ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
TER GELEGENHEID VAN HET VIJFTIG JARIG BESTAAN VAN IJMUIDEN EN HET
NOORDZEEKANAAL.
]H7(y JUBILEUMNUMMER
1926
No. 103
Zaterdag 30 October 1926
1 le Jaargang
IJMUIDER COURANT
Ons Jubileumnummer.
Wij hebban het genoegen onze abonné's
Jit jubileum-nummer aan te bieden, ter ge-
I [egenheid van het 50-jarig bestaan van
jjmuiden en het Noordzeekanaal. Wij zijn
dankbaar, dat zoovelen hieraan hebben wil
len medewerken. Het is een nummer, dat
zeker blijvende waarde zai hebben en I
waarin onze kinderen én kleinkinderen j
ever 25 en 50 jaar zeker met groote be-j
langstelling zullen lezen hoe IJmuiden was
1926.
1876
1 November
1926
Naar mijne meening bestaat er voor de
;emeenten Amsterdam en Velsen den 1
W. 1926 reden om te jubelen; voor Am-
ilerdam dat dan zijn gouden bruiloft
net de Noordzee viert omdat het door
iet Kanaal heeft herwonnen, wat het op
Scheepvaartgebied had verloren; voor Vel-
;en, omdat het door het Kanaal heeft ver
kregen, wat het nooit had kunnen denken.
RIJKENS,
Burgemeester van Velsen.
IJmuiden viert feest*
IJmuiden viert feest. IJmuiden bestaat
:u5U jaar.
Wat maakt toch IJmuiden, met zijn uit
le deelen van ons land samengestelde
evolking, tot een plaats waarvan velen
;oo moeilijk kunnen scheiden? En moeten
ij het verlaten, waarom blijven die velen
!an toch zulke levendige herinneringen
in onze plaats bij.
't Is toch maar volgens anderen een gat,
n stinkend visschersdorpwat heb je
öu op IJmuiden? Het zijn uitdrukkingen
ie men dikwijls hoort. En er zijn er zeer
eker ook velen die zich hier niet thuis
evoelen, en IJmuiden gaarne zoo spoedig
L logelijk weer verlaten.
Toch is IJmuiden een aantrekkelijke
laats. Wat is hier, gerekend naar den om-
der plaats, veel te zien en te bewon-
fcren.
Neem onze haven met zijn machtige pie-
in, zijn vuurtorens, zijn telkens weer uit
breide vischhallen. Vijftig jaar geleden
eerste sluis, twintig jaar later een veel
rootere met electrische beweegkracht en
een sluis van afmetingen en con-
ractie, die aller bewondering afdwingt,
ekijk het grootsche Hoogovenbedrijf en
;en komt na bezichtiging van dat alles
rch onder den indruk van het menschelijk
innen.
En willen we na dit bewonderd te heb-
in herinnerd worden aan onze mensche-
jke kleinheid, aanschouw dan de onein-
ijje zee, die soms zoo rustig en kalm, soms
niischend en woest, ons altijd weer over-
«ldigt en stil maakt.
De zee, die ons voor het grootste deel een
«taan geeft. Waarvan de groote verschei-
cüheid van visschen in de hallen is te be-
onderen. Zie dat alles te beschouwen is
ooi. En al is het ook dat de zee in menig
lisgezin smart en verdriet heeft gebracht
zeker nog dikwijls zal brengen, toch
ijlt ze een groote aantrekkingskracht
;or de I Jmuidenaren.
Maar het mooiste lijkt mij dat IJmuiden
flanks veel ruwheid en lompheid; on-
veel onverschilligheid en ëgoisme,
schat van hartelijkheid en naasten
de bezit, onder alle kringen der bevol-
dat in dagen wanneer dit tot uiting
oet komen, ook komt en gaarne met
'1de hand maar ook met hartelijke deel-
®ing tracht op te richten en te troosten.
Geve God dat ook in komende jaren dil
'oei van saamhoorigheid en echte Chris-
Üjke naastenliefde steeds moge aange-
ikkerd worden, dan zal IJmuiden voor
kn blijven een woonplaats, die men lief
ïft en moet men het verlaten, waar men
blijdschap aan terug denkt.
J. C. DUNNEBIER.
Wethouder van de gemeente Velsen.
IJMUIDEN IN VOGELVLUCHT.
„Rust U ten strijd".
Wanneer men te IJmuiden gekomen is
juist na den gouden tijd, aan het begin dus
van de diepe economische depressie, waar
van de lidteekens door plaatselijke beken
den nog te zien zijn, en men heeft gezien
hoe de gemeente, de handel en daardoor
ook de bedrijven zich daaraan ontworsteld
hebben, dan kan men naast bewondering
voor de energie, welke daaruit bleek, toch
ook tevens vreugde gevoelen om deze
wonderlijke veerkracht. Vreugde om het
slagen deels, maar daarnaast vreugde om
dat het lot ons leven zoo leidde, dat wij
hebben mogen mede arbeiden op verschil
lend terrein, mede mochten bouwen aan
deze ongetwijfeld wonderlijke ontwikke
ling.
Dan is er ook voor ons allen gereede
aanleiding om een oogenblik den arbeid te
laten rusten, zelfs al zijn wij den drukken
arbeid zoo gewoon, dat deze eenigszins ge
dwongen rust ons reeds vooraf als een
verboden vrucht lijkt, gewend als wij allen
zijn aan rusteloos werken en strijden. Laten
wij ons zelf in deze feestelijke rustpoos be
kennen dat het hier goed was, en is te leven
en te werken, laten wij genieten van de
„Rust na den Strijd".
K. H. TUSENIUS.
Wethouder van de gemeente Velsen.
IJmuidens Bloei.
Een merkwaardiger jubileum dan het
50-jarig bestaan van IJmuiden kan men
zich in Nederland moeilijk denken; het
zijn meer Amerikaansche toestanden, wel
ke men hier voor zich ziet.
Ligt het ontstaan van de meeste plaatsen
in de grijze oudheid verborgen en is het
tijdstip daarvan slechts bij benadering aan
te geven, terwijl van de nieuwere steden
en dorpen, welke in de laatste decennnia
een meer of min groote vlucht genomen
hebben, in den regel ook geen juisten ont
staansdatum kan aangeven, daar zij ge
groeid zijn uit een klein dorp of gehucht,
hoe geheel anders is het daartegenover ge-
;teld met IJmuiden; 50 jaar geleden werd
onze stad uit het niet in het leven geroe-
pen; slechts een duinenreeks zonder eenig
spoor van bewoning vond men hier, en thans
een bloeiende stad.
25 jaar geleden jubileerde men ook in
IJmuiden, doch wat was het plaatsje toen
in vergelijking met thans en als straks
Velseroord met onze plaats tot een groot
IJmuiden vereenigd zal zijn, is zij onder
de belangrijkste steden van Noord-Hol
land te rekenen.
Nu de volgende kwart eeuw; wat zullen
deze ons brengen; met een eenvoudig uit
groeien van IJmuiden als plaats mogen
wij ons niet tevreden stellen; er moet
meer gebeuren; in de eerste plaats moet er
een badplaats mee vereenigd worden.
Onbegrijpelijk dat zulks al niet lang ge
schied is, zal men zeggen; ja, inderdaad,
dat is zeer te verwonderen, want waar
vindt men een strand als te IJmuiden en
waar attracties voor badgasten als'hier;
welk een afwisseling bezorgt het voortdu
rend af en aanvaren van zeeschepen door
binnen- en buitenhaven niet; van een een
tonige zee is hier geen sprake; en dan de
pieren niet te vergeten, voor ieder bezoe
ker onzer zeekusten is het een waar genot
zoo ongemerkt een heel eind de zee in te
wandelen.
Wat men in de laatste jaren 's zomers
in IJmuiden van bezoekers heeft aan
schouwd, duidt er voldoende op dat onze
plaats ten volle rijp is voor badplaats; hoe
zou het ook anders kunnen, hare gunstige
ligging in aanmerking genomen.
Een tweede factor van groot belang
voor de toekomst van IJmuiden is het ha
venbedrijf; een snelverbinding tusschen
onze plaats en Engeland behoeft niet lang
meer op zich te doen wachten wanneer de
groote Zuiderzeedijk is voltooid en de trei
nen van Noord-Duitschland over Gronin
gen, Friesland en Noord-Holland direct
naar IJmuiden kunnen doorrijden. Is een
maal deze snelverbinding tot stand ge
bracht, dan zal het vervoer van versche
groenten en fruit uit Noord-Holland hier
mede ook zeer zijn gebaat en IJmuiden
hiervan de vruchten kunnen plukken.
De industrieën beginnen uit zich zelf
reeds op te komen en zullen ongetwijfeld
tot bloei geraken; hier is het werken van
enkelen voldoende om den aanvangsstoot
te geven; voor het tot stand komen van
IJmuiden-bad en een groeiend havenbe
drijf is de medewerking van hoogere
machten noodig.
Laat ieder die belang stelt in de tot
standkoming dezer voor IJmuiden zoo be
langrijke zaken medewerken aan de ver
wezenlijking daarvan.
Moge het onze stad gegeven zijn, dat de
steun van die machten niet lang op zich
zal doen wachten, wat niet anders dan de
voorspoed van IJmuiden in hooge mate zal
bevorderen.
W. A. DOLLEMAN.
Voorzitter IJmuidens Bloei.
Aan IJmuiden.
I Een hartelijke gelukwensen van het
Gemeentebestuur van Amsterdam mag op
'dezen dag, waarop IJmuiden zijn vijftig
jarig bestaan herdenkt, niet ontbreken.
IJmuiden toch dankt zijn bloei aan het-
I zelfde feit, dat den hernieuwden voorspoed
j van Amsterdam tengevolge hadde ope-
1 ning van het Noordzeekanaal. En zoo deelt
Amsterdam wel zeer bijzonder in de feest
stemming, welke de bewoners der nijvere
plaats aan de Noordzee bezielt.
De uitvoering van het plan van het
Noordzeekanaal heeft op onweerspreke
lijke wijze getoond, wat durf en onderne
mingsgeest vermogen. Wat al bezwaren
tegen het plan! Pessimisten voorspelden
een debacle, de Amsterdamsche handel ge
loofde in meerderheid niet aan het slagen.
Maar de leiders der onderneming gingen
trots dit alles, onvermoeid voort. Zij hiel
den het doel in het oog en lieten zich niet
van den weg afbrengen. Het resultaat van
hun arbeid aanschouwen wij. Het werk
slaagde boven verwachting.
Moge dit gezond optimisme ook TJmui-
den's bevolking steeds blijven insprireeren
I en moge zoo dit feest voor IJmuiden het
:gin zijn van een nog g'rooter bloei!
W. DE VLUGT,
Burgemeester van Amsterdam.
Amsterdam, October 1926.
De bouw van de Nieuwe Schutsluis.
Binnen eenige dagen is het 50 jaar gele
den dat het Noordzeekanaal officiëel voor
de Scheepvaart werd opengesteld. Zijn er
soms bij jubilea van menschen of zaken be
oordeelaars, die de waarde van het jubi
leum in twijfel trekken, hier bij het Noord
zeekanaal is er bij niemand eenige twijfel
of het Kanaal een succes is. Wie daarin het
minst kunnen twijfelen zijn wij, de inwo
ners van IJmuiden.
Waar voor 50 jaar een onbewoonbare
duinwoestijn zich uitstrekte, is een bloeien
de stad ontstaan, waar een 20000-tal inwo
ners leven van scheepvaart en visscherij en
wat daarvan het gevolg is. Maar ook op an
dere wijze wordt die twijfel weggenomen.
Men moet maar eens probeeren van den
Zuidoever van het kanaal naar den Noord
oever te gaan. Men wordt dan gewaar dat
die weg steeds langer en moeilijker wordt.
Eerst de oude sluizen; wie dagelijks aan
den overkant moet zijn, wordt zeker een of
meer malen erop getracteerd bij het binnen-
hoofd van de middensluis te moeten omloo-
pen, want de scheepvaart bloeit en de oude
sluizen zijn voortdurend in gebruik. Dan
naar de Groote Sluis welke nu al 30 jaar
oud is en waarmede voortdurend geschut
wordt. Ge bemerkt wel dat de opening
grooter is dan die van de oude sluis.
Daarna komen wij op den ouden Kanaal-
weg, want voor den weg langs den ouden
kanaaloever staat het dreigende „Verboden
Toegang". Men weet ook wel dat dit ver
bod niet absoluut is. Duizenden, die dit be
hoorlijk vragen en hun goede bedoelingen
bewijzen, kunnen, tegenwoordig gewapend
met een rose toegangskaart, dit bord pas-
seeren en staan dan dadeliik in de volle
techniek.
Laten wij echter den ter plaatse onbeken
den bezoeker volgen, die slechts den open
baren weg kan inslaan, ook hij krijgt wat
te zien. Eerst ziet hij afbraak: de laatste
resten van een 150-tal woningen worden
afgebroken omdat zij voor de enorme ka
naaluitbreiding in den weg staan, 't Is jam
mer dat er in de dagen van woninggebrek
zooveel huizen verdwijnen moeten. De
naam „Blikken Buurt" welke een groep de
zer woningen droeg, geeft echter aanlei
ding het verdwijnen, althans van dat deel,
niet te betreuren.
Dan, wat verder, zien wij links en rechts
de nieuwe werken. Daar wordt de nieuwe
sluis gebouwd, welke de grootste der we
reld moet worden: 50 M. wijd, 400 M. lang
2n 15 M. diep.
Van de breedte kunt ge dadelijk een
beeld krijgen: de schutkoïkmuren staan
reeds voor een groot deel overeind. Zij zijn
in 1924/1925 gebouwd, over een lengte ter
weerszijde van 260 M. en voorloopig opge
trokken tot 1 M. -|- N.A.P. Deze muren zijn
geheel van gewapend beton gebouwd, rus
ten op gewapend betonpalen en zware ge
wapend beton damwanden. Aan die mu
ren is 44000 M:! beton en 5.500.000 K.G.
ijzer verwerkt.
Vóór die muren is de ontgraving reeds lot
13.50 M. onder N.A.P. gevorderd. Een 26
M. langen ijzeren damwand is langs de
randen van dezen put geplaaist en vormt
een gesloten kuip, met den onderkant op
39 M. N.A.P. Binuen deze kuip moet
straks verder gegraven worden tot 18 a
19.50 M. N.A.P., de onderkant der fun
deering van het buitenhoofd, dat binnen
deze kuip gebouwd moet worden. Vooraf
moeten een 7000 palen en 1300 damwanden
van gewapend beton geheid worden, waar
op het hoofd komt te rusten. Die palen en
damwanden zijn gemaakt in de ruimte tus
schen den weg en den put, waarin het hoofd
zal worden gebouwd. Zij moeten gereed
zijn vóór 1 Nov., want in den winter ver
hardt beton zoo langzaam dat men tot ver
in het voorjaar zou moeten wachten voor
de palen geheid zouden mogen worden. Het
is een straf werk geweest, lange dagen zijn
er gemaakt van voor de zon opgaat tot dat
zij reeds lang achter den kim verzonken is.
Maar het werk kwam klaar en dat past zoo
geheel in het karakter van onze stad
werken onafhankelijk van weer of uur van
den dag dat er nog wel even aan herin
nerd mag worden. Het groote werk van dat
hoofd moet echter nog komen in 1927. Dan
is er een 130000 a 140000 M:i beton te ver
werken, waarvoor geweldige hoeveelheden
materiaal noodig zijn, alleen al 35.000.000
K.G. cement en 8.500.000 K.G. ijzer.
Op den achtergrond rijst de groote stalen
toren met zijn groote armen, die dan weer
in dezen, dan in dien stand staan. De toren
doet dienst als een reus, die het binnen-
hoofd bouwt. Eerst worden houten vormen
opgesteld, soms zeven meter hoog en met
een inhoud van zelfs wel 3000 M:f. Daar
binnen worden de wapeningen opgesteld,
waarvoor ook al weer een 5000.000 K.G.
ijzer verwerkt wordt. Is dan zoo'n vorm
klaar, dan is het een tikje werk hem te vul
len. Onder aan den toren staan de beton
molens, die hun product uitstorten in lift-
bakken; deze klimmen rusteloos omhoog en
storten hun inhoud in de goten, welke bet
beton leiden naar den vorm, die gevuld
moet worden. Er ontstaat een doorloopen-
de straal betonbrij, tezamen 50 a 70 M:! per
uur en snel is de vorm gevuld.
In April begonnen in de diepte, waar
eveneens te voren een ijzeren damwand-
kuip was gemaakt en betonpalen waren ge
heid, is het werk volgens een vast program
ma opgetrokken zoodanig dat op 1 Decem
ber het hoofd practisch voltooid is. Er moet
dan nog wat afgewerkt worden en in Maart
1927 kan dit deel onderwater gezet wor-
