Suriname: natuurlijk allerlei plannen
DE AVONTUREN VAN PROFESSOR NIMBUS.
Een rare man
TWEEDE KAMER
Bacovencultuar heeft eenige kans.
's GRAVENHAGE, 22 Februari.
Nu op Oorlog belangrijk, op Marine eeniger
mate bezuinigdis, waren de v. d., naar Mr.
Joekes verklaarde bereid zelfs aan deze afdee-
lingen der Indische begroeting hun stem te
geven. Oorlog werd daarop met 4715 aange
nomen, terwijl de socialisten, de 2 aanwezige
communisten plus Mr. Arts (R.K. V.) bij Marine
genoegen namen van hun oppositie blijk te
geven door te blijven zitten, terwijl de voor
standers zich van hun zetels verhieven. Via
Ouddorp en Rijswijk, waar onteigend wordt,
wat de Kamer z. h. st. best vond, landden we
in Suriname.
Oost is Oost en West is West. Dus heeft de
West in ons Parlement, althans ten deele, zijn
eigen specialisten. Zoo werpt zich van de s. d.
fractie altijd de heer
IJzerman op Surina
me en Curacao. Dit
deed hij ook van
daag weer, nu de Su-
rinaamsehe begroo
ting hem aanleiding
gaf den wensch uit
te spreken na dien
op verschillenden
toonaard door diverse
sprekers herhaald
dat de Regeering
haar afwijzende hou
ding t.a.v. het plan-
w ijiertnan Brandon in zake de
'8, i rijstcultuur alsnog
zal veranderen. Voorts
gaf het geval van den journalist Sarucco, die
met het gevang heeft kennis gemaakt op
grond van wat hij in zij ft blaadje „De Banier'
•tegen de hooge heeren had geschreven, den
heer IJzerman reden tot kritiek. De gevonniste
had zich naderhand in een brochure aan de
Tweede Kamer beklaagd over wat hem was
aangedaan, maar onze volksvertegenwoordi
gers zagen zich tengevolge van de'Surinaam-
sche censuur verstoken van het „genot" van
dit geschrift kennis te nemen! Dat was toch
werkelijk al te veel. Trouwens met den auteur
had men ook al iets heel vreemds uitgehaald.
Als straf op zijn in de gevangenis begane
zonde, in den vorm van overtreding van hét
rookverbod, was hem een week lang alle lec
tuur, ook dien van den Bijbel ontzegd, een
maatregel, die speciaal de heer v. Boetz-elaer
Xc.h.) laakte.
De Minister zal onderzoeken of dit laatste
Inderdaad is gebeurd én gaf verder wel te ver
staan, niet bijster gesticht geweest te zijn
over de inbeslagneming der brochure, waar
door de Kamer haar niet had ontvangen. Of
de 70-jarige heer Sarucco al dan niet onrecht
vaardig behandeld was, hierover wenschte
Minister Colijn zich niet uit te spreken, ten
einde geen oordeel' over een rechterlijk vonnis
kenbaar te maken. Wat intusschen den aard
van het blaadje „De Banier" betreft, men had
fwel te' bedenken, dat vergif ook in suiker kan
worden toegediend en dat op blz. 1 van dit
orgaan best warme woorden van liefde voor
het Oranje-huis kunnen voorkomen, tea'wijl
blz. 2 Tribune-lectuur aan de lezers voorzet.
De heer v. Boetzelaer voelde er, in tegen-
Stelling met Ir. Feber, (R.K.) en den Minister,
veel voor Suriname én Curacao 'ónder één
Gouve'rheurshoed te-brengen en scheen 'wel"
wat voor het plan i.z. een conservenfabriek te
voelen, terwijl hij verder o.m. opkwam voor
bevordering van de bananen-cultuur en voor
wat meer bereidwilligheid tegenover, het plan-
Brandon. Daarentegen achte Dr. Rutgers
(a.r.) het juist, dat het bestuur hiervoor geen
subsidie wilde verleenen, hoeveel sympathie
hij ook voor den beminnelijken optimistischen
heer Brandon koesterde. Als bij cultuur propa
geerde deze spreker de sinaasappelcultuur,
waarna Mr. Joekes (v.d.) weer voor den heer
Brandon een lans brak.
Mi'. Wendelaar (lib.) heeft zijn zinnen ge
zet op kolonisatie van blaniken in Suriname
en dan komt, nadat
nog allerlei plannen
zijm aanbevolen, de
sombere stem van
den heer- Wijnkoop
(comm.) om te ver-
1 kondigen, dat het
allemaal toch niets
izal helpen, dat het
koloniale regime de
1 oorzaak van alle be-
1 roerdig.heid is en dat
1 die ellende in Suri
name zal blijven.
De "Minister van
i koloniën zag in het
bacovenplan, dat (KK* Volk8P-)
trouwens bijkans
dlle sprekers had toegelachen, genoeg om de
overheid met geld op de tafel te doen komen,
mits de enthousiasten zelf in het kapitaal
deelnemen. Dan zal ik geen Shy lock zijn,
verklaarde Zijne Excellentie.
Omtrent alle overige plannen liet Dr. Co-
lijn zich bijzonder gereserveerd uit, wat ook
gold voor dat van den heer Brandon (rijst
cultuur op moderne wijze en o,p groote
schaal), dien hij echter zoo sympathiek vindt
dat hij bereid is, al is zijn geloof in het wel
slagen vrijwel nihil, nog eens te overwegen-
of het niet te probeeren. ware hem tenmin
ste nog voor een jaar te helpen. Uit zuivere
Het Koninklijk bezoek aan
Unterwasser.
Ook den tweeden dag van haar verblijf in
Unterwasser heeft Prinses Juliana ijverig
gebruik gemaakt van de nog steeds aanwe
zige sportmogelijkheden. Zoowel des och
tends als des middags heeft zij zich aan de
skisport gewijd. De Koningin heeft evenals
Donderdag' bijna den geheelen dag in haar
vertrekken doorgebracht.
W. C. MOOY t
De eerste chef van het Centraal
•station te Amsterdam.
Te Bussum is op bijna 90-jariggn leeftijd
overleden de heer W. C. Mooy, de eerste chef
van het Centraal station te Amsterdam. De
heer Mooy die voortgekomen was uit een des
tijds bekende kweekersfamihe te Haarlem en
als jongetje nog met de trekschuit naar Am
sterdam had gereisd, voelde zich tot het
Spoorwegbedrijf aangetrokken. Hij maakte bij
de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschap
pij snel carrière en werd bestemd tot chef
van het Centraal station, dat in 1874 geopend
zou wórden. Hij heeft organisatorische krach
ten aan de inrichting hiervan gegeven en
heeft vele jaren het C. S. geleid. 1-Iij werd later
benoemd 'tot inspecteur van de lijn Amster
damLeeuwarden en daarna tot inspecteur
Van de lijn Dordrecht—Nijmegen (de Betuwe
lijn)
vaderlandsliefde heeft de heer Brandon', die
rustig van zijn pensioen had Jcunnen genie
ten, zich inderdaad offers getroost, die hem
eeren en het verklaarbaar maken, dat de
ethische factor aan dit geval verbonden ooik
Minister Colijn niet onberoerd liet.
Dat de mogelijkheden om Suriname tot
welvaart te brengen toch wel uitermate be
perkt moeten zijn, mag anen, volgens den
Minister c-oncludeeren uit het feit, dat een
parlementaire geschiedenis van -een kwart
eeuw doet zien, dat jaar in jaar uit de
zelfde jammerklachten zijn aangeheven.
Aan plannenmakers geen gebrek, doch nooit
heeft iemand van die heeren zelf een kwart
je over voor wat hij wenscht, dat de staat
moet financieren. Het is mij toch overko
men, zoo zeide Minister Colijn, dat een van
die plannenmakers tenslotte verklaarde, dat
als hij maar 30.000 gulden kreeg om zijn
faillissement af te wenden, de zaak heeïe-
maal in orde was!
Voorloopig valt te vreezen, dat Suriname
nog wel het zorgenkind zal blijiven, waar
over ook vandaag weer heel wat gejammerd
is. Ook dit debat leverde nog geenszins een-
tot optimisme aanleiding gevend resultaat
op, ook al schuilt er misschien iets goeds in
de bevordering van de bacoven- of bana-
nencultuur, welk plan kans op verwezenlij
king anaakt.
Het allerbeste van den middag was wel het.
eind: zonder hoofdelijke stemming (de com
munisten waren al weg) nam de Kamer de
beigrooting aan.
E. V. R.
Weer een nieuw plan voor de
diamantindustrie.
Men wil regeeringshulp.
Vrijdagmiddag belegde het Comité tot. Her
stel van de Amsrterdamsche Diamant
industrie een -bijeenkomst onder voorzitter
schap van Mr. Dr. N. J. C. M. Kappeyne van
de Coppello.
In.de eerste plaats heette Mr. Kappeyne de
vele aanwezigen, onder welke zich ook bevon
den de Directeur-Generaal-van den Arbeid,
Dr. Ir. I-ïacke en de vertegenwoordiger van
den Commissaris van de Koningin in de Pro
vincie Noord-Holland, de heer Bakker, welkom.
De bedoeling van deze bijeenkomst, vervolgde.
Mr. Kappeyne, is de uiteenzetting van een
nieuw plan, teneinde de diamantindustrie
voor totalen ondergang te behoeden.
Hoofdbasis van het plan is de Amsterdam-
sche nijverheid èen concurreer end e plaats op
de wereldmarkt te geven.
Spr. wijst hierbij op de maatregelen, die de
regeering voor 'den landbouw nam en speciaal
ten aanzien van den boterexport op Engeland,
waar wij dank zij "regeérin-gssteu-n tot' concur-
r-eeren in staat zijn. Wij hebben hier een
technische outillage, die beter is dan die van
Duitschland en België. De buitenlandsche loo-
nen echter zijn-gemiddeld f-13,-tertvijl';'diec ih'
Nederland f 24 bedragen; Dit verschil zal men
moeten weten .te overbruggen, teneinde
nieuwe concurrentiemogelijkheden te verkrij
gen. Het plan nu is, dat de regeering f-9 per
week en per arbeider v-oor haar rekening
neemt en de werknemer de resteèrende f 2.
Zoodat het gemiddelde, loon, dat thans f 24
bedraagt dan f 22 zal worden. Op. het oog.en-
iblik w'ordit er f 1,50. per. week van het loon aan,
contributie voor den vakbond afgetrokken. De
bedoeling nu is, dat dit f 0,50 zal worden. Het
geen niet wil zeggen,, dat de vakbond plotse
ling 2/3 aan contributie zal moeten missen,
hij is namelijk ook thans f 1 per week aan de
Regeering schuldig, hetgeen bij het in werking
treden van het plan niet meer het geval zal
zijn. Ons standpunt komt dus neer, zeide spr.,
op een salarisverlaging van fl per week,
daartegenover zal dan moeten staan de af
schaffing der z.g. wachtweken. Dit plan zal
volgens den inleider 'ongeveer 2000 mensehen
aan werk kunnen helpen, terwijl vooral ook
jonge krachten in het bedrijf moeten worden
opgenomen. Bovendien zal door de uitvoering
van dit plan de tusschenhandel weer opnieuw
kunnen herleven.
Dit plan zal de regeering ondertusschen geen
cent extra behoeven te kosten. De totale som,
die zij hiervoor zal moeten uittrekken staat
gelijk met h-et bedrag, dat zij anderzijds uit
spaart. De kosten zullen f 18.000 per week be
dragen. Als er nu 2000 arbeiders aan het werk
worden gezet, dan spaart men deii steun aan
1300 werkloozen, is ongeveer f 17.000 uit. De
resteerende f 1000 per week wordt zeker ge
vonden in de belasting, die 2000 arbeiders met
een inkomen van f 22 per week moeten be
talen.
Het is noodig zoo eindigde Mr. Kappeyne,
dat alle belanghebbenden dit plan met inzet
van hun volle persoonlijkheid moeten steu
nen, wil het kans van slagen hebben.
FRITZ KREISLER KOMT WEER
NAAR ONS LAND.
De beroemde violist Fritz Kreisler die se
dert -drie jaar onsland niet .meer bezocht,
zal in de maamd Maart twee recitals in ons
land komen geven -nl. op 13 Maart te Am
sterdam en op 14 Maart te 's-Gravenhage.
Ergens in de wereld is een man, die af
gerekend heeft met de wereld, die zijn as
cetisch lichaam hult in oude kranten en die
leeft van wat de oude tante Aarde hem
schenkt in milde overdaad: een paar knol
letjes. een appel of een peer en misschien
wel een ei, dat een goede .kip ergens op een
eenzamen -vierkanten meter wereld heeft
neergelegd.
Er zijn altijd van die menschen geweest
en er zullen altijd van die menschen zijn.
Ze hebben van een vriendelijken vriend of
een groot-oogige vriendin een steek in hun
ziel gekregen, die nog nèt niet doodelijk is
geweest, een stomp op hun hart. die even
naar ade.m deed snakken, maar -toen ging dat
arme roode hart weer voort met kloppen,
dan zeggen zij booze dingen van de wereld
en van de menschen en zij worden dorps
idioot of stichter eener nieuwe politieke
partij en zij kruipen in een dikken, hollen
boom en de courant schrijft een stukje over
hen.
Een of anderen dag worden zij- stervend
gev-onden en de lieve wereld spreidt hun een
wit en koe-1 bed en strijkt over hun Mam
voorhoofd en drukt, hun de oogen toe.
Dan is er weer een zonderling gestorven en
er is niemand, die zich daarover bekommert.
Want smart is als een eenzaam bed,
Dat afsluit v-an het aa-rdscih gewemel,
Maar tot geluk is aan den hemel
Der sterren eindloosheid gezet.
H-et is een raar dding in een vroeg morgen
uur aan d-e ontbijttafel te lezen van een
man, die in oude la-anten gehuld, rondloopt,
een knol ee't, geurend van aarde en weemoed
en binnensmonds zijn verwenschingeii naar
het aardsch gewemel slingert.
Een raar dinig, nu het volle gloriën d-e zon
licht de straat verklaart i-n een belofte van
geluk en lente en de stille huizen aan den
overkant-tot juichende bu-rchten van geluk
'tb av-ert.
Een paardje voor een groe'ntekar staat on
beweeglijk in het felle li-ch-t van dezen ira-
win-terschen morgen vlak voor mijn raam en
dommelt weg op de heldere heerlijkheid van
dezen vroegen dag.
Een slagersjongen slingert zich lenig op
zijn fiets en fluit een lied en is verdwenen.
Er staan turkoois-blauwe hyacinten in de
vensterbank en zij vangen het licht ,en geu
ren zoet en vervullen heel de (kamer van
■geluk om het leven.
En dat kleine berichtje in de courant, die
paar re-gels over Paper Jack, die zoo dwaas
is en met de menschen heeft afgerekend en
die met kranten om z'n schamele body loopt
en -dat kan natuurlijk niet en daarom heb
ben de menschen hun strenge' sabeldragers
op hem afgestuurd en die hebben hem opge
pakt, want de wereld -had niet met hèm af
gerekend en dan moet je tóch weer voor je
hart boetendat klesine berichtje in- de
courant ibij m'n ontbijt fascineert mij even.
In de gelukkige huizen.aan den overkant
wonen menschen, die mét de menschen
worstelen en tijdelijk zoowaar overwonnen
hebben.. Daarom koopt mevrouw-op-róse-
slofjes andijvie en .sinaasappelen van den
man met het droomeriige. paard .en daaromi
behoeft zij geen knollen te eten.
Maar het paard zelf hééft zoozeer geen
weet van de menschen. Als de baas .jhu" ,zegt
.doet het een paar stappen tot d'e baas wéér
_;hu" zegt en dan staat 't wéér te droom en
in de zon, die het ochtendlijk straatje vuilt.
En de hyacinthen geuren zacht en vol van'
beloften. -•
Niets is vergeten1:
/Geen bliik, die- in de-.Stilte zonk,
Geen avondglans, geen- ochtendvonk,
'<Eh niets van wat zoo-simpel -is geschied
En' deed de daten' vloeién, 'tot een lied-,
Dat niemand heeft geweten.
En ergens in de wereld loopt tusschen
twee; zwijgende politieagenten, een .man in
kranten gehuld. De mehsohen lachen en de
kinderen joel-en achter d'en gekken kerel.
i Mr. E. ELIAS.
VOORLOOPIG GEEN NIJENRODEZAAK.
De behandeling van de zaak-Onnes van
Nijenrode, die 'in Maart voor het Amster-
damsch gerechtshof zou geschieden is in ver
band met den gezondheidstoestand van den
heer Onnes voor onbepaalden tijd uitgesteld.
DELEGATIE DER I. R. H. OP AUDIëNTIE
BIJ DEN MINISTER VAN JUSTITIE.
Men schrijft ons:
Vrijdag, heeft de Minister van Justitie
aan een delegatie' van den Generalen Raad
der Internationale. Roode Hulp, onder leiding
van den sécf efca.i'is- Postma en Mr. S. de Jong
audiëntie-verleend.
D-e dele ga tie Overhandigde aan den' Mi
nister eeii request waarin de Raad, uitgaan
de van het standpunt, dat anti-fascistische
emigrantëïi' -r-Èphtfibhèbben op volledig lasyl
iini Nederlah^'-'.Verësóekeh,' maatregelen te'
willen doen Weirien,. waardoor gearresteerde
anti-fascl'stis-Öhe, .emigrant,n in polttlebureaux
en in IMzen/van' Bewaring' niet langer wor
den behandeld als misdadi-gds' OÏ verdachten
en de invrijheidstelling van de'i gearresteer
den te willeb gelasten'; -of althans hun de
vrijheid te .géven, zich'; naar "hun believen
te begeven hgar een land' hunner keuze.
Tijdens hèfc'. r'-derhóud gaf de minister te-
kermen, dat hij; bereid is te: onderzoeken of
de reglementé'h':van: de Huizen van Bewaring
zoodanig kunnen wórden veranderd of ter
zijde gestéld, dat aan het' verzoek om betere
voeding enz. kan worden voldaan. Hij voeg
de hieraan'toe',, dat hij doende is maatrege
len te nemen-óm de gearresteerde anti-fas
cistische emigranten te doen opnemen in een
intemeei'ingskamp, waar vanzelfsprekend
andere bepalingen' dan die van de regle
menten van -de -Huizen van Bwaring zullen
elden. - .- -
Van de zijde van- de delegatie werd er
speciaal op gewezen, dat zich onder de emi
granten eenige personen bevinden, die
slechts op doorreis naar een ander land wa
ren en door toedoen van een fascistisch
agent juist in die paar dagen gearresteerd
werden. Hiertoe behoort ook het vroegere
Rijksdaglid August Creuzberg.
De minister zegde -toe ook hiernaar een
nader onderzoek te 'zullen instellen en ge
noemde emigranten, mocht het blijken dat
de inlichtingen juist zijn, te zullen laten
vertrekken.
Rappört-v. 3. Maas wör3t nóg
niet gepubliceerd.
Zonderlinge geruchten" zijn
reeds voldoende weerlegd.
Regeering wil op de uitspraak der permanente
commissie niet vooruitloopen.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Boon:
I. Is de minister niet van meening, dat
de zonderlinge geruchten omtrent het droe
vige ongeluk van de Uivei', waarin de geheele
natie heeft gedeeld, welke eerst in tal van
kringen in het binnenland de ronde deden en
die daarna in de buitenlandsche pers wer
den gepubliceerd, h-et- best weerlegd kunnen
worden door onmiddellijke publicatie van
het rapport van den Rijks-invlieger van toe
stellen dr. ir. H. J. van der Maas, die door
het departement van Waterstaat werd uit
gezond-en om een onderzoek ter -plaatse in
te stellen, welke publicatie dan later -ge
volgd dient te worden door openbaarmaking-
van het verslag uit te brengen door de bij
zondere commissie belast met d-e bestu-dee-
ring van het rapport van der Maas?
II. Is de minister niet van meening, d-at
geheimzinnigheid in dezen allerminst in het
belang Van d-e Nederlandsche Luchtvaart
kan zijn
heeft de minister van Waterstaat a.l. ge
antwoord:
I. De bedoelde „zondei'linge geruchten" zijn
reeds voldoende weerlegd door een in de pers
jepubliceerde stellige tegenspraak, uitgaande
van den minister van waterstaat a.i. Door
onmiddellijke publicatie van de uitkomsten
van een vooronderzoek, waartoe dr. ir. H,
J. v. d. Maas zich naar de plaats van het
ongeluk heeft begeven, zou worden vooruit-
geloopen op de uitspraak va.n de perma
nente commissie tot het onderzoeken van
ongelukken met luchtvaartuigen. Reeds -op
dien grond moet zulk een publicatie voor.
bari-g worden geacht.
II. In-dien onder „geheimzinnigheid1" moet
worden verstaan het niet pu-bliceeren van
uitkomsten va.n een vooronderzoek zoolang
het onderzoeik nog niet is geëindigd, moet
deze vraag ontkennend worden beantwoord.
GETUIGENISSAMENKOMST.
De Nederlandsche Vereeniging van Joden-
Christenen zal Donderdagavond 28 Febr. een
openbare getuigenissamenkomst houden in de
Kerk der Broedergemeente aan de Parklaan
Verschillende sprekers zullen daarbij het
woord voeren, als de heeren: Blum, 'van Eind
hoven, Kuyper van Bilthoven, Trotzianetsky
van Antwerpen en de voorzitter van de ver
eeniging Dr. Zalmann te Soest.
De vacature aan Waterstaat.
De parlementaire redacteur van het „Alge
meen Handelsblad" heeft red-en om aan te ne
men, dat er kans is, dat tot -minister van Wa
terstaat zal worden benoemd jhr. ir. O. C. A,
van Lidt de Jeude, directeur der Nederland
sche Maatschappij van Havenwerken, liberaal
lid der Provinciale Staten van Utrecht en lid
van -den gemeenteraad van Baarn.
Juweelen zijn zoek geraakt.
Haagsch advocaat aan
gehouden.
Politie vermoedt poging tot oplichting.
Naar wij gisteren hebben gemeld, is in den
Haag een persoon gearresteerd, verdacht van
oplichting van een verzekeringsmaatschappij
te Rotterdam. Hieromtrent ver-nemen wij
thans nog het volgende.:
Een bekende,Haagsche meester in de rech
ten is op 18 December van het vorige jaar met
een dame uit zijn woonplaats op reis gegaan
naar Brussel. In Brussel verbleef het tweetal
e enigen tijd'en. vervolgens-werd de reis voort
gezet. naar Parijs. In den nachttrein tusschen
.Brussel en Parijs nu, zoo heeft de meester in
de. rechten.verteld, is hij een actetasch kwijt
geraakt, waarin .een zakje met juweel-en zat,
■dat een waarde van f 24.000 had. Hij. had vol
gens zijn verklaringen in den trein zitten lezen
en aan de tasch niet verder gedacht. "Toen hij
in zijn hotel in Parijs kwam, miste, hij de
tasch met juweelen eerst en -deed toen.onmid
dellijk aangifte bij een commissariaat van
politie te Parijs, terwijl hij bij dé assurantie-
maatschappij de American Corp. Asèurance
'Cy., gevestigd te Chicago, welks hoofdverte
genwoordiger te Rotterdam is gevestigd, het
zelfde deed. Deze ho of d ver tegeiwo ordiger
heeft, zooals te doen gebruikelijk is, een voor
loopig onderzoek ingesteld.
Hierbij zijn eenige punten opgevallen, -die
verdacht leken. De financieels positie van
-den meester in dé rechten was niet zeer be
vredigend en bovendien kon de man g-een
.enkele reden opgeven waarom.hij met de ju
weelen op reis ging. Bovendien leek het den
'verzekeringsagent vreemd, dat de man eerst
in het hotel de juw-eelen miste. Eenige weken
geleden diende hij dan ook bij het bureau aan
de Paauwensteeg een aanklacht in wegens po
ging tot oplichting, omdat hij meende, dat
de juweelen wel op andere wijze of om andere
redenen zoek zouden zijn - geraakt.
Het onderzoek van de politie leidde ertoe,
dat de meester in de rechten werd gearres
teerd en in het Huis van Bewaring te Rotter
dam werd ingesloten. Ook de dame, die in
het gezelschap van den meester in de rech
ten is geweest, is aan een verhoor 'onderwor
pen. Zij verklaarde, dat hij de juweelen in
derdaad bij zich had gehad.
ZATERDAG 23 FEBRUAR11935
Rusland een groot afzetgebied
voor ons?
Tot de passagiers van de verkeersmachinê
der Deutsche Lufthansa, die Vrijdag van
Berlijn op Schiphol arriveerde, behoorde de
heer P. Goedkoop Dzn., zoon van den heer
D. Goedkoop Dzn., directeur der Nederland
sche Scheepsbouw Maatschappij te Amster
dam.
Het feit dat de heer P. Goedkoop geruimen
tijd te Moskou onderhandelingen heeft ge-
voexd, die mede geleid hebben tot de Zater-
dag j.l. bekend geworden opdracht aan de
Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij
tot den bouw van twee motorschepen voor
houttransport van ruim 3600 ton draagver
mogen, is voor ons aanleiding geweest hem
op het terrein van de Amsterdamsche lucht
haven te verwelkomen, hem naar zijn in
drukken van zijn verblijf te Moskou het een
en ander te vragen.
Nadat de formaliteiten bij de douane waren
geëindigd, was de heer Goedkoop bereid ons,
ondanks de zeer vermoeiende reis, welke hij
achter den rug had, het een en ander mede
te deelen.
De heer Goedkoop zeide ons, dat hij groote
bewondering had opgevat voor hetgeen door
de Russen in het opbouwplan wordt ge
presteerd. Hij had, in de vijf weken, welke hij
te Moskou had doorgebracht gelegenheid
gehad, om verschillende instellingen zie
kenhuizen, de krachtcentrale, arbeiderswo
ningen, enz. te bezichtigen, waarbij hij
onder den indruk was gekomen van de groote
krachtsinspanning, die door de Russen wordt
ontwikkeld, teneinde het algemeen welvaarts
peil omhoog te brengen. Vooral ook de snelle
vorderingen van het gigantisch werk van den
ondergrondschen spoorweg die een der
beste der wereld zal worden dwong zijn
bewondering af. Men'man en macht wordt
aan dit groo.tsche werk gearbeid en daarbij
doet zich het merkwaardige feit voor, dat
vele bewoners van Moskou, die bij andere be
drijven werkzaam zijn, na afloop van hun
dagtaak hun vrije uren opofferen om bij het
werk aan de ondergrondsche een handje mee
te helpen!
Hadden de besprekingen betrekking op
een bepaald object?
Zij betroffen den bouw van zes stoom
schepen voor houttransport. Ik heb de Rus
sische ingénieurs in dit verband uitvoerig
ingelicht over een type motorschip, waarvan
de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij
(tezamen met de firma Bruynzeel) het patent
heeft en dat door zijn bijzondere constructie
bij uitstek geschikt is voor het vervoeren
van groote ladingen hout.
Men had voor dit patent reeds dadelijk
zeer veel belangstelling en zoo werden de
prijzen vergeleken met die van de stoom
schepen,
Was er concurrentie?
—En niet zoo zuinig ook! antwoordde de
heer Goedkoop lachend. De kapers op de kust
waren EngelscÜe, Italiaansche en Deensche
scheepsbouwers. Het prijsverschil tuuschen
de Engelsche calculatie en de onze was zoo
groot, dat de Maschino-Import de Engelsche
gegadigden uitnoodigde naar Moskou over te
komen. Aan dit verzoek is voldaan en zoo
waren het daarna vief groote Engelsche wer
ven, die te Moskou waren vertegenwoordigd.
U begrijpt in dit verband wel, .welk een bui
tengewoon groote voldoening het voor'.mij
was naar huis te zijn gekomen met een op
dracht yopyjwë^ schepen. .schepen, te .bou
wen vólgens óns' eigèri patent"-— in mijn .gak-.
Het was voor het kantoor .der Maschino lm-,
port vaak eeïi dringen van schëèp'sbó'üwerö,
om toegelaten te worden. De andere vier
schepen zijn nog niet besteld.
Hulde aan Dr. De Vlugt.
Ik stel het bijzonder op prijs' te 'kunnen
verklaren, aldus de heer Goedkoop dat
twee factoren in het verwerven van deze
opdracht een groote rol hebben gespeeld. In
de eerste plaats de medewerking door Am
sterdam's burgemeester Dr. W. de Vlugt, ver
leend. De reis van Dr. De Vlugt naar Moskou
heeft grooten invloed gehad ophet succes
volle verloop der laatste onderhandelingen
en ook voor de mogelijkheden in de toekomst"
Ik betwijfel of ik, indien Dr. De Vlugt thuis
was gebleven, de order ooit zoii hebben ge
kregen. Verder is op het bereikte succes mede
van veel invloed geweest de Russische reis
van de Nederlandsche commissie, bestaande
uit de heeren Van Walree, Redmeijer en Mo
lenaar. Ook aan de werkzaamheid van deze
heeren heeft de Nederlandsche Scheepsbouw
Maatschappij veel te danken, alsook de
hoofdstad in het algemeen, want alleen door
de Russische order zal er een jaar werk zijn
voor ongeveer zevenhonderd'man.
Hoopt u in de toekomst weer naar Mos
kou te gaan?
Zeer zeker antwoordde de heer Goed
koop. Er ligt in Rusland voor ons land een
groot afzetgebied voor tal van jaren, in de.
eerste plaats voor onze scheepsbouw in
dustrie. E11 wat nu nog de twee schepen be
treft, welke wij gaan bouwen; van groot be
lang is daarbij dat ook de constructie van
de motoren in Nederland geschieden zal. Zoo
als u weet heeft de firma Stork te Hengelo
daarvoor opdracht gekregen, De Russen had
den aanvankelijk? alleen belangstelling voor
de Zwitsersche en Duitsche productie op dit
gebied en het is daarom een feit van beteeke-
nis dat de Maschino-Import, mede door de
informaties, die ten deze verstrekt werden
door ingenieur J. Overweg, van de Firma
Stork, ook de motoren in Nederland laat bou
wen. Hieraan is tevens wederom de invloed
van Dr. De Vlugt en van de Nederlandsche
Commissie niet vreemd geweest.
Als de beide schepen- eenmaal hun stapel
loop zullen hebben verricht zoo besloot de
heer Goedkoop het onderhoud dan zal men
ook te Amsterdam een niet alledaagsch type
houttransportschip kunnen bewonderen.
Beide schepen zullen bovendien op onze
hoofdstad gaan varen. - Wij hebben het vol
ste vertrouwen,, .dat onze opdrachtgevers te-
vreden zullen zijn en alle hoop, dat het dan
ook bij deze bestelling niet zal blijven.
