VISSCHERIJ EN SCHEEPVAART
het leerplan 'gewenschi. Dit leerplan
werd bij de invoering van den leer
plicht tot en met den 13-jarigen leefijd,
zoodanig ingericht, dat de leerstof, be
houdens de zeer geringe vermeerde
ring wegens het begin-ondei'wijs in de
Engelsche taal, werd verdeeld over 7
jaren. Waai- reeds bij het bestaan van
deze wettelijke verplichting der 7e
klasse lang niet door alle scholieren
werd doorloopen en het aan te nemen
is, dat, nu de leerplicht weder tot den
12-jarigen leeftijd is beperkt, meerde
ren na de 6 klassen te hebben doorloo
pen de school zullen verlaten, is het
bestaande leerprogram niet te handha
ven cn dient er een program te komen,
waarin zooveel doenlijk de leerstof, die
nu over 7 jaren is verdeeld, wordt be
handeld in 6 leerjaren. Er zij hierbij
uitdrukkelijk op gewezen, dat de her
ziening van het leerprogram aller
minst in zich' mag sluiten afschaffing
van het 7e leerjaar. Dit leerjaar moet
naar het oordeel van de commissie be
houden blijven.
Reorganisatie van de Mulo-school A
te IJmulden.
B. en W. stellen den Raad voor te
besluiten de M. U. L. O.-school A. te
IJmuiden te splitsen in de volgende
scholen: een 6-jarige gewone lagere
school, waaraan verbonden een cen
traal 7e leerjaar, speciaal opleidend
voor II. B. en Gymnasium; b. een 6-ja-
rige gewone lagere school; c. een school
voor uitgebreid lager-onderwijs met 4
leerjaren, en te bepalen dat de onder b
en c vermelde scholen worden ge
plaatst onder eenzelfde hoofd.
Naamsverandering der burgerlijke
armbesturen.
Indertijd nam de raad een motie
aan, voorgesteld door den heer Tuse-
nius, om te onderzoeken in hoeverre
het mogelijk zou zijn den naam Arm
bestuur" voor de burgerlijke armbe
sturen in de gemeente Velsen, te ver
anderen in dien van Maatschappelijk
hulpbetoon''.
B. en W. meenen aanneming ^an een
voorstel dienaangaande te moeten
ontraden. Door reglementeering in de
zen zin toch zou ten onrechte de in
druk woeden gewekt, dat de bedoeling,
verstrekt door een instelling van
maatschappelijk hulpbetoon niet is
armenzorg, maar liefdadigheid. En
liefdadigheid nu is, naar de algemee-
ne opinie, speciaal aan particuliere
personen en instellingen overgelaten.
Verhuur van grond te Wijkeroog.
Indertijd werd besloten tot aankoop
van grond, gelegen aan den Doodweg
in Wijkeroog voor den bouw van een
gashouder, regulateursgebouwtje en
fitters woning. Waar voor deze wer
ken' niet Ih'et geheele terrein benoodigd
zal zijn, moet het vrijblijvende perceels
gedeelte voor andere doeleinden be
stemming vinden.
De Vereeruiging „Kindervreugd" te
Wijkeroog zou gaarne de beschikking
hebben over een speelterrein aldaar;
tegen een huur van f 100 per jaar.
B. en W. stellen voor aan „Kinder
vreugd." bedoelden grond met ingang
van 1 Mei in huur uit te geven; welke
huur komt ten voordeele van het gas
bedrijf.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN
De heer H. M., pianohandelaar te
Amsterdam, heeft aangifte gedaan dat
D. C. alhier een orchestrion verduis
terd heeft.
Door d'e politie wordt een onderzoek
ingesteld.
Woensdag had op het Willems
plein een vreemd tooneeltje plaats.
Een dronken Duitsche opvarende van
een stoomtrawler was op de muziek
tent geklommen en hield vandaar een
redevoering tot de omstanders, die
spoedig in aantal toenamen. De poli
tie maakte echter een eind aan de re
de van den Duitschen visscher en
hield hem in. bewaring tot hij weer
nuchter was.
De vierde godsdienstige samen
komst, uitgaande van de verschillen
de kerkeraden en de afdeeling der
Evangelische Maatschappij zal wor
den gehouden op Vrijdag 30 Januari in
de Herv. Kerk. Als spreker zal optre
den Dr. A. H. de iHartog te Haarlem
met het onderwerp „Vrijdenkers en
godsdienst."
VELSEROORD.
Dinsdag jl. des middags 2 uur be
vond de jachtopziener Gijs Jansen, in
dienst van Jhr. Boreel van Hoge] an d en,
zich op diens gronden nabij de „Kik-
vorsch" en zag dat zich aldaar vier
personen ophielden die daar niets te
maken hadden. Op de nadering van
den jachtopziener namen zij de vlucht
en klommen over het hek bij het
Stormvogelsterrein. Eenmaal daar
zijnde, begonnen zij den jachtopziener
te tarten en uit te dagen, waarop deze,
die z'n mannetje wel hebben kon on in
de uitoefening van zijn plicht nimmer
achteruit, gaat, ook over het hek
sprong en één der vier mannen vast
greep en de namen vroeg tot het opma
ken van. een proces-verbaal.
De heeren begonnen zich toen le ver
zetten en de jachtopziener, die zijn
mannetje niet losliet en dus zijn han
den niet kon gebruiken, werd deerlijk
mishandeld, waarbij één zijner bela
gers van een gummistok gebruik
maakte.
De namen die zij hem ten slotte op
gaven bleken later valsch' te zijn, doch
het mocht den jachtopziener, geassi
steerd door de Rijksveldwaclit toch
gelukken er achter te komen wie zij
waren, n.l. J. A. G., C. K„ J. S. V. en
C. M. v. d. W. allen varensgezellen,
woonachtig te Velseroord.
Het laatste bedrijf speelt natuurlijk
weer voor den Politie-Rechter te Haar
lem.
In een Woensdagavond in het
Clubgebouw van V. S. V. gehouden
vergadering is opgericht de Velser-
oordsche Gymnastiek. Vereeniging,
waartoe 20 leden toetraden, waaronder
verschillende oud-turners. Als leider
zal optreden de heer Omsting, leeraar
der Gymnastiekvereeniging van per
soneel der Hoogovens.
Het bestuur bestaat uit de heeren
B. Jonker, voorzitter; >C. Grilekspoor,
secretaris en E. Iiillencamp, penning
meester. Aan de gemeente zal worden
gevraagd gebruik te mogen maken van
een der turnlokalen.
Naast de pas opgerichte Dames Gym
nastiekvereeniging hebben wij er dus
nu ook een voor heeren gekregen.
Heijermans-avond.
De Centrale Commissie voor Arbei
dersontwikkeling heeft een drietak let
terkundige cursusavonden belegd. De
le daarvan was gewijd aan den dezer
dagen overleden, Herman Heijermans
en vond plaats in de turnzaal van
school H.
Er was zeer weinig publiek.
Tengevolge van een misverstand in
de organisatie was zelfs de voorzitter
niet aanwezig, zoodat een lid der com
missie de vergadering opende.
Onmiddellijk werd het woord gege
ven aan den spreker, den heer J.
Sternheim, uit Amsterdam. Deze be
gon met zich te verontschuldigen,
hij steeds gewoon is zijn declamatie!
doen voorafgaan door een inleidt
hij acht die noodig voor het publ
om een schrijver te begrijpen.
Deze keer teekende hij Heijernn
als den kunstenaar, die ftendienzsti
ken schreef omdat hij al den strijd
zijn tijd, een goede twintig jaar g,
den' heeft meegestreden op zede]
maatschappelijk en letterkundig
rein. Als geboren kunstenaar heeft
weergegeven den strijd die, als so
list, in hem leefde. Had hij in een
dere eeuw geleefd, kunstenaar zoo
evenzeer geweest zijn, wellicht g
socialist. Doch neem de brando
levensvraag op den achtergrond i
uit zijn „Op hoop van zegen" of b
lerzielen" of „Het pantser" en
krijgt stukken met een burgerlijke
mantiek, die op niemand dien groo
indruk zouden maken als thans.
Heijermans' kunst moest lev,
zijn, doch zijn geheele leven heeft j
hem dat verweten. Slechts na zijn <1
is hij gehuldigd als een man van o'
tuiging. Steeds is hij geweest een n
vrij van kliekgeest, omdat hij
kracht bezat eigen overtuiging te
gen. Aan het einde van zijn inleid
weersprak hij de door Dr. van Ee
geopperde veronderstelling, als
Heijermans in het laatst tot het
tholicisme geneigd zijn geweest. 1
gens hem was de schrijver tot aan:
dood bewonderaar van de gedaif
uit de natuur tot de natuur.
Vervolgens declameerde de spre
fragmenten uit „Het zevende gek
„Schakels" en „Het pantser". Het
heel was een mooie avond, die
aanwezigen dichter bij de kunst
Heijermans bracht.
VISSCHERIJ.
Waterstand IJmnlden.
Januari 1925
Dagen
25
26
27
28
29
30
31
E.K.
H.
water
L.
water
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
3.25
3.41
11.29
11.54
1.55
4.13
4.28
0.18
5.00
5.16
0.42
2.41
1.05
5.47
6.04
1.27
3.24
1.48
6.32
6.49
2.05
4 01
2.30
7.16
7.35
2.48
3 15
8.01
8.25
3.30
3.58
Gedurende de week van 15 1. m. 21
Januari 1925, kwamen alhier de navolgende
vaartuigen binnen
12 Hollandsche-, 5 Duitse ha Stoomtrawler»
1 IJslander, 33 zeilloggers, 2 sloepen, 5
•toombeugers en 115 kustvisichers.
De besommingen waren als volgt:
Hoiiandsche
Stoomtrawlers van f 1781.— lol f 8728.
Duitsche
Stoomtrawlers
IJslander
Zeilloggers
Sloepen
Sloombeugers
1 3813.— I 6270.-
f .- f 16169.—
I 530.— f 1913.
f 480.— f 1085.—
I 1724.— f 2704.—
terwijl de kustvisichers totaal 115930.— be-
somden.
De aanvoer bestond uit 572875 K. G.
trawlviscb, 58825 K.O. IJslandichevisch en
12760 beugvisch.
De totaal opbrengst bedroeg f 158961,80
Schotsche haring en Sovjet-haring.
In de Prawda wordt geklaagd over
„De sovjet-isatie van de Schotsche ha
ring". liet blad schrijft het volgende:
Het volkscommissariaat van buiten-
landschen handel koopt in Engeland
Schotsche haring. Wanneer zoo'n ha
ring van het eene bourgeois-land naar
liet andere wordt uitgevoerd, laten we
zeggen: van Engeland naar Duitsch-
land, dan komt er gemiddeld 30 pCt.
onkosten op. Maar nu wanneer de ha
ring naar Rusland gaat! Dan onder
gaat hij den niet gering te schatten in
vloed van de sovjet-bepalingen en ge
woonten! 1-Iet begint al op het oogen-
blik, waarop de koop gesloten wordt;
dan komen op de prijs van de haring
een dusdanige wijze, dat een vaatje
haring, dat in Londen is gekocht voor
21 h 22 roebel, in Moskou wordt ver
kocht voor 98 roebel!
Naar verluidt zijn twee te Osten-
de thuis behoorende visscherssloepen,
de 144 en 177, in de Noordzee vergaan.
De eerste liep door den mist op de
Schotsche kust, de andere is aangeva
ren. Van de eerstgenoemde boot zijn 12
der opvarenden en van de tweede vier
gered.
Tegemoetkoming aan Zulderzee-
visschers.
Een wetsontwerp is ingediend ter
regeling der tegemoetkoming aan de
Zuiderzeevisschersbevolking enz. we
gens de schade welke de afsluiting der
Zuiderzee hun mocht berokkenen.
Het ontwerp stelt in de eerste plaats
vast, dat zal moeten worden uitge
maakt:
a. wie voor tegemoetkoming in
aanmerking kunnen komen;
b. waarin de tegemoetkoming zal
bestaan;
c. op welke wijze, en c.q. tot welk
bedrag de tegemoetkoming zal worden
uitgekeerd;
d. wanneer met het verstrekken van
tegemoetkoming zal worden begon
Men.
De regeering herinnert aan het ver
slag der Staatscommissie, ingesteld
in 1892 en het daar opgebouwde wets
ontwerp, dat in 1918 het Staatsblad
bereikte.
Met betrekking tot de maatregelen,
welke in verband met het bepaalde in
artikel 3 dier wet zouden behooren te
worden genomen, is de voorlichting
gevraagd van den Zuiderzeeraad, die
zijn commissie B. uitnoodigde, deze
materie ter hand te willen nemen. Een
uit deze commissie benoemde sub
commissie bracht in December 1920
reeds verslag uit. Het stemt zeker
hoopvol dat is gebleken, volgens het
verslag der sub-commissie dat de be
langhebbenden vóór alles willen trach
ten met inspanning van alle krachten
zich nieuwe bronnen van inkomsten te
verschaffen, mits daarbij op den
steun der Regeering kunnen rekenen.
Deze moet dan harerzijds niets onbe
proefd laten wat tot het slagen van
het streven der bevolking in dit op
zicht zal kunnen bijdragen.
Volledige opvolging der gedane voor
stellen komt de regeering echter niet
wenschelijk voor. Als resultaat voor al
te drukken: diverse vergoedingen voor hare overwegingen stelt de regeering in
personen, die direct en indirect bij den
aankoop betrokken waren, reis- en
verblijfkosten van diverse personen,
overwerkvergoedingen, enz. Daarna
komen de kortingen, vergoedingen,
uilkeeringen, enz., aan Russische offi-
eieeele en semi-officieele organisaties.
Na al deze bewerkingen is de haring
eindelijk „gesovjettiseerd", maar op
het onderhavige ontwerp voor, dat:
1. aan belanghebbenden en hunne
kinderen nijverheidsonderwijs zal kun
nen verstrekt op de wijze, als thans
reeds in de Nijverheidsonderwijswet is
geregeld, tenzij dit onderwijs niet
mocht kunnen voorzien in de opleiding
tot eenige handwerk, ambacht ol be
drijf, in welk geval in die opleiding
eventueel op andere wijze zal kunnen
worden voorzien;
2e. ter verkrijging van arbeid aan be
langhebbenden hulp en voorlichting en
aan hunne kinderen zooveel mogelijk
voorlichting bij beroepskeuze zal wor
den verschaft, zoo noodig onder toeken
ning van financieelen steun, terwijl ook
ide mogelijkheid tot verplaatsing van
bedrijven onderzocht zal kunnen wor
den;
3e. crediet verleend zal kunnen wor
den zoo noodig door een op te richten
vereeniging, die de credietbehoeften
met de daartoe jaarlijks beschikbaar
gestelde gelden zal verzorgen, of wel
rechtstreeks door of vanwege het Rijk;
4e. voorkeursrecht tot het kosteloos
verkrijgen van een1 vergunning tot uit
oefening der visscherij op de afgesloten
Zuiderzee kan worden verleend;
5e. op den voet van de kostwinners
vergoeding bedoeld in art. 38 der
Dienstplichtwet, uitkeering in geld kan
worden gegeven.
Zooals we reeds vroeger hebben
medegedeeld, is in Canada een nieuw
soort ijs gemaakt, dat een veel lager
temperatuur kan opwekken dan ge
woon ijs en bijzonder geschikt moet
zijn, voor het conserveeren van visch
bij lange transporten. In Noorwegen is
voor dit artikel een agentuur gevestigd
bij den heer Olaf Orvig te Bergen, die
spoedig proefnemingen er mee wil doen
tot nadere bekendmaking. De Noor-
weegschë consul te Montreal heeft een
rapport over deze zaak aan zijn regee
ring gezonden, waarin hij mededeelt,
dat IJs-Cy. van plan is filialen in alle
groote steden van Canada op te rich
ten, die in het begin van dit jaar al
werkzaam zullen zijn. De fabriek in
Montreal zal beginnen met. een produc
tie van 50.000 pond ijs per dag.
Bassen van haring.
Volgens onderzoekingen ook door
Hollandsche Zoöloogen, zou er onder
scheid zijn tusschen de groote herfst-
broed-haring, gevonden in de zuidelij
ke Bight gedurende de maanden Janu
ariMaart, behoorende tot dezelfde
soort als de October-broed haring, ge
vangen in November aan de zuidzijde
der Doggersbank en verder van deze
bank tot de Engelsche kust, genaamd
Doggersbank-haring, en de meer over
vloedige winterbroed-haring, gevangen
in dezelfde streek en op denzelfden tijd,
genaamd Kanaal-haring. De Engelsche
onderzoeker Dr. Wallace meent die
meening te moeten bestrijden, en kan
dus niet de verdeeling van twee rassen
aannemen. Het blijkt alzoo, dat de we
tenschap op dit punt nog niet vast
staat, en nadere onderzoekingen zullen
moeten uitmaken aan welke zijde de
waarheid ligt.
Wie over deze kwestie nader wenscht
ingelicht worden, schaffe zich aan het
i „First Report on Young Herring in the
Southern North Sea and Englisch
Channel", uitgegeven door het Engel-
sche ministerie van Landbouw en Vis-
sclierij, verkrijgbaar a 13 sh. bij „Stati
onery Office, Kingsway London".
N. VI. Ct.
Mosselen als voedingsmiddel.
De officiëele Visscherij-Commissie in
de stad Hamburg maakte onlangs het
volgende bekend:
Om eenige afwisseling te brengen in
den sedert zes maanden opnieuw inge-
voerden openbaren verkoop van goecl-
koope zeevisch, welke instelling weer
een even groot gevolg heeft als vóór
den oorlog, alsmede omdat vermoede
lijk de vischprijzen zullen stijgen als
de aanvoer van visch door stormweder
zal verminderen en de vraag bij toe
nemende, koude grooter wordt, zal
evenals in de jaren 19121914 voortaan
ook weer op de 216 verkoopplaatsen
van visch wekelijks op Donderdag te
gen billijken prijs mosselen te koop
aangeboden worden. De prijs zal waar-
schijnlijk 15 pf. per pond, ongeveer 20-
25 stuks, bedragen.
De mossel leelt in den Noord-Atlan-
tischen Oceaan van de Noordelijke IJs
zee tot aan de Middellandsche Zee.
vooral in de Noord- en Oostzee. In
Rheinland wordt de mossel reeds als
een volksvoedsel hoog geschat en in
Holland, België en Frankrijk worden
groote hoeveelheden mosselen veror
berd. Deze schelpdieren bezitten een
hooge voedingswaarde en worden bij
goede bereiding als een lekkernij ge
roemd. Men kan ze koken, braden, tot
ragout of soep bereiden of ze inmaken.
De behandeling der gerechten is
zeer eenvoudig, doch over het alge
meen weinig bekend, daarom zullen
aan de verkoopplaatsen alle mogelijke
inlichtingen gratis verstrekt worden.
D. F. Z.
De motorlogger IJsel XI V.L. 77
van de Zeevisscherij Mij. IJsel te
Vlaardingen is aangekocht door den
heer L. Parlevliet Nz. te Katwijk aan
Zee. Het schip zal vanuit IJmuiden in
de vaart gebracht worden onder de
merken Y.M. 202.
De stoomtrawler Witte Zee Y.M.
26 is gisteren, na volbrachte reparatie,
ter visscherij uitgevaren.
Het stoomharing- en beugsehip
„Elise", VL 50, van de N.V. Vlaarding-
sche Stoomvisscherij, dir. de firma
IJzerman» Co., wordt thans voorzien
van een electrische verlichting.
Deze plaatsing is opgedragen aan de
firma van der Meer en Van der Arend
te Rotterdam.
Het plan bestaat om de in aanbouw
zijnde stootnvisschersvaartuigen i
van electrisch licht te voorzien.
N. VI. C
Zaterdagmorgen was er aan
Rijksvischafslag een groote aam
van sardijn. Bij den aanvang van
afslag werden er hooge prijzen
maakt, tot f 3.75 per mand.
Er waren twee botters, die gezauL
lijk in één nacht 300 manden hai
gevangen.
De stoomlogger Clara S.C.H.
van de reederij A. v. d. Toorn Ji
Scheveningen is naar Frankrijk i
kocht.
Postduif opgevangen.
Door den stoomtrawler Helga i<
LTmuidon aangebracht een op zee
gevangen blauwe postduif, aan
rechterpoot op aluminiumring
merkt 9 24 23065 N.
De stoomtrawler Bruinvisch
322 van de Scheepsexploitatie Mij
Marezaten is naar Frankrijk (Bol
ne sur Mer) verkocht.
De door den. heer P. ten Broe
Hardinxveld aangekochte stoomdri
Java Y.M. 340 van de Oceaan Vissp
rij Mij. zal onder dezelfde naam
merken van IJmuiden uit blijven
ren.
SCHEEPVAART.
IJmnlden. Het groote nieuwe N
sche motortankschip Varanger li
bij het proefstoomen op de reede
Texel tweemaal in het Gulpengat
den grond gezeten. Het is te Am'
dam in een droogdok opgenomen V
bodemonderzoek.
Het uitgaande Engelsche sto
schip Algol is bij Buitenhuizen in i
varing geweest met het inkome
Ned. tankstoomschip New-York,
de Algol werden drie platen ingede
benevens de reeling. Ook bekwam
schip schade aan de davits en een i
dingsloep. Het stoomschip heeft de
naar Huil voortgezet.
Het uitgaande Zweedsche sto
schip Kiruna, dat te Amsterdam
lading fosfaat heeft gelost, is
roerschade daarheen teruggekeeri
zal die schade eerst herstellen.
IJmnlden. Aangekomen 18 I
IJsel XI, motorlogger, Altona,
schershaven; 20 Jan.; Niobe, St., C
ijzererts, Hoogovens.
Vertrokken 16 Jan.: Naaldwijk,
Leith, ledig; 17 Jan.: Hebe, St., Roi
dam, ledig; 19 Jan.; Maashaven,
Boston, met ijzer.
