en sterker
zijn dan bij ons, dat alles zal nog wel
lang de luchtreis naar Indie tot een
drieste onderneming maken, een
waaghalserij alleen voor moedige
menschen. Door een kleine hapering
aan een onderdeel der machine kan de
reis voor hen licht tot 'n laatste reis
worden.
In elk geval kan dit een langdu
rige vertraging veroorzaken. In theo
rie kan men in een dag of vijf, zes naar
Indië vliegen, viermaal zoo snel als
per zeeschip, maar theorie en praktijk
liggen in dit opzicht nog even ver van
elkaar als Amsterdam van Batavia.
Wat zullen de inlanders wel gedacht
hebben, toen ze de groote vogel uit de
lucht zagen neerstrijken, een trekvo
gel, die ver uit het hooge Noorden ge
vlogen kwam? Wat ze nu nog won
derbaarlijk vinden, zal op den duur
wel gewoon worden. Enkele vliegtui
gen in militairen dienst zweven soms
al over het uitgestrekte eilandenrijk.
Het zal wel niet uitblijven, of inlan
ders wagen zich zelf ook in de lucht,
doen dienst als mechanicien, worden
zelf ook luchtpiloot. De inlanders heb-
hen ook spoedig het fietsen geleerd, ze
zijn dol op de stoomfiets en vele Euro
peanen hebben een bruinen chauffeur.
Nu was er nog groote verbazing en
verrukking en niet alleen hij de inlan
ders, ook de Europeanen waren opge
togen en hebben den vliegers een zeer
warme ontvangst bereid. Ook hier is
op allerlei wijze uiting gegeven aan
respect over de groote prestatie.
Als de vliegers langs den veiliger weg
over zee terugkeeren, want de Fokker
blijft in Indië, zal men hun hier ook
wel een grootsche ontvangst bereiden.
Ondanks den tegenslag in liet begin,
hebben zij volhard en de verdere route
zelfs binnen den vastgestelden tijd af
gelegd. Het weer was hun mee en veel
steun hebben zij gehad van de autori
teiten op de vliegvelden, waar zij neer
streken en van de vliegers, die hun
als loods dienden. Het is verwonderlijk
dat alles zoo goed reeds georganiseerd
is en men nu reeds kan spreken van
een luchtlijn over Azië met meerdere
stations, waar den vliegers alle des
kundige hulp ook voor hun toestel ten
dienste staat.
Met eenige jaren wordt wellicht een
vaste dienst Amsterdam—Batavia ge
opend.
Dan behoeft er niet meer met den
handschoen getrouwd te worden, maar
komt de bruidegom tot de bruid gevlo
gen!
KENNISGEVING.
Ter kennis van belanghebbenden
wordt gebracht, dat de vergadering
der SCHOONHEIDSCOMMISSIE voor
de gemeente Velsen zal worden gehou
den op Donderdag 4 December 1924,
des voormiddags 9.30, ten kantore van
het bedrijf Openbare Werken, Stati
onsweg K 13, te Velsen.
Velsen, 27 November 1924.
De secretaris der commissie,
J. ARENDS.
SCHEEPVAART.
In de week ven 17 lot 24 November
1924 zijn te IJmuiden uit zee binnen ge
komen 65 stoomechepen en 2 zeelichters
en zijn neer zee vertrokken 77 stoomsche
pen en 2 zeelichters.
BURGERLIJKE STAND.
Gemeente Egmond aan Zee.
Geboren: Klaas, z. van Engel
Gravenmaker en Wilhelmina Zwart.
Ondertrouwd: Engel Conijn en
Dirkje Prins; Jan Visser en Aafje Sloot
Overleden: Jan Blok, 70 jaar, we
duwnaar van Grietje Gouda.
