ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 104
Schrjjiiende handesjj
na de Wasch
PUHQL
iJmuidens 50-jarig bestaan
deI-
De Feesten.
Woensdag 3 November 1926
lie Jaargang
IJMUIDER COURANT
Geachte Redactie!
Gaarne voldoe ik aan Uw verzoek om,
j het wat laat, ook mijn gelukwensch toe
j voegen aan de vele blijken van belang
stelling, die de viering van het 50-jarig be
staan van het Noordzeekanaal ook aan
Jmuiden heeft doen ten deel vallen.
Er is voor gelukwensch toch alle reden.
Als ik mij mijn eerste bezoek aan IJmui-
iten, in 1876, herinner, toen het, destijds
flummer Eén" geheeten, hotel aldaar vrij-
uel het eenige huis met eene verdieping
mas, en ik dan naga tot welke ontwikkeling
plaats in de sedert verloopen halve
ieuw is gekomen, dan besef ik levendig van
\oe groote beteekenis het kanaal voor die
mtwikkeling is geweest en hoe groot de
ireugde moet zijn, die de feestelijke her-
ienking van zijne totstandkoming bij de in
gezetenen oproept.
Zeker, IJ muiden kent ook de zorgen en
sten, die aan een snellen bevolkingsaan
was zijn verbonden, en heeft evenzeer er-
Lren, hoeveel moeite het dikwijls kost de
lischen bevredigd te zien, die eene zich ge-
uitbreidende zeeplaats stelt, maar,
:ls de dankbare bevolking de ondervonden
verzacht en geneest men spoedig met
Doos 30-60-90 ct.
slaande boerderijen Kalkhoven, Werklust, Scha-
penlust, Weltevredenbest, Paltzerhof; zij legden
nieuwe wegen en bosschen aan en stichten boer
derijen en nieuwe woningen.
De Breesaper veldvruchten verwierven ver
maardheid; doch middelerwijl drong ook het
denkbeeld der doorgraving van „Holland op zijn
Smalst" dieper door.
Het zaad gestrooid door het boekje der heeren
Faddegon en Kloppenburg: De indijking en droog
making van de Zuiderzee en het IJ, met kanalen
vanai den IJsel bij Arnhem, langs Amsterdam tof
de Noordzee, en door het opstel van Vissering, Lieg van een los- en Iaadsteiger aan het Kanaal
beiden van 1848, droeg vrucht. voor den stoombootdienst Amsterdam—IJmuiden
De Koninklijke belangstelling was opgewekt, vari de firma Gebr. Goedkoop, in den jare 1878,
regeeringssteun verworven, naast dien van stad, te gemoet.
handel en kapitaal. Vervolgens moesten onderhandelingen worden
De bij Koninklijke Beschikking van 5 December aangeknoopt tot het tot stand brengen eener gas-
1861 No. 82 aan den heer J. G. Jager verleende fabriek, voor de verlichting, waarvan hel resul-
concessie tot het maken van een kanaal ter ver- I taat was, dat hiervoor een terrein werd verkocht
binding van de Noord- en Zuiderzee, en de daar- aan den ingenieur J. Meijes J.W.zn. op bij acte
mede in verband staande werken, werd bij de wet van 28 Juli 1879 omschreven voorwaarden.
van 24 Januari 1863 (Stbl. No 4) bekrachtigd,
Op 19 Maart 1863 verscheen het eerste prospec
tus van de Amsterdamsche Kanaal-Maatschap
pij, terwijl het voorloopig bestuur zich uit de
volgende heeren bleek te hebben geconstitueerd.
W. F. Heshuysen, S. W. Josephus Jitta, C A. E.
van den Honert, en de ingenieurs John. Hawks-
haw en J. Dirks. Allerminst mag ook onvermeld
blijven de ook voor IJmuiden van beteekenis zijn
de naam J. F. W. Conrad. Als herinnering aan
twee straten naar hen genoemd: de Dirksstraat
]e:waren afweegt tegen de genoten voor-de Conradstraat. Als hulde aan het Koninklijk
i i 1--L. 1 i rr r--i r Huis bouwde men een Koningin Wilhelmina-
leelen, ZOO geestelijke als stoffelijke, zal ZIJ boulevard( een Willemsplein, een Prins Hendrik-
tot de slotsom komen, dat de laatste hetstraat en een Koningin Emmaplein.
minnen van de eerste en dat IJmuiden de Zoo naderde de gedenkwaardige dag van 8
Maart 1865, de dag waarop de toenmalige bestuur-
iwgelijking met overeenkomstige plaatsen,
ie op eene langdurige geschiedenis kunnen
ogen, glansrijk mag doorstaan.
En als zij niet alleen let op het tegen-
joordige, nu reeds de vereeniging met
hlseroord haar tot verheuging stemt, maar
levens hoopvol in de toekomst ziet, wan
neer de groote schutsluis zal zijn voltooid
het Noordzeekanaal de afmetingen zal
\ebben gekregen, die aan den omvang van
lil kunstwerk beantwoorden, dan opent
ich een verschiet, dat eene nog grootere
leekomst voor IJmuiden mag doen ver
achten
Voor de verwezenlijking van die ver
deren der Amsterdamsche Kanaal-Maatschappij,
in de Breesaper duinen, de eerste spade in den
grond staken voor de doorgraving van „Holland
op zijn Smalst". En de eigenaren van de Bree-
saap, hun belang bij het tot stand komen van het
Noordzeekanaal begrijpende, betrachtten zooveel
mogelijk welwillendheid bij de verschillende on
derhandelingen met de Kanaal-Maatschappij.
Bij acte van 1 December 1865 werden aan deze
maatschappij ongeveer 35 hectaren grond ver
kocht, benoodigd, hetzij voor de doorgraving, het
zij voor zandberging als anderszins, welk terrein
gedurende de jaren 1870 tot 1879 werd vergroot
met een oppervlak van ongeveer 36 hectaren, dat
ten deele gratis, ten deele. op billijke voorwaarden
door de eigenaren was ter beschikking gesteld.
Ten einde onteigeningsprocessen te voorkomen
en de grootsche onderneming zöo min mogelijk te
zachtingen spreek ik mijne beste wenschen 1 vertragen, werden dikwijls ernstige bezwaren
als vooral die, betreffende de vergoeding we-
Haarlem, 2 November 1926.
A. ROËLL.
Commissaris der Koningin in Noord-Holland.
gens door de doorgraving te verwachten uitdro
ging niet te zwaar getild.
Zich ook in ander opzicht schikkende naar de
nieuwe toestanden, overtuigd, dat het gemeen-
ne eigendom door een meer aan die toestanden
passenden vorm diende te worden vervangen,
richtten de heeren A. J. Bik en J. W_ Arnold, bij
acte van 15 Febr. 1867, een burgerlijke maatschap
op, waarin door hen werd ingebracht een deel
van de Breesaap ter grootte van ruim 143°
bunder.
Ter nagedachtenis aan deze stichters der zaak,
werd de kade langs de visschershaven de „Bik
Arnoldkade" genaamd.
Ook kreeg IJmuiden een brandspuit, en kon er
ten slotte toch een begin worden gemaakt met den
aanleg der bestrating en der riolen. Zelfs kon er
een openbare school in gebruik worden genomen.
In ditzelfde jaar 1879 werd met de Kanaal-
Maatschappij eene overeenkomst getroffen, waar
bij een reeds voor dit doel aangewezen strook
gronds (de tegenwoordige straatweg van Velsen
naar IJmuiden, voor zoover deze over de eigen
dommen der Maatschappij IJmuiden gaat) voor°het
van
hetgeen beide laatsten hebben verricht, werden openbaar verkeer werd bestemd, mits deze
ii--- A- Abehoorlijke bestrating bleef voorzien.
Deze straatweg, die naast de communicatie te
water, door den vorenvermelden stoombootdienst
verkregen, een verbinding te land verschafte, werd
voor de eerste maal bereden bij gelegenheid van
het 25-jarig ambtsjubilee van den sedert afgetre
den burgemeester van Velsen, den heer J. C. En
schedé.
Om nu niet te breeksprakig te worden, zullen
wij van de jaren 1879 tot 1890 slechts de voor
naamste feiten vermelden.
In 1879 dan: een verkoop aan het Rijk voor de
stichting der in dat jaar ontstoken vuurtorens; de
bouw van het hotel „Willem Barentsz, dat in ver
band met de toenmaals hooggespannen verwach
tingen op breede schaal werd ontworpen, in de
meening dat het meer bescheiden hotel „Nommer
Eén", een der oudste gebouwen van IJmuiden,
niet aan de behoeften van de toekomst zou kun
nen voldoen.
Van die hooggespannen verwachtingen getuigt
mede het door den architect Bert Brouwer in de
ze dagen ontworpen plan voor de uitbreiding van
IJmuiden.
In 1880: overdracht van een petceel ten behoeve
van de Protestantsche Kerk, aan. het Comité ter
Evangelisatie.
In 1881: verkoop van terreinen aan den Staat
ten behoeve van het grootsche pantserfort aan de
Noordzij, dat aan de schatkist ongeveer 2 1/2 mil-
lioen heeft gekost.
Op 30 Mei 1882 kwam het belangrijke contract
betreffende zandafgraving tot stand met thans
wijlen den heer J. C. Moorman, eene exploitatie
die tegenwoordig gedreven wordt door de Am
sterdamsche Ballastmaatschappij onder beheer
van den heer A. Kramers.
In ditzelfde jaar kwam de wet van 19 December
1882 (Stbl. No. 231) tot stand, betreffende de over
dracht der bezittingen en lasten van de Kanaal-
j Maatschappij, een overdracht die voor de toen-
- mali<5<? maafsrhan T.Tmiiidpn van nvprwpiJpnri hf>.
Een stukje geschiedenis.
Toen IJmuiden zijn 25-jarig bestaan vierde,
:>eft Mr. A. J. E. A. Bik, vroeger beheerder der
batschappij IJmuiden, later directeur der in
te Haag gevestigde „Maatschappij IJmuiden" ruuu.»"»b~~- rr-n -
ikele korte aanteekeningen in het licht gegeven' Aan deze maatschap werd bij acte van 22 te- malige maatschap IJmuiden van overwegend b<
:een boekje, dat niet in den handel is, als feeste- bruari 1879 de naam gegeven van aa sc lap [ang was.
Se herinnering voor belanghebbenden bij en1 IJmuiden", terwijl te gelijker tijd daaraan werd j jn 1883 had de overdracht plaats van gronden
xlangstellenden in deze Maatschappij. I toegevoegd een uitgestrektheid van ongeveer 135 aan de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschap-
Aan dit overzicht ontleenen wij het volgende: hectaren. Tevens kwam een regeling tot stand, pij, ten behoeve van de spoorbaan Velsen—
Dit geschrift is gebaseerd op wat prof. S. Vis- waarvan het gevolg was, dat de heer J. W. Ar- [Jmuiden en een stationsgebouw, dat sedert reeds
•ring schreef in zijn „Herinneringen", uitgave nold eenige eigenaar werd der gronden, welke door een nieuw en veel sierlijker dan het vroegere
an 1863, aanteekeningen op zijn bekend opstel niet in deze maatschap toen of vroeger waren in- js vervangen.
len uitstapje naar IJmuiden" van 1848, waarme- gebracht. De spoorwegmaatschappij was, krachtens over-
k hij tevens IJmuiden zijn naam gaf, en dat hij Alvorens over te gaan tot de vermelding der j eenkomst met het Rijk, tot dien aanleg verplicht,
loemde: „de vrtfcht van een oogenblik van opge- voornaamste fata der maatschappij zelve, mogen f en het is zeker vermeldenswaard, dat ook nog in
«mdenheid, zoo als men ze in lateren leeftijd wel enkele herinneringen van meer algemeenen aard dit jaar de vraag naar eene rechtstreeksche
Kns vruchteloos terugwenscht". hier hare plaats vinden Vangen wij aan met de spoorwegverbinding tusschen Amsterdam en
Toen Vissering dan ook zijn opstel schreef, ge- groote gebeurtenis van 1 November 1876, den dag, [Jmuiden vele pennen in beweging bracht.
»[Jen nog weinigen aan een kanaal, „door Hol-i waarop IJmuiden geacht wordt te zijn geboren, In het jaar 1884 oleak de noodzakelijkheid der
ad op zijn Smalst" en die gevierd wordt als zijn 25-jarig geboorte- vaststelling van een uitgebreider en aan de toe-
Zijn „ijdele droomerij", echter is werkelijkheid feest. nemende eischen der ontwikkeling van de plaats
(Worden en naar hem is, te zijner herinnering, f Op dien dag was de waterweg Amsterdam- .passend bouwplan dat met voorlichting van
ïa straat in IJmuiden genoemd. .Noordzee, waren de NoordzeesImzen^gereed den ingenieur, thans hoogl.
Vooreerst dan een stukje geschiedenis.
Bij acte van 11 Januari 1851 kochten de heeren
l J. Bik en J. W. Arnold het landgoed genaamd
k Breesaap", ter uitgestrektheid van ongeveer
:5 hectaren in de gemeente Velsen, en 20 hee
ren onder de gemeente Wijk aan Zee en Wijk
an Duin. Dit eigendom breidden zij door aan
.eeraar te Delft, Jacob
F. Klinkhamer tot stand kwam.
In hetzelfde jaar werd afstand gedaan van een
perceel ten behoeve der stichting der Roomsch-
Katholieke kerk, welke in 1885 plechtig werd in
gewijd.
In 1886 werden ten behoeve van een particu-
Ook Amsterdam jubelde waarvoor een feest- ..lieren vischafslag aan den heer J. W. R. Arnold
immissie waarin ook de in de ontwikkeling jdie door de stichti
Koning Willem III voer op „De Stad Breda"
deze sluizen binnen, en J. P. Amersfoordt zong:
„Zoo de Ruyter mogt herleven,,
„Wis hij vierde met ons feest.
„Denk, IJmuiden's eerste steven
„Is een koningsschip geweest!
®>p van aangrenzende terreinen in den loop der commissie waarin ook de in de oniwiKKein.g die door de stichting niet alleen van dezen af-
-iden uit, en wel door aankoop, in 1867, deren de verbetering van het Noordzeekanaal steeds ,ag doch ook van ijspakhuizen en andere voor
boerderijen Weltevreden, groot ongeveer 20, en zoo belangstellende voorzitter van de Kamer van den vischhandel nuttige inrichtingen, vrij wel den
Middenhoven, groot ongeveer 35 hectaren. j Koophandel, de heer August Hendnchs, zitting eersten stoot heeft gegeven aan de ontwikkeling
De Breesaap heeft waarschijnlijk haar naam te had was aan het werk getogen. van dezen tak van nijverheid verkocht de voor
binken aan hare eigenaardige terreinsgesteldheid, j Het bestuur der Maatschap zette zich nu wei- een en ander benoodigde gronden,
te duin- en zandgronden verheugden zich in dra aan het werk. In 1888 werd een perceel gronds ten behoeve
"ervloedig water en wel in die mate, dat dit Een duinterrein m de nabijheid der Noordzee-van de Oud-Roomsch-Kathoheke kerk overge-
fihijnt aanleiding gegeven te hebben tot de bena- sluizen was geëgaliseerd. Algemeene bouwvoor- dragen
ning van het „breede"- of wel het „breê-sap". waarden in het belang eener goede bebouwing, In dlt jaar kwam mede een belangrijke transac-
Wat hiervan zij, over onvruchtbaarheid der der hygiëne, enz., waaraan koopers van perceelen tie tot gtandi waarbij de gronden, benoodigd voor
feesaap viel niet te klagen (zich zouden hebben te houden, waren reeds n den aanleg van een visschershaven aan de Zuidzij-
Had niet reeds Hildebrand,'toen zijn neef NurksFebruari 1877 vastgesteld en deze, evenals alle de, en van nieuwe sluizen met toeleidingskanaal
en onaangenaam mensch in den Haarlemmer- latere in de praktijk noodzakelijke of wenschelijk aan de Noordzijde gezamenlijk ter uitgestrekt-
out, zijn bezoek aankondigde, het plan gemaaktgebleken wijzigingen, werden ten hypotheek-kan- heid van 51 hectaren aan het Rijk werden over-
0 met den medisch-student naar de Breezaap tetore te Haarlem ingeschreven, zoodat zi, dus gedragen
lan en aldaar wat te botaniseeren? Had hij dezen' steeds door gegadigden op gemakkelijke wijze In 1890 bleek de noodzakelijkheid eener her-
'fiend niet, behalve „de bloeiende exemplaren kunnen wordengeraadpleegd. nieuwde uitbreiding van de in 1879 in gebruik ge-
'in Aristolochia Clematitis, op den tusschen Zo-
ferzorg en Velzerend, de schatten van de „Bree-
"-up" toegezegd?
Nog steeds bieden ondanks de ingetreden
'irdroging; waarom de na te noemen boerderijen
te alle moesten worden gesloopt de lief-
te en begroeide duinen van de Breesaap den
^tanicus veel schoons en leerrijks aan, zoodat
le Hildebrand in zijn „Na vijftig jaar" kon
steekenen: „Ook zal het stille werk der plan-
iawcreld in de Breezaap zich niet laten storen
adat er nu een IJmuiden in de buurt is"
eigenaren der Breesaap legden zich op de
afwikkeling van hun eigendom toe. Zij verbeter
de heerenhuizing het Breesaperhof, de be
Een bescheiden bouwplan was mede spoedig nomen openbare school, voor welke uitbreiding
tot stand gebracht, dat, zoo getuigde prof. Visse- de noodige gronden aan de gemeente overgingen,
ring in een ingezonden stuk in het „Algemeen Reeds meermalen was zij vergroot, thans tot een
Handelsblad" van 10 April 1877, „aan de door hem uitgebreidheid van driemaal hare oorspronkelijke
uitgesproken wenschen beantwoordde." j oppervlakte; zij vormt een inrichting van meer
Reeds dadelijk moesten nu in verschillende be- uitgebreid lager onderwijs, waaraan behalve de
hoeften eingenlijk van gemeentelijk belang heer J. v. d. Hoeve, sedert de oprichting hoofd
worden voorzien der school, nog een talrijk personeel verbonden is.
Onderhandelingen met het gemeentebestuur in Zoo naderde de 27e Aug. 1890, een datum van
den loop van het jaar 1877, omtrent bestrating en zeer groot belang, omdat, waar gaandeweg was
overdracht van straten en pleinen, leidden tot gebleken, dat de vorm van een maatschap diende
geen resultaat. En toch wachtten allerlei vraag- te worden vervangen door dien eener naamlooze
stukken op afdoening. Zoo moest de gelegenheid vennootschap, op 27 Aug, 1890 de Maatschappij
tot aanvoer van bouwmaterialen worden geregeld. „IJmuiden" tot stand kwam.
Gelukkig echter kwam aan deze behoefte de aan- De eerste beheerder der maatschap, de heer A.
J. Blik, was na zijn overlijden, op 1 October 1872,
vervangen door den heer J. W. Arnold, Voor de
zen werden de zaken waargenomen door zijnen
gemachtigde, den heer J. P. lngermann, totdat in
October 1882 het beheer der zaken werd opgedra
gen aan mr. A. J. E. A, Bik, die bij de oprichting
der „Maatschappij IJmuiden" als directeur werd
aangewezen.
Van de toen benoemde commissarissen (comité
leden) nam de eerste voorzitter, de oud-minister
van financiën J. C. Bloem, in het jaar 1898, we
gens vergevorderden leeftijd zijn ontslag, terwijl
van de overige bij de oprichting aangewezen le
den van het comité nog zitting hebben de heeren
E, H. Bik, F. H, Emmerich en J, B, v. d, Bossche
Waar van de organisatie der maatschappij
wordt gesproken zij nog aangestipt, dat, toen
gaandeweg de plaatselijke bemoeiingen toenamen
en meer en meer zaken voorkwamen, die dadelij
ke voorziening behoefden, besloten werd de be
hartiging dier belangen op te dragen aan een ver
tegenwoordiger ter plaatse. Als zoodanig werd in
1892 aangewezen de heer G. Feugen, thans nog
boekhouder der Maatschappij. Hij werd in 1895
opgevolgd door den heer C. J. van Sluijs te IJmui
den, die ook thans nog als zoodanig de belangen
der Maatschappij,, IJmuiden" ter plaatse verte
genwoordigt.
Vatten wij na dit uitstapje op het gebied van
den inwendigen dienst der Maatschappij in den
draad onzer kroniek weer op, aan welk overzicht
wij nog hadden kunnen toevoegen, dat in 1890
reeds, om van vereenigingslokalen voor andere
gezindten en van het „Tehuis voor Zeelieden"
niet te spreken, een zeer voldoende protestant
sche, een sierlijke roomsch-katholieke en een
oud-katholieke kerk waren verrezen. Aan het on
derwijs werd zorg besteed, communicatie langs
spoorbaan, straatweg en kanaal was verkregen
Het voor den kanaal- en havendienst indertijd
in het leven geroepen post- en telegraafkantoor,
waarvan gelijk nader blijken zal, verdere verrui
ming wordt bedoeld was naar mate der be
hoefte uitgebreid.
Doch het dient erkend de hooggespannen
verwachting op velerlei gebied, dat IJmuiden
spoedig een plaats van grootere beteekenis, een
havenplaats met handel en vertier zou worden,
had zich niet verwezenlijkt.
Het zwaartepunt van IJmuiden's vooruitgang
zou elders liggen, en wel in de ontwikkeling van
den vischhandel. Het jaar 1890, het tijdstip dei-
oprichting, of liever der omzetting van de maat
schap in de „Maatschappij IJmuiden", tot welk
jaar onze kroniek liep, was niet zonder beteeke
nis, Reeds eenige jaren te voren in 1884
waren, om aan de toenemende behoeften dier
dagen althans eenigermate te gemoet te komen
aan de zeezijde der oude sluizen eenige steigers
aangelegd, geschikt voor los- en laadplaats van
visch,
Daarvan werd druk gebruik gemaakt.
Sedert echter bleek de behoefte aan een ha
ven, waar de visschersvloot een veilige ligplaats
zou kunnen vinden, en waar dan later gele
genheid zou kunnen worden gegeven om de visch
te sorteeren, te verkoopen en per spoor te ver
voeren.
Nadat de Staat in 1889 de voor den aanleg van
de visschershaven en de nieuwe sluizen benoodig
de terreinen had verkregen kon met ernst aan de
uitvoering dezer werken de hand worden geslagen.
De visschershaven waarvan de voltooiing
van den aanleg met bijbehoorende werken op 13
December 1894 werd aanbesteed werd op 1
Juli 1896 geopend.
De nieuwe sluizen, welker beweging en verlich
ting geschiedt door middel van electriciteit, wer
den op 12 December 1896 voor het gebruik open-
gesteld.
Omstreeks dienzelfden tijd werd besloten tot
den aanleg eener begraafplaats ter oppervlakte
van ruim één en een halve hectare, en reeds op
1 April 1896 wend zij voor het gebruik openge
steld.
In November 1896 kreeg IJmuiden zijn intercom
munalen telefoondienst, die, zooals men begrijpt,
in een bizondere behoefte van den vischhandel
voorziet,
In dit jaar ook werd door de Regeering beslo
ten tot het aanleggen eener waterleiding ten be
hoeve van het visschersbedrijf en den vischhan-
Dit bedrijf ontwikkelde zich in hooge male, zoo
wel door vestiging te IJmuiden van vele vischhan-
delaren, als door de oprichting van maatschappij
en, die zich het visschersbedrijf of den vischhan
del ten doel stelden. Daarnaast ontstonden tal van
op den vischhandel betrekking hebbende indu-
strieën, als ijspakhuizen, manden- en zeilmakerijen.
En door de Regeering werd IJmuiden, wegens zij
ne ligging, geacht te zijn voorbestemd om eenmaal
een der aanzienlijke zeevischmarkten van Europa
te worden, waarom zij, in December 1897, besloot
tot den bouw van een Rijks-vischafslag aan de
haven te IJmuiden.
Dit fraaie gebouw, in 1900 door het Rijk in ge
bruik genomen, is 150 meter lang en 15 meter
breed, en biedt aan de havenzijde gelegenheid
voor een ruim aantal flink afgeschoten verhoogin
gen, waarop de visch kan worden uitgestald.
Door afsluiting met kettingen kan de ruimte tus
schen twee verhoogingen weder tot afslagplaats
worden ingericht en bovendien is daarvoor aan
de landzijde ruimte gereserveerd. Hier ook geven
dertien deuren toegang tot het spoorwegperron,
dat den afslag rechtstreeks in verbinding brengt
met het spoorwegnet.
Het jaar 1898 bracht eene aangelegenheid die
jarenlang hangende was gebleven tot rijpheid.
Sedert geruimen tijd was men tot het inzicht ge
komen, dat de oliegasfabriek niet meer aan de
eischen van den tijd voldeed, te meer nu zich het
centrum der beweging naar de visschershaven en
naar het tot stand gekomen station met zijne
loodsen had verplaatst, zoodat zij in dat bedrijvi
ge, thans aanzienlijke geworden deel niet meer op
haar plaats was.
De Maatschappij IJmuiden nu stelde ter be
schikking van de Eerste Nederlandsche Electri-
citeitsmaatschappij te Amsterdam een terrein, ge
legen aan hare oostelijke grenzen. De „E.N.E.M."
r het overbrengen van beweegkracht, ten- r
waarvan de oude gasfabriek weldra zal
weggebroken om tot het verleden te be-
3
verkreeg concessie tot het kosteloos leggen en
hebben van geleidingen in en over den openbaren
gemeentegrond, dienende voor het leveren van
electrische stroomen voor verlichting, verwarming
en voor het overbrengen van beweegkracht, ten
gevolge uroortr-sn J. V f t S
worden
hooren.
^l°' 'S ti'dens dc feestviering van
het 25-jarig bestaan een déjeuner gegeven. Het is
wel aardig om het Menu daarvan te vermelden
Dit luidt als volgt:
MAATSCHAPPIJ „IJMUIDEN".
1876 1 November 1901
DEJEUNER
ter gelegenheid van IJmuiden's 25-jarig bestaan.
MENU
Huitres de Zélande
Consommé Tapioca
Petits patés
Filets de sole au vin blanc
Cötelettes de mouton truffées
Asperges en branche
Faisans rótis
Compote Salade
Aspic de paté de foie gras
Pouding a l'héritière
Glacés
Fruits
Dessert
Zaterdagavond was de illuminatie overal ont
stoken en bij het goede weer maakte deze een
schitterend effect. Desondanks was het zeer stil
in de straten, het werd later zelfs zoo, dat men
wel een geweer in de straten had kunnen afschie-
ten. Alles was naar het kermisterrein en daaruit
blijkt, dat de winkeliers wel gelijk hebben gehad
met hun vrees voor de kermis. Het is te hopen,
dat als men de kermis eenmaal gezien heeft, men
het er bij zal laten. Onze prachtig versierde stra
ten en pleinen en de schitterende etalages onzer
winkels te zien, biedt heel wat schooner genot.
Zondag is het halve eeuwfeest in de verschillen
de kerken herdacht. Uit den aard der zaak stond
in de Protestantsche kerken op dezen Hervor
mingsdag de herdenking der Kerkhervorming meer
op den voorgrond. Maar ook het 50-jarig bestaan
van IJmuiden werd door de voorgangers herdacht.
In de Herv. kerk preekte Ds. H. J. Dijckmeester
over 2 Tim. 2 9, laatste gedeelte: „Maar het
woord Gods is niet gebonden." De predikant her
dacht o.a. den bloei van IJmuiden, maar ook hoe
God's Woord hier zijn loop heeft gehad en in
verschillende kerken verkondigt wordt.
Gezongen werd o.a. Psalm 107 12, 16 en 22,
waarvan vers 12 luidt:
Zij, die de zee bevaren
Met schepen, rijk bevracht,
Zien op de groote baren
Gods wijsheid, gunst en macht.
Daar leeren zij de dSan
Des Heeren klaar bewerken,
En in de diepe paan
Zijn groote wonderwerken.
In de R.-Katholieke kerk heeft in de och-
tenmissen kapelaan Heigemann het 50-jarig be
staan van onze plaats herdacht, terwijl onder de
Hoogmis pastoor Koopmans in zijn predikatie
IJmuiden vergeleek bij het mosterdzaad, dat zoo
snel is opgewassen en een groote boom is gewor
den. Beide geestelijken wezen den parochianen op
de ernstige dagen, die op dezen Zondag volgden
en wekten ze op, om waardig feest te vieren en
een voorbeeld te zijn in matigheid.
ONDERSCHEIDINGEN VERLEEND.
Maandag was het de officiëele dag van de ope
ning van het Noordzeekanaal, die 50 j'aar geleden
geschiedde. Uit eerbied voor onze R.-Kath, plaats-
genooten, waren er dezen dag geen feestelijkhe
den.
Des morgens had bij de stoep van het Haven
kantoor een historische plek in IJmuiden, een
eenvoudige plechtigheid plaats. Daar werden in
verband met het jubileum eenige onderscheidingen
uitgereikt. Drie beambten van het Noordzeeka
naal en drie beambten der firma Volker en Bos
ontvingen de eeremedaille, verbonden aan de Or
de van Oranje-Nassau. Het waren de havenwach
ter G. Nieuwbuurt alhier en de le gezagvoerder-
pontwachter J. Blom van het stoompontveer te
Velsen, die de zilveren medaille en de sluiswach
ter J. L. G. Ahans te Schellingwoude, die de bron
zen medaille ontving.
Van de firma Volker en Bos waren het de be
ambten H. Wijnders, die de zilveren en B. Olden
burg en G. Kneppers, die de bronzen medaille ont
vingen.
De hoofdingenieur-directeur van den Rijkswater
staat in Noord-Holland W. C. G, Gelinck te Haar
lem, maakte de onderscheidingen bekend en hield
een toespraak, waarin hij zeide, dat de beambten
van den rijkswaterstaat de onderscheiding ont
vingen, omdat zij hun arbeid steeds in dienst van
den rijkswaterstaat hadden verricht. De arbei
ders der fa. Volker en Bos kregen de onderschei
ding als de mannen der exploitatie, die lange ja
ren in dienst der fa. Volker en Bos zijn geweest.
Bij de plechtigheid waren tegenwoordig de
hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat in het ar
rondissement het Noordzeekanaal G. Redeker te
Amsterdam, de havenmeester alhier, de heer B.
Brutel de Ia Rivière, de technische ambtenaren A.
G. F. Kerkkamp en A. Nieuwland en van de firma
Volker en Bos de heer L, Bos uit Dordrecht, de
heer D. C. Heuff, directeur der fa. alhier en de
heer van Wijngaarden.
Ir. G. Redeker reikte de onderscheidingen uit
aan de beambten van den Rijkswaterstaat en de
heer L. Bos die aan de beambten der fa. Volker
Bos.