N.S.M. tracht sluiting te
voorkomen.
Rukwind en roekeloosheid-
THIJS IJS EN DE GEDIENSTIGE GEEST.
1
LETTEREN EN KUNST
Een schip wordt in voorraad gebouwd.
Dr. de Vlugt: „Ik mocht niet thuis blijven.'
Van de werf der N.V. Nederlandsche
Scheepsbouw-Maatschappij te Am
sterdam is het enkelschroefmotortank
schip „Rotula", in aanbouw voor de
Koninklijke Shellgroep. met gunstig
gevolg te water gelaten. De plechtig
heid van den doop werd verricht door
mevrouw C. de VlugtFlentrop, echt-
genoote van dr. W. de Vlugt, burge
meester van Amsterdam.
Rede van den heer Goedkoop-
Ter gelegenheid van dezen stapelloop heeft
tie heer D. Goedkoop Dzn., directeur van de
N.S.M., een rede gehouden, waarin hij o.m.
zeide: Wanneer wij een schip te water laten,
is het mijn gewoonte, onzen President-Com
missaris te vragen, of hij, dan wel de Directie
een enkel woord zal spreken. In dit geval
pleegde ik hieromtrent geen overleg, want ik
zie hier niet onzen President-Commissaris,
maar den Burgemeester van Amsterdam aan
wezig.
Er komen wel eens misverstanden voor om
trent de functie, die iemand bekleedt.
Toen wij het vorig jaar zagen, dat de op
drachten hun uitvoering van voltooiing na
derden, was het een van de dochtermaat
schappijen van de Koninklijke, die ons op
dracht tot den bouw van twee schepen gaf.
Ware dit niet gebeurd, dan was de N.S.M. op
dit oogenblik gesloten geweest, want al onze
pogingen tot verkrijging van nieuwe opdrach
ten waren mislukt.
En nu ook deze schepen weder ongeveer
gereed zijn en sluiting met zekerheid voor de
deur stond, hebben wij, toen wij meenden, een
schip in voorraad te moeten bouwen, een
aanvang gemaakt met de constructie van een
copie van een schip van de Koninklijke Shell
groep. omdat wij zoo dikwijls in moeilijke mo
menten van haar bestellingen hebben ge
kregen.
Wij hooren over deze machtige groep wel
eens spreken, wanneer ons land een nadeel
ondervindt van het niet volgen van de mone
taire richting, die bijna de geheele overige
wereld heeft ingeslagen en wij willen ons er
buiten houden, of hiertoe aanleiding bestaat,
maar bij de Nederlandsche scheepsbouw- en
machine-industrie kan geen twijfel bestaan
omtrent de zeer groote waarde, die de Ko
ninklijke voor Nederland heeft.
Niemand heeft het recht om
thuis te blijven".
De Burgemeester van Amsterdam, die ook
het woord heeft gevoerd, zeide, dat zijn re
laties met de Nederlandsche Scheepsbouw
Maatschappij in den laatsten tijd sterk de
aandacht hebben getrokken, in het bijzonder
ook in de pers. Spr. heeft niet alles gelezen,
daar heeft hij geen tijd en geen lust voor.
Lof of blaam over hetgeen hij in deze heeft
gedaan laten hem koud. ,.Ik heb mijn verlof
als Burgemeester van Amsterdam gebruikt,
niet als President-Commissaris van de Ne
derlandsche Scheepsbouw Maatschappij. Ware
ik geen president-commissaris geweest en had
men een dergelijk beroep op mij gedaan, ik
zou het ook hebben gedaan. Men moet deze
dingen niet politiek zien, maar men moet ver
trouwen stellen in den Burgemeester, die zich
niet zal wagen op terreinen, die de zijne niet
zijn. Amsterdam gaat gebukt onder zulk een
zware werkloosheid, dat een Burgemeester,
die rustig op zijn stoel blijft zitten, zijn taak
zeer slecht zou toonen te verstaan. Zij die cri-
tiek hebben op hetgeen ik gedaan heb, heb
ben geen notie van de groote belangen die er
op het spel staan. U meneer de Directeur,
waart in Engeland; ik elders en als Uwe en
mijn bemoeiingen ertoe mogen leiden dat de
N.S.M. eenige orders krijgt, dan zal ik mij
daarover verheugen. Niet als president-com
missaris van de N.S.M., maar als Burgemees
ter met de duizenden in wier belang niemand
het recht heeft om thuis te blijven", (applaus).
De heer D. Goedkoop zeide, dat hij den
Burgemeester hier niet op zou antwoorden,
maar alleen kon zeggen: „Dat was mannen
taal"! (applaus).
Hiermede was de plechtigheid ten einde.
Afwikkeling achterstallige
handelsvorderingen op
Duitsche debiteuren.
De Nederlandsche Bank deelt mede dat
zij voornemens is, voortaan wekelijks opgave
te doen van het totale bedrag der op haar
Sonderkonto bij de Deutsche VerrechnungS'
kasse uitstaande vorderingen die in de afge-
loopen week door haar bemiddeling zijn af
gerekend, en van de volgorde-nummers welke
deze posten op de genoemde rekening had
den.
Onder afgerekende posten verstaat de Bank
in dit verband posten, met betrekking waar.
toe de opdracht tot uitbetaling van het pro
venu de Hoofdbank te Amsterdam heeft ver
laten. Voor personen, firma's of instellingen
die niet zelf een rekening- bij De Nederland
sche Bank te Amsterdam onderhouden, doch
het provenu van de te hunnen gunste op
het Sonderkonto uitstaande bedragen via par
ticuliere bankinstelling of door bemiddeling
van den Postchèque- en Girodienst plegen te
ontvangen, verloopen er uit den aard der zaak
nog één of meer dagen tusschen den dag
waarop de betalingsopdracht de Hoofdbank
van de Nederlandsche Bank verlaat en dien
waarop de begunstigden het geld daadwerke
lijk te hunner beschikking krijgen.
In de week van 28 Januari tot 2 Februari
1935 is door De Nederlandsche Bank in totaal
een bedrag van RM 839.600 aan op haar Son
derkonto bij de Deutsche Verrechnungskasse
uitstaande vorderingen met de begunstigden
afgerekend. De nummers van deze posten
lienen van 73339 tot 73566.
Het ligt in het voornemen, binnenkort een
soortgelijke publicatie te gaan doen voor het
Treuhanderkonto Niederlande.
HONDEN HEBBEN EEN PERRONKAARTJE
NOODIG.
De directie van de Nederlandsche Spoor
wegen heeft bepaald, dat voortaan ook hon
den, niet bestemd om per trein te worden ver
voerd, tot de perrons mogen worden toege
laten, mits voor eiken hond een perronkaart
wordt genomen en de geleider het dier tijdens
het verblijf op het station draagt om kort
aan de lijn houdt.
Vier woningen te Rosmalen
afgebrand.
Brandwéer stond vrijwel machteloos.
Eigenaardige ontdekking te Culemborg.
Muur stortte bij graafwerk in.
Arbeider zeer ernstig gewond.
Bij de graafwerken voor het leggen van
waterleidingsbuizen te Nieuwkuyk stortte een
muur in, waarlangs men een greppel gegraven
had.
Een drietal arbeiders werd onder het puin
bedolven. Een der arbeiders, A. Samuels uit
Nieuwkuyk werd zeer ernstig gewond. Zijn
toestand is zorgwekkend. De twee andere
arbeiders kregen slechts lichte verwondingen
en werden per auto naar huis vervoerd.
De Officier van Justitie uit Den Bosch stelt
een onderzoek ter plaats in.
JUBILEUM ALBERT VAN DALSUM.
Ter viering van het 25-jarig jubileum van
Albert van Dalsum als regisseur en acteur,
heeft zich thans op initiatief van de Neder
landsche Tooneelunie, te Amsterdam een
werkcomité gevormd, waarin de volgende
dames en heeren zitting hebben genomen:
Prof. Dr. C. F. A. van Dam, voorzitter, mejuf
frouw A. M. Muntendam, secretaresse, P.
Klijnveld, penningmeester, mevrouw W. J. H.
M. Ketelaar—Van Goch. Mr. H. Boekei. Dr. J.
C. Bruijn, M. M'egendorff, M. S. Vaz Dias.
VAN BELEEDIGING VAN MINSTER COLIJN
VRIJGESPROKEN.
In het fascistische weekblad „De Daad",
kwam op 16 Februari 1934 een artikel voor.
dat door de politie beleedigend werd geracht
voor minister H. Colijn. Het stuk was geschre
ven naar aanleiding van het verbod voor
ambtenaren om aangesloten te zijn bij de N.
S. B. De schrijver had minister Colijn karak
terloos genoemd en hem vergeleken met
Troelstra en diens houding in de November
dagen van 1918.
De politierechter te Amsterdam had den re
dacteur van ,,De Daad" veroordeeld tot een
gevangenisstraf van twee weken.
In hooger beroep eischte de procureur-
generaal bevestiging van dit vonnis; het Hof
heeft verdachte echter vrijgesproken.
Een brand, die weldra een grooten omvang
aannam, brak Zaterdagmiddag te omstreeks
vier uur in het dorp Rosmalen uit.
Door onbekende oorzaak ontstond brand in
de woning van den ijshandelaar Verhagen.
Onmiddellijk werd de brandweer gewaar
schuwd en begon men den inboedel naar bui
ten te dragen. Het vuur greep door den ster
ken wind snel om zich heen en weldra stond
ook het- naastgelegen huis bewoond door
den heer v. d. Donk en zijn gezin in lichter
laaie. Van den inboedel kon niet veel worden
gered. De brandweer was intusschen op het
terrein verschenen en met man en macht
werd de strijd met het vuur aangebonden.
Het vuur breidde zich nog steeds uit: twee
woningen, ook tot het complex behoorende en
bewoond door de gezinnen Heyman en Vos
stonden eveneens weldra in brand. De brand
weer stond vrijwel machteloos tegen de vuur
zee en moest zich beperken tot het nathouden
van de belendende perceelen. De R.K.
jongensschool, die vlak in de nabijheid staat,
liep ernstig gevaar, en de brandweer had veel
moeite het gebouw voldoende nat te houden,
temeer daar door den sterken wind de vonken
honderden meters ver stoven.
Nog tot ongeveer half acht heeft het ge
duurd voor de brandweer het vuur meester
was en het gevaar voor uitbreiding geheel
was geweken. Het was, dank zij het krachtig
optreden van de brandweer, die assistentie
had gekregen van de brandweer te Hintham,
gelukt de school te behouden, die echter veel
waterschade opliep evenals de andere aan
grenzende woningen.
De schade wordt voor een gedeelte door ver
zekering gedekt. Bij de nablussching zijn nog
twee brandweerlieden gewond.
Spel met lucifers had noodlottigen
afloop
Een groote landbouwschuur van K. V. te
Berkel is tot den grond toe afgebrand. Dooi
den wind en het vele brandbare materiaal
greep het vuur snel om zich heen. Dertig var
kens kwamen in de vlammen om. Verzekering
dekt de schade. Waarschijnlijk is de brand
ontstaan, doordat kinderen met lucifers speel
den.
Weer een molen minder
Omstreeks acht uur Zaterdagavond is brand
ontstaan in de molen van den heer Antoon
Arts te Volkel. De ijlings ontboden brandweer
kon slechts weinig tegenover de vuurzee uit
richten. De molen was dan ook in een mini
mum van tijd geheel uitgebrand. Omtrent de
oorzaak van den brand is niets bekend. De
molen was verzekerd. In een kleine aanbouw
bevond zich eenig pluimvee, w.o. 110 kippen,
6 hanen en 6 kalkoenen; hiervan is niets ge
red.
Café afgebrand
Door onbekende oorzaak is het café van den
heer W. Sloots te Kiel-Windeweer, tot den
grond toe afgebrand. Verzekering dekt de
schade
Brandbluschmateriaal was on
bruikbaar gemaakt.
Op het terrein van de sigarenfabriek dei-
firma van der Tak en Co. te Culemborg, waar
in het begin van de vorige week brand heeft
gewoed, laaide het vuur een dezer avonden
weer op. Onmiddellijk werd getracht met
brandbluschmateriaal der fabriek het vuur te
blusschen, doch men kon geen water krijgen.
Daarop werd de gemeentelijke brandweer ge
waarschuwd en men slaagde erin het vuur
spoedig te dooven.
Bij onderzoek is gebleken dat de standpijp
van het brandbluschmateriaal der fabriek, die
op de waterleiding moet worden aangesloten
met zakken was dichtgestopt. Dientengevolge
kon geen water worden gegeven.
Zooals men zich herinneren zal, is kort na
het uitbreken van den brand, die het groot
ste gedeelte der fabriek verwoestte, ontdekt,
dat er brandstichting in het spel was. Het
schijnt thans vast te staan, dat men tevoren
ook getracht heeft het brandbluschmateriaal
der fabriek onbruikbaar te maken. De politie
stelt naar deze zaak eveneens een onder
zoek in.
Beide veroorzaken doodelijke
verkeersongelukken.
Vischauto reed een winkel binnen.
Zaterdagmiddag te omstreeks half een is
de 30-jarige gehuwde B. Wiebinga wonende
te Zuidhorn op den Frieschen Straatweg al
daar door een rukwind van de fiets geslin
gerd. Een juist passeerende auto van een
chocoladefabriek te Rotterdam kon niet
meer uitwijken. De heer Wiebinga werd aan
gereden en overleed vrijwel direct aan de be
komen verwondingen.
Wielrijder botst tegen
vrachtauto.
Te Blerick, ls de heer Lenders uit. Boekens
onder de gemeente Blerick tegen een vracht
auto van den heer Enkevoort uit Sevenum
gebotst. De wielrijder werd in zorgwekken-
den toestand naar het R.-K. Ziekenhuis te
Venlo overgebracht
Nog steeds zijn er roeke-
looze menschen.
De 19-jarige W. Spiering reed Zaterdag
over den Rotterdamse hen Dijk in de nabij
heid van Schiedam. Hij hield zich vast aan
een auto. beladen met hout van de firma v.
de Wetering te Schiedam. Toen van den an
deren kant twee wielrijders aankwamen,
waarvoor moest worden uitgeweken, botste
S. tegen een der rijwielen aan. Hij kwam met
zijn schouder tegen het spatbord van de auto
terecht en daarna met het hoofd onder een
der wielen.
Tijdens het vervoer naar het Algemeen
Ziekenhuis is S. overleden.
Kind stak plotseling over.
Zaterdagmiddag is te Nijmegen het zoon
tje van den heer I. D. B. op de Oude Stads
gracht, toen het kind plotseling uit huis
kwam en de straat wilde oversteken, door
een auto aangereden. Het kind werd tegen
den grond gesmakt en met een ernstige
schedelbreuk naar het Canisius-Ziekenhuis
vervoerd. De toestand is ernstig.
Blokband rijdt snorder
in flarden.
Hedennacht is een blokbandtaxi, die van
de Elandsgracht komende de Kinkerstraat te
Amsterdam wilde inrijden in botsing geko
men met een snorder, welke vier personen in
de richting van het Leidscheplein bracht. De
aanrijding geschiedde met zooveel geweld,
dat laatstgenoemde auto geheel werd ver
nield en bij de botsing omsloeg. De chauf
feur werd aan de hand ernstig gewond, zoo
dat hij naar het Wilhelminagasthuis moest
worden overgebracht. De passagiers konden
uit den wagen kruipen. Wonder boven won
der waren alle vier ongedeerd. De blokband-
auto liep slechts geringe schade op. terwijl
geen der inzittenden van deze auto werd ge
wond.
Bakkerswagen stond
onbelicht.
De 26-jarige ongehuwde handelsreiziger S.
v. D. uit 's-Hertogenbosch is met zijn motor
rijwiel tegen een onverlichten bakkerswagen
ter zijde van den weg gereden. De botsing
was zoo hev.ig, dat v, D. van zijn rijwiel werd
geslingerd. 'Met ernstige inwendige kneuzin
gen en een hoofdwonde is v. D. opgenomen
en naar het St. Catharinagasthuis te Grave
vervoerd. Kort na aankomst is hij overle
den.
Man onder de tram.
Op den hoek van de Rustenburgerstraat
en de Van Woustraat te Amsterdam is een
40-jarig man onder de tram geraakt. Ernstig
ewond is hij opgenomen in het Wilhelmina
gasthuis.
Vrachtauto bezoekt bak
kerswinkel.
Op het kruispunt te Raamsdonkveer in de
nabijheid van hotel De Reyer had Zaterdag
middag door tot nu toe onbekende oorzaak
een botsing plaats tusschen twee vracht
auto's. waardoor een der wagens, beladen
met visch uit ÏJmuiden, het winkelpand van
den bakker van Rossum binnenreed. Zoo
goed als de geheele winkelinventaris werd
vernield; de binnenmuur werd ingedrukt.
Juist verliet de ongeveer 25-jarige dochter
met een kind aan de hand den winkel, waar
bij zij door de glasscherven aan het voor
hoofd werd gewond. Een der chauffeurs liep
eveneens verwondingen in het gelaat op.
Wonder boven wonder deden zich in den
winkel, welke anders druk bezocht is, geen
persoonlijke ongelukken voor.
Geldinzameling Had succes.
Tot de politie ingreep.
In een hotel te Utrecht is een man aange
houden, die gelden inzamelde voor „Roomsch-
katholieken in Armenië". Dat geld werd ech
ter ten eigen bate aangewend. Juist toen hij
werd gearresteerd, werd hij opgebeld door
iemand uit Amsterdam, die zich klaarblijke
lijk aan hetzelfde misdrijf schuldig maakte.
Door de Amsterdamsche politie is deze laat
ste man, die in een der grootste hotels lo
geerde, opgespoord en aangehouden. Hij had
een bedrag van circa f 800 bij zich. Hij zal
naar Utrecht op transport worden gesteld.
Meer stabiliteit in Indië's
financiëelen toestand.
Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer
Verschenen is de memorie van antwoord op
het verslag der Tweede Kamer inzake de
Indische begrooting voor 1935. Wij ontleenen
het volgende er aan:
De vraag, of het departement van Kolo
niën voldoende geoutilleerd is met het oog
op zijn taak om den belangen van Neder-
landsch-Indië bij de onderhandelingen met
vreemde mogendheden recht te doen weder
varen. beantwoordt de minister voor het
oogenblik bevestigend. In verband met- de
veelheid en verscheidenheid der handelspo
litieke vraagstukken, waarin Nederlandsch-
Indië den laatsten tijd in snel toenemende
mate wordt betrokken, is het in het afge-
loopen jaar noodig gebleken, aan het voor
de behandeling daarvan beschikbaar appa
raat tijdelijk uitbreiding te geven. Rekening
dient te worden gehouden met de mogelijk
heid, dat in de toekomst eenige verdere uit
breiding onvermijdbaar zal zijn.
De minister schaart zich aan de zijde van
de leden, die de meening zijn toegedaan, dat
het Departement van Koloniën niet naar
alle zijden volledig kan en behoeft te zijn
uitgerust en dat vooral nauwe samenwerking
behoort te bestaan tusschen de instanties,
zoo in Indië als in Nederland, die op het ge
bied der handelspolitiek werkzaam zijn.
Omtrent het verloop en de vooruitzichten
van de onderhandelingen met Japan meent
de minister voorloopig nog geen mededeelin-
gen te mogen doen. Hij kan echter de verze
kering geven, dat hetgeen tot nu toe dooi
de delegaties is bereikt, een goeden grond
slag oplevert voor eventueele verdere be
sprekingen.
Het tot stand brengen van een betere han
delsvoorlichting in den vreemde ten bate van
Indië zal worden voorbereid door de z.g. han
dels wa arn em ers.
Over stabiele financieele
toestand.
Dat de financieele toestand van Neder-
landsch-Indië nog als zeer zorgelijk is te be
schouwen, valt inderdaad niet te loochenen.
Dit mag intusschen het oog niet doen slui
ten voor het moedgevend verschijnsel, dat
de snelle achteruitgang gedurende de eerste
jaren van de crisis heeft plaats gemaakt
voor een meer stabielen toestand bij de mid
delen, terwijl de uitgaven zij het ten deele
door verschuiving van lasten naar de toe
komst haar dalende lijn blijven voortzet
te»
Indologische studie.
Stopzetting gedurende enkele jaren van de
aanwijzing van candidaten voor het volgen
van de indologische studiën was noodzakelijk
omdat voor het zeer ruim aantal in opleiding
zijnde studenten niet voldoende plaatsen in
Indië beschikbaar waren. Het belang van
regelmatige aanvulling voor de toekomst
wordt evenwel niet uit het oog verloren. Het
ligt in de bedoeling om dit jaar wederom een
zij het beperkt aantal jongelieden aan
te wijzen voor de Indologische studie. Er be
staat evenwel geen aanleiding om den toe
loop te bevorderen door de toekenning van
studietoelagen.
NEDERLANDSCHE FORD AUTOMOBIEL
FABRIEK N.V.
Slotdividend van 7 pet.
Naar wij vernemen zal aan de in het voor
jaar te houden algemeene vergadering van
aandeelhouders worden voorgesteld om een
slotdividend van 7 pet. uit te keeren, ma
kend met het reeds uitbetaalde interimdivi
dend van 5 pet. in totaal 12 pet. voor het
boekjaar 1934.
Het winstsaldo van 1934 zal achterblijven
bij dat van 1933, doch in verband met de
kapitaalsreductie is een hoogere dividend-
uitkeering mogelijk.
MAANDAG 4 FEBRUARI 1935
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING.
Zal de regeering voor eenige
tolgeld-bezwaren wijken?
Minister Colijn zegt overweging toe.
Thijs staat stom verbaasd, want het gaat nu heel gevaarlijk lijken
Alasius ontsteekt een tooverslang en zwaait mompelend zijn
tooverstaf boven de flesch in het rond.
„O, wee," denkt Thijs met angstzweet op zijn snuit, „straks komt
die woeste geest naar buiten."
De toovenaar zelf maakt tot Thijs' schrik de flesch open en Gogos
komt er zeer deemoedig uit.
„Hè," zegt Thijs, „wat is dat raar. Komaan, van hém heb ik verder
niets te vreezen."
De minister van Waterstaat a. i., dr. Colijn,
heeft Zaterdagochtend in audiëntie ontvan
gen, den commissaris der Koningin in Gel
derland, mr. baron Van Heemstra, de leden
van Ged. Staten van Gelderland jhr. Van
Nispen tot Pannerden en den heer Keur-
schot, en de burgemeesters van Nijmegen en
van Arnhem.
De minister heeft deze delegatie in de ge
legenheid gesteld de bezwaren tegen het
wetsontwerp in zake de tolheffing op de
bruggen over de groote rivieren uiteen
zetten.
De minister heeft toegezegd deze bezwa
ren ernstig te zullen overwegen en voorts,
dat binnen korten tijd een hoofdambtenaar
zich namens de regeering in verbinding zal
stellen met de besturen van de provincie
Gelderland en de betrokken gemeenten ten
einde gegevens te verzamelen betreffende de
bruggen te Nijmegen, Westervoort, Kater-
veer en Arnhem.
Bedrijfsautohouders
protesteeren.
In Musis Sacrum te Arnhem is een ver
gadering gehouden van den Bond van be
drijfsautohouders, welke van oordeel was,
dat ten sterkste moest worden geprotesteerd
tegen de heffing van tolgelden op reeds be
staande gebouwd wordende en nog te bou
wen bruggen.
MUZIEK.
Roelof Riphagen.
Piano-recital.
Ten tweeden male gaf Rudolf Riphagen een
piano-avond in den Jansschouwburg. Groot-
scheepsche propaganda waren aan deze ge
beurtenis voorafgegaan en zij mochten op
succes bogen: een talrijk auditorium wachtte
ditmaal de komst van den pianist af, die om
ruim half negen op het podium verscheen.
Gaf de goedbezette zaal, een zeldzaam ver
schijnsel in onzen tijd bij dergelijke avonden,
reeds terstond een aangename sfeer: Ripha
gen wist van het oogenblik af, dat hij begon te
spelen een eigen sfeer te scheppen, spanning
te verwekken en gaande te houden. Want zijn
spel wordt gedragen door een persoonlijkheid.
Niet een persoonlijkheid, die in jeugdige
vreugde om het spel er op los gaat. Van z.g.
„Spielfreudigkeit" is bij Riphagen niets te
ontdekken. Wel van een groote liefde voor het
te vertolken werk, dat hij in al zijn détails be
studeerd en in zich opgenomen heeft. In zijn
vertolkingen maakt alles den indruk overlegd
te zijn.
Vaak ook meent men pose vóór zich te zien.
Pose leek het groote silhouet, den speler aan
het klavier voorstellende, op de aanplakbil
jetten, pose het portret in het programma,
pose de wijze, waarop hij zich aan den vleu
gel zette en op inspiratie scheen te wachten,
pose zijn soms onmatige ritardando's en fer-
mates. De romantische allure van een vroe
gere generatie. Toch gelooven we dat veel van
wat pose schijnt, bij Riphagen uit eerlijke
overtuiging, uit den aard zijner persoonlijk
heid voortvloeit. Hij voelt blijkbaar roman
tisch. Zijn uiterst delicate, ja geraffineerde
voordracht van Schumann's „Kinderscenen"
zou het opzichzelve nog niet bewijzen; dat zij
tot het laatst toe een ongestoorde spanning
in 't leven hield, bewijst het wel. In het uit
beelden der romantische kleine vormen ligt
o.i. vooralsnog zijn grootste kracht. En even
zoo behandelde hij de vijfde Fransche Suite
van Bach, waarmee hij zijn recital begon. Men
kan dat gerust aanvaarden, want Bach wordt
zóó vaak zoogenaamd klassiek, maar in wer
kelijkheid dor gespeeld, dat men blij is, eens
:n andere opvatting te hooren. Alleen wan
neer het contrastaanbrengen tot manier
scheen te worden, zooals het tot het uiterste
gedreven pianissima bij de herhaling van
eenige onderdeelen, kregen we den indruk van
opzettelijkheid, van ongezond effectbejag.
Constructieve arbeid in grooteren stijl en
grooter dimensies werd in Franck's „Prélude,
Choral et Fuge" verlangd en we kunnen met
voldoening constateeren, dat de speler daarin
niet te kort bleek te schieten, al hadden we
ons den totaalbouw nog grootscher kunnen
denken. Ook in deze vertolking verrastte me
nig détail dat van doordringende studie blijk
gaf.
Zijn voordracht der „Kinderscenen" noem
den we reeds. Die was geraffineerd en toch
vol poëzie. In sommige excessen wat betreft
dynamiek of tempo we denken b.v. aan
„Traumerei" en ,„Der Dichter spricht" open
baarden zich „les défauts de ses qualités." Dan
scheen zijn spel geparfumeerd, zijn opvatting
decadent. Er stonden echter voortreffelijke
staaltjes van reproductie tegenover.
Van Ravel's Sonative werd de Menuet wel
het mooist gespeeld, al lukten de dubbel-voor-
slagen meerendeels niet. Voortreffelijk was
hier zijn pedaalgebruik. De finale werd wat
snel en zonder de noodige klaarheid vertolkt;
het was of zijn beheersching toen verminderde
Debussy's „The Childrens Corner" droeg Rip
hagen uiterst verfijnd voor. Het tempo van
Doctor Gradus ad Parnassum was wel veel
sneller dan „Moderament animé", maar de
duidelijkheid bleef behouden. De overige num
mertjes maakte hij tot kostelijke kabinet
stukjes.
Het applaus noopte den pianist tot het spe
len van twee toegiften, onnoodig, want het
programma was al zeer omvangrijk, en eigen
lijk jammer, want zoomin met Debussy's
Tweede Arabeske als met Bach's Cisdur-Pre-
luaium vermocht hij de indrukken van het
voorafgegane te evenaren, laat staan te over
treffen. Maar een deel van 't publiek verlang
de het nu eenmaal
Riphagen bespeelde zijn eigen vleugel. Voor
Franck had een grooter instrument gepast,
voor de andere werken bleek de vleugel ten
volle berekend. Het gebeurt zelden dat een
pianist in 't openbaar het instrument kan
bespelen, waar hij geheel mee vertrouwd is.
Daarom was Riphagen's handelwijze volko
men te billijken en zelfs toe te juichen. Want
het tekort aan toonvolume in Franck's werk is
door andere kwaliteiten, die aan zijn vertol
kingen ten goed kwamen, ruimschoots opge
wogen.
K. DE JONG. -
