ORGAAN VOOR DE Ql
I
No. 74
Verschijnt Woensdags Zaterdags
Fietsen
Zaterdag 78 JuH 1925
10e Jaargang
IJMUIDER COURANT
Abonntircnlsprijs f 1.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Builen de gemeente
ueLSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F- C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk In te zenden
Ï'OENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIJDAOS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N.V. UITOEVERS-Mlj. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
- N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL -
Willemsplein II Telefoon 153 IJmulden
Ingezonden mededeellngen 40 ets. per regel Advertenties v. 11. en m. 5 regels
iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 5
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 5 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend. Advertenties „adres bureau van
dit blad" 10 ets. extravoor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht. Bovenstaande regelprijzen worden met
5 ets, verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen.
OFFICIEEL.
KENNISGEVING
..„t lijdelijke afsluiting van een weg
Burgemeester en wethouders van Velsen
ruien ter openbare kennis, dat de
UINLUSTPARKWEO in deze gemeente
Mia n d a g, 20 J u I i a.s., tot nader
„jjr, voor het verkeer met rij- en voer-
jjuizil zijn afgesloten.
Velsen, 16 Juli 1925.
igemeester en wethouders voornoemd,
Bi secretaris, de burgemeester,
I KOSTELIJK. R1JKENS.
Openbare Vergadering
den gemeenteraad van Velsen, op
jnsdag 21 Juli 1925, des namiddags 7 uur,
gemeentehuize
Irgekomen stukken.
Orondovtrname voor wegverbreeding.
Aanwijzing eener commissie ais be
doeld in art. 5, 2e lid, van het regle
ment op de wegen in Noordholland
Verzoek om rioleering van hel gedeelte
ven den Groote Hout- of Koningsweg,
dat ia gelegen tusschen de Gildenlaan
en de grens der gemeente bij Wijk
san Zee en Duin.
Aanvulling der verordening op de hef
ting van rechten voor het gebruiken
ven of voor het hebben van werken
en inrichtingen onder of boven den
openbaren gemeentegrond of het open-
Put gemeentewater.
Verhuur van de nieuw aangelegde
tennisbaan in het park „Velserbeek".
Reclificatie eener grondruiling.
Machtiging tot het aangaan eener over
eenkomst met de Industriëele Maat
schappij „Mabeg" te Utrecht, inzake
het maken van een rioleeringspian.
Toekenning van voorschotten onder
waarborg van 2e hypotheek voor den
bouw van arbeiderswoningen.
Asnkoop van een perceel grond,
gelegen op den hoek van den Zeeweg
en den Driehuizerkerkweg.
Aanvrage van het bestuur van de
R.K. Schoolvereeniging „St. Lauren
lius" te Velseroord om voor de ver
ordering van inrichting van het gebouw
der St. Antoniusschool aldaar, de be
noodigde gelden te verstrekken.
Geheele aflossing van de geldleening,
oorspronkelijk groot f 800.000.a 6
pCt. en aangaan van eene leening ten
bedrage van f 714.000 A 51/, pCt.
Aanvulling en wijziging der verorde
ning voor den ophaal- en storings
dienst.
Personeelbezelting der scholen AI,
All en A III.
VAN DEN WACHTTOREN.
Ben eeuw totografie.
hl is wel eens aardig in een oud fami-
n te bladeren. Wat zagen de men-
kort geleden er anders uit dan
woordigZe zetten allen een extra
j gezichtlachebekjes schijnen er toen
geweest te zijn. Het zijn operatiege-
w. Men zou zeggen, dat ze in den
II zitten bij den tandarts. Zij houden
1 groot masr het lijkt wel, dat hun
lil! oogenblik geslagen is. Wij worden
'uk gekiekt, dat we voor het toestel
een natuurlijk en zelfs genoegelijk ge-
Jt kunnen zetten.
J wat zijn die oude portretten geel en
«Hg geworden en hoe houterig en
■is de houding en de groepeering.
1" den arm geleund op een klein tafeltje
"el een boek in de hand. Men verstaat
kunst van fotografeeren, maar ook, om
Mografeerd te worden, thans beter.
1 Frankrijk heeft men de vorige week
'honderdjarig jubilee der fotografeer-
gevierd en daarbij de beide uitvin-
ii 1ce en Daguerre gehuldigd. De
uitvinden hebben concurrenten,
"«hen Duitschland en Engeland de
,"5 dat bij hen de eerste foto's gemaakt
m alk geval de kunst li er en heeft
'«bazend ontwikkeld. We lezen nu
niet alleen het jongste nieuws maar we
zien het ook in de kranten. De persfoto
grafen hebben druk werk. En men denke
aan de bioscoop, die den schouwburg al
meer verdringt en als ze zich niet op
drakerigheid toelegt, zooveel goeds en
moois kan geven. Toestel, platen en al de
chemische hulpmiddelen, belichting door
electriciteit, alles is veel beter geworden.
En er zijn „kunstfotografen", die schitterend
werk leveren.
En toch is het geen kunstwerk en moest
men eigenlijk van fotografeerindustrie spre
ken. De fotograaf moet een man van smaak
zijn, maar zijn werk is geen kunst. Hij
moet zijn werk in de perfectie kennen,
maar een kunstenaar ia hij niet. Er is een
even groot verschil tusschen een toto en
een geschilderd portret als tusschen de
kunstroos van zijde en de geplukte bloem.
Kunst is een levensuiting, een openbaring
der ziei en die onlbreekt bij het werktuige
lijke product. De electrische piano maakt
geen enkele fout en toch hoort men dade
lijk, dat men van de piano een tonenfabriek
gemaakt heeft en zij niet door een levend
wezen met gevoel bespeeld wordt. Maar
bij gebrek aan taartjes eet men des noods
roggebrood. De meeslen kunnen geen
portret door een kunstenaar laten schilderen,
wat in de honderden loopt, zal het goed
weik zijn en daarom zijn we blij een
goedgelijkend portret te hebben van een,
die plaats houdt in ons hart, ook al heeft
hij de plaats in ons huis verloren.
De fotografie t ewijst bovendien goede
diensten aan de wetenschap. De geneesheer
krijgt door de Röntgen foto zekerheid van
ziekten, die hij vermoedt en de sterren
kundige ontdekt nieuwe sterren door de
foto van den sterrenhemel en de historicus
kan een foto van een oud handschrift beter
ontcijferen dan het perkament zelf.
Bij de amateurs verkoelt de eerste liefde
gewoonlijk gauw. Velen brengen het niet
ver. En ze hebben er genoeg van altijd
weer te hooren„Voor een beginneling
wel aardig werkEn die het wei ver
brengen, krijgen gewoonlijk onder familie,
kennissen en buren te veel klanten en
houden daarom met de liefhebberij op, die
zooveel tijd en geld kost.
Wat zouden Niepce en Daguerre opzien,
ais ze nu een eeuw na hun uitvinding eens
een film konden zien of een foio van een
haven bij nacht met al de lichtjes en lijnen
van schepen en vuurtoren scherp weerge
geven. Want ook in de duisternis kan men
al foto's nemen.
De zegeningen der beschaving.
Er is een ironie, die door het vele ge
bruik afgesleten is. Dat geldt ook van de
uitdrukking: zegeningen der beschaving.
Het tegendeel wordt bedoeldde beschaving
die ontaardt en ongelukkig maakt. Dat ziel
men vooral onder de natuurvolkeren. Prof.
Schweitzer, zendeling-aris in Oost-Afrika
vertelt, dat hij een geheel uitgestorven
negerdorp vond. Geen vreeselijke besmet
telijke ziekte had daar geheerscht. De be
volking had zich doodgedronken aan sterke
dranken uit Europa. Als inboorlingen aan
den drank raken, gaan ze veel eerder ten
gronde dan blanken. Wij zijn min of meer
gewend aan en immnun tegen de gevaren
der beschaving. Daarom moeten wij dubbel
voorzichtig zijn met den alcohol in Indië
Er zijn plannen om een jeneverfabriek op
te richten op de Bandoengsche hoogvlakte.
Het lid van den Indischen Volksraad,
J. E. Stokvis heeit aan de rfgeering de
vraag gericht, of zij bereid is de vergun
ning tot oprichting der fabriek te weigeren
als in strijd met het algemeen belang.
De regeering heeft geantwoord, dat de
fabriek niet onvermijdelijk het alcoholmis
bruik in de inheemsche samenleving zal
bevorderen. Dal wil zeggen, dal de fabriek
er komt en zij zal jenever en drankellende,
misdaad, lichamelijk verval, zwakzinnigheid
en krankzinnigheid produceeren. De inlan
ders zullen den smaak spoedig beet krijgen;
de sterke drank zal sterker zijn dan zij
gevangenis en kerkhof zullen ervan profi
teered
Wij heeten de voogden en opvoeders
te zijn van de inlanders, maar we gaan
hen in een verleiding brengen, waaraan
velen zullen bezwijken. Ook voor veie
blanken ware het gewenscht, dat er geen
druppel alcohol in Indië te krijgen ware.
LUNCHROOM WESTERVELD
Driebuis.
TUINCONCERT
ZONDAG A.S.
van 3—6 uur, 810.30 uur.
Van de apenfamilie.
Darwin leert, dat de mensch van de apen
afstamt en Mozes, dat hij naar Oods beeld
geschapen is. Zco wordt even populair
als onjuist de tegenstelling gemaakt tusschen
de moderne evolutieleer en de Bijbelsche
scheppingsgeschiedenis. Immers er behoeft
geen principieele tegenstelling te zijn tus
schen evolutie en schepping. Men kan
spreken van evolutie in de schepping. Ook
is het niet waar, dat de moderne natuur
wetenschap in den mensch een achter
achterkleinkind van een aap ziet.
De wetenschap heeft ook hier nog geen
zekerheid en haar laatste onderstelling is,
dat mensch en aap familie van elkaar zijn
in de zijlinieze moeten gemeenschappe
lijke voorouders gehad hebben.
De leer van een verwantschap tusschen
aap en mensch heeft vooral vioeger veel
verontwaardiging gewekt, omdat zij ingaat
tegen kerkelijke opvattingen omlrentschep
ping en mensch. Katholieke en Calvinisti
sche geleerden bij ons s'aan echler niet
meer zoo absoluut afwijzend tegenover de
evolutietheorie en trachlen haar veeleer
te maligen en te verzoenen met de leer
der kerk.
In Amerika wekt de tegenstelling Darwin-
Mozes tegenwoordig veel belangstellingen
strijd. In de schoolwet van Tennessee is
de evolutieleer bij het onderwijsverboden
Een onderwijzer heeft dat verbod over
treden en daarom zijn ontslag gekregen.
Dit heeft aanleiding gegeven tcteenproce
dure, die men met groole belangstelling
volgt.
Het is een dankbaar onderwerp voor
grapjes en spotteekeningen. Een paar ijselijk
deftige menschen, hij met een broek, waar
van de wijde pijpen wel een rok schijnen
te vormen en zij met een nauwe rok, die
doel denken aan een zwembroekje, staan
voor een apenkooi. Zij zegt minachtend
't Idee, dat dat onze voorouders zouden
zijnOp een ander plaatje is Darrow af
geheeld, de advocaat, die in het genoemde
proces den evolutieman zal verdedigen. Hij
staat vriendelijk met zijn armen uitgestrekt
bij een boom, waarin een kwaadaardige
aap zit, op het punt, om te bijten en te
krabben. Darrow roep uitPapa De be
kende staatsman Bryan, die eenige malen
candidaat voor het presidentschap is ge
weest, heeft ten fel geschrift tegen de
evolutie uitgegeven. Hij wandelt in een
hoogst voorname, deftige houding en komt
een aap tegen gekleed ais een mensch
Het dier neemt eerbiedig den hoed voor
Bryan af maar deze bromt: Er is een grens
ook aan de democratieBryan heeft een
breed gezicht met zwaren kin. Een oarica
luurleekenaar kan daar makkelijk een aap
achtig gezicht van maken. En van een aap
kan hij even makkelijk een mensch met
menschengezicht en kleeren maken. Zoo
ziet men een stoet, waarin Bryan voorop
gaat en eenige apen, even dik en waardig
volgen. De familieovereenkomst is erg
duidelijk.
De zware wetenschappelijke en wijsgeerige
kwesties, waarom hei gaat bij de tegen
stelling evolutie-schepping, gaan den mees
ten „boven den pet", maar de leer, dat de
mensch niets anders is dan een aange
kleede, goedgedrPde en een weinig geci
viliseerde aap wordt met afschuw verworpen
of geestig bespot. Men zou anders kunnen
zeggen, dat die leer meer den apen tot
eer dan den menschen lot schande strekt.
Bij Wiel- en Motorrijden heeft men
vaak veel last van schrijnen en door
zitten der huid. Om dit dadelijk te
verzachten en spoedig te genezen
gebruikt men algemeen
30-60-90 cl. PUROL
En als de mensch inderdaad vele duizenden
eeuwen geleden slechts een aap was, dan
behoeven we den moet niet verloren laten
gaan en is er kans, dat er over duizenden
eeuwen nog iets goeds van ons terecht
komt. Een klein lichtstreepje van goddelijk
heid is nu soms al even in hem te ont
dekken. En zou dat ook niet de waarheid
zijn van hel Bijbelsche scheppingsverhaal!
VeraBschlng.
Dit woord begint al meer in zwang te
komen voor de crematie of lijkverbranding.
Is het misschien, omdat dit laatste woord
menigeen aanstootelijk is. Het verbranden
van een lijk doet aan schennis ervan den
ken. Bovendien heeft er ook geen ver
branding in den eigenlijken zin plaats maar
een verteren van het lijk door heete lucht.
Door de Atbeidersvereeniging voor Lijk
verbranding zijn aan een aantal vooraan
staande mannen vragen gericht, of de
uitbreiding van crematoria moet worden
toegestaan, of het aantal crematoiia het
aantal voorstanders der lijkverasschingniei
zal doen toenemen enz. Crematie is in ons
land tot nu toe alleen mogelijk, doordat
volgens een rechterlijke uitspraak veras-
sching in plaats van begraven in ons land
riet bepaald strafbaar is. Een bepaalde
wettelijke regeling onlbreekt echter nog
steeds. Waarschijnlijk achten we het, dat
de verassching meer zal plaats grijpen, als
er meer gelegenheid toe is. De kosten van
rei» en vervoer naar Westerfeld bij Velsen
houden nu nog meerderen terug. De Arbei
dersvereniging voor Lijkverbranding komt
aan het kostenbezwaar tegemoet door ver
zekering. De premie is per gezinshoofd
beneden de 45 jaar 20 cent per week, 12
cent voor de echtgenoote onder die le
leeftijdsgrens en 8 cent per kind beneden
de 16 jaar. Dat wordt samen echter nog
een hooge uitgave voor een arbeidersgezin.
De vereeniging betaalt bij sterfgeval alle
kosten, ook de reiskosten van vijf familie
leden naar en van het crematorium. In een
werk over lijkverassching deelt Dr. Ph.
Lissa mee, dat er voor een verassching
150 K.L. of 300 K.L. cokes noodig zijn.
Meermalen wordt de lijkoven eenige weken
aaneen bijna dagelijks gestookt, meermalen
twee-, driemaal op een dag. Dr. Rademaker
wijst erop, dat de Engelsche bisschep Oores
de lijkverassching niet in strijd noemt mei
hel opstandingsgeloof. Vleesch en bloed
zullen volgens Paulus het Koninkrijk Oods
niet beërven. In Zwitserland komt de crema
tie in orthodox-protestantsche streken tegen
woordig veelvuldig vror. Ook Mr. Sthee-
man betoogt, dat de Heilige Schrift nergens
de lijkverbranding verbiedt. Sinds Christus
zijn miilioenen lijken in het graf even.vol
komen te niet gegaan als ware crematie
daarop toegepast.
Hoewel de Vereeniging voor Lijkver
branding dit jaar al een halve eeuw heeft
beslaan, had pas 1 April 1914, de eerste
crematie plaats.
Uit eerbied voor de dooden en den vrede
van het graf, zeide Dr. Neurdenburg on
langs op de jaarvergadering van de Ver
eeniging, behoeft men niet te begraven.
Immers in de groote steden worden oude
kerkhoven en graven voor bouwwerken
meermalen opgeruimd. Dat is in Amsterdam
geschied om den bouw van een viaduct,
van de gemeentebibliotheek en een mode
magazijn. De orthodoxe Dr. Callenbach
zeide het geloof in een leven na dit dood
bij veiassching even veilig te achten als bij
begraven.
Het is eigenlijk een kwestie van smaak
en gevoel. Volgens Pref. van Italië moet
de eerbied voor onze dooden ons de voor
keur doen geven aan het vernietigings
proces door heete lucht boven het lang
zame verteringsproces in het graf. In dienzelf
den geest noemt Mr. Stheeman het een on
draaglijke gedachte het stoffelijk overschot,
van wie wij innig hebben liefgehad, aan
eene langzame, afzichtelijke vernietiging
prijs te geven. Men tooit de graven met
bloemen en draagt aan het uitwendige
groote zorg en laat het verwordingsproces
rustig zijn gang gaan.
Over gevoel is moeilijk te redeneeren
Het stuit weer anderen tegen den borst in
het verwordingsproces der natuur in te
grijpen en het stoffelijk overschot een soort
vuilverbranding te doen ondergaan. Men
In TABAKSPIJPEN ontvingen wl|
wederom gioote sorteering ln de meest
gevraagde modellen aan.
Laagst mogelijbo prijzen.
Jacq. TELLIER - Kanaalstr. C 61
IJMUIDEN
kan daar heftig over redeneeren, maar
verandert daarmee geen gevoeisoverwe
gingen. Maar al voelt men meer voor be
graven dan voor verassching, men kan
daarom toch voorstander zijn van vrijheid
van crematie. Voor de wet moeten begraven
en verbranden gelijk zijn. Dat was niet het
geval in het ontwerp, dat het vorige mini
sterie achtergelaten heelt en dat regel
trachtte te brengen in een kwestie, waarin
de wet thans eigenlijk niet voorziet. In dat
ontwerp waren die bepalingen voor ver
assching echler veel zwaarder dan voor
begraven. En dit is een der vele kwesties,
een der kleinen, die door een nieuwe
regeering opgelost zullen moeten worden.
Zoo'n goeierd I
Men weet, dat de rechterlijke macht
uit de meest wantrouwende menschen
bestaat; die geiooven nu letterlijk niemand.
Vandaar dat onze gevangenissen vol zitten
met onschuldigen, die bij de rechters geen
geloof konden vinden. Of je er bij vloekt
als een ketter of stroomen Iranen vergiet,
je wordt toch niet gelooft. Daar stond
dezer dagen een der edelaardigste burgers
van ons Tand in Amsterdam terecht wegens
vervalsching van rijwielplaatjes, Men weet,
dat die het monopolite zijn van den mi
nister van financiën. Die mag ze alleen
maken en verkoopen. Het fietsblikje is
duur. Het onbeduidende ornamenlje op je
stuur komt je op drie gulden. Zekere L. B.,
de naam noemen we niel, want de deugd
is bescheiden, had in Januari een rijwiel-
belastingplaatje gekocht, maar het was hem
ontstolen. Hij kocht een nieuw. Toen
maakte hij tevens een plaatje na. Het valsche
bevestigde hij aan de fiets, het echte stak
hij in zijn zak. Nu was hij veilig; een
mogelijke dief zou leelijk bedrogen uit
komen. Hij wilde echter zijn schoone vondst
niet voor zichzelf houden, ook zijn vele
vrienden moesten er van profiteeren. Hij
maakte meerdere plaatjes en schonk ze aan
zijn vrienden tegen een kitine vergoeding
voor zijn moeite. Zoo bewees hij zijn
naasten lief te hebben, ging diefstal legen
of liet domme dieven er inloopen. En deze
man, die zijn deugden aldus opeenstapelde,
vond ook al geen geloof De rechters zagen
een booswicht In hem en hebben hem, zij
het dan voorwaardelijk, veroordeeld tot
twee maanden gevangenisstraf.
Maar zoo goed is L.Bdat hij waar
schijnlijk dien boozen rechters ook wel zal
aanbieden een nagemaakt plaatje op hun
fiets te leveren, opdat zij het echte veilig
in hun zak kunnen steken.
Men mag zjjn waar niet meer
aanprijzen
Een venter verkocht in Sliedrecht bloem
bollen. Hij vertelde zijn klanten, dat daar
maandrozen uit groeiden, die gedurende
een halve eeuw telkens iedere maand bloei
den. De bollen hadden een rozengeur en
hoewei erg duur, zestig ct. per bol, ver
kocht hij er velen van.
Later bleken de bollen gewone gladiolen
te zijn, met vier cent best betaald. Nu is
er procesverbaal legen hem opgemaakt. Op
de markt kan je voor een kwartje een
gouden armbandhorloge koopen, prijs vijf
en twintig cent, echte Havanna's van een
fabriek, die failliet ging, voor vijf cent het
stuk, wonderlijm, waarmee je schotels en
schalen kunt herstellen, zoodat ze onbreek
baar worden, echt barnsteenen sigaren
pijpjes, die in den winkel een gulden of
vijf kosten, voor veertig ct., onverslijtbare
sokken van zijde, zonder een draad zijde,
die In een dag als een zeef zijn, eleclrlsche
lantaarns, die dertig dagen branden met
een lichtsterker dan van de zon en na een
paar uur is er nauwelijks meer een vonkje
te zien. kiespijndruppels, waarvoor de
tantartsen als de dood zoo barg zijn,
omdat ze alle pijn wegnemen, zoodat er
geen Ities meer te trekken valt en je krijgt