KENNEMER THEATER en BIOSCOOP DE PONT
HET BEKENDE FILMWERK
OEGANG VOOR ALLE LEEFTIIDEN
STOUTENBEEK'S
MODEMAGAZIJNEN
Lange, donkere
avonden
Van Vrijdag 2 Nov. tof en met 9 Nov.
ben.
Besteedt de fettegeaaP aan hel
maUen van i/eegcaolingen.
root is de snelheid van het tegen
woordig gevoelig materiaal, we kun
nen dus foto's genoeg maken als
we veertien dagen vacantie heb-
Belichtingen van een duizendste se
conde zijn wel niet veel voorkomend, maar als
we bij helder zomerweer aan het strand zijn
geweest en daar foto's hebben gemaakt met
zeg een tweehonderdste, dan kunnen we in
een uurNeen, zoo snel gaat het niet, en
daarvoor zijn de snelle emulsies ook niet uit
gedacht.
Zoo is het ook met de gevoelige papieren.
Vergrootingspapier, geschikt voor gaslicht,
d.w.z. langzame papieren, worden tegenwoor
dig niettegenstaande hun schitterende kwali
teiten weinig meer gebruikt. Met de verklei
ning van de camera-formaten kwam steeds
meer de noodzaak van het vergrooten en er
zijn slechts weinig langzaam werkende papie
ren die zich daarvoor leenen. Anders is het met
het bromidepapier. Daar zijn belichtingen van
enkele seconden soms voldoende om het be
hoorlijk ontwikkelen van een vergrooting mo
gelijk te maken. En toch moet ik hier wel een
pleidooi voor de langzaamheid houden.
Dat wil niet zeggen dat ik de vergrooters
allemaal naar het gaslichtpapier wil terug
brengen, in geenen deele, alleen lijkt mij een
aanmaning noodig om niet te snel te werken
en daardoor de resultaten al bij voorbaat te
bederven.
Laten we eens aannemen dat U in een of
ander vacantieoord een gelukje heeft gehad
in den vorm van een mooien hemel met sta
pelwolken, het landschap was ook niet kwaad
en was daarbij nog al helder verlicht doordat
de zon tusschen de wolken door haar weldadige
stralen neer kon zenden op Uw onderwerp. De
plaat of film is ontwikkeld en de hemel is wel
flink gedekt, maar de wolken zijn niet weg
gebleven. Het vergrootingsapparaat heeft aan
getoond dat met volle opening van het objec
tief een belichtingstijd van enkele seconden
voldoende is om het landschap behoorlijk af te
drukken. Jammer genoeg echter zijn de wol
ken toch niet zoo mooi al het negatief wel deed
verwachten. De geheele hemel is een beetje te
wit gebleven en de wolken vertoonen zich in
't geheel niet contrastvol, zooals ze. toch wer
kelijk behoorden te zijn. Jammer! Doch alleen
jammer voor den te haastigen fotograaf, want
met minder haast en meer overleg is het heel
wel mogelijk de wolken en de lucht wat min
der wit te krijgen, ja die keurige stapelwolken
zijn heusch niet ongenegen ook op het afdruk-
papier te voorschijn te komen.
Maar dan de haast eerst de donkere kamer
uit. s
Heeft het vergrootingsapparaat eeln dia
fragma in het objectief, dan moet de opening
sterk verkleind worden, men mag wel eerst
scherp stellen met de grootste opening, maar
dan flink afdiafragmeeren tot het licht onge
veer een vierde heeft van de sterkte met volle
opening. Heeft het vergrootingsapparaat geen
diafragma dan moeten zwakkere lampen ge
bruikt worden. Nu gaan we nog eens een proef
strook)'e probeeren om te bepalen hoeveel se
conden het landschap noodig heeft, de wolken
komen straks. Een stukje papier wordt eerst
voor een deel belicht, na een paar seconden
wordt het beschermende papier wat verder
weggetrokken en zoo verder tot op 't laatst het
eindstuk je alleen maar enkele seconden licht
krijgt. Heeft men vijf belichtingen van vier
seconden genomen, dan kan men snel bereke
nen dat het eerste strookje 20, het tweede 16,
het derde 12, het vierde 8 en het laatste 4 se
conden belicht is geweest. De beste kleur wordt
dan na volledig uit-ontwikkelen en fixeeren
gekozen en men weet hoelang het landschap
belicht moet worden. Na eenige oefening is het
mogelijk zelfs de tusschenliggende getallen te
benaderen. Wie nu denkt dat de wolken ook
goed zijn met gelijke belichting is er leelijk
naast, wolken willen altijd langer belicht zijn,
dat is een hebbelijkheid die wolken nooit af
loeren. Neem b.v. maar tweemaal zoolang als
het landschap, de ondervinding leert op den
duur wel of het te lang of te kort is en hij die
liever geen papier wil verknoeien kan het ook
al weer met proefstroolcjes vaststellen. Hebben
we nu de verhouding landschap 1 en wolken 2
gevonden, dan is een belichting voor 1 van 12
seconden gelijk aan een belichting van 24 se
conden voor 2.
De grootste moeilijkheid is nu om te voor
komen dat bij het doorbelichten van de eene
partij de andere partij werkelijk niet door
rechtstrëeksch of door valsch licht geraakt
wordt. Wij doen dat op de volgende wijze.
Aleer wij tot het werkelijke vergrooten over
gaan wordt het 'beeld op een stuk zwart papier
geprojecteerd precies op de plaats waar straks
het af drukpapier moet liggen. De lijnen van
den horizont worden met potlood zoo nauw
keurig mogelijk aangegeven en we knippen
langs deze potloodlijn den denkvaren wolken
hemel af. Nu kan de kunstenmakerij begin
nen. De 12 seconden die we hierboven hebben
genoemd, worden besteed aan het belichten
van het geheele beeld. Daarna halen we het
zwarte stuk papier voor den dag en bewegen
dat langzaam heen en weer boven het afdruk-
papieren houden daarbij de zwarte bovenden
geprojecteerd en horizont, terwijl we onder
hand nog weer twaalf seconden belichten.
Doordat het zwarte papier geen licht door
heeft gelaten is het landschap niet verder be
licht dan 12 seconden, de lucht met de wol
ken tweemaal zoolang, en omdat we het
zwarte papier heen en weer hebben bewogen
is een scherpe afscheiding bij den horizont
voorkomen.
Nu gaan we het belichte papier in den ont
wikkelaar stoppen. Is het formaat groot dan
verdient het aanbeveling eerst het papier in
zuiver water geheel door en door vochtig te
maken, dat voorkomt dat de ontwikkelaar
strepen maakt dooi- aanvankelijk slechts ge
deeltelijk over het papier te vloeien. Ik zei
straks al dat we geen haast moeten maken,
daarom al weer niet te snel gewerkt, een of
twee goede afdrukken op een avond is ruim
voldoende, en in ieder geval beter dan een vel
of tien in den afvalhoek.
Als we een seconde of wat, misschien tien
seconden, dat hangt van de toegepaste belch-
T
Vrijdag 1 voorstelling 8 uur
Zaterdag 2 voorstellingen 7 uur en 9.30
Zondag 4 voorstellingen 2.30, 5.—, 7.9.30 uur
MAANDAG, DINSDAG, WOENSDAG en
DONDERDAG 1 voorstelling om 8 uur
B E V E R W IJ K
BREESTRAAT 65-69
HAARLEM
PLEIN 10
Beleee confectie tegen voocddige ficifecenü
..vK
wi
Deze afdruk is slechts 5 seconden belicht, de
wolken kregen evenveel licht als het land
schap. De lijn geeft aan waar de grens is van
de gewenschte doorbelichting der wolken.
ting af, hebben gewacht komt door de inwer
king van den ontwikkelaar de eerste zwarting
op het papier. Alweer geen haast hebben. Het
fotopapier wil met zorg behandeld worden en
daarom halen we het weer uit den ontwikke
laar en leggen het rustig een tijdje in schoon
water, gaan desnoods even een sigaret rooken
buiten de donkere kamer, dat schoone water
doet de foto toch niets. De sigaret is op en
we gaan weer eens kijken, en staan verwon
derd over de wijze waarop in dat schoone wa
ter toch de ontwikkeling is doorgegaan. Dat
komt natuurlijk omdat de emulsie van het af-
drukpapier zooveel ontwikkelaar had opgezo
gen dat de werking in het schoone water nog
niet dadelijk was afgeloopen. Nu gaat de foto
weer een poosje in den ontwikkelaar en dan
weer in het schoone water en men 'kan deze
afwisselen, de handelingen zoo vaak herhalen
tot men de juiste geachte kracht in het beeld
heeft verkregen en de juist geachte zachtheid
heeft behouden. Het één kan zeer goed met
het ander samengaan, want bij behoorlijke
behandeling is het mogelijk de hoogste licht
jes en de diepste schaduwen op eenzelfde
beeld zuiver af te drukken.
Ik neem aan dat dit stukje geschreven is
voor beginnende amateur-fotografen, als zij
nu zoover zijn dat ze denken dat het beeld'
goed is, moeten zij vooral niet nalaten den
afdruk aan iemand te laten zien die verder
in de zwarte kunst gevorderd is, liefst in een
vereeniging van amateurs, ze kunnen er niet
anders dan beter van worden.
Maar ze. moeten vooral bedenken dat ze met
haast niet verder komen, na het maken van
een behoorlijken afdruk moet zorgvuldig ge
fixeerd worden en even secuur gespoeld. Als
de foto dan nog voor 't naar bed gaan te dro
gen gehangen moet worden, om den volgen
den morgen gauw even het resultaat te zien,
dan is er werkelijk heel wat tijd voor noodig
om afdrukken van twee verschillende nega
tieven goed te maken. Van eenzelfde nega
tief eenige afdrukken te maken is natuurlijk
wel mogelijk, maar dan vervalt voor den
tweeden, derden en iederen volgenden afdruk
ook de noodzaak van het maken van proef
strook] es, het maken van een doordruk-
schermpje etc. Over 't algemeen hebben de
amateurfotografen te weinig eerbied voor den
geweldigen hersenarbeid van de chemici, die
voortdurend bezig zijn om het af drukpapier
nog mooier van oppervlak te maken dan het
al is, nóg beter kleur te krijgen en nóg igroo-
tere geschiktheid om het voor de diverse soor
ten negatieven bruikbaar te maken.
Ik heb hier alleen maar gesproken van een
eenvoudige bewerking van een landschap met
wolken, er zijn natuurlijk tal van andere mo
gelijkheden. Bij een portret kunnen de soms
blee'ke hoeken in den achtergrond worden
doorbelic'ht, dus zwarter gemaakt, hetgeen
het aanzien van de foto verbetert, ook kan
men een gedeelte van een groep boomen, dat
wat donker (dus blank op het negatief) ver
schijnt; tegen houden door een zwart papier
tje aan een breinaald heen en weer te be
wegen boven die plek, nadat de belichting op
gewone wijze reeds even heeft plaats gevon
den. Een portret van iemand, genomen in den
tuin tegen een erg onrustigen achtergrond
kan worden tegengehouden, of de achtergrond
doorbelicht, zoodat een rustiger geheel ver
kregen wordt en het portret beter tot zijn
recht komt, enzoovoort. Iemand, die eenige
ervaring heeft verkregen ontdekt zelf de mo
gelijkheden wel.
Laat ik eindigen waarmee ik ben begonnen
maak niet de minste haast, als de eene afdruk
op een avond waarover i'k sprak niet naar
wensch geslaagd is, hebt ge in ieder geval nog
de voldoening dat er slechts één vel papier
verknoeid is inplaats van een heel pak. Be
gin den volgenden avond met denzeUden
moed en ik voorspel u dat er een avond komt
waarop ge werk maakt dat geschikt is voor
een tentoonstelling.
v. O.
Een fier gezant. In de dagen van de repu
bliek der Vereenigde Nederlanden werd de' 24-
jarige Coenraad van Beuningen opgedragen te
Parijs een overeenkomst te sluiten namens de
Staten van Holland met Lodewijk XTV- De
jonge van Beuningen zag er wel tegen op
maar ging toch. Bij den koning toegelaten
overtuigde hij dezen weldra van het groote
belang der overeenkomst en Lodewijk bukte
zich over zijn schrijftafel en onderteekende het
papier met zijn onleesbaxen naam van „Zon
nekoning". Met den rug nog naar van Beu
ningen gekeerd, reikte hij dien het papier toe,
maar deze deed alsof hij het niet zag. Na een
oogenblik vroeg de koning waarom hij het pa
pier niet aannam, waarop van Beuningen ant
woordde, dat de gezant van de Staten van Hol
land zich geen overeenkomst liet aanreiken
over den schouder des konings en dat het de
afdoening van een eerlijke zaak betrof, die
zoomin achter den rug der Staten als achter
dien des konings behoefde plaats te hebben.
6en bijzondere
gelegenheid om voop
lage prijs een nieuwe
winfërttiantel tekoo-
pen, uit onze nieuw
aangevulde collectie
