Ijmüdet Cautant
HET NIEUWE AVONDBLAD
DOE HET NU!
Een halve eeuw stoomvisscherij in
Duitschland.
20e JAARGANG No. 85
DINSDAG 12 FEBRUARI 1935
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand
40 cents plus 2y2 cents incasso, per kwartaal 1.20
plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents.
Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Telef. 5301
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V.
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN15 regels 0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëN. OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD. WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE
KENNEMER COURANT.
Alle abonnés van dit blad zijn, zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers
zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubli
ceerd en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn, kosteloos ver
zekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen
ƒ2000.- bij algeheele invaliditeit; 600.- bij overlijden; 400.- bij verlies van
een hand, voet of oog; 250.- bij verlies van een duim; 150.- bij verlies van
een wijsvinger; 100.- bij breuk van boven- en/of onderarm; ƒ100.- bij breuk
van boven- en/of onderbeen; ƒ50.- bij verlies van een anderen vinger. Ten
gevolge van spoor-, tram- of autobusongeval; ƒ5000.- bij overlijden van man
en vrouw beiden; 3000.- bij overlijden van den man alleen; ƒ2000.- bij
overlijden van de vrouw alleen. Opvarenden van visschers-, marine-vaar
tuigen enz. ƒ400.- bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart.
tot een maximum van 2000.-, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf
of meer abonnés mocht tengevolge hebben.
Alleen de abonné(e) zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent
spoor-, tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Uitkeeringen
krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe H.A.V.-
Bank te Schiedam.
IJMUIDEN
Onze vischuitvoer naar
Duitschland.
Weer ruim 1 millioen K.G. vrij van rechten.
In de voor het jaar 1935 tusschen ons
land en Duitschland gesloten overeenkomst
regelende het handelsverkeer tusschen beide
landen is o.a. bepaald, dat het invoerrecht
voor pekelharing wordt verlaagd van R.M. 9
op R.M. 8.37 per vat. Het invoerrecht op
versche visch is bepaald op R.M. 10 met dien
verstande echter, dat een hoeveelheid van
1.061.800 K.G. vrij van rechten in Duitschland
mag worden ingevoerd.
De nieuwe overeenkomst loopt tot 31 De
cember 1935.
FEESTAVOND GRATIA-PLATO.
De adspiranten-afdeeling van de gymnas
tiek vereeniging Gratia-Plato had in ver
band met het 10-jarig jubileum nog een feest
avond te goed. Deze werd in het Wapen van
Velsen gegeven en gezien de geest van saam-
hoorigheid, welke bij deze vereeniging zoo
sterk is, waren allen natuurlijk present.
De president, de heer Krom, hield een korte
begroetingsrede. Hij wekte de aanwezige jon
gens en meisjes op zooveel mogelijk hun
vriendjes en vriendinnetjes mede te nemen
naar Gratia-Plato. De vereeniging kan ad-
spirantleden nog best gebruiken.
De heer Dijkstra sprak een woord van af
scheid tot zijn leerlingen. Hij hoopte, dat ze
den nieuwen leeraar even prettig gehoorza
men zouden als dat ze bij hem gestudeerd
hadden.
Het woord en de daad waren thans aan
professor Conradi, die de aanwezigen daarna
met humoristische goocheltoeren vermaakte.
Enkele jongeren gaven nog voordrachten
ten beste; er werd op koek en chocolade ge-
tracteerd, er was gelegenheid voor de ouderen
om een dansje te maken, kortom Gratia-
Plato bezorgde haar jongere leden een „fij
nen" avond.
V. S. V.VELOCITAS.
Naar wij vernemen is de bekerwedstrijd
V. S. V.—Velocitas thans definitief vastge
steld op 3 Maart j^s., dus niet op a.s. Zaterdag
zooals de geruchten luiden.
De Britsche regeering en de
haringvisscherij
Voorschotten en leeningen
beschikbaar.
Instelling van een Haringraad.
Dezer dagen is gepubliceerd de tekst van de
wet op de haringindustrie, welke vóór de
Kerstdagen door de Britsche regeering aan
het Parlement was aangeboden.
Volgens dit wetsontwerp, dat verschillende
maatregelen bevat tot steun van de haring
industrie zal worden benoemd een Haring-
Raad, waarvan het meerendeel der leden zal
bestaan uit belanghebbenden uit de verschil
lende takken van dit eens zoo machtige be
drijf. Aan den Haring-Raad zal verzocht
worden een schema op te stellen ter reorgani
satie, ontwikkeling en ordening van deze
industrie.
De Haring-Raad zal bestaan uit een onaf
hankelijk voorzitter, twee onafhankelijke le
den en vijf met practische kennis van het
bedrijf.
Het door den raad op te maken schema,
waarvoor allereerst de meening van de indu
strie gehoord moet worden, moet aan de Re
geering worden aangeboden, die het zal pu-
bliceeren. Gedurende een termijn van 21 da
gen kan iedereen bezwaren of opmerkingen
indienen. Indien de Regeering van mèening
is, dat veranderingen in het schema noodig
of gewenscht zijn kunnen deze met toestem
ming van den Raad worden aangebracht.
Vóórdat het schema van kracht wordt, is
een resolutie van Lager- en Hoogerhuis nood
zakelijk.
Financieele hulp.
De regeering heeft den Raad voor de eerste
drie jaar een bedrag van 125.000 ter be
schikking gesteld. Van dit bedrag mag
hoogstens 75.000 bestemd worden voor ad
ministratiekosten, de rest mag worden be
steed voor de bevordering van den verkoop
van haring, met het doel een loonend bedrijf
voor den visscherman te scheppen, voor plan
nen inzake het nemen van proeven en het in
stellen van onderzoeken, die mogen worden
beschouwd als bevorderend voor het moder-
niseeren van het bedrijf.
Behalve het a fonds perdu beschikbaar ge
stelde bedrag van 125.000, zal de regeering
het recht verkrijgen, den Haring-Raad lee
ningen te verstrekken tot een maximum van
600.000, welk bedrag besteed mag worden
om de vloot te moaerniseeren. De raad mag
voor dit doel leeningen verstrekken voor het
bouwen van nieuwe schepen, voor het verbou
wen van oude, voor 't aanschaffen van visch-
tuig. 'N bedrag van ten hoogste 200.000 van
deze 60.000 mag worden besteed voor 't ver
strekken van kapitaal of leeningen aan zou
ters en andere instanties, betrokken bij den
uitvoer van haring. Bovendien mag de raad
uit andere' bronnen leeningen putten. Het to- I
taal der leeningen mag echter niet het be- I
Öaag van 1 millioen overschrijden. I
Verzuchtingen van een
vischexporteur.
Thans is de visch voor België veel te duur.
Wat heb ik er aan dat ik van alles naar
België sturen mag. Ik kan er immers toch
niet aan toe komen. Alles is veel te duur. We
hebben er niets aan, totaal niets!
Dat is heel wat anders dan blijdschap over
den ongelimiteerden invoer, door België aan
ons land toegestaan.
Er is veel te weinig visch en nu jagen ze
den boel omhoog, zoodat we er voor België
naast staan. Als er nu overvloed was, zooveel
dat een kistje lekkere schol of braadschel-
visch niet duurder was dan een gulden of vijf
konden we wat verdienen. Maar hoe is het:
regeeringsscholletjes 10 gulden, braadschel-
visch f 12. Dat is voor België veel te duur
want daar zijn de levensmiddelen spotgoed
koop: drie eieren voor een frank. Dan geven
ze toch zeker niet zes frank voor een kilo
visch?
En dat zullen ze toch moeten betalen wil
er voor ons een winstje overblijven.
Gelooft u het niet. Dan zal ik het voorre
kenen.
En onze Belgische exporteur begon te re
kenen. Hij had schol gehad voor acht gulden
en maakte 4 frank per kilo dus bruto 200
frank voor 50 K.G.
Inkoop f 8.
Verpakking enz. 1.
Telegram, porto, consent, enz. 0.25
f 9.25
fr. 200.—
Bruto opbrengst
Vracht fr 30.—
Taxe 25.
Omzetbelasting 3.
Vervoer n. pakhuis 1.50
FactoojL- 12.
Inbrenggeld 6.fr. 77.50
Netto opbrengst
a 6.90 f 8.45!
fr. 122,550
Een bruto prijs van 4 frank is dus nog on
voldoende en dit is toch een prachtige prijs,
die alleen in bijzondere gevallen te maken is.
Toch mag ik niet meer dan 6 a 7 gulden be
talen en daar krijg ik ze de heele week niet
voor. En zooals het met de school is, is het
ook met de braadschelvisch en de kabeljauw
en met alles. Alles is veel te duur, omdat de
kosten veel te hoog zijn.
Aldus onze exporteur en zijn redeneering
was zoo helder als glas. En tusschen zijn re
kensommetje was geen speld te krijgen.
Uit het bovenstaande blijkt, dat het voor
den handel gewenscht is, dat er meer traw
lers in de vaart gebracht worden, dat er heel
wat noodig is om IJmuiden zijn oude positie
of iets wat daarop lijkt, terug te bezorgen.
Een eerste vereisohte is, dat er zoowel door
den vischhandel als door het reederijbedrijf
goedkooper geëxploiteerd kan worden. Daar
aan ook diende de Regeering mee te werken,
maar zij doet het tegendeel. De vischhandel
heeft zijn extra-belasting gekregen in den
vorm van het consentrecht, het reederij be
drijf krijgt straks zijn 1 pet. te betalen. In-
plaats van lagere dus hoogere exploitatie
kosten.
Het zal voor IJmuiden noodig zijn naar
een middel te zoeken, waardoor het mogelijk
is, dat de visch onzen reeders niet duurder
komt dan bijv. die van de Deensche snurre-
vaad-visschers»
HAARLEMSCHE ORKEST VEREENIGING
De Haarlemsche Orkest Vereeniging geeft
hedenavond in de Gemeentelijke Concertzaal
te Haarlem een concert. Solisten zijn Rudolf
Nel (altviool) en Hans Bijvanck (viool); lei
der Frits Schuurman. Het programma bevat:
ouverture Figaro's Hochzeit- en Symphonie
concertante voor viool en altviool, beide van
W. A. Mozart; Sarabande voor viool en alt
viool van Halvorsen; na de pauze zal Franok's
Symphonie in d-klein uitgevoerd worden.
CAUSERIE OVER HET DAMSPEL.
De heer B. Dukel zal op uitnoodiging van
de damclub „Lisse Vooruit" a.s. Vrijdagavond
een causerie houden over het damspel. Be
langstellenden hebben vrijen toegang.
LEGER DES HEILS.
Onder de vele afdeelingen, die het Leger des
Heils telt, neemt de arbeid onder de jeugd
een zeer voorname plaats in. Vele Heilsoldaten
zoowel mannen als vrouwen, geven, geheel
belangeloos al hun vrijen tijd voor Zondags-
schoolarbeid, enz.
Het jeugdwerk van korps IJmuiden zal a.s.
Woensdagavond verrijkt worden met een on-
derafdeeling en wel een jeugdkoortje. Dit
jeugdkoor heeft reeds enkele malen bij bijzon,
dere gelegenheden medewerking verleend,
maar nu als zoodanig officieel geïnstalleerd
worden. Voor deze plechtigheid komt Adju
dant Smael, de nieuwe secretaris voor het
jeugdwerk in dit district, over, vergezeld van
mevrouw Smael. De IJmuidensche Heilsol
daten zullen hun een hartelijk welkom berei
den.
Donderdagavond wordt een Heiligingsdienst
geleid door de verschillende jeugdwerkers.
INDIEN U NOG NIET GEABONNEERD BENT OP DE
k VééL GOEDKOOPER (ieder ander dagblad is
f minstens de helft duurder).
1 HET EENIGE ZUIVER PLAATSELIJKE DAGBLAD IN
DEZE OMGEVING.
Slechts ééN DUBBELTJE per week met HOOGE
GRATIS ONGEVALLEN-VERZEKERING.
Neem nog heden een abonnement
HET IS IN ALLE OPZICHTEN UW VOORDEEL
liLiiJINliUT-IJirHIiril |!|:|i':|!|,i;:l!| I! Ill ^li: Uil T!,/ :-!:;"!'J1 'I! 'i lll 'Üi -m
Visscherijnieuws in een
notedop.
Vlugge reis. De Antje RO 15, die Donderdag
j.l. naar zee vertrok, kwam gisteren weer aan
de markt met 600 manden versche haring.
Vischaanvoer in de Duitsche havens. In de
week van 28 Januari tot 2 Februari j.l. kwa
men in Altona-Hamburg binnen 16 trawlers,
die in totaal aanvoerden 725.000 K.G. visch.
In Cuxhaven kwamen binnen 41 stoomtraw
lers met een vangst van 1.300.000 K.G. en in
Wesermünde-Bremerhaven 64 trawlers met
een vangst van 3.750.000 K.G.
Dure visch. De elf trawlers en 20 loggers die
gisteren aan den afslag waren, waren lang niet
voldoende om in de behoeften van de markt
te voorzien. De vischprijzen liepen dan ook
flink omhoog. Zoo zagen we stijve kabeljauw
verkoopen voor f 36 per rij (10 stuks). Hier
door konden tal van booten mooie besommin
gen maken. Zoo was het ook mogelijk, dat de
Mary, die betrekkelijk weinig gevraagde visch^
had nog f 3210 kon besommen.
DE SCHEEPVAART.
Voor de havens in onze gemeente zijn in de
afgeloopen week aangekomen 5 zeeschepen,
n.l. 4 voor de Hoogovens, waarvan 1 met erts
en 1 met zwavelzuur en 2 om te laden, bene
vens 1 voor de papierfabriek met cellulose.
Van de Hoogovens vertrokken 2 geladen
schepen, waarvan 1 met ijzer naar Italië en 1
met zwavelzuur naar Duitschland.
Reederij Basse bestaat 50 jaar.
Een man van groote energie en kennis was
Johann Friedrieh Christian Busse, die in 1849
van een klein plaatsje bij Hildesheim naar
Lehe. in de nabijheid van Bremerhaven trok
en als timmermansleerling op de scheepswerf
van de bekende firma Rickmers aangenomen
werd. Tusschen 1855 en 1868 maakte hij ken
nis met het werkelijke zeemansleven door op
Duitsche en Engeische zeilschepen de wereld
rond te zwerven.
Hij had in Engeland en Amerika met bij
zondere belangstelling kennis genomen van de
vischhandel aan de markten aldaar en be
sloot na zijn terugkomst in zijn vaderland te
trachten ook daar de schatten der zee, in
den vorm van visch als voedsel, voor een ieder
verkrijgbaar te stellen.. Hij vestigde te Geest-e-
münde een vischhandel en ging met een zeil-
kotter ter vischvangst op de Weser-gronden.
De zeevisch was toen nog allerminst een
volksvoedsel. Men beschikte nog in 't gehee-l
niet over de eenvoudigste hulpmiddelen van>
het goedhouden van de gevangen visch op een
betrekkelijk lange reis.
Ondanks dat wist Busse met eenige firma's
in de groote steden van Duitschland betrek
kingen aan te knoopen. Deze firma's waren
echter niet „happig" al te veel kapitaal in de
onderneming van Busse te steken, gezien de
zeer onregelmatige plaats hebbende vischaan
voer. De zeilkotters waren nog te veel van
wind en zee afhankelijk en kwamen tot groote
ergernis van den stichter der eerste Duitsche
visscherij-organisatie maar al te dikwijls ver
over den verwachten tijd binnen.
Ook was de keuze van Geestemünde als
marktplaats den Helgolander, Hamburger, en
Norderneijer visschers geenszins welgevallig!
Daar had de binnenlandsche afzet natuurlijk
zeer onder te lijden.
Busse vatte toen het destijds „hoogste
revolutionnaire" plan op, de stoomketel in
dienst van zijn bedrijf te stellen.
Na nauwkeurig door hem zelf uitgewerkte
ontwerpen gaf hij in 1884 de opdracht met
den bouw van een stoomvisschersvaartuig
naar Engelsch model te beginnen. Deze liep
als eerste Duitsche boot van dien aard onder
den naam van „Sagitta" op 12 Februari 1885
dus thans 50 jaar geleden, de haven van
Geestemünde uit voor zijn eerste reis naar de
visscherij. Zoolang de „Sagitta". als andere
visschersschepen toentertijd, slechts de beug-
visscherij beoefende, waren zijn vangsten
niet bijzonder groot. Later werd het vaartuig
als stoomtrawler ingericht.
De stoom als hulpkracht veroorloofde den
visscherman een geheel nieuwe methode bij de
uitoefening van zijn werk toe te passen. En
uit de visscherij ontwikkelde zich de sleepnet-
of trawlvisseherij.
De regelmaat, waarmede de „Sagitta" steeds
aan den afslag kwam, de veel grootere vang
sten deden de firma Busse .zienderoogen in
aanzien stijgen.
Hij breidde zijn grondkapitaal uit, liet meer.
dere trawlers bouwen en zoo werd de grond
slag gelegd voor de Duitsche mechanische
vloot, die in 1914 reeds 263 trawlersc telde.
Hoewel gedurende den wereldoorlog 184
schepen verloren gingen, bereikte het gedeel
te dat overbleef, in 1926 reeds het getal
van 352 vaartuigen.
Behalve zijn reederijbedrijf vestigde Busse
vischrookerijen, traanfabrieken en een ijs
fabriek, zoodat zijn verdienste op het gebied
van de ontwikkeling van het Duitsche vis-
scherijbedrijf ongetwijfeld hoog mogen wor
den aangerekend.
Na zijn dood leiden zijn zoon en zijn schoon
zoon Dr. Wilhelm, de firma en dat nog steeds
langs de lijnen, welke de oude heer Busse
tijdens zijn laatste levensjaren reeds, aange
geven had.
De Sagitta werd gebouwd bij de firma F. W.
Wencke te Bremerhaven. Het vaartuig mat
110' x 21' x 10 1/2', had een schoenertuig en
een machine van 275 I.P.K. In het ruim be
vonden zich vischkeeën met ijsbakken, aan
dek bevonden zich houten bunnen. De trawler-
bezat een stoomminch om 't net in te halen.
De bemanning telde 14 koppen. Bij de proef
tocht werd een snelheid van 10 knoopen be
haald.
VOOR DE R.K. KINDERUITZENDING.
De leerlingen van het gesticht Meerzicht
hebben Zondagavond een tweede uitvoering
gegeven van liederen en de operette „Sneeuw
witje". Het Patronaatsgebouw was thans ge
heel bezet met volwassenen. De kinderen had
den weer veel succes, vooral met de operette.
De mondharmonicaclub van de Speeltuinver-
eeniging „Vrij en Blij" verleende muzikale
medewerking.
Notaris Anten uit Velsen heeft aan 't slot
van de uitvoering woorden van dank gespro
ken tot de eerwaarde zusters en de leerlingen
van Huize Meerzicht, tot den pater-rector van
het klooster alhier voor het zoo billijke af
staan van de zaal, waardoor het batig saldo
der uitvoeringen zooveel hooger werd en tot
pastoor J. F. v. d. Meer te Driehuis voor zijn
aanwezigheid. Tenslotte wekte de heer Anten
alle aanwezigen op. om het mooie werk der
kinderuitzending te steunen.
VISSCHERIJNIEUWS.
Aanvaring. De motorlogger Toenadering
KW 95 is aangevaren door den motorlogger
Orion KW 22. De Toenadering bekwam daarbij
zulke ernstige schade, dat het schip wel naar
een werf zal moeten om te repareeren.
De Sagitta, het eerste
Duitsche stoom
visschersvaartuig.
BEVtRWiJK, J.
De beste ANTHRAClET
(bijv. Domaniale) is de
VOOROEELIGSTE
EHICSS0rtSTR.1(SLUISPUTeL.4«)O
ZEEWEG 263 TEL.5210.
SLOTEN, ALKMAARDERWEG 95
(Adv. Ingez. Med.)
VELSEN
Jubileumfeesten van Sparta"
Veel belangstelling in „Concordia".
Vrijdag en Zaterdag heeft de Gymn. Ver.
Sparta in twee goed geslaagde feestavonden
haar 30-jarig bestaan herdacht in Concordia.
Vrijdag was eindelijk voor de adspiranten
en kleuters afdeelingen de lang verwachte
dag aangebroken, dat zij in een dollen avond
hun pret uit konden leven, en met recht, hier
kan de •feestcommissie met vreugde op haar
werk terugzien, welk een blijstralende ge
zichtjes hebben we dezen avond gezien, wat
vooral in dezen tijd van crisis en werkloos
heid, ons een weldaad leek, omdat zij veelal
het kind van de rekening zijn.
Na flink onthaald te zijn op verschillende
versnaperingen werd een aanvang gemaakt
met het vertoonen van verschillende sprookjes
op het witte doek, die een dankbaar applaus
ontlokten. De feestvreugde steeg ten top bij
het kaarsenhappen uit een bak met water
voor de jongens. Het daverde door de zaal en
menige natte snuit en blouse was het gevolg
van dit waterfestijn, maar dankbaar namen
de vaardigsten onder hen de leuke prijzen in
ontvangst.
Ook het f ietsrijden der jonge dames deed
de lachtsalvo's door de zaal klinken. Er was
heel wat vaardigheid noodig om op de drie
wielers de eindstreep te bereiken. Hier was het
voordeel aan de geoefende krachten die in een
soms formidabele eindspurt elkaar de prij
zen hebben betwist.
Na de prijsuitreiking die geschiedde door
den heer Braun ging om 11 de Sparta-jeugd
dankbaar en voldaan naar huis.
Zaterdagavond was het de avond voor de
dames- en heerenafdeeling.
Na een kort openingswoord van den voorzit
ter der feestcommissie de heer G. Boeke
hield voorzitter de Ligt een korte toespraak
tot de feestgangers.
Hij sprak zijn dank uit aan de feestcom
missie die werk noch moeite heeft gespaard
om dezen avond voor te bereiden. Een warm
woord van hulde sprak hij tot de dames Mej.
C. Beentjes en Mej. Barnliorn, de heeren N.
Kat en P. de Reus. die van adspirantjes af de
Sparta-kleuren hebben hoog gehouden. Hij
wekte de leden op, om nog vele jaren naast
het bestuur de Sparta-vlag hun diensten te
bewijzen Ook den heer Boeke, die 15 jaar de
vereeniging geleid heeft en nu weer 5 jaar
leider is bij de Dames-Sen. afdeeling had
een warm woord van dank te aanvaarden,
wat met een hartelijk applaus beloond werd
ten teeken dat alle leden het met de woorden
van hun voorzitter eens waren. Hij wenschte
de ledn die in een flink aantal waren op
gekomen een genoegelijken avond, waarna
het spel kon beginnen. De heer F. Braun, van
Beverwijk, die als ceremoniemeester fungeer
de, bracht er de stemming in met een decla
matiewedstrijd. Hierna was het woord aan
de leden zelf, die elkaar de loef wenschten
af te steken door het doen van voordrachten,
de een al mooier dan de ander, waartusschen
ruimschoots gelegenheid werd gegeven aan
de danslustigen en die hun kans niet onge
bruikt lieten. Tot 3 uur heeft men volgehou
den. Dit was het sein van stoppen, wat door
allen werd betreurd.
Met genoegen kan Sparta op haar feesten
terug zien, die een dankbare herinnering ach
terlaten, waaruit zij de kracht zal putten om
op haar nieuwe lustrum af te stevenen.
