ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. SS
Zaterdag 17 Januari 1985
10e Jaargang
IJMUIDER COURANT
DE GEMEENTEBEGROOTING.
II
Wij hebben van de groote rede van
den heer Groeneveld alleen 't begin nog
maar bezien. Uit het verdere deel zien
we dat de Chr. Historischen het be
staan van een R.K. burgerlijk armbe
stuur naast het algemeene toch eigen
lijk een ongewenschten toestand vin
den. Des te meer is het onbegrijpelijk,
dat ze aan de poging tot het beëindigen
van dezen toestand niet hebben meege
werkt. Nu verheugde men zich alreeds
den éénen controleur voor de beide
hoewel deze zaak nog in
raad behandeld moet worden. De
beer Groeneveld sprak de hoop uit, dat
uit den arbeid van den controleur zal
blijken wat het R.K. parochiaal armbe-
pestuur voor haar armen doet, in ver
houding tot het R.K. burgerlijk armbe
stuur. Dezen wensch deelen wij ook,
boewei wij niet de minste verwachting
koesteren, dat wij die cijfers ooit tegen
over elkaar zullen zien.
De heer Groeneveld sprak ook over
iet voorbereidend onderwijs en hield
sen pleidooi voor gelijke behandeling
van het openbaar en het bijzonder
voorbereidend onderwijs. Meerdere
wenschen werden geuit, o.a. de invoe
ging van het centrale zevende leerjaar
mor het hart der gemeente. Wij ver-
noeden dat de heer Groeneveld hier
/"eisen of Velseroord mee bedoelde. Uit-
ebreid lager onderwijs te Velsen en
Velseroord werd ook door anderen be-
sleit. Een feit is dat het onderwijs in
ïnze zoo snel groeiende gemeente de
oortdurende aandacht van den raad
n ook heel wat offers vraagt.
Zoo is het ook met ons wegennet.
Jet drukke moderne verkeer vraagt
uitzettend: veel geld voor het in orde
irengen onzer wegen en wij kunnen
iet niet bijhouden. Het voorstel der
oc.-dem. fractie, dat verworpen werd,
feeft ons aanleiding hier nog wel op
erug te komen.
De heer Groeneveld wijdde ook aan
lacht aan de vereeniging I.Tmuidens
lloei en had liever gezien, dat die Vel-
ens Bloei ware genoemd. Wij kunnen
lit wel begrijpen, maar de naam Vel
en is in ons land minder bekend dan
Jmuiden. De meeste onzer landgenoo-
en denken bij het hooren van Velsen
.an een klein landelijk plaatsje, wat
[ns moederdorp ook werkelijk nog is.
Vij weten hoe ook zelfs de redacties
an groote dagbladen niet anders oor-
leelen. Van IJmuiden weet men dat
iet de groote zee- en visschershaven is.
daar er zijn slechts weinig Nederlan
ders, die weten dat I Jmuiden tot de ge-
neente Velsen behoort en als men het
hooren ze er verbaasd van op.
heeft men de Vereeniging
Jmuidens Bloei genoemd, al heeft het
zich niet beperkt tot IJmuiden,
aar ook uit Velsen heeren in het be
duur zitting hebben en ook uit andere
jlaatsen personen lid kunnen worden.
Wij steunen zeer den wensch van
iien heer Groeneveld, dat bij flinke
\anbouw van woningen de onbewoon-
aar verklaarde krotten zullen worden
ntruimd. En nu we de zekerheid heb-
ien dat'er nog 300 woningen gebouwd
■lullen kunnen worden, hopen we dat
ïindelijk de Vele ellendige krotten
ens opgeruimd zullen worden. Vooral
•ie Velseroord moet een groote oprui
ming plaats hebben.
De heer Groeneveld besloot met een
irarm woord van dank aan het college
n in 't bijzonder aan den voorzitter,
'oor zoover het de bevordering der
relvaart en den bloei onzer gemeente
etreft, gaan wij daarin mede, maar
iet waar het de geestelijke belangen
ipzer ingezetenen raakt. Nooit toch is
r een jaar geweest, waarin de meer
der bevolking zoo heftig ont-
)erd was en waarin zich zoo groote
ai1 scherpe oppositie ontketende tegen
?et beleid van het college en de meer
derheid van den raad, als in 1924.
c Dat had de meeiderheid wel eens
pogen bedenken. En om dan te spre-
en van een leiding, die boven alle cri-
ek verheven is, 't getuigt wel weer van
aïn wonderlijke vrijmoedigheid. Wat
2&nkt men toch eigenlijk wel? Dat
hien geen verantwoording schuldig is
an de ingezetenen? Als men het wat
had gedaan, zou het heel
itat beter gestaan hebben. Nu lijkt het
el, alsof de heeren zich zoo sterk en
»ker voelen, als was er geen vuiltje
aan de lucht en als waren het slechts
een paar lastige menschen geweest, die
het niet met het optreden der rechtsche
leden eens waren. Zij weten echter
veel te goed, dat de zaak anders staat.
De heer Groeneveld besloot zijn lof
rede met een critiek op den burge
meester als hoofd der politie en hoopte
dat deze met de dans- en muziek ver
gunningen wat minder toegeeflijk zou
zijn. Waarop de voorzitter dadelijk in
ging en toegaf, dat waar hij nu een
maal begonnen is, hij steeds verder
moet gaan. Met het gevolg dat we er
gerlijke en schandelijke tooneelen krij
gen, als te IJmuiden in September zijn
voorgevallen. Terwijl de meeste men
schen niet weten, wat voor walgelijke
dingen zich soms afspelen bij het uit
gaan der nachtelijke danspartijen.
De heer Sluiters legde ook een ver
klaring af, n.l. dat hij door de Chr.
Hist, fractie niet wordt erkend en dat.
hij dus voortaan voor zich alleen
spreekt. Het was een openlijk erken
nen van 't geen wij reeds eenigen Jijd
wisten en 't zal zeker velen pijnlijk ge
troffen hebben. Maar voor den heer
Sluiters is dit geen blaam. Integen
deel, wij zijn er zeker van dat het mee-
rerideel der ingezetenen in hem eert den
fier en en onafhankelijken man, die
eerlijk uitkomt voor zijn beginsel en
die tegenover al zijn partijgenooten
in den raad durft gaan staan, als hij
meent dat het geweten dit gebiedt. De
heer Sluiters moge nu alleen staan, hij
heeft in de gemeente duizenden achter
zich en dat maakt hem Sterk.
De opmerkingen van den voorzitter
en van de wethouders waren kort en
zakelijk. De voorzitter zeide dat hij
moeilijk op verschillende'zaken kon
antwoorden, omdat het college zich
niet eerst beraden kon. Dat de voorzit
ter vertrouwen had in het particulier
initiatief en het beste van de vereeni
ging IJmuidens Bloei hoopt, was ver
blijdend.
De heer Landeweert meende dat de
gemeente al genoeg doet voor het bij
zonder voorbereidend onderwijs in on
ze gemeente. Wij erkennen dat onze
gemeente daarvoor veel doet, maar het
is een onhoudbare toestand, om de
eene school wel en de andere niet te
steunen. Een herziening der sübsidi-
eering lijkt ons wel gewenscht.
Bij de replieken zeide de heer Nijssen
weinig waarde te hechten aan alge
meene beschouwingen. Volgens hem
wordt het voornaamste werk in het
belang der gemeente in de commissies
verricht.
Hiermede zijn wij het niet geheel
eens. Wij erkennen natuurlijk dat het
voorbereidende werk der commissies
zeer belangrijk is, maar in de vergade
ring van den raad moeten de zaken
toch' worden afgedaan en daar moeten
de dingen openlijk en klaar voor 't oog
van de ingezetenen behandeld worden.
Algemeene beschouwingen achten wij
dan ook goed, als ze breed opgezet zijn
en de groote lijnen uitstippelen. Dan is
een goede rede veel waard. Maar dan
is een betere voorbereiding van de be
handeling der gemeentebegrooting
noodig.
Een volgende maal spreken wij over
de behandeling der posten en voorstel
len.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
De datum van de 25-jarige ambts
bediening van Ds. Joh. Jansen, predi
kant bij de Geref. kerk alhier, is niet,
zooals in een der vorige nummers is
gemeld, 10 Febr. 1925 maar 10 Febr.
1926. De fout is reeds jarenlang in het
jaarboekje der Geref. kerken opgeno
men.
Woensdagmorgen ontstond een
begin van brand in de modewinkel van
den heer Meyer in de Huijgensstraat
en wel in de etalage. De brandweer
was spoedig ter plaatse, maar behoef
de geen dienst te doen, daar men in
middels het vuur reeds gebluscht had.
VELSEROORD.
Na gehouden aanbesteding is het
vergrooten en verbouwen van den
lunchroom van den heer D. H. Eynt-
hoven aan den Stationsweg opgedra
gen aan de heeren Sanders en van
Kaam alhier.
Een Vaandelwijding.
De R.-K. Harmonie „St. Fidelis"
heeft haar vaandel ontvangen. De hee
ren Hummels en Buinenberg namen
het initiatief, klopten aan alle deuren
en Roomsch Velseroord tastte gul in
den buidel. Zoo heeft de jonge Harmo
nie al spoedig haar vaandel verworven,
een van de mooiste, die wij hier bezit
ten.
Zondagavond werd het gewijd dooi
den Hoogeerw. Pater Provinciaal der
Capucijnen in hoogst eigen persoon.
En het werd groot feest natuurlijk.
Pater Theodosius, rector te Rilland en
oud-vicarius van Velseroord, was over
gekomen om de feestrede uit te spre
ken.
Pater Alexander opende de bijeen
komst met den Ghristelijken groet en
sprak woorden van welkom en har'te-
lijken dank. Hij dankte vooral, onder
daverend applaus, de heeren Ummels
en Bruinenberg, voor hun onbaatzuch
tige bemoeiingen. Hij dankte ook den
heer Handgraaf, wethouder van Vel
sen, die het beschermheerschap over
„St. Fidelis" op zich had genomen.
Daarna speelde de harmonie, knap
en vlot, eenige nummers, waarna de
wijding van het vaandel plaats had.
Onder diepe stilte der aanwezigen werd
de korte plechtigheid door den H. eerw.
Pater Provinciaal verricht.
Dan betrad Pater Theodosius het
spreekgestoelte, om een feestrede uit te
spreken. De sympathieke oud-vicarius
werd met daverende toejuichingen be
groet. 1 I1
De Eerw. spr. zette op schoone wijze
uiteen de hooge waarde der muziek en
de aandoeningen en verheven stem
mingen, die zij in ons kan opwekken.
Dan verhaalde hij op geestige wijze de
lotgevallen van de harmonie „St. Fide
lis", aan wier wieg 'hij had gestaan.
Nadat het corps weer eenige mar-
schen en ouvertures voor het aandach
tig publiek had ten gehoore gebracht,
en het dubbel mannenkwartet, onder
leiding van den heer Aris, eenige mooie
nummers had gezongen, werd gelegen
heid gegeven om „St. Fidelis*' te com
plimenteeren. Felicitaties werden o.a,
uitgesproken door den heer Grimber
gen, hoofdonderwijzer der R.-K. Jon
gensschool en een afgevaardigde van
de zustervereeniging „Soli Deo Gloria".
Na de pauze genoten wij weer volop
van muziek en zang. Het dubbel man
nenkwartet „St. Caecilia", dat wij voor
de eerste maal hoorden, bracht hek-jïr
zeer goed af. Vooral „Ritters abschjjid"
werd zeer goed gezongen.
De traditioneele verloting ontbrak
niet. f
N. Hl. Ct.
In de Woensdagavond gehouden
vergadering van het Centraal Drank-
weer-Comité in de gemeente Velsen
werd verslag gedaan van den gezelli-
gen avond voor de zeelieden. De on
kosten daarvan bedroegen ruim f 45.
Besloten werd aan het Zuid-Lim
burgsch Drankweer-Comité een bij
drage van f 5 te zenden voor een te
houden bazar, terwijl de aangesloten
vereenigingen gevraagd zullen worden
daarvoor ook wat te zenden.
Het Comité zal op Vrijdag 23 Jan.
een bioscoopavond organiseeren in
Thalia te IJmuiden. Twee mooie
drankbestrijdersfilms zullen worden
vertoond. Des middags wordt een kin
dervoorstelling gegeven met aardige
films voor de kinderen.
De jaarvergadering zal in de tweede
helft van Februari gehouden worden.
Daarvoor zal de medewerking worden
gevraagd van een Haarlemsch muziek
gezelschap, van de Geheelonthouders
Tooneelvereeniging „Voor uw Naaste"
en van de afdeeling der Ned. Chr. Jon
gelieden Geheelont. Vereen. „De Scha
kel".
Nog werden besproken het houden
van een winkelraamtentoonstelling en
het organiseeren van een fakkelop
tocht.
De arrestaties der anti-militairisten.
Hierover lezen we in Haarlems Dag
blad het volgende:
In ons nummer van Dinsdag hebben
wij medegedeeld, dat alle aangehouden
personen, na verhoor in de marechaus
see-kazerne te Beverwijk, weer in vrij
heid gesteld waren op twee na. Die
twee personen uit Velseroord zouden
nog later verhoord worden.
Intusschen blijken ook die vrijgela
ten te zijn.
Hoewel de militaire politie-autori-
teiten alle nadere inlichtingen weige
ren, is het thans waarschijnlijk, dat
alle aangehouden personen weer in
vrijheid gesteld zijn.
In ons nummer van Dinsdag hebben
we eenige bijzonderheden, die we van
de personen aan den Slaperdijk verna
men, gepubliceerd.
Hedenmorgen hebben we ons om na
dere inlichtingen gewend tot de familie
Van W„ te Velseroord, van wie ook
eenige zoons gearresteerd en in de ma
rechaussee-kazerne te Beverwijk ge
hoord werden.
Maandagmorgen vroeg", zei de be
jaarde moeder ons, „ik geloof dat het
nog vóór zevenen was, werd er luid aan
de deur gebeld. Ik was alleen met mijn
zoon Abram, een jongen van achttien
jaar, thuis. Ik zelf lag ziek te bed. Mijn
zoon deed de deur open en zag toen
twee rijksveldwachters en twee mare
chaussees voor zich staan. Ze wilden
zóó maar doorloopen naar binnen toe.
Abram zei toen tegen hen: „Ho, ho:
dat gaat zóó maar niet! Ik zal het eerst
aan moeder vragen!" Ze liepen even
wel tóch door. Ik riep uit mijn bed:
„Wat is dat hier allemaal?'1 Eén van
de militairen antwoordde: ,,0, moeder
tje blijf maar rustig liggen. Wij doen
geen kwaad en komen alleen even naar
vuurwapenen zoeken!" Nu, ik liet ze
toen hun gang maar gaan, want we
hebben nooit vuurwapenen in ons huis
gehad en hadden ook heele.maal geen
kwaad in 't zin. Overal hier in huis,
zoowel boven als beneden, zijn de man
nen bezig geweest; zelfs in de kleinste
dingetjes hebben ze naar vuurwapenen
gezocht. Ze zijn ongeveer een half uur
gebleven, maar hebben natuurlijk
niets gevonden.
Mijn zoon Aart, die timmerman is
(mijn zoon Dirk is in een woning aan
den Slaperdijk gearresteerd) werd te
half acht, toen hij in de werkplaats
aankwam, dadelijk beetgepakt en naar
de Marechaussee-kazerne te Beverwijk
gebracht. Toen zijn de militairen naar
de Vischhal in IJmuiden gegaan, om
mijn man te halen, want die moest óók
al gehoord worden. Hij werd evenwel
weer gauw vrijgelaten. Mijn oudsten
zoon Gerrit wilden ze ook hebben,
maar die was niet thuis. Toen hij kwam
en van 't geval hoorde, is hij dadelijk
uit zichzelf naar Beverwijk gegaan,
want hij voelde er heel weinig voor.
om als een misdadiger over de straat
te worden geleid. Al zijn mijn jongens
anti-militaristen, daarom zijn het toch
nog geen misdadigers! Het is trouwens
niet de eerste maal geweest, dat de
militairen bij ons geweest zijn, maar
ze hebben nooit iets kunnen vinden.
Mijn man en m'n jongens zouden niet
in staat zijn, om een musch kwaad te
doen, laat staan een mensch. Daar
voor zijn ze dan ook anti-militaristen!"
Op dit oogenblik kwam de vader, de
oude Van W„ binnen. Hij barstte dade
lijk los: „Ik vind het meer dan erg,
wat ze hier gedaan hebben. Ik was per
soonlijk in de omgeving en terwijl
mijn zieke vrouw alleen met een min
derjarigen zoon thuis was, hebben ze
hier mijn heelen boel doorzocht. Over
al sta ik hier, zelfs van mijn diensttijd
af, gunstig bekend. De menschen hier
wisten niet wat ze hoorden, dat ik
naar de kazerne was gehaald. Kijk eens
hier ik ben iemand van Christelijke
beginselen en kon ook geen anti-mili
tarist zijn. Nu evenwel de groote oorlog
er is geweest en ik de ellendige nasleep
er van heb gezien, nu moet ik er ook
niet veel meer van hebben.
Maar wat ze hier Maandagmorgen
gedaan hebben, vind ik zeer ongemoti
veerd. En in de kazerne deden ze on
waardig. Een majoor zei tegen me:
„Het is zoo goed als zeker, dat een
van je zoons het gedaan heeft!" Ik
antwoordde hem: „Meneer, wees u
wèl voorzichtig en weet wat u zegt!"
Ze moeten zeker m'n jongens hebben
omdat ze anti-militaristen zijn."
De vader deelde nog mede, dat één
van zijn zoons wegens dienstweigering
een tijd in de gevangenis heeft doorge
bracht. Een andere zoon, die bij den
landstorm diende is gedeserteerd en
naar Duitschland uitgeweken. Daar
heeft hij nog in krijgsgevangenschap
geleefd. Nu woont hij in Frankrijk.^
„Waarom kwam de militaire politie
op de gedachte, hier huiszoeking te,
doen?", vroegen we aan den oudsten
zoon, Gerrit.
Omdat we Van W. heeten en om
dat we, toen de loods in -Spaarndam
afbrandde, in een motorbootje hebben
gevaren en benzine bij ons hadden.
Maar er lagen dien morgen wel zestig
motorbootjes dien benzine bij zich had
den."
Hebt u daar inderdaad toen geva
ren?"
„Ja zeker, maar dat doen we bijha
eiken Zondag! Dan gaan we naar den
Mooien Nel. Op dien bewusten Zondag
waren er ook zeilwedstrijden bij de
Hembrug; er lagen veel jachten. Ver
schillende menschen moeten ons daar
gezien hebben, want we hebben daor
toen nog een tijd aan den grond geze
ten. De manier waarop men tegen ons
is opgetreden, is erg leelijk. Maandag
middag 2 uur kwam ik in de kazerne
te Beverwijk en zag daar mijn broers.
Ik werd apart in een gangetje geduwd,
waar geen zitplaats was. Meer dan
drie uur heb ik daar moeten staan, eer
ik aan de beurt kwam om gehoord te
worden. In dien tijd kreeg ik slechts
wat droog brood. Ik vind dat erg. Men
wist immers daar toch nog niet, of wij
werkelijk misdadigers waren: wc wa
ren alleen maar verdachten, die ge
hoord moesten worden.
Men wilde mij als het ware de ver
klaring afdwingen, dat ik, toen we dien
Zondag aan het varen waren, op een
zeker gedeelte van de route ben terug
gekeerd om naar het fort te Spaarn
dam te gaan, teneinde daar een loods
in brand te steken. Hoe men mij ook
vroeg, dat wilde ik niet bekennen, om
de doodeenvoudige reden, dat ik dit
niet gedaan heb. Mijn broer Aart heb
ben ze zoo wel zeven maal een kruis
verhoor afgenomen. Het was gewoon
verschrikkelijk. Men wilde ons blijk
baar in de war brengen. Maar dat ge
lukte niet."
Tot zoover do zoon Gerrit.
De vader wees er nog op, hoe belache
lijk het zou zijn zulk een loods af te-
branden. Dan bouwen ze immers weer
een nieuwe en dan moeten we daar
weer belasting voor betalen!"
VELSEN.
Naar Hl. Dbl. verneemt is beslo
ten Velserbeek als Hotel-pension te
verpachten aan II. J. Hegger, directeur
van het hotel-pension „De Vijverberg"
te Doetinchem.
Voor de te bouwen 295 arbeiders
woningen is aan de gemeente een voor
schot van f 678.500 verleend voor den
bouw en van f 206.500 voor den aan
koop van grond.
De opheffing der Huurcommissie.
In een openbare zitting van Ged. Sta
ten zijn Woensdag behandeld bezwaar
schriften tegen besluiten van B. en W.
van Velsen en van B. en W. van Bever
wijk tot opheffing der huurcommissie.
De voorzitter, deelde mede dat de
huurcommissie te Velsen was inge
steld voor de gemeenten Velsen, Wijk
aan Zee en Duin en Beverwijk en dat
alle drie de gemeenten besloten tot op
heffing der commissie. Alléén tegen
het besluit van Wijk aan Zee en Duin
kwamen geen bezwaarschriften in.
De heer J. Visser lid van den raad
van Beverwijk voerde aan dat aldaar
indertijd alleen door bemiddeling van
Ged. Staten er geen huurcommissie
kwam. B. en W. zijn naar zijn meening
incompetent om te oordeelen of de
huurcommissie al dan niet moet wor
den opgeheven.
Naar aanleiding van den ontzetten-
den woningnood verdedigt spr. de
handhaving der huurcommissie. Hij
is bevreesd, dat wanneer die commis
sie er niet meer is, groote gezinnen
geen huisvesting meer zullen kunnen
vinden. Van B. en W. is weinig mede
werking te wachten.
De vertegenwoordiger van den
IJmuider bestuurdersbond, betoogde
ook dat er nog een groot woningtekort
is. Hij sloot zich geheel aan bij het be
toog van den heer Visser.
De heer Schilling van Velsen vrees
de dat na een opheffing der huurcom
missie vele uitzettingen zullen volgen
zonder dat de menschen een andere
woning kunnen vinden; alsmede dat
dan vele huurverhoogingen zullen
plaats hebben. Het is voor de gemeen
te Velsen wenschelijk dat de huurcom
missie blijft bestaan.
